Interpretacja indywidualna - stanowisko prawidłowe

Szanowny Panie,

stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego podatku dochodowym od osób fizycznych jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

29 listopada 2024 r. wpłynął Pana wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej. Uzupełnił go Pan - w odpowiedzi na wezwanie - pismem z 16 listopada 2024 r. (wpływ 16 grudnia 2024 r.). Treść wniosku jest następująca:

Opis i uzupełnienie stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego

Jest Pan polskim rezydentem podatkowym w rozumieniu art. 3 ust. 1 ustawy o PIT.

W 2024 r. dokonał Pan odpłatnego zbycia nieruchomości zabudowanej domem jednorodzinnym w zabudowie szeregowej (dalej: „Nieruchomość”). Był Pan wyłącznym właścicielem Nieruchomości. Nabył Pan własność Nieruchomości w następujący sposób:

1) Udział w Nieruchomości wynoszący 1/2 części Nieruchomości w drodze darowizny od rodziców w dniu 21 grudnia 2000 r. (dalej: „Część nr 1 Nieruchomości”),

2) Pozostałą część Nieruchomości w drodze darowizny od siostry w dniu 28 grudnia 2021 r. (dalej: „Część nr 2 Nieruchomości”).

Nieruchomość stanowiła Pana majątek osobisty.

Część ceny sprzedaży Nieruchomości planuje Pan przeznaczyć na zakup nieruchomości, w której zamierza Pan mieszkać. W przeszłości nie dokonywał Pan sprzedaży innych nieruchomości.

Nie prowadzi Pan działalności gospodarczej. Sprzedaż Nieruchomości nie została dokonana w wykonaniu Pana działalności gospodarczej.

Powziął Pan wątpliwość czy w przypadku nabycia prawa własności Nieruchomości w różnych datach upływ 5-letniego terminu z art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o PIT należy liczyć odrębnie w stosunku do każdej części Nieruchomości.

Tytuł prawny do sprzedanego domu jednorodzinnego w zabudowie szeregowej to prawo odrębnej własności nieruchomości.

Na nabycie nieruchomości została przeznaczona jedynie część kwoty uzyskanej ze środków pochodzących ze sprzedaży domu jednorodzinnego. Na chwilę przygotowania odpowiedzi na wezwanie - dokonał Pan już zakupu lokalu mieszkalnego wskazanego we wniosku za kwotę stanowiącą około 47% kwoty uzyskanej ze środków ze sprzedaży domu jednorodzinnego (cena nabycia płus opłaty i podatek).

Wydatkowanie przychodu ze sprzedaży domu jednorodzinnego w zabudowie szeregowej nastąpi w okresie trzech lat od końca roku podatkowego, w którym nastąpiło odpłatne zbycie tej nieruchomości. Natomiast, w przypadku, gdy w okresie trzech lat nie wydatkuje Pan pełnej kwoty przychodu podlegającego opodatkowaniu - zastosuje Pan tzw. ulgę mieszkaniową w odpowiedniej proporcji.

Dom jednorodzinny w zabudowie szeregowej był zamieszkany w okresie współwłasności, od momentu, kiedy stał się Pana wyłączną własnością, został uprzątnięty i rozpoczęty został remont, który nie został ukończony, ze względu na sprawy rozwodowe i jego sprzedaż w związku z Pana rozwodem.

Nie posiada Pan innych nieruchomości poza wskazanymi we wniosku. Nabył Pan lokal mieszkalny stanowiący odrębną własność, w którym będzie Pan mieszkał.

Pytania

1)Czy prawidłowym jest stwierdzenie, że odpłatne zbycie Części nr 1 Nieruchomości nie podlega opodatkowaniu podatkiem PIT na podstawie art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o PIT?

2)Czy prawidłowym jest stwierdzenie, że w stosunku do dochodu z odpłatnego zbycia Części nr 2 Nieruchomości można zastosować zwolnienie z opodatkowania podatkiem PIT na zasadach i warunkach wskazanych w art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o PIT?

3)Czy prawidłowe jest stwierdzenie, że przychód z tytułu zbycia Części nr 1 Nieruchomości nie podlega wykazaniu w deklaracji PIT-39 za 2024 rok?

Pana stanowisko w sprawie

1)Odpłatne zbycie Części nr 1 Nieruchomości nie podlega opodatkowaniu podatkiem PIT na podstawie art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o PIT. W konsekwencji 1/2 dochodu otrzymanego z tytułu sprzedaży Nieruchomości nie podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

2)W stosunku do dochodu z odpłatnego zbycia Części nr 2 Nieruchomości można zastosować zwolnienie z opodatkowania podatkiem PIT na zasadach i warunkach wskazanych w art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o PIT. W konsekwencji do 1/2 dochodu otrzymanego z tytułu sprzedaży Nieruchomości znajdzie zastosowanie przedmiotowe zwolnienie z opodatkowania podatkiem dochodowym - po spełnieniu przewidzianych w tym przepisie warunków.

3)W Pana ocenie przychód ze sprzedaży Części nr 1 Nieruchomości nie podlega wykazaniu w deklaracji PIT-39 za 2024 r.

Uzasadnienie stanowiska w zakresie Pytania nr 1

Skutki podatkowe odpłatnego zbycia nieruchomości na gruncie podatku dochodowego od osób fizycznych („PIT”) reguluje art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a) - c) ustawy o PIT, zgodnie z którym:

Źródłami przychodów są: [...]

8)odpłatne zbycie, z zastrzeżeniem ust. 2:

a)nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości,

b)spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub użytkowego oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej, [...]

-  jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w lit. a-c - przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie, a innych rzeczy - przed upływem pół roku, licząc od końca miesiąca, w którym nastąpiło nabycie; w przypadku zamiany okresy te odnoszą się do każdej z osób dokonującej zamiany;

Z powyższego przepisu wynika, że odpłatne zbycie nieruchomości (jej części, udziału w nieruchomości) nie stanowi źródła przychodu, jeżeli są spełnione dwie przesłanki:

1)upłynęło 5 lat licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie nieruchomości (jej części, udziału w nieruchomości);

2)nieruchomość (jej część, udział w nieruchomości) nie jest przedmiotem odpłatnego zbycia w wykonaniu działalności gospodarczej.

Przepis ten wprost odnosi się przy tym nie tylko do nieruchomości, ale także „ich części oraz udziału w nieruchomości'’. Pana zdaniem konstrukcja tego przepisu uzasadnia więc stwierdzenie, że skutki podatkowe odpłatnego zbycia nieruchomości, która została nabyta w częściach, w różnych datach, należy ustalać odrębnie w odniesieniu do każdej części nieruchomości.

Ustawa o PIT nie precyzuje także pojęcia "nabycie" nie wskazując czy ma to być nabycie odpłatne, czy nieodpłatne. Pojęcie to należy Pana zdaniem rozumieć szeroko, co oznacza, że z nabyciem nieruchomości w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o PIT mamy do czynienia również w przypadku uzyskania prawa własności nieruchomości w drodze darowizny.

Przenosząc powyższe na grunt niniejszej sprawy, skutki podatkowe w podatku PIT sprzedaży przez Pana Nieruchomości należy oceniać odrębnie w stosunku do:

1)Części nr 1 Nieruchomości nabytej w 2000 r., oraz

2)Części nr 2 Nieruchomości nabytej w 2021 r.

I tak, nabycie Części 1 Nieruchomości nastąpiło w 2000 r., a jej zbycie w 2024 r. Upłynął już zatem okres 5 lat liczony od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie.

Nie prowadzi Pan działalności gospodarczej. W przeszłości nie dokonał Pan także sprzedaży innych nieruchomości. Sprzedaż Nieruchomości nie następuje więc w wykonaniu działalności gospodarczej.

W konsekwencji stwierdził Pan, że spełnione są obie przesłanki warunkujące wyłączenie kwoty uzyskanej ze sprzedaży Części nr 1 Nieruchomości z opodatkowania podatkiem PIT.

Podsumowując, sprzedaż przez Pana Części nr 1 Nieruchomości nie podlega opodatkowaniu PIT. Kwota uzyskana ze sprzedaży Części nr 1 Nieruchomości nie musi być także wykazana w deklaracji PIT-39.

Powyższe stanowisko odnośnie do sposobu liczenia 5-letniego okresu wskazanego w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o PIT odrębnie dla poszczególnych części nieruchomości potwierdzają m.in. poniższe interpretacje podatkowe:

• Interpretacja indywidualna z dnia 6 listopada 2023 r., nr 0115-KDIT1.4011.550.2023.2.MST:

W sprawie będącej przedmiotem wniosku nabył Pan Nieruchomość 1 w dwóch datach, tj. (...) maja 1993 r. - w odniesieniu do udziału wynoszącego 1/2 części we współwłasności tej nieruchomości oraz (...) maja 2020 r. - w odniesieniu do pozostałego udziału w nieruchomości. Nieruchomość ta została przez Pana sprzedana (...) września 2022 r. Jak Pan wskazał, powyższe nie nastąpiło w wykonaniu działalności gospodarczej. Tym samym odpłatne zbycie Nieruchomości 1 w części dotyczącej udziału nabytego w 1993 r., z uwagi na upływ, pięcioletniego okresu liczonego od końca roku, w którym nabył Pan ten udział, nie stanowi dla Pana źródła przychodu z art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a ustawy o, podatku dochodowym od osób fizycznych. Pana stanowisko w tym zakresie jest więc, prawidłowe.

• Interpretacja indywidualna z dnia 13 września 2024 r., nr 0114-KDIP3-1.4011.564.2024.2.MZ:

W związku z powyższym odpłatne zbycie w 2023 r. udziału w nieruchomości nabytego przez Pana w spadku, po bracie, w części w jakiej ten udział Pana brat odziedziczył, po Pana matce (2015 r.), nie stanowi dla Pana źródła przychodu w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 w związku z art. 10 ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, z uwagi na upływ 5- letniego terminu, o którym mowa w ww. przepisach. Nie jest Pan zobowiązany do zapłaty podatku dochodowego od osób fizycznych z odpłatnego zbycia tego udziału w nieruchomości.

Natomiast odpłatne zbycie w 2023 r. udziału w nieruchomości, który nabył Pan w spadku po bracie, w części w jakiej ten udział Pana brat odziedziczył po ojcu (2020 r.), stanowi dla Pana źródło przychodu w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 w związku z art. 10 ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, gdyż sprzedaż nastąpiła przed upływem terminu, o którym mowa w ww. przepisach. Jest Pan zobowiązany do zapłaty podatku dochodowego od osób fizycznych z odpłatnego zbycia tego udziału w nieruchomości.

• Pismo z dnia 4 września 2024 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, nr 0112-KDSL1-1.4011.376.2024.2.MK:

Zatem, w przedmiotowej sprawie nabycie nieruchomości przez pierwszego spadkodawcę (Państwa mamę) oraz drugiego spadkodawcę (Państwa ojca), o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nastąpiło w 1984 r. (rok, w którym Państwa rodzice otrzymali w darowiźnie nieruchomość gruntową - Państwa rodzice otrzymali ww. nieruchomość gruntową do majątku wspólnego w czasie trwania małżeńskiej wspólności majątkowej).

Zatem, w odniesieniu do tej części udziału w nieruchomości, który nabyli Państwo po rodzicach w ramach spadku, pięcioletni okres o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych liczony jest od końca 1984 r.

Z kolei, w odniesieniu do nabycia udziału w nieruchomości przez kolejnego spadkodawcę (Państwa brata), datą o której mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 w zw. z art. 10 ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych jest (...) 2013 r., tj. dzień śmierci Państwa mamy - jego spadkodawcy.

Zatem, w odniesieniu do tej części udziału w nieruchomości, który nabyli Państwo, po bracie w ramach spadku, pięcioletni okres, o którym mowa w art. 10 ust. 1, pkt 8 ww. liczony jest od końca 2013 r.

• Pismo z dnia 29 maja 2024 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, nr 0113-KDIPT2-2.4011.211.2024.3.EC:

Wskazał Pan w opisie sprawy, że był Pan właścicielem połowy mieszkania w związku z nabyciem praw do spadku po ojcu i matce, [...] W dniu 29 czerwca 2017 r. został sporządzony akt notarialny, na mocy którego żona i syn zmarłego brata znieśli współwłasność swoich części spadku na Pana, bez jakichkolwiek spłat i dopłat między zainteresowanymi. Z uwagi na brak jakichkolwiek spłat lub dopłat pomiędzy współwłaścicielami, wartość mieszkania nie miała dla zainteresowanych znaczenia. Wskazał Pan również, że wskutek zniesienia współwłasności lokalu w 2017 r. nie uzyskał Pan większego przysporzenia majątkowego niż wartość rynkowa Pana udziałów przed zniesieniem współwłasności.[...]

Odnosząc się do przedstawionego opisu sprawy, wskazać należy, że w wyniku przeprowadzonego zniesienia współwłasności wystąpiło u Pana, przysporzenie majątku ponad udział jaki, przysługiwał Panu, przed zniesieniem współwłasności, gdyż nabył Pan całą nieruchomość (lokal mieszkalny) na wyłączną własność. Zatem uzyskał Pan przysporzenie majątku ponad udział przysługujący Panu przed zniesieniem współwłasności i w tej części mamy do czynienia z nabyciem, gdyż z dniem 29 czerwca 2017 r. doszło do zwiększenia stanu Pana majątku osobistego.

Oznacza to, że dla udziałów w lokalu mieszkalnym nabytych w wyniku przeprowadzonego zniesienia współwłasności, których wartość stanowi nadwyżkę ponad wartość przysługujących pierwotnie udziałów przed dokonaniem zniesienia współwłasności, dniem nabycia będzie dzień, w którym czynność ta nastąpiła, czyli 29 czerwca 2017 r.

Zatem sprzedaż w 2020 r. przypadających Panu udziałów w nieruchomości w części dotyczącej przysporzenia ponad wartość udziałów sprzed zniesienia współwłasności- stanowi źródło przychodu w myśl art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

W świetle powyższego, Pana stanowisko, że nie powinien Pan płacić podatku od sprzedaży mieszkania i że pięcioletni okres, o którym mowa w przepisie art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, powinien być liczony od nabycia spadku po Pana mamie, jest w części nieprawidłowe.

• Interpretacja indywidualna z dnia 26 marca 2024 r. sygn. 0113-KDIPT2-2.4011.269.2019.9.EC:

Mając na uwadze przedstawiony we wniosku stan faktyczny oraz powołane przepisy prawa stwierdzić należy, że nienastępujące w wykonaniu działalności gospodarczej, odpłatne zbycie w dniu 8 marca 2017 r. udziału w nieruchomości stanowiącej lokal mieszkalny, nabytego przez Wnioskodawczynię w spadku po ojcu zmarłym w 2003 r., nie stanowi źródła przychodu podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych ze względu na upływ pięcioletniego terminu, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Natomiast, odpłatne zbycie przez Wnioskodawczynię w dniu 8 marca 2017 r. udziału w nieruchomości stanowiącej lokal mieszkalny, nabytego w drodze spadku po matce zmarłej w 2015 r., z uwagi na fakt, że jego odpłatne zbycie nastąpiło przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie ww. udziału, stanowi źródło, przychodu, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym na zasadach określonych w art. 30e ww. ustawy.

• Interpretacja indywidualna z dnia 27 września 2023 r., nr 0113-KDIPT2-2.4011.517.2023.2.AKR:

Podsumowując, dokonane przez Pana 28 lipca 2023 r. odpłatne zbycie udziału w nieruchomości nabytego w spadku po Pana ojcu w części odpowiadającej udziałom nabytym przez Pana ojca w wyniku zakupu nieruchomości do współwłasności małżeńskiej i w związku ze śmiercią Pana matki, nie stanowi źródła przychodu, o którym mowa w art. 10 ust. 1, pkt 8 w związku z art. 10 ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ponieważ odpłatne zbycie nastąpiło po upływie 5 lat licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie udziału w nieruchomości przez spadkodawcę (Pana ojca). Zatem, nie będzie na Panu ciążył obowiązek zapłaty podatku dochodowego z tego tytułu.

Natomiast ww. odpłatne zbycie przez Pana udziału w ww. nieruchomości w części odpowiadającej udziałowi nabytemu przez spadkodawcę w wyniku darowizny udziałów spadkowych Pana i Pana rodzeństwa po Pana matce, stanowi źródło przychodu, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a) w związku z art. 10 ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ponieważ nastąpiło przed upływem pięcioletniego terminu określonego w ww. przepisie. W konsekwencji, dochód z odpłatnego zbycia ww. części, podlegać będzie - zgodnie z art. 30e ustawy - opodatkowaniu 19 % podatkiem dochodowym, a Pan będzie obowiązany do zapłaty podatku dochodowego od osób fizycznych z tego tytułu.

• Interpretacji indywidualnej z dnia 28 grudnia 2023 r., sygn.: 0115-KDIT1.4011.696.2023.3.JG:

odpłatne zbycie 22 marca 2023 r. przez Pana 1/2 udziału w nieruchomości, w części nabytej w spadku po zmarłej matce, nie stanowi źródła przychodu w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ponieważ odpłatne zbycie nastąpiło po upływie pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło jego nabycie przez Pana matkę. W związku z tym dokonana przez Pana sprzedaż tego udziału w nieruchomości nie podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym. Natomiast, pozostała część 1/2 udziału w nieruchomości nabyta w wyniku działu spadku (ponad udział spadkowy) stanowi źródło, przychodu w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Uzasadnienie stanowiska w zakresie Pytania nr 2

Przychód ze sprzedaży Części nr 2 Nieruchomości nie jest wyłączony z opodatkowania podatkiem PIT na gruncie art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o PIT. Od końca roku, w którym nabyto Część nr 2 Nieruchomości nie upłynął bowiem jeszcze okres 5 lat.

W stosunku do przychodu z odpłatnego zbycia Części nr 2 Nieruchomości może Pan jednak zastosować zwolnienie z opodatkowania podatkiem PIT wynikające z art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o PIT, jeśli zostaną spełnione warunki tego zwolnienia.

Zgodnie z tym przepisem, wolne od podatku dochodowego są:

dochody z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych, o których mowa w art. 30e, w wysokości, która odpowiada iloczynowi tego dochodu i udziału wydatków poniesionych na własne cele mieszkaniowe w przychodzie z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych, jeżeli począwszy od dnia odpłatnego zbycia, nie później niż w okresie trzech lat od końca roku podatkowego, w którym nastąpiło odpłatne zbycie, przychód uzyskany ze zbycia tej nieruchomości lub tego prawa majątkowego został wydatkowany na własne cele mieszkaniowe; udokumentowane wydatki poniesione na te cele uwzględnia się do wysokości przychodu z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych.

Jak wynika z treści ww. zwolnienia (tzw. ulgi mieszkaniowej) - odnosi się ona do dochodów wskazanych w treści art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o PIT, co oznacza, że może zostać zastosowane do dochodów ze sprzedaży nieruchomości podlegających opodatkowaniu PIT (tj. w tej części, która nie korzysta z wyłączenia z opodatkowania z uwagi na upływ 5 letniego okresu czasu). Przenosząc powyższe na grunt niniejszej sprawy:

a)Jeśli przeznaczy Pan cały przychód ze sprzedaży Części nr 2 Nieruchomości na zakup nieruchomości, w której będzie faktycznie realizował swoje potrzeby mieszkaniowe, w ciągu 3 lat od końca roku sprzedaży, oraz właściwie udokumentuje wydatki na ten cel, to dochód ze sprzedaży Części nr 2 Nieruchomości będzie w całości zwolniony z opodatkowania.

b)Jeśli przeznaczy Pan część przychodu ze sprzedaży Części nr 2 Nieruchomości na zakup nieruchomości, w której będzie faktycznie realizował swoje potrzeby mieszkaniowe, w ciągu 3 lat od końca roku sprzedaży, oraz właściwie udokumentuje wydatki na ten cel, to będzie uprawniony do zastosowania zwolnienia z PIT w stosunku do takiej części dochodu ze sprzedaży Części nr 2 Nieruchomości, która odpowiada proporcji w jakiej pozostają wydatki na własne cele mieszkaniowe do całości przychodu ze sprzedaży (czyli jeśli 90% przychodu zostanie wydatkowane na własne cele mieszkaniowe, to 90% dochodu ze sprzedaży Części nr 2 Nieruchomości będzie zwolnione z opodatkowania).

Uzasadnienie stanowiska w zakresie Pytania nr 3

Obowiązek składania przez podatników deklaracji PIT-39 uregulowany został w treści art. 45 ust. 1a pkt 3 ustawy o PIT. Zgodnie z tym przepisem:

W terminie określonym w ust. 1 podatnicy są obowiązani składać urzędom skarbowym odrębne zeznania, według ustalonych wzorów, o wysokości osiągniętego w roku podatkowym dochodu (poniesionej straty) z: [...]

3)odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych opodatkowanych na zasadach określonych w art. 30e.

Jednocześnie zgodnie z treścią art. 30e ust. 1 ustawy o PIT:

Od dochodu z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c podatek dochodowy wynosi 19% podstawy obliczenia podatku.

Zestawienie treści art. 45 ust. 1 pkt 3 oraz art. 30e ust. 1 ustawy o PIT wskazuje, deklaracja ta dotyczy przychodów z odpłatnego zbycia nieruchomości oraz praw wskazanych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit a-c ustawy o PIT.

Jak wskazano powyżej, z uwagi na upływ 5 letniego okresu czasu pomiędzy nabyciem Części nr 1 Nieruchomości a jej sprzedażą - w odniesieniu do ceny za tę część sprzedanej Nieruchomości nie powstanie przychód podatkowy o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit a-c ustawy o PIT. W konsekwencji - w Pana ocenie przychód w tej części nie będzie wykazywany w deklaracji PIT-39 za 2024 r.

Powyższe stanowisko odnośnie do braku obowiązku wykazywania w deklaracji PIT-39 przychodu ze zbycia nieruchomości (części nieruchomości) po upływie 5-letniego okresu wskazanego w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o PIT potwierdzają m.in. poniższe interpretacje podatkowe:

• Interpretacja indywidualna z dnia 16 listopada 2023 r., nr 0112-KDSL1-2.4011.400.2023.2.BR:

Reasumując, sprzedaż w 2023 r. nieruchomości nr 1 (garażu), nabytej w drodze działu spadku po zmarłej matce, nie stanowi źródła przychodu, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 w zw. z art. 10 ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, podlegającego opodatkowaniu, ponieważ nastąpiła po upływie pięciu lat licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie nieruchomości przez spadkodawcę (Pani matkę). Nie ma Pani również obowiązku wykazania w zeznaniu rocznym PIT-39 za 2024 r., .przychodu z tej sprzedaży.

• Interpretacja indywidualna z dnia 6 października 2023 r., nr 0113-KDIPT2-2.4011.646.2023.1.ACZ:

Zatem, pięcioletni termin, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 w związku z art. 10 ust. 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych upłynął z dniem 31 grudnia 2013 r.

Zatem, nie ma Pan obowiązku zapłaty podatku dochodowego od osób fizycznych z tytułu sprzedaży w 2023 r. lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość wraz z udziałem we współwłasności niewydzielonych części wspólnych budynku niesłużących do wyłącznego użytku właścicielom poszczególnych lokali i we współwłasności działki. Nie ma Pan również obowiązku wykazania w zeznaniu rocznym PIT-39 za 2023 r., przychodu z tej sprzedaży oraz zgłoszenia uzyskania tego przychodu w urzędzie skarbowym.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z treścią art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. z 2024 r. poz. 226 ze zm.):

Opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Źródła przychodów

W myśl art. 10 ust. 1 pkt 8 tej ustawy:

Źródłem przychodu jest odpłatne zbycie, z zastrzeżeniem ust. 2:

a)nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości,

b)spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub użytkowego oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej,

c)prawa wieczystego użytkowania gruntów,

d)innych rzeczy,

-jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w lit. a-c - przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie, a innych rzeczy - przed upływem pół roku, licząc od końca miesiąca, w którym nastąpiło nabycie; w przypadku zamiany okresy te odnoszą się do każdej z osób dokonującej zamiany.

Powyższy przepis formułuje zasadę, że odpłatne zbycie nieruchomości, jej części, udziału w nieruchomości lub praw wymienionych w art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy, przed upływem 5 lat liczonych od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie, wiąże się z obowiązkiem podatkowym w postaci zapłaty podatku dochodowego.

Zatem w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości i praw majątkowych, o których mowa w ww. artykule, decydujące znaczenie w kwestii opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych ma forma prawna oraz moment nabycia.

Pojęcie nabycia nieruchomości

Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych nie precyzuje pojęcia „nabycie”, a także nie wskazuje, czy ma to być nabycie odpłatne czy nieodpłatne. Nie określa również, na podstawie jakiej czynności prawnej może nastąpić nabycie nieruchomości, ich części oraz udziału w nieruchomości lub praw majątkowych. Zatem pojęcie to należy rozumieć szeroko, co oznacza, że z nabyciem nieruchomości lub praw majątkowych wymienionych w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych mamy do czynienia z chwilą uzyskania prawa własności do nieruchomości lub tych praw, bez względu na charakter czynności prawnej, na podstawie której doszło do przysporzenia majątkowego w postaci własności rzeczy lub praw.

Na podstawie art. 155 § 1 ustawy z 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t .j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1061):

Umowa sprzedaży, zamiany, darowizny lub inna umowa zobowiązująca do przeniesienia własności rzeczy co do tożsamości oznaczonej przenosi własność na nabywcę, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej albo, że strony inaczej postanowiły.

Natomiast stosownie do art. 888 § 1 ww. ustawy Kodeks Cywilny:

Przez umowę darowizny darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swego majątku.

Zgodnie z prawem cywilnym darowizna dochodzi do skutku w drodze umowy jednostronnie zobowiązującej, której treścią jest zarówno zobowiązanie darczyńcy do spełnienia świadczenia pod tytułem darmym na rzecz obdarowanego, czyli do dokonania rozporządzenia i wydania przedmiotu darowizny, jak i oświadczenie obdarowanego o przyjęciu darowizny. Jeżeli przedmiotem darowizny jest nieruchomość, to umowa darowizny pod rygorem nieważności, powinna mieć formę aktu notarialnego. Tym samym zawarcie umowy darowizny nieruchomości powoduje przejście jej własności na obdarowanego z chwilą zawarcia aktu notarialnego, w którym darczyńca daruje tę nieruchomość obdarowanemu, a obdarowany darowiznę przyjmuje.

Nabyciem w rozumieniu przepisu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych jest zatem każda czynność, na mocy której na osobę fizyczną - nabywcę, przechodzi własność nieruchomości, bez względu na to, czy nabycie następuje w sposób odpłatny czy nieodpłatny.

Z informacji przedstawionych przez Pana wynika, że:

1.w 2024 r. sprzedał Pan dom jednorodzinny w zabudowie szeregowej;

2.1/2 części ww. domu nabył Pan w drodze darowizny od rodziców 21 grudnia 2000 r., a 1/2 części w drodze darowizny od siostry 28 grudnia 2021 r.;

3.w momencie przygotowywania odpowiedzi na wezwanie nabył Pan lokal mieszkalny stanowiący odrębną własność, w którym zamierza Pan mieszkać;

4.na ww. lokal mieszkalny przeznaczył Pan 47% kwoty uzyskanej ze środków ze sprzedaży domu jednorodzinnego (cen nabycia plus opłaty i podatki).

Powziął Pan wątpliwość, czy z tytułu sprzedaży domu jednorodzinnego w zabudowie szeregowej jest Pan zobowiązany zapłacić podatek dochodowy od osób fizycznych oraz czy w przypadku nabycia prawa własności Nieruchomości w różnych datach upływ 5-letniego terminu z art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o PIT należy liczyć odrębnie w stosunku do każdej części Nieruchomości.

Skutki podatkowe sprzedaży nieruchomości w części nabytej w drodze darowizny od rodziców

Z wniosku wynika, że 1/2 części domu jednorodzinnego w zabudowie szeregowej nabył Pan w drodze darowizny od rodziców 21 grudnia 2000 r., a zbył go Pan w 2024 r.

Wobec powyższego 5-letni okres, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych należy liczyć od końca 2000 r., tj. od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie ww. udziału w nieruchomości.

Mając na uwadze powyższe, 5 letni okres, o którym mowa w powyżej cytowanych przepisach dla udziału w nieruchomości nabytego przez Pana w darowiźnie od rodziców niewątpliwie minął.

Nie prowadzi Pan działalności gospodarczej. W przeszłości nie dokonał Pan także sprzedaży innych nieruchomości. Sprzedaż domu jednorodzinnego w zabudowie szeregowej nie nastąpiła w wykonaniu działalności gospodarczej.

Sprzedaż przez Pana części nieruchomości nabytej w drodze darowizny od rodziców nie podlega opodatkowaniu na podstawie art. 10 ust. 1 pkt. 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Przychód z tytułu zbycia części nieruchomości nabytej w drodze darowizny od rodziców nie podlega wykazaniu w deklaracji PIT-39.

Zatem, w powyższej części Pana stanowisko jest prawidłowe.

Skutki podatkowe sprzedaży nieruchomości w części nabytej w darowiźnie od siostry

Skoro 1/2 części nieruchomości nabył Pan w darowiźnie w 2021 r., to sprzedaż tej części nieruchomości stanowi dla Pana źródło przychodu w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, podlegające opodatkowaniu podatkiem dochodowym.

Dochód uzyskany ze zbycia nieruchomości podlega więc co do zasady opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, na zasadach określonych w art. 30e ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W świetle art. 30e ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Od dochodu z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)- c) podatek dochodowy wynosi 19% podstawy obliczenia podatku.

Stosownie do art. 30e ust. 2 ww. ustawy:

Podstawą obliczenia podatku jest dochód stanowiący różnicę pomiędzy przychodem z odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw określonym zgodnie z art. 19, a kosztami ustalonymi zgodnie z art. 22 ust. 6c i 6d, powiększoną o sumę odpisów amortyzacyjnych, o których mowa w art. 22h ust. 1 pkt 1, dokonanych od zbywanych nieruchomości lub praw.

Na mocy art. 19 ust. 1 tej ustawy:

Przychodem z odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw majątkowych oraz innych rzeczy, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8, jest ich wartość wyrażona w cenie określonej w umowie, pomniejszona o koszty odpłatnego zbycia. Jeżeli jednak cena, bez uzasadnionej przyczyny, znacznie odbiega od wartości rynkowej tych rzeczy lub praw, przychód ten określa organ podatkowy w wysokości wartości rynkowej.

W odniesieniu do art. 19 ust. 3 ustawy:

Wartość rynkową, o której mowa w ust. 1, rzeczy lub praw majątkowych określa się na podstawie cen rynkowych stosowanych w obrocie rzeczami lub prawami tego samego rodzaju i gatunku, z uwzględnieniem w szczególności ich stanu i stopnia zużycia oraz czasu i miejsca odpłatnego zbycia.

Pojęcie kosztów odpłatnego zbycia (sprzedaży) nie zostało przez ustawodawcę zdefiniowane w ustawie, należy zatem stosować językowe rozumienie tego wyrażenia, zgodnie z którym za koszty sprzedaży nieruchomości lub praw majątkowych uważa się wszystkie wydatki poniesione przez sprzedającego, które są konieczne, aby transakcja sprzedaży mogła dojść do skutku (wszystkie niezbędne wydatki bezpośrednio związane z tą czynnością), np. koszty wyceny nieruchomości przez rzeczoznawcę majątkowego, prowizje pośredników w sprzedaży nieruchomości, koszty ogłoszeń w prasie związanych z zamiarem sprzedaży nieruchomości, wydatki związane ze sporządzeniem przez notariusza umowy cywilnoprawnej, opłatę notarialną, opłatę skarbową, opłatę sądową. Pomiędzy tymi wydatkami a dokonanym odpłatnym zbyciem musi istnieć zatem związek przyczynowo-skutkowy.

Ustalenie kosztów uzyskania przychodu z tytułu odpłatnego zbycia odbywa się natomiast zgodnie z art. 22 ust. 6c lub 6d ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w zależności od tego, czy zbywaną nieruchomość nabyto odpłatnie, czy nieodpłatnie.

Zgodnie z art. 22 ust. 6c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Koszty uzyskania przychodu z tytułu odpłatnego zbycia, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c), z zastrzeżeniem ust. 6d, stanowią udokumentowane koszty nabycia lub udokumentowane koszty wytworzenia, powiększone o udokumentowane nakłady, które zwiększyły wartość rzeczy i praw majątkowych, poczynione w czasie ich posiadania.

W myśl art. 22 ust. 6d cytowanej ustawy:

Za koszty uzyskania przychodu z tytułu odpłatnego zbycia, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c, nabytych w drodze spadku, darowizny lub w inny nieodpłatny sposób, uważa się udokumentowane nakłady, które zwiększyły wartość rzeczy i praw majątkowych, poczynione w czasie ich posiadania oraz kwotę zapłaconego podatku od spadków i darowizn w takiej części, w jakiej wartość zbywanej rzeczy lub prawa przyjęta do opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn odpowiada łącznej wartości rzeczy i praw majątkowych przyjętej do opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn. Do kosztów uzyskania przychodu z tytułu odpłatnego zbycia nieruchomości i praw, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c, nabytych w drodze spadku zalicza się również udokumentowane koszty nabycia lub wytworzenia poniesione przez spadkodawcę oraz przypadające na podatnika ciężary spadkowe, w takiej części, w jakiej wartość zbywanej rzeczy lub zbywanego prawa odpowiada łącznej wartości rzeczy i praw majątkowych nabytych przez podatnika.

Przez ciężary spadkowe, o których mowa w zdaniu drugim, rozumie się spłacone przez podatnika długi spadkowe, zaspokojone roszczenia o zachowek oraz wykonane zapisy zwykłe i polecenia, również w przypadku, gdy podatnik spłacił długi spadkowe, zaspokoił roszczenia o zachowek lub wykonał zapisy zwykłe i polecenia po dokonaniu odpłatnego zbycia, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c.

Na gruncie art. 22 ust. 6e ww. ustawy:

Wysokość nakładów, o których mowa w ust. 6c i 6d, ustala się na podstawie faktur VAT w rozumieniu przepisów o podatku od towarów i usług oraz dokumentów stwierdzających poniesienie opłat administracyjnych.

Stosownie natomiast do art. 30e ust. 4 ww. ustawy:

Po zakończeniu roku podatkowego podatnik jest obowiązany w zeznaniu podatkowym, o którym mowa w art. 45 ust. 1a pkt 3, wykazać:

1.dochody uzyskane w roku podatkowym z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) i obliczyć należny podatek dochodowy od dochodu, do którego nie ma zastosowania art. 21 ust. 1 pkt 131, lub

2.dochody, o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 131.

Z kolei art. 30e ust. 7 cytowanej ustawy, stanowi:

W przypadku niewypełnienia warunków określonych w art. 21 ust. 1 pkt 131 podatnik jest obowiązany do złożenia korekty zeznania, o którym mowa w art. 45 ust. 1a pkt 3, i do zapłaty podatku wraz z odsetkami za zwłokę; odsetki nalicza się od następnego dnia po upływie terminu płatności, o którym mowa w art. 45 ust. 4 pkt 4, do dnia zapłaty podatku włącznie.

Ponadto art. 45 ust. 1a pkt 3 ww. ustawy wskazuje, że:

W terminie określonym w ust. 1 podatnicy są obowiązani składać urzędom skarbowym odrębne zeznania, według ustalonych wzorów, o wysokości osiągniętego w roku podatkowym dochodu (poniesionej straty) z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych opodatkowanych na zasadach określonych w art. 30e.

Zwolnienie podatkowe

Dochód ze sprzedaży nieruchomości i praw majątkowych, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych może być objęty zwolnieniem w przypadku wydatkowania go na własne cele mieszkaniowe.

Zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Wolne od podatku dochodowego są dochody z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych, o których mowa w art. 30e, w wysokości, która odpowiada iloczynowi tego dochodu i udziału wydatków poniesionych na własne cele mieszkaniowe w przychodzie z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych, jeżeli począwszy od dnia odpłatnego zbycia, nie później niż w okresie trzech lat od końca roku podatkowego, w którym nastąpiło odpłatne zbycie, przychód uzyskany ze zbycia tej nieruchomości lub tego prawa majątkowego został wydatkowany na własne cele mieszkaniowe; udokumentowane wydatki poniesione na te cele uwzględnia się do wysokości przychodu z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych.

Powyższy przepis wiąże skutki prawne w postaci zwolnienia od opodatkowania z faktem przeznaczenia - w warunkach określonych w ustawie - uzyskanego z tytułu odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych dochodu wyłącznie na własne cele mieszkaniowe wymienione w przepisie art. 21 ust. 25 ww. ustawy.

Z powyższego wynika, że aby przychód z odpłatnego zbycia nieruchomości mógł skorzystać ze zwolnienia, muszą zostać spełnione następujące warunki:

• środki z odpłatnego zbycia muszą być wydatkowane na własne cele mieszkaniowe, tj. na zapewnienie sobie „dachu nad głową”;
• przychód z odpłatnego zbycia musi być wydatkowany nie później niż w okresie trzech lat od końca roku podatkowego, w którym nastąpiło odpłatne zbycie;
• zwolnieniem może być objęta taka część dochodu uzyskanego z tytułu odpłatnego zbycia nieruchomości lub prawa, jaka proporcjonalnie odpowiada udziałowi poniesionych wydatków na własne cele mieszkaniowe w osiągniętych przychodach z odpłatnego zbycia.

Zgodnie z art. 21 ust. 25 pkt 1 ww. ustawy:

Za wydatki poniesione na cele, o których mowa w ust. 1 pkt 131, uważa się wydatki poniesione na:

a)nabycie budynku mieszkalnego, jego części lub udziału w takim budynku, lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość lub udziału w takim lokalu, a także na nabycie gruntu lub udziału w gruncie albo prawa użytkowania wieczystego gruntu lub udziału w takim prawie, związanych z tym budynkiem lub lokalem,

b)nabycie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub udziału w takim prawie, prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub udziału w takim prawie,

c)nabycie gruntu pod budowę budynku mieszkalnego lub udziału w takim gruncie, prawa użytkowania wieczystego takiego gruntu lub udziału w takim prawie, w tym również z rozpoczętą budową budynku mieszkalnego, oraz nabycie innego gruntu lub udziału w gruncie, prawa użytkowania wieczystego gruntu lub udziału w takim prawie, jeżeli w okresie, o którym mowa w ust. 1 pkt 131, grunt ten zmieni przeznaczenie na grunt pod budowę budynku mieszkalnego,

d)budowę, rozbudowę, nadbudowę, przebudowę lub remont własnego budynku mieszkalnego, jego części lub własnego lokalu mieszkalnego,

e)rozbudowę, nadbudowę, przebudowę lub adaptację na cele mieszkalne własnego budynku niemieszkalnego, jego części, własnego lokalu niemieszkalnego lub własnego pomieszczenia niemieszkalnego

-położonych w państwie członkowskim Unii Europejskiej lub w innym państwie należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego albo w Konfederacji Szwajcarskiej.

Stosownie do art. 21 ust. 25a ww. ustawy:

Wydatki, o których mowa w ust. 25 pkt 1 lit. a)-c), uznaje się za wydatki poniesione na cele mieszkaniowe, jeżeli przed upływem okresu, o którym mowa w ust. 1 pkt 131, nastąpiło nabycie własności rzeczy lub praw wymienionych w ust. 25 pkt 1 lit. a)-c), w związku z którymi podatnik ponosił wydatki na nabycie.

W myśl art. 21 ust. 26 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Przez własny budynek, lokal lub pomieszczenie, o których mowa w ust. 25 pkt 1 lit. d) i e), rozumie się budynek, lokal lub pomieszczenie stanowiące własność lub współwłasność podatnika lub do którego podatnikowi przysługuje spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, prawo do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub udział w takich prawach.

Według art. 21 ust. 27 cytowanej ustawy:

W przypadku ponoszenia wydatków na cele mieszkaniowe w innym niż Rzeczpospolita Polska państwie członkowskim Unii Europejskiej lub w innym państwie należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego albo w Konfederacji Szwajcarskiej, zwolnienie, o którym mowa w ust. 1 pkt 131, stosuje się pod warunkiem istnienia podstawy prawnej wynikającej z umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania lub innych ratyfikowanych umów międzynarodowych, których stroną jest Rzeczpospolita Polska, do uzyskania przez organ podatkowy informacji podatkowych od organu podatkowego państwa, na którego terytorium podatnik ponosi wydatki na cele mieszkaniowe.

Natomiast stosownie do art. 21 ust. 28 ww. ustawy:

Za wydatki, o których mowa w ust. 25, nie uważa się wydatków poniesionych na:

1)nabycie gruntu lub udziału w gruncie, prawa wieczystego użytkowania gruntu lub udziału w takim prawie, budynku, jego części lub udziału w budynku, lub

2)budowę, rozbudowę, nadbudowę, przebudowę, adaptację lub remont budynku albo jego części

-przeznaczonych na cele rekreacyjne.

Z kolei jak stanowi art. 21 ust. 30 ww. ustawy:

Przepis ust. 1 pkt 131 nie ma zastosowania do tej części wydatków, o których mowa w ust. 25 pkt 2, które podatnik uwzględnił korzystając z ulg podatkowych, w rozumieniu Ordynacji podatkowej, przy opodatkowaniu podatkiem dochodowym oraz do tej części wydatków, o których mowa w ust. 25 pkt 2, którymi sfinansowane zostały wydatki określone w ust. 25 pkt 1, uwzględnione przez podatnika korzystającego z ulg podatkowych, w rozumieniu Ordynacji podatkowej, przy opodatkowaniu podatkiem dochodowym.

Katalog wydatków stanowiących „własne cele mieszkaniowe” podatnika wymieniony w art. 21 ust. 25 ustawy ma charakter zamknięty - jest to wyliczenie enumeratywne. Ustawodawca formułując zwolnienie przedmiotowe w sposób jednoznaczny wskazał realizację celów mieszkaniowych, które pozwalają na skorzystanie ze zwolnienia z opodatkowania dochodu ze sprzedaży.

Zawarte w tym artykule wyliczenie wydatków mieszkaniowych ma zatem charakter wyczerpujący. Tylko realizacja w wymaganym terminie celów w nim wymienionych pozwala na zwolnienie z opodatkowania dochodu uzyskanego ze sprzedaży nieruchomości.

Z istoty rozwiązania zawartego w art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wynika, że podstawową okolicznością decydującą o możliwości skorzystania z przedmiotowego zwolnienia jest przeznaczenie środków uzyskanych ze sprzedaży nieruchomości i określonych praw majątkowych w terminie nie później niż w okresie trzech lat od końca roku podatkowego, w którym została ona dokonana, na wskazane w art. 21 ust. 25 ww. ustawy własne cele mieszkaniowe. Zawarte w tym przepisie wyliczenie tzw. wydatków mieszkaniowych, których realizacja uprawnia do zastosowania ww. zwolnienia ma charakter enumeratywny (wyczerpujący).

Poprzedzenie wyrażenia „cele mieszkaniowe” przymiotnikiem „własne” świadczy o tym, że ustawodawca przewidując podstawę do zastosowania zwolnienia z art. 21 ust. 1 pkt 131 ww. ustawy i dopisując ten przymiotnik, przesądził, że celem nadrzędnym jest możliwość uwzględnienia przy obliczaniu dochodu zwolnionego z opodatkowania tylko takich wydatków, które poniesione zostały na zaspokojenie „własnych” potrzeb mieszkaniowych. Tak więc uregulowane w art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy zwolnienie od podatku dochodowego w zamierzeniach ustawodawcy realizować ma cel, jakim jest zaspokojenie własnych potrzeb mieszkaniowych podatnika.

Zatem, przy zwolnieniu uwzględnić można tylko takie wydatki, które poniesione zostaną na „własne cele mieszkaniowe”. Przy czym „własne cele mieszkaniowe” należy rozumieć jednoznacznie zgodnie z wykładnią literalną. Podkreślenia wymaga bowiem, że ze zwolnienia, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wypływa daleko idąca konsekwencja zawarta w stwierdzeniu „własne cele mieszkaniowe”. U podstaw omawianego zwolnienia legło bowiem założenie, że nie powinny być opodatkowane środki wydane na realizację własnego celu mieszkaniowego zbywającego. Powyższy warunek wynika wprost z brzmienia przepisu normującego zwolnienie. Warunkiem zwolnienia podatkowego na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych jest wykazanie przez podatnika, że wydatek poniesiony został na zrealizowanie jego własnych celów mieszkaniowych. Wydatkowanie przychodu na własne cele mieszkaniowe oznacza, według stanowiska prezentowanego w orzecznictwie i doktrynie, że celem podatnika jest realizacja potrzeby zapewnienia sobie tzw. „dachu nad głową”. Ustawodawca wyraźnie wskazał, że nabycie musi być dokonane na własne cele mieszkaniowe, a te realizowane są w dłuższym okresie czasu.

Sądy administracyjne podkreślają, że zwolnienie z opodatkowania dochodów opisanych w art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych ma charakter mieszany, podmiotowo-przedmiotowy: wydatkowanie środków na określony przedmiot w połączeniu z funkcją, jaką ten przedmiot realizuje na rzecz nabywcy - zaspokojenie jego niezaspokojonych celów mieszkaniowych.

Jednym z własnych celów mieszkaniowych jest nabycie budynku mieszkalnego, jego części lub udziału w takim budynku, lokalu mieszkalnym stanowiącym odrębną nieruchomość lub udziału w takim lokalu, a także na nabycie gruntu lub udziału w gruncie albo prawa użytkowania wieczystego gruntu lub udziału w takim prawie, związanych z tym budynkiem lub lokalem.

Koszt nabycia, co do zasady, określa notarialna umowa sprzedaży, na podstawie której podatnik staje się właścicielem nieruchomości. Kosztem nabycia bez wątpienia jest cena, jaką zapłacił nabywca zbywcy za nieruchomość, niezależnie od tego, czy zakup ten był sfinansowany kredytem bankowym, czy też środki na jej zakup pochodzą z oszczędności nabywcy, koszty wytworzenia i koszty nakładów. Koszty nabycia nieruchomości obejmują nie tylko cenę zakupu, ale również inne wydatki związane z tym nabyciem, np. wynagrodzenie notariusza, podatek od czynności cywilnoprawnych.

Pana skutki podatkowe z tytułu sprzedaży udziału w domu jednorodzinnym w zabudowie szeregowej i przeznaczenia części środków z tej sprzedaży na zakup lokalu mieszkalnego

Zgodnie z omawianym zwolnieniem, nie budzi żadnych wątpliwości, że na nabycie nieruchomości mającej służyć własnym celom mieszkaniowym podatnika ma być wydatkowana równowartość przychodu osiągniętego z odpłatnego zbycia (przychodu podlegającego opodatkowaniu).

Skoro z pieniędzy uzyskanych z odpłatnego zbycia udziału w nieruchomości nabytej w darowiźnie od siostry tylko część wydatkował Pan na zapłatę 47% kwoty za lokal mieszkalny, w którym zamierza Pan mieszkać - tylko ta część może korzystać z omawianego zwolnienia.

Ta część przychodu uzyskana ze sprzedaży udziału w nieruchomości otrzymanej w darowiźnie od siostry i przeznaczona na zakup lokalu mieszkalnego będzie więc korzystać ze zwolnienia na mocy art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W odniesieniu do tej części wydatkowanych środków nie jest Pan zobowiązany do zapłaty podatku dochodowego z tytułu sprzedaży mieszkania.

Natomiast pozostała część kwoty uzyskanej ze sprzedaży udziału w domu jednorodzinnym w zabudowie szeregowej nie będzie korzystała z przedmiotowego zwolnienia i od tej kwoty będzie Pan zobowiązany do naliczenia i zapłaty podatku dochodowego.

Jeśli wydatkuje Pan cały przychód ze sprzedaży udziału w nieruchomości nabytej w darowiźnie od siostry na zakup nieruchomości, w której będzie faktycznie realizował swoje potrzeby mieszkaniowe, w ciągu 3 lat od końca roku sprzedaży, oraz właściwie udokumentuje wydatki na ten cel, to cały dochód ze sprzedaży w ww. udziału w nieruchomości będzie zwolniony z opodatkowania.

Zatem, Pana stanowisko w powyższej części należało uznać za prawidłowe.

Podsumowanie

Odpłatne zbycie części nr 1 nieruchomości, tj. udziału który nabył Pan w drodze darowizny od rodziców 21 grudnia 2000 r. nie podlega opodatkowaniu na podstawie art. 10 ust. 1 pkt 8 podatku dochodowego od osób fizycznych i wykazaniu w deklaracji PIT-39 za 2024 r.

W stosunku do dochodu z odpłatnego zbycia części nr 2 nieruchomości, tj. udziału w nieruchomości, którą nabył Pan w drodze darowizny od siostry, może Pan skorzystać ze zwolnienia na mocy art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w części, która dotyczy przychodu uzyskanego ze sprzedaży mieszkania i przeznaczonego na zakup lokalu mieszkalnego.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Pana i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym oraz zdarzenia przyszłego i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

• Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pan do interpretacji.
• Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a,

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług,

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

• Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…).

Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935; dalej jako „PPSA”.

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

• w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA) albo
• w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.