Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowna Pani,

stwierdzam, że Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

14 listopada 2024 r. wpłynął Pani wniosek z 4 listopada 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej. Uzupełniła go Pani pismem z 22 grudnia 2024 r. (wpływ 30 grudnia 2024 r.) – w odpowiedzi na wezwanie. Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

W dniu 12 września 2023 r. został rozwiązany związek małżeński pomiędzy Panią D.D., a A.A. Z małżeństwa macie Państwo dwoje dzieci:

• B.B. urodzonego 3 września 2004 r., w stosunku do którego sąd nie orzekał w sprawie wykonywania władzy rodzicielskiej, gdyż w momencie rozwodu Pani syn miał już ukończone 18 lat. Pani syn jest tegorocznym absolwentem technikum, obecnie od października posiada status studenta, nie pracuje i do momentu złożenia niniejszego wniosku ord-in nie uzyskał żadnych dochodów.
• C.C., w stosunku do której sąd pozostawił wykonywanie władzy rodzicielskiej obojgu rodzicom oraz ustalił, że miejscem zamieszkania C.C. będzie każdorazowo miejsce zamieszkania matki, czyli Pani. Nie orzekano o kontaktach ojca z dzieckiem. Kosztami utrzymania małoletniego dziecka, tj. C.C., sąd obciążył oboje rodziców, przy czym ojciec A.A. ma obowiązek ponoszenia tych kosztów w wysokości 100 zł miesięcznie (słownie sto złotych).

Sąd nie orzekał o sposobie korzystania ze wspólnego mieszkania. Po rozwodzie do dnia 31 marca 2024 r. mieszkała Pani razem z A.A, i dwojgiem ww. dzieci we wspólnym domu przy ulicy (...) w (...). Pani były mąż A.A. wyprowadził się z domu przy ulicy (...) do swojego domu rodzinnego pod adres (...).

W związku z powyższym zmieniła się sytuacja w zakresie opieki nad dziećmi. Dokonała Pani z A.A. nowych ustaleń, co miało wyraz w jego oświadczeniu z dnia 16 kwietnia 2024 r.

Jest Pani rozwiedziona, mieszka Pani od 1 kwietnia 2024 r. sama tylko z dziećmi i samotnie je wychowuje. Zamieszkujecie we trójkę, tj. Pani, B.B. i C.C. , w domu pod adresem (...) w (...). Otrzymuje Pani 100 zł alimentów na C.C. oraz dodatkowo ojciec dzieci zadeklarował alimenty w równowartości kosztów utrzymania domu przy ulicy (...).

Obecnie faktyczne kontakty ojca z dziećmi ograniczają się do nieregularnych spotkań średnio raz w tygodniu od poniedziałku do piątku, oraz dzieci odwiedzają ojca w sobotę lub niedzielę - wspólny obiad i popołudnie.

Uzupełnienie i doprecyzowanie stanu faktycznego

Wyrok z dnia 12 września 2023 r. uprawomocnił się 20 września 2023 r.

Wniosek dotyczy roku podatkowego 2024 r., za który będzie Pani rozliczała się w przyszłym roku, do 30 kwietnia 2025 r. W 2024 r. podlegała Pani na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu.

W 2024 r., tj. w roku podatkowym objętym wnioskiem Pani stan cywilny to rozwiedziona i nie uległ on zmianie od dnia orzeczenia rozwodu.

W Pani ocenie wychowuje Pani samotnie dzieci, gdyż przez większość czasu są pod Pani opieką, z Panią mieszkają, mieszkacie tylko we trójkę, tj. Pani, B.B. i C.C. Ta sytuacja ma miejsce od 1 kwietnia 2024 r., kiedy to były mąż, ojciec dzieci wyprowadził się do swojego domu.

Pani córka C.C. urodziła się 28 marca 2007 r.

C.C. - córka - uczęszcza do Liceum (...), a B.B. - syn uczył się w Techniku (...) w 2024 r. (...), a od 1 października 2024 r. studiuje w systemie zaocznym (...) na kierunku informatyka.

Pani dzieci nie osiągały żadnych dochodów w 2024 r. Pani dzieci w okresie będącym przedmiotem zapytania nie otrzymywały, zgodnie z odrębnymi przepisami, zasiłek (dodatek) pielęgnacyjny lub rentę socjalną.

Sąd orzekł, że „wykonywanie władzy rodzicielskiej nad małoletnim dzieckiem stron C.C. urodzoną 28 marca 2024 r. (powinno być: 28 marca 2007 r. – dopisane przez Organ) pozostawia obojgu rodzicom, ustalając, iż miejscem zamieszkania dziecka będzie każdorazowo miejsce zamieszkania jego matki D.D." Sąd „nie orzeka o kontaktach ojca z dzieckiem." Sąd nie orzekał w stosunku do syna B.B., gdyż B.B. był w tym czasie pełnoletni - ukończył 19 lat.

W 2024 r. wykonywała Pani w stosunku do swoich dzieci czynności wychowawcze, sprawuje Pani nad nimi pieczę, mieszkają tylko z Panią od 1 kwietnia br., troszczy się Pani o ich rozwój duchowy, wypoczywaliście tylko we trójkę, dba Pani o ich potrzeby zdrowotne, edukacyjne i dostarcza Pani niezbędnych dóbr materialnych żywność, środki czystości, ubrania, itd. Córka konsultuje z Panią jak spędza czas, w tym wolny, pyta Panią o zgodę na wyjście z domu, wspiera Pani ją w życiu. Syn jest już pełnoletni, ale wobec niego też na bieżąco realizuje Pani potrzeby wychowawcze, zdrowotne i bytowe, w tym zapewnia Pani żywność, środki czystości, ubrania, itd. Wspiera Pani dzieci na bieżąco każdego dnia. Pokrywa Pani samodzielnie w szczególności koszty żywności, usług, środków czystości, ubrań. Dostaje Pani od ich ojca 100 zł alimentów miesięcznie, tylko na C.C.

Do końca marca 2024 r. Pani były mąż zamieszkiwał razem z Panią i dziećmi, więc współuczestniczył w wychowaniu dzieci. Sąd nie orzekał o sposobie korzystania ze wspólnego mieszkania, w marcu uzgodniła Pani z byłym mężem, że decydujecie o sprzedaży domu, oraz zdecydował on o wyprowadzeniu się do swojego domu, co uczynił i od 1 kwietnia 2024 r. – mieszkacie Państwo osobno. W związku z powyższym zmieniła się sytuacja w zakresie opieki nad dziećmi, to Pani zapewnia opiekę przez większość czasu.

Obecnie faktyczne kontakty ojca z dziećmi ograniczają się do nieregularnych spotkań średnio raz w tygodniu, na kilka godzin, w tym dzieci odwiedzają ojca i dziadków, z którymi zamieszkuje ich ojciec raz w tygodniu zazwyczaj w sobotę lub w niedzielę - jedzą wspólnie obiad i spędzają popołudnie. Wieczorem ojciec ich odwozi. Nie umie Pani określić jak w tym czasie ten wspólny czas przyczynia się do rozwoju fizycznego i intelektualnego, nie wie Pani jak spędzają ten czas. Nie uczestniczy Pani w tym. Nie spędzali z ojcem wakacji. Na Pani prośbę ojciec dołożył Pani w sierpniu br. 3.000 zł do wyjazdu wakacyjnego dla Pani dzieci, tj. C.C. i B.B.

Przez cały okres, którego dotyczy wniosek, dzieci, na podstawie orzeczenia sądu, nie zostały umieszczone w instytucji zapewniającej całodobowe utrzymanie w rozumieniu przepisów o świadczeniach rodzinnych.

Pobiera Pani świadczenie wychowawcze 800+ w całości, złożyła Pani wniosek, bo tak ustaliła Pani z ojcem dziecka z uwagi na ponoszone koszty.

Na pytanie Organu czy z treści wyroku wynika, że została orzeczona przez Sąd opieka naprzemienna, odpowiedziała Pani, że odpis (sygnatura akt (...)) z dnia 12 września 2023 r., który jest wyrokiem prawomocnym i jedynym w tej sprawie nie używa, w wyroku nie występuje zapis „opieka naprzemienna”. W wyroku są następujące zapisy:

„(…)

       II.wykorzystywanie władzy rodzicielskiej nad małoletnim dzieckiem stron C.C. ur. 28 marca 2007 r. pozostawia się obojgu rodzicom, ustalając, iż miejscem zamieszkania dziecka będzie każdoczesne miejsce zamieszkania jego matki D.D.

     III.nie orzeka o kontaktach ojca z dzieckiem.

     IV.kosztami utrzymania małoletniego dziecka stron C.C. obciąża oboje rodziców, ustalając udział ojca A.A. w obowiązku ponoszenia tych kosztów na kwotę 100 zł (sto złotych) miesięcznie, płatną do 10-go dnia każdego miesiąca z góry do rąk matki D.D. (…).”

Jednocześnie poinformowała Pani, że stan na dzień wyroku był taki, że mieszkała i korzystała Pani wraz z Pani byłym mężem ze wspólnego mieszkania, mimo sytuacji rozwodowej.

Pytanie

Czy może Pani skorzystać z rozliczenia podatkowego dla rodzica samotnie wychowującego dzieci i rozliczyć w 2025 roku przychody za 2024 r. na warunkach przewidzianych w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych w art. 6 ust. 4c?

Pani stanowisko w sprawie

Uważa Pani, że spełnia ustawowe warunki przewidziane w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych w art. 6 ust. 4c. tj.: Od dochodów jednego rodzica lub opiekuna prawnego, podlegającego obowiązkowi podatkowemu, o którym mowa w art. 3 ust. 1, będącego panną, kawalerem, wdową, wdowcem, rozwódką, rozwodnikiem, osobą w stosunku do której orzeczono separację w rozumieniu odrębnych przepisów, lub osobą, której małżonek został pozbawiony praw rodzicielskich lub odbywa karę pozbawienia wolności, jeżeli ten rodzic lub opiekun w roku podatkowym samotnie wychowuje dzieci:

1)małoletnie (C.C.);

2)pełnoletnie, które zgodnie z odrębnymi przepisami otrzymywały zasiłek (dodatek) pielęgnacyjny lub rentę socjalną;

3)pełnoletnie do ukończenia 25. roku życia, uczące się w szkołach, o których mowa w przepisach regulujących system oświatowy lub szkolnictwo wyższe, obowiązujących w rzeczypospolitej polskiej oraz w innym państwie.

Podatek może być określony zgodnie z ust. 4d na wniosek wyrażony w rocznym zeznaniu podatkowym (B.B.).

W Pani przypadku jest Pani rozwódką i faktycznie samotnie wychowuje Pani małoletnie dzieci od 1 kwietnia 2024 r.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 6 ust. 4c ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 226 ze zm.):

Na podstawie art. 6 ust. 4d wskazanej ustawy:

Art. 6 ust. 4e ww. ustawy stanowi, że:

Stosownie do art. 6 ust. 4f ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

W myśl art. 6 ust. 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Brzmienie art. 6 ust. 4c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych precyzuje pojęcie „osoby samotnie wychowującej dzieci” w taki sposób, aby nie budziło wątpliwości, iż prawo do preferencyjnego opodatkowania dochodów nie przysługuje wszystkim osobom stanu wolnego posiadającym dzieci własne lub przysposobione, (o których mowa w tym przepisie), a wyłącznie jednemu z rodziców/opiekunów prawnych, tj. temu, który samotnie wychowuje dziecko/dzieci. Do skorzystania z tej preferencji, niewystarczające jest samo legitymowanie się określonym stanem cywilnym. Równie istotne jest samotne troszczenie się o byt materialny i rozwój emocjonalny dziecka bez udziału innej osoby, tj. w szczególności ojca lub matki dziecka.

Z istoty pojęcia „osoby samotnie wychowującej dziecko” wynika, że jest to osoba, która w określonej sytuacji, w określonym czasie, tj. w roku podatkowym, sama (bez udziału drugiej osoby), zajmuje się wychowywaniem dziecka. Przepis ten wymienia enumeratywnie osoby, którym przysługuje status osób samotnie wychowujących dzieci, odwołując się zarówno do statusu cywilnoprawnego osoby wychowującej dzieci, jak również do tego, że osoba ta w roku podatkowym musi faktycznie wychowywać dzieci samotnie, tj. bez wsparcia drugiego z rodziców.

Z uwagi na to, że ustawodawca w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych nie zawarł definicji pojęcia „wychowywać”, należy odwołać się do jego definicji słownikowych.

„Wychowywać” w słownikowym rozumieniu oznacza: zapewniając byt doprowadzić do osiągnięcia pełnego rozwoju psychicznego i fizycznego. Wychowywanie polega na stałym troszczeniu się o byt materialny dziecka oraz o jego rozwój emocjonalny.

Wychowywanie dziecka nie sprowadza się jedynie do „jego utrzymania” czy też czasowego (doraźnego) przebywania z nim, lecz obejmuje ogół czynności zmierzających do należytego ukształtowania człowieka w sferze duchowej i psychicznej oraz zapewnienia mu materialnych podstaw rozwoju.

Użycie określenia „osoba samotnie wychowująca dzieci” oznacza zatem, że intencją ustawodawcy było przyznanie prawa do rozliczenia dochodów jako osoba samotnie wychowująca dziecko jednemu z rodziców lub opiekunów prawnych, który faktycznie wychowuje dziecko.

Podstawową kwestią jest zatem ustalenie, który z rodziców faktycznie wychowuje dziecko, gdy rodzice nie pozostają w związku małżeńskim i żadnemu z rodziców sąd nie ograniczył władzy rodzicielskiej, a jednocześnie ojciec (matka) dziecka wypełnia postanowienia wyroku sądowego w zakresie realizacji kontaktów z dzieckiem oraz świadczeń alimentacyjnych.

Wychowywanie dziecka nie sprowadza się jedynie do łożenia na jego utrzymanie oraz do czasowego (doraźnego) z nim przebywania. Wychowywanie dziecka obejmuje bowiem ogół czynności zmierzających do należytego ukształtowania człowieka w sferze duchowej, emocjonalnej i psychicznej wraz z materialną podstawą rozwoju. Oznacza to, że wykonywanie władzy rodzicielskiej polega na tym, że rodzic osobiście zajmuje się sprawami małoletniego dziecka, czyli podejmuje trud wykonywania wszystkich obowiązków, dzięki którym dziecko będzie wychowywane w sposób zapewniający jego prawidłowy rozwój.

W przypadku, gdy żadne z rodziców nie jest pozbawione władzy rodzicielskiej, rodzic który faktycznie w roku podatkowym dziecko wychowuje, czyli sprawuje nad nim ciągłą opiekę, stale troszczy się o byt materialny i rozwój emocjonalny dziecka, ma prawo do przedmiotowej preferencji podatkowej. W sytuacji, gdy dziecko pozostaje pod stałą, codzienną opieką jednego rodzica, a drugi rodzic jest zobowiązany do płacenia alimentów oraz zajmowania się dzieckiem doraźnie (np. zgodnie z orzeczeniem sądu), status samotnego rodzica ma ten, który wykonuje wszystkie obowiązki, dzięki którym dziecko będzie wychowywane w sposób zapewniający jego prawidłowy rozwój.

Rodzic, o którym mowa w art. 6 ust. 4c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, który w pojedynkę troszczy się o zaspokojenie bieżących potrzeb dziecka, nie traci statusu osoby samotnie wychowującej dziecko z racji utrzymywania sporadycznych kontaktów z dzieckiem przez drugiego rodzica lub płacenia przez niego alimentów.

Z przedstawionego opisu sprawy wynika, że jest Pani osobą rozwiedzioną, co potwierdza prawomocny wyrok z 20 września 2023 r. Pani stan cywilny nie uległ zmianie. Jest Pani osobą samotnie wychowującą dzieci.

W okresie którego dotyczy wniosek, tj. w 2024 r. wykonywała Pani w stosunku do swoich dzieci czynności wychowawcze, sprawuje Pani nad nimi pieczę, mieszkają tylko z Panią od 1 kwietnia br., troszczy się Pani o ich rozwój duchowy, wypoczywaliście tylko we trójkę, dba Pani o ich potrzeby zdrowotne, edukacyjne i dostarcza Pani niezbędnych dóbr materialnych żywność, środki czystości, ubrania, itd. Córka konsultuje z Panią jak spędza czas, w tym wolny, pyta Panią o zgodę na wyjście z domu, wspiera Pani ją w życiu. Syn jest już pełnoletni, ale wobec niego też na bieżąco realizuje Pani potrzeby wychowawcze, zdrowotne i bytowe, w tym zapewnia Pani żywność, środki czystości, ubrania, itd. Wspiera Pani dzieci na bieżąco każdego dnia. Pokrywa Pani samodzielnie w szczególności koszty żywności, usług, środków czystości, ubrań. Dostaje Pani od ich ojca 100 zł alimentów miesięcznie, tylko na Pani córkę. Świadczenie 800+ zostało przyznane Pani. Czyli cała kwota świadczenia wychowawczego 800+ wpływa na Pani rachunek bankowy.

Do końca marca 2024 r. Pani były mąż zamieszkiwał razem z Panią i dziećmi więc współuczestniczył w wychowaniu dzieci. Sąd nie orzekał o sposobie korzystania ze wspólnego mieszkania, w marcu uzgodniła Pani z byłym mężem, że decydujecie o sprzedaży domu, oraz Pani były mąż zdecydował o wyprowadzeniu się do swojego domu, co uczynił i od 1 kwietnia 2024 r. – mieszkacie Państwo osobno. W związku z powyższym zmieniła się sytuacja w zakresie opieki nad dziećmi, to Pani zapewnia opiekę przez większość czasu. Wskazała Pani, że w treści wyroku Sądu nie występuje zapis „opieka naprzemienna”.

Obecnie faktyczne kontakty ojca z dziećmi ograniczają się do nieregularnych spotkań średnio raz w tygodniu, na kilka godzin, w tym dzieci odwiedzają ojca i dziadków, z którymi zamieszkuje ich ojciec raz w tygodniu zazwyczaj w sobotę lub w niedzielę - jedzą wspólnie obiad i spędzają popołudnie. Wieczorem ojciec ich odwozi. Nie umie Pani określić jak w tym czasie ten wspólny czas przyczynia się do rozwoju fizycznego i intelektualnego, nie wie Pani jak spędzają ten czas. Nie uczestniczy Pani w tym. Nie spędzali z ojcem wakacji. Na Pani prośbę ojciec dołożył Pani w sierpniu br. 3.000 zł do wyjazdu wakacyjnego dla Pani dzieci, tj. C.C. i B.B.

Fakt utrzymywania kontaktów pomiędzy dzieckiem i drugim rodzicem, nie pozbawia pierwszego rodzica – przy którym dziecko mieszka – prawa do opodatkowania swoich dochodów na zasadach określonych w art. 6 ust. 4d ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Jednocześnie przepisy powyższej ustawy nie uzależniają prawa podatnika do preferencyjnego opodatkowania jego dochodów od tego, czy przez cały rok był osobą samotnie wychowującą dziecko. Wystarczające jest zatem, aby taki stan zaistniał w ciągu roku, a nie trwał przez cały rok.

Mając na uwadze powołane przepisy prawa oraz przedstawiony stan faktyczny stwierdzić należy, że skoro w 2024 r. dzieci zamieszkiwały z Panią (od 1 kwietnia 2024 r.), a Pani jako rozwódka nie sprawowała opieki w porównywalnym wymiarze czasowym i jakościowym nad nimi z byłym mężem, ciężar wychowania dziecka spoczywał na Pani, to ma Pani prawo do skorzystania za 2024 r. z preferencyjnego rozliczenia jako osoba samotnie wychowująca dziecko, na zasadach określonych w art. 6 ust. 4c i ust. 4d ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Stanowisko Pani jest prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Panią i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

• Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Pani sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pani do interpretacji.
• Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

• Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (...). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

• w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
• w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego.

Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.