Temat interpretacji
Temat interpretacji
Interpretacja indywidualna – stanowisko nieprawidłowe
Szanowny Panie,
stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest nieprawidłowe.
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
2 grudnia 2024 r. wpłynął Pana wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej.
Treść wniosku jest następująca:
Opis stanu faktycznego
Pana były pracodawca w latach 2018-2019 nie wypłacił Panu należnego wynagrodzenia za pracę, łącznie za 11 miesięcy z uwagi na sytuację ekonomiczną firmy. Będąc w okresie ochronnym przed emeryturą nie mógł Pana zwolnić, a jednocześnie nie wypłacał Panu pensji. Sytuacja ta spowodowała, że był Pan zmuszony zwolnić się sam i tak też Pan zrobił.
Sprawa dotyczy braku zapłaty wynagrodzenia za pracę w wysokości … zł brutto, przez … w …. Sprawa trafiła do sądu pracy, gdzie zawarto ugodę. Biuro jednak z zawartej ugody nie wywiązało się.
W związku z niewykonaniem przez dłużnika firmę …, KRS: …, postanowień zawartych w ugodzie sądowej z klauzulą wykonalności, sygn. akt: …, sprawa w … 2022 r. została skierowana do komornika sądowego przy sądzie rejonowym w …, kancelaria komornicza nr ... w …, ul. … (pok. …), sygn. akt ….
W wyniku postępowania komorniczego, zlicytowano jedyny majątek firmy, samochód osobowy marki … rocznik …o nr rejestracyjnym … za kwotę … zł.
W związku z postanowieniem komornika z … 2023 r. o umorzeniu postępowania egzekucyjnego z urzędu, wobec stwierdzenia bezskuteczności egzekucji został skierowany wniosek do Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych o wypłatę trzech miesięcznych wynagrodzeń po … zł. za miesiąc: III, IV, V 2019 r. Należność główna zgodnie z pismem komornika z … 2023 r. wynosi: … zł. Fundusz stwierdził, że świadczenie nie jest Panu należne.
Wobec powyższego zostały wysłane przez kancelarię adwokacką na adresy prywatne pisma do członków zarządu spółki wzywające do uregulowania należności z jednoczesną propozycją zawarcia ugody pozasądowej. Na podstawie ww. ugody członkowie zarządu spółki zobowiązali się do zapłaty na Pana (wierzyciela) rzecz (po upuście) solidarnie kwoty … zł w … równych ratach płatnych do końca kolejnego miesiąca począwszy od czerwca 2024 r.
Zrzekł się Pan już kwoty … zł na rzecz dłużnika.
Pytanie
W związku z opisaną sytuacją, czy musi Pan zapłacić podatek dochodowy od osób fizycznych od kwoty, która będzie wpłacona w tym roku?
Pana stanowisko w sprawie
Na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, wolne od podatku dochodowego są odszkodowania lub zadośćuczynienia otrzymane na podstawie wyroku lub ugody sądowej do wysokości określonej w tym wyroku lub tej ugodzie.
Pana zdaniem, z powyższego wynika, że nie jest wymagana zapłata podatku dochodowego od otrzymanej przez Pana kwoty.
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku jest nieprawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Źródła przychodów
W myśl art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 226 ze zm.):
Opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.
Zgodnie z treścią art. 10 ust. 1 ww. ustawy, źródłami przychodów są m.in:
1.stosunek służbowy, stosunek pracy, w tym spółdzielczy stosunek pracy, członkostwo w rolniczej spółdzielni produkcyjnej lub innej spółdzielni zajmującej się produkcją rolną, praca nakładcza, emerytura lub renta;
9.inne źródła.
W myśl art. 12 ust. 1 ww. ustawy:
Za przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.
Użyty powyżej zwrot „w szczególności” oznacza, że wymienione kategorie przychodów zostały wskazane jedynie przykładowo. Przychodem ze stosunku pracy i stosunków pokrewnych są więc wszelkiego rodzaju wypłaty i świadczenia skutkujące u podatnika powstaniem przysporzenia majątkowego, mające swoje źródło w łączącym pracownika z pracodawcą stosunku pracy lub stosunku pokrewnym.
Analiza powyższego przepisu prowadzi do wniosku, że podstawą nabycia prawa do m.in. odszkodowań wypłaconych pracownikowi lub byłemu pracownikowi jest łączący lub uprzednio łączący tę osobę z pracodawcą stosunek pracy, a zatem odprawy i odszkodowania takie stanowią przychód ze stosunku pracy, opodatkowany lub zwolniony od podatku.
Stosownie natomiast do art. 20 ust. 1 ww. ustawy:
Za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, kwoty uzyskane z tytułu zwrotu z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego oraz wypłaty z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego, w tym także dokonane na rzecz osoby uprawnionej na wypadek śmierci oszczędzającego, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, świadczenia otrzymane z tytułu umowy o pomocy przy zbiorach, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i art. 17.
Sformułowanie „w szczególności” dowodzi, że definicja przychodów z innych źródeł ma charakter otwarty i tym samym powyższa ustawa w swoich założeniach daje podstawy prawne, aby do tej kategorii zaliczyć również przychody inne niż wymienione wprost w art. 20 ust. 1 ww. ustawy.
Zwolnienie przedmiotowe
Każde odszkodowanie stanowi przysporzenie majątkowe – przychód podatkowy. Jednakże, ustawodawca ze względów celowościowych wprowadził w zakresie niektórych odszkodowań zwolnienia z podatku dochodowego od osób fizycznych, które wynikają m.in. z treści art. 21 ust. 1 pkt 3 i pkt 3b ustawy.
I tak, na mocy art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Wolne od podatku dochodowego są otrzymane odszkodowania lub zadośćuczynienia, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw, oraz otrzymane odszkodowania lub zadośćuczynienia, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z postanowień układów zbiorowych pracy, innych opartych na ustawie porozumień zbiorowych, regulaminów lub statutów, o których mowa w art. 9 § 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (Dz.U. z 2023 r. poz. 1465 ze zm.), z wyjątkiem:
a) określonych w prawie pracy odpraw i odszkodowań z tytułu skrócenia okresu wypowiedzenia umowy o pracę,
b) odpraw pieniężnych wypłacanych na podstawie przepisów o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników,
c) odpraw i odszkodowań z tytułu skrócenia okresu wypowiedzenia funkcjonariuszom pozostającym w stosunku służbowym,
d) odszkodowań przyznanych na podstawie przepisów o zakazie konkurencji,
e) odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą,
f) odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzeniem działów specjalnych produkcji rolnej, z których dochody są opodatkowane według skali, o której mowa w art. 27 ust. 1, lub na zasadach, o których mowa w art. 30c,
g) odszkodowań wynikających z zawartych umów lub ugód innych niż ugody sądowe.
Przywołane uregulowania prawne wskazują jednoznacznie, że nie wszystkie odszkodowania lub zadośćuczynienia otrzymane przez osoby fizyczne wolne są od podatku dochodowego.
Należy zaznaczyć, że zwolnieniem określonym w przytoczonym wyżej przepisie art. 21 ust. 1 pkt 3 ww. ustawy, objęte są tylko zadośćuczynienia/odszkodowania, których wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw.
To oznacza, że zwolnieniem nie są objęte wszystkie zadośćuczynienia/odszkodowania, a tylko te, których wysokość lub zasady ustalania zostały określone wprost w stosownych przepisach prawa, z wyjątkiem enumeratywnie wymienionych kategorii świadczeń.
Ustawodawca konsekwentnie wyłączył z katalogu zwolnień przepisem art. 21 ust. 1 pkt 3 lit. g) zadośćuczynienia/odszkodowania, które zostały otrzymane na podstawie zawartej pomiędzy stronami umowy lub ugody pozasądowej, nawet w sytuacji, gdy ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw.
Natomiast, w świetle art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Wolne od podatku dochodowego są inne odszkodowania lub zadośćuczynienia otrzymane na podstawie wyroku lub ugody sądowej do wysokości określonej w tym wyroku lub tej ugodzie, z wyjątkiem odszkodowań lub zadośćuczynień:
a) otrzymanych w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą,
b) dotyczących korzyści, które podatnik mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono.
Odwołując się zatem do prawa cywilnego stwierdzić należy, że o odszkodowaniu możemy mówić wyłącznie w przypadku powstania konkretnej szkody, która wywołana została określonym działaniem lub zaniechaniem drugiej strony, której można przypisać odpowiedzialność za jej powstanie. Odszkodowanie to rodzaj świadczenia, które należy się za wyrządzenie szkody (odpowiednio zadośćuczynienie za doznane krzywdy) od podmiotu, który szkodę wyrządził lub ponosi za nią odpowiedzialność. Odszkodowanie stanowi pieniężną równowartość szkody majątkowej lub szkody na osobie, natomiast zadośćuczynienie jest pieniężną formą zrekompensowania szkody niemajątkowej.
Ocena Pana sytuacji
Z zaprezentowanego opisu sprawy wynika, że były pracodawca w latach 2018-2019 nie wypłacił Panu należnego wynagrodzenia za pracę. Sprawa trafiła do sądu pracy, gdzie zawarto ugodę. Pracodawca jednak z zawartej ugody nie wywiązał się, więc sprawa trafiła do komornika sądowego. Postanowieniem komornika z … 2023 r. umorzono postępowanie egzekucyjne z urzędu, wobec stwierdzenia bezskuteczności egzekucji. Następnie został skierowany wniosek do Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych, który to stwierdził, że świadczenie nie jest Panu należne. Wobec powyższego zostały wysłane przez kancelarię adwokacką na adresy prywatne pisma do członków zarządu spółki wzywające do uregulowania należności z jednoczesną propozycją zawarcia ugody pozasądowej. Na podstawie ww. ugody członkowie zarządu spółki zobowiązali się do zapłaty na Pana solidarnie kwoty … zł w … równych ratach płatnych do końca kolejnego miesiąca począwszy od czerwca 2024 r.
Stwierdzić należy, kwota ta bez wątpienia jest odszkodowaniem za doznaną krzywdę. Z treści wniosku wynika jednak, że ugoda nie została zawarta przed sądem. Stwierdził Pan bowiem:
(…) zostały wysłane przez kancelarię adwokacką na adresy prywatne pisma do członków zarządu spółki wzywające do uregulowania należności z jednoczesną propozycją zawarcia ugody pozasądowej. Na podstawie ww. ugody członkowie zarządu spółki zobowiązali się do zapłaty (…)
Biorąc powyższe pod uwagę, należy również przypomnieć, że odszkodowanie, podobnie jak zadośćuczynienie, nie korzysta ze zwolnienia podatkowego, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 3 lit. g) oraz pkt 3b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, jeżeli wynika ono z umowy lub ugody innej niż ugoda sądowa.
Zatem już sama okoliczność zawarcia ugody pozasądowej – stosownie do art. 21 ust. 1 pkt 3 lit. g) oraz art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych – wyklucza zwolnienie od opodatkowania otrzymanej kwoty. Ponadto wysokość odszkodowania, które Pan otrzymał nie wynika z żadnej ustawy, ani aktu wykonawczego tylko z porozumienia stron sporu.
W konsekwencji, skoro przedmiotowa kwota, którą Pan uzyskał, nie stanowi odszkodowania/zadośćuczynienia, którego wysokość lub zasady wynikają z przepisów odrębnych ustaw, natomiast podstawą jej przyznania jest zawarta polubownie ugoda pozasądowa, wówczas takie świadczenie nie podlega zwolnieniu określonemu w art. 21 ust. 1 pkt 3 oraz 3b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Otrzymując przedmiotowe świadczenie, uzyskał Pan przysporzenie majątkowe, skutkujące powstaniem przychodu, od którego należy odprowadzić podatek dochodowy.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Pan przedstawił i stanu prawnego, który obowiązywał w dniu zaistnienia zdarzenia.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i zastosuje się Pan do interpretacji.
·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1) z zastosowaniem art. 119a;
2) w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3) z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.