Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe - Interpretacja - null

Shutterstock
Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe - Interpretacja - null

Temat interpretacji

Temat interpretacji

Temat interpretacji

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowna Pani,

stwierdzam, że Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

30 listopada 2024 r. wpłynął Pani wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie możliwości skorzystania z rozliczenia w sposób przewidziany dla osoby samotnie wychowującej dziecko. Uzupełniła go Pani pismem z 8 stycznia 2025 r. (wpływ 10 stycznia 2025 r.) – w odpowiedzi na wezwanie.

Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

W zeznaniu podatkowym PIT-37 za rok podatkowy 2023 dokonała Pani rozliczenia podatku w sposób przewidziany dla osób samotnie wychowujących dzieci (część B. poz. 9 pkt 4 PIT-37). Jest Pani obywatelką polską oraz polską rezydentką podatkową. W roku 2010 zawarła Pani związek małżeński, z którego to związku w roku 2011 i 2013 na świat przyszli kolejno Pani synowie, tj. A i B. W 2022 r. małżeństwo Pani wyrokiem Sądu Okręgowego (…) zostało rozwiązane przez rozwód bez orzekania o winie żadnej ze stron. W roku 2024 zmieniła Pani nazwisko z (…) na (…) (rodowe). W ww. wyroku pełnię władzy rodzicielskiej powierzono obojgu rodzicom, a miejsce zamieszkania małoletnich synów Sąd ustalił przy matce. Nie została orzeczona opieka naprzemienna. Ojciec dzieci został zobowiązany do ponoszenia kwoty alimentów w wysokości (…) zł miesięcznie na każdego z synów. Pozostałymi kosztami utrzymania i wychowania dzieci oraz do osobistego o nie starania została zobowiązana w przedmiotowym wyroku matka.

Jest Pani osobą samotną, nie zawarła Pani ponownie związku małżeńskiego ani też nie pozostaje Pani w żadnym związku nieformalnym. Zamieszkuje Pani wyłącznie z dwójką Pani synów. Od października 2021 r. ojciec dzieci nie zamieszkuje z Wami, realizując jedynie kontakty ustalone na dwa popołudnia w tygodniu w godz. od 15:30 do 20:00 oraz w co drugi weekend od soboty od godz. 10:00 do niedzieli do godz. 19:00. Centrum życiowe Pani dzieci stanowi mieszkanie, w którym wspólnie zamieszkujecie. Dzieci mają tu swoje pokoje, miejsce do spania i nauki. Na Pani osobie spoczywa ciężar ciągłej i codziennej opieki nad Pani synami oraz realizacji wszelkich obowiązków z tym związanych, tj. codziennej troski o ich zdrowie, prawidłowe żywienie, przygotowywanie posiłków, pranie, sprzątanie, uczestniczenie w zebraniach z rodzicami, sprawowanie opieki w czasie choroby, dbałość o wspólny dom, co oznacza w praktyce dbałość o wszystkie sfery życia małoletnich dzieci. Podkreśla Pani, że nigdy nie sprawuje opieki nad dziećmi w jednym czasie i miejscu razem z ich ojcem, który wyprowadził się w 2021 r. do mieszkania swoich rodziców i tam też od tego czasu realizuje kontakty z synami. Proces wychowawczy synów to przede wszystkim Pani codzienne działania i czynności podejmowane samodzielnie. Ojciec dzieci poza godzinami ww. kontaktów nie korzysta ze swojego prawa i możliwości widywania się i wychowywania synów. Dzieci łącznie z Panią nie osiągają dochodów wykluczających wspólne opodatkowanie, dlatego też biorąc pod uwagę wszystkie wskazane wyżej okoliczności uznała Pani, że może rozliczyć się jako osoba samotnie wychowująca dzieci. Dochody jakie uzyskuje Pani pochodzą ze stosunku pracy na pełen etat. Ponadto pobiera Pani świadczenie wychowawcze 500+ (obecnie 800 zł) oraz jednorazowo w roku świadczenie „dobry start” w wysokości 300 zł na każdego z synów. Kwota alimentów jakie otrzymuje Pani na dwóch Pani synów w łącznej wysokości (…) zł miesięcznie nie pokrywa podstawowych potrzeb egzystencjalnych dzieci.

Uzupełnienie stanu faktycznego

W piśmie z 8 stycznia 2024 r., stanowiącym uzupełnienie wniosku, udzieliła Pani następujących odpowiedzi na zadane w wezwaniu pytania:

1)w rozliczeniu za który konkretnie rok podatkowy chciałaby Pani skorzystać z możliwości rozliczenia się w sposób przewidziany dla „osoby samotnie wychowującej dziecko” (tj. czy przedmiotem Pani zapytania jest rozliczenie dochodów w ww. sposób za 2023 r.);

Odpowiedź: Przedmiotem Pani wniosku jest rozliczenie dochodów w sposób przewidziany dla osoby samotnie wychowującej dziecko za rok 2023 r. oraz możliwości rozliczania się w ten sposób w latach przyszłych w przypadku dalszego trwania sytuacji opisanej we wniosku.

2)kiedy – proszę podać datę – uprawomocniło się orzeczenie sądu o rozwodzie między Panią a Pani byłym mężem, który jest ojcem wskazanych we wniosku dzieci;

Odpowiedź: Orzeczenie sądu o rozwodzie z ojcem Pani synów uprawomocniło się po 7 dniach od dnia wydania wyroku przez Sąd Okręgowy (…), tj. uprawomocniło się w dniu 7 czerwca 2022 r.

3)jaki status (stan cywilny) Pani posiadała w roku, będącym przedmiotem Pani zapytania, (tj. czy w całym tym okresie Pani stan cywilny to «rozwiedziona»);

Odpowiedź: Od dnia orzeczenia rozwodu, tj. od dnia 31 maja 2022 r. do dnia złożenia uzupełnienia wniosku pozostaje Pani osobą niezamężną (rozwiedzioną).

4)czy jest Pani matką lub opiekunem prawnym innych dzieci (niż wymienionych w treści wniosku dzieci) i względem nich wykonywała w roku, którego dotyczy wniosek władzę rodzicielską?; jeśli tak, należy podać ich daty urodzenia oraz czy wychowywała je Pani wspólnie z drugim rodzicem lub opiekunem prawnym?

Odpowiedź: Poza dziećmi własnymi wskazanymi we wniosku nie jest Pani matką ani też opiekunem prawnym innych dzieci.

5)czy w okresie (roku podatkowym), którego dotyczy wniosek, zarówno Pani, jak i ojciec Pani dzieci posiadaliście pełną władzę rodzicielską wobec dzieci?

Odpowiedź: W roku podatkowym 2023 zarówno Pani jak i ojciec Pani dzieci posiadaliście pełnie władzy rodzicielskiej.

6)czy w okresie (roku podatkowym), którego dotyczy wniosek, ojciec Pani dzieci pozbawiony został przez sąd władzy rodzicielskiej wobec dzieci?

Odpowiedź: W roku podatkowym, którego dotyczy wniosek ojciec Pani synów nie został pozbawiony władzy rodzicielskiej.

7)czy w okresie (roku podatkowym), którego dotyczy wniosek, miejscem zamieszkania Pani dzieci było każdorazowo Pani miejsce zamieszkania, inne niż miejsce zamieszkania ojca Pani dzieci?

Odpowiedź: Od roku 2021 miejscem zamieszkania Pani dzieci jest każdorazowo Pani miejsce zamieszkania, inne niż miejsce zamieszkania ich ojca, który opuścił rodzinę i miejsce wspólnego zamieszkania w 2021 r.

8)czy w okresie (roku podatkowym), którego dotyczy wniosek, to wyłącznie Pani (tj. bez udziału ojca Pani dzieci) faktycznie wykonywała władzę rodzicielską w stosunku do dzieci, tj. uczestniczyła Pani w wychowaniu dzieci, dbała o prawidłowy rozwój dzieci kształtując ich właściwe zachowania, rozwijała ich zainteresowania, sprawowała nad nimi pieczę/opiekę, ponosiła koszty ich utrzymania, troszczyła się o rozwój fizyczny i duchowy, zabezpieczała potrzeby bytowe, zdrowotne i edukacyjne, ponosiła wydatki związane z wypoczynkiem, brała czynny udział w sprawach dotyczących dzieci związanych z ich kształceniem, dodatkowymi zajęciami itp.?

Odpowiedź: W złożonym wniosku wskazała Pani, że od października 2021 r. zamieszkuje Pani wyłącznie z Pani małoletnimi dziećmi. To mieszkanie, w którym wspólnie zamieszkujecie stanowi ich centrum życiowe. Dzieci mają tu swoje pokoje, miejsce do spania i nauki. Na Pani osobie spoczywa ciężar ciągłej i codziennej opieki nad Pani synami oraz realizacji wszelkich obowiązków z tym związanych, tj. codziennej troski o ich zdrowie (wyłącznie Pani zaprowadzam dzieci do lekarza w czasie choroby i sprawuje nad nimi opiekę), prawidłowe żywienie, przygotowywanie śniadań do szkoły i pozostałych posiłków, pranie, sprzątanie, uczestniczenie w zebraniach z rodzicami oraz dbałość o wspólny dom, co w praktyce oznacza dbałość o wszystkie sfery życia. W roku 2022 i 2023 wyłącznie Pani woziła młodszego syna na treningi piłki nożnej, wyłącznie Pani uczęszczała z synami w niedziele na msze święte do kościoła i wyłącznie Pani zapewniła synom w roku 2023 wyjazd wakacyjny.

9)czy w okresie (roku podatkowym), którego dotyczy wniosek, ojciec Pani dzieci również wykonywał władzę rodzicielską w stosunku do dzieci, tj. uczestniczył w wychowaniu dzieci, dbał o prawidłowy rozwój dzieci kształtując ich właściwe zachowania, rozwijał ich zainteresowania, sprawował nad nimi pieczę/opiekę, troszczył się o ich rozwój fizyczny i duchowy, ponosił wydatki związane z wypoczynkiem, ponosił koszty ich utrzymania, zabezpieczał potrzeby bytowe, zdrowotne i edukacyjne, pomagał w edukacji szkolnej, brał czynny udział w sprawach dotyczących dzieci związanych z ich kształceniem, dodatkowymi zajęciami itp.?

Odpowiedź: Od 2021 r., tj. od dnia opuszczenia przez ojca rodziny ojciec Pani synów realizuje jedynie doraźne kontakty z synami ustalone na dwa popołudnia w tygodniu od godz. 15:30 do godz. 20:00 oraz w co drugi weekend od soboty od godz. 10:00 do niedzieli do godz. 19:00 – jeśli nie koliduje to z jego planami osobistymi. Ojciec często 2023 r. odwoływał spotkania z synami powołując się na swoją chorobę. W roku 2023 ojciec nie zabrał synów na wakacje, nie spędzał z nimi również ferii. W chwili obecnej w dni, w które ojciec realizuje kontakty, tj. we wtorki i czwartki od godz. 18:00 do godz. 20:00 chłopcy uczęszczają na treningi, zatem spędzają z ojcem łącznie 4 godziny w tygodniu.

10)jak często w okresie (roku podatkowym), którego dotyczy wniosek, odbywały się regularne spotkania/kontakty ojca z dziećmi i w jakich czynnościach przejawiały się: wychowanie i opieka ojca nad dziećmi?

Odpowiedź: Kontakty od 2021 r. odbywają się jedynie dwa popołudnia w tygodniu, tj. we wtorek i czwartek od godz. 15:30 lub 16:00 do godz. 20:00 oraz w co drugi weekend od soboty od godz. 10:00 lub 11:00 do niedzieli do godz. 19:00.

11)czy w okresie (roku podatkowym), którego dotyczy wniosek, samotnie wychowywała Pani i sprawowała opiekę nad dziećmi, czy też wspólnie z drugim rodzicem w powtarzających się okresach o porównywalnym wymiarze czasowym i jakościowym sprawowali Państwo odrębnie wyłączną opiekę i wychowywali dzieci?

Odpowiedź: W roku podatkowym 2022, 2023 jak i 2024 wychowywała Pani samotnie synów. W wyroku rozwodowym nie orzeczono opieki naprzemiennej. To w Pani domu dzieci mają swoje centrum życiowe. Dzieci zdecydowanie w większym wymiarze znajdują się pod opieką matki, niż ojca. Nigdy razem z ojcem w jednym czasie i miejscu nie sprawuje Pani opieki nad dziećmi.

12)czy w ww. okresie w odniesieniu do Pani lub Pani dzieci miały zastosowanie przepisy:

a)art. 30c (opodatkowanie dochodów z działalności gospodarczej, działów specjalnych produkcji rolnej, podatkiem liniowym) lub

b)ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym, z wyjątkiem art. 6 ust. 1a tej ustawy (tj. z wyjątkiem przepisów dotyczących najmu prywatnego)

- w zakresie osiągniętych w roku podatkowym przychodów, poniesionych kosztów uzyskania przychodów, zobowiązania lub uprawnienia do zwiększania lub pomniejszenia podstawy opodatkowania albo przychodów, zobowiązania lub uprawnienia do dokonywania innych doliczeń lub odliczeń;

Odpowiedź: Wskazane przepisy nie miały zastosowania ani w stosunku do Pani, ani do Pani dzieci.

13)czy w ww. okresie Pani lub Pani dzieci podlegała/y opodatkowaniu na zasadach wynikających z ustawy z dnia 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym lub ustawy z dnia 6 lipca 2016 r. o aktywizacji przemysłu okrętowego i przemysłów komplementarnych;

Odpowiedź: We wskazanym okresie przepisy nie miały zastosowania ani w stosunku do Pani, ani do Pani dzieci.

Pytanie

Czy sposób rozliczenia podatku dochodowego jako osoba samotnie wychowująca dzieci jest w Pani przypadku prawidłowy?

Pani stanowisko w sprawie

W Pani ocenie, na podstawie wyżej przytoczonego stanu faktycznego uważa Pani, że sposób rozliczenia jakiego Pani dokonała jest prawidłowy. Stanowisko w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego oparła Pani na art. 6 ust. 4c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2647 ze zm.):

Opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

W myśl art. 6 ust. 4c wskazanej ustawy:

Od dochodów jednego rodzica lub opiekuna prawnego, podlegającego obowiązkowi podatkowemu, o którym mowa w art. 3 ust. 1, będącego panną, kawalerem, wdową, wdowcem, rozwódką, rozwodnikiem, osobą, w stosunku do której orzeczono separację w rozumieniu odrębnych przepisów, lub osobą, której małżonek został pozbawiony praw rodzicielskich lub odbywa karę pozbawienia wolności, jeżeli ten rodzic lub opiekun w roku podatkowym samotnie wychowuje dzieci:

1)małoletnie,

2)pełnoletnie, które zgodnie z odrębnymi przepisami otrzymywały zasiłek (dodatek) pielęgnacyjny lub rentę socjalną,

3)pełnoletnie do ukończenia 25. roku życia, uczące się w szkołach, o których mowa w przepisach regulujących system oświatowy lub szkolnictwo wyższe, obowiązujących w Rzeczypospolitej Polskiej oraz w innym państwie

-podatek może być określony zgodnie z ust. 4d na wniosek wyrażony w rocznym zeznaniu podatkowym.

Na podstawie art. 6 ust. 4d wskazanej ustawy:

W przypadku, o którym mowa w ust. 4c, podatek jest określany w podwójnej wysokości podatku obliczonego od połowy dochodów osoby samotnie wychowującej dzieci, z uwzględnieniem art. 7, przy czym do sumy tych dochodów nie wlicza się dochodów (przychodów) opodatkowanych w sposób zryczałtowany na zasadach określonych w niniejszej ustawie.

Art. 6 ust. 4e cytowanej ustawy stanowi, że:

Przepisu ust. 4c pkt 3 nie stosuje się, jeżeli dziecko, o którym mowa w tym przepisie, uzyskało w roku podatkowym:

1)dochody, z wyjątkiem renty rodzinnej, podlegające opodatkowaniu na zasadach określonych w art. 27 lub art. 30b lub

2)przychody, o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 148 i 152

-w łącznej wysokości przekraczającej dwunastokrotność kwoty renty socjalnej określonej w ustawie z dnia 27 czerwca 2003 r. o rencie socjalnej (Dz. U. z 2022 r. poz. 240 i 2476), w wysokości obowiązującej w grudniu roku podatkowego.

Stosownie do art. 6 ust. 4f ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Sposób opodatkowania, o którym mowa w ust. 4d, nie ma zastosowania do osoby, która wychowuje wspólnie z drugim rodzicem albo opiekunem prawnym co najmniej jedno dziecko, w tym również gdy dziecko jest pod opieką naprzemienną, w związku z którą obydwojgu rodzicom zostało ustalone świadczenie wychowawcze zgodnie z art. 5 ust. 2a ustawy z dnia 11 lutego 2016 r. o pomocy państwa w wychowywaniu dzieci (Dz. U. z 2022 r. poz. 1577 i 2140).

Według art. 6 ust. 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Sposób opodatkowania, o którym mowa w ust. 2 i 4d, nie ma zastosowania, w przypadku gdy chociażby jeden z małżonków, osoba samotnie wychowująca dziecko lub jej dziecko:

1)stosuje przepisy:

a)art. 30c lub

b)ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym, z wyjątkiem art. 6 ust. 1a tej ustawy

-w zakresie osiągniętych w roku podatkowym przychodów, poniesionych kosztów uzyskania przychodów, zobowiązania lub uprawnienia do zwiększania lub pomniejszenia podstawy opodatkowania albo przychodów, zobowiązania lub uprawnienia do dokonywania innych doliczeń lub odliczeń;

2)podlega opodatkowaniu na zasadach wynikających z ustawy z dnia 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym lub ustawy z dnia 6 lipca 2016 r. o aktywizacji przemysłu okrętowego i przemysłów komplementarnych.

Brzmienie art. 6 ust. 4c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych precyzuje pojęcie „osoby samotnie wychowującej dzieci” w taki sposób, aby nie budziło wątpliwości, iż prawo do preferencyjnego opodatkowania dochodów nie przysługuje wszystkim osobom stanu wolnego posiadającym dzieci własne lub przysposobione, (o których mowa w tym przepisie), a wyłącznie jednemu z rodziców/opiekunów prawnych, tj. temu, który samotnie wychowuje dziecko/dzieci. Do skorzystania z tej preferencji, niewystarczające jest samo legitymowanie się określonym stanem cywilnym. Równie istotne jest samotne troszczenie się o byt materialny i rozwój emocjonalny dziecka bez udziału innej osoby, tj. w szczególności ojca lub matki dziecka.

Z istoty pojęcia „osoby samotnie wychowującej dziecko” wynika, że jest to osoba, która w określonej sytuacji, w określonym czasie, tj. w roku podatkowym, sama (bez udziału drugiej osoby), zajmuje się wychowywaniem dziecka. Przepis ten wymienia enumeratywnie osoby, którym przysługuje status osób samotnie wychowujących dzieci, odwołując się zarówno do statusu cywilnoprawnego osoby wychowującej dzieci, jak również do tego, że osoba ta w roku podatkowym musi faktycznie wychowywać dzieci samotnie, tj. bez wsparcia drugiego z rodziców.

Z uwagi na to, że ustawodawca w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych nie zawarł definicji pojęcia „wychowywać”, należy odwołać się do jego definicji słownikowych. „Wychowywać” w słownikowym rozumieniu oznacza: zapewniając byt doprowadzić do osiągnięcia pełnego rozwoju psychicznego i fizycznego. Wychowywanie polega na stałym troszczeniu się o byt materialny dziecka oraz o jego rozwój emocjonalny.

Wychowywanie dziecka nie sprowadza się jedynie do „jego utrzymania” czy też czasowego (doraźnego) przebywania z nim, lecz obejmuje ogół czynności zmierzających do należytego ukształtowania człowieka w sferze duchowej i psychicznej oraz zapewnienia mu materialnych podstaw rozwoju.

Użycie określenia „osoba samotnie wychowująca dzieci” oznacza zatem, że intencją ustawodawcy było przyznanie prawa do rozliczenia dochodów jako osoba samotnie wychowująca dziecko jednemu z rodziców lub opiekunów prawnych, który faktycznie wychowuje dziecko.

Podstawową kwestią jest zatem ustalenie, który z rodziców faktycznie wychowuje dziecko, gdy rodzice nie pozostają w związku małżeńskim i żadnemu z rodziców sąd nie ograniczył władzy rodzicielskiej, a jednocześnie ojciec (matka) dziecka wypełnia postanowienia wyroku sądowego w zakresie realizacji kontaktów z dzieckiem oraz świadczeń alimentacyjnych.

Wychowywanie dziecka nie sprowadza się jedynie do łożenia na jego utrzymanie oraz do czasowego (doraźnego) z nim przebywania. Wychowywanie dziecka obejmuje bowiem ogół czynności zmierzających do należytego ukształtowania człowieka w sferze duchowej, emocjonalnej i psychicznej wraz z materialną podstawą rozwoju. Oznacza to, że wykonywanie władzy rodzicielskiej polega na tym, że rodzic osobiście zajmuje się sprawami małoletniego dziecka, czyli podejmuje trud wykonywania wszystkich obowiązków, dzięki którym dziecko będzie wychowywane w sposób zapewniający jego prawidłowy rozwój.

W przypadku, gdy żadne z rodziców nie jest pozbawione władzy rodzicielskiej, rodzic który faktycznie w roku podatkowym dziecko wychowuje, czyli sprawuje nad nim ciągłą opiekę, stale troszczy się o byt materialny i rozwój emocjonalny dziecka, ma prawo do przedmiotowej preferencji podatkowej. W sytuacji, gdy dziecko pozostaje pod stałą, codzienną opieką jednego rodzica, a drugi rodzic jest zobowiązany do płacenia alimentów oraz zajmowania się dzieckiem doraźnie (np. zgodnie z orzeczeniem sądu), status samotnego rodzica ma ten, który wykonuje wszystkie obowiązki, dzięki którym dziecko będzie wychowywane w sposób zapewniający jego prawidłowy rozwój.

Rodzic, o którym mowa w art. 6 ust. 4c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, który w pojedynkę troszczy się o zaspokojenie bieżących potrzeb dziecka, nie traci statusu osoby samotnie wychowującej dziecko z racji utrzymywania sporadycznych kontaktów z dzieckiem przez drugiego rodzica lub płacenia przez niego alimentów.

Niezbędną przesłanką, jak już wcześniej zaznaczono, jest aby osoba, która chce skorzystać z preferencyjnego opodatkowania dochodów w trakcie roku podatkowego – faktycznie samotnie, tj. bez wsparcia drugiego z rodziców wychowywała dzieci.

Z uwagi na to, że ustawodawca w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych nie zawarł definicji pojęcia „wychowywać”, należy odwołać się do jego definicji słownikowych.

„Wychowywać” w słownikowym rozumieniu oznacza: zapewniając byt doprowadzić do osiągnięcia pełnego rozwoju psychicznego i fizycznego. Wychowywanie polega na stałym troszczeniu się o byt materialny dziecka oraz o jego rozwój emocjonalny.

Wychowywanie dziecka nie sprowadza się jedynie do „jego utrzymania” czy też czasowego (doraźnego) przebywania z nim, lecz obejmuje ogół czynności zmierzających do należytego ukształtowania człowieka w sferze duchowej i psychicznej oraz zapewnienia mu materialnych podstaw rozwoju.

Pojęcie wychowywania dziecka uszczegółowił Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z 31 maja 2011 r., sygn. akt II FSK 30/10, w uzasadnieniu którego znalazło się następujące stwierdzenie: „Wychowanie dziecka można określić jako kształtowanie osobowości dziecka poprzez kształtowanie jego samodzielności, obowiązkowości, rozwijanie predyspozycji intelektualnych i umiejętności praktycznych, kształtowanie światopoglądu oraz systemu wartości oraz postaw emocjonalnych”.

Podstawową kwestią jest zatem ustalenie, który z rodziców faktycznie wychowuje dziecko, gdy rodzice nie pozostają w związku małżeńskim i żadnemu z rodziców sąd nie ograniczył władzy rodzicielskiej, a jednocześnie ojciec (matka) dziecka częściowo wypełnia postanowienia wyroku sądowego w zakresie realizacji kontaktów z dzieckiem/świadczeń alimentacyjnych. Jednakże wychowywanie dziecka nie sprowadza się jedynie do łożenia na jego utrzymanie oraz do czasowego (doraźnego) z nim przebywania. Wychowywanie dziecka obejmuje bowiem ogół czynności zmierzających do należytego ukształtowania człowieka w sferze duchowej, emocjonalnej i psychicznej wraz z materialną podstawą rozwoju. Oznacza to, że wykonywanie władzy rodzicielskiej polega na tym, że rodzic osobiście zajmuje się sprawami małoletniego dziecka, czyli podejmuje trud wykonywania wszystkich obowiązków, dzięki którym dziecko będzie wychowywane w sposób zapewniający jego prawidłowy rozwój.

Zatem, prawo do omawianej preferencji podatkowej będzie przysługiwało jedynie temu z rodziców, czy opiekunów prawnych, który będąc osobą stanu wolnego (za wyjątkiem ściśle w ustawie określonym) faktycznie w roku podatkowym samotnie dziecko wychowuje, czyli sprawuje nad nim samodzielnie ciągłą opiekę, bez udziału drugiego rodzica w procesie wychowawczym.

Z przedstawionego opisu sprawy wynika, że w 2010 r. zawarła Pani związek małżeński, z którego to związku w 2011 r. i 2013 r. na świat przyszli kolejno Pani synowie, tj. A i B. W 2022 r. małżeństwo Pani wyrokiem Sądu Okręgowego (uprawomocnionym 7 czerwca 2022 r.) zostało rozwiązane przez rozwód bez orzekania o winie żadnej ze stron. W ww. wyroku pełnię władzy rodzicielskiej powierzono obojgu rodzicom, a miejsce zamieszkania małoletnich synów Sąd ustalił przy matce (Pani). W wyroku rozwodowym nie orzeczono opieki naprzemiennej. Ojciec dzieci został zobowiązany do ponoszenia kwoty alimentów w wysokości (…) zł miesięcznie na każdego z synów. Pozostałymi kosztami utrzymania i wychowania dzieci oraz do osobistego o nie starania została zobowiązana w przedmiotowym wyroku matka (Pani). W zeznaniu podatkowym PIT-37 za rok podatkowy 2023 dokonała Pani rozliczenia podatku w sposób przewidziany dla osób samotnie wychowujących dzieci. Jest Pani osobą samotną, nie zawarła Pani ponownie związku małżeńskiego ani też nie pozostaje Pani w żadnym związku nieformalnym. Zamieszkuje Pani wyłącznie z dwójką Pani synów. Od października 2021 r. ojciec dzieci nie zamieszkuje z Wami, realizując jedynie doraźne kontakty z synami ustalone na dwa popołudnia w tygodniu od godz. 15:30 do godz. 20:00 oraz w co drugi weekend od soboty od godz. 10:00 do niedzieli do godz. 19:00 – jeśli nie koliduje to z jego planami osobistymi. Ojciec często w 2023 r. odwoływał spotkania z synami powołując się na swoją chorobę. W roku 2023 ojciec nie zabrał synów na wakacje, nie spędzał z nimi również ferii. Centrum życiowe Pani dzieci stanowi mieszkanie, w którym wspólnie zamieszkujecie. Dzieci mają tu swoje pokoje, miejsce do spania i nauki. Od 2021 r. miejscem zamieszkania Pani dzieci jest każdorazowo Pani miejsce zamieszkania, inne niż miejsce zamieszkania ich ojca, który opuścił rodzinę i miejsce wspólnego zamieszkania w 2021 r. W roku podatkowym 2023 zarówno Pani, jak i ojciec Pani dzieci, posiadaliście pełnie władzy rodzicielskiej. W roku podatkowym, którego dotyczy wniosek ojciec Pani synów nie został pozbawiony władzy rodzicielskiej. Na Pani osobie spoczywa ciężar ciągłej i codziennej opieki nad Pani synami oraz realizacji wszelkich obowiązków z tym związanych, tj. codziennej troski o ich zdrowie (wyłącznie Pani zaprowadza dzieci do lekarza w czasie choroby i sprawuje nad nimi opiekę), prawidłowe żywienie, przygotowywanie śniadań do szkoły i pozostałych posiłków, pranie, sprzątanie, uczestniczenie w zebraniach z rodzicami, sprawowanie opieki w czasie choroby, dbałość o wspólny dom, co oznacza w praktyce dbałość o wszystkie sfery życia małoletnich dzieci. W roku 2022 i 2023 wyłącznie Pani woziła młodszego syna na treningi piłki nożnej, wyłącznie Pani uczęszczała z synami w niedziele na msze święte do kościoła i wyłącznie Pani zapewniła synom w roku 2023 wyjazd wakacyjny. Podkreśla Pani, że nigdy nie sprawuje opieki nad dziećmi w jednym czasie i miejscu razem z ich ojcem, który wyprowadził się w 2021 r. do mieszkania swoich rodziców i tam też, od tego czasu realizuje kontakty z synami. Proces wychowawczy synów to przede wszystkim Pani codzienne działania i czynności podejmowane samodzielnie. Ojciec dzieci poza godzinami ww. kontaktów nie korzysta ze swojego prawa i możliwości widywania się i wychowywania synów. Dzieci łącznie z Panią nie osiągają dochodów wykluczających wspólne opodatkowanie, dlatego też, biorąc pod uwagę wszystkie wskazane wyżej okoliczności uznała Pani, że może rozliczyć się jako osoba samotnie wychowująca dzieci. Dochody jakie uzyskuje Pani pochodzą ze stosunku pracy na pełen etat. Ponadto pobiera Pani świadczenie wychowawcze 500+ (obecnie 800 zł) oraz jednorazowo w roku świadczenie „dobry start” w wysokości 300 zł, na każdego z synów. Kwota alimentów jakie otrzymuje Pani na dwóch Pani synów w łącznej wysokości (…) zł miesięcznie nie pokrywa podstawowych potrzeb egzystencjalnych dzieci. W roku podatkowym 2022, 2023 i 2024 wychowywała Pani samotnie synów. To w Pani domu dzieci mają swoje centrum życiowe. Dzieci zdecydowanie w większym wymiarze znajdują się pod opieką matki, niż ojca. Nigdy razem z ojcem w jednym czasie i miejscu nie sprawuje Pani opieki nad dziećmi. Poza dziećmi własnymi wskazanymi we wniosku nie jest Pani matką ani opiekunem prawnym innych dzieci.

Fakt utrzymywania kontaktów pomiędzy dziećmi i drugim rodzicem, nie pozbawia pierwszego rodzica – przy którym dzieci mieszkają – prawa do opodatkowania swoich dochodów na zasadach określonych w art. 6 ust. 4d ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Jednocześnie przepisy powyższej ustawy nie uzależniają prawa podatnika do preferencyjnego opodatkowania jego dochodów od tego, czy przez cały rok był osobą samotnie wychowującą dziecko. Wystarczające jest zatem, aby taki stan zaistniał w ciągu roku, a nie trwał przez cały rok.

Skoro w 2023 r. dzieci zamieszkiwały z Panią, a Pani jako rozwódka nie sprawowała opieki w porównywalnym wymiarze czasowym i jakościowym nad nimi z byłym mężem, ciężar wychowania dzieci spoczywał na Pani, to ma Pani prawo do skorzystania z preferencyjnego rozliczenia za 2023 r. jako osoba samotnie wychowująca dzieci, na zasadach określonych w art. 6 ust. 4c i ust. 4d ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Pani przedstawiła i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

Niniejsza interpretacja obowiązuje w odniesieniu do przyszłych okresów rozliczeniowych jeżeli nie zmieni się stan faktyczny i stan prawny.

Organ podkreśla, że procedura wydawania indywidualnych interpretacji przepisów prawa podatkowego nie podlega regułom przewidzianym dla postępowania podatkowego, czy kontrolnego. Organ wydający interpretacje opiera się wyłącznie na opisie stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego przedstawionego we wniosku – nie prowadzi postępowania dowodowego. Postępowanie w sprawie wydania interpretacji indywidualnej ma na celu wyjaśnienie wątpliwości co do sposobu zastosowania przepisów prawa podatkowego materialnego do określonego stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego. Przedmiotem interpretacji wydanej na podstawie art. 14b ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111) jest sam przepis prawa. Rolą postępowania w sprawie wydania indywidualnej interpretacji przepisów podatkowych nie jest ustalanie stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego), stanowi to bowiem domenę ewentualnego postępowania podatkowego. To na podatniku ciąży obowiązek udowodnienia w toku tego postępowania okoliczności faktycznych, z których wywodzi on dla siebie korzystne skutki prawne. Organ nie prowadzi postępowania dowodowego, ograniczając się do analizy okoliczności podanych we wniosku. W stosunku do tych okoliczności wyraża swoje stanowisko, które zawsze musi być jednak ustosunkowaniem się do poglądu (stanowiska) prezentowanego w danej sprawie przez wnioskodawcę. Jeżeli zatem, przedstawiony we wniosku stan faktyczny będzie się różnił od występującego w rzeczywistości, wówczas wydana interpretacja nie będzie Pani chroniła w zakresie rzeczywiście zaistniałego stanu faktycznego. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu opisu sprawy przedstawionego we wniosku, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Pani sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pani do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1) z zastosowaniem art. 119a;

2) w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3) z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.