Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowny Panie,

stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

6 grudnia 2024 r. wpłynął Pana wniosek z 6 grudnia 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku dochodowego od osób fizycznych. Uzupełnił go Pan pismem z 6 grudnia 2024 r. (wpływ 6 grudnia 2024 r.) oraz – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 20 stycznia 2025 r. (wpływ 20 stycznia 2025 r.).

Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

Wnioskodawca jest współwłaścicielem nieruchomości w udziale 1/2, którą otrzymał w drodze darowizny 11 kwietnia 2024 r. Nieruchomość znajduje się na terenie Rzeczypospolitej Polskiej. Wnioskodawca zamierza w przeciągu najbliższych 3 miesięcy zbyć tę nieruchomość. Wnioskodawca nie posiada innych nieruchomości. Wnioskodawca pozostaje w związku małżeńskim, we wspólnocie majątkowej. Ww. nieruchomość Wnioskodawca otrzymał w drodze darowizny do majątku osobistego. Małżonka Wnioskodawcy posiada w swym majątku osobistym nieruchomości nabyte przed wstąpieniem w związek małżeński. Środki uzyskane ze zbycia ww. nieruchomości Wnioskodawca zamierza wydatkować na własne cele mieszkaniowe. Wnioskodawca planuje zakup innej nieruchomości wraz z małżonką. Nieruchomość znajduje się na terenie Rzeczypospolitej Polskiej. Środki uzyskane ze zbycia nieruchomości pozwolą na pokrycie ok. 70-80% kosztu nowej nieruchomości, w której Wnioskodawca zamierza zamieszkać. Pozostałą część kosztów pokryje małżonka Wnioskodawcy.

Ponadto, w uzupełnieniu wniosku doprecyzował Pan opis sprawy w następujący sposób:

Stan na dzień 6 grudnia 2024 r.:

Wnioskodawca jest współwłaścicielem nieruchomości w udziale 1/2 części – domu jednorodzinnego. Wnioskodawca zamierza zbyć ją za kwotę (...) zł (ustaloną z kupującym). Wnioskodawca nieruchomość otrzymał w drodze darowizny od matki 11 kwietnia 2024 r. Nieruchomość znajduje się na terenie Rzeczypospolitej Polskiej.

Wnioskodawca nie posiadał nigdy innych nieruchomości ani udziałów w nieruchomości.  Wnioskodawca pozostaje w związku małżeńskim, w którym panuje ustrój majątkowej. Ww. nieruchomość Wnioskodawca otrzymał w drodze darowizny do majątku osobistego. Małżonka Wnioskodawcy posiada w swoim majątku osobistym nieruchomości nabyte przed wstąpieniem w związek małżeński.

Środki uzyskane ze zbycia ww. nieruchomości Wnioskodawca zamierza wydatkować na własne cele mieszkaniowe. Wraz z małżonką Wnioskodawca planuje w przeciągu maksymalnie 4 miesięcy zakupić lokal mieszkalny stanowiący odrębną nieruchomość (pełna własność z księgą wieczystą), znajdujący się w (…), za kwotę (...) zł (ustaloną ze sprzedającymi).

Wnioskodawca zamieszka w zakupionej nieruchomości bezpośrednio po jej wydaniu przez sprzedających. Wnioskodawca będzie w niej mieszkał na stałe. Od 3 kwietnia 2024 r. Wnioskodawca jest zatrudniony jako (…) z siedzibą w (…). Obecną formą zatrudnienia jest umowa o pracę na czas nieokreślony. Również małżonka Wnioskodawcy jest zatrudniona w (…) (umowa o pracę na czas określony). Centrum interesów życiowych Wnioskodawcy znajduje się w (…).

Na zakup nieruchomości – lokalu mieszkalnego – Wnioskodawca przeznaczy całość środków uzyskanych ze zbycia nieruchomości – domu rodzinnego – należące do majątku osobistego Wnioskodawcy. Resztę kwoty zakupu pokryje małżonka Wnioskodawcy.

Pytanie (ostatecznie sformułowane w uzupełnieniu z 20 stycznia 2025 r.)

Czy w przedstawionej sytuacji – w której całość środków uzyskanych ze zbycia udziału w nieruchomości Wnioskodawca przeznaczy na zakup nowej nieruchomości, w której zamierza zamieszkać, ale część kosztów zakupu pokryje małżonka, a nowa nieruchomość zostanie zakupiona do ich majątku wspólnego –  Wnioskodawca może skorzystać ze zwolnienia z podatku dochodowego opisanego w art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, a wymienione zwolnienie będzie dotyczyć całości kwoty uzyskanej ze zbycia nieruchomości?

Pana stanowisko w sprawie (ostatecznie sformułowane w uzupełnieniu z 20 stycznia 2025 r.)

Wnioskodawca uważa, że może skorzystać ze zwolnienia z podatku dochodowego opisanego w art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, ponieważ całość środków uzyskanych ze sprzedaży udziału w nieruchomości – domu jednorodzinnego – i należących do jego majątku osobistego przeznaczy na zakup nowej nieruchomości w (…), w której zamieszka na stałe bezpośrednio po jej wydaniu przez sprzedających, zaspokajając tym samym potrzebę mieszkaniową wynikłą z zatrudnienia w instytucji, której siedziba znajduje się w (…). Zdaniem Wnioskodawcy fakt, że część kwoty zakupu nowej nieruchomości pokryje jego małżonka – posiadająca w swoim majątku osobistym inne nieruchomości – a mieszkanie zostanie zakupione do majątku wspólnego, nie wpływa na przysługujące Wnioskodawcy prawo do skorzystania z ww. zwolnienia z podatku dochodowego – i będzie mógł skorzystać ze zwolnienia w zakresie całej kwoty uzyskanej ze sprzedaży nieruchomości.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z przepisem art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 226 ze zm.):

Stosownie do art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy:

Podkreślić należy, że przepis art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy formułuje generalną zasadę, zgodnie z którą sprzedaż nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości oraz praw określonych w tym przepisie przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie, jeżeli nie następuje w ramach wykonywania działalności gospodarczej, skutkuje powstaniem przychodu. Tym samym, jeżeli odpłatne zbycie nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości oraz ww. praw nastąpi po upływie pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie i nie następuje w ramach wykonywania działalności gospodarczej – nie jest źródłem przychodu w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a kwota uzyskana ze sprzedaży nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości oraz ww. praw w ogóle nie podlega opodatkowaniu.

Zatem przychód z tytułu odpłatnego zbycia nieruchomości lub jej części oraz udziału w nieruchomości nie powstanie, jeżeli spełnione są łącznie dwa warunki:

-odpłatne zbycie nieruchomości nie następuje w wykonywaniu działalności gospodarczej (nie stanowi przedmiotu działalności gospodarczej) oraz

-zostało dokonane po upływie pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło jej nabycie lub wybudowanie.

Wobec powyższego, w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości i praw majątkowych, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c ww. ustawy, co do zasady decydujące znaczenie w kwestii opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych ma moment i sposób ich nabycia.

Wyjaśnić należy, że ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych nie precyzuje pojęcia „nabycie”, a także nie wskazuje, czy ma to być nabycie odpłatne, czy nieodpłatne. Nie określa również na podstawie jakiej czynności prawnej bądź zdarzenia prawnego, może nastąpić nabycie nieruchomości, ich części oraz udziału w nieruchomości lub praw majątkowych. Zatem, pojęcie to należy rozumieć szeroko, co oznacza, że z nabyciem nieruchomości lub praw majątkowych wymienionych w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych mamy do czynienia z chwilą uzyskania prawa własności do nieruchomości lub tych praw, bez względu na charakter czynności prawnej, na podstawie której doszło do przysporzenia majątkowego w postaci własności rzeczy lub praw.

Interpretacja pojęcia „nabycie” została przedstawiona w wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z 3 listopada 2009 r., sygn. akt II FSK 1489/08, w którym Sąd stwierdził, że aby ustalić, jaka czynność prawna wyznacza początek biegu pięcioletniego terminu należy odwołać się do regulacji zawartych w prawie cywilnym. Według Kodeksu cywilnego nabycie jest to uzyskanie prawa własności rzeczy. Zatem, aktywa majątkowe ulegają zwiększeniu. Przez pojęcie „nabycie” użyte w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych należy rozumieć każde zwiększenie aktywów majątku podatnika.

Z opisu sprawy wynika, że jest Pan współwłaścicielem nieruchomości (domu jednorodzinnego) w udziale 1/2, który otrzymał w drodze darowizny 11 kwietnia 2024 r. do majątku osobistego. Zamierza Pan w przeciągu najbliższych 3 miesięcy zbyć tę nieruchomość.

Należy zatem stwierdzić, że planowana sprzedaż udziału w domu będzie stanowiła dla Pana źródło przychodu podlegające opodatkowaniu na podstawie art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ponieważ sprzedaż tego udziału nastąpi przed upływem 5 lat liczonych od końca roku, w którym nabyto nieruchomość.

Na podstawie art. 30e ust. 1 wskazanej ustawy:

Art. 30e ust. 2 cytowanej ustawy stanowi, że:

Stosownie do art. 30e ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Dochód ze sprzedaży nieruchomości i praw majątkowych, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych - na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 131 tej ustawy - może zostać objęty zwolnieniem z opodatkowania przy spełnieniu warunków określonych w tym przepisie. Przepis ten stanowi, że:

Dochód zwolniony należy obliczyć według następującego wzoru:

dochód zwolniony = D × W/P

gdzie:

D – dochód z odpłatnego zbycia nieruchomości lub prawa,

W – wydatki poniesione na cele mieszkaniowe,

P – przychód z odpłatnego zbycia nieruchomości lub prawa.

Należy wyjaśnić, że powyższe zwolnienie obejmuje więc taką część dochodu uzyskanego z tytułu odpłatnego zbycia nieruchomości lub prawa, jaka proporcjonalnie odpowiada udziałowi poniesionych wydatków na własne cele mieszkaniowe w osiągniętych przychodach z odpłatnego zbycia. W sytuacji, gdy przychód z odpłatnego zbycia zostanie w całości przeznaczony na cele mieszkaniowe, to wówczas uzyskany z tego tytułu dochód będzie w całości korzystał ze zwolnienia od podatku dochodowego.

Tym samym, aby dochód z tytułu sprzedaży nieruchomości był w całości zwolniony z podatku dochodowego, cały przychód ze zbytej nieruchomości musi być wydatkowany na własne cele mieszkaniowe, wymienione w przepisie art. 21 ust. 25 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, nie później niż w okresie trzech lat od końca roku podatkowego, w którym nastąpiło odpłatne zbycie.

Katalog wydatków stanowiących własne cele mieszkaniowe podatnika wskazany w art. 21 ust. 25 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych ma charakter zamknięty – jest to wyliczenie enumeratywne. Ustawodawca w sposób jednoznaczny wskazał cele mieszkaniowe, których realizacja pozwala na zwolnienie z opodatkowania dochodu uzyskanego ze zbycia nieruchomości.

Art. 21 ust. 25 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych stanowi, że:

Podkreślenia wymaga, że zwolnienia podatkowe oraz wszelkiego rodzaju ulgi są wyjątkiem od zasady powszechności opodatkowania, dlatego do interpretacji przepisów ustanawiających zwolnienia podatkowe, jak również ulgi, należy stosować wykładnię ścisłą, która nie wychodzi poza literalne brzmienie przepisów. Stąd też, prawo do przedmiotowego zwolnienia przysługuje podatnikowi tylko i wyłącznie w sytuacji spełnienia wszystkich przesłanek wskazanych w przepisie prawa. Należy również zastrzec, że w przypadku korzystania z ulg i zwolnień podatkowych, wynikających z ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych obowiązek udowodnienia, że określony wydatek został poniesiony przy spełnieniu wszystkich warunków wynikających z przepisów podatkowych spoczywa na podatniku, który wywodzi z tego określone skutki prawne.

Ustawodawca uzależnia prawo do skorzystania ze zwolnienia od wydatkowania przez podatnika w ściśle określonym czasie, środków uzyskanych z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c na realizację własnego celu mieszkaniowego.

Zawarte w art. 21 ust. 25 ww. ustawy wyliczenie wydatków mieszkaniowych ma charakter wyczerpujący, w związku z czym tylko realizacja w wymaganym terminie celów w nim wymienionych pozwala na zwolnienie z opodatkowania dochodu uzyskanego z odpłatnego zbycia nieruchomości.

Zaznaczyć również należy, że podstawową okolicznością decydującą o zastosowaniu zwolnienia, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w stosunku do dochodu uzyskanego ze sprzedaży nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości jest fakt wydatkowania środków z ich odpłatnego zbycia – począwszy od dnia sprzedaży i nie później niż w okresie trzech lat od końca roku podatkowego, w którym nastąpiła sprzedaż – wyłącznie na enumeratywnie (wyczerpująco) wskazane w ustawie cele mieszkaniowe.

Z treści art. 21 ust. 1 pkt 131 cytowanej ustawy wynika, że dla możliwości skorzystania z przedmiotowego zwolnienia istotnym jest, aby zostały zaspokojone własne cele mieszkaniowe podatnika.

Poprzedzenie wyrażenia „cele mieszkaniowe” przymiotnikiem „własne” świadczy o tym, że ustawodawca przewidując podstawę do zastosowania zwolnienia z art. 21 ust. 1 pkt 131 ww. ustawy i dopisując ten przymiotnik przesądził, że celem nadrzędnym jest możliwość uwzględnienia przy obliczaniu dochodu zwolnionego z opodatkowania tylko takich wydatków, które poniesione zostały na zaspokojenie „własnych” potrzeb mieszkaniowych. Tak więc, uregulowane w powołanym przepisie zwolnienie od podatku dochodowego w zamierzeniach ustawodawcy realizować ma cel, jakim jest zaspokojenie własnych potrzeb mieszkaniowych podatnika.

Wydatkowanie przychodu na własne cele mieszkaniowe oznacza, według stanowiska prezentowanego w orzecznictwie i doktrynie, że celem podatnika jest realizacja potrzeby zapewnienia sobie tzw. „dachu nad głową”. Sądy administracyjne podkreślają, że zwolnienie z opodatkowania dochodów opisanych w art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych ma charakter mieszany, podmiotowo-przedmiotowy, tj. wydatkowanie środków na określony przedmiot w połączeniu z funkcją jaką ten przedmiot realizuje na rzecz nabywcy – zaspokojenie jego własnych celów mieszkaniowych.

Wszystkie przesłanki, o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych mają być przez podatnika spełnione łącznie, jeśli chce korzystać ze zwolnienia regulowanego tym przepisem. Elementarna przesłanka dotyczy zaś pochodzenia środków, z których ponoszone mają być wydatki na własne cele mieszkaniowe podatnika. Ważne jest zachowanie takiej chronologii zdarzeń, żeby wydatkowanie miało miejsce po otrzymaniu środków pieniężnych z tytułu umowy sprzedaży nieruchomości. Wydatkowanie musi nastąpić ze środków pieniężnych uzyskanych ze sprzedaży nieruchomości, a nie z innych środków. Istotnym jest więc, czy w momencie dokonywania wydatków na własne cele mieszkaniowe podatnik posiada środki finansowe uzyskane z tytułu umowy sprzedaży konkretnej nieruchomości lub prawa majątkowego.

Z opisu sprawy wynika, że pozostaje Pan w związku małżeńskim, we wspólnocie majątkowej. Wraz z małżonką planuje Pan w przeciągu maksymalnie 4 miesięcy zakupić lokal mieszkalny stanowiący odrębną nieruchomość (pełna własność z księgą wieczystą), znajdujący się w (…). Środki uzyskane ze zbycia nieruchomości pozwolą na pokrycie około 70-80% kosztu nowej nieruchomości, w której zamierza Pan zamieszkać. Pozostałą część kosztów pokryje Pana małżonka. Zamieszka Pan w zakupionej nieruchomości bezpośrednio po jej wydaniu przez sprzedających. Będzie Pan w niej mieszkał na stałe. Na zakup nieruchomości – lokalu mieszkalnego – przeznaczy  Pan całość środków uzyskanych ze zbycia nieruchomości – domu rodzinnego. Resztę kwoty zakupu pokryje Pana małżonka.

Ponieważ zamierza Pan przeznaczyć środki ze sprzedaży udziału w domu jednorodzinnym, stanowiącego Pana majątek odrębny na zakup lokalu mieszkalnego stanowiącego współwłasność małżeńską Pana i Pana małżonki, konieczne jest także przeanalizowania regulacji dotyczących ustroju wspólności majątkowej małżeńskiej, zawartych w przepisach ustawy z 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (t. j. Dz.U. z 2024 r. poz. 1061 ze zm.).

Zgodnie z art. 31 § 1 wskazanej wyżej ustawy:

Na podstawie art. 33 pkt 1 cytowanej ustawy:

Jak wynika z art. 33 pkt 2 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego:

W myśl art. 35 tej ustawy:

Stosownie do art. 43 § 1 ustawy:

Zatem wydatkowanie przychodu uzyskanego ze sprzedaży nieruchomości, którą jeden  z małżonków nabył do majątku odrębnego na zakup nieruchomości nabytej do majątku wspólnego – przy spełnieniu pozostałych warunków wynikających z analizowanych przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych uprawnia do zastosowania zwolnienia, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Tym samym, skoro przeznaczy Pan całość środków ze sprzedaży udziału w domu jednorodzinnym, w okresie trzech lat od końca roku podatkowego, w którym nastąpi odpłatne zbycie, na zakup lokalu mieszkalnego, którego będzie Pan współwłaścicielem na zasadach wspólności majątkowej małżeńskiej i w którym Pan zamieszka, uzyskany dochód z tego zbycia będzie korzystał w całości ze zwolnienia od podatku dochodowego na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 131 w zw. z art. 21 ust. 25 pkt 1 lit. a ustawy  o podatku dochodowym od osób fizycznych. Na Pana prawo do zwolnienia nie wpływa okoliczność, że część kosztów zakupu lokalu mieszkalnego pokryje Pana małżonka.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Pan przedstawił i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem zdarzenia przyszłego podanym przez Pana w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona interpretacja traci swoją aktualność.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pan do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.