Interpretacja indywidualna  – stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

19 listopada 2024 r. wpłynął Państwa wniosek z 19 listopada 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej. Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

Starosta powiatu występuje jako wierzyciel niepodatkowych należności budżetowych o charakterze publicznoprawnym dotyczących:

a)kosztów powstałych w wyniku usunięcia, przechowywania i oszacowania wartości pojazdów;

b)  kar pieniężnych z tytułu naruszenia obowiązku zawiadomienia Starosty o nabyciu lub zbyciu pojazdu, nakładanych na zobowiązanych na podstawie przepisów ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. - Prawo o ruchu drogowym.

Na podstawie art. 64 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych, powyższe należności mogą być umarzane z urzędu lub na wniosek dłużnika. Umorzenie należności publicznoprawnych (wskazanych w pkt 1-4) następuje w drodze decyzji wydanej przez Starostę Powiatu, na podstawie przepisów ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego, dalej „kpa”.

Termin przedawnienia powyższych należności jest zależny od rodzaju należności. Zgodnie z art. 130a ust. 10l ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. - Prawo o ruchu drogowym, w zakresie kosztów powstałych w wyniku usunięcia, przechowywania i oszacowania wartości pojazdów, egzekucji nie wszczyna się, a wszczętą umarza, jeżeli od dnia doręczenia ostatecznej decyzji upłynęło 5 lat.

Co do należności dotyczących kar pieniężnych z tytułu naruszenia obowiązku zawiadomienia Starosty o nabyciu lub zbyciu pojazdu, zgodnie z art. 189g § 3 kpa, administracyjna kara pieniężna nie podlega egzekucji, jeżeli upłynęło 5 lat od dnia, w którym kara powinna być wykonana.

Pytanie

Czy umorzenie przez Starostę Powiatu ww. należności lub przedawnienie ww. należności, powoduje powstanie przychodu po stronie dłużnika i w związku z tym należy wystawić PIT?

Państwa stanowisko w sprawie

W Państwa ocenie, umorzenie jak i przedawnienie niepodatkowych należności budżetowych o charakterze publicznoprawnym, o których mowa w niniejszym wniosku nie będzie stanowiło dla dłużnika źródła przychodu, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9 w związku z art. 20 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych i w związku z tym na Państwu (Wnioskodawcy) nie będzie ciążył obowiązek sporządzenia informacji PIT-11.

Wartość umorzonych oraz przedawnionych ww. należności publicznoprawnych nie będzie stanowiło przysporzenia majątkowego u dłużnika, jak to się ma przy umorzeniu wierzytelności wynikających z czynności cywilnoprawnych.

W przypadku umorzenia wierzytelności cywilnoprawnych, które w tym momencie tracą swój zwrotny charakter, powyższe przysporzenie jest realne i wymierne, bowiem dzięki takiemu umorzeniu osoba będąca zobowiązanym zwolniona zostaje z obowiązku świadczenia kosztem uszczuplenia swojego majątku. Inaczej sytuacja ma się do omawianych w niniejszym wniosku należności publicznoprawnych, które mają charakter administracyjny oraz stanowią dochody budżetowe na podstawie obowiązujących przepisów prawa, które powodują konieczność spełnienia na rzecz budżetu państwa określonego świadczenia. Umorzenie tych należności następuje w drodze decyzji administracyjnej. Wydając decyzję o umorzeniu wierzyciel rezygnuje z przypadających mu należności, a takie oświadczenie woli wierzyciela powoduje, że dług traci swój byt prawny, a na byłym dłużniku nie spoczywają żadne zobowiązania finansowe. Analogiczna sytuacja ma się również do przedawnienia tych należności.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Podstawową zasadą obowiązującą w przepisach ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. 2024 r. poz. 226 ze zm.) jest zasada powszechności opodatkowania, która wyrażona została w art. 9 ust. 1 tej ustawy. Zgodnie z nim:

Treść powyższego przepisu wskazuje, że opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych podlegają wszelkiego rodzaju dochody uzyskane przez podatnika, z wyjątkiem tych, które zostały enumeratywnie wymienione w katalogu zwolnień przedmiotowych zawartym w powyższej ustawie, bądź od których zaniechano poboru podatku.

Stosownie zaś do art. 9 ust. 2 ww. ustawy:

Jak stanowi natomiast art. 11 ust. 1 cytowanej ustawy:

Pojęcie przychodu wiąże się zatem z przysporzeniem majątkowym po stronie podatnika, z wartością wchodzącą do jego majątku. Przychodami w rozumieniu art. 11 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych mogą być tylko takie świadczenia, które nie mają charakteru zwrotnego. Skoro bowiem przychód jest określonym przyrostem majątkowym, po stronie podatnika jego otrzymanie musi mieć charakter definitywny.

Za przychody należy zatem uznać każdą formę przysporzenia majątkowego, zarówno formę pieniężną jak i niepieniężną, w tym nieodpłatne świadczenia otrzymane przez podatnika.

Dla celów podatkowych przyjmuje się, że nieodpłatne świadczenie obejmuje każde działanie lub zaniechanie na rzecz innej osoby oraz wszystkie zdarzenia prawne i zdarzenia gospodarcze w działalności podmiotów, których skutkiem jest przysporzenie majątku innej osoby, mające konkretny wymiar finansowy.

Ustawodawca, tworząc system opodatkowania dochodów osób fizycznych, miał na względzie, że przysporzenia uzyskiwane przez osoby fizyczne mogą być skutkiem różnych rodzajów czynności i zdarzeń. Stworzył więc klasyfikację tych przysporzeń w oparciu o kryterium źródła przychodów i system ich opodatkowania uwzględniający specyfikę poszczególnych źródeł przychodów. W języku powszechnym mianem „źródła” określane jest „to, co stanowi początek czegoś”, „przyczyna czegoś”, a synonimami tego pojęcia są m.in. czynnik sprawczy, powód, pochodzenie.

Źródła przychodów zostały określone przez ustawodawcę w art. 10 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W myśl art. 10 ust. 1 pkt 9 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Stosownie do art. 20 ust. 1 ww. ustawy:

Użycie w powyższym przepisie sformułowania „w szczególności”, wskazuje, że definicja przychodów z innych źródeł ma charakter otwarty i nie ma przeszkód, aby do tej kategorii zaliczyć również przychody inne niż wymienione wprost w przepisie art. 20 ust. 1 ustawy. O przychodzie podatkowym z innych źródeł będziemy mówić w każdym przypadku, kiedy u podatnika wystąpią realne korzyści majątkowe.

Na podmiotach dokonujących świadczeń zaliczanych do innych źródeł przychodów ciążą z kolei obowiązki informacyjne, wynikające z art. 42a ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W myśl tego przepisu:

Zatem, podmiotem zobowiązanym do sporządzenia informacji, o której mowa w tym przepisie, są osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą, osoby prawne i ich jednostki organizacyjne oraz jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej. Obowiązek sporządzenia informacji powstaje natomiast wyłącznie w przypadku, gdy:

·podmioty, o których mowa, dokonują wypłaty należności lub świadczeń, o których mowa w art. 20 ust. 1;

·nie są to dochody przedmiotowo zwolnione od podatku;

·od dochodów tych nie zaniechano poboru podatku na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej;

·nie ma obowiązku pobrania zaliczki na podatek lub zryczałtowanego podatku dochodowego od tychże świadczeń.

Wskazane wyżej warunki muszą być spełnione łącznie.

W myśl przywołanego przez Państwa art. 64 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (t. j. Dz. U. z 2024 r., poz. 1530 ze zm.):

Z kolei co należy uznawać za niepodatkowe należności budżetowe o charakterze publicznoprawnym określa art. 60 ww. ustawy o finansach publicznych.

Zgodnie zaś z art. 67 ww. ustawy o finansach publicznych:

Z kolei zgodnie ze wskazanym przez Państwa art. 130a ust. 10l ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. – Prawo o ruchu drogowym (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1251 ze zm.):

Na podstawie art. 130 ust. 10h Prawa o ruchu drogowym:

Natomiast w myśl przywołanego przez Państwa art. 189g § 3 Kodeksu postępowania administracyjnego z dnia 14 czerwca 1960 r. (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 572 ze zm.):

Definicję niepodatkowych należności budżetowych odnaleźć można w normie art. 3 pkt 8 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r., poz. 111), zgodnie z którym:

Zobowiązania natury publicznoprawnej powstają na skutek działania administracji publicznej w sferze władczej. Ich źródłem może być obowiązywanie przepisu prawa, który powoduje konieczność spełnienia na rzecz państwa określonego świadczenia. Należności podatkowe umarzane są na zasadach i w trybie przewidzianych w przepisach Ordynacji podatkowej. Niektóre zobowiązania powstają na skutek wydania przez organ decyzji administracyjnej, której treść nakłada na stronę obowiązek zapłacenia sumy pieniężnej na rzecz odpowiedniego organu administracji.

Zasady umarzania należności o charakterze publicznoprawnym określone zostały w art. 64 ustawy o finansach publicznych. W zakresie umorzenia z urzędu przepis ten odsyła do odpowiednich przepisów odnoszących się do umarzania należności natury cywilnoprawnej. Zasadnicza różnica polega na tym, że w wypadku należności publicznoprawnych nie jest dopuszczalne umorzenie z uwagi na przesłankę „interesu publicznego”. W przypadku umorzenia na wniosek należności publicznoprawnych, to umorzenie w całości uzależnione jest od takich samych przesłanek, jak tych odnoszących się do zobowiązań cywilnoprawnych.

Zarówno umorzenie, jak i przedawnienie, należności o charakterze publicznoprawnym nie stanowią źródła przychodu. Umorzenie należności publicznoprawnych następuje w drodze decyzji administracyjnej. Należności te nie wynikają z czynności cywilnoprawnych, lecz mają charakter administracyjny oraz stanowią dochody budżetowe. Umorzenie osobie fizycznej zobowiązania o charakterze publicznoprawnym – w drodze decyzji administracyjnej o rezygnacji z przypadających wierzycielowi należności, nie stanowi dla adresata takiej decyzji zdarzenia, które sprawia, że z tego tytułu powstaje u tegoż adresata przychód podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Umorzenie tych należności jest jednym ze sposobów wygaśnięcia świadczenia. Z mocy oświadczenia woli wierzyciela dług taci swój byt prawny a na byłym dłużniku nie spoczywają żadne zobowiązania finansowe.

Wartość umorzonych należności publicznoprawnych nie stanowi przysporzenia majątkowego u dłużnika, gdyż owo umorzenie nie nosi znamion umorzenia wierzytelności wynikających z czynności cywilnoprawnych, które w momencie ich umorzenia tracą swój zwrotny charakter i stają się trwałym przysporzeniem majątkowym dłużnika.

Tym samym, wartości zarówno umorzonych, jak i przedawnionych, zobowiązań publicznoprawnych nie stanowią przychodu podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Biorąc powyższe pod uwagę stwierdzam, że na gruncie opisanego we wniosku zdarzenia, ani umorzenie przez Starostę, ani przedawnienie, należności publicznoprawnych nie skutkują po Państwa stronie obowiązkami informacyjnymi, o których mowa w art. 42a ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a w szczególności – nie skutkują obowiązkiem sporządzenia informacji PIT-11.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·   Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy  z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.

·   Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

·   Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·    w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·    w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.