Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowny Panie,

stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku dochodowy od osób fizycznych jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

30 grudnia 2024 r. wpłynął Pana wniosek z 30 grudnia 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej. Uzupełnił Pan go pismami, które wpłynęły do organu 20 lutego 2025 r. i 21 lutego 2025 r. Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

(…) lutego 2022 r. na mocy postanowienia sądowego Wnioskodawca otrzymał wraz z siostrą w spadku po zmarłej matce mieszkanie (każdy z nich po 1/2 nieruchomości). Ww. mieszkanie zostało zakupione przez rodziców Wnioskodawcy w latach 90-tych XX wieku jako mieszkanie spółdzielcze, a następnie przekształcone we własnościowe. W 2014 r. zmarł ojciec Wnioskodawcy, a matka Wnioskodawcy w 2015 r., na mocy wyroku sądowego oraz zrzeczenia się części przynależnej spadku przez Wnioskodawcę i jego siostrę, stała się jedynym właścicielem ww. nieruchomości. W 2025 r. Wnioskodawca wraz z siostrą zamierzają sprzedać mieszkanie i podzielić otrzymane środki pieniężne pomiędzy sobą. Od czasu nabycia przez spadkodawcę nieruchomości minęło niewątpliwie więcej niż 5 lat, ale od czasu nabycia własności przez Wnioskodawcę i jego siostrę nieco powyżej 2 lat.

W piśmie, które wpłynęło do organu 20 lutego 2025 r., uzupełnił Pan opis sprawy o następujące informacje:

1. Przekształcenie własności mieszkania ze spółdzielczego na własnościowe miało miejsce w latach dziewięćdziesiątych dwudziestego wieku lub na początku lat dwutysięcznych w ramach wspólnoty majątkowej małżonków, czyli rodziców Wnioskodawcy i jego siostry.

2. Zrzeczenie się przez Wnioskodawcę i jego siostrę praw do mieszkania na korzyść ich matki nastąpiło po śmierci ich ojca, która nastąpiła w 2014 r. i nastąpiło po zakończeniu sprawy spadkowej w sądzie i wydaniu przez sąd decyzji dotyczącej praw nabycia spadku. Ojciec Wnioskodawcy nie pozostawił po sobie testamentu.

Natomiast w piśmie, które wpłynęło do organu 21 lutego 2025 r., ostatecznie doprecyzował Pan opis sprawy o następujące informacje:

Nabycie spadku przez matkę Wnioskodawcy po zmarłym mężu, a ojcu Wnioskodawcy nastąpiło na mocy orzeczenia sądowego, w którym potwierdzono ostatnią wolę zmarłego, którą wyraził w testamencie. Testament został sporządzony przez zmarłego (…) kwietnia 2013 r., a ojciec Wnioskodawcy zmarł (…) 2014 r. W testamencie ojciec Wnioskodawcy zapisał całą swoją część swojej żonie, a matce Wnioskodawcy. Sprawa spadkowa odbyta się w Sądzie (…) października 2014 r. (…). Sąd na podstawie przedłożonego testamentu całość spadku, w tym należącą do ojca Wnioskodawcy część mieszkania postanowił przekazać matce Wnioskodawcy, a Wnioskodawca oraz jego siostra i siostra przyrodnia zrezygnowali z prawa do zachowku po ojcu. Sprawa sądowa i wszelkie opłaty z nią oraz z rezygnacją z zachowku związane, zostały opłacone zgodnie z obowiązującymi przepisami i opłatami administracyjnymi.

W ten sposób matka Wnioskodawcy stała się jedyną właścicielką mieszkania, o którym mowa w zapytaniu Wnioskodawcy.

Po śmierci matki Wnioskodawcy (…) lutego 2021 r. na mocy orzeczenia sądowego w sprawie spadkowej, Wnioskodawca oraz jego siostra jako jedyni spadkobiercy po zmarłej mamie nabyli prawo do ww. mieszkania w 1/2 części każde z nich. Sprawa odbyła się (…) lutego 2022 r. w Sądzie (…). Postanowienie uprawomocniło się (…) marca 2022 r.

Pytanie

Czy sprzedaż mieszkania w 2025 r. spowoduje obowiązek zapłaty podatku? Czy po sfinalizowaniu transakcji należy złożyć jakąś deklarację podatkową?

Pana stanowisko w sprawie

Wnioskodawca uważa, że od daty nabycia przez spadkodawcę nieruchomości minęło więcej niż 5 lat, wobec czego może wspólnie ze swoją siostrą sprzedać nieruchomość w 2025 r. bez zapłaty podatku od tej sprzedaży, nawet nie przeznaczając pieniędzy ze sprzedaży mieszkania na cele mieszkaniowe. Jak rozumie Wnioskodawca, zastosowanie ww. przepisu – brak zapłaty podatku – w sytuacji sprzedaży mieszkania w 2025 r. nie zobowiązuje Wnioskodawcy do ujęcia tej sprzedaży w zeznaniu podatkowym.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Podstawową zasadą obowiązującą w przepisach ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 163) jest zasada powszechności opodatkowania, która wyrażona została w art. 9 ust. 1 tej ustawy.

Zgodnie z jego treścią:

Stosownie do art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Powyższy przepis formułuje generalną zasadę, że odpłatne zbycie nieruchomości, jej części, udziału w nieruchomości lub prawa przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie, rodzi obowiązek zapłaty podatku dochodowego. Tym samym, jeżeli odpłatne zbycie nieruchomości, jej części, udziału w nieruchomości lub prawa majątkowego nastąpi po upływie pięciu lat licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie, nie stanowi ono źródła przychodu w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a tym samym kwota uzyskana ze zbycia nieruchomości, jej części, udziału w nieruchomości lub prawa majątkowego w ogóle nie podlega opodatkowaniu.

W świetle powyższego, jeżeli odpłatne zbycie nieruchomości lub ww. praw majątkowych następuje przed upływem 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie i nie zostaje dokonane w wykonywaniu działalności gospodarczej stanowi źródło przychodu, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Według art. 10 ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Z powyższego przepisu wynika, że jeżeli nieruchomości lub prawa majątkowe określone przez art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c tej ustawy zostały nabyte w drodze spadku, to ich odpłatne zbycie (dokonane poza działalnością gospodarczą) stanowi przychód podlegający opodatkowaniu, jeżeli nastąpiło ono przed upływem 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie tej nieruchomości bądź nabycie prawa majątkowego przez spadkodawcę.

Natomiast jeżeli nieruchomość lub prawa majątkowe były nabyte przez spadkodawcę również w drodze spadku, wówczas moment nabycia tej nieruchomości lub praw majątkowych przez spadkodawcę określany jest zgodnie z przepisami kodeksu cywilnego, tj. z chwilą śmierci spadkodawców spadkodawcy.

Do wyliczenia 5-letniego okresu, od którego uzależnione jest opodatkowanie sprzedaży nieruchomości lub praw majątkowych nabytych w drodze spadku, wliczany jest zatem nie tylko okres własności nieruchomości (praw majątkowych) przez spadkobiercę, który dokonuje sprzedaży, ale także okres własności nieruchomości (praw majątkowych) spadkodawcy. Jeżeli od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie nieruchomości bądź nabycie prawa majątkowego przez spadkodawcę, do momentu odpłatnego zbycia nieruchomości (praw majątkowych) przez spadkobiercę upłynęło 5 lat – to sprzedaż nie podlega opodatkowaniu.

Wobec powyższego, w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości i praw majątkowych, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c w związku z art. 10 ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (czyli nabytych w drodze spadku), decydujące znaczenie w kwestii opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych ma forma prawna ich nabycia oraz moment nabycia przez spadkodawcę.

Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych nie zawiera definicji pojęcia „spadek” ani też „nabycie w drodze spadku”, dlatego też zasadnym jest odwoływanie się do regulacji zawartych w ustawie z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1061 ze zm.).

Zgodnie z art. 922 § 1 Kodeksu cywilnego:

W myśl art. 924 i art. 925 Kodeksu cywilnego:

Jak stanowi art. 926 § 1 Kodeksu cywilnego:

Wg treści art. 931 § 1 oraz Kodeksu cywilnego:

Na podstawie art. 1025 § 1 Kodeksu cywilnego:

Powyższe oznacza, że z chwilą śmierci należące do spadkodawcy prawa i obowiązki stają się spadkiem, który podlega przepisom prawa spadkowego, a data śmierci (chwila śmierci) spadkodawcy ustala, kto staje się spadkobiercą oraz co wchodzi w skład masy spadkowej. Z kolei, postanowienie sądu o stwierdzeniu nabycia spadku lub akt poświadczenia dziedziczenia sporządzony przez notariusza potwierdzają jedynie prawo spadkobiercy do tego spadku od momentu jego otwarcia.

Zgodnie z art. 1035 Kodeksu cywilnego:

Stosownie do art. 195 Kodeksu cywilnego:

Współwłaścicielom przysługują części wspólnego prawa własności (tzw. udziały), którymi mogą swobodnie rozporządzać. Dopóki więc istnieje współwłasność można mówić tylko o istnieniu udziałów w tym prawie, o ich nabywaniu i zbywaniu, nigdy o prawie do części rzeczy, o jej zbywaniu bądź nabywaniu w częściach. Współwłaściciele mają swoje udziały w prawie, ale nie w rzeczy.

W świetle art. 196 § 1 Kodeksu cywilnego:

Jak stanowi art. 196 § 2 Kodeksu cywilnego:

Biorąc pod uwagę fakt, że nieruchomość będąca przedmiotem spadku stanowiła składnik majątku wspólnego małżonków, tj. Pana rodziców, zasadnym jest odniesienie się również do przepisów ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2809 ze zm.).

Przepis art. 31 § 1 tej ustawy stanowi, że:

Z kolei z art. 35 ww. Kodeksu wynika:

W świetle natomiast art. 43 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego:

Ustrój wspólności ustawowej obejmujący dorobek obojga małżonków ukształtowany został przez ustawodawcę jako wspólność łączna, bezudziałowa. Wspólność ta charakteryzuje się tym, że w czasie jej trwania małżonkowie nie mają określonych udziałów w majątku wspólnym, nie mogą zatem rozporządzać udziałami, a także nie mogą żądać podziału majątku objętego wspólnością (art. 35 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego). Obojgu małżonkom przysługuje pełne prawo do całości majątku wspólnego.

Zważywszy na tak ukształtowaną sytuację prawną małżonków objętych wspólnością ustawową, definitywne nabycie w czasie jej trwania nieruchomości oznacza nabycie przez każdego z małżonków tego prawa w całości, a nie w określonym ułamkowo udziale. W konsekwencji, małżonek w momencie śmierci drugiego z nich nie może ponownie nabyć udziału w tej nieruchomości.

Kwestia określenia momentu nabycia nieruchomości i praw majątkowych była przedmiotem uchwały Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 15 maja 2017 r., sygn. akt II FPS 2/17, w której sąd stwierdził, że: „Dla celów opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych, odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2000 r., Nr 14, poz. 176, ze zm.) nabytych przez współmałżonka w wyniku dziedziczenia, datą ich nabycia lub wybudowania w rozumieniu tego przepisu jest dzień nabycia (wybudowania) tych nieruchomości i praw majątkowych do majątku wspólnego małżonków”.

W uzasadnieniu uchwały Naczelny Sąd Administracyjny stwierdził, że w przypadku nabycia nieruchomości przez małżonków pozostających w majątkowej wspólności małżeńskiej przewidzianej w art. 31 ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy nie ma możliwości określenia tego, w jakich częściach nastąpiło nabycie nieruchomości, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Nie jest możliwe nabycie nieruchomości w określonym udziale przez małżonków pozostających we wspólności majątkowej małżeńskiej i działających jednocześnie, co wynika z istoty wspólności małżeńskiej. Wspólność małżeńska (łączna) to wspólność bezudziałowa, a w czasie jej trwania małżonkowie nie mogą rozporządzać swoimi prawami do majątku wspólnego jako całości. Nie mogą także rozporządzać udziałem w jakimkolwiek przedmiocie należącym do tego majątku.

Zdaniem Naczelnego Sądu Administracyjnego skoro, z uwagi na wspólność majątkową, nie można wyodrębnić udziałów, które małżonkowie posiadali w chwili nabycia nieruchomości w małżeństwie, to nie można też przyjąć, że pięcioletni termin biegnie od daty nabycia nieruchomości w drodze spadku. Dla oceny skutków podatkowych odpłatnego zbycia nieruchomości kluczowy jest moment poniesienia wydatku na nabycie tego składnika do majątku wspólnego i to, że tego wydatku – w momencie jego poniesienia – nie można przypisać jednemu bądź drugiemu małżonkowi w udziałach o określonej wielkości.

Aby zatem ustalić, czy w przedmiotowej sprawie planowana przez Pana sprzedaż udziału w nieruchomości nabytej w spadku po Pana matce, podlegać będzie opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, istotne jest ustalenie, czy jego odpłatne zbycie będzie miało miejsce po upływie 5 lat licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie nieruchomości przez Pana spadkodawcę, tj. Pana matkę.

Użyty w ww. przepisie termin „nabycie” oznacza każde uzyskanie tytułu własności (nabycie własności) lub każde uzyskanie określonego prawa (nabycie prawa) bez względu na fakt czy jest to nabycie w części ułamkowej, czy w całości. Poprzez „nabycie” należy rozumieć każde zwiększenie aktywów podatnika.

Moment przeniesienia prawa własności w prawie podatkowym określony jest zgodnie z normami prawa cywilnego.

Stosownie do art. 155 § 1 Kodeksu cywilnego:

Nabyć nieruchomość lub prawo majątkowe można więc, np. w drodze zakupu, bądź uzyskując pod tytułem darmym (w formie darowizny, spadku), a w przypadku zaś ograniczonych praw rzeczowych również zawierając umowę o ustanowieniu tego prawa.

W przedmiotowej sprawie wskazał Pan, że w latach 90-tych XX wieku zostało zakupione przez Pana rodziców mieszkanie jako mieszkanie spółdzielcze, a następnie przekształcone we własnościowe. Przekształcenie własności mieszkania ze spółdzielczego na własnościowe miało miejsce w latach dziewięćdziesiątych dwudziestego wieku lub na początku lat dwutysięcznych w ramach wspólnoty majątkowej małżonków, czyli rodziców Pana i Pana siostry. Nabycie spadku przez Pana matkę po zmarłym mężu, a Pana ojcu nastąpiło na mocy orzeczenia sądowego, w którym potwierdzono ostatnią wolę zmarłego, którą wyraził w testamencie, sporządzonym (…) kwietnia 2013 r. Pana ojciec zmarł (…) 2014 r. W testamencie Pana ojciec zapisał całą swoją część swojej żonie, a Pana matce. Sprawa spadkowa odbyta się w Sądzie (…) października 2014 r. (…). Sąd na podstawie przedłożonego testamentu całość spadku, w tym należącą do Pana ojca część mieszkania postanowił przekazać Pana matce, a Pan oraz Pana siostra i siostra przyrodnia zrezygnowaliście z prawa do zachowku po ojcu. W ten sposób Pana matka stała się jedyną właścicielką mieszkania, o którym mowa w Pana zapytaniu. Po śmierci Pana matki (…) lutego 2021 r. na mocy orzeczenia sądowego w sprawie spadkowej, Pan oraz Pana siostra jako jedyni spadkobiercy po zmarłej mamie nabyliście prawo do ww. mieszkania w 1/2 części każde z Was. Sprawa odbyła się (…) lutego 2022 r. w Sądzie (…). Postanowienie uprawomocniło się (…) marca 2022 r. W 2025 r. wraz z siostrą zamierza Pan sprzedać mieszkanie otrzymane w spadku po zmarłej matce i podzielić otrzymane środki pieniężne pomiędzy sobą.

Wobec tego, pięcioletni okres, od którego upływu uzależniony jest obowiązek zapłaty podatku dochodowego od osób fizycznych należy liczyć od końca roku, w którym nieruchomość, o której mowa we wniosku Pana zmarła matka nabyła do majątku wspólnego małżeńskiego.

Z uwagi bowiem na panujący w małżeństwie spadkodawczyni (Pana matki) ustrój małżeńskiej wspólności majątkowej nie można wyodrębnić udziałów, które Pana matka wraz z mężem (Pana ojcem) posiadali w chwili nabycia nieruchomości. Z tego względu śmierć męża spadkodawczyni (Pana ojca) nie spowodowała wyodrębnienia części ww. nieruchomości, którą można przypisać jej mężowi (Panu ojcu). W rezultacie, Pana matka w chwili śmierci jej męża (Pana ojca) nie mogła ponownie nabyć udziału w nieruchomościach, które zostały nabyte do wspólności małżeńskiej.

Zatem skoro Pana matka była właścicielem nieruchomości w ramach wspólności ustawowej małżeńskiej, ponad 5 lat, to pięcioletni okres przewidziany w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, liczony od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie nieruchomości przez Pana matkę (spadkodawczynię) niewątpliwie upłynął. Sprzedaż przedmiotowej nieruchomości nastąpi bowiem po upływie pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie ww. nieruchomości przez Pana rodziców do wspólności małżeńskiej.

Podsumowując, planowana przez Pana sprzedaż nieruchomości nabytej w spadku, tj. 1/2 udziału w nieruchomości, nie będzie stanowić dla Pana źródła przychodu podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, z uwagi na upływ pięcioletniego terminu, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 w zw. z art. 10 ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. W konsekwencji, sprzedaż tej nieruchomości nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych i nie będzie miał Pan obowiązku zapłaty podatku dochodowego z tytułu ww. sprzedaży. Tym samym, po sfinalizowaniu transakcji sprzedaży przedmiotowej nieruchomości nie powstanie po Pana stronie obowiązku złożenia deklaracji podatkowej z tego tytułu.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Pana i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze zdarzeniem przyszłym podanym przez wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona interpretacja traci swoją aktualność.

Końcowo wskazuję, że z uwagi na to, że interpretacje prawa podatkowego wydawane są w indywidualnej sprawie zainteresowanego, co wynika z art. 14b § 1 ustawy Ordynacja podatkowa – niniejsza interpretacja dotyczy wyłącznie Pana. Nie wywołuje skutków prawnych dla innych osób.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pan do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.