Interpretacja indywidualna - stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

23 grudnia 2024 r. wpłynął Państwa wniosek wspólny z 23 grudnia 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej. Uzupełnili go Państwo pismem z 24 stycznia 2025 r. (wpływ 24 stycznia 2025 r.) oraz pismem z 26 lutego 2025 r. (wpływ 26 lutego 2025 r.) - w odpowiedzi na wezwania.

Zainteresowani, którzy wystąpili z wnioskiem

1)Zainteresowany będący stroną postępowania:

A.A.

2)Zainteresowana niebędąca stroną postępowania:

B.B.

Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

W dniu 25 września 2008 r. Pan i Pana małżonka zawarliście z bankiem (...) (zwanym w umowie (...)) umowę nr (...) o kredyt hipoteczny dla osób fizycznych (...) waloryzowany kursem CHF. (...) (obecnie (...)) był w chwili udzielania kredytu i nadal jest podmiotem, którego działalność podlega nadzorowi państwowego organu nadzoru nad rynkiem finansowym, uprawniony do udzielania kredytów na podstawie odrębnych ustaw regulujących zasady funkcjonowania takich podmiotów.

Kredyt został zabezpieczony hipotecznie - hipoteka Umowna łączna na lokalu mieszkalnym będącym przedmiotem kredytu hipotecznego (księga wieczysta (...) oraz na udziale w odrębnej własności lokalu użytkowego/garażu wielostanowiskowego (księga wieczysta (...) również będącego przedmiotem kredytu hipotecznego. Zarówno mieszkanie jak i garaż mają różne księgi wieczyste.

Zgodnie z umową kredytową wszyscy kredytobiorcy odpowiadają solidarnie za spłatę kredytu.

Kluczowe informacje dotyczące umowy kredytowej:

1)Kwota kredytu: 496.529,12 zł, waluta waloryzacji kredytu: CHF. Kwota kredytu w walucie waloryzacji 246.381,64 CHF. Okres kredytowania 360 miesięcy.

2)Na podstawie kredytu Bank wypłacił Państwu kwotę 496.529,18 w PLN, co stanowiło równowartość 204.564,24 CHF.

3)Cel Kredytu: budownictwo mieszkaniowe. Przeznaczenie środków z kredytu: finansowanie przedpłat na poczet budowy i nabycie od Developera lokalu mieszkalnego wraz z udziałem w prawie własności garażu wielostanowiskowego (prawo do wyłącznego korzystania z miejsca postojowego), pokrycie kosztów prac wykończeniowych w lokalu, refinansowanie nakładów własnych na zakup lokalu, pokrycie kosztów związanych z uruchomieniem kredytu i w tym pokrycie kosztów składki na ubezpieczenie spłaty rat Kredytu.

4)Prawne zabezpieczenia kredytu: Hipoteka łączna kaucyjna wpisana do Księgi Wieczystej, Ubezpieczenie niskiego wkładu własnego kredytu, Przelew praw z tytułu grupowego ubezpieczenia spłaty rat kredytu.

Z uwagi na szereg zapisów abuzywnych zawartych w Państwa umowie kredytowej wytoczyliście Państwo przeciwko Bankowi pozew indywidualny dotyczący stwierdzenia nieważności (trwałej bezskuteczności) Umowy (Sąd Okręgowy w (...) pod sygn. akt (...). Bank złożył pozew wzajemny w sprawie o zapłatę kwoty 496.529,18 PLN która odpowiada wypłaconemu przez Bank kapitałowi na podstawie Umowy (Sąd Okręgowy w (...) pod sygn. akt (...).

Ani Pan, ani Pana małżonka (oboje jesteście Państwo stroną umowy kredytu mieszkaniowego) nie korzystaliście dotychczas z zaniechania poboru podatku od kwot umorzonych wierzytelności z tytułu kredytu mieszkaniowego.

W dniu 13 grudnia 2024 r. zawarliście Państwo z Bankiem ugodę nr (...). Treść ugody można podsumować w następujący sposób:

1)Ugoda dotyczy rozliczenia się przez Państwa z bankiem w sposób polegający na potrąceniu tego, co strony wzajemnie sobie świadczyły do czasu podpisania ugody (zwrot środków). Ponadto w związku z podpisaniem ugody nastąpiło zamknięcie kredytu hipotecznego.

2)Świadczenia ze strony banku na Państwa rzecz obejmowały wypłacony kapitał kredytu (496.529,18 zł). Zgodnie z zapisami Ugody strony umowy potwierdziły, że bankowi przysługuje w stosunku do Klienta roszczenie o zapłatę 496.529,18 PLN.

3)Świadczenia z Państwa strony na rzecz banku zostały wyliczone na łączną kwotę 635.956,71 PLN (222.448,62 PLN oraz 89.102,76 CHF przeliczone na PLN po średnim kursie CHF z dnia 27 listopada 2024 r.) obejmowały:

a)158.320,33 PLN tytułem rat kapitałowo - odsetkowych;

b)89.102,76 CHF tytułem rat kapitałowo - odsetkowych;

c)8.644,77 PLN tytułem Ubezpieczenia Niskiego Wkładu Własnego;

d)23.818,05 PLN tytułem składek na poczet ubezpieczenia;

e)31.665,47 PLN tytułem odsetek ustawowych za opóźnienie -wyliczonych za okres od dnia wpływu pozwu do Banku (tj. 29 stycznia 2024 r.) do dnia 27 listopada 2024 r., zgodnie z zapisami Ugody strony umowy potwierdziły, że Klientowi (Państwu) przysługują w stosunku do Banku roszczenia na w/w kwoty.

4)W wyniku ugody strony ustaliły, że:

a)wierzytelności stron do kwoty 496.529,18 PLN wzajemnie się umarzają.

b)pozostała kwota rozliczenia (635.956,71 - 496.529,18 = 139.427,53 PLN) zostanie zwrócona przez Bank na rzecz Klienta (Państwa).

c)dodatkowo - tj. ponad kwotę w/w rozliczeń - Bank zobowiązał się do zwrotu na Państwa rzecz kwoty 18.900,00 PLN tytułem kosztów zastępstwa procesowego. Są to Państwa roszczenia wobec Banku z tytułu wytoczonej przez Państwa sprawy sądowej wobec Banku (na skutek podpisania ugody sprawa sądowa została cofnięta).

Kluczowe zapisy z ugody:

§ 1.1. Strony potwierdzają, że Klientowi przysługują następujące roszczenia w stosunku do Banku wynikające ze świadczeń spełnionych w wykonaniu Umowy:

• 158.320,33 PLN tytułem rat kapitałowo - odsetkowych;
• 89.102,76 CHF tytułem rat kapitałowo - odsetkowych;
• 8.644,77 PLN tytułem Ubezpieczenia Niskiego Wkładu Własnego;
• 23.818,05 PLN tytułem składek na poczet ubezpieczenia;
• 31.665,47 PLN tytułem odsetek ustawowych za opóźnienie wyliczonych za okres od dnia wpływu pozwu do Banku (tj. 29 stycznia 2024 r.) do dnia 27 listopada 2024 r., tym samym Klientowi przysługują w stosunku do Banku roszczenia o zapłatę w wysokości 222.448,62 PLN oraz 89.102,76 CHF, a więc łączne roszczenie o zapłatę w wysokości 635.956,71 PLN, przy czym spłaty dokonane w CHF, zostały przeliczone na PLN po średnim kursie CHF z dnia 27 listopada 2024 r. według Tabeli kursów średnich walut obcych publikowanej przez Narodowy Bank Polski na stronie www.nbp.pl (dalej jako "Roszczenie Klienta").

2)Strony potwierdzają, iż w związku z wykonaniem Umowy (wypłatą kapitału kredytu), Bankowi przysługuje w stosunku do Klienta roszczenie o zapłatę 496.529,18 PLN. (dalej jako "Roszczenie Banku").

3)Strony niniejszym dokonują potrącenia Roszczenia Klienta w wysokości 635.956,71 PLN z Roszczeniem Banku w wysokości 496.529,18 PLN, wobec czego wierzytelności te umarzają się nawzajem do wysokości niższej z tych wierzytelności, a więc do wysokości 496.529,18 PLN.

4)Na skutek dokonanego potrącenia, Bank zobowiązany jest do zapłaty na rzecz Klienta pozostałej kwoty przysługującego mu roszczenia, tj. 139.427,53 PLN (słownie: sto trzydzieści dziewięć tysięcy czterysta dwadzieścia siedem złotych, 53/100).

5)Bank dodatkowo w ramach Ugody zobowiązuje się dokonać zwrotu na rzecz Klienta kosztów zastępstwa procesowego w kwocie 18.900,00 PLN (175 % stawki minimalnej) nie więcej niż kwota możliwa do zasądzenia, która to kwota nie przekracza maksymalnych kosztów możliwych do zasądzenia na podstawie rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz. U. 2023 poz. 1935 t. j. z dnia 20 września 2023 r.). Wskazana kwota stanowi górną granicę odpowiedzialności Banku i wyczerpują w całości roszczenia Klienta z tego tytułu (...).

13)W celu uniknięcia wątpliwości, każda ze Stron zrzeka się wszelkich roszczeń, jakie może mieć względem drugiej Strony w związku z powstałymi kosztami sądowymi w sprawie z powództwa Klienta i w sprawie z powództwa Banku, w tym kosztami zastępstwa procesowego, ponad kwoty uzgodnione w ust. 5 Ugody. Każda ze Stron zobowiązuje się nie dochodzić kosztów ponad uzgodnione w niniejszej Ugodzie od drugiej Strony, nawet w przypadku ich zasądzenia przez Sąd na rzecz którejkolwiek ze Stron.

§ 4. Klient przyjmuje do wiadomości, iż w związku z zawartą Ugodą Bank wystąpił do Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej o wydanie indywidualnej interpretacji podatkowej w zakresie podatku dochodowego od osób fizycznych.

W zakresie stanu faktycznego powstałego w wyniku zawartej Ugody Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej wydał interpretację podatkową i potwierdził, że po stronie Klienta nie powstaje przychód podatkowy, a w związku z tym na Banku nie ciąży obowiązek informacyjny, tj. obowiązek przygotowania informacji PIT-11.

Uzupełnienie opisu stanu faktycznego

Wszystkie zwrócone Państwu pieniądze o których mowa w punkcie 4 od a) do c) powyżej są związane z wydatkami własnymi poniesionymi przez Pana oraz Pana małżonkę. W szczególności kwota zastępstwa procesowego jest takim kosztem własnym, a nie świadczeniem dodatkowym od banku na Państwa rzecz.

Pytania

1)Czy Pan i Pana małżonka będziecie mogli skorzystać z zaniechania poboru podatku dochodowego w odniesieniu do kwoty umorzonej przez bank?

2)Czy kwota zwrócona Państwu przez bank będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych?

Państwa stanowisko w sprawie

W Państwa sytuacji, Pan i Pana małżonka nie będziecie mogli skorzystać z zaniechania poboru podatku dochodowego w odniesieniu do kwoty umorzonej przez bank. Dzieje się tak, ponieważ w ramach zawartej ugody nie dochodzi do umorzenia kredytu, odsetek lub innych świadczeń o których jest mowa w Rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 11 marca 2022 r. w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od niektórych dochodów (przychodów) związanych z kredytem hipotecznym udzielonym na cele mieszkaniowe.

Natomiast na mocy ugody Pan i Pana małżonka rozliczacie się z bankiem poprzez potrącenie tego, co strony wzajemnie sobie świadczyły. W związku z czym nie powstało żadne przysporzenie majątkowe po Państwa stronie, bo bank zwrócił Państwu środki, które wcześniej wpłaciliście do banku. Istotnym są tutaj zapisy ugody na mocy których strony ugody potwierdziły uznanie swoich roszczeń i się z nich rozliczają poprzez umorzenie części roszczeń (do kwoty niższej - roszczenie banku wobec Państwa) oraz zwrot Państwu przez bank pozostałej kwoty Państwa roszczeń. Podkreślić również należy, że na mocy ugody nie doszło do umorzenia przez Bank na Państwa rzecz jakiejkolwiek części kredytu czy odsetek od niego.

Bank zwrócił Państwu w całości koszty własne poniesione przez Państwa. W związku z przytoczonymi argumentami stoicie Państwo na stanowisku, że kwota zwrócona Państwu przez bank nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Poprawność Państwa stanowiska potwierdza również zapis w ugodzie mówiący, że Bank zwrócił się do Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej o wydanie indywidualnej interpretacji podatkowej w zakresie podatku co do stanu faktycznego na podstawie ugody i Dyrektor wydał interpretację podatkową, w której potwierdził, że po stronie Kredytobiorcy (Państwa) nie powstaje przychód podatkowy, a na Banku nie ciąży obowiązek informacyjny, tj. obowiązek przygotowania informacji PIT-11 - dotyczy to co do zasady wszystkich kwot.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Podstawową zasadą obowiązującą w przepisach ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 163) jest zasada powszechności opodatkowania, która wyrażona została w art. 9 ust. 1 tej ustawy. Zgodnie z jego treścią:

Opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Stosownie do art. 9 ust. 2 ww. ustawy:

Dochodem ze źródła przychodów, jeżeli przepisy art. 23o, art. 23u, art. 24-24b, art. 24c, art. 24e, art. 30ca, art. 30da oraz art. 30f nie stanowią inaczej, jest nadwyżka sumy przychodów z tego źródła nad kosztami ich uzyskania osiągnięta w roku podatkowym. Jeżeli koszty uzyskania przekraczają sumę przychodów, różnica jest stratą ze źródła przychodów.

Jak stanowi art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9, 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, pkt 11, art. 19, art. 25b, art. 30ca, art. 30da i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Za przychody należy zatem uznać każdą formę przysporzenia majątkowego, zarówno formę pieniężną jak i niepieniężną, w tym nieodpłatne świadczenia otrzymane przez podatnika. Dla celów podatkowych przyjmuje się, że nieodpłatne świadczenie obejmuje każde działanie lub zaniechanie na rzecz innej osoby oraz wszystkie zdarzenia prawne i zdarzenia gospodarcze w działalności podmiotów, których skutkiem jest przysporzenie majątku innej osoby, mające konkretny wymiar finansowy.

Przepis art. 10 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych zawiera katalog źródeł przychodów podlegających opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 9 ww. ustawy, źródłem przychodów są inne źródła.

Stosownie do art. 20 ust. 1 ww. ustawy:

Za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, kwoty uzyskane z tytułu zwrotu z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego oraz wypłaty z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego, w tym także dokonane na rzecz osoby uprawnionej na wypadek śmierci oszczędzającego, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, świadczenia otrzymane z tytułu umowy o pomocy przy zbiorach, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i art. 17.

Użycie w powyższym przepisie sformułowania „w szczególności”, wskazuje, że definicja przychodów z innych źródeł ma charakter otwarty i nie ma przeszkód, aby do tej kategorii zaliczyć również przychody inne niż wymienione wprost w przepisie art. 20 ust. 1 ustawy.

O uzyskaniu przychodu w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym do osób fizycznych można więc mówić w każdej sytuacji, gdy podatnik, czy to na skutek otrzymania określonych wartości majątkowych (środków pieniężnych, świadczeń w naturze lub innych nieodpłatnych świadczeń), czy też gdy na skutek określonego zdarzenia powodującego zmniejszenie jego zobowiązań wobec innych podmiotów, uzyskuje określone przysporzenie majątkowe.

Instytucja kredytu uregulowana została przepisami ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Prawo bankowe (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1646 ze zm.).

Zgodnie z treścią art. 69 ust. 1 ww. ustawy:

Przez umowę kredytu bank zobowiązuje się oddać do dyspozycji kredytobiorcy na czas oznaczony w umowie kwotę środków pieniężnych z przeznaczeniem na ustalony cel, a kredytobiorca zobowiązuje się do korzystania z niej na warunkach określonych w umowie, zwrotu kwoty wykorzystanego kredytu wraz z odsetkami w oznaczonych terminach spłaty oraz zapłaty prowizji od udzielonego kredytu.

Podkreślić należy, że otrzymanie kredytu i jego spłata na warunkach przewidzianych w umowie kredytowej są obojętne podatkowo. Przychód po stronie kredytobiorcy pojawia się w przypadku, kiedy dochodzi do umorzenia kredytu, jego części lub odsetek. Wtedy bowiem kredytobiorca osiąga konkretne przysporzenie majątkowe (przychód w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych).

Umorzenie wierzytelności następuje w przypadku zwolnienia z długu, czyli zrzeczenia się przez wierzyciela prawa do wierzytelności bez uzyskania świadczenia ze strony dłużnika. Takie zrzeczenie się - pod warunkiem, że dłużnik je przyjmie - powoduje, że zobowiązanie wygasa. Zgodnie bowiem z art. 508 ustawy z 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1061 ze zm.):

Zobowiązanie wygasa, gdy wierzyciel zwalnia dłużnika z długu, a dłużnik zwolnienie przyjmuje.

W związku z tym, kiedy dochodzi do umorzenia kredytu, kredytobiorca uzyskuje przychód w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, zaliczany do „innych źródeł”.

Natomiast potrącenie jest jednym ze sposobów dokonywania rozliczeń, które polega na wzajemnym umorzeniu dwóch wierzytelności. W myśl art. 498 Kodeksu cywilnego:

§ 1. Gdy dwie osoby są jednocześnie względem siebie dłużnikami i wierzycielami, każda z nich może potrącić swoją wierzytelność z wierzytelności drugiej strony, jeżeli przedmiotem obu wierzytelności są pieniądze lub rzeczy tej samej jakości oznaczone tylko co do gatunku, a obie wierzytelności są wymagalne i mogą być dochodzone przed sądem lub przed innym organem państwowym.

§ 2. Wskutek potrącenia obie wierzytelności umarzają się nawzajem do wysokości wierzytelności niższej.

Potrącenie wierzytelności jest jedną z form wygaśnięcia zobowiązania w wyniku wykonania świadczenia przez umorzenie wzajemnych wierzytelności między stronami. Wygaśnięcie zobowiązania przez potrącenie, czyli kompensata wierzytelności, następuje wówczas, jeżeli jedna strona jest w stosunku do drugiej dłużnikiem i jednocześnie wierzycielem, tj. ma zarówno wierzytelność, jak i zobowiązanie względem tej drugiej strony. Potrącenie, mimo że dotyczy świadczeń tego samego rodzaju (z reguły pieniężnych), prowadzi do zaliczenia jednej wierzytelności na poczet drugiej. Dochodzi w ten sposób do zaspokojenia wierzyciela i osiągnięcia tym samym celu zobowiązania. Na skutek potrącenia, wierzytelności obydwu stron umarzają się nawzajem do wysokości wierzytelności niższej. Instytucja potrącenia jest substytutem świadczenia, dzięki któremu dłużnik płaci swój dług i zwalnia się z zobowiązania. W momencie potrącenia następuje faktyczne spełnienie świadczenia. Potrącenie jest więc formą wykonania zobowiązania, do którego, w myśl art. 503 Kodeksu cywilnego, stosuje się przepisy o zaliczeniu zapłaty.

Wprawdzie przez potrącenie strony nie otrzymują efektywnie należnych im świadczeń, ale wskutek zaliczenia wierzytelności jednej z nich na poczet wierzytelności drugiej każda ze stron zostaje zwolniona ze swego długu, co pozwala uznać ich długi za spłacone. Tym samym potrącenie jako sposób wygaszenia stosunku zobowiązaniowego uznaje się za równoważny spełnieniu świadczenia (zapłacie).

W sytuacji, gdy dojdzie do potrącenia wierzytelności, u stron nie wystąpi przychód podatkowy.

Z wniosku wynika, że 25 września 2008 r. wraz żoną zawarł Pan z bankiem umowę o kredyt hipoteczny waloryzowany kursem CHF, który został przeznaczony na finansowanie przedpłat na poczet budowy i nabycie od Developera lokalu mieszkalnego wraz z udziałem w prawie własności garażu wielostanowiskowego (prawo do wyłącznego korzystania z miejsca postojowego), pokrycie kosztów prac związanych z uruchomieniem kredytu w tym pokrycie kosztów składki na ubezpieczenie spłaty rat Kredytu. Tytułem zabezpieczenia kredytu na rzecz banku została ustanowiona hipoteka łączna kaucyjna wpisana do Księgi Wieczystej, ubezpieczenie niskiego wkładu własnego kredytu oraz przelew praw z tytułu grupowego ubezpieczenia spłaty rat kredytu. Wytoczyli Państwo przeciwko Bankowi pozew indywidualny dotyczący stwierdzenia nieważności umowy kredytu. W dniu 13 grudnia 2024 r. Bank wystąpił z propozycją polubownego rozstrzygnięcia sporu w formie ugody, która zakłada uznanie wzajemnie przysługujących roszczeń do wysokości niższej z kwot. Państwu przysługuje wobec Banku roszczenie o zwrot środków wpłaconych do Banku, a Bankowi roszczenie z tytułu wypłaty kapitału. Ugoda przewiduje potrącenie wzajemnych roszczeń do wysokości niższej kwoty, przez co wierzytelności w tej wysokości umarzają się. Ponadto Bank ma zobowiązać się do zapłaty na Państwa rzecz pozostałej kwoty przysługującego Państwu roszczenia oraz zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

Mając na uwadze powyższe stwierdzić należy, że uregulowanie przez Bank - w sposób wynikający z zawartej ugody, tj. częściowo w drodze potrącenia wzajemnych roszczeń a częściowo przez zapłatę na Państwa rzecz określonej kwoty - zobowiązania do zwrotu świadczeń spełnionych przez Państwa jako Kredytobiorców w wykonaniu Umowy kredytu, nie będzie powodowało powstania przychodu w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Natomiast, w kwestii opodatkowania otrzymanej przez Państwa kwoty tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego, wskazuję, że zgodnie z art. 98 § 1 ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. Kodeks postępowania cywilnego (Dz. U. z 2024 r. poz. 1568 ze zm.):

Strona przegrywająca sprawę obowiązana jest zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony (koszty procesu).

Stosownie do art. 98 § 2 ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. Kodeks postępowania cywilnego (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1568 ze zm.):

Do niezbędnych kosztów procesu prowadzonego przez stronę osobiście lub przez pełnomocnika, który nie jest adwokatem, radcą prawnym lub rzecznikiem patentowym, zalicza się poniesione przez nią koszty sądowe, koszty przejazdów do sądu strony lub jej pełnomocnika oraz równowartość zarobku utraconego wskutek stawiennictwa w sądzie. Równowartość utraconego zarobku nie może przekraczać wynagrodzenia jednego adwokata wykonującego zawód w siedzibie sądu prowadzącego postępowanie.

Z kolei w myśl art. 98 § 3 tej ustawy:

Do niezbędnych kosztów procesu strony reprezentowanej przez adwokata zalicza się wynagrodzenie, jednak nie wyższe niż stawki opłat określone w odrębnych przepisach i wydatki jednego adwokata, koszty sądowe oraz koszty nakazanego przez sąd osobistego stawiennictwa strony.

Zgodnie z art. 98 § 4 Kodeksu postępowania cywilnego:

Wysokość kosztów sądowych, zasady zwrotu utraconego zarobku lub dochodu oraz kosztów stawiennictwa strony w sądzie, a także wynagrodzenie adwokata, radcy prawnego i rzecznika patentowego regulują odrębne przepisy.

Jak wynika z powyższych przepisów, koszty procesu (w tym zastępstwa procesowego) mają charakter zwrotu wydatków poniesionych przez powoda. Zwrot ten nie rodzi więc obowiązku podatkowego w świetle przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, o ile kwota zasądzona tytułem zwrotu kosztów postępowania nie przewyższała faktycznie poniesionych przez powoda wydatków.

Z wniosku wynika, że otrzymali Państwo zwrot kosztów zastępstwa procesowego, które wcześniej zostały poniesione przez Państwa.

W takim wypadku kwota ta stanowi jedynie zwrot poniesionych wcześniej wydatków - nie jest więc dochodem podlegającym opodatkowaniu. Dla celów podatkowych otrzymana kwota tytułem zwrotu połowy opłaty od pozwu oraz kosztów zastępstwa procesowego będzie obojętna podatkowo.

W konsekwencji zwrot poniesionych przez Państwa kwot nie podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Końcowo wyjaśniam, że w rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 11 marca 2022 r. w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od niektórych dochodów (przychodów) związanych z kredytem hipotecznym udzielonym na cele mieszkaniowe (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 102) ustawodawca przewidział możliwość skorzystania z zaniechania poboru podatku dochodowego w odniesieniu do dochodów (przychodów) związanych m.in. z umorzeniem kredytu hipotecznego udzielonego na cele mieszkaniowe.

Analizowana sprawa nie dotyczy jednak skutków podatkowych wynikających z umorzenia Państwu wierzytelności. Dotyczy skutków podatkowych związanych z wzajemnym potrąceniem roszczeń oraz otrzymania od banku zwrotu pozostałej kwoty tytułem przysługującego roszczenia. Do tej sytuacji nie ma zastosowania wymienione przez Państwa we własnym stanowisku rozporządzenie Ministra Finansów.

Z uwagi na to, uznałem Pana stanowisko do pytań nr 1 i nr 2 za prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Państwa i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Przedmiotem interpretacji wydanej na podstawie art. 14b ustawy Ordynacja podatkowa jest sam przepis prawa. Istotą interpretacji indywidualnej jest rozstrzygnięcie, czy prawidłowo postrzegają Państwo, jakie skutki prawne na gruncie określonych przepisów prawa podatkowego wywołuje przedstawiony przez Państwa stan faktyczny. W polskim systemie prawa podatkowego obowiązuje zasada samoobliczenia podatku. Wydanie interpretacji indywidualnej nie zwalnia podatnika z obowiązku obliczenia podstawy opodatkowania oraz zobowiązania podatkowego. Stąd też Organ interpretacyjny nie analizował przedstawionych przez Państwa kwot.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

• Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego. Z funkcji ochronnej będą mogli skorzystać Ci z Państwa, którzy zastosują się do interpretacji.
• Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

• Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację przez Zainteresowanego, który jest stroną postępowania

Pan A.A. (Zainteresowany będący stroną postępowania - art. 14r § 2 Ordynacji podatkowej) ma prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (...).

Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

• w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
• w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a, art. 14b § 1 i art. 14r Ordynacji podatkowej.