
Temat interpretacji
Temat interpretacji
Temat interpretacji
Interpretacja indywidualna – stanowisko nieprawidłowe
Szanowna Pani,
stwierdzam, że Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest nieprawidłowe.
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
11 grudnia 2024 r. złożyła Pani wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej. Uzupełniła go Pani pismem z 13 lutego 2025 r. – w odpowiedzi na wezwanie.
Treść wniosku jest następująca:
Opis zdarzenia przyszłego
W 2006 r. Pani wraz z przyjaciółką, A.A., kupiły Panie dwa mieszkania – jedno docelowo dla Pani, drugie dla Niej. Dla sfinansowania zakupu każdego z mieszkań zaciągnęły Panie wspólnie, dwa kredyty w walucie CHF w X, w obu kredytach każda z Was została kredytobiorcą w 50% (numery ksiąg wieczystych to … oraz …). Mieszkania kupiłyście wspólnie z intencją podziału między Wami i zamieszkania w nich odrębnie dopiero po spłacie obu kredytów (terminowym lub wcześniejszym). Wspólne wzięcie kredytu miało zabezpieczyć obie strony, miało zabezpieczyć solidarną, wspólną spłatę obu kredytów do końca.
W czerwcu 2023 r. A.A. ( …) zmarła. Przypisane do niej pozostałe do spłaty części obu kredytów zostały spłacone z jej polisy na życie. Spadkobiercami A.A. są B.B. (córka) oraz C.C. (mąż), i każde z nich odziedziczyło po 25% każdego z zakupionych przez Was mieszkań (odziedziczyli udziały A.A.).
15 grudnia 2023 r. zawarła Pani ugodę z bankiem dotyczącą umorzenia pozostałej do spłaty Pani części pierwszego kredytu.
23 kwietnia 2024 r. zawarła Pani ugodę z bankiem dotyczącą umorzenia pozostałej do spłaty dla Pani części drugiego kredytu.
Po podpisaniu pierwszej i drugiej ugody z bankiem, stała się Pani właścicielką 50% każdej z dwóch nieruchomości.
Rozliczając PIT za 2023 r. uwzględniła Pani wskazane wcześniej rozporządzenie w sprawie zaniechania poboru podatku dla pierwszego umorzonego kredytu, w którym miała Pani udział 50%.
W uzupełnieniu wniosku podaje Pani, że data zaciągnięcia pierwszego kredytu (data na umowie) to 24 października 2006 r. Data zaciągnięcia drugiego kredytu (data na umowie) to 24 października 2006 r.
Celem zaciągnięcia pierwszego kredytu (umowa 1, nr …) był jeden z celów wskazanych w art. 21 ust. 25 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Cel kredytu wpisany w umowie: budownictwo mieszkaniowe.
Przeznaczenie środków z kredytu wpisane w umowie:
- finansowanie przedpłat na poczet budowy i zakupu od Inwestora Zastępczego lokalu mieszkalnego;
- refinansowanie poniesionych przedpłat na poczet budowy i zakupu przedmiotowego lokalu;
- finansowanie kosztów prac wykończeniowych w przedmiotowym lokalu;
- pokrycie opłat okołokredytowych.
Celem zaciągnięcia drugiego kredytu (umowa 2, nr …) był jeden z celów wskazanych w art. 21 ust. 25 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Cel kredytu wpisany w umowie: zakup lokalu mieszkalnego.
Przeznaczenie środków z kredytu wpisane w umowie:
- finansowanie zakupu lokalu mieszkalnego;
- refinansowanie poniesionych nakładów związanych z zakupem przedmiotowego lokalu;
- finansowanie kosztów remontu w przedmiotowym lokalu mieszkalnym;
- pokrycie opłat okołokredytowych;
Każdy z ww. kredytów został zabezpieczony w postaci hipoteki kaucyjnej ustanowionej na nieruchomości.
Oba lokale mieszkalne, na które zostały wydatkowane środki z kredytów są położone w Polsce;
Zgodnie z umowami kredytowymi, kredytobiorcy byli solidarnie zobowiązani do całkowitej spłaty kredytów.
Środki pieniężne uzyskane z drugiego kredytu zostały wydatkowane na cel określony w art. 21 ust. 25 pkt 1 – zostały w całości przeznaczone tylko i wyłącznie zgodnie z ich przeznaczeniem określonym w umowie kredytowej.
Przeznaczenie środków z kredytu:
- finansowanie zakupu lokalu mieszkalnego;
- refinansowanie poniesionych nakładów związanych z zakupem przedmiotowego lokalu;
- finansowanie kosztów remontu w przedmiotowym lokalu mieszkalnym;
- pokrycie opłat okołokredytowych;
Zgodnie z warunkami ugody zawartej 23.04.2024 r. bank umorzył całość pozostałego do spłaty Pani zadłużenia.
Na kwotę zadłużenia, które umorzył bank, składała się kwota kapitału i odsetki.
Bank (…) z którym zawarła Pani umowę kredytową jest podmiotem, którego działalność podlega nadzorowi państwowego organu nadzoru nad rynkiem finansowym, uprawnionym do udzielania kredytów na podstawie odrębnych ustaw regulujących zasady funkcjonowania takich podmiotów.
Nie mieszka ani nie mieszkała Pani dotąd w lokalu, którego zakup został sfinansowany drugim kredytem. Aby zamieszkać w lokalu potrzebne jest porozumienie między Panią a spadkobiercami A.A. (mąż zmarłej oraz córka zmarłej), a takie porozumienie będzie możliwe dopiero po ustaleniu wszystkich kosztów poniesionych przez każde z Was, w tym ew. kosztów podatkowych.
Pytanie
Czy rozliczając PIT za 2024 r. może Pani skorzystać z zaniechania poboru podatku z ww. rozporządzenia wobec drugiego umorzonego kredytu, w którym miała Pani udział 50%?
Pani stanowisko w sprawie
W Pani przekonaniu, zważywszy, że ma Pani 50% udziału w każdym z mieszkań (miała Pani 50% udziału w każdym z kredytów), zaniechane poboru podatku z ww. rozporządzenia powinno dotyczyć także drugiego z umorzonych kredytów, a nie tylko pierwszego z nich. Tym bardziej, że wobec pozostałych 50% udziałów, przynależnych spadkobiercom A.A. ( …), opodatkowanie w ogóle nie występuje, ponieważ przypadające im części kredytu zostały całkowicie spłacone z ubezpieczenia na życie zmarłej. Zatem, spadkobiercy nie będą ubiegać się o zaniechanie podatku wobec ich części kredytów. To oznacza, że w przypadku pierwszego kredytu zaniechanie poboru podatku dotyczyło tylko 50% tego kredytu (tj. Pani części). Stąd, uznanie możliwości zaniechania poboru podatku wobec drugiego umorzonego kredytu, oczywiście tylko od Pani części (50%) wydaje się Pani uzasadnione.
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku jest nieprawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Reguły dotyczące opodatkowania
Zgodnie z przepisem art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 226 ze zm.):
Opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.
Stosownie do art. 9 ust. 2 ww. ustawy:
Dochodem ze źródła przychodów, jeżeli przepisy art. 23o, art. 23u, art. 24-24b, art. 24c, art. 24e, art. 30ca, art. 30da oraz art. 30f nie stanowią inaczej, jest nadwyżka sumy przychodów z tego źródła nad kosztami ich uzyskania osiągnięta w roku podatkowym. Jeżeli koszty uzyskania przekraczają sumę przychodów, różnica jest stratą ze źródła przychodów.
Jak stanowi art. 11 ust. 1 ww. ustawy:
Przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9, 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, pkt 11, art. 19, art. 25b, art. 30ca, art. 30da i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.
Z przedstawionych przepisów wynika, że opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych podlega – co do zasady – każdy dochód osiągnięty przez osobę fizyczną. Zgodnie natomiast z definicją dochodu jest nim nadwyżka przychodów ze źródła nad kosztami jego uzyskania. Pojęciem pierwotnym dla dochodu jest więc pojęcie przychodu. Ten z kolei definiowany jest przez ustawodawcę, czemu dał wyraz w art. 11 ust. 1, jako otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń. Niemniej jednak z definicji tej wywieść można również, że za przychody podatkowe mogą być uznane tylko takie świadczenia, które są określonym przyrostem majątkowym (zarówno zwiększającym aktywa, jak i zmniejszającym pasywa) o charakterze definitywnym, niemające charakteru zwrotnego.
O uzyskaniu przychodu w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym do osób fizycznych można więc mówić, w każdej sytuacji, gdy podatnik – czy to na skutek otrzymania określonych wartości majątkowych (środków pieniężnych, świadczeń w naturze czy też innych nieodpłatnych świadczeń), czy też gdy na skutek określonego zdarzenia powodującego zmniejszenie jego zobowiązań wobec innych podmiotów – uzyskuje określone przysporzenie majątkowe.
Wskazać również należy, że dla celów podatkowych przyjmuje się – co znajduje potwierdzenie w orzecznictwie – że pojęcie nieodpłatnego świadczenia, o którym mowa w art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ma szerszy zakres niż w prawie cywilnym. Obejmuje ono bowiem wszystkie zjawiska gospodarcze i zdarzenia prawne, których następstwem jest uzyskanie korzyści kosztem innego podmiotu, lub te wszystkie zdarzenia prawne i zdarzenia gospodarcze, których skutkiem jest nieodpłatne, to jest niezwiązane z kosztami lub inną formą ekwiwalentu, przysporzenie majątku tej osobie, mające konkretny wymiar finansowy.
Źródła przychodów
Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych wyraźnie rozróżnia źródła przychodów oraz sposób opodatkowania dochodów z poszczególnych źródeł.
W myśl art. 10 ust. 1 pkt 9 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Źródłami przychodów są: inne źródła.
Stosownie do art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, kwoty uzyskane z tytułu zwrotu z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego oraz wypłaty z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego, w tym także dokonane na rzecz osoby uprawnionej na wypadek śmierci oszczędzającego, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, świadczenia otrzymane z tytułu umowy o pomocy przy zbiorach, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i art. 17.
Użycie w powyższym przepisie sformułowania „w szczególności”, wskazuje, że definicja przychodów z innych źródeł ma charakter otwarty i nie ma przeszkód, aby do tej kategorii zaliczyć również przychody inne niż wymienione wprost w przepisie art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. O przychodzie podatkowym z innych źródeł będziemy mówić w każdym przypadku, kiedy u podatnika wystąpią realne korzyści majątkowe.
Umorzenie wierzytelności
Przystępując do oceny skutków podatkowych umorzenia Pani przez bank w kwietniu 2024 r. wierzytelności od zaciągniętego w 2006 r. kredytu hipotecznego, wskazać należy, że instytucja kredytu uregulowana została przepisami ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Prawo bankowe (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1646 ze zm.).
Zgodnie z treścią art. 69 ust. 1 ww. ustawy:
Przez umowę kredytu bank zobowiązuje się oddać do dyspozycji kredytobiorcy na czas oznaczony w umowie kwotę środków pieniężnych z przeznaczeniem na ustalony cel, a kredytobiorca zobowiązuje się do korzystania z niej na warunkach określonych w umowie, zwrotu kwoty wykorzystanego kredytu wraz z odsetkami w oznaczonych terminach spłaty oraz zapłaty prowizji od udzielonego kredytu.
Podkreślić należy, że otrzymanie kredytu i jego spłata na warunkach przewidzianych w umowie kredytowej są obojętne podatkowo. Przychód po stronie kredytobiorcy pojawia się w przypadku, kiedy dochodzi do umorzenia kredytu, jego części lub odsetek. Wtedy bowiem kredytobiorca osiąga konkretne przysporzenie majątkowe (przychód w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych).
Należy w tym miejscu wyjaśnić, że umorzenie wierzytelności następuje w przypadku zwolnienia z długu, czyli zrzeczenia się przez wierzyciela z prawa do wierzytelności, bez uzyskania świadczenia ze strony dłużnika. Takie zrzeczenie się, pod warunkiem, że dłużnik je przyjmie, powoduje, że zobowiązanie wygasa.
Zgodnie bowiem z instytucją zwolnienia z długu uregulowaną w art. 508 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1061 ze zm.):
Zobowiązanie wygasa, gdy wierzyciel zwalnia dłużnika z długu, a dłużnik zwolnienie przyjmuje.
Tak więc, dla umorzenia wierzytelności koniecznym jest zgoda dłużnika (np. uzyskana w wyniku ugody, czy poprzez oświadczenie).
Tym samym, wartość umorzonej Pani kwoty wierzytelności z tytułu kredytu hipotecznego (kwoty kapitału i odsetek), na podstawie zawartej 23 kwietnia 2024 r. ugody z bankiem, stanowi przychód w rozumieniu art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych z tytułu nieodpłatnych świadczeń, klasyfikowany do źródła, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9 w zw. z art. 20 ust. 1 ww. ustawy.
Zaniechanie poboru podatku
Zgodnie z § 1 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 11 marca 2022 r. w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od niektórych dochodów (przychodów) związanych z kredytem hipotecznym udzielonym na cele mieszkaniowe (t. j. Dz. U. 2024 r. poz. 102; w brzmieniu obowiązującym do 23 grudnia 2024 r. ):
1.Zarządza się zaniechanie poboru podatku dochodowego od osób fizycznych od kwot:
1)umorzonych osobie fizycznej wierzytelności z tytułu kredytu mieszkaniowego, w przypadku gdy:
a)kredyt mieszkaniowy został zaciągnięty na realizację jednej inwestycji mieszkaniowej, a w przypadku więcej niż jednego kredytu mieszkaniowego – gdy kredyty mieszkaniowe zostały zaciągnięte na realizację wyłącznie jednej inwestycji mieszkaniowej, oraz
b)osoba fizyczna będąca stroną umowy kredytu mieszkaniowego nie korzystała z zaniechania poboru podatku od kwot umorzonych wierzytelności z tytułu kredytu mieszkaniowego zaciągniętego na realizację innej niż określona w lit. a inwestycji mieszkaniowej;
2)otrzymanych przez osobę fizyczną świadczeń z tytułu kredytu mieszkaniowego udzielonego w walucie obcej lub w złotych, lecz nominowanego lub indeksowanego do waluty obcej, w związku z powstaniem przychodu z tytułu zastosowania ujemnego oprocentowania.
2. Kwoty wierzytelności, o których mowa w ust. 1 pkt 1, obejmują:
1)kwoty kredytu mieszkaniowego (kapitału);
2)odsetki, w tym odsetki skapitalizowane, i prowizje;
3)opłaty, jeżeli ich poniesienie przez kredytobiorcę było niezbędne do zawarcia umowy kredytu mieszkaniowego, z wyjątkiem kosztów usług dodatkowych, w szczególności ubezpieczeń.
3.W przypadku gdy kredyt mieszkaniowy został zaciągnięty również na wydatki inne niż określone w art. 21 ust. 25 pkt 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2022 r. poz. 2647, z późn. zm.), zaniechanie, o którym mowa w ust. 1 pkt 1, obejmuje kwotę wierzytelności z tytułu kredytu mieszkaniowego w części, w jakiej kwota kredytu mieszkaniowego zaciągniętego na wydatki określone w art. 21 ust. 25 pkt 1 tej ustawy pozostaje do całkowitej kwoty zaciągniętego kredytu mieszkaniowego.
4.W przypadku gdy kredyt mieszkaniowy został zastąpiony kredytem refinansowym lub gdy na jego spłatę został zaciągnięty kredyt konsolidacyjny, zaniechanie, o którym mowa w ust. 1 pkt 1, obejmuje odpowiednio kwotę wierzytelności z tytułu kredytu refinansowego lub konsolidacyjnego w części odpowiadającej kwocie wierzytelności z tytułu kredytu mieszkaniowego.
5. Przez jedną inwestycję mieszkaniową, o której mowa w ust. 1 pkt 1 lit. a, rozumie się inwestycję, której celem jest zaspokojenie potrzeb mieszkaniowych:
1)jednego gospodarstwa domowego albo
2)więcej niż jednego gospodarstwa domowego, w przypadku gdy osoby fizyczne mające zajmować wspólnie jeden budynek mieszkalny, nie mniej niż jedna osoba fizyczna z każdego takiego gospodarstwa, są osobami zaliczonymi do I grupy podatkowej w rozumieniu art. 14 ust. 3 pkt 1 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (Dz. U. z 2023 r. poz. 1774 i 1843).
6. Przez jedno gospodarstwo domowe, o którym mowa w ust. 5, rozumie się gospodarstwo prowadzone przez osobę fizyczną zajmującą jeden lokal mieszkalny albo jeden budynek mieszkalny jednorodzinny, samodzielnie lub wspólnie z innymi osobami stale z nią zamieszkującymi i gospodarującymi.
7. W przypadku gdy stroną umowy kredytu mieszkaniowego na realizację jednej inwestycji mieszkaniowej, o której mowa w ust. 1 pkt 1 lit. a, są co najmniej dwie osoby fizyczne, zaniechanie poboru podatku, o którym mowa w ust. 1 pkt 1, ma zastosowanie wyłącznie do osób, o których mowa w ust. 1 pkt 1 lit. b.
Natomiast z § 3 ww. rozporządzenia:
Ilekroć w rozporządzeniu jest mowa o kredycie mieszkaniowym, należy przez to rozumieć kredyt, który został:
1)udzielony przed dniem 15 stycznia 2015 r. przez podmiot, którego działalność podlega nadzorowi państwowego organu nadzoru nad rynkiem finansowym, uprawniony do udzielania kredytów na podstawie odrębnych ustaw regulujących zasady funkcjonowania takich podmiotów, oraz
2)zabezpieczony w postaci hipoteki ustanowionej na nieruchomości lub udziale w nieruchomości lub prawie wieczystego użytkowania gruntu lub udziale w takim prawie, lub spółdzielczym własnościowym prawie do lokalu mieszkalnego lub udziale w takim prawie, lub prawie do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub udziale w takim prawie, oraz
3)zaciągnięty na wydatki, o których mowa w art. 21 ust. 25 pkt 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych.
W myśl § 4 ww. rozporządzenia:
Zaniechanie, o którym mowa w § 1 i § 2, ma zastosowanie do dochodów (przychodów) uzyskanych od dnia 1 stycznia 2022 r. do dnia 31 grudnia 2024 r.
Zgodnie z treścią art. 21 ust. 25 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, wskazanego w § 3 ww. rozporządzenia:
Za wydatki poniesione na cele, o których mowa w ust. 1 pkt 131, uważa się wydatki poniesione na:
a)nabycie budynku mieszkalnego, jego części lub udziału w takim budynku, lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość lub udziału w takim lokalu, a także na nabycie gruntu lub udziału w gruncie albo prawa użytkowania wieczystego gruntu lub udziału w takim prawie, związanych z tym budynkiem lub lokalem,
b)nabycie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub udziału w takim prawie, prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub udziału w takim prawie,
c)nabycie gruntu pod budowę budynku mieszkalnego lub udziału w takim gruncie, prawa użytkowania wieczystego takiego gruntu lub udziału w takim prawie, w tym również z rozpoczętą budową budynku mieszkalnego, oraz nabycie innego gruntu lub udziału w gruncie, prawa użytkowania wieczystego gruntu lub udziału w takim prawie, jeżeli w okresie, o którym mowa w ust. 1 pkt 131, grunt ten zmieni przeznaczenie na grunt pod budowę budynku mieszkalnego,
d)budowę, rozbudowę, nadbudowę, przebudowę lub remont własnego budynku mieszkalnego, jego części lub własnego lokalu mieszkalnego,
e)rozbudowę, nadbudowę, przebudowę lub adaptację na cele mieszkalne własnego budynku niemieszkalnego, jego części, własnego lokalu niemieszkalnego lub własnego pomieszczenia niemieszkalnego
- położonych w państwie członkowskim Unii Europejskiej lub w innym państwie należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego albo w Konfederacji Szwajcarskiej.
Dochody, od których zaniechano poboru podatku nie są wykazywane w zeznaniach rocznych i nie podlegają opodatkowaniu oraz zgłoszeniu do urzędu skarbowego.
Z powyższego wynika zatem, że zaniechanie poboru podatku znajdzie zastosowanie:
- do umorzonych osobom fizycznym kwot wierzytelności z tytułu kredytów zaciągniętych na cele mieszkaniowe i zabezpieczonych hipotecznie,
- do kredytów udzielonych przed dniem 15 stycznia 2015 r. przez podmioty uprawnione do udzielania kredytów na podstawie odrębnych ustaw,
- do kredytu mieszkaniowego zaciągniętego na realizację jednej inwestycji mieszkaniowej, a w przypadku więcej niż jednego kredytu mieszkaniowego – gdy kredyty mieszkaniowe zostały zaciągnięte na realizację wyłącznie jednej inwestycji mieszkaniowej oraz
- w przypadku, gdy osoba fizyczna będąca stroną umowy kredytu mieszkaniowego nie korzystała z zaniechania poboru podatku od kwot umorzonych wierzytelności z tytułu kredytu mieszkaniowego zaciągniętego na realizację innej niż określona w lit. a) inwestycji mieszkaniowej (§ 1 ust. 1 pkt 1 lit. b) ww. rozporządzenia).
Jak wskazała Pani we wniosku i uzupełnieniu, w 2006 r. wraz z przyjaciółką, kupiły Panie dwa mieszkania – jedno docelowo dla Pani, drugie dla niej. Dla sfinansowania zakupu każdego z mieszkań zaciągnęła Pani wspólnie z przyjaciółką w banku dwa kredyty w walucie CHF. Data zaciągnięcia pierwszego kredytu to 24 października 2006 r., i data zaciągnięcia drugiego kredytu to 24 października 2006 r. Cel zaciągnięcia pierwszego kredytu wpisany w umowie to budownictwo mieszkaniowe. Natomiast, cel zaciągnięcia drugiego kredytu wpisany w umowie kredytowej to zakup lokalu mieszkalnego. Każdy z ww. kredytów został zabezpieczony w postaci hipoteki kaucyjnej ustanowionej na nieruchomości. Zgodnie z umowami kredytowymi, kredytobiorcy byli solidarnie zobowiązani do całkowitej spłaty kredytów. W obu kredytach Pani wraz z przyjaciółką zostałyście kredytobiorcami w 50%. Mieszkania kupiła Pani wspólnie z przyjaciółką, z intencją podziału między Wami i zamieszkania w nich odrębnie dopiero po spłacie obu kredytów (terminowym lub wcześniejszym). Wspólne wzięcie kredytu miało zabezpieczyć obie strony, miało zabezpieczyć solidarną, wspólną spłatę obu kredytów do końca.
W czerwcu 2023 r. Pani przyjaciółka zmarła. Przypisane do niej pozostałe do spłaty części obu kredytów zostały spłacone z jej polisy na życie.
15 grudnia 2023 r. zawarła Pani ugodę z bankiem dotyczącą umorzenia pozostałej Pani do spłaty części pierwszego kredytu.
Rozliczając PIT za 2023 r. uwzględniła Pani rozporządzenie w sprawie zaniechania poboru podatku dla pierwszego umorzonego kredytu, w którym miała Pani udział 50%.
23 kwietnia 2024 r. zawarła Pani ugodę z bankiem dotyczącą umorzenia pozostałej do spłaty dla Pani części drugiego kredytu. Zgodnie z warunkami ugody zawartej 23 kwietnia 2024 r. bank umorzył całość pozostałego do spłaty Pani zadłużenia. Na kwotę zadłużenia, które umorzył bank, składała się kwota kapitału i odsetki.
Po podpisaniu pierwszej i drugiej ugody z bankiem, stała się Pani właścicielką 50% każdej z dwóch nieruchomości.
Mając na uwadze przedstawiony we wniosku opis sprawy oraz przywołane przepisy prawa należy uznać, że zarówno środki z pierwszego jak i drugiego zaciągniętego kredytu hipotecznego zostały wydatkowane na cele mieszkaniowe, tj. na zakup dwóch lokali mieszkalnych.
Odnosząc się do Pani wątpliwości dotyczących skorzystania z zaniechania poboru podatku od umorzenia wierzytelności z tytułu drugiego kredytu, w którym miała Pani udział 50%, należy wskazać na wyżej cytowany przepis § 1 ust. 1 ww. rozporządzenia w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od niektórych dochodów (przychodów) związanych z kredytem hipotecznym udzielonym na cele mieszkaniowe.
Z przepisu tego wynika wprost, że aby umorzona osobom fizycznym kwota wierzytelności z tytułu więcej niż jednego kredytu hipotecznego zaciągniętego na własne cele mieszkaniowe mogła skorzystać z zaniechania poboru podatku dochodowego od osób fizycznych na podstawie tego rozporządzenia, kredyty hipoteczne powinny zostać zaciągnięte na jedną inwestycję mieszkaniową. Dodatkowym warunkiem jest nie korzystanie przez kredytobiorcę z zaniechania poboru podatku od kwot umorzonych wierzytelności z tytułu kredytu mieszkaniowego zaciągniętego na realizację innej inwestycji mieszkaniowej. Przy czym, przez jedną inwestycję mieszkaniową, rozumie się inwestycję, której celem jest zaspokojenie potrzeb mieszkaniowych: jednego gospodarstwa domowego albo więcej niż jednego gospodarstwa domowego, w przypadku gdy osoby fizyczne mające zajmować wspólnie jeden budynek mieszkalny, nie mniej niż jedna osoba fizyczna z każdego takiego gospodarstwa, są osobami zaliczonymi do I grupy podatkowej w rozumieniu art. 14 ust. 3 pkt 1 o podatku od spadków i darowizn. Natomiast, przez jedno gospodarstwo domowe, rozumie się gospodarstwo prowadzone przez osobę fizyczną zajmującą jeden lokal mieszkalny albo jeden budynek mieszkalny jednorodzinny, samodzielnie lub wspólnie z innymi osobami stale z nią zamieszkującymi i gospodarującymi.
Zatem, z ww. rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 11 marca 2022 r. wynika wprost, że aby kwoty umorzonych osobom fizycznym wierzytelności z tytułu dwóch kredytów hipotecznych zaciągniętych na cele mieszkaniowe mogły skorzystać z zaniechania poboru podatku dochodowego od osób fizycznych na podstawie tego rozporządzenia, obydwa kredyty hipoteczne powinny zostać zaciągnięte na tą samą inwestycję mieszkaniową – tj. w przedmiotowej sprawie powinny dotyczyć jednego i tego samego lokalu mieszkalnego. Omawiane rozporządzenie wskazuje również, że zaniechanie poboru podatku znajduje zastosowanie do umorzonych kwot wierzytelności z tytułu kredytów zaciągniętych na cele mieszkaniowe w sytuacji, gdy dana osoba nie korzystała z zaniechania poboru podatku od kwot umorzonych wierzytelności z tytułu kredytu mieszkaniowego zaciągniętego na realizację innej inwestycji mieszkaniowej.
Tymczasem, zaciągnięte przez Panią 24 października 2006 r. dwa kredyty hipoteczne dotyczą dwóch różnych inwestycji mieszkaniowych – zakupu dwóch lokali mieszkalnych. Ponadto, skorzystała już Pani z zaniechania poboru podatku w odniesieniu do umorzenia pozostałej do spłaty Pani części pierwszego kredytu udzielonego na zakup 50% udziału w lokalu mieszkalnym. Zatem, nie przysługuje Pani prawo do skorzystania z zaniechania poboru podatku w stosunku do kredytu zaciągniętego na drugą inwestycję mieszkaniową.
W konsekwencji, od przychodu, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9 w zw. z art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, powstałego w 2024 r. w związku z umorzeniem wierzytelności z tytułu pozostałej do spłaty Pani części drugiego kredytu hipotecznego, będzie Pani zobowiązana do zapłaty podatku dochodowego od osób fizycznych.
Zatem Pani stanowisko, należało uznać za nieprawidłowe.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, który Pani przedstawiła i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.
Należy zastrzec, że interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem wniosku dotyczącego podatku dochodowego od osób fizycznych w odniesieniu do treści zadanego pytania, natomiast nie dotyczy innych kwestii podanych w opisie, które nie były przedmiotem pytania i własnego stanowiska w sprawie.
Wyjaśniam również, że procedura wydawania indywidualnych interpretacji przepisów prawa podatkowego nie podlega regułom przewidzianym dla postępowania podatkowego, czy kontrolnego. Organ wydający interpretacje opiera się wyłącznie na opisie stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego przedstawionego we wniosku – nie prowadzi postępowania dowodowego. Postępowanie w sprawie wydania interpretacji indywidualnej ma na celu wyjaśnienie wątpliwości co do sposobu zastosowania przepisów prawa podatkowego materialnego do określonego stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego. Przedmiotem interpretacji wydanej na podstawie art. 14b ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111) jest sam przepis prawa. Rolą postępowania w sprawie wydania indywidualnej interpretacji przepisów podatkowych nie jest ustalanie stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego), stanowi to bowiem domenę ewentualnego postępowania podatkowego. To na podatniku ciąży obowiązek udowodnienia w toku tego postępowania okoliczności faktycznych, z których wywodzi on dla siebie korzystne skutki prawne. Organ nie prowadzi postępowania dowodowego, ograniczając się do analizy okoliczności podanych we wniosku.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
- Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 111). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Pani sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pani do interpretacji.
- Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1) z zastosowaniem art. 119a;
2) w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3) z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
- Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
- w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
- w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.