Interpretacja indywidualna – stanowisko nieprawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest nieprawidłowe.

Zakres wniosku wspólnego o wydanie interpretacji indywidualnej

6 grudnia 2024 r. wpłynął Państwa wniosek z 4 grudnia 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych umorzenia kredytu. Uzupełnili go Państwo pismem z 11 lutego 2025 r. (wpływ 14 lutego 2025 r.).

Treść wniosku wspólnego jest następująca:

Zainteresowani, którzy wystąpili z wnioskiem

1. Zainteresowany będący stroną postępowania: A ul. (…) PESEL (…)

2. Zainteresowany niebędący stroną postępowania: B ul. (…) PESEL (…)

Opis zdarzenia przyszłego

Wnioskodawca wraz z drugą Zainteresowaną w sprawie niebędącą stroną postępowania, będącą Jego żoną (dalej łącznie określani jako „Wnioskodawcy”, a osobno jako „Wnioskodawca”) są rezydentami Polski i podlegają w kraju nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu. Od dnia ślubu do dnia złożenia wniosku Wnioskodawcy pozostają w ustroju wspólności majątkowej małżeńskiej.

W dniu 17 lipca 2008 r. Wnioskodawcy, będący już wówczas małżeństwem, zawarli z Bankiem (…) (dalej: „Bank”) umowę o dewizowy kredyt mieszkaniowy/inwestorski nr (…) (dalej: „Umowa Kredytowa”). Na mocy Umowy Kredytowej Bank miał udzielić kredytu w wysokości (…) franków szwajcarskich. Wnioskodawcy odpowiadali za spłatę zobowiązań wynikających z Umowy Kredytowej solidarnie. Umowa Kredytowa była umową kredytu denominowanego. Zgodnie z art. 3.02 Umowy Kredytowej kredyt miał zostać wykorzystany na cyt. „finansowanie i refinansowanie zakupu lokalu mieszkalnego położonego (…) - dla którego Sąd Rejonowy (…) prowadzi księgę wieczystą (…) i lokalu mieszkalnego położonego (…) – dla którego Sąd Rejonowy (…) prowadzi księgę wieczystą (…) oraz cel dowolny”.

Umowa Kredytowa została zawarta w szczególności w związku z koniecznością zakupu lokalu mieszkalnego (…) (dalej: „Lokal”) dla Wnioskodawców. Wnioskodawcy wcześniej mieszkali w wynajętym lokalu (…). Lokal został wydany Wnioskodawcom w dniu 1 czerwca 2008 r. W okresie od momentu objęcia Lokalu w posiadanie do końca czerwca 2012 r. Wnioskodawcy wspólnie realizowali w Lokalu własne potrzeby mieszkaniowe: Wnioskodawca A w związku z zatrudnieniem w (…), a Wnioskodawczyni B w związku z zatrudnieniem (…). W tym czasie Wnioskodawcy nie korzystali z mieszkania znajdującego się w (…). Finansowanie, o którym mowa w art. 3.02 Umowy Kredytowej dotyczyło Lokalu, nie dotyczyło finansowania jakichkolwiek kosztów związanych z zakupem mieszkania położonego w (…). Zgodnie z art. 4.01 ust. 1 Umowy Kredytowej zabezpieczeniem spłaty kredytu jest m.in. hipoteka łączna zwykła do kwoty (…) CHF oraz hipoteka łączna kaucyjna do kwoty (…) CHF ustanowiona na rzecz Banku na nieruchomościach Wnioskodawców:

• dla której Sąd Rejonowy (…) prowadzi księgę wieczystą nr (…);
• dla której Sąd Rejonowy (…) prowadzi księgę wieczystą nr (…).

Bank wymagał wpisu hipotek na obu nieruchomościach w celu zabezpieczenia ekspozycji kredytowej związanej z udzieleniem kredytu w tej wysokości.

Podmiot udzielający ww. kredyt był podmiotem, którego działalność podlega nadzorowi państwowego organu nadzoru nad rynkiem finansowym, uprawnionym do udzielania kredytów na podstawie odrębnych ustaw regulujących zasady funkcjonowania takich podmiotów - był to bank.

Umowa w formie aktu notarialnego, na mocy której Wnioskodawcy nabyli prawo własności Lokalu, została zawarta w dniu 21 lipca 2008 r. przed notariuszem (…), rep. A nr (…). Wnioskodawcy nabyli Lokal do majątku wspólnego. Cena sprzedaży Lokalu została ustalona na (…) zł ((…)). Wnioskodawcy przed zawarciem aktu notarialnego przenoszącego własność lokalu uiścili zaliczkę w kwocie (…) zł. Pozostała część ceny w wysokości (…) zł miała być płatna w następujący sposób:

• w kwocie (…) zł na rachunek bankowy (…) (właściciel rachunku) w celu całkowitej spłaty kredytu (…) udzielonego sprzedającej lokal i prowizji za wcześniejszą spłatę kredytu;
• w kwocie (…) zł na rachunek bankowy sprzedającej Lokal.

Pozostała do zapłaty w dacie zawierania aktu notarialnego cena sprzedaży ((…) zł) miała być zapłacona przez Wnioskodawców ze środków uzyskanych w związku z zawarciem Umowy Kredytowej.

Wypłata kredytu nastąpiła w dniu 24 lipca 2007 r. w następujący sposób:

• w kwocie (…) zł na rachunek bankowy (…) (właściciel rachunku) w celu całkowitej spłaty kredytu (…) i prowizji za wcześniejszą spłatę kredytu;
• w kwocie (…) zł na rachunek bankowy sprzedającej Lokal (tytułem pozostałej części ceny sprzedaży);
• w kwocie (…) zł na rachunek bankowy B (Zainteresowanej w sprawie nie będącej stroną postępowania) z przeznaczeniem na wskazany w Umowie kredytowej cel dowolny. Środki te, do kwoty (…) zł brutto zostały faktycznie przeznaczone na zakup dwóch miejsc parkingowych (co zostanie wyjaśnione poniżej), a w pozostałej części na wykończenie Lokalu.

Bank nigdy nie wypłacił Zainteresowanym kwoty wyrażonej we frankach szwajcarskich, tylko wypłacił kwotę w złotych polskich - (…) zł na rachunki wskazane powyżej.

W ocenie Wnioskodawców, mając na uwadze opisany powyżej sposób wykorzystania środków uzyskanych na mocy Umowy Kredytowej można stwierdzić, że:

• kredyt został przynajmniej w części zaciągnięty na cele mieszkaniowe, o których mowa w 21 ust. 25 pkt 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 226 ze zm.);
• kredyt został udzielony na realizację jednej inwestycji mieszkaniowej (żadna część środków uzyskanych na podstawie Umowy Kredytowej nie została przeznaczona na zakup lub remont nieruchomości położonej w (…));

niemniej jednak w tym zakresie stanowisko Wnioskodawców powinno być traktowane jako ocena prawna zdarzeń w postaci zaciągnięcia kredytu, przeznaczenia kredytu oraz faktycznego sposobu rozdysponowania środków, a nie przedstawienie stanu faktycznego.

Wskazany w treści aktu notarialnego przelew na rachunek bankowy (…), o którym mowa pod poz. 1 powyżej, to był przelew w celu całkowitej spłaty kredytu nr (…) zaciągniętego przez sprzedającą Lokal (Wnioskodawcy nie byli stroną tej umowy kredytowej). Podział płatności pozostałej części ceny za Lokal w wysokości (…) zł na dwie transze, jedna transza płatna bezpośrednio do banku, z którym sprzedająca Lokal zawarła swoją umowę kredytową, a druga transza płatna na rachunek bankowy sprzedającej Lokal, wynikał z wymogów postawionych przez stronę sprzedającą.

W związku z zawarciem aktu notarialnego zainteresowani w sprawie, niezależnie od płatności ceny za Lokal, ponieśli m.in. następujące opłaty:

• (…) zł - podatek od czynności cywilnoprawnych;
• (…) zł - opłata sądowa od wniosku o wpis własności składanego do wydziału ksiąg wieczystych;
• (…) zł brutto - taksa notarialna.

Wnioskodawcy nigdy nie prowadzili indywidualnie ani wspólnie działalności gospodarczej, w związku z czym w dacie zawierania aktu notarialnego nie byli czynnymi podatnikami podatku od towarów i usług i nie mieli możliwości pomniejszenia podatku należnego o podatek naliczony.          

Ponadto ze środków uzyskanych z kredytu (w zakresie kwoty wypłaconej bezpośrednio na rachunek bankowy Wnioskodawczyni B) Wnioskodawcy zakupili od dewelopera dwa miejsca postojowe w garażu wielostanowiskowym w budynku, w którym znajdował się Lokal. Cena zakupu została ustalona łącznie na kwotę (…) zł brutto. Umowa zakupu miejsc garażowych zawarta w formie aktu notarialnego to inna umowa niż umowa zakupu Lokalu. Zakup został sfinansowany z kredytu wypłaconego na podstawie Umowy Kredytowej (z części kredytu wypłaconej bezpośrednio na rachunek Wnioskodawczyni B - cel dowolny). Miejsca postojowe znajdują się w nieruchomości o innym numerze księgi wieczystej niż Lokal. Zakup miejsc postojowych był konieczny z uwagi na wymogi pracodawców odnośnie dbałości o powierzone mienie (samochody służbowe) - wiążące Wnioskodawców w tym zakresie regulacje wprowadzały obowiązek parkowania samochodów w miejscach, do którego nie ma swobodnego dostępu, tj. w szczególności w garażu lub na parkingu strzeżonym.

Od czasu objęcia Lokalu w posiadanie w Lokalu mieszkali wspólnie Wnioskodawcy - do końca czerwca 2012 r. Dopiero od lipca 2012 r. B przestała stale mieszkać w Lokalu z uwagi na zmianę miejsca pracy z (…) na (…). W związku z tym, od lipca 2012 r. w Lokalu od niedzielnego wieczora do piątku po południu mieszkał A (w związku z pracą wykonywaną w (…)), czasami również w weekendy, wówczas także Wnioskodawcę A odwiedzała Jego żona B i Wnioskodawcy wspólnie korzystali z Lokalu.

Od drugiej połowy 2012 r. Wnioskodawca często na weekendy (w piątek po pracy) wracał do (…), a później z powrotem w niedziele wieczorem wracał do (…), gdzie pozostawał do piątku. Lokal nigdy nie był wynajmowany osobom trzecim, każdy tydzień roboczy za wyjątkiem urlopów Wnioskodawca A korzystał z Lokalu w celu zaspokojenia własnych potrzeb mieszkaniowych związanych z zatrudnieniem w (…).

Pomiędzy stronami Umowy Kredytowej doszło do sporu odnośnie jej ważności, który to spór został poddany pod rozstrzygnięcie sądu powszechnego (sprawa jest aktualnie w toku). W związku z prowadzonym postępowaniem Bank zaproponował Wnioskodawcom zawarcie aneksu, na mocy którego może dojść do częściowego umorzenia wierzytelności z tytułu kredytu mieszkaniowego udzielonego na mocy Umowy Kredytowej.

Aneks zostanie podpisany na podstawie art. 353¹ oraz art. 508 kodeksu cywilnego. Stroną zawartego aneksu będzie (…) (następca prawny (…)) oraz Wnioskodawcy. Na skutek zawarcia aneksu dojdzie do przeliczenia pozostałego do zapłaty, widniejącego w księgach Banku salda kredytu w wysokości (…) CHF (według stanu na dzień sporządzenia projektu aneksu) przy zastosowaniu innego kursu niż kurs średni NBP. Na dzień przygotowania projektu aneksu kurs średni NBP wynosił (…) PLN/1 CHF, natomiast zastosowany do przeliczenia salda kredytu kurs to (…) PLN/1 CHF. Po dokonaniu przeliczenia przy zastosowaniu wyżej opisanych parametrów ((…) CHF * (…) PLN/1 CHF = (…) zł) Wnioskodawcy będą zobowiązani do zapłaty kwoty (…) PLN na rachunek wskazany przez Bank, po czym Umowa Kredytowa zostanie automatycznie rozwiązana na mocy zgodnych oświadczeń woli zawartych w aneksie. Przewalutowanie kredytu będzie polegało jedynie na zmianie umowy poprzez przeliczenie kapitału pozostałego do spłaty na inną walutę. Przewalutowanie kredytu zostanie przeprowadzone w ramach istniejącej umowy kredytowej w drodze jej zamiany na podstawie aneksu do umowy.

Na wskazaną wyżej kwotę (…) CHF składa się: kapitał (kwota kapitału do spłaty): (…) CHF, odsetki: (…) CHF, koszty i opłaty: 0 CHF. W jej skład nie wchodzą odsetki karne.

Aneks wejdzie w życie w dniu jego sporządzenia, z zastrzeżeniem, że Bank będzie uprawniony do rozwiązania go jeśli w terminie 7 dni od daty podpisania aneksu przez wszystkich kredytobiorców nie dojdzie do spłaty kapitału kredytu wyrażonego w PLN i wcześniej przeliczonego z CHF po kursie wskazanym w aneksie. Rozwiązanie aneksu spowoduje, że zawarte w nim oświadczenia nie będą miały żadnych skutków prawnych, a aneks będzie traktowany tak, jakby nigdy nie został zawarty. Projektowany aneks nie przewiduje, który konkretnie z Wnioskodawców powinien dokonać spłaty, a zatem spłata całości kwoty określonej w aneksie dokonana przez któregokolwiek z Wnioskodawców na rachunek wskazany w aneksie przez Bank będzie skutkować wygaśnięciem wzajemnych zobowiązań wynikających z Umowy Kredytowej i rozwiązaniem samej Umowy Kredytowej.

Kurs, po którym nastąpi przewalutowanie może ulec zmianie do czasu podpisania aneksu (do tego czasu może on podlegać negocjacji), niemniej jednak kurs zastosowany do przeliczenia kwoty kredytu wyrażonej w CHF na PLN powinien być co do zasady korzystniejszy dla Wnioskodawców niż kurs średni NBP obowiązujący według stanu na dzień podpisywania aneksu (przy założeniu braku atypowych i nieprzewidywalnych zdarzeń na rynku walutowym do czasu zawarcia aneksu, które skutkowałyby drastyczną zmianą kursów walut). Wnioskodawcy nie są w stanie wskazać, na jakim konkretnie poziomie będzie ustalony średni kurs według NBP na dzień przeliczenia kwoty kredytu z CHF na PLN z uwagi na fakt, że będzie to miało miejsce w przyszłości a Wnioskodawcy nie są w stanie przewidzieć poziomu kursu średniego NBP w przyszłości.

W ocenie Banku dojdzie w tym zakresie do częściowego zwolnienia każdego z Wnioskodawców z długu wobec Banku w kwocie (…) PLN, która to kwota stanowi różnicę pomiędzy wysokością zadłużenia Wnioskodawców wobec Banku wyrażonego w CHF i przeliczonego na PLN według kursu średniego NBP ((…) PLN/1 CHF według stanu na dzień przygotowania projektu aneksu) a wysokością zadłużenia Wnioskodawców wobec Banku wyrażonego w CHF i przeliczonego na PLN według kursu ustalonego przez strony aneksu ((…) PLN/1 CHF według stanu na dzień przygotowania projektu aneksu). Wnioskodawcy z kolei zwracają się z wnioskiem o wydanie interpretacji indywidualnej, czy przedstawiony mechanizm pozostałego do spłaty kapitału kredytu stanowi „umorzenie osobie fizycznej wierzytelności z tytułu kredytu mieszkaniowego” w rozumieniu § 1 ust 1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 11 marca 2022 r. w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od niektórych dochodów (przychodów) związanych z kredytem hipotecznym udzielonym na cele mieszkaniowe (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 102), a w przypadku odpowiedzi twierdzącej, czy podlega zwolnieniu określonym w tym rozporządzeniu, a jeśli tak to w jakim zakresie.

Wnioskodawca oraz Jego żona (Zainteresowana w sprawie nie będąca stroną postępowania) nie korzystali w przeszłości z zaniechania poboru podatku od kwoty umorzonych wierzytelności z tego lub innego kredytu mieszkaniowego, o którym mowa w rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 11 marca 2022 r. w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od niektórych dochodów (przychodów) związanych z kredytem hipotecznym udzielonym na cele mieszkaniowe (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 592 ze zm.).

Zawarcie aneksu planowane jest w 2024 r. lub 2025 r. W związku z planowanym zawarciem ugody Wnioskodawcy zwracają się z wnioskiem o wyjaśnienie, czy ich stanowisko w odniesieniu do zagadnień sformułowanych we wniosku jest prawidłowe.

Pytanie

Czy w analizowanym stanie faktycznym, w przypadku zawarcia aneksu, na mocy którego dojdzie do przeliczenia wysokości zadłużenia Wnioskodawców widniejącego w księgach banku w walucie CHF na PLN przy zastosowaniu kursu korzystniejszego dla Wnioskodawców niż kurs średni NBP z daty zawierania aneksu, dojdzie do umorzenia kredytu wypłaconego na mocy Umowy Kredytowej w jakiejkolwiek części w rozumieniu par. 1 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 11 marca 2022 r. w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od niektórych dochodów (przychodów) związanych z kredytem hipotecznym udzielonym na cele mieszkaniowe (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 102, dalej: „rozporządzenie”), a w przypadku odpowiedzi twierdzącej, czy umorzenie to będzie objęte zwolnieniem od poboru podatku, o którym mowa w par. 1 ust. 1 pkt 1 w części obejmującej stosunek, w jakim kwota kredytu mieszkaniowego zaciągniętego na sfinansowanie:

1)pozostałej do zapłaty ceny za zakup Lokalu, w tym części przelanej bezpośrednio na rachunek spłaty kredytu strony sprzedającej Lokal;

2)ceny za zakup miejsc w garażu wielostanowiskowym znajdującym się w tym samym budynku, w którym znajduje się Lokal;

3)opłat poniesionych na zakup mieszkania, w tym podatku od czynności cywilnoprawnych;

pozostawała do całkowitej kwoty zaciągniętego kredytu mieszkaniowego?

Państwa stanowisko w sprawie

W Państwa ocenie, wskutek zawarcia aneksu dojdzie do częściowego umorzenia kredytu, jednak Wnioskodawcy będą mieli prawo do skorzystania ze zwolnienia, o którym mowa w par. 1 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia w części obejmującej stosunek, w jakim kwota kredytu mieszkaniowego zaciągniętego na sfinansowanie:

1)pozostałej do zapłaty ceny za zakup Lokalu, w tym części przelanej bezpośrednio na rachunek spłaty kredytu strony sprzedającej Lokal;

2)ceny za zakup miejsc w garażu wielostanowiskowym znajdującym się w tym samym budynku, w którym znajduje się Lokal;

3)opłat poniesionych na zakup mieszkania, w tym podatku od czynności cywilnoprawnych;

pozostawała do całkowitej kwoty zaciągniętego kredytu mieszkaniowego.

Wątpliwości Wnioskodawców w zakresie ceny za zakup Lokalu wynikają w szczególności z tego, że Lokal stanowił ich drugie mieszkanie, niemniej jednak był on zakupiony ściśle w celu zaspokojenia potrzeb mieszkaniowych Wnioskodawców, którzy pracowali we (…) i w (…). Wnioskodawcy w istocie więc proszą o potwierdzenie, że właściwa jest ich interpretacja, zgodnie z którą: „jedna” inwestycja mieszkaniowa, o której mowa w rozporządzeniu nie musi być „pierwszą” inwestycją mieszkaniową, a ponadto, że właściwa jest ich interpretacja, zgodnie z którą zaspokojenie potrzeb mieszkaniowych jednego gospodarstwa domowego może nastąpić także poprzez zakup drugiego lokalu, w szczególności kiedy zakup taki jest uzasadniony okolicznościami życiowymi, jak np. zatrudnienie w odległym miejscu od miejsca wcześniejszego zamieszkania.

Wątpliwości Wnioskodawców w zakresie zakupu miejsc postojowych w garażu wielostanowiskowym znajdującym się w tym samym budynku, w którym znajduje się Lokal wynikają z tego, że Wnioskodawcy w tym celu zawarli inną umowę i z innym podmiotem (deweloperem budującym budynek, w którym znajduje się Lokal), zaś miejsce postojowe nie służy ściśle zaspokojeniu potrzeb mieszkaniowych, niemniej jednak mając na uwadze bezpośrednie i istotne związanie funkcjonalne miejsca postojowego z lokalem mieszkalnym, warunki stawiane przez pracodawców (dotyczące dbałości o mienie powierzone) oraz aktualny stopień rozwoju cywilizacyjnego przemawia za uznaniem, że jest to wydatek zmierzający do zaspokojenia własnych potrzeb mieszkaniowych.

Wątpliwości Wnioskodawców w zakresie opłat poniesionych na zakup mieszkania dotyczą w szczególności zapłaconego podatku od czynności cywilnoprawnych, tj. czy stanowi on opłatę, której poniesienie przez Wnioskodawców było niezbędne do zawarcia umowy kredytu mieszkaniowego.

UWAGI OGÓLNE

Rozporządzenie stanowi m.in. o tym, że zarządza się zaniechanie poboru podatku dochodowego od osób fizycznych od kwot:

1)umorzonych osobie fizycznej wierzytelności z tytułu kredytu mieszkaniowego, w przypadku gdy:

a)kredyt mieszkaniowy został zaciągnięty na realizację jednej inwestycji mieszkaniowej, a w przypadku więcej niż jednego kredytu mieszkaniowego - gdy kredyty mieszkaniowe zostały zaciągnięte na realizację wyłącznie jednej inwestycji mieszkaniowej, oraz

b)osoba fizyczna będąca stroną umowy kredytu mieszkaniowego nie korzystała z zaniechania poboru podatku od kwot umorzonych wierzytelności z tytułu kredytu mieszkaniowego zaciągniętego na realizację innej niż określona w lit. a inwestycji mieszkaniowej;

c)otrzymanych przez osobę fizyczną świadczeń z tytułu kredytu mieszkaniowego udzielonego w walucie obcej lub w złotych, lecz nominowanego lub indeksowanego do waluty obcej, w związku z powstaniem przychodu z tytułu zastosowania ujemnego oprocentowania.

Zaniechanie poboru dotyczy podatku od przychodu, którym jest umorzenie wierzytelności z tytułu kredytu mieszkaniowego, jeśli ten kredyt mieszkaniowy został zaciągnięty na realizację jednej inwestycji mieszkaniowej, zaś osoba fizyczna będąca stroną umowy kredytu mieszkaniowego nie korzystała (wcześniej) z zaniechania poboru podatku od kwoty umorzonych wierzytelności z tytułu innego kredytu.

Przepis § 1 ust. 5 rozporządzenia precyzuje ponadto, że przez jedną inwestycję mieszkaniową, o której tu mowa, rozumie się inwestycję, której celem jest zaspokojenie potrzeb mieszkaniowych:

1)jednego gospodarstwa domowego albo

2)więcej niż jednego gospodarstwa domowego, w przypadku gdy osoby fizyczne mające zajmować wspólnie jeden budynek mieszkalny, nie mniej niż jedna osoba fizyczna z każdego takiego gospodarstwa, są osobami zaliczonymi do I grupy podatkowej w rozumieniu art. 14 ust. 3 pkt 1 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (Dz. U. z 2021 r. poz. 1043).

Zgodnie z treścią art. 21 ust. 25 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, za wydatki poniesione na cele, o których mowa w ust. 1 pkt 131, uważa się wydatki poniesione na:

a)nabycie budynku mieszkalnego, jego części lub udziału w takim budynku, lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość lub udziału w takim lokalu, a także na nabycie gruntu lub udziału w gruncie albo prawa użytkowania wieczystego gruntu lub udziału w takim prawie, związanych z tym budynkiem lub lokalem,

b)nabycie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub udziału w takim prawie, prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub udziału w takim prawie,

c)nabycie gruntu pod budowę budynku mieszkalnego lub udziału w takim gruncie, prawa użytkowania wieczystego takiego gruntu lub udziału w takim prawie, w tym również z rozpoczętą budową budynku mieszkalnego, oraz nabycie innego gruntu lub udziału w gruncie, prawa użytkowania wieczystego gruntu lub udziału w takim prawie, jeżeli w okresie, o którym mowa w ust. 1 pkt 131, grunt ten zmieni przeznaczenie na grunt pod budowę budynku mieszkalnego,

d)budowę, rozbudowę, nadbudowę, przebudowę lub remont własnego budynku mieszkalnego, jego części lub własnego lokalu mieszkalnego,

e)rozbudowę, nadbudowę, przebudowę lub adaptację na cele mieszkalne własnego budynku niemieszkalnego, jego części, własnego lokalu niemieszkalnego lub własnego pomieszczenia niemieszkalnego

- położonych w państwie członkowskim Unii Europejskiej lub w innym państwie należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego albo w Konfederacji Szwajcarskiej.

Podsumowując, zaniechanie poboru podatku znajdzie zastosowanie do umorzonych od dnia 1 stycznia 2022 r. do dnia 31 grudnia 2026 r. osobom fizycznym kwot wierzytelności z tytułu kredytów zaciągniętych na cele mieszkaniowe i zabezpieczonych hipotecznie, udzielonych przed dniem 15 stycznia 2015 r. przez podmioty uprawnione do udzielania kredytów na podstawie odrębnych ustaw, w przypadku, gdy kredyt mieszkaniowy został zaciągnięty na realizację jednej inwestycji mieszkaniowej, a w przypadku więcej niż jednego kredytu mieszkaniowego - gdy kredyty mieszkaniowe zostały zaciągnięte na realizację wyłącznie jednej inwestycji mieszkaniowej oraz w przypadku, gdy osoba fizyczna będąca stroną umowy kredytu mieszkaniowego nie korzystała z zaniechania poboru podatku od kwot umorzonych wierzytelności z tytułu kredytu mieszkaniowego zaciągniętego na realizację innej niż określona w lit. a inwestycji mieszkaniowej (§ 1 ust. 1 pkt 1 lit. b ww. rozporządzenia). Istotne jest, żeby kredyt mieszkaniowy został przeznaczony na wydatki, o których mowa w art. 21 ust. 25 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

STANOWISKO W ZAKRESIE ZAPŁATY ZA LOKAL

Przepis art. 21 ust. 25 pkt 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych definiuje tzw. wydatki na własne cele mieszkaniowe. W orzecznictwie utrwalony wydaje się być pogląd, zgodnie z którym podatnik może realizować własne cele mieszkaniowe przy użyciu więcej niż jednego lokalu, w sytuacji kiedy okoliczności faktyczne danego przypadku to uzasadniają (por. np. wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 29 listopada 2016 r., sygn. akt II FSK 3126/14, wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach z dnia 14 listopada 2019 r., sygn. akt I SA/GI 1081/19). Jak już kilkukrotnie wskazano, nabycie Lokalu miało związek z koniecznością znalezienia mieszkania blisko miejsca pracy Wnioskodawców. Po zakupie lokalu i jego wyremontowaniu Wnioskodawcy stale zamieszkiwali w Lokalu do ok. połowy 2012 r., a następnie w Lokalu stale zamieszkiwał Wnioskodawca A.

Stanowiska Wnioskodawców nie neguje również sposób sformułowania przepisów rozporządzenia, bowiem „jedna” inwestycja mieszkaniowa, nie oznacza samo przez się, że musi być to jednocześnie „pierwsza” inwestycja mieszkaniowa. „Jedną” inwestycją mieszkaniową, w rozumieniu rozporządzenia, może być także druga lub kolejna inwestycja mieszkaniowa, przy czym kredytobiorcy mogą skorzystać ze zwolnienia przewidzianego w rozporządzeniu wyłącznie raz, w odniesieniu do jednej inwestycji mieszkaniowej, nawet jeśli była to druga lub kolejna inwestycja mieszkaniowa (oczywiście przy spełnieniu pozostałych warunków przewidzianych w rozporządzeniu).

STANOWISKO W ZAKRESIE ZAPŁATY ZA MIEJSCA POSTOJOWE

W odniesieniu do zapłaty ceny zakupu za miejsca postojowe w garażu wielostanowiskowym Wnioskodawcy po pierwsze wskazują, że zakup miejsc postojowych również stanowił realizację celu mieszkalnego, bowiem Wnioskodawcy otrzymali od pracodawców samochody, jako mienie powierzone w celu realizacji obowiązków służbowych. Obarczone to było jednak obowiązkiem dbałości o mienie powierzone, polegającym w szczególności na parkowaniu pojazdów w miejscach, do którego nie było swobodnego dostępu, takich jak garaże lub parkingi strzeżone. Niezależnie od tego ilość dostępnych publicznych miejsc postojowych w okolicy była zdecydowanie nieadekwatna do zapotrzebowania wynikającego z ilości parkujących samochodów, co skutkowało (i nadal skutkuje) notorycznym parkowaniem przez kierowców w miejscach niedozwolonych. Ponadto przy aktualnym stopniu rozwoju społeczno-gospodarczego posiadanie samochodu i uprawnień do jego prowadzenia stanowi częstokroć warunek konieczny do świadczenia pracy (a z pewnością jest tak w przypadku Wnioskodawcy A), a w przypadku inwestycji budowlanych polegających na budowaniu budynków wielorodzinnych, realizowanych co najmniej od początku bieżącego stulecia, każdorazowo koniecznym jest zakup odrębnych miejsc parkingowych, czy to znajdujących się na zewnątrz budynku czy też w garażu mieszczącym się wewnątrz lub pod budynkiem. Innymi słowy, nie ma możliwości zaparkowania samochodu na terenie nieruchomości, jeśli dany właściciel lokalu nie wykupi miejsca parkingowego. Tym samym dla pełnej realizacji własnego celu mieszkaniowego, przez co należy rozumieć również możliwość przechowywania posiadanych ruchomości w obrębie tej samej nieruchomości gruntowej, w tym m.in. samochodu, koniecznym był zakup miejsc postojowych. Potwierdza to równocześnie stanowisko Wnioskodawców, że w tej części będą oni również uprawnieni do skorzystania ze zwolnienia, o którym mowa w § 1 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia.

STANOWISKO W ZAKRESIE OPŁAT

Wnioskodawcy stoją na stanowisku, że pojęcie opłat, których poniesienie było niezbędne do zawarcia umowy kredytu mieszkaniowego należy interpretować funkcjonalnie i rozumieć pod tym pojęciem wszelkie koszty, bez których zawarcie umowy kredytowej nie byłoby możliwe. Wnioskodawcy zwracają uwagę, że kredytów mogą udzielać wyłącznie banki, a ryzyko kredytowe musi być odpowiednio zabezpieczone. W przypadku kredytów hipotecznych, jak sama nazwa wskazuje, stosowanym zabezpieczeniem jest hipoteka umowna na nieruchomości. Aby ustanowić hipotekę, stanowiącą jeden z elementów przedmiotowo istotnych umowy kredytu hipotecznego, niezbędnym jest nabycie nieruchomości, na której hipoteka zostanie ustanowiona. W celu nabycia nieruchomości konieczne jest poniesienie określonych wydatków określanych potocznie mianem kosztów transakcyjnych, takich jak taksa notarialna, podatek od czynności cywilnoprawnych, czy wreszcie opłaty sądowej od wniosku o wpis prawa własności Lokalu. Bez poniesienia tych kosztów umowa kredytowa nie zostałaby zawarta (bank weryfikował wartość zabezpieczeń i wpisał stosowne obowiązki w tym zakresie do Umowy Kredytowej). Celem stron Umowy Kredytu ze strony Wnioskodawców było uzyskanie kredytu na zakup mieszkania, a ze strony banku udzielenie kredytu pod warunkiem ustanowienia wymaganych zabezpieczeń. Zawarcie Umowy Kredytowej bez zakupu Lokalu w celu zabezpieczenia wierzytelności banku nie byłoby możliwe, co potwierdza fakt, że następujące opłaty:

• taksa notarialna w wartości brutto;
• podatek od czynności cywilnoprawnych;
• opłata sądowa od wniosku o wpis prawa własności w księdze wieczystej;

stanowią opłaty, których poniesienie było niezbędne do zawarcia umowy kredytu mieszkaniowego w rozumieniu § 1 ust. 2 pkt 3 rozporządzenia, a zatem w tym zakresie Wnioskodawcy również będą uprawnieni do skorzystania ze zwolnienia, o którym mowa w § 1 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest nieprawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Reguły dotyczące opodatkowania

Zgodnie z przepisem art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 226 ze zm.):

Stosownie do art. 9 ust. 2 ww. ustawy:

Jak stanowi art. 11 ust. 1 ww. ustawy:

Z przedstawionych przepisów wynika, że opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych podlega – co do zasady – każdy dochód osiągnięty przez osobę fizyczną. Zgodnie natomiast z definicją dochodu jest nim nadwyżka przychodów ze źródła nad kosztami jego uzyskania. Pojęciem pierwotnym dla dochodu jest więc pojęcie przychodu. Ten z kolei definiowany jest przez ustawodawcę, czemu dał wyraz w art. 11 ust. 1, jako otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń. Niemniej jednak z definicji tej wywieść można również, że za przychody podatkowe mogą być uznane tylko takie świadczenia, które są określonym przyrostem majątkowym (zarówno zwiększającym aktywa, jak i zmniejszającym pasywa) o charakterze definitywnym, niemające charakteru zwrotnego.

O uzyskaniu przychodu w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym do osób fizycznych można więc mówić, w każdej sytuacji, gdy podatnik – czy to na skutek otrzymania określonych wartości majątkowych (środków pieniężnych, świadczeń w naturze czy też innych nieodpłatnych świadczeń), czy też gdy na skutek określonego zdarzenia powodującego zmniejszenie jego zobowiązań wobec innych podmiotów – uzyskuje określone przysporzenie majątkowe.

Wskazać również należy, że dla celów podatkowych przyjmuje się – co znajduje potwierdzenie w orzecznictwie – że pojęcie nieodpłatnego świadczenia, o którym mowa w art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ma szerszy zakres niż w prawie cywilnym. Obejmuje ono bowiem wszystkie zjawiska gospodarcze i zdarzenia prawne, których następstwem jest uzyskanie korzyści kosztem innego podmiotu, lub te wszystkie zdarzenia prawne i zdarzenia gospodarcze, których skutkiem jest nieodpłatne, to jest niezwiązane z kosztami lub inną formą ekwiwalentu, przysporzenie majątku tej osobie, mające konkretny wymiar finansowy.

Źródła przychodów

Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych wyraźnie rozróżnia źródła przychodów oraz sposób opodatkowania dochodów z poszczególnych źródeł.

W myśl art. 10 ust. 1 pkt 9 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Stosownie do art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Użycie w powyższym przepisie sformułowania „w szczególności”, wskazuje, że definicja przychodów z innych źródeł ma charakter otwarty i nie ma przeszkód, aby do tej kategorii zaliczyć również przychody inne niż wymienione wprost w przepisie art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. O przychodzie podatkowym z innych źródeł będziemy mówić w każdym przypadku, kiedy u podatnika wystąpią realne korzyści majątkowe.

Umorzenie wierzytelności

Instytucja kredytu uregulowana została przepisami ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Prawo bankowe (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2488 ze zm.).

Zgodnie z treścią art. 69 ust. 1 ww. ustawy:

Podkreślić należy, że otrzymanie kredytu i jego spłata na warunkach przewidzianych w umowie kredytowej są obojętne podatkowo. Przychód po stronie kredytobiorcy pojawia się w przypadku, kiedy dochodzi do umorzenia kredytu, jego części lub odsetek. Wtedy bowiem kredytobiorca osiąga konkretne przysporzenie majątkowe (przychód w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych).

Stosownie natomiast do treści art. 917 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1061 ze zm.):

Powołana definicja ugody pozwala wyróżnić elementy konstrukcyjne tej instytucji. Po pierwsze, ugoda jest zawierana w sytuacji, gdy między stronami stosunku prawnego istnieje niepewność albo spór, co do roszczeń wynikających z tego stosunku. Po drugie, celem zawarcia ugody jest uchylenie tej niepewności lub sporu. Wreszcie po trzecie, strony dążą do osiągnięcia celu przez wzajemne ustępstwa. Tak więc nieodłącznym elementem ugody są wzajemne ustępstwa stron. Poza tym, zarówno w doktrynie, jak i w orzecznictwie podkreśla się szczególną przyczynę prawną ugody. Oznacza to, że ugoda nie tworzy nowego stosunku prawnego, a jedynie odnosi się do istniejącego stosunku prawnego stanowiącego podstawę powództwa, a tym samym podstawę zawarcia ugody.

Należy w tym miejscu wyjaśnić, że umorzenie wierzytelności następuje w przypadku zwolnienia z długu, czyli zrzeczenia się przez wierzyciela z prawa do wierzytelności, bez uzyskania świadczenia ze strony dłużnika. Takie zrzeczenie się, pod warunkiem, że dłużnik je przyjmie, powoduje, że zobowiązanie wygasa.

Zgodnie bowiem z instytucją zwolnienia z długu uregulowaną w art. 508 ustawy Kodeks cywilny:

Tak więc, dla umorzenia wierzytelności koniecznym jest zgoda dłużnika (np. uzyskana w wyniku ugody, czy poprzez oświadczenie).

Poprawność powyższego stanowiska potwierdza wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 18 maja 2012 r., sygn. akt II FSK 2633/10, w którym Sąd wskazał, że „gdy dochodzi do umorzenia wierzytelności przez kredytodawcę nie jest istotne, czy u podstaw uzyskanego nieodpłatnego świadczenia leży umowa o zwolnienie z długu, czy też decyzja wierzyciela o rezygnacji z dochodzenia należności. Zasadnicze znaczenie ma bowiem to, że w następstwie takich zdarzeń dłużnik zostaje zwolniony z obowiązku spłaty zadłużenia. Po jego stronie powstaje tym samym przychód stanowiący równowartość umorzonej kwoty zobowiązania, którego nie musi już świadczyć na rzecz wierzyciela. Faktyczna rezygnacja wierzyciela z dochodzenia należności prowadzi więc do powstania przychodu, podobnie jak w przypadku zawarcia umowy o zwolnienie z długu, albowiem w każdym z tych przypadków po stronie dłużnika ustaje obowiązek spełnienia świadczenia. Należy bowiem zauważyć, że pojęcie „nieodpłatnego świadczenia” obejmuje wszystkie zjawiska gospodarcze i zdarzenia prawne, których następstwem jest uzyskanie korzyści kosztem innego podmiotu, lub te wszystkie zdarzenia prawne i zdarzenia gospodarcze, których skutkiem jest nieodpłatne, przysporzenie majątku tej osobie, mające konkretny wymiar finansowy”.

Wskazali Państwo, że Bank zaproponował Państwu w 2024 r. zawarcie aneksu/ugody, na mocy którego dojdzie do częściowego zwolnienia każdego z Państwa z długu wobec Banku w kwocie (…) PLN, która to kwota stanowi różnicę pomiędzy wysokością zadłużenia Państwa wobec Banku wyrażonego w CHF i przeliczonego na PLN według kursu średniego NBP (według stanu na dzień przygotowania projektu aneksu) a wysokością zadłużenia Państwa wobec Banku wyrażonego w CHF i przeliczonego na PLN według kursu ustalonego przez strony aneksu (według stanu na dzień przygotowania projektu aneksu), a tym samym, dojdzie do częściowego umorzenia wierzytelności z tytułu kredytu mieszkaniowego udzielonego na mocy umowy kredytowej zawartej w 2008 r.

Zatem, umorzoną kwotę wierzytelności z tytułu zaciągniętego kredytu, należy zakwalifikować do przychodu z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9 w zw. z art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zaniechanie poboru podatku

Jednakże zgodnie z § 1 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 11 marca 2022 r. w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od niektórych dochodów (przychodów) związanych z kredytem hipotecznym udzielonym na cele mieszkaniowe (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 102) w aktualnie obowiązującym brzmieniu zmienionym Rozporządzeniem Ministra Finansów z 20 grudnia 2024 r. (Dz. U. 2024 poz. 1912):

Z kolei § 4 cytowanego rozporządzenia stanowi, że:

Stosownie do § 4a tego rozporządzenia:

Natomiast w myśl § 3 komentowanego rozporządzenia:

Zgodnie z treścią art. 21 ust. 25 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, wskazanego w § 3 ww. rozporządzenia:

Dochody, od których zaniechano poboru podatku nie są wykazywane w zeznaniach rocznych i nie podlegają opodatkowaniu oraz zgłoszeniu do urzędu skarbowego.

Z powyższego wynika zatem, że zaniechanie poboru podatku znajdzie zastosowanie do umorzonych od dnia 1 stycznia 2022 r. do dnia 31 grudnia 2026 r. osobom fizycznym kwot wierzytelności z tytułu kredytów zaciągniętych na cele mieszkaniowe i zabezpieczonych hipotecznie, udzielonych przed dniem 15 stycznia 2015 r. przez podmioty uprawnione do udzielania kredytów na podstawie odrębnych ustaw, w przypadku, gdy kredyt mieszkaniowy został zaciągnięty na realizację jednej inwestycji mieszkaniowej, a w przypadku więcej niż jednego kredytu mieszkaniowego – gdy kredyty mieszkaniowe zostały zaciągnięte na realizację wyłącznie jednej inwestycji mieszkaniowej oraz w przypadku, gdy osoba fizyczna będąca stroną umowy kredytu mieszkaniowego nie korzystała z zaniechania poboru podatku od kwot umorzonych wierzytelności z tytułu kredytu mieszkaniowego zaciągniętego na realizację innej niż określona w lit. a) inwestycji mieszkaniowej (§ 1 ust. 1 pkt 1 lit. b ww. rozporządzenia). Istotne jest, żeby kredyt mieszkaniowy został przeznaczony na wydatki, o których mowa w art. 21 ust. 25 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a w przypadku umorzenia kredytu refinansowego – aby został on zaciągnięty na refinansowanie (zastąpienie) kredytu mieszkaniowego zaciągniętego na wydatki, o których mowa w art. 21 ust. 25 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W przywołanym rozporządzeniu w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od niektórych dochodów (przychodów) związanych z kredytem hipotecznym udzielonym na cele mieszkaniowe w § 3 pkt 3 wskazano, że ilekroć w rozporządzeniu jest mowa o kredycie mieszkaniowym, należy przez to rozumieć kredyt, który został zaciągnięty na wydatki, o których mowa w art. 21 ust. 25 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Przepis § 1 pkt 3 ww. rozporządzenia, stanowi, że w przypadku, gdy kredyt mieszkaniowy został zaciągnięty również na wydatki inne niż określone w art. 21 ust. 25 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, zaniechanie, o którym mowa w ust. 1 pkt 1, obejmuje kwotę wierzytelności z tytułu kredytu mieszkaniowego w części, w jakiej kwota kredytu mieszkaniowego zaciągniętego na wydatki określone w art. 21 ust. 25 pkt 1 tej ustawy pozostaje do całkowitej kwoty zaciągniętego kredytu mieszkaniowego.

Podkreślenia wymaga, że zaniechanie poboru podatku jest wyjątkiem od zasady powszechności opodatkowania, dlatego do interpretacji przepisów ustanawiających to prawo należy stosować wykładnię ścisłą, która nie wychodzi poza literalne brzmienie przepisów.

Zatem zaniechanie poboru podatku znajdzie zastosowanie do umorzonych osobom fizycznym kwot wierzytelności z tytułu kredytów, jeżeli zostaną spełnione łącznie następujące przesłanki:

1)kredyt był zaciągnięty na realizację jednej inwestycji mieszkaniowej;

2)kredyt był udzielony przed dniem 15 stycznia 2015 r. przez podmioty uprawnione do udzielania kredytów na podstawie odrębnych ustaw;

3)kredyt był zabezpieczony hipotecznie;

4)kredytobiorca nie korzystał wcześniej z umorzenia zobowiązania z tytułu innego kredytu na własne cele mieszkaniowe zabezpieczonego hipotecznie;

5)kwota wierzytelności obejmuje kwotę kredytu mieszkaniowego (kapitału), odsetki, w tym odsetki skapitalizowane i prowizje, opłaty, jeżeli ich poniesienie przez kredytobiorcę było niezbędne do zawarcia umowy kredytu mieszkaniowego, z wyjątkiem kosztów usług dodatkowych, w szczególności ubezpieczeń.

Państwa skutki podatkowe z tytułu umorzenia wierzytelności

Główną przesłanką skorzystania z zaniechania poboru podatku jest przeznaczenie tego kredytu na wydatki, o których mowa w art. 21 ust. 25 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Rozporządzenie Ministra Finansów z 11 marca 2022 r. zmienione rozporządzeniem Ministra Finansów z 20 grudnia 2024 r. przewiduje zaniechanie poboru niezależnie od tego, czy kredytobiorca realizuje własne cele mieszkaniowe, czy nie. Istotne jest, żeby zaciągnięty kredyt mieszkaniowy został przeznaczony na wydatki, o których mowa w art. 21 ust. 25 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych odnoszą się do wydatków na nabycie m.in. nieruchomości, lokali mieszkalnych (udziału w takich nieruchomościach, lokalach), gruntów pod budowę budynków mieszkalnych, gruntów z rozpoczętą budową budynku mieszkalnego. Zatem koszty związane z nabyciem nieruchomości na własne cele mieszkaniowe poniesione m.in. na podstawie aktu notarialnego, tj. podatek PCC pobierany przez notariusza, taksa notarialna, koszty opłat administracyjnych dotyczące ujawnienia nowego właściciela nieruchomości w rejestrach urzędowych (np. opłata sądowa) również stanowią wydatki poniesione na własne cele mieszkaniowe.

Katalog wydatków stanowiących „własne cele mieszkaniowe” podatnika wymieniony w art. 21 ust. 25 ustawy ma charakter zamknięty – jest to wyliczenie enumeratywne.

Przepis art. 21 ust. 25 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wymienia wyłącznie lokal mieszkalny oraz grunt lub prawo wieczystego użytkowania gruntu związane z tym lokalem.

Z przedstawionego przez Państwa opisu wynika, że przedmiotem umowy kredytowej były dwa lokale mieszkalne, posiadające odrębne księgi wieczyste. Zatem kredyt ten nie został zaciągnięty na realizację wyłącznie jednej inwestycji mieszkaniowej, tj. związanej z jednym lokalem mieszkalnym, lecz dotyczył dwóch odrębnych inwestycji mieszkaniowych (dwóch lokali mieszkalnych).

Tymczasem z § 1 ww. rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 11 marca 2022 r. w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od niektórych dochodów (przychodów) związanych z kredytem hipotecznym udzielonym na cele mieszkaniowe zmienionego rozporządzeniem Ministra Finansów z 20 grudnia 2024 r. jasno wynika, że kredyt mieszkaniowy powinien zostać zaciągnięty na realizację jednej inwestycji mieszkaniowej, a w przypadku więcej niż jednego kredytu mieszkaniowego kredyty mieszkaniowe powinny zostać zaciągnięte na realizację wyłącznie jednej inwestycji mieszkaniowej.

Przy czym, przez jedną inwestycję mieszkaniową, rozumie się inwestycję, której celem jest zaspokojenie potrzeb mieszkaniowych: jednego gospodarstwa domowego albo więcej niż jednego gospodarstwa domowego, w przypadku gdy osoby fizyczne mające zajmować wspólnie jeden budynek mieszkalny, nie mniej niż jedna osoba fizyczna z każdego takiego gospodarstwa, są osobami zaliczonymi do I grupy podatkowej w rozumieniu art. 14 ust. 3 pkt 1 o podatku od spadków i darowizn.

Natomiast przez jedno gospodarstwo domowe rozumie się gospodarstwo prowadzone przez osobę fizyczną zajmującą jeden lokal mieszkalny albo jeden budynek mieszkalny jednorodzinny, samodzielnie lub wspólnie z innymi osobami stale z nią zamieszkującymi i gospodarującymi.

Zatem z ww. rozporządzenia wynika wprost, że aby kwota umorzona mogła skorzystać z zaniechania poboru podatku dochodowego od osób fizycznych na podstawie omawianego rozporządzenia – to kredyt hipoteczny powinien zostać zaciągnięty na jedną inwestycję mieszkaniową – tj. w przedmiotowej sprawie powinien dotyczyć jednego lokalu mieszkalnego.

Wobec powyższego nie spełniają Państwo jednego z warunków określonego w rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 11 marca 2022 r. w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od niektórych dochodów (przychodów) związanych z kredytem hipotecznym udzielonym na cele mieszkaniowe zmienionym Rozporządzeniem Ministra Finansów z 20 grudnia 2024 r., który pozwala na skorzystanie z zaniechania, tj. kredyt mieszkaniowy nie został zaciągnięty na realizację jednej inwestycji mieszkaniowej. 

Skoro kredyt zaciągnięty w 2008 r. dotyczył dwóch różnych inwestycji mieszkaniowych – dwóch lokali mieszkalnych, które posiadają dwie odrębne księgi wieczyste - zaniechanie poboru podatku dochodowego od osób fizycznych na podstawie rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 11 marca 2022 r. w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od niektórych dochodów (przychodów) związanych z kredytem hipotecznym udzielonym na cele mieszkaniowe zmienionego Rozporządzeniem Ministra Finansów z 20 grudnia 2024 r., nie znajdzie zastosowania do przychodu związanego z umorzeniem wierzytelności z tytułu tego kredytu.

Zatem, udzielony Państwu kredyt nie wypełnia przesłanek do uznania go za kredyt mieszkaniowy, o którym mowa w ww. rozporządzeniu.

W konsekwencji, przepisy ww. rozporządzenia nie będą miały zastosowania również do opłat poniesionych za zakup lokalu mieszkalnego, tj. podatku od czynności cywilnoprawnych, opłaty sądowej od wniosku o wpis własności składanego do wydziału ksiąg wieczystych oraz taksy notarialnej

Przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie definiują pojęcia lokalu mieszkalnego, zatem dla zdefiniowania tego pojęcia należy odwołać się do przepisów ustawy z dnia 24 czerwca 1994 r. o własności lokali (t. j. Dz. U. z 2021 r. poz. 1048 ze zm.)

Zgodnie z art. 2 ust. 2 tej ustawy:

Natomiast w myśl art. 2 ust. 4 ww. ustawy:

Z powyższego wynika, że do lokalu mieszkalnego mogą przynależeć inne pomieszczenia.

W sytuacji, gdy pomieszczenia typu miejsce postojowe, garaż czy np. komórka lokatorska są ściśle powiązane z lokalem mieszkalnym i nie stanowią odrębnej nieruchomości uregulowanej odrębną księgą wieczystą, wówczas można przyjąć, że jako całość stanowią lokal mieszkalny mieszczący się w katalogu wydatków, o którym mowa w art. 21 ust. 25 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Z przedstawionego przez Państwa opisu wynika, że miejsca postojowe w garażu wielostanowiskowym w budynku, w którym znajdował się lokal mieszkalny – chociaż związane są z zakupionym lokalem mieszkalnym – to stanowią odrębną nieruchomość posiadającą odrębną księgę wieczystą. Nie można więc uznać, że spełniają definicję „pomieszczenia przynależnego” nierozerwalnie związanego z zakupionym odrębnie lokalem mieszkalnym. Samo miejsce postojowe, mimo że znajduje się w budynku, w którym są lokale mieszkalne, to jednak w żadnym wypadku nie jest lokalem mieszkalnym, a więc nie służy zaspokajaniu własnych potrzeb mieszkaniowych.

W Państwa przypadku nie ma znaczenia, czy nabycie miejsc postojowych sfinansowali Państwo z udzielonego kredytu, czy z własnych środków, gdyż nabycie lokalu niemieszkalnego (miejsca postojowego/garażu) nie zostało wymienione jako własne cele mieszkaniowe, o których mowa w art. 21 ust. 25 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Tym samym nie spełniają Państwo warunku określonego w przepisie § 3 pkt 3 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 11 marca 2022 r. zmienionego Rozporządzeniem Ministra Finansów z 20 grudnia 2024 r. w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od niektórych dochodów (przychodów) związanych z kredytem hipotecznym udzielonym na zakup lokalu niemieszkalnego, tj. miejsca postojowego/garażu.

Reasumując, w związku z uzyskanym przez Państwa przychodem wynikającym z umorzenia zadłużenia dotyczącego kredytu hipotecznego zaciągniętego w 2008 r., nie dojdzie do zaniechania poboru podatku dochodowego od osób fizycznych na podstawie rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 11 marca 2022 r. w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od niektórych dochodów (przychodów) związanych z kredytem hipotecznym udzielonym na cele mieszkaniowe zmienionego rozporządzeniem Ministra Finansów z 20 grudnia 2024 r. W konsekwencji, kwota umorzonego w 2024 r. lub 2025 r. przez bank kapitału i odsetek, stanowi/stanowić będzie dla Państwa przychód z innych źródeł, o którym mowa w art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w zw. z art. 10 ust. 1 pkt 9 ww. ustawy i będą Państwo zobowiązani do opodatkowania tego przychodu i wykazania go w zeznaniu podatkowym składanym za rok podatkowy 2024 lub 2025.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, który Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązywał w dniu zaistnienia zdarzenia.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego. Z funkcji ochronnej będą mogli skorzystać Ci z Państwa, którzy zastosują się do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację przez Zainteresowanego, który jest stroną postępowania

Pan A (Zainteresowany będący stroną postępowania – art. 14r § 2 Ordynacji podatkowej) ma prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

• w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
• w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a, art. 14b § 1 i art. 14r Ordynacji podatkowej.