Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe - Interpretacja - 0112-KDSL1-1.4011.621.2024.2.DS

ShutterStock
Interpretacja indywidualna z dnia 4 lutego 2025 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0112-KDSL1-1.4011.621.2024.2.DS

Temat interpretacji

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowny Panie,

stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

28 listopada 2024 r. wpłynął Pana wniosek z 28 listopada 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku dochodowego od osób fizycznych. Uzupełnił go Pan – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 3 stycznia 2025 r. (wpływ 8 stycznia 2025 r.).  Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

Dotyczy podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych otrzymania spłaty (zniesienie współwłasności nieruchomości).

Postanowieniem Sądu Rejonowego w (…) z dnia (…).09.2020 r.:

1)spadek po ojcu (…), zmarłym (…) 2016 r. na podstawie ustawy nabyli z dobrodziejstwem inwentarza:

-Pana matka (…),

-Pana brat (…),

-Pan (jako drugi syn) (…)

po 1/3 części spadku każdy,

2)spadek po matce (…), zmarłej (…) 2019 r. na podstawie ustawy nabyli z dobrodziejstwem inwentarza:

-Pana brat (…),

-Pan, jako drugi syn (…)

po 1/2 części spadku każdy.

W dniu (…).10.2020 r. złożył Pan w Urzędzie Skarbowym w (…) formularz podatkowy SD-Z2 dotyczący spadkodawców: (…) oraz (…).

Formularze dotyczą nieruchomości zabudowanej/domu jednorodzinnego w (…), który rodzice/spadkodawcy wspólnie nabyli w latach siedemdziesiątych dwudziestego wieku.

Brat postanowił przejąć dom po rodzicach i spłacić Pana z Pana udziału. Wspólnie zamierzają Panowie wziąć rzeczoznawcę, który zrobi kosztorys domu i na jego podstawie ustalą Panowie cenę spłaty.

Ponadto odpowiedział Pan na następujące pytania zawarte w wezwaniu organu do uzupełnienia wniosku:

1)co (jakie rzeczy, ruchomości, nieruchomości, prawa majątkowe) wchodziły w skład masy spadkowej po Pana zmarłych rodzicach?

Odpowiedź: W skład masy spadkowej po Pana zmarłych rodzicach wchodziła nieruchomość zabudowana (dom wraz z działką, na której jest postawiony), który rodzice/spadkodawcy wspólnie nabyli w latach siedemdziesiątych dwudziestego wieku.

2)w jakiej formie oraz kiedy zostanie przeprowadzony dział spadku?

Odpowiedź: Dział spadku nastąpi na mocy umowy między Panem i Pana bratem, w formie aktu notarialnego.

3)jakie składniki majątkowe będą przedmiotem działu spadku? Na czym będzie polegał dział spadku oraz jakie będą jego skutki w stosunku do każdego z uczestników działu spadku?

Odpowiedź: Składnikiem działu spadku będzie dom wraz z działką, na której jest postawiony. Dom wraz z działką nabył Pan z bratem w równych częściach, po zmarłych rodzicach. Pana brat chce dom dla siebie, doszedł Pan z bratem do porozumienia, u notariusza przeprowadzą Panowie dział spadku odpłatny.

W wyniku działu spadku Pana brat spłaci Pana z części domu i działki, które nabył Pan po rodzicach w spadku i Pana brat zostanie właścicielem całego domu i działki.

4)czy spłata uzyskana przez Pana w wyniku działu spadku nie przewyższy wartości rynkowej Pana udziału w składnikach majątkowych wchodzących w dział spadku?

Odpowiedź: Nie, nieruchomość zostanie wyceniona przez rzeczoznawcę.

5)czy w skutek działu spadku nie uzyska Pan przysporzenia majątkowego ponad wartość rynkową nabytego przez Pana w spadku udziału w majątku spadkowym?

Odpowiedź: Może zaistnieć taka sytuacja, że po wycenie rzeczoznawcy mimo, że dom kwalifikuje się do remontu, wartość majątku nabytego w wyniku działu spadku może przewyższyć wartość majątku nabytego w drodze spadku.

Wynikać to będzie tylko i wyłącznie z wyceny rzeczoznawcy, do wyceny wartości majątku nabytego w drodze spadku w 2020 r. (formularze podatkowe SD-Z2) przyjął Pan ceny ogólnodostępne w Internecie. Jest tutaj różnica czasu oraz różnica cen związanych z inflacją: wartość majątku nabytego w drodze spadku była ustalona w 2020 r. Wartość majątku nabytego w wyniku działu spadku będzie ustalona w 2025 r. Oczywiście wartość dotyczy tylko Pana udziału w nieruchomości.

Pytania

1.Czy sprzedając bratu udział w domu, zapłaci Pan podatek 19%?

2.Czy jest Pan zwolniony z podatku w myśl art. 10 ust. 7 ustawy o podatku dochodowym?

3.Czy zgłasza Pan do urzędu skarbowego akt notarialny – odpłatny dział spadku?

4.Czy ma Pan wykazać w deklaracji PIT za dany rok, tę spłatę?

Pana stanowisko w sprawie

Ad 1. Nie.

Ad 2. Tak.

Ad 3. Nie.

Ad 4. Nie.

Uważa Pan, że nie jest zobowiązany do zapłaty podatku dochodowego od osób fizycznych oraz złożenia zeznania PIT-39 z tytułu otrzymanej spłaty, ponieważ kwota spłaty, którą otrzyma Pan w wyniku działu spadku, nie podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Postanowieniem Sądu Rejonowego w 2020 r.:

1)spadek po ojcu, zmarłym w 2016 r. na podstawie ustawy nabyli z dobrodziejstwem inwentarza:

-Pana matka,

-Pana brat,

-Pan jako drugi syn,

po1/3 części spadku każdy,

2)spadek po matce, zmarłej w 2019 r. na podstawie ustawy nabyli z dobrodziejstwem inwentarza:

-Pana brat,

-Pan, jako drugi syn,

po 1/2 części spadku każdy.

W 2020 r. złożył Pan w Urzędzie Skarbowym formularze podatkowe SD-Z2 dotyczące spadkodawców: ojca i matki. Formularze dotyczą nieruchomości zabudowanej/domu jednorodzinnego wraz z działką, który rodzice/spadkodawcy wspólnie nabyli w latach siedemdziesiątych dwudziestego wieku.

Na podstawie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych art. 10 ust. 5, w przypadku odpłatnego zbycia, nabytych w drodze spadku, nieruchomości lub praw majątkowych, określonych w ust. 1 pkt 8 lit. a-c), okres, o którym mowa w tym przepisie, liczy się od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie tej nieruchomości lub nabycie prawa majątkowego przez spadkodawcę.

Na podstawie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych art. 10 ust. 7, nie stanowi nabycia albo odpłatnego zbycia, o których mowa w ust. 1 pkt 8 lit. a-c, odpowiednio nabycie albo odpłatne zbycie, w drodze działu spadku, nieruchomości lub praw majątkowych, określonych w ust. 1 pkt 8 lit. a-c, do wysokości przysługującego podatnikowi udziału w spadku.

Pana rodzice mieli wspólny dom wraz działką na własność od lat 70-tych.

Z chwilą śmierci należące do spadkodawcy prawa i obowiązki stają się spadkiem, który podlega przepisom prawa spadkowego, a data śmierci (chwila śmierci) spadkodawcy ustala, kto staje się spadkobiercą oraz co wchodzi w skład masy spadkowej. Z kolei postanowienie sądu o stwierdzeniu nabycia spadku potwierdza jedynie prawo spadkobiercy do tego spadku od momentu jego otwarcia.

Do wyliczenia 5-letniego okresu, od którego uzależnione jest opodatkowanie sprzedaży nieruchomości lub praw majątkowych nabytych w drodze spadku, wliczany jest nie tylko okres posiadania nieruchomości (praw majątkowych) przez spadkobiercę, który dokonuje sprzedaży, ale także okres posiadania nieruchomości (praw majątkowych) przez spadkodawcę. Jeżeli od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie nieruchomości bądź nabycie prawa majątkowego przez spadkodawcę, do momentu odpłatnego zbycia nieruchomości (praw majątkowych) przez spadkobiercę upłynęło 5 lat – to sprzedaż nie podlega opodatkowaniu.

Ale też zgodnie z art. 10 ust. 7 ww. ustawy, nie stanowi nabycia lub odpłatnego zbycia, o którym mowa w ust. 1 pkt 8 lit a-c, odpowiednio nabycie albo odpłatne zbycie, w drodze działu spadku, nieruchomości lub praw majątkowych, określonych w ust. 1 pkt 8 lit. a-c, do wysokości przysługującego podatnikowi udziału w spadku.

Jeżeli suma spłaty nie przekracza wartości przysługującego spadkobiercy udziału spadkowego, to nie powstaje przychód z odpłatnego zbycia, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 w zw. z art. 10 ust. 7 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W sytuacji, w której spłata jest ekwiwalentna do posiadanego przez podatnika udziału w spadku, podatnik nie uzyskuje w związku z czynnością działu spadku żadnego przysporzenia majątkowego względem odziedziczonej ułamkowej części masy spadkowej.

W wyniku planowanego działu spadku właścicielem domu stanie się Pana brat, który spłaci Pana z części domu (udziału), które nabył Pan w spadku. Spłata, nie przewyższy wartości rynkowej Pana udziału w składnikach majątkowych wchodzących w dział spadku.

Wskutek działu spadku nie uzyska Pan przysporzenia majątkowego ponad wartość rynkową nabytego przez Pana w spadku udziału w majątku spadkowym, tj. domu wraz działką.

Spłata jest ekwiwalentna do posiadanego przez Pana udziału w spadku, dlatego też nie uzyskuje Pan w związku z czynnością działu spadku żadnego przysporzenia majątkowego względem odziedziczonej ułamkowej części masy spadkowej.

Otrzymanie przez Pana w wyniku działu spadku spłaty w wysokości nieprzekraczającej równowartości udziału w nieruchomości (domu z działką), która wchodziła w skład spadku, nie skutkuje dla Pana powstaniem przychodu z odpłatnego zbycia, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 w zw. z art. 10 ust. 7 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W związku z tym, kwota spłaty, którą otrzyma Pan w wyniku działu spadku, nie podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 226 ze zm.):

Opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

W myśl art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Źródłem przychodów jest odpłatne zbycie, z zastrzeżeniem ust. 2:

1)nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości,

2)spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub użytkowego oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej,

3)prawa wieczystego użytkowania gruntów,

– jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w lit. a-c przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie.

Podkreślić należy, że przepis art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy formułuje generalną zasadę, zgodnie z którą sprzedaż nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości oraz praw określonych w tym przepisie przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie, jeżeli nie następuje w ramach wykonywania działalności gospodarczej, skutkuje powstaniem przychodu. Tym samym, jeżeli odpłatne zbycie nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości oraz ww. praw nastąpi po upływie pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie i nie następuje w ramach wykonywania działalności gospodarczej – nie jest źródłem przychodu w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a kwota uzyskana ze sprzedaży nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości oraz ww. praw w ogóle nie podlega opodatkowaniu.

Zatem przychód z tytułu odpłatnego zbycia nieruchomości lub jej części oraz udziału w nieruchomości nie powstanie, jeżeli spełnione są łącznie dwa warunki:

-odpłatne zbycie nieruchomości nie następuje w wykonywaniu działalności gospodarczej (nie stanowi przedmiotu działalności gospodarczej) oraz

-zostało dokonane po upływie pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło jej nabycie lub wybudowanie.

Wobec powyższego, w przypadku sprzedaży nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości oraz praw określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c ww. ustawy, decydujące znaczenie w kwestii opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych uzyskanego z tego tytułu dochodu ma moment i sposób ich nabycia.

Wyjaśnić należy, że ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych nie precyzuje pojęcia „nabycie”, a także nie wskazuje, czy ma to być nabycie odpłatne, czy nieodpłatne. Nie określa również na podstawie jakiej czynności prawnej bądź zdarzenia prawnego, może nastąpić nabycie nieruchomości, ich części oraz udziału w nieruchomości lub praw majątkowych. Zatem, pojęcie to należy rozumieć szeroko, co oznacza, że z nabyciem nieruchomości lub praw majątkowych wymienionych w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych mamy do czynienia z chwilą uzyskania prawa własności do nieruchomości lub tych praw, bez względu na charakter czynności prawnej, na podstawie której doszło do przysporzenia majątkowego w postaci własności rzeczy lub praw.

Interpretacja pojęcia „nabycie” została przedstawiona w wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z 3 listopada 2009 r., sygn. akt II FSK 1489/08, w którym Sąd stwierdził, że aby ustalić, jaka czynność prawna wyznacza początek biegu pięcioletniego terminu należy odwołać się do regulacji zawartych w prawie cywilnym. Według Kodeksu cywilnego nabycie jest to uzyskanie prawa własności rzeczy. Zatem, aktywa majątkowe ulegają zwiększeniu. Przez pojęcie „nabycie” użyte w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych należy rozumieć każde zwiększenie aktywów majątku podatnika.

W tym miejscu wskazuję, że ustawą z 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2018 r. poz. 2159) do ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych dodano art. 10 ust. 5, który stosuje się do dochodów (przychodów) uzyskanych od 1 stycznia 2019 r.

Zgodnie z brzmieniem tego przepisu:

W przypadku odpłatnego zbycia, nabytych w drodze spadku, nieruchomości lub praw majątkowych, określonych w ust. 1 pkt 8 lit. a-c, okres, o którym mowa w tym przepisie, liczy się od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie tej nieruchomości lub nabycie prawa majątkowego przez spadkodawcę.

Z art. 10 ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wynika, że jeżeli nieruchomości lub prawa majątkowe określone przez art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c tej ustawy zostały nabyte w drodze spadku, to ich odpłatne zbycie (dokonane poza działalnością gospodarczą) stanowi przychód podlegający opodatkowaniu, jeżeli nastąpiło ono przed upływem 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie tej nieruchomości bądź nabycie prawa majątkowego przez spadkodawcę.

Do wyliczenia 5-letniego okresu, od którego uzależnione jest opodatkowanie sprzedaży nieruchomości lub praw majątkowych nabytych w drodze spadku, wliczany jest zatem nie tylko okres posiadania nieruchomości (praw majątkowych) przez spadkobiercę, który dokonuje sprzedaży, ale także okres posiadania nieruchomości (praw majątkowych) przez spadkodawcę. Jeżeli od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie nieruchomości bądź nabycie prawa majątkowego przez spadkodawcę, do momentu odpłatnego zbycia nieruchomości (praw majątkowych) przez spadkobiercę upłynęło 5 lat – to sprzedaż nie podlega opodatkowaniu.

Do celów stosowania art. 10 ust. 5 ww. ustawy w przedmiotowej sprawie momentem nabycia udziału w nieruchomości przez spadkodawcę, który te udziały w nieruchomości nabył również w drodze spadku, jest moment nabycia tych udziałów w nieruchomości zgodnie z przepisami Kodeksu cywilnego, tj. w chwili śmierci jego spadkodawcy/spadkodawców.

Art. 10 ust. 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych stanowi, że:

W przypadku odpłatnego zbycia po ustaniu wspólności majątkowej małżeńskiej, nabytych do majątku wspólnego małżonków lub wybudowanych w trakcie trwania wspólności majątkowej małżeńskiej nieruchomości lub nabytych do majątku wspólnego małżonków praw majątkowych, określonych w ust. 1 pkt 8, okres, o którym mowa w tym przepisie, liczy się od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło ich nabycie do majątku wspólnego małżonków lub ich wybudowanie w trakcie trwania wspólności majątkowej małżeńskiej.

Natomiast w myśl art. 10 ust. 7 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Nie stanowi nabycia albo odpłatnego zbycia, o których mowa w ust. 1 pkt 8 lit. a-c, odpowiednio nabycie albo odpłatne zbycie, w drodze działu spadku, nieruchomości lub praw majątkowych, określonych w ust. 1 pkt 8 lit. a-c, do wysokości przysługującego podatnikowi udziału w spadku.

Jak już wskazano, w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości lub ich części oraz udziału w  nieruchomości i  praw majątkowych, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c ww. ustawy, decydujące znaczenie w kwestii opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych ma forma prawna ich nabycia oraz moment nabycia. Przy czym, w przypadku odpłatnego zbycia nabytej w spadku nieruchomości istotne znaczenie ma ustalenie daty nabycia tej nieruchomości przez spadkodawcę.

Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych nie zawiera definicji pojęcia „spadek” ani też „nabycie w drodze spadku”, dlatego też zasadnym jest odwoływanie się do regulacji zawartych w ustawie z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z  2024 r. poz. 1061 ze zm.).

Zgodnie z art. 922 § 1 Kodeksu cywilnego:

Prawa i obowiązki majątkowe zmarłego przechodzą z chwilą jego śmierci na jedną lub kilka osób stosownie do przepisów księgi niniejszej.

W myśl art. 924 Kodeksu cywilnego:

Spadek otwiera się z chwilą śmierci spadkodawcy.

Zgodnie z art. 925 Kodeksu cywilnego:

Spadkobierca nabywa spadek z chwilą otwarcia spadku.

Oznacza to, że z chwilą śmierci należące do spadkodawcy prawa i obowiązki stają się spadkiem, który podlega przepisom prawa spadkowego, a data śmierci (chwila śmierci) spadkodawcy ustala, kto staje się spadkobiercą oraz co wchodzi w skład masy spadkowej. Z  kolei postanowienie sądu o stwierdzeniu nabycia spadku lub akt poświadczenia dziedziczenia potwierdzają jedynie prawo spadkobiercy do tego spadku od momentu jego otwarcia.

W świetle art. 926 § 1 Kodeksu cywilnego:

Powołanie do spadku, czyli przekazanie w spadku majątku, wynika z ustawy albo z testamentu.

Z kolei z art. 1025 § 1 ustawy Kodeks cywilny wynika:

Sąd na wniosek osoby mającej w tym interes stwierdza nabycie spadku przez spadkobiercę. Notariusz na zasadach określonych w przepisach odrębnych sporządza akt poświadczenia dziedziczenia.

Przepis art. 1035 Kodeksu cywilnego stanowi, że:

Jeżeli spadek przypada kilku spadkobiercom, do wspólności majątku spadkowego oraz do działu spadku stosuje się odpowiednio przepisy o współwłasności w częściach ułamkowych z zachowaniem przepisów niniejszego tytułu.

Wedle art. 1037 § 1 i § 2 Kodeksu cywilnego:

Dział spadku może nastąpić bądź na mocy umowy między wszystkimi spadkobiercami, bądź na mocy orzeczenia sądu na żądanie któregokolwiek ze spadkobierców.

Jeżeli do spadku należy nieruchomość, umowa o dział powinna być zawarta w formie aktu notarialnego.

Z instytucją działu spadku mamy do czynienia w sytuacji, w której spadek przypada kilku spadkobiercom. Wskutek działu spadku poszczególni spadkobiercy stają się podmiotami wyłącznie uprawnionymi względem przyznanych im praw majątkowych, stanowiących do chwili działu przedmiot wspólności. Na skutek działu spadku następuje konkretyzacja składników masy spadkowej przypadających poszczególnym spadkobiercom.

Natomiast zgodnie z art. 210 ww. Kodeksu:

Każdy ze współwłaścicieli może żądać zniesienia współwłasności.

Stosownie do art. 211 i art. 212 ww. Kodeksu, zniesienie współwłasności może nastąpić przez podział rzeczy wspólnej, a gdy rzeczy nie da się podzielić, przez przyznanie rzeczy jednemu ze  współwłaścicieli z obowiązkiem spłaty pozostałych, bądź przez podział cywilny, polegający na sprzedaży rzeczy wspólnej i podziale uzyskanej ceny stosownie do wielkości udziałów współwłaścicieli.

Jednym ze sposobów zniesienia współwłasności jest przyznanie wspólnej rzeczy jednemu ze  współwłaścicieli z obowiązkiem spłaty pozostałych. Oznacza to, że osoby które otrzymują spłaty w zamian za udziały we współwłasności zbywają swoje udziały w rzeczy odpłatnie. W  związku z tym, po stronie dokonującego odpłatnego (bo w zamian za spłatę) zbycia udziału w nieruchomości powstaje obowiązek podatkowy, ale tylko wówczas, o ile zdarzenie to ma miejsce przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie zbywanego udziału.

Jak uprzednio wskazano, do wyliczenia 5-letniego okresu, od którego uzależnione jest opodatkowanie sprzedaży nieruchomości lub praw majątkowych nabytych w drodze spadku, wliczany jest nie tylko okres posiadania nieruchomości (praw majątkowych) przez spadkobiercę, który dokonuje sprzedaży, ale także okres posiadania nieruchomości (praw majątkowych) przez spadkodawcę. Jeżeli od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie nieruchomości bądź nabycie prawa majątkowego przez spadkodawcę, do momentu odpłatnego zbycia nieruchomości (praw majątkowych) przez spadkobiercę upłynęło 5 lat – to sprzedaż nie podlega opodatkowaniu.

Należy również wskazać, że dla celów stosowania art. 10 ust. 5 w zw. z art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, momentem nabycia nieruchomości (lub praw majątkowych, określonych w ust. 1 pkt 8 lit. a-c ww. ustawy, przez spadkodawcę, który tę nieruchomość (lub ww. prawa majątkowe) nabył również w drodze spadku, jest moment nabycia tej nieruchomości zgodnie z przepisami Kodeksu cywilnego.

Zatem, za moment nabycia nieruchomości lub praw, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, uważa się nabycie nieruchomości lub praw przez spadkodawcę, nie zaś przez jego spadkodawców.

Z przedstawionego opisu sprawy wynika, że postanowieniem Sądu Rejonowego z (…).09.2020 r.:

1)spadek po Pana ojcu, zmarłym (…) 2016 r. nabyli z dobrodziejstwem inwentarza: Pan, Pana matka oraz Pana brat – po 1/3 części spadku każdy,

2)spadek po Pana matce, zmarłej (…) 2019 r. nabyli z dobrodziejstwem inwentarza: Pan oraz Pana brat – po 1/2 części spadku każdy.

W skład masy spadkowej po Pana zmarłych rodzicach wchodziła nieruchomość zabudowana (dom wraz z działką, na której jest postawiony), który rodzice/spadkodawcy wspólnie nabyli w latach siedemdziesiątych dwudziestego wieku. Brat postanowił przejąć dom po rodzicach i spłacić Pana z Pana udziału. Dział spadku nastąpi na mocy umowy między Panem i Pana bratem, w formie aktu notarialnego. Składnikiem działu spadku będzie dom wraz z działką, na której jest postawiony. W wyniku działu spadku Pana brat spłaci Pana z części domu i działki, które nabył Pan po rodzicach w spadku i Pana brat zostanie właścicielem całego domu i działki. Nieruchomość zostanie wyceniona przez rzeczoznawcę. Wartość majątku nabytego w wyniku działu spadku będzie ustalona w 2025 r. Spłata uzyskana przez Pana w wyniku działu spadku nie przewyższy wartości rynkowej Pana udziału w składnikach majątkowych wchodzących w dział spadku.

Skoro – jak wynika z treści wniosku – swój udział w spadku nabył Pan z chwilą śmierci ojca w 2016 r. oraz śmierci matki w 2019 r., to 5-letni okres, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a w zw. z art. 10 ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych – w przypadku odpłatnego zbycia przez Pana udziału w nieruchomości w 2025 r. – niewątpliwie minął.

Ponadto, zgodnie z ww. art. 10 ust. 7 ww. ustawy, nie stanowi nabycia lub odpłatnego zbycia, o którym mowa w ust. 1 pkt 8 lit. a-c, odpowiednio nabycie albo odpłatne zbycie, w drodze działu spadku, nieruchomości lub praw majątkowych, określonych w ust. 1 pkt 8 lit. a-c, do wysokości przysługującego podatnikowi udziału w spadku.

W przypadku działu spadku przyznanie udziału w nieruchomości lub prawie jednemu ze spadkobierców w zamian za spłatę nie jest równoznaczne z obowiązkiem zapłaty podatku dochodowego z tytułu takiego zbycia udziału w nieruchomości lub prawie. Jeżeli suma spłaty nie przekracza wartości przysługującego spadkobiercy udziału spadkowego, to nie powstaje przychód z odpłatnego zbycia, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 w zw. z art. 10 ust. 7 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Tym samym w sytuacji, w której spłata jest ekwiwalentna do posiadanego przez podatnika udziału w spadku, podatnik nie uzyskuje w związku z czynnością działu spadku żadnego przysporzenia majątkowego względem odziedziczonej ułamkowej części masy spadkowej. W takim przypadku brak jest podstaw do opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych kwoty spłaty otrzymanej w wyniku działu spadku.

W konsekwencji, mając na uwadze powołane przepisy prawa oraz opis zdarzenia przyszłego należy wskazać, że otrzymanie przez Pana w wyniku działu spadku spłaty w wysokości nieprzekraczającej równowartości Pana udziału w  nieruchomości zabudowanej (dom wraz z działką, na której jest postawiony), która wchodziła w skład spadku, nie skutkuje dla Pana powstaniem przychodu z  odpłatnego zbycia, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 w zw. z art. 10 ust. 5 i ust. 7 ustawy o  podatku dochodowym od osób fizycznych. W związku z tym, kwota spłaty, którą Pan otrzyma od brata w wyniku działu spadku, nie podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Tym samym nie jest Pan zobowiązany do zapłaty podatku dochodowego od osób fizycznych oraz złożenia zeznania PIT-39 z tytułu otrzymanej spłaty.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

  • Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Pan przedstawił i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.
  • Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy opisane zdarzenie przyszłe sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze zdarzeniem przyszłym podanym przez Pana w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona interpretacja traci swoją aktualność.
  • Organ informuje, że wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem Pana wniosku (zgodnie ze wskazaniem dotyczącym rodzaju sprawy) w zakresie podatku dochodowego od osób fizycznych. Inne kwestie nie mogą być – zgodnie z art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej – rozpatrzone.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·   Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pan do interpretacji.

·  Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1) z zastosowaniem art. 119a;

2) w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3) z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

·  Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·    w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·    w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.