Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowna Pani,

stwierdzam, że Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

18 listopada 2024 r. wpłynął Pani wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie możliwości skorzystania z rozliczenia w sposób przewidziany dla osoby samotnie wychowującej dziecko. Uzupełniła go Pani pismami złożonymi 3 stycznia 2025 r. i 10 stycznia 2025 r. – w odpowiedzi na wezwania.

Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

Wyrokiem Sądu z dnia 15 lutego 2022 r. rozwiązane zostało Pani małżeństwo, od tego czasu pozostaje Pani osobą rozwiedzioną. Orzeczenie rozwodu nastąpiło bez orzekania o winie. Władza rodzicielska nad wspólną córką − małoletnią … (obecnie 7 lat) powierzona została obojgu rodzicom. Miejscem pobytu córki wyrokiem sądu ustalono każdorazowe miejsce zamieszkania matki, czyli Pani. Sąd orzekł o kontaktach ojca z dzieckiem: w co drugi weekend od soboty godz. 9:00 do niedzieli godzina 21:00 oraz w każdy wtorek i czwartek od zakończenia przez dziecko zajęć edukacyjnych do godziny 19:30. Kosztami utrzymania dziecka Sąd obciążył obydwoje rodziców, przy czym udział ojca w tych kosztach ustalono na 1 300 zł miesięcznie. Na skutek wniesienia z Pani strony apelacji w części dotyczącej wysokości świadczenia alimentacyjnego, wyrokiem Sądu Apelacyjnego z dnia 15 listopada 2023 r. udział ojca w kosztach utrzymania dziecka ustalono na 1 650 zł miesięcznie.

Ojciec odwiedza dziecko dwa razy w tygodniu, tj. we wtorki i czwartki. Zwykle dziecko odbierane jest przez ojca z placówki szkolnej ok. godziny 17:00 i odwożone do miejsca zamieszkania ok. godziny 19:00. Od daty orzeczenia rozwodu samotnie wychowuje Pani córkę (urodzoną … 2017 r.). Jako, że dziecko mieszka z Panią, to na Pani spoczywa codzienny obowiązek zapewnienia córce bytu, opieki, wyżywienia, zorganizowania transportu do szkoły, zapewnienia ubrania, dopilnowania wizyt lekarskich, szczepień, zakupu wszelkich potrzebnych rzeczy, opieki nad dzieckiem w czasie choroby, udział w zebraniach szkolnych, pomoc w nauce, zorganizowanie i dopilnowanie udziału w zajęciach pozalekcyjnych (basenowych, dodatkowych kursów językowych, zajęć gry na instrumencie, zajęć plastycznych), uczestnictwo w wydarzeniach szkolnych, jak również zorganizowania atrakcji, udziału w uroczystościach koleżanek i kolegów, rozrywek, wakacji, ferii. Od rozwodu do chwili obecnej mieszka Pani z córką (we dwie), pozostaje Pani rozwiedziona. W tym okresie wykonywanie władzy rodzicielskiej przez ojca dziecka odbywało się w bardzo ograniczonym zakresie. Były to spotkania w wyznaczonych przez Sąd terminach − z zastrzeżeniem przypadków ich odwoływania w powołaniu na przyczyny zawodowe lub prywatne wyjazdy ojca. W tym czasie ojciec dziecka nie podjął żadnej współpracy umożliwiającej wspólną organizację lub koordynację zajęć dla dziecka. Nigdy też, pomimo propozycji, nie zdecydował się na spotkanie z córką w dodatkowych, poza wyznaczonymi sądownie terminach. W przypadku, kiedy ojciec odwołuje spotkania z dzieckiem obowiązek opieki spoczywa na Pani. W przeciwnych sytuacjach − gdy konieczne są z Pani strony wyjazdy służbowe, ojciec dziecka nigdy nie podjął się opieki, którą musi Pani zorganizować we własnym zakresie, w tym w szczególności korzystając z pomocy swoich rodziców, tj. dziadków córki.

Ojciec dziecka mieszka od daty rozwodu z nową partnerką (stan cywilny ojca nie jest Pani znany), pod nieustalonym adresem. Pomimo podejmowania prób jego ustalenia, adres nie został wskazany. To Pani jest osobą, która troszczy się o rozwój fizyczny i intelektualny dziecka, zabezpiecza potrzeby bytowe córki, zdrowotne i edukacyjne, ponosi wydatki związane z wypoczynkiem, czy realizacją hobby. Pani zawozi córkę do szkoły i zwykle sama ją odbiera, organizuje zajęcia dodatkowe (np. nauka języka angielskiego, gry na pianinie, basen, zajęcia plastyczne), które także finansuje. Uczestniczy Pani w zebraniach w szkole, zajęciach basenowych, wnosi składki na Radę Rodziców, na wszelkie wydarzenia, wycieczki, kino, teatr, książki, upominki. Należy Pani do grupy rodziców na komunikatorze (zarówno wstecznie − w okresie przedszkolnym, jak również aktualnie – w okresie szkolnym − jako jedyny opiekun), na której wspólnie podejmowane są decyzje z zakresu życia dzieci. Pilnuje Pani wyników w szkole, odrabiania prac domowych, czytania na czas lektur szkolnych, czy przygotowywania prac na konkursy. Pomaga Pani w lekcjach (jeśli trzeba). Interweniuje Pani w sprawach konfliktów pomiędzy dziećmi – ma Pani stały kontakt z wychowawczynią i opiekunami w świetlicy. Organizuje Pani córce spotkania z rówieśnikami w czasie pozaszkolnym. Ponadto, organizuje Pani również córce różne atrakcje, jak np. wyjścia na wydarzenia edukacyjne i sportowe, czy pikniki z okazji Dnia Dziecka, parki rozrywki, wystawy, wycieczki rowerowe, spływy kajakiem. Organizuje Pani także czas podczas wakacji i ferii. Wspólnie wyjeżdża Pani z córką na wakacje (nad morze) oraz w trakcie ferii zimowych w góry − wybór miejsca i biura podróży podyktowany jest zawsze potrzebami dziecka. Dba Pani także o zdrowie córki pilnując nie tylko higieny i diety na co dzień, ale także chodząc z córką na wizyty lekarskie, szczepienia (także dodatkowe), wizyty u stomatologa. Opiekuje się Pani córką podczas chorób. Dodatkowo włącza Pani córkę w wykonywanie obowiązków domowych, wspiera w osiąganiu kolejnych etapów samodzielności i jednocześnie w budowaniu poczucia sprawczości i tym samym pewności siebie.

W Pani ocenie powyższe wskazuje jednoznacznie, że wychowywanie córki spoczywa na Pani barkach. Opieka naprzemienna nie została orzeczona przez sąd.

Przez cały okres, którego dotyczy wniosek, Pani córka nie została umieszczona w instytucji zapewniającej całodobowe utrzymanie w rozumieniu przepisów o świadczeniach rodzinnych. Świadczenie wychowawcze (tzw. 500/800+) na dziecko pobiera Pani.

Wskazuje Pani, że:

·uzyskuje dochody z tytułu umowy o pracę;

·posiada zarejestrowaną działalność gospodarczą (działalność kancelarii prawnej), która od początku zarejestrowania pozostaje zawieszona;

·nie mają wobec Pani i córki zastosowania przepisy art. 30c ani ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym;

·ani Pani, ani córka nie podlegają opodatkowaniu na zasadach wynikających z ustawy z dnia 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym lub ustawy z dnia 6 lipca 2016 r. o aktywizacji przemysłu okrętowego i przemysłów komplementarnych.

W sprawie, którą Pani opisała, nie toczy się postępowanie podatkowe, nie jest prowadzona kontrola podatkowa lub kontrola celno-skarbowa oraz sprawa nie została rozstrzygnięta w decyzji lub postanowieniu organu podatkowego.

W uzupełnieniu wniosku wskazała Pani, że wyrok rozwodowy z 15 lutego 2022 r. uprawomocnił się częściowo 1 marca 2022 r. Dotyczy to:

Pkt I. rozwiązania związku małżeńskiego bez orzekania o winie.

Pkt II. powierzenia wykonywania władzy rodzicielskiej obu stronom i ustalenia, że miejscem stałego pobytu małoletniej … będzie każdorazowe miejsce zamieszkania powódki … (Pani).

Pkt IV. ustalenia prawa i obowiązku kontaktu z małoletnią przez ojca ….

Pkt V i VI. dot. kosztów procesu i opłaty sądowej.

Wyrok został przez Panią częściowo zaskarżony, tj. w części dotyczącej świadczeń alimentacyjnych należnej na rzecz małoletniej córki. Sąd Apelacyjny w … w sprawie o sygn. … wydał wyrok w dniu 15 listopada 2023 r. Wyrok apelacyjny uprawomocnił się w momencie jego wydania.

W latach podatkowych 2022-2023 podlegała Pani na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu.

Pani córka rozpoczęła naukę w publicznej szkole podstawowej w roku szkolnym 2024/2025. Wcześniej, tj. w roku szkolnym 2023/2024 uczęszczała do oddziału zerowego przy ww. publicznej szkole podstawowej. W roku szkolnym 2020/2021, 2021/2022 i 2022/2023 dziecko uczęszczało do przedszkola publicznego.

Opisany we wniosku sposób sprawowania przez Panią wyłącznej opieki nad córką obowiązywał już w latach 2022-2023. Począwszy od 2022 r. (a także wcześniej) opieka nad córką sprawowana była przez Panią. Względem informacji ujętych we wniosku, we wcześniejszych okresach inne były wyłącznie placówki oświatowe, do których uczęszczała Pani córka. Już w 2022 r. odprowadzała Pani dziecko do przedszkola, następnie zerówki, organizowała, opłacała i zawoziła Pani dziecko na zajęcia dodatkowe (zajęcia z zakresu integracji sensorycznej, zajęcia z logopedii, zajęcia z pływania, zajęcia gry na pianinie, zajęcia plastyczne). W latach 2022-2023 wyłącznie Pani uczestniczyła w zebraniach rodziców, miała kontakt na stałe z wychowawczyniami, wnosiła składki i dodatkowe opłaty (tzw. darowizny) na konieczne dziecku przedmioty w przedszkolu, czy w zerówce. We wskazanym okresie należała Pani do grupy rodziców na komunikatorze (w okresie przedszkolnym, w okresie zerówki, jak również aktualnie w okresie szkolnym, jako jedyny opiekun), na której wspólnie podejmowane są decyzje z zakresu życia dzieci. Interweniowała Pani w sprawach konfliktów pomiędzy dziećmi, miała Pani stały kontakt z wychowawczynią i opiekunami. Organizowała Pani córce spotkania z rówieśnikami w czasie pozaszkolnym, w tym na spotkaniach urodzinowych. Finansowała Pani zakup prezentów, wycieczki, wyjścia do kina, sali zabaw, teatru, na lodowisko.

Organizowała Pani dziecku również wyjazdy w okresie wakacyjnym, czy w czasie ferii zimowych, tj. wyjazdy zorganizowane, w tym z instruktorami narciarstwa, animatorami, w ramach których dziecko miało zapewnione zarówno warunki do rozwoju fizycznego, jak i rozrywkę.

W latach 2022-2023 ojciec zajmował się dzieckiem analogicznie do opisu zawartego we wniosku. Już w 2022 r., zgodnie z wyrokiem rozwodowym Sąd ustalił prawo i obowiązek kontaktu ojca z dzieckiem, tj. we wtorki i czwartki od godziny 17:00 do godziny 19:30 (przy czym w praktyce dziecko zawsze odwożone było do domu przez ojca przed godziną 19:00), a także w co drugi weekend od godziny 9:00 w sobotę do godziny 19:00 w niedzielę.

Począwszy od 2022 r., w przypadku wyjazdów służbowych ojca, wyjazdów prywatnych, lub innego rodzaju nieobecności ojca, opiekę nad dzieckiem sprawowała Pani. Już w 2022 r. sytuacje te zdarzały się często. W okresie od 2022 r. ojciec faktycznie nie wykonywał i nie wykonuje względem małoletniej córki władzy rodzicielskiej, rozumianej jako wykonywanie obowiązków zapewniających prawidłowy rozwój fizyczny i psychiczny, a w szczególności, nie sprawuje faktycznej pieczy nad dzieckiem i jego majątkiem, nie zajmuje się wychowaniem dziecka, nie uczestniczy w podejmowaniu istotnych decyzji dotyczących zdrowia, rozwoju oraz wychowania dziecka.

Ojciec dziecka, zgodnie z orzeczeniem sądowym, wypełnia obowiązek alimentacyjny oraz ma prawo i obowiązek kontaktów z dzieckiem w wyznaczonych dniach. Prawo do kontaktów dotyczy określonych dni (wtorki i czwartki od godziny 17:00 do godziny 19:30 − przy czym w praktyce dziecko zawsze odwożono do domu przed godziną 19:00), a także w co drugi weekend od godziny 9:00 w sobotę do godziny 19:00 w niedzielę.

Władza rodzicielka we wszelkich sprawach dotyczących zapewnienia potrzeb edukacyjnych, rozwojowych, zdrowotnych, emocjonalnych, społecznych dziecka począwszy od 2022 r. wykonywana jest przez Panią.

Ojciec dziecka wykonuje orzeczenie sądowe w zakresie spotkań z córką.

W latach podatkowych 2022-2023 Pani były mąż należycie i regularnie wywiązywał się z obowiązku płacenia na rzecz córki alimentów. W ww. okresie Pani były mąż nie partycypował w wydatkach związanych z potrzebami córki (w inny sposób niż poprzez płacenie zasądzonych przez Sąd alimentów). Wszelkie dodatkowe koszty/wydatki (w tym na opiekę stomatologiczną, zajęcia dodatkowe, wyjazdy, wyprawki) ponoszone były przez Panią.

Na pytanie Organu o treści: „czy jest Pani matką lub opiekunem prawnym innych dzieci (niż wymienionej w treści wniosku córki) i względem nich wykonywała w latach, których dotyczy wniosek władzę rodzicielską; jeśli tak, należy podać ich daty urodzenia”, wskazała Pani: „Nie.”.

W latach 2022-2023 Pani dochody były opodatkowane według skali podatkowej, zostały pobrane i odprowadzone zaliczki przez pracodawcę.

W latach podatkowych 2022-2023 Pani córka nie osiągnęła dochodu.

W latach 2022-2023 Pani dziecko nie otrzymywało zasiłku (dodatku) pielęgnacyjnego ani renty socjalnej.

Pytania

Czy przysługuje Pani prawo do rozliczenia dochodu jako osoba samotnie wychowująca dziecko w świetle art. 6 ust. 4c i art. 6 ust. 4d ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. 2024 r. poz. 226)? Czy prawo to przysługuje Pani za okresy od daty rozwodu, tj. za rok 2022 i 2023?

Pani stanowisko w sprawie

W świetle obowiązujących przepisów oraz stanu faktycznego ma Pani prawo rozliczyć podatek dochodowy na zasadach preferencyjnych, czyli jako samotny rodzic. Prawo to przysługuje Pani za okresy od daty rozwodu, tj. za rok 2022 i 2023.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2647 ze zm.):

Zgodnie z art. 6 ust. 4c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, dodanym przez art. 1 pkt 1 lit. a ustawy z dnia 9 czerwca 2022 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2022 r. poz. 1265) i mającym zastosowanie do dochodów (przychodów) uzyskanych od 1 stycznia 2022 r.:

Stosownie do art. 6 ust. 4d ww. ustawy, dodanego przez art. 1 pkt 1 lit. a ustawy z dnia 9 czerwca 2022 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz niektórych innych ustaw i mającego zastosowanie do dochodów (przychodów) uzyskanych od 1 stycznia 2022 r.:

Na podstawie art. 6 ust. 4e ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, dodanego przez art. 1 pkt 1 lit. a ustawy z dnia 9 czerwca 2022 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz niektórych innych ustaw i mającego zastosowanie do dochodów (przychodów) uzyskanych od 1 stycznia 2022 r.:

Art. 6 ust. 4f ww. ustawy, dodany przez art. 1 pkt 1 lit. a ustawy z dnia 9 czerwca 2022 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz niektórych innych ustaw i mający zastosowanie do dochodów (przychodów) uzyskanych od 1 stycznia 2022 r., stanowi:

Stosownie do art. 6 ust. 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w brzmieniu przepisu zmienionym przez art. 1 pkt 2 lit. d ustawy z dnia 29 października 2021 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2021 r. poz. 2105 ze zm.) i mającym zastosowanie do dochodów (przychodów) uzyskanych od 1 stycznia 2021 r. w brzmieniu obowiązującym do 30 czerwca 2022 r.:

W myśl art. 6 ust. 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w brzmieniu nadanym przez art. 1 pkt 1 lit. b ustawy z dnia 9 czerwca 2022 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz niektórych innych ustaw, mającym zastosowanie do dochodów (przychodów) uzyskanych od 1 stycznia 2022 r. w brzmieniu obowiązującym od 1 lipca 2022 r.:

Natomiast z art. 18 ust. 1 ustawy z dnia 9 czerwca 2022 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz niektórych innych ustaw wynika, że:

Z powyższego wynika, że ustawodawca uzależnił prawo do skorzystania z preferencyjnych zasad obliczania podatku dochodowego dla osób samotnie wychowujących dzieci od spełnienia łącznie następujących warunków:

·posiadania określonego w ustawie stanu cywilnego;

·wychowywania przez rodzica lub opiekuna prawnego samotnie w roku podatkowym dziecka;

·nieuzyskiwania przez rodzica lub opiekuna prawnego i dziecko przychodów/dochodów, do których zastosowanie mają przepisy art. 30c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym – w zakresie osiągniętych w roku podatkowym przychodów, poniesionych kosztów uzyskania przychodów, zobowiązania lub uprawnienia do zwiększania lub pomniejszenia podstawy opodatkowania albo przychodów, zobowiązania lub uprawnienia do dokonywania innych doliczeń lub odliczeń;

·niepodlegania przez rodzica lub opiekuna prawnego i dziecko opodatkowaniu na zasadach wynikających z ustawy z dnia 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym lub ustawy z dnia 6 lipca 2016 r. o aktywizacji przemysłu okrętowego i przemysłów komplementarnych.

Przepis art. 6 ust. 4c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie może być odczytywany w ten sposób, że każda osoba mająca dzieci i znajdująca się w stanie wolnym określonym w tym przepisie jest osobą samotnie wychowującą dziecko.

Z istoty pojęcia „osoby samotnie wychowującej dziecko” wynika, że jest to osoba, która w określonej sytuacji, w określonym czasie, tj. w roku podatkowym, zupełnie sama (bez udziału drugiej osoby), zajmuje się wychowywaniem dziecka. Jak wynika z powyższego, ustawodawca uzależnił prawo do skorzystania z preferencyjnych zasad rozliczenia podatku dochodowego od osób fizycznych od spełnienia m.in. warunku samotnego wychowywania w roku podatkowym dzieci (dziecka) wymienionych w art. 6 ust. 4c ww. ustawy. Przepis ten wymienia enumeratywnie osoby, którym przysługuje status osób samotnie wychowujących dzieci, odwołując się zarówno do statusu cywilnoprawnego osoby wychowującej dzieci, jak również do tego, że osoba ta w roku podatkowym musi faktycznie wychowywać dzieci samotnie, tj. bez wsparcia drugiego z rodziców.

Do skorzystania z tej preferencji, niewystarczające jest samo legitymowanie się określonym stanem cywilnym, gdyż nie przysługuje ona wszystkim osobom stanu wolnego posiadającym dzieci własne lub przysposobione, a wyłącznie tym, które samotnie wychowują dzieci. Równie istotne jest więc samotne troszczenie się o byt materialny i rozwój emocjonalny dziecka bez udziału innej osoby, tj. w szczególności ojca lub matki dziecka.

Z uwagi na to, że ustawodawca w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych nie zawarł definicji pojęcia „wychowywać”, należy odwołać się do jego definicji słownikowych. „Wychowywać” w słownikowym rozumieniu oznacza: zapewniając byt doprowadzić do osiągnięcia pełnego rozwoju psychicznego i fizycznego. Wychowywanie polega na stałym troszczeniu się o byt materialny dziecka oraz o jego rozwój emocjonalny.

W tym miejscu należy jednoznacznie podkreślić, że wszelkie ulgi i zwolnienia podatkowe są odstępstwem od zasady powszechności opodatkowania, wynikającej z art. 84 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. (Dz. U. Nr 78 poz. 483 ze zm.), stanowiącego, że:

Oznacza to, że wszelkie odstępstwa od tej zasady, muszą bezwzględnie wynikać z przepisów prawa i być interpretowane ściśle z jego literą. Co więcej, zgodnie z konstrukcją i systematyką ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, wszelkie ulgi i zwolnienia podatkowe stanowią wyjątek od generalnej zasady powszechności opodatkowania wyrażonej w art. 9 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Stąd też, korzystanie z każdej preferencji podatkowej, w tym ulgi przewidzianej w art. 6 ust. 4c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, uzależnione jest od spełnienia wszystkich przesłanek wymaganych do jej zastosowania.

Niezbędną przesłanką w przedmiotowej sprawie jest m. in., jak już wcześniej zaznaczono, aby osoba, która chce skorzystać z preferencyjnego opodatkowania dochodów w trakcie roku podatkowego faktycznie samotnie, tj. bez wsparcia drugiego z rodziców wychowywała dziecko. Podkreślić należy, że wychowywanie dziecka nie sprowadza się jedynie do „jego utrzymania” czy też czasowego (doraźnego) przebywania z nim, lecz obejmuje ogół czynności zmierzających do należytego ukształtowania człowieka w sferze psychicznej oraz zapewnienia mu materialnych podstaw rozwoju.

Z istoty pojęcia „osoba samotnie wychowująca dzieci” należy wyprowadzić taki stan, w którym nie wystąpi konkurencja wspomnianych w analizowanym przepisie art. 6 ust. 4c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych osób.

Użycie określenia „osoba samotnie wychowująca dzieci” oznacza zatem, że intencją ustawodawcy było przyznanie prawa do rozliczenia dochodów jako osoba samotnie wychowująca dziecko jednemu z rodziców lub opiekunów prawnych, który faktycznie wychowuje dziecko.

W przypadku, gdy żadne z rodziców nie jest pozbawione władzy rodzicielskiej, rodzic który faktycznie w roku podatkowym dziecko wychowuje, czyli sprawuje nad nim ciągłą opiekę, stale troszczy się o byt materialny i rozwój emocjonalny dziecka, ma prawo do przedmiotowej preferencji podatkowej. Nie jest przy tym konieczne, aby drugi z rodziców był całkowicie wyeliminowany z opieki i wychowania dziecka. W sytuacji, gdy dziecko zamieszkując wraz z jednym rodzicem, pozostaje pod jego stałą, codzienną opieką, a drugi rodzic jest zobowiązany do płacenia alimentów oraz zajmowania się dzieckiem doraźnie (w określonych, ustalonych przez sąd przedziałach czasowych, np. niektóre święta, tydzień ferii, miesiąc wakacji, co drugi weekend każdego miesiąca oraz ściśle określone dni powszednie), status samotnego rodzica ma ten, przy którym dziecko zamieszkuje i który wykonuje wszystkie obowiązki, dzięki którym dziecko będzie wychowywane w sposób zapewniający jego prawidłowy rozwój. Fakt utrzymywania kontaktów pomiędzy dzieckiem i drugim rodzicem, nie pozbawia pierwszego rodzica (przy którym dziecko mieszka) prawa do opodatkowania swoich dochodów na zasadach określonych w art. 6 ust. 4c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Pojęcie wychowywania dziecka uszczegółowił Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z 31 maja 2011 r., sygn. akt II FSK 30/10, w uzasadnieniu którego znalazło się następujące stwierdzenie: „Wychowanie dziecka można określić jako kształtowanie osobowości dziecka poprzez kształtowanie jego samodzielności, obowiązkowości, rozwijanie predyspozycji intelektualnych i umiejętności praktycznych, kształtowanie światopoglądu oraz systemu wartości oraz postaw emocjonalnych.”.

Podstawową kwestią jest zatem ustalenie, który z rodziców faktycznie wychowuje dziecko, gdy rodzice nie pozostają w związku małżeńskim i żadnemu z rodziców sąd nie ograniczył władzy rodzicielskiej, a jednocześnie ojciec (matka) dziecka częściowo wypełnia postanowienia wyroku sądowego w zakresie realizacji kontaktów z dzieckiem/świadczeń alimentacyjnych. Jednakże wychowywanie dziecka nie sprowadza się jedynie do łożenia na jego utrzymanie oraz do czasowego (doraźnego) z nim przebywania. Wychowywanie dziecka obejmuje bowiem ogół czynności zmierzających do należytego ukształtowania człowieka w sferze duchowej, emocjonalnej i psychicznej wraz z materialną podstawą rozwoju. Oznacza to, że wykonywanie władzy rodzicielskiej polega na tym, że rodzic osobiście zajmuje się sprawami małoletniego dziecka, czyli podejmuje trud wykonywania wszystkich obowiązków, dzięki którym dziecko będzie wychowywane w sposób zapewniający jego prawidłowy rozwój.

Zatem, prawo do omawianej preferencji podatkowej będzie przysługiwało jedynie temu z rodziców, czy opiekunów prawnych, który będąc osobą stanu wolnego (za wyjątkiem ściśle w ustawie określonym) faktycznie w roku podatkowym samotnie dziecko wychowuje, czyli sprawuje nad nim samodzielnie ciągłą opiekę, bez udziału drugiego rodzica w procesie wychowawczym.

Z przedstawionego przez Panią opisu sprawy m.in. wynika, że wyrok Sądu z dnia 15 lutego 2022 r., którym rozwiązane zostało Pani małżeństwo, uprawomocnił się częściowo 1 marca 2022 r. Dotyczy to: pkt I. rozwiązania związku małżeńskiego bez orzekania o winie; pkt II. powierzenia wykonywania władzy rodzicielskiej obu stronom i ustalenia, że miejscem stałego pobytu małoletniej … będzie każdorazowe miejsce zamieszkania powódki (Pani); pkt IV. ustalenia prawa i obowiązku kontaktu z małoletnią przez ojca; pkt V i VI. dot. kosztów procesu i opłaty sądowej. Wyrok został przez Panią częściowo zaskarżony, tj. w części dotyczącej świadczeń alimentacyjnych należnej na rzecz małoletniej córki. Sąd Apelacyjny w … w sprawie o sygn. … wydał wyrok w dniu 15 listopada 2023 r.

Podkreślić należy, że przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie uzależniają prawa podatnika do preferencyjnego opodatkowania jego dochodów od tego, czy przez cały rok był osobą samotnie wychowującą dziecko. Wystarczające jest zatem, aby taki stan zaistniał w ciągu roku, a nie trwał przez cały rok.

Mając na uwadze przedstawiony we wniosku opis stanu faktycznego i powołane przepisy prawa stwierdzić należy, że skoro Pani po orzeczeniu rozwodu mieszkała z córką i to wyłącznie na Pani spoczywał codzienny obowiązek zapewnienia córce bytu, opieki, wyżywienia, organizowania transportu do szkoły, zapewniania ubrania, dopilnowania wizyt lekarskich, szczepień, zakupu wszelkich potrzebnych rzeczy, obowiązek opieki nad dzieckiem w czasie choroby, uczestniczenia w zebraniach szkolnych, pomocy w nauce, organizowania córce zajęć pozalekcyjnych (basenowych, dodatkowych kursów językowych, zajęć gry na instrumencie, zajęć plastycznych), uczestniczenia w wydarzeniach szkolnych, a także organizowania córce atrakcji, rozrywek, wakacji i ferii, natomiast ojciec dziecka poza płaconymi alimentami na córkę i sporadycznymi spotkaniami (jedynie w dni wyznaczone przez Sąd), ojciec nie uczestniczył stale w procesie wychowawczym dziecka, nie zabezpieczał potrzeb zdrowotnych i edukacyjnych córki, nie wykonywał codziennych obowiązków wobec córki, oraz skoro Pani i Jej dziecko w latach podatkowych 2022-2023 nie uzyskali przychodów/dochodów, do których zastosowanie mają przepisy art. 30c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym, i nie podlegali opodatkowaniu na zasadach wynikających z ustawy z dnia 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym lub ustawy z dnia 6 lipca 2016 r. o aktywizacji przemysłu okrętowego i przemysłów komplementarnych, to uznać należy, że w latach podatkowych 2022-2023 była Pani osobą samotnie wychowującą dziecko.

Tym samym, przysługuje Pani prawo do skorzystania za 2022 r. i 2023 r. z preferencyjnego rozliczenia jako osoba samotnie wychowująca dziecko na zasadach określonych w art. 6 ust. 4c i ust. 4d ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Pani przedstawiła i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

Organ podkreśla, że procedura wydawania indywidualnych interpretacji przepisów prawa podatkowego nie podlega regułom przewidzianym dla postępowania podatkowego, czy kontrolnego. Organ wydający interpretacje opiera się wyłącznie na opisie stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego przedstawionego we wniosku – nie prowadzi postępowania dowodowego. Postępowanie w sprawie wydania interpretacji indywidualnej ma na celu wyjaśnienie wątpliwości co do sposobu zastosowania przepisów prawa podatkowego materialnego do określonego stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego. Przedmiotem interpretacji wydanej na podstawie art. 14b ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.) jest sam przepis prawa. Rolą postępowania w sprawie wydania indywidualnej interpretacji przepisów podatkowych nie jest ustalanie stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego), stanowi to bowiem domenę ewentualnego postępowania podatkowego. To na podatniku ciąży obowiązek udowodnienia w toku tego postępowania okoliczności faktycznych, z których wywodzi on dla siebie korzystne skutki prawne. Organ nie prowadzi postępowania dowodowego, ograniczając się do analizy okoliczności podanych we wniosku.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Pani sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pani do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w …. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.