Interpretacja indywidualna

  – stanowisko prawidłowe

Szanowna Pani,

stwierdzam, że Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

10 stycznia 2025 r. wpłynął Pani wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy skutków podatkowych otrzymania kwoty dodatkowej. Uzupełniła go Pani – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 13 lutego 2025 r. (wpływ). Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

Pani wraz z mężem (współkredytobiorcą) A. A zawarli 24 czerwca 2008 r. umowę kredytu hipotecznego nr (...) z X S.A.

Kredyt został udzielony na budowę domu jednorodzinnego. Zawarta umowa była umową kredytu denominowanego do waluty frank szwajcarski i wskazywała na kwotę kredytu w wysokości 165.240 CHF. Kredyt został kredytobiorcom wypłacony w walucie polski złoty w łącznej kwocie 366.371,21 zł. Kredyt został przez kredytobiorców spłacony w kwocie 428.663,99 zł. Pani wraz ze współkredytobiorcą – A. A, pozostają małżeństwem.

Kredytobiorcy wystąpili wobec Banku z pozwem o unieważnienie umowy kredytu nr (...) z powodu zawarcia w umowie kredytu abuzywnych postanowień dotyczących przeliczania kwot przy wypłacie kredytu oraz przy spłacie rat kapitałowo-odsetkowych.

Postępowanie w tym zakresie prowadzone było przez Sąd Okręgowy w C sygn. (...).

12 listopada 2024 r. Kredytobiorcy zawarli z Bankiem ugodę sądową dotyczącą realizacji umowy kredytu z 24 czerwca 2008 r. nr (...).

Zgodnie z powołaną ugodą Kredytobiorcy i Bank wzajemnie ustalili, że w związku z niepewnością co do roszczeń umowy z 24 czerwca 2008 r. oraz skutków tej nieważności – postanawiają polubowne zakończyć spór zabezpieczający obie strony przed ewentualnymi negatywnymi skutkami tej nieważności.

Po zmianie waluty zadłużenia na walutę polską – w wyniku przeprowadzonych negocjacji – Strony uzgadniają, iż pozostałe do spłaty zadłużenie Kredytobiorców wobec Banku z tytułu Umowy, na dzień zawarcia Ugody, wynosi 0,00 zł. Strony uznają, iż kredyt udzielony na podstawie Umowy został spłacony w całości. Bank zwalnia Kredytobiorców z długu, który na dzień zawarcia Umowy wynosi 366.843,27 zł. W ramach ugody Kredytobiorcy i Bank ustalili, że Bank wypłaci Kredytobiorcom kwotę dodatkową w wysokości 62.000 zł, która według Pani jest różnicą pomiędzy kwotą wpłaconych rat kapitałowo-odsetkowych przez kredytobiorcę na rzecz Banku, a kwotą udostępnionego kapitału.

W związku ze zwolnieniem z długu, kredytobiorcy złożyli stosowne oświadczenie dotyczące zaniechania poboru podatku dochodowego od dochodów związanych z kredytem hipotecznym udzielonym na cele mieszkaniowe, w celu zastosowania regulacji rozporządzenia Ministra Finansów z 11 marca 2022 r.

Uzupełnienie i doprecyzowanie opisu stanu faktycznego

Wypłata kwoty dodatkowej nastąpiła 13 listopada 2024 r.

Kwota dodatkowa (62.000 zł) została wyliczona przez Kancelarię Prawną na podstawie dokumentacji uzyskanej z banku i wskazana w pozwie sądowym. Jest to różnica pomiędzy kwotą wpłaconą przez Panią na rzecz Banku, a kwotą udostępnionego kapitału. Kwota została wskazana w ugodzie sądowej. W treści ugody jest zapis, że jest to kwota dodatkowa.

Kwota dodatkowa 62.000 zł mieści się w kwocie wpłacanej przez Panią podczas spłaty kredytu hipotecznego zaciągniętego 24 czerwca 2008 r. na budowę domu jednorodzinnego na rzecz Banku w ramach spłaty rat kapitałowo-odsetkowych od otrzymanego finansowania.

Pytanie

Czy otrzymana przez Panią na podstawie zawartej 12 listopada 2024 r. ugody sądowej z Bankiem kwota 62.000 zł stanowi przychód skutkujący obowiązkiem podatkowym na podstawie przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych?

Pani stanowisko w sprawie

W Pani ocenie, kwota 62.000 zł uzyskana na podstawie ugody z 12 listopada 2024 r. nie stanowi przychodu w rozumieniu art. 10 oraz art. 11 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a tym samym nie podlega opodatkowaniu tym podatkiem.

Kwota 62.000 zł jest częściowym zwrotem wcześniej wpłaconych przez Panią kwot w związku z wykonywaniem nieważnej umowy kredytu bankowego. Otrzymana przez Panią w ramach ugody z 12 listopada 2024 r. kwota nie stanowi przysporzenia majątkowego, a stanowi zwrot wcześniej przekazanych na rzecz Banku kwot rat kapitałowo-odsetkowych.

Z opisanych powodów wypłaconej w ramach ugody z 12 listopada 2024 r. kwoty nie można traktować jako przychodu w rozumieniu art. 11 i art. 10 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a tym samym nie podlega ona opodatkowaniu na gruncie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku, jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Podstawową zasadą obowiązującą w przepisach ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 163) jest zasada powszechności opodatkowania, która wyrażona została w art. 9 ust. 1 tej ustawy.

Wynika z niego, że:

Opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Stosownie do art. 9 ust. 2 ww. ustawy:

Dochodem ze źródła przychodów, jeżeli przepisy art. 23o, art. 23u, art. 24-24b, art. 24c, art. 24e, art. 30ca, art. 30da oraz art. 30f nie stanowią inaczej, jest nadwyżka sumy przychodów z tego źródła nad kosztami ich uzyskania osiągnięta w roku podatkowym. Jeżeli koszty uzyskania przekraczają sumę przychodów, różnica jest stratą ze źródła przychodów.

Jak stanowi art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9, 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, pkt 11, art. 19, art. 25b, art. 30ca, art. 30da i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Z powołanego przepisu wynika, że ustawodawca przyjął zasadę, że przychodem są:

-pieniądze i wartości pieniężne, które zostały otrzymane przez podatnika – tj. takie pieniądze i wartości pieniężne, które podatnik rzeczywiście „dostał, odebrał, zainkasował, objął w posiadanie”;

-pieniądze i wartości pieniężne, które zostały postawione do dyspozycji podatnika – tj. takie przysporzenia, które zostały mu faktycznie udostępnione/przekazane do odbioru; takie pieniądze i środki pieniężne, które podatnik ma możliwość włączyć do swojego władztwa, a więc ma możliwość skorzystania z tychże pieniędzy i wartości pieniężnych i nie jest to uzależnione od dodatkowej zgody osoby stawiającej określone pieniądze i wartości pieniężne do dyspozycji podatnika.

Pojęcie przychodu wiąże się zatem z przysporzeniem majątkowym po stronie podatnika, z wartością wchodzącą do jego majątku.

Przychodami w rozumieniu art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych mogą być tylko takie świadczenia, które nie mają charakteru zwrotnego. Skoro bowiem przychód jest określonym przyrostem majątkowym po stronie podatnika jego otrzymanie musi mieć charakter definitywny.

Ustawodawca tworząc system opodatkowania dochodów osób fizycznych miał na względzie, że przysporzenia uzyskiwane przez osoby fizyczne mogą być skutkiem różnych rodzajów czynności i zdarzeń. Stworzył więc klasyfikację tych przysporzeń w oparciu o kryterium źródła przychodów i system ich opodatkowania uwzględniający specyfikę poszczególnych źródeł przychodów. W języku powszechnym mianem „źródła” określane jest „to, co stanowi początek czegoś”, „przyczyna czegoś”, a synonimami tego pojęcia są m.in. czynnik sprawczy, powód, pochodzenie.

Źródła przychodów zostały określone przez ustawodawcę w art. 10 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. I tak zgodnie z ww. przepisem:

Źródłami przychodów są:

1)stosunek służbowy, stosunek pracy, w tym spółdzielczy stosunek pracy, członkostwo w rolniczej spółdzielni produkcyjnej lub innej spółdzielni zajmującej się produkcją rolną, praca nakładcza, emerytura lub renta;

2)działalność wykonywana osobiście;

3)pozarolnicza działalność gospodarcza;

4)działy specjalne produkcji rolnej;

5)(uchylony)

6)najem, podnajem, dzierżawa, poddzierżawa oraz inne umowy o podobnym charakterze, w tym również dzierżawa, poddzierżawa działów specjalnych produkcji rolnej oraz gospodarstwa rolnego lub jego składników na cele nierolnicze albo na prowadzenie działów specjalnych produkcji rolnej, z wyjątkiem składników majątku związanych z działalnością gospodarczą;

7)kapitały pieniężne i prawa majątkowe, w tym odpłatne zbycie praw majątkowych innych niż wymienione w pkt 8 lit. a-c;

8)odpłatne zbycie, z zastrzeżeniem ust. 2:

a)nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości,

b)spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub użytkowego oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej,

c)prawa wieczystego użytkowania gruntów,

d)innych rzeczy,

-jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w lit. a-c - przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie, a innych rzeczy - przed upływem pół roku, licząc od końca miesiąca, w którym nastąpiło nabycie; w przypadku zamiany okresy te odnoszą się do każdej z osób dokonującej zamiany;

8a) działalność prowadzona przez zagraniczną jednostkę kontrolowaną;

8b) niezrealizowane zyski, o których mowa w art. 30da;

9)inne źródła.

Przychody z poszczególnych źródeł przychodów i zasady ich ustalania zostały uregulowane  w art. 12-20 omawianej ustawy.

Stosownie do art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, kwoty uzyskane z tytułu zwrotu z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego oraz wypłaty z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego, w tym także dokonane na rzecz osoby uprawnionej na wypadek śmierci oszczędzającego, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, świadczenia otrzymane z tytułu umowy o pomocy przy zbiorach, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i art. 17.

Użycie w powyższym przepisie sformułowania „w szczególności”, wskazuje, że definicja przychodów z innych źródeł ma charakter otwarty i nie ma przeszkód, aby do tej kategorii zaliczyć również przychody inne niż wymienione wprost w przepisie art. 20 ust. 1 ww. ustawy. O przychodzie podatkowym z innych źródeł będziemy mówić w każdym przypadku, kiedy u podatnika wystąpią realne korzyści majątkowe.

Odnosząc się do Pani wątpliwości zaznaczyć należy, że instytucja kredytu uregulowana została przepisami ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Prawo bankowe (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1646 ze zm.).

Zgodnie z art. 69 ust. 1 ww. ustawy:

Przez umowę kredytu bank zobowiązuje się oddać do dyspozycji kredytobiorcy na czas oznaczony w umowie kwotę środków pieniężnych z przeznaczeniem na ustalony cel, a kredytobiorca zobowiązuje się do korzystania z niej na warunkach określonych w umowie, zwrotu kwoty wykorzystanego kredytu wraz z odsetkami w oznaczonych terminach spłaty oraz zapłaty prowizji od udzielonego kredytu.

Podkreślić należy, że otrzymanie kredytu i jego spłata na warunkach przewidzianych w umowie kredytowej są obojętne podatkowo. Przychód po stronie kredytobiorcy pojawia się w przypadku, kiedy dochodzi do umorzenia kredytu, jego części lub odsetek. Wtedy bowiem kredytobiorca osiąga konkretne przysporzenie majątkowe (przychód w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych).

Za przychody podatkowe mogą być uznane tylko takie świadczenia, które są określonym przyrostem majątkowym (zarówno zwiększającym aktywa, jak i zmniejszającym pasywa) o charakterze definitywnym, nie mające charakteru zwrotnego.

W analizowanej sprawie wyjaśniła Pani, że 13 listopada 2024 r. otrzymała Pani kwotę dodatkową (62.000 zł) w związku z zawarciem 12 listopada 2024 r. ugody sądowej z Bankiem dotyczącej realizacji umowy kredytu z 24 czerwca 2008 r. nr (...). Kwota dodatkowa (62.000 zł) jest różnicą pomiędzy kwotą wpłaconą przez Panią na rzecz Banku, a kwotą udostępnionego kapitału. Kwota ta została wskazana w ugodzie sądowej (w treści ugody jest zapis, że jest to kwota dodatkowa). Kwota dodatkowa (62.000 zł) mieści się w kwocie wpłacanej przez Panią podczas spłaty kredytu hipotecznego zaciągniętego 24 czerwca 2008 r. na budowę domu jednorodzinnego na rzecz Banku w ramach spłaty rat kapitałowo-odsetkowych od otrzymanego finansowania.

Wobec powyższego, skoro kwota dodatkowa (62.000 zł), którą Pani otrzymała 13 listopada 2024 r. od Banku w wyniku zawartej ugody, mieści się w kwocie wpłacanej przez Panią podczas spłaty kredytu hipotecznego to jej otrzymanie nie powoduje po Pani stronie dodatkowego przysporzenia majątkowego. W konsekwencji, ww. kwota dodatkowa nie stanowi przychodu w rozumieniu art. 11 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, podlegającego opodatkowaniu.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Pani przedstawiła i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia

Procedura wydawania indywidualnych interpretacji przepisów prawa podatkowego nie podlega regułom przewidzianym dla postępowania podatkowego, czy kontrolnego. Organ wydający interpretację indywidualną w trybie art. 14b ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa, opiera się wyłącznie na opisie stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego podanego we wniosku – nie prowadzi postępowania dowodowego. Należy wskazać, że przy wydawaniu interpretacji Organ dokonał wyłącznie analizy okoliczności podanych we wniosku. Rolą postępowania w sprawie wydania indywidualnej interpretacji przepisów podatkowych nie jest bowiem ustalanie, czy przedstawiony we wniosku stan faktyczny (zdarzenie przyszłe) jest zgodny ze stanem rzeczywistym. Ustalenie stanu rzeczywistego stanowi domenę ewentualnego postępowania podatkowego. To na podatniku ciąży obowiązek udowodnienia w toku tego postępowania okoliczności faktycznych, z których wywodzi on dla siebie korzystne skutki prawne. Jeżeli zatem, przedstawiony we wniosku opis stanu faktycznego będzie różnił się od występującego w rzeczywistości, wówczas wydana interpretacja nie będzie chroniła Panią w zakresie przedstawionego stanu faktycznego.

Wyjaśniam także, że interpretacje prawa podatkowego wydawane są w indywidualnej sprawie zainteresowanego, co wynika z art. 14b § 1 ustawy Ordynacja podatkowa, w związku z czym, niniejsza interpretacja dotyczy wyłącznie Pani jako osoby występującej z wnioskiem. Nie dotyczy ona natomiast Pani męża – współkredytobiorcy, który chcąc uzyskać interpretację indywidualną w swojej sprawie, może wystąpić z odrębnym, spełniającym wymogi formalne, o których mowa w przepisach Ordynacji podatkowej, wnioskiem o jej wydanie.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t.j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Pani sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i zastosuje się Pani do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

•  Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935; dalej jako „PPSA”.

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111).