
Temat interpretacji
Temat interpretacji
Temat interpretacji
Temat interpretacji
Temat interpretacji
Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe
Szanowny Panie,
stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest prawidłowe.
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
23 grudnia 2024 r. wpłynął Pana wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej w zakresie możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów wartości kwoty głównej (bez naliczonych odsetek) przeniesionej części wierzytelności w związku z przeniesieniem na Spółkę w ramach datio in solutum części wierzytelności (kwota główna pożyczki wraz z naliczonymi odsetkami) i rozpoznaniem z tego tytułu przychodu podatkowego.
Treść wniosku jest następująca:
Opis zdarzenia przyszłego
Pan (…) (dalej jako: „Wnioskodawca”) jest podatnikiem podatku dochodowego od osób fizycznych oraz podlega nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu na podstawie art. 3 ust. 1 Ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (PIT), tj. podlega obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów (przychodów) bez względu na miejsce położenia źródeł przychodów.
Wnioskodawca, jako wspólnik Spółki jawnej (… Spółka jawna, NIP: …; dalej jako: „… Spółka jawna”) udzielił na jej rzecz pożyczki pieniężnej (dalej: Pożyczka). Środki pochodziły z kapitału zapasowego (…) Spółka jawna, który to powstał z zysków z lat ubiegłych i został on przeznaczony w drodze uchwały do wypłaty wspólnikom (…) Spółka jawna, w tym także na rzecz Wnioskodawcy.
(…) Spółka jawna uległa przekształceniu w spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością i obecnie funkcjonuje w obrocie prawnym pod firmą (…) Sp. z o.o., NIP: (…); dalej jako: „(…)”).
Na dzień złożenia wniosku Wnioskodawca posiada wobec (…) wierzytelność o zwrot kwoty głównej Pożyczki wraz z naliczonymi odsetkami (dalej jako: „Wierzytelność wobec (…)” lub „Wierzytelność Wnioskodawcy”).
Możliwe jest, że Wnioskodawca udzieli pożyczek na rzecz innych podmiotów mających siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej (dalej jako „Spółka”). Udzielenie pożyczek i sposób rozliczenia transakcji, które zostało przedstawione w dalszej części wniosku nastąpi odrębnie w odniesieniu do każdego podmiotu, tym niemniej na potrzeby przedstawienia opisu zdarzenia przyszłego i modelu rozliczenia transakcji Wnioskodawca będzie posługiwał się w opisie liczbą pojedynczą (tj. Spółki).
Wskutek zawarcia umowy pożyczki, Wnioskodawca będzie posiadał zobowiązanie do wypłaty kwoty głównej udzielonej pożyczki na rzecz Spółki (dalej jako: „Zobowiązanie wobec Spółki” lub „Zobowiązanie Wnioskodawcy”).
Wnioskodawca, rozważa spełnienie Zobowiązania wobec Spółki w drodze tzw. datio in solutum, które zostało uregulowane w art. 453 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1061; dalej jako: „KC”).
Na podstawie umowy datio in solutum, Wnioskodawca w celu wykonania Zobowiązania wobec Spółki przeniesie na rzecz Spółki część posiadanej Wierzytelności wobec (…) o zwrot kwoty głównej Pożyczki wraz z naliczonymi odsetkami. W wyniku datio in solutum, Zobowiązanie Wnioskodawcy wobec Spółki o wypłatę kwoty głównej pożyczki zostanie zaspokojone, natomiast wierzycielem z tytułu Wierzytelności wobec (…) stanie się w tej części Spółka
Porozumienie datio in solutum, będzie określać wysokość Wierzytelności wobec (…) (obejmującej kwotę główną i odsetki), która zostanie przeniesiona na Spółkę W każdym wypadku wysokość przenoszonej Wierzytelności wobec (…) będzie równa wysokości Zobowiązania Wnioskodawcy wobec Spółki do wypłaty kwoty głównej pożyczki.
Celem wniosku jest potwierdzenie czy Wnioskodawcy w ramach przeniesienia części Wierzytelności wobec (…) na rzecz Spółki w drodze datio in solutum i rozpoznania przychodu podatkowego z tego tytułu, jako przychodu ze zbycia prawa majątkowego, przysługuje prawo do rozpoznania kosztów uzyskania przychodów w wysokości kwoty głównej przenoszonej wierzytelności (bez naliczonych odsetek).
Innymi słowy efektywnie opodatkowaniu przez Wnioskodawcę, jako przychód ze zbycia praw majątkowych będzie podlegała kwota wierzytelności odsetkowych (odsetek) przeniesionych w ramach datio in solutum.
Pytanie
Czy w przedstawionych okolicznościach zdarzenia przyszłego, w związku z przeniesieniem na Spółkę w ramach datio in solutum części Wierzytelności wobec (…) (kwota główna pożyczki wraz z naliczonymi odsetkami) i rozpoznaniem z tego tytułu przychodu podatkowego, Wnioskodawca będzie mógł rozpoznać jako koszt uzyskania przychodów wartość kwoty głównej (bez naliczonych odsetek) przeniesionej części Wierzytelności wobec (…)?
Pana stanowisko w sprawie
Zdaniem Wnioskodawcy w przedstawionych okolicznościach zdarzenia przyszłego, w związku z przeniesieniem na Spółkę w ramach datio in solutum części Wierzytelności wobec (…) (kwota główna pożyczki wraz z naliczonymi odsetkami) i rozpoznaniem z tego tytułu przychodu podatkowego, Wnioskodawca będzie mógł rozpoznać jako koszt uzyskania przychodów wartość kwoty głównej (bez naliczonych odsetek) przeniesionej części Wierzytelności wobec (…).
Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 7 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznym (dalej: „Ustawa o PIT”), źródłami przychodów są m.in: kapitały pieniężne i prawa majątkowe, w tym odpłatne zbycie praw majątkowych innych niż wymienione w pkt 8 lit. a) - c) Ustawy o PIT.
Jednocześnie, zgodnie z art. 18 ustawy o PIT, za przychód z praw majątkowych uważa się w szczególności przychody z praw autorskich i praw pokrewnych w rozumieniu odrębnych przepisów, praw do projektów wynalazczych, praw do topografii układów scalonych, znaków towarowych i wzorów zdobniczych, w tym również z odpłatnego zbycia tych praw.
Należy jednocześnie wskazać, że „odpłatne zbycie”, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 7 tej ustawy oznacza każde przeniesienie prawa własności lub praw majątkowych w zamian za korzyść majątkową. Termin ten obejmuje zatem szeroki zakres umów bowiem „płatność” nie musi mieć charakteru pieniężnego w postaci konkretnego przepływu gotówkowego. Innymi słowy, pod pojęciem płatności nie należy rozumieć wyłącznie zapłaty w pieniądzu, płatnością może także być zwolnienie się z długu, czy potrącenie wzajemnych, wymagalnych wierzytelności (zmniejszenie pasywów zbywcy).
Zgodnie z art. 453 KC, jeżeli dłużnik w celu zwolnienia się z zobowiązania spełnia za zgodą wierzyciela inne świadczenie, zobowiązanie wygasa. Jednakże, gdy przedmiot świadczenia ma wady, dłużnik obowiązany jest do rękojmi według przepisów o rękojmi przy sprzedaży.
Z powyższego wynika, że w przypadku spełnienia przez dłużnika za zgodą wierzyciela innego świadczenia, w zamian za co zostaje on zwolniony z długu, czynność ta ma charakter odpłatny, gdyż dłużnik za swoje świadczenie zostaje zwolniony z ciążącego na nim długu (zobowiązania). Zatem przeniesienie na wierzyciela własności prawa lub rzeczy w zamian za zwolnienie z długu stanowi odpłatne zbycie tego prawa lub rzeczy, nie następuje bowiem tytułem darmym.
Zdaniem Wnioskodawcy, przeniesienie Wierzytelności wobec (…) w drodze datio in solutum stanowi efektywnie zbycie prawa majątkowego (wierzytelności), które następuje w celu uregulowania zobowiązania wobec Spółki. Tym samym u Wnioskodawcy powstanie przychód podlegający opodatkowaniu PIT w wysokości wartości przenoszonej Wierzytelności wobec (…) (kwoty głównej oraz odsetek).
Ustawa o PIT nie reguluje wprost możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów przekazanych wierzytelności w formie datio in solutum. Zdaniem Wnioskodawcy, koszty z tego tytułu powinny zostać rozpoznane na zasadach ogólnych Ustawy o PIT.
Zgodnie z art. 22 Ustawy o PIT, kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23 Ustawy o PIT.
W związku z powyższym, kosztami uzyskania przychodu są wszelkie, racjonalnie i gospodarczo uzasadnione wydatki, których celem jest osiągnięcie, zabezpieczenie i zachowanie źródła przychodów, z wyjątkiem wydatków wymienionych w art. 23 Ustawy o PIT.
Należy podkreślić, że wydatek poniesiony przez podatnika powinien każdorazowo zostać przeanalizowany, pod kątem spełnienia warunków ww. zasady ogólnej, chyba, że ustawa wprost wskazuje dany koszt jako koszt uzyskania przychodów lub wyłącza możliwość zaliczenia danego wydatku do kosztów podatkowych. Aby można było dany uznać dany wydatek za koszt podatkowy, muszą być spełnione następujące warunki:
a)koszt musi zostać poniesiony (tj. majątek podatnika został faktycznie uszczuplony poprzez zapłatę lub przyjęcie zobowiązania do zapłaty określonej kwoty);
b)celem jego poniesienia powinno być osiągnięcie przychodów, ewentualnie zachowanie lub zabezpieczenie źródła przychodów;
c)wydatek nie może znajdować się na liście zawartej w art. 23 Ustawy o PIT, stanowiącym katalog kosztów, które nie mogą zostać zaliczone do kosztów uzyskania przychodów.
Ustawa o PIT nie zawiera legalnej definicji pojęcia „koszt poniesiony”. Orzecznictwo definiuje zakres tego pojęcia szeroko, wskazując przykładowo w wyroku NSA z dnia 21 listopada 2012 r. sygn. II FSK 1509/11: „Ustawodawca nie zastrzegł, że poniesienie określonych kosztów musi się wiązać z bieżącym uszczupleniem zasobów finansowych podatnika. A zatem, „poniesienie kosztu” nie będzie wiązało się wyłącznie z faktycznym poniesieniem przez podatnika określonego wydatku (w rozumieniu wypływu wartości pieniężnych z jego majątku), lecz również z czynnościami skutkującymi jakimkolwiek zmniejszeniem jego aktywów, czy też zwiększeniem strat obecnie lub w przyszłości.”
Cytowany wyrok dotyczy co prawda ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, niemniej jednak, z uwagi na tożsame brzmienie przepisu regulującego zasadę ogólną rozpoznawania kosztów uzyskania przychodów, jak w przypadku Ustawy o PIT, zdaniem Wnioskodawcy konkluzje wynikające z tego orzeczenia będą miały również zastosowanie do kosztów uzyskania przychodów określanych na podstawie Ustawy o PIT.
Przeniesienie przez Wnioskodawcę Wierzytelności wobec (…) na rzecz Spółki będzie wiązało z faktycznym pomniejszeniem majątku Wnioskodawcy, tj. zmniejszeniem kwoty Jego aktywów w postaci wierzytelności z tytułu pożyczki wobec (…) (tj. możliwości dochodzenia zwrotu kwoty głównej pożyczki). Uszczuplenie to ma charakter bezpośredni, a ponadto istnieje rzeczywisty związek poniesionego wydatku z przychodem rozpoznanym przez Wnioskodawcę w ramach datio in solutum.
Wobec powyższego, zdaniem Wnioskodawcy, w związku z przeniesieniem części Wierzytelności wobec (…) na rzecz Spółki w drodze datio in solutum i rozpoznania przychodu podatkowego z tego tytułu jako przychodu ze zbycia prawa majątkowego, będzie Mu przysługiwało prawo do rozpoznania kosztów uzyskania przychodów w wysokości kwoty głównej przenoszonej wierzytelności (bez naliczonych odsetek). Innymi słowy efektywnie opodatkowaniu przez Wnioskodawcę jako przychód ze zbycia praw majątkowych, będzie podlegała kwota wierzytelności odsetkowych (odsetek) przeniesionych w ramach datio in solutum.
Powyższe stanowisko Wnioskodawcy, znajduje potwierdzenie w aktualnej praktyce organów podatkowych, w tym m.in. w interpretacjach indywidualnych Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z:
- 17 października 2017 r. sygn. 0113-KDIPT2-3.4011.266.2017.1.JŚ, w której uznał on, że:„Wnioskodawca będzie mógł rozpoznać koszt uzyskania tego przychodu w wysokości wartości nominalnej przekazanej wierzytelności (odpowiadającej należności głównej)”;
- 11 października 2017 r. sygn. 0113-KDIPT2-3.4011.252.2017.1.IR, w której uznał on, że: „Wnioskodawca będzie mógł rozpoznać koszt uzyskania tego przychodu w wysokości wartości nominalnej przekazanej wierzytelności (odpowiadającej należności głównej)”;
- 18 czerwca 2024 r. sygn. 0111-KDIB2-1.4010.161.2024.1.BJ (interpretacja dotyczy co prawda podatku dochodowego od osób prawnych, niemniej jednak, konkluzje w tym zakresie są analogiczne dla Ustawy o PIT), w której uznał on, że: „Mając na uwadze powyższe, należy stwierdzić, że w momencie uregulowania zobowiązania w formie przeniesienia wierzytelności Spółki wobec Pożyczkobiorcy w ramach umowy datio in solutum na Właściciela, możecie Państwo zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów wydatek związany z powstaniem takiej wierzytelności, czyli niespłaconą kwotę udzielonych Pożyczkobiorcy pożyczek w wartości nominalnej (niespłacona kwota główna bez odsetek - w takim to bowiem zakresie udzielenie pożyczek wiąże się dla Państwa z faktycznym pomniejszeniem majątku pożyczkodawcy)”;
- 6 czerwca 2023 r. sygn. 0111-KDIB1-1.4010.212.2023.2.BS (interpretacja dotyczy co prawda podatku dochodowego od osób prawnych, niemniej jednak, konkluzje w tym zakresie są analogiczne dla Ustawy o PIT), w której uznał on, że: „W przypadku wierzytelności pożyczkowych, kosztem uzyskania przychodów będzie wydatek związany z powstaniem takiej wierzytelności, czyli niespłacona kwota udzielonych pożyczek w wartości nominalnej (niespłacona kwota główna bez odsetek). W takim to bowiem zakresie udzielenie pożyczek wiąże się dla Wnioskodawcy z faktycznym pomniejszeniem majątku pożyczkodawcy”;
- 4 stycznia 2023 r. sygn. 0111-KDIB2-1.4010.451.2022.1.DD (interpretacja dotyczy co prawda podatku dochodowego od osób prawnych, niemniej jednak konkluzje w tym zakresie są analogiczne dla Ustawy o PIT), w której uznał on, że: „W związku z powyższym, w przypadku wierzytelności pożyczkowych, kosztem uzyskania przychodów będzie wydatek związany z powstaniem takiej wierzytelności, czyli niespłacona kwota udzielonych pożyczek w wartości nominalnej (niespłacona kwota główna bez odsetek). W takim to bowiem zakresie udzielenie pożyczek wiąże się dla Wnioskodawcy z faktycznym pomniejszeniem majątku pożyczkodawcy”;
- 16 lipca 2024 r. sygn. 0111-KDIB1-3.4010.332.2024.1.JMS (interpretacja dotyczy co prawda podatku dochodowego od osób prawnych, niemniej jednak konkluzje w tym zakresie są analogiczne dla Ustawy o PIT), w której uznał on, że: „Odnosząc się do Państwa wątpliwości, zauważyć należy, że w przypadku wierzytelności pożyczkowej, kosztem uzyskania przychodów będzie wydatek związany z powstaniem takiej wierzytelności, czyli niespłacona kwota udzielonej pożyczki w wartości nominalnej (niespłacona kwota główna bez odsetek). W takim to bowiem zakresie udzielenie pożyczki wiąże się z faktycznym pomniejszeniem majątku pożyczkodawcy”.
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku jest prawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 163):
Opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.
W myśl art. 9 ust. 2 ww. ustawy:
Dochodem ze źródła przychodów, jeżeli przepisy art. 23o, art. 23u, art. 24-24b, art. 24c, art. 24e, art. 30ca, art. 30da oraz art. 30f nie stanowią inaczej, jest nadwyżka sumy przychodów z tego źródła nad kosztami ich uzyskania osiągnięta w roku podatkowym. Jeżeli koszty uzyskania przekraczają sumę przychodów, różnica jest stratą ze źródła przychodów.
Jak stanowi art. 11 ust. 1 ww. ustawy:
Przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9, 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, pkt 11, art. 19, art. 25b, art. 30ca, art. 30da i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.
Źródła przychodów zostały określone w art. 10 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a wśród nich ustawodawca wyodrębnił – w pkt 7 ustawy źródło:
Kapitały pieniężne i prawa majątkowe, w tym odpłatne zbycie praw majątkowych innych niż wymienione w pkt 8 lit. a-c.
Podkreślić również należy, że przez „odpłatne zbycie” należy rozumieć przeniesienie prawa własności lub innych praw majątkowych w zamian za korzyść majątkową. Termin odpłatne zbycie obejmuje zatem szeroki zakres umów.
Jak stanowi art. 18 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Za przychód z praw majątkowych uważa się w szczególności przychody z praw autorskich i praw pokrewnych w rozumieniu odrębnych przepisów, praw do projektów wynalazczych, praw do topografii układów scalonych, znaków towarowych i wzorów zdobniczych, w tym również z odpłatnego zbycia tych praw.
W rozumieniu tego przepisu przychodem z praw majątkowych będzie każdy przychód, którego bezpośrednim źródłem jest prawo majątkowe, nawet jeśli prawo to nie zostało w sposób wyraźny wskazane w ustawie.
Zgodnie z art. 720 ustawy z 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1061 ze zm.):
§ 1. Przez umowę pożyczki dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy albo tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości.
§ 2. Umowa pożyczki, której wartość przekracza tysiąc złotych, wymaga zachowania formy dokumentowej.
Stosownie do art. 7201 § 1 Kodeksu cywilnego:
Przepis art. 720 § 1 nie wyłącza prawa dającego pożyczkę pieniężną do żądania od biorącego pożyczkę odsetek oraz pozaodsetkowych kosztów, z zachowaniem przepisów poniższych.
Instytucja datio in solutum (z łac. świadczenie w miejsce wykonania) określana również jako - świadczenie zamiast wypełnienia - jest formą umowy uregulowanej w art. 453 Kodeksu cywilnego, zgodnie z którym:
Jeżeli dłużnik w celu zwolnienia się z zobowiązania spełnia za zgodą wierzyciela inne świadczenie, zobowiązanie wygasa. Jednakże gdy przedmiot świadczenia ma wady, dłużnik obowiązany jest do rękojmi według przepisów o rękojmi przy sprzedaży.
Celem datio in solutum jest zatem wygaśnięcie istniejących pomiędzy stronami zobowiązań poprzez spełnienie przez dłużnika świadczenia innego niż określonego w treści pierwotnej umowy. Zobowiązanie wygasa tak, jakby wygasło przez zwykłe wykonanie (np. przez zapłatę uzgodnionej pierwotnie kwoty), przy czym konieczną przesłanką wygaśnięcia zobowiązania - poza umową stron - jest rzeczywiste dokonanie świadczenia przez dłużnika.
Z przedstawionego zdarzenia przyszłego m.in. wynika, że jako wspólnik Spółki jawnej udzielił Pan na jej rzecz pożyczki pieniężnej. Środki pochodziły z kapitału zapasowego Spółki jawnej, który to powstał z zysków z lat ubiegłych i został on przeznaczony w drodze uchwały do wypłaty wspólnikom Spółki jawnej, w tym także na Pana rzecz. Spółka jawna uległa przekształceniu w Spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością. Na dzień dzisiejszy, posiada Pan wobec Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością wierzytelność o zwrot kwoty głównej pożyczki wraz z naliczonymi odsetkami. Możliwe jest, że udzieli Pan pożyczek na rzecz innych podmiotów mających siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej (dalej jako „Spółka”). Wskutek zawarcia umowy pożyczki, będzie Pan posiadał zobowiązanie do wypłaty kwoty głównej udzielonej pożyczki na rzecz Spółki. Rozważa Pan spełnienie Zobowiązania wobec Spółki w drodze tzw. datio in solutum. Na podstawie umowy datio in solutum w celu wykonania Zobowiązania wobec Spółki, przeniesie Pan na rzecz Spółki część posiadanej Wierzytelności wobec Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością o zwrot kwoty głównej Pożyczki wraz z naliczonymi odsetkami. W wyniku datio in solutum, Pana Zobowiązanie wobec Spółki o wypłatę kwoty głównej pożyczki zostanie zaspokojone, natomiast wierzycielem z tytułu Wierzytelności wobec Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością stanie się w tej części Spółka. Porozumienie datio in solutum, będzie określać wysokość Wierzytelności wobec Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością (obejmującej kwotę główną i odsetki), która zostanie przeniesiona na Spółkę. W każdym wypadku wysokość przenoszonej Wierzytelności wobec Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością będzie równa wysokości Pana Zobowiązania wobec Spółki do wypłaty kwoty głównej pożyczki.
Mając na uwadze przedstawione przez Pana zdarzenie przyszłe oraz powołany powyżej art. 10 ust. 1 pkt 7 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych należy stwierdzić, że w związku z przeniesieniem przez Pana w ramach umowy datio in solutum Wierzytelności dojdzie do uregulowania w całości lub w części zobowiązania poprzez wykonanie świadczenia niepieniężnego, co wypełnia dyspozycję ww. przepisu i oznacza, że powinien Pan rozpoznać przychód podatkowy.
Odnosząc się do kwestii ustalenia, czy w związku z przeniesieniem na Spółkę w ramach umowy datio in solutum wierzytelności w celu uregulowania zobowiązania i rozpoznaniem z tego tytułu przychodu podatkowego będzie mógł Pan rozpoznać jako koszt uzyskania przychodu wartość kwoty głównej przenoszonej wierzytelności (bez naliczonych odsetek), należy wskazać, że ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych nie reguluje szczegółowo możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów przekazanych pożyczkobiorcom wierzytelności w formie datio in solutum. Zatem, koszty z tego tytułu powinny być rozpoznane na zasadach ogólnych w oparciu o art. 22 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Zgodnie z art. 22 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23.
Definicja sformułowana przez ustawodawcę ma charakter ogólny. Z tego względu każdorazowy wydatek poniesiony przez podatnika powinien podlegać indywidualnej analizie w celu dokonania jego kwalifikacji prawnej. Wyjątkiem jest jedynie sytuacja, gdy ustawa wyraźnie wskazuje jego przynależność do kategorii kosztów uzyskania przychodów lub wyłącza możliwość zaliczenia go do tego rodzaju kosztów. W pozostałych przypadkach należy natomiast zbadać istnienie związku przyczynowego pomiędzy poniesieniem kosztu a powstaniem przychodu lub realną szansą powstania przychodów podatkowych, bądź też zachowaniem albo zabezpieczeniem źródła ich uzyskiwania.
Innymi słowy oznacza to, że dla kwalifikacji prawnej danego kosztu istotne znaczenie ma cel, w jakim został poniesiony. Wydatek zostanie uznany za koszt uzyskania przychodów, jeżeli pomiędzy jego poniesieniem a powstaniem, zwiększeniem bądź też możliwością powstania przychodu istnieje związek przyczynowy.
W świetle powyższego, aby wydatek poniesiony przez podatnika stanowił dla niego koszt uzyskania przychodu, muszą być spełnione następujące warunki:
- został poniesiony przez podatnika, tj. w ostatecznym rozrachunku musi on zostać pokryty z zasobów majątkowych podatnika (nie stanowią kosztu uzyskania przychodu podatnika wydatki, które zostały poniesione na działalność podatnika przez osoby inne niż podatnik),
- jest definitywny (rzeczywisty), tj. wartość poniesionego wydatku nie została podatnikowi w jakikolwiek sposób zwrócona,
- pozostaje w związku z prowadzoną przez podatnika działalnością gospodarczą,
- poniesiony został w celu uzyskania, zachowania lub zabezpieczenia przychodów lub może mieć wpływ na wielkość osiągniętych przychodów,
- został właściwie udokumentowany,
- nie może znajdować się w grupie wydatków, których zgodnie z art. 23 ust. 1 ww. ustawy nie uważa się za koszty uzyskania przychodów.
W tym miejscu należy wskazać, że art. 10 ust. 1 pkt 7 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie precyzuje co powinno być kosztem uzyskania przychodu w związku z przeniesieniem w ramach umowy datio in solutum wierzytelności. Związane jest to z tym, że ustalenie kosztu będzie zależało od rodzaju spełnianego świadczenia niepieniężnego. W konsekwencji, koszt podatkowy należy określić stosując zasady ogólne ustalania kosztu lub - jeżeli w odniesieniu do danego świadczenia mają zastosowanie - zasady szczególne.
Odnosząc się do Pana wątpliwości, zauważyć należy, że w przypadku wierzytelności pożyczkowej, kosztem uzyskania przychodów będzie wydatek związany z powstaniem takiej wierzytelności, czyli niespłacona kwota udzielonej pożyczki w wartości nominalnej (niespłacona kwota główna bez odsetek). W takim to bowiem zakresie udzielenie pożyczki wiąże się z faktycznym pomniejszeniem majątku pożyczkodawcy.
Tym samym, w związku z przeniesieniem na Spółkę w ramach umowy datio in solutum Wierzytelności pożyczkowych w celu uregulowania Pana zobowiązania wobec Spółki i rozpoznaniem z tego tytułu przychodu podatkowego, będzie Pan uprawniony na podstawie art. 22 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, do rozpoznania jako kosztu uzyskania przychodu wartości nominalnej przekazanych Wierzytelności pożyczkowych (tj. w kwocie głównej bez odsetek, w części niespłaconej przez Spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością na moment przekazania Spółce).
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Pana i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.
Zaznaczam, że interpretacja odnosi się jedynie do kwestii będącej przedmiotem zapytania, tj. rozpoznania kosztów uzyskania przychodów w związku z przeniesioną wierzytelnością, nie dotyczy natomiast tego czy po Pana stronie „powstanie przychód podlegający opodatkowaniu PIT w wysokości wartości przenoszonej Wierzytelności wobec (…) (kwoty głównej oraz odsetek)”.
Przy wydawaniu niniejszej interpretacji dokonałem wyłącznie analizy okoliczności podanych we wniosku. Rolą postępowania w sprawie wydania indywidualnej interpretacji przepisów prawa podatkowego nie jest bowiem ustalanie, czy przedstawione we wniosku zdarzenie przyszłe będzie zgodne ze stanem rzeczywistym. W ramach postępowania o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego nie przeprowadzam postępowania dowodowego, lecz opieram się jedynie na zdarzeniu przyszłym przedstawionym we wniosku. Ustalenie stanu rzeczywistego stanowi domenę ewentualnego postępowania podatkowego. To na podatniku ciąży obowiązek udowodnienia w toku tego postępowania okoliczności faktycznych, z których wywodzi on dla siebie korzystne skutki prawne.
W odniesieniu do powołanych przez Pana interpretacji indywidualnych zaznaczam, że zostały one wydane w indywidualnych sprawach innych podmiotów i nie mają zastosowania w sprawie będącej przedmiotem Pana wniosku.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
- Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pan do interpretacji.
- Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1) z zastosowaniem art. 119a;
2) w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3) z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
- Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
- w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
- w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.