
Temat interpretacji
Temat interpretacji
Temat interpretacji
Temat interpretacji
Interpretacja indywidualna – stanowisko w części nieprawidłowe i w części prawidłowe
Szanowna Pani,
stwierdzam, że Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest nieprawidłowe w zakresie skutków podatkowych zbycia udziałów w nieruchomościach nabytych w drodze darowizny, a prawidłowe w pozostałym zakresie.
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
7 listopada 2024 r. wpłynął Pani wniosek z 31 października 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej. Uzupełniła go Pani – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 13 stycznia 2025 r. (data wpływu 16 stycznia 2025 r.). Treść wniosku jest następująca:
Opis stanu faktycznego
Jest Pani osobą fizyczną, nieprowadzącą działalności gospodarczej, rozliczającą podatki w Polsce (rezydent podatkowy polski). Po śmierci Pani rodziców, a także rodzeństwa, w wyniku postępowań spadkowych oraz darowizn, stała się Pani właścicielem nieruchomości rolnej złożonej z działek gruntu nr 7, nr 3, nr 9 i nr 6, położonej w miejscowości i obrębie X, gminie (…).
Przedmiotowe nieruchomości pozostawały w posiadaniu Pani rodziców od lat 60-tych XX wieku. Nabycie pełnej własności tej nieruchomości nastąpiło etapowo, w wyniku obejmowania kolejnych udziałów po Pani bliskich, rodzicach oraz rodzeństwie.
Dla uporządkowania wiedzy o przebiegu nabywania udziałów Pani wyjaśnia:
-ojciec – A A - zmarł 14 lutego 1994 r.,
-brat – B B - zmarł 20 maja 1995 r.,
-brat – C C - zmarł 2 listopada 2015 r.,
-brat – D D - zmarł 21 grudnia 2020 r.,
-matka – E E - zmarła 30 października 2022 r.
Pierwszy udział w nieruchomości nabyła Pani w wyniku postępowania spadkowego po ojcu A A, na podstawie postanowienia o stwierdzeniu nabyciu spadku, sygn. (…) z 17 czerwca 2010 r. - o wielkości udziału 3/16 (3/32 całej nieruchomości). W wyniku spadku każdy z czworga rodzeństwa otrzymał 3/16 (3/32 całej nieruchomości), zaś matka 1/4 (1/8 całej nieruchomości).
Kolejne udziały w nieruchomości nabyła Pani w wyniku postępowań spadkowych po braciach C C oraz D D, na podstawie postanowienia o stwierdzeniu nabycia spadku sygn. (…) z 29 września 2022 r. - o wielkości odpowiednio 3/64 (3/128 całej nieruchomości) po C C oraz 15/128 (15/256 całej nieruchomości) po D D.
Tym samym, na dzień 29 września 2022 r. posiadała Pani w całej nieruchomości udział: 3/32 po ojcu, 3/128 po bracie C C i 15/256 po bracie D D co w sumie dało 45/256 całej nieruchomości.
Kolejny udział po mamie objęła Pani w wyniku dziedziczenia testamentowego - akt notarialny potwierdzający dziedziczenie rep. (…), z 26 stycznia 2023 r. o wielkości 59/128 (z części jaką odziedziczyła matka po ojcu, po synu C C i po synu D D, czyli 59/256 całej nieruchomości) i 1/2 nieruchomości jaki miała matka - razem 187/256 całej nieruchomości. Dało to Pani udział 58/64 całej nieruchomości (45/256 + 187/256 = 232/256, czyli 58/64).
Jako ostatni udział w nieruchomości przypadł Pani udział po bracie B B, który nabyła na podstawie umowy darowizny - aktem notarialnym rep. (…), z 11 maja 2023 r., uczynionej przez dzieci brata B B (F F i G G), które posiadały po swoich rodzicach B B i H H udział wynoszący w połowie nieruchomości opisanej na wstępie - 3/16 (3/32 całej nieruchomości). Tym samym, 11 maja 2023 r. objęła Pani wszystkie udziały w nieruchomości, tj. 58/64 całej nieruchomości, nabyte w wyniku spadku po ojcu, bracie C C, bracie D D oraz po matce, a także 3/32, czyli 6/64 nabyte w drodze darowizny.
Otrzymaną w opisany wyżej sposób nieruchomość sprzedała Pani zawierając w formie aktu notarialnego 6 czerwca 2024 r. warunkową umowę sprzedaży, która została sfinalizowana, w kolejnym akcie notarialnym z 18 października 2024 r. - umową przeniesienia własności. W związku z powyższym stanem faktycznym, powzięła Pani wątpliwość od jakiej wartości i od których objętych udziałów nieruchomości, powinna zapłacić podatek dochodowy, z tytułu sprzedaży nieruchomości przed upływem 5 lat od ich nabycia.
W uzupełnieniu wniosku wskazała Pani, że Pani rodzice zawarli związek w latach czterdziestych, a w latach 60-tych nabyli nieruchomość do majątku wspólnego małżeńskiego.
Działka nr 7 - powierzchnia 2800 m2, działka nr 3 - 700 m2, działka nr 9 - 500 m2, działka nr 6 – 3 673 m2. Wszystkie działki były przedmiotem spadku.
Spadkodawca C C, syn E E i A A zmarł w dniu 2 listopada 2015 w miejscowości Y. Zmarły pozostawił żonę J J oraz trójkę pełnoletnich dzieci: K K, L L, M M. Zarówno żona zmarłego, jak i jego dzieci odrzucili spadek po zmarłym. Zmarły miał trójkę rodzeństwa: siostrę (Panią) oraz braci D D oraz B B. W chwili śmierci pozostawił: matkę E E, siostrę (Panią), brata D D oraz dzieci zmarłego brata B B: bratanka F F oraz bratanicę G G. W związku z tym, że G G oraz jej córka K K, a także F F oraz jego dzieci: N N i O O odrzucili spadek po zmarłym C C - spadek po zmarłym na podstawie ustawy nabyli: matka E E, brat D D oraz Pani. W skład spadku wchodził udział własnościowy w nieruchomościach, który C C nabył po śmierci ojca A A.
23 września 2022r. przed Sądem Rejonowym w (…) rozpoznano sprawę stwierdzenia nabycia spadku po C C, zmarłym 2 listopada 2015r. oraz D D zmarłym 21 grudnia 2020 r. Sąd stwierdził, że spadek po C C na podstawie ustawy nabyli: matka E E 1/2 oraz Pani i brat D D, po 1/4 każde. Jednocześnie wskazał, że po D D spadek nabyli na podstawie ustawy: matka E E oraz Pani, po 1/2 każde.
Sąd prowadząc postępowanie o stwierdzenie nabycia spadku oparł się na zgłoszonych do sprawy dowodach z dokumentów w sprawach sądowych o sygn. (…) oraz I NS (…) z 2016 r., na okoliczność odrzucenia spadku przez spadkodawców C C, do którego w tych sprawach doszło:
-po zmarłym C C przez J J, M M, L L, K K, F F oraz G G, dokumentów w sprawach przeprowadzonych przez notariusza, numery rep. (…), odrzucenie 15 luty 2021 r., rep. A (…) - odrzucenie 14 maja 2021 r. oraz rep. (…) – odrzucenie 13 wrzesień 2021 r.,
-po zmarłym D D przez P P, R R, S S, M M, T T, L L, K K, F F, N N, O O, G G.
Nie prowadzi Pani działalności gospodarczej, a zbycie nieruchomości dokonuje jako osoba fizyczna.
17 czerwca 2010 r. przed Sądem Rejonowym w (…) rozpoznano sprawę stwierdzenia nabycia spadku po A A. Sąd stwierdził, że po A A zmarłym 14 lutego 1994 r. na podstawie ustawy nabyli: żona E E w 1/4 oraz dzieci B B, Pani, C C i D D w 3/16 każde.
11 maja 2023 r., przed notariuszem w (…), zawarto umowę darowizny udziałów w nieruchomościach odziedziczonych po ojcu B B i matce H H na rzecz Pani. Darowano całe należące udziały wynoszące łącznie 6/64 części w prawie własności nieruchomości składającej się z działek nr 7, nr 9, nr 3 i działki nr 6 zabudowanej domem w miejscowości (…). Po spadkodawcach nie było przeprowadzanych spraw o dział spadku. Przeprowadzane były wyłącznie sprawy o stwierdzenie nabycia spadku i składane były oświadczenia o odrzuceniu spadku przez spadkobierców. Nie było zasądzanych spłat spadkobierców.
Na skutek odrzucania udziałów spadkowych przez spadkobierców po bracie C C i D D nabyła Pani udziały spadkowe na podstawie ustawy. Po matce E E nabyła Pani udziały w spadku jako spadkobierca testamentowy. Jedyne udziały, które zostały nabyte i zwiększyły wartość udziałów składników majątkowych to nabyte w drodze darowizny od dzieci brata B B: F F i córki G G. Przedmiotem darowizny były udziały w nieruchomościach wynoszące łącznie 6/64 części w prawie własności nieruchomości, składającej się z działek nr 7, nr 9, nr 3 i działki nr 6 zabudowanej domem w miejscowości X, o łącznym ich obszarze 7 637 m2.
Postanowieniem z 17 czerwca 2010 r. Sąd Rejonowy w (…) stwierdził nabycie spadku po A A zmarłym 14 lutego 1994 r., a spadek nabyli żona E E 1/4 oraz dzieci B B, Pani, C C i D D w 3/16 każde (nabycie udziałów w nieruchomościach spadkowych).
Postanowieniem z 29 września 2022r. Sąd Rejonowy w (…) stwierdził nabycie spadku po C C zmarłym 2 listopada 2015 r. i D D zmarłym 21 grudnia 2020 r., a spadek nabyli na podstawie ustawy:
-po E E: matka E E 1/2 oraz Pani i brat D D po 1/4 każde,
-po D D: matka E E oraz Pani po 1/2 każde.
Nabycie udziałów w nieruchomościach spadkowych.
Aktem notarialnym z 26 stycznia 2023 r. stwierdzono dziedziczenie testamentowe Pani całego spadku pozostawionego po matce E E (nabycie udziałów w nieruchomościach spadkowych).
Aktem notarialnym z 23 lutego 2023 r. dokonano poświadczenia dziedziczenia spadku po B B, synu A A i E E zmarłego 20 maja 1995 r., a spadek nabyli: żona H H, syn F F, córka G G po 1/3 każde.
Aktem notarialnym z 23 lutego 2023 r. dokonano poświadczenia dziedziczenia spadku po H H (żonie B B), a spadek nabyli: syn F F, córka G G po 1/2 części spadku. Przedmiotem nabycia było nabycie udziałów w nieruchomościach spadkowych.
Aktem notarialnym z 11 maja 2023 r. dokonano darowizny udziałów w nieruchomościach wynoszących łącznie 6/64 części w prawie własności nieruchomości składającej się z działek nr 7, nr 9, nr 3 i działki nr 6 zabudowanej domem w miejscowości X, o łącznym ich obszarze 7637 m2, będących współwłasnością F F i G G, darowanych na rzecz Pani.
Pytanie
Od jakiej wartości i od których objętych udziałów nieruchomości powinna Pani zapłacić podatek dochodowy z tytułu sprzedaży nieruchomości przed upływem 5 lat od ich nabycia?
Pani stanowisko w sprawie
Odwołując się do interpretacji z 30 lipca 2024 r., nr 0112-KDIL2-1.4011.498.2024.2.AK, Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej, przyjmuje Pani, że za datę nabycia nieruchomości spadkowej przyjmuję moment nabycia jej przez spadkodawcę. Czyli co do nabycia udziałów po rodzicach, nie ma obowiązku zapłaty podatku od sprzedaży nieruchomości przed upływem 5 lat.
Odnosząc się do nabycia udziałów po śmierci dwóch braci, których następcy prawni spadek odrzucili, czyli nabycie udziałów po bracie C C (zmarłym w 2015 r.) i D D (zmarłym w 2020 r.), przyjąć należy, że odrzucenie spadku powoduje, że do spadku powołany zostaje następny w kolejności spadkobierca ustawowy. Oznacza to, że nabycie tych udziałów następuje w trybie dziedziczenia ustawowego i zgodnie z tym co wyżej, moment nabycia nieruchomości liczy się jak dla spadkodawców, którzy nabyli je po rodzicu (ojcu), który był właścicielem przedmiotowej nieruchomości od lat 60-tych XX wieku. Wobec powyższego także, co do nabycia tych udziałów, nie ma obowiązku zapłaty podatku od sprzedaży nieruchomości przed upływem 5 lat.
Jedynym udziałem, który dla Pani stanowi źródło przychodu z praw majątkowych, o których mowa w art. 18 w zw. z art. 10 ust. 1 pkt 7 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych jest udział uzyskany w drodze darowizny, otrzymanej po zstępnych brata B B. Tym samym, w Pani ocenie, skoro do Pani majątku nabyty został udział w nieruchomości, na podstawie umowy darowizny z 11 maja 2023 r., to sprzedaż nieruchomości w 2024 r., w skład której wchodził niniejszy udział, oznaczać będzie konieczność opodatkowania dochodu otrzymanego od wartości przypadającej na ten udział, czyli 6/64 całej nieruchomości (część przypadająca dla brata B B po śmierci ojca).
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku jest w części nieprawidłowe i w części prawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 226 z późn. zm.):
Opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.
Stosownie do treści art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) ww. ustawy:
Źródłem przychodów jest odpłatne zbycie:
a)nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości,
b)spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub użytkowego oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej,
c)prawa wieczystego użytkowania gruntów,
‒ jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie.
Przytoczony przepis formułuje generalną zasadę, zgodnie z którą sprzedaż nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości oraz praw określonych w tym przepisie przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie, skutkuje powstaniem przychodu. Tym samym, jeżeli odpłatne zbycie nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości oraz ww. praw nastąpi po upływie pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie – nie jest źródłem przychodu w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a tym samym kwota uzyskana ze sprzedaży nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości oraz ww. praw w ogóle nie podlega opodatkowaniu.
Zatem decydujące znaczenie w kwestii opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych uzyskanego z tego tytułu dochodu ma moment nabycia nieruchomości.
Zgodnie z art. 10 ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
W przypadku odpłatnego zbycia, nabytych w drodze spadku, nieruchomości lub praw majątkowych, określonych w ust. 1 pkt 8 lit. a)-c), okres, o którym mowa w tym przepisie, liczy się od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie tej nieruchomości lub nabycie prawa majątkowego przez spadkodawcę.
Jak stanowi art. 922 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1061 ze zm.):
Prawa i obowiązki majątkowe zmarłego przechodzą z chwilą jego śmierci na jedną lub kilka osób stosownie do przepisów księgi niniejszej.
W myśl art. 924 i 925 Kodeksu cywilnego:
Spadek otwiera się z chwilą śmierci spadkodawcy, natomiast spadkobierca nabywa spadek z chwilą otwarcia spadku.
Powyższe oznacza, że z chwilą śmierci należące do spadkodawcy prawa i obowiązki stają się spadkiem, który podlega przepisom prawa spadkowego, a data śmierci (chwila śmierci) spadkodawcy ustala, kto staje się spadkobiercą oraz co wchodzi w skład masy spadkowej.
Jak stanowi art. 1025 § 1 ww. Kodeksu:
Sąd na wniosek osoby mającej w tym interes stwierdza nabycie spadku przez spadkobiercę. Notariusz na zasadach określonych w przepisach odrębnych sporządza akt poświadczenia dziedziczenia.
Zatem postanowienie sądu o stwierdzeniu nabycia spadku lub akt poświadczenia dziedziczenia potwierdzają jedynie prawo spadkobiercy do tego spadku od momentu jego otwarcia.
Zgodnie z art. 1012 Kodeksu cywilnego:
Spadkobierca może bądź przyjąć spadek bez ograniczenia odpowiedzialności za długi (przyjęcie proste), bądź przyjąć spadek z ograniczeniem tej odpowiedzialności (przyjęcie z dobrodziejstwem inwentarza), bądź też spadek odrzucić.
Stosownie do art. 1020 Kodeksu cywilnego:
Spadkobierca, który spadek odrzucił, zostaje wyłączony od dziedziczenia, tak jakby nie dożył otwarcia spadku.
Jak wskazuje się w doktrynie: „Artykuł 1020 KC wprowadza fikcję prawną, zgodnie z którą spadkobierca odrzucający spadek jest traktowany tak, jakby nie żył w chwili otwarcia spadku. Odrzucenie spadku wywiera skutek ex tunc. W wyniku zastosowania wskazanej fikcji przyjmuje się, że spadkobierca nigdy nie nabył spadku i przypadał on od samego początku spadkobiercom, którzy go ostatecznie odziedziczyli. Porządek dziedziczenia jest więc ustalany z wyłączeniem osoby, która spadek odrzuciła.” (Komentarz do art. 1020 KC red. serii Osajda/red. tomu Borysiak 2024, wyd. 32/W. Borysiak).
Należy w tym miejscu wskazać, że dla celów stosowania art. 10 ust. 5 w zw. z art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, momentem nabycia nieruchomości (lub praw majątkowych, określonych w ust. 1 pkt 8 lit. a)-c)), przez spadkodawcę, który tę nieruchomość (lub ww. prawa majątkowe) nabył również w drodze spadku, jest moment nabycia tej nieruchomości zgodnie z przepisami Kodeksu cywilnego.
Zatem, za moment nabycia nieruchomości lub praw, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, uważa się nabycie nieruchomości lub praw przez spadkodawcę, nie zaś przez jego spadkodawców.
W przypadku odpłatnego zbycia przez Panią udziałów w nieruchomości nabytych w spadku po zmarłych: A A (ojciec), C C i D D istotne znaczenie ma ustalenie daty nabycia tych udziałów przez tych spadkodawców.
Z treści wniosku wynika, że A A (ojciec) nabył wraz z żoną E E nieruchomości (działki nr 7, nr 9, nr 3 i działki nr 6) w latach sześćdziesiątych dwudziestego wieku do majątku wspólnego małżonków. C C nabył udziały w przedmiotowych nieruchomościach w wyniku nabycia spadku po zmarłym w 1994 r. A A (ojcu). D D nabył udziały w nieruchomościach w 1994 r. w spadku po zmarłym ojcu i w 2015 r. w spadku po zmarłym C C. Pani nabyła udziały w nieruchomościach po zmarłym 14 lutego 1994 r. A A (ojcu), po zmarłym 2 listopada 2015 r. C C i po zmarłym 21 grudnia 2020 r. D D.
W związku z tym, ww. spadkodawcy nabyli udziały w nieruchomościach:
-A A (ojciec) - w latach sześćdziesiątych dwudziestego wieku,
-C C w 1994 r. - w spadku po A A,
-D D – w 1994 r. w spadku po zmarłym A A i w 2015 r. w spadku po zmarłym C C.
Zatem, odpłatne zbycie przez Panią w 2024 r. udziałów nieruchomości nie stanowi dla Pani źródła przychodu w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a) w związku z ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ponieważ zbycia dokonano po upływie 5 lat, licząc od roku podatkowego, w których nastąpiło ich nabycie przez spadkodawców: A A (ojciec), C C i D D.
Jak wynika z wniosku, nabyła Pani również udziały w nieruchomościach w spadku po zmarłej w 2022 r. E E. nabyła wraz mężem nieruchomości będące przedmiotem spadku w latach sześćdziesiątych dwudziestego wieku do majątku wspólnego małżonków.
Stosunki majątkowe pomiędzy małżonkami zostały uregulowane w ustawie z 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (t. j. Dz.U. z 2023 r. poz. 2809 ze zm.).
Stosownie do art. 31 § 1 przywołanej ustawy:
Z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa (wspólność ustawowa) obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich (majątek wspólny). Przedmioty majątkowe nieobjęte wspólnością ustawową należą do majątku osobistego każdego z małżonków.
Zgodnie z art. 35 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego:
W czasie trwania wspólności ustawowej żaden z małżonków nie może żądać podziału majątku wspólnego. Nie może również rozporządzać ani zobowiązywać się do rozporządzania udziałem, który w razie ustania wspólności przypadnie mu w majątku wspólnym lub w poszczególnych przedmiotach należących do tego majątku.
Z ww. przepisu wynika, że wspólność małżeńska została ukształtowana jako wspólność łączna. Charakteryzuje się ona tym, że w czasie jej trwania małżonkowie nie mają określonych udziałów w majątku wspólnym, nie mogą więc rozporządzać udziałami, a także nie mogą żądać podziału majątku objętego wspólnością ustawową. Obojgu małżonkom przysługuje pełne prawo do całości majątku wspólnego. Zważywszy na tak ukształtowaną sytuację prawną małżonków objętych wspólnością ustawową, definitywne nabycie w czasie jej trwania nieruchomości oznacza nabycie przez każdego z małżonków tego prawa w całości, a nie w określonym ułamkowo udziale. Konsekwentnie, w przypadku sprzedaży tego prawa, każdy z małżonków zbywałby je w całości, a nie w określonym udziale.
Kwestia określenia momentu nabycia nieruchomości i praw majątkowych była przedmiotem uchwały Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 15 maja 2017 r., sygn. akt II FPS 2/17, w której sąd stwierdził, że: „Dla celów opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych, odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2000 r., Nr 14, poz. 176, ze zm.) nabytych przez współmałżonka w wyniku dziedziczenia, datą ich nabycia lub wybudowania w rozumieniu tego przepisu jest dzień nabycia (wybudowania) tych nieruchomości i praw majątkowych do majątku wspólnego małżonków”. W uzasadnieniu uchwały Naczelny Sąd Administracyjny stwierdził, że w przypadku nabycia nieruchomości przez małżonków pozostających w majątkowej wspólności małżeńskiej przewidzianej w art. 31 ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy nie ma możliwości określenia tego, w jakich częściach nastąpiło nabycie nieruchomości, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Nie jest możliwe nabycie nieruchomości w określonym udziale przez małżonków pozostających we wspólności majątkowej małżeńskiej i działających jednocześnie, co wynika z istoty wspólności małżeńskiej. Wspólność małżeńska (łączna) to wspólność bezudziałowa, a w czasie jej trwania małżonkowie nie mogą rozporządzać swoimi prawami do majątku wspólnego jako całości. Nie mogą także rozporządzać udziałem w jakimkolwiek przedmiocie należącym do tego majątku.
Zdaniem Naczelnego Sądu Administracyjnego skoro, z uwagi na wspólność majątkową, nie można wyodrębnić udziałów, które małżonkowie posiadali w chwili nabycia nieruchomości w małżeństwie, to nie można też przyjąć, że pięcioletni termin biegnie od daty nabycia nieruchomości w drodze spadku. Dla oceny skutków podatkowych odpłatnego zbycia nieruchomości kluczowy jest moment poniesienia wydatku na nabycie tego składnika do majątku wspólnego i to, że tego wydatku – w momencie jego poniesienia – nie można przypisać jednemu bądź drugiemu małżonkowi w udziałach o określonej wielkości.
Przenosząc cytowane wyżej uregulowania przepisów Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego oraz Kodeksu cywilnego na grunt rozpatrywanej sprawy, należy wskazać, że datą nabycia przez E E nieruchomości jest data jej nabycia do ustawowej wspólności majątkowej małżeńskiej (lata sześćdziesiątego dwudziestego wieku ), a nie data nabycia tej nieruchomości w spadku po A A (1994 r.).
Z wniosku wynika, że E E nabyła także udziały w nieruchomościach w spadku po zmarłych C C oraz D D.
Spadkodawcy ci nabyli udziały we nieruchomościach:
-C C w 1994 r. - w spadku po A A,
-D D – w 1994 r. w spadku po zmarłym A A i w 2015 r. w spadku po zmarłym C C.
Zatem, odpłatne zbycie przez Panią w 2024 r. udziałów nieruchomościach nabytych w spadku po E E nie stanowi dla Pani źródła przychodu w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a) w związku z ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ponieważ zbycia dokonano po upływie 5 lat, licząc od roku podatkowego, w których nastąpiło ich nabycie przez spadkodawców: C C i D D.
Zgodnie z art. 888 § 1 ustawy Kodeks cywilny:
Przez umowę darowizny darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swego majątku.
We wniosku wskazała Pani, że 11 maja 2023 r., na podstawie umowy darowizny od F F i G G, nabyła udziały w nieruchomościach wynoszące łącznie 6/64 części w prawie własności działek nr 7, nr 9, nr 3 i działki nr 6 zabudowanej domem. W związku z tym, zbycie przez Panią w 2024 r. udziałów w nieruchomościach nabytych w drodze umowy darowizny, stanowi źródła przychodu w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ponieważ zbycie zostało dokonane przed upływem upływie 5 lat, licząc od końca roku, w których nastąpiło nabycie.
Zgodnie z art. 30e ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Od dochodu z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) podatek dochodowy wynosi 19% podstawy obliczenia podatku.
W myśl art. 30e ust. 2 ww. ustawy:
Podstawą obliczenia podatku, o której mowa w ust. 1, jest dochód stanowiący różnicę pomiędzy przychodem z odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw określonym zgodnie z art. 19, a kosztami ustalonymi zgodnie z art. 22 ust. 6c i 6d, powiększoną o sumę odpisów amortyzacyjnych, o których mowa w art. 22h ust. 1 pkt 1, dokonanych od zbywanych nieruchomości lub praw.
Stosownie do art. 19 ust. 1 cytowanej ustawy:
Przychodem z odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw majątkowych oraz innych rzeczy, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8, jest ich wartość wyrażona w cenie określonej w umowie, pomniejszona o koszty odpłatnego zbycia. Jeżeli jednak cena, bez uzasadnionej przyczyny, znacznie odbiega od wartości rynkowej tych rzeczy lub praw, przychód ten określa organ podatkowy w wysokości wartości rynkowej. Przepis art. 14 ust. 1 zdanie drugie stosuje się odpowiednio.
Zgodnie z art. 22 ust. 6d ww. ustawy:
Za koszty uzyskania przychodu z tytułu odpłatnego zbycia, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c), nabytych w drodze spadku, darowizny lub w inny nieodpłatny sposób, uważa się udokumentowane nakłady, które zwiększyły wartość rzeczy i praw majątkowych, poczynione w czasie ich posiadania oraz kwotę zapłaconego podatku od spadków i darowizn w takiej części, w jakiej wartość zbywanej rzeczy lub prawa przyjęta do opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn odpowiada łącznej wartości rzeczy i praw majątkowych przyjętej do opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn. Do kosztów uzyskania przychodu z tytułu odpłatnego zbycia nieruchomości i praw, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c), nabytych w drodze spadku zalicza się również udokumentowane koszty nabycia lub wytworzenia poniesione przez spadkodawcę oraz przypadające na podatnika ciężary spadkowe, w takiej części, w jakiej wartość zbywanej rzeczy lub zbywanego prawa odpowiada łącznej wartości rzeczy i praw majątkowych nabytych przez podatnika. Przez ciężary spadkowe, o których mowa w zdaniu drugim, rozumie się spłacone przez podatnika długi spadkowe, zaspokojone roszczenia o zachowek oraz wykonane zapisy zwykłe i polecenia, również w przypadku, gdy podatnik spłacił długi spadkowe, zaspokoił roszczenia o zachowek lub wykonał zapisy zwykłe i polecenia po dokonaniu odpłatnego zbycia, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c).
Zgodnie z art. 22 ust. 6e ww. ustawy:
Wysokość nakładów, o których mowa w ust. 6c i 6d, ustala się na podstawie faktur VAT w rozumieniu przepisów o podatku od towarów i usług oraz dokumentów stwierdzających poniesienie opłat administracyjnych.
W myśl art. 30e ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Po zakończeniu roku podatkowego podatnik jest obowiązany w zeznaniu podatkowym, o którym mowa w art. 45 ust. 1a pkt 3, wykazać:
a)dochody uzyskane w roku podatkowym z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) i obliczyć należny podatek dochodowy od dochodu, do którego nie ma zastosowania art. 21 ust. 1 pkt 131, lub
b)dochody, o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 131.
Reasumując, nabycie przez Pani spadkodawców udziałów w nieruchomości nastąpiło odpowiednio:
-przez A A (ojciec) i E E - w latach sześćdziesiątych dwudziestego wieku,
-przez C C w 1994 r. - w spadku po A A,
-przez D D – w 1994 r. w spadku po zmarłym A A (ojcu) i w 2015 r. w spadku po zmarłym C C,
-przez E E dziedzicząca po C C (nabył udziały w 1994 r.) i D D (nabył udziału w 1994 r. i 2015 r.).
W związku w tym, sprzedaż przez Panią w 2024 r. ww. udziałów nieruchomościach nabytych po ww. spadkodawcach nie stanowi dla Pani źródła przychodu w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a) w związku z ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ponieważ odpłatnego zbycia dokonano po upływie 5 lat, licząc od końca roku podatkowego, w których nastąpiło ich nabycie przez ww. spadkodawców.
Natomiast zbycie w 2024 r. udziałów w nieruchomościach nabytych w 2023 r. w drodze darowizny, stanowi źródła przychodu, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, gdyż odpłatne zbycie udziałów w nieruchomościach nastąpiło przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło ich nabycie.
W swoim stanowisku zawartym we wniosku wskazała Pani, że zbycie nieruchomości nabytej w drodze darowizny stanowi źródło przychodu z praw majątkowych, o których mowa w art. 18 w zw. z art. 10 ust. 1 pkt 7 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Stosownie do treści art. 10 ust. 1 pkt 7 ww. ustawy
Źródłami przychodów są kapitały pieniężne i prawa majątkowe, w tym odpłatne zbycie praw majątkowych innych niż wymienione w pkt 8 lit. a)-c).
W myśl art. 18 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Za przychód z praw majątkowych uważa się w szczególności przychody z praw autorskich i praw pokrewnych w rozumieniu odrębnych przepisów, praw do projektów wynalazczych, praw do topografii układów scalonych, znaków towarowych i wzorów zdobniczych, w tym również z odpłatnego zbycia tych praw.
Podkreślić należy, że pojęcie „prawo majątkowe” nie ma definicji w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych. Przez prawa te, należy rozumieć prawa podmiotowe, które mogą występować w trzech postaciach: roszczeń, uprawnień kształtujących i zarzutów. Jednym z podziałów praw podmiotowych, jaki jest dokonywany w doktrynie, jest podział na prawa majątkowe i prawa niemajątkowe.
Wyliczenie zawarte w przepisie art. 18 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych praw majątkowych, z których przychody podlegają opodatkowaniu, nie ma charakteru wyczerpującego, o czym świadczy posłużenie się przez ustawodawcę terminem „w szczególności”. Skoro zatem, katalog przychodów z praw majątkowych ma charakter otwarty, to uprawnionym jest zaliczenie do niego także innych praw majątkowych, literalnie nie wymienionych w tym przepisie. Jednocześnie treść tego przepisu wskazuje, że opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych podlegają zarówno przychody z wykonania (wykorzystania) tych praw jak również z ich sprzedaży lub zamiany.
W tym miejscu należy podkreślić, że ugruntowanym poglądem zarówno w doktrynie, jak i orzecznictwie jest traktowanie spadku, jako prawa majątkowego, i to prawa majątkowego o charakterze zbywalnym, albowiem regulacje prawa spadkowego dopuszczają możliwość zbycia spadku na podstawie art. 1051 Kodeksu cywilnego.
Zgodnie z art. 1051 Kodeksu cywilnego:
Spadkobierca, który spadek przyjął, może spadek ten zbyć w całości lub w części. To samo dotyczy zbycia udziału spadkowego.
Stosownie do treści art. 1052 § 1 Kodeksu cywilnego:
Umowa sprzedaży, zamiany, darowizny lub inna umowa zobowiązująca do zbycia spadku przenosi spadek na nabywcę, chyba że strony inaczej postanowiły.
Przepisy prawa wskazują, iż umowa o zbycie spadku powinna być zawarta w formie aktu notarialnego – art. 1052 § 3 ww. Kodeksu:
Umowa zobowiązująca do zbycia spadku powinna być zawarta w formie aktu notarialnego. To samo dotyczy umowy przenoszącej spadek, która zostaje zawarta w celu wykonania istniejącego uprzednio zobowiązania do zbycia spadku.
W myśl art. 1053 Kodeksu cywilnego:
Nabywca spadku wstępuje w prawa i obowiązki spadkobiercy.
Zbycie udziału spadkowego oznacza, że współspadkobierca przenosi na inną osobę wszystkie prawa i obowiązki, jakie przysługują mu z tytułu dziedziczenia. Zbycie to może polegać na: sprzedaży, darowiźnie lub zamianie. Nabywca udziału wstępuje we wszystkie prawa i obowiązki spadkobiercy, co oznacza, że może on podejmować wszystkie te czynności, które mógł podejmować zbywca będący spadkobiercą. Odpowiada on także za długi spadkowe na takich samych zasadach jak zbywca.
Jak wskazała Pani we wniosku, aktem notarialnym z 11 maja 2023 r. dokonano na Pani rzecz darowizny udziałów w nieruchomościach wynoszących łącznie 6/64 części, w prawie własności nieruchomości składającej się z działek nr 7, nr 9, nr 3 i działki nr 6 zabudowanej domem w miejscowości X, o łącznym ich obszarze 7637 m2, będących współwłasnością F F i G G. W związku z tym, przedmiotem darowizny z 11 maja 2023 r. nie było prawo do spadku (prawo majątkowe), ale udziały w nieruchomościach. W związku z tym, zbycie udziałów w nieruchomościach nabytych w drodze darowizny stanowi źródła przychodu, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a nie jak wskazała Pani we wniosku, na podstawie art. 18 w zw. z art. 10 ust. 1 pkt 7 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Pani stanowisko w zakresie opodatkowania darowizny udziałów w nieruchomości uznano za nieprawidłowe, ze względu na niewłaściwe określenie podstaw prawnych źródła przychodu.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Panią i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.
Jednocześnie Organ zauważa, że procedura wydawania indywidualnych interpretacji przepisów prawa podatkowego nie podlega regułom przewidzianym dla postępowania podatkowego, czy kontrolnego. Organ wydający interpretacje opiera się wyłącznie na opisie stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego przedstawionego we wniosku – nie prowadzi postępowania dowodowego. Przedmiotem interpretacji wydanej na podstawie art. 14b ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111) jest sam przepis prawa. Jeżeli zatem, przedstawiony we wniosku stan faktyczny będzie różnił się od występującego w rzeczywistości, wówczas wydana interpretacja nie będzie chroniła Pani w zakresie rzeczywiście zaistniałego stanu faktycznego.
Podkreślić należy, że przedmiotem interpretacji wydanej na podstawie art. 14b ustawy Ordynacja podatkowa jest sam przepis prawa. Istotą interpretacji indywidualnej jest rozstrzygnięcie, czy zainteresowany prawidłowo postrzega, jakie skutki prawne na gruncie określonych przepisów prawa podatkowego wywołuje przedstawiony we wniosku stan faktyczny albo zdarzenie przyszłe. Wobec powyższego, w niniejszej interpretacji nie wskazano od jakiej kwoty należy zapłacić podatek. Zgodnie bowiem z zasadą samoopodatkowania obowiązującą w polskim systemie podatkowym, to na podatniku spoczywa obowiązek dokonania oceny własnej sytuacji prawnopodatkowej, a po jej dokonaniu – zachowania się zgodnie z przepisami prawa podatkowego. Prawidłowość takiego rozliczenia podlega weryfikacji przez właściwy rzeczowo organ podatkowy, w toku stosownych postępowań weryfikacyjnych.
Końcowo wskazać należy, że z uwagi na to, że interpretacje prawa podatkowego wydawane są w indywidualnej sprawie zainteresowanego, co wynika z art. 14b § 1 ustawy Ordynacja podatkowa – niniejsza interpretacja dotyczy wyłącznie Pani. Nie wywołuje skutków prawnych dla innych osób (np. spadkobierców).
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Pani sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pani do interpretacji.
·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1)z zastosowaniem art. 119a;
2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.