Temat interpretacji
Temat interpretacji
Temat interpretacji
Temat interpretacji
Temat interpretacji
Interpretacja indywidualna – stanowisko nieprawidłowe
Szanowni Państwo,
stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest nieprawidłowe.
Zakres wniosku wspólnego o wydanie interpretacji indywidualnej
11 września 2024 r. wpłynął Państwa wniosek z 3 września 2024 roku o wydanie interpretacji indywidualnej. Uzupełnili go Państwo pismami złożonymi 21 listopada 2024 r., 14 grudnia 2024 r. i 2 stycznia 2025 r. – w odpowiedzi na wezwania.
Treść wniosku wspólnego jest następująca:
Zainteresowani, którzy wystąpili z wnioskiem
1. Zainteresowany będący stroną postępowania: …,
2. Zainteresowana niebędąca stroną postępowania: … .
Opis stanu faktycznego
W dniu … września 2011 r. brat Zainteresowanego będącego stroną postępowania (dalej: „Zainteresowanego”), … (PESEL: …), zaciągnął kredyt mieszkaniowy w …. Umowa kredytowa nr … . Kwota udzielonego kredytu wyrażona była w walucie obcej - franku szwajcarskim w przeliczeniu na walutę wyrażoną w złotych - … zł. Brat Zainteresowanego nie posiadał zdolności finansowej na uzyskanie kredytu w ww. kwocie, dlatego Zainteresowany razem z małżonką podjęli decyzję o poręczeniu kredytu dla brata. Według wzorów umów bankowych, zostali w umowie nazwani jako „kredytobiorcy”. Natomiast faktycznie byli tylko poręczycielami zgodnie z art. 876 Kodeksu cywilnego, i ponosili odpowiedzialność finansową w przypadku zaniechania spłacania rat kredytowych przez brata Zainteresowanego (według prawa bankowego odpowiadali za spłatę długu w takim samym stopniu jak kredytobiorca). Brat Zainteresowanego sprzedał przedmiotową nieruchomość we wrześniu 2024 r. Podsumowując udział w poręczeniu kredytu brata Zainteresowanego, …, faktem jest, że Zainteresowany z małżonką nie byli właścicielami nieruchomości przy ul. …, nie widnieli jako współwłaściciele w akcie notarialnym (nr aktu notarialnego: Rep. A nr … z dnia …września 2011 r.), ani w księdze wieczystej (KW …) i od samego początku procesu starania się o kredyt przez brata, była mowa ze strony banku o Nich jako poręczycielach kredytu. Umowa kredytowa z … zgodnie z § 3 pkt 1 i dalej podpunkt 3 umowy o kredyt nr … nr … z dnia … września 2011 r. z … informuje, że „prawo do nieruchomości przysługuje …”.
W dniu … r. na skutek fuzji operacyjnej, … został ostatecznie przejęty przez … wraz z kredytami indeksowanymi we franku szwajcarskim.
Zainteresowany z małżonką, wcześniej niż Jego brat w dniu … czerwca 2011 r. podpisali umowę kredytową w … na zakup mieszkania przy ul. … w …, nominowany we franku szwajcarskim, który również na skutek fuzji operacyjnej został przejęty przez … .
W dniu … maja 2023 r., Zainteresowany razem z małżonką podpisali w placówce banku ugodę frankową z …, w sprawie swojego kredytu hipotecznego. Z uwagi na zainteresowanie skorzystaniem ze wsparcia kredytobiorców w ramach programu zawierania ugód dotyczących „kredytów frankowych”, w trakcie negocjacji warunków ugody przed Sądem Polubownym, oświadczyli wspólnie (zgodnie z prawdą), że nie skorzystali w danym roku podatkowym z zaniechania poboru podatku (ulgi podatkowej) od kwot umorzonych wierzytelności z tytułu kredytu mieszkaniowego zaciągniętego na realizację innej inwestycji mieszkaniowej, niż ta która była finansowana ich Kredytem, tzn. przy ul. … w …, umowa kredytu … nr … z dnia … czerwca 2011 r.
W dniu … sierpnia 2023 r. brat Zainteresowanego, … również zawarł ugodę z …, na mocy której nastąpiła zmiana waluty, wysokości oraz zasad spłaty pozostałego zadłużenia. … w swoim oświadczeniu o zaciągnięciu kredytu na realizację jednej inwestycji mieszkaniowej do ugody do umowy … nr …, oświadczył, co do sposobu i warunków zaciągnięcia kredytu, że nie skorzystał dotychczas z zaniechania poboru podatku od kwot umorzonych wierzytelności z tytułu kredytu mieszkaniowego, zaciągniętego na realizację innej inwestycji mieszkaniowej, niż ta, która była finansowana jego kredytem. Zainteresowany i Jego małżonka … zostali zapytani o tą okoliczność przez pełnomocnika banku …, zgodnie z prawdą, stwierdzili jako poręczyciele kredytu brata (umowa nr …), że skorzystali z zaniechania poboru podatku od kwot umorzonych w swojej sprawie ugodowej z bankiem z dnia … maja 2023 r., tj. wyłącznie w sprawie swojego zadłużenia kredytowego, albowiem w zakresie kredytu brata są tylko poręczycielami.
W uzupełnieniu wniosku Zainteresowani dodali:
W zakresie kredytu zaciągniętego … czerwca 2011 r.:
1)Udzielony kredyt był kredytem indeksowanym.
2)Umowa była zawarta przez …, …, … .
3)Wymienieni w punkcie 2 kredytobiorcy odpowiadali za spłatę kredytu solidarnie.
4)Kredyt był udzielony przez podmiot podlegający nadzorowi państwowego organu nadzoru.
5)Kredyt został zaciągnięty w celach mieszkaniowych.
6)Był to kredyt zaciągnięty na cele mieszkaniowe w rozumieniu art. 21 ust. 25 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
7)Kredyt był zaciągnięty na realizację jednej inwestycji mieszkaniowej …, a Zainteresowani - … i … - uważali się za poręczycieli.
8)Celem inwestycji mieszkaniowej było zaspokojenie potrzeb mieszkaniowych właściciela nieruchomości na ul. … w …, czyli … ..
9)Kredyt został zabezpieczony hipoteką na nieruchomości położonej w …, ul…., nabytej na własność aktem notarialnym Rep. A Nr … z dnia … września 2011 r.
10)W wyniku zawarcia ugody z dnia .. sierpnia 2023 r. doszło do przewalutowania kredytu oraz do częściowego zwolnienia z długu (z … na …).
11)Nastąpiła zmiana waluty na PLN, wysokości zadłużenia na …, zmiana stopy oprocentowania ze zmiennej na stałą do końca okresu spłaty oraz określeniem jej na 6,88% rocznie. Terminy spłat rat nie uległy zmianie.
a)Przewalutowanie polegało wyłącznie na zmianie sposobu wykonania zobowiązania.
b)Przewalutowanie nastąpiło po przeliczeniu na walutę polską po kursie średnim NBP z dnia poprzedzającego dzień zawarcia Ugody (… sierpnia 2023 r. - kurs CHF …).
c)Kwota zadłużenia nie została przeliczona z CHF na PLN po kursie wynegocjowanym. Kurs wymiany był wyższy od kursu CHF istniejącego w chwili uruchomienia kredytu.
d)Przewalutowanie zostało przeprowadzone w ramach ugody i finalnie poprzez aneks do umowy z dnia … września 2011 r.
12)w ramach umorzenia zobowiązania kredytowego:
a)Wysokość umorzenia wierzytelności wynosi: … . Na kwotę objętą ugodą składa się wysokość zadłużenia, kapitał: … CHF, odsetki zawieszone … CHF oraz odsetki bieżące … CHF - razem … CHF; w PLN odpowiednio … zł … gr, odsetki zawieszone … zł … gr oraz odsetki bieżące … zł … gr - razem … zł … gr. Odsetek karnych oraz opłat nie było.
b)Umorzenie części kredytu przez bank dotyczyło wszystkich kredytobiorców i skutkowało wygaśnięciem zobowiązania po stronie każdego ze współkredytobiorców (w opinii Zainteresowanych poręczycieli) odpowiadających solidarnie za dług.
c)W wyniku umorzenia części zadłużenia … oraz … oraz … zostali zobowiązani do spłaty pozostałej części zadłużenia, które zostało uiszczone w chwili sprzedaży nieruchomości przy ul. … we wrześniu … r.
W odniesieniu do kredytu zaciągniętego … czerwca 2011 r.:
13)Udzielony kredyt był kredytem indeksowanym.
14)Umowa była zawarta przez … i ….
15)Wymienieni w punkcie 14 kredytobiorcy odpowiadają za spłatę kredytu solidarnie.
16)Kredyt był udzielony przez podmiot podlegający nadzorowi państwowego organu nadzoru.
17)Kredyt został zaciągnięty w celach mieszkaniowych.
18)Był to kredyt zaciągnięty na cele mieszkaniowe w rozumieniu art. 21 ust. 25 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
19)Kredyt był zaciągnięty na realizację jednej inwestycji mieszkaniowej.
20)Celem inwestycji mieszkaniowej było zaspokojenie potrzeb mieszkaniowych.
21)Kredyt został zabezpieczony hipoteką na nieruchomości położonej w …, ul. …, nabytej na własność aktem notarialnym Rep. A Nr … z dnia … sierpnia 2011 r.
22)W wyniku zawarcia ugody z dnia … maja 2023 r. doszło do przewalutowania kredytu oraz do częściowego zwolnienia z długu (z … zł … gr na … zł … gr).
23)Nastąpiła zmiana waluty na PLN, wysokości zadłużenia na … zł … gr, zmiana stopy oprocentowania ze zmiennej na stałą do końca okresu spłaty oraz określeniem jej na 6,88% rocznie. Terminy spłat rat nie uległy zmianie.
24)w odniesieniu do przewalutowania kredytu w ramach ugody z bankiem:
a)Przewalutowanie polegało wyłącznie na zmianie sposobu wykonania zobowiązania.
b)Przewalutowanie nastąpiło po przeliczeniu na walutę polską po kursie średnim NBP z dnia
poprzedzającego dzień zawarcia Ugody (… maja 2023 r. - kurs CHF …).
c)Kwota zadłużenia nie została przeliczona z CHF na PLN po kursie wynegocjowanym. Kurs wymiany był wyższy od kursu CHF istniejącego w chwili uruchomienia kredytu.
d)Przewalutowanie zostało przeprowadzone w ramach ugody i finalnie poprzez aneks do umowy z dnia … czerwca 2011 r.
25)w odniesieniu do umorzenia zobowiązania kredytowego (zwolnienia Państwa z długu):
a)Wysokość umorzenia wierzytelności wynosi: … zł … gr. Na kwotę objętą ugodą składa się wysokość zadłużenia, kapitał: … CHF, odsetki zawieszone … CHF oraz odsetki bieżące 9… CHF - razem … CHF; w PLN odpowiednio kapitał … zł … gr, odsetki zawieszone … zł … gr oraz odsetki bieżące … zł … gr - razem … zł .. gr. Odsetek karnych oraz opłat nie było.
b)Umorzenie części kredytu przez bank dotyczyło wszystkich kredytobiorców i skutkowało wygaśnięciem zobowiązania po stronie każdego ze współkredytobiorców odpowiadających solidarnie za dług.
c)W wyniku umorzenia części zadłużenia … oraz … zostali zobowiązani do spłaty pozostałej części zadłużenia, które notabene zostało spłacone w całości jeszcze w 2023 r.
Pytanie (sformułowane ostatecznie w uzupełnieniu wniosku z 14 grudnia 2024 r.)
Czy jako faktyczni poręczyciele kredytu zgodnie art. 876 Kodeksu cywilnego (Dz. U. z 1964 r. Nr 16, poz. 93 ze zm.), Zainteresowani osiągnęli przychód za rok podatkowy 2023 w rozumieniu art. 11 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych poprzez umorzenie części kredytu, który poręczali, a tym samym, czy są zobowiązani do uiszczenia podatku od kwoty … zł … gr umorzonej wierzytelności?
Stanowisko Zainteresowanych w sprawie (sformułowane ostatecznie w uzupełnieniu wniosku z 14 grudnia 2024 r.)
W Państwa ocenie, zgodnie z przywołanym przepisem Kodeksu cywilnego poręczyciel zobowiązuje się wobec wierzyciela wykonać zobowiązanie na wypadek gdyby nie wykonał go dłużnik. Wnioskodawcy nie odnieśli żadnej korzyści z tytułu przedmiotowego umorzenia. Majątek poręczycieli nie powiększył się o umorzoną część kredytu, co nastąpiło w przypadku brata Zainteresowanego, …, właściciela nieruchomości przy ul. … w … .
Zgodnie z art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9, 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, pkt 11, art. 19, art. 25b, art. 30ca, art. 30da i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.
O przychodzie podatkowym z innych źródeł, o którym mowa w art. 20 ust. 1, należy mówić w każdym przypadku kiedy u podatnika występują realne korzyści majątkowe.
Zaistniała na skutek zawarcia z bankiem ugody kwota zwolnienia z długu (umorzenia wierzytelności) w wysokości … zł … gr nie stanowi dla Zainteresowanych przychodu z innych źródeł i nie podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest nieprawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Reguły dotyczące opodatkowania
Zgodnie z przepisem art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 226 ze zm.):
Opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.
Stosownie do art. 9 ust. 2 ww. ustawy:
Dochodem ze źródła przychodów, jeżeli przepisy art. 23o, art. 23u, art. 24-24b, art. 24c, art. 24e, art. 30ca, art. 30da oraz art. 30f nie stanowią inaczej, jest nadwyżka sumy przychodów z tego źródła nad kosztami ich uzyskania osiągnięta w roku podatkowym. Jeżeli koszty uzyskania przekraczają sumę przychodów, różnica jest stratą ze źródła przychodów.
Jak stanowi art. 11 ust. 1 ww. ustawy:
Przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9, 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, pkt 11, art. 19, art. 25b, art. 30ca, art. 30da i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.
Z przedstawionych przepisów wynika, że opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych podlega – co do zasady – każdy dochód osiągnięty przez osobę fizyczną. Zgodnie natomiast z definicją dochodu jest nim nadwyżka przychodów ze źródła nad kosztami jego uzyskania. Pojęciem pierwotnym dla dochodu jest więc pojęcie przychodu. Ten z kolei definiowany jest przez ustawodawcę, czemu dał wyraz w art. 11 ust. 1, jako otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń. Niemniej jednak z definicji tej wywieść można również, że za przychody podatkowe mogą być uznane tylko takie świadczenia, które są określonym przyrostem majątkowym (zarówno zwiększającym aktywa, jak i zmniejszającym pasywa) o charakterze definitywnym, niemające charakteru zwrotnego.
O uzyskaniu przychodu w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym do osób fizycznych można więc mówić, w każdej sytuacji, gdy podatnik – czy to na skutek otrzymania określonych wartości majątkowych (środków pieniężnych, świadczeń w naturze czy też innych nieodpłatnych świadczeń), czy też gdy na skutek określonego zdarzenia powodującego zmniejszenie jego zobowiązań wobec innych podmiotów – uzyskuje określone przysporzenie majątkowe.
Wskazać również należy, że dla celów podatkowych przyjmuje się – co znajduje potwierdzenie w orzecznictwie – że pojęcie nieodpłatnego świadczenia, o którym mowa w art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ma szerszy zakres niż w prawie cywilnym. Obejmuje ono bowiem wszystkie zjawiska gospodarcze i zdarzenia prawne, których następstwem jest uzyskanie korzyści kosztem innego podmiotu, lub te wszystkie zdarzenia prawne i zdarzenia gospodarcze, których skutkiem jest nieodpłatne, to jest niezwiązane z kosztami lub inną formą ekwiwalentu, przysporzenie majątku tej osobie, mające konkretny wymiar finansowy.
Źródła przychodów
Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych wyraźnie rozróżnia źródła przychodów oraz sposób opodatkowania dochodów z poszczególnych źródeł.
W myśl art. 10 ust. 1 pkt 9 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Źródłami przychodów są: inne źródła.
Stosownie do art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, kwoty uzyskane z tytułu zwrotu z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego oraz wypłaty z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego, w tym także dokonane na rzecz osoby uprawnionej na wypadek śmierci oszczędzającego, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, świadczenia otrzymane z tytułu umowy o pomocy przy zbiorach, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i art. 17.
Użycie w powyższym przepisie sformułowania „w szczególności”, wskazuje, że definicja przychodów z innych źródeł ma charakter otwarty i nie ma przeszkód, aby do tej kategorii zaliczyć również przychody inne niż wymienione wprost w przepisie art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. O przychodzie podatkowym z innych źródeł będziemy mówić w każdym przypadku, kiedy u podatnika wystąpią realne korzyści majątkowe.
Umorzenie wierzytelności
Przystępując do oceny skutków podatkowych umorzenia Państwu przez bank w 2023 r. wierzytelności od zaciągniętych … czerwca 2011 r. i … września 2011 r. kredytów hipotecznych, wskazać należy, że instytucja kredytu uregulowana została przepisami ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Prawo bankowe (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1646 ze zm.).
Zgodnie z treścią art. 69 ust. 1 ww. ustawy:
Przez umowę kredytu bank zobowiązuje się oddać do dyspozycji kredytobiorcy na czas oznaczony w umowie kwotę środków pieniężnych z przeznaczeniem na ustalony cel, a kredytobiorca zobowiązuje się do korzystania z niej na warunkach określonych w umowie, zwrotu kwoty wykorzystanego kredytu wraz z odsetkami w oznaczonych terminach spłaty oraz zapłaty prowizji od udzielonego kredytu.
Podkreślić należy, że otrzymanie kredytu i jego spłata na warunkach przewidzianych w umowie kredytowej są obojętne podatkowo. Przychód po stronie kredytobiorcy pojawia się w przypadku, kiedy dochodzi do umorzenia kredytu, jego części lub odsetek. Wtedy bowiem kredytobiorca osiąga konkretne przysporzenie majątkowe (przychód w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych).
Należy w tym miejscu wyjaśnić, że umorzenie wierzytelności następuje w przypadku zwolnienia z długu, czyli zrzeczenia się przez wierzyciela z prawa do wierzytelności, bez uzyskania świadczenia ze strony dłużnika. Takie zrzeczenie się, pod warunkiem, że dłużnik je przyjmie, powoduje, że zobowiązanie wygasa.
Zgodnie bowiem z instytucją zwolnienia z długu uregulowaną w art. 508 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1061 ze zm.):
Zobowiązanie wygasa, gdy wierzyciel zwalnia dłużnika z długu, a dłużnik zwolnienie przyjmuje.
Tak więc, dla umorzenia wierzytelności koniecznym jest zgoda dłużnika (np. uzyskana w wyniku ugody, czy poprzez oświadczenie).
Tym samym, wartość umorzonych Państwu kwot wierzytelności z tytułu kredytu hipotecznego (kwoty kapitału), na podstawie ugód z bankiem, które zawarli Państwo w 2023 r., będzie stanowić przychód w rozumieniu art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych z tytułu nieodpłatnych świadczeń, klasyfikowany do źródła, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9 w zw. z art. 20 ust. 1 ww. ustawy.
Zaniechanie poboru podatku
Zgodnie z § 1 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 11 marca 2022 r. w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od niektórych dochodów (przychodów) związanych z kredytem hipotecznym udzielonym na cele mieszkaniowe (t. j. Dz. U. 2022 r. poz. 592):
1.Zarządza się zaniechanie poboru podatku dochodowego od osób fizycznych od kwot:
1)umorzonych osobie fizycznej wierzytelności z tytułu kredytu mieszkaniowego, w przypadku gdy:
a)kredyt mieszkaniowy został zaciągnięty na realizację jednej inwestycji mieszkaniowej, a w przypadku więcej niż jednego kredytu mieszkaniowego – gdy kredyty mieszkaniowe zostały zaciągnięte na realizację wyłącznie jednej inwestycji mieszkaniowej, oraz
b)osoba fizyczna będąca stroną umowy kredytu mieszkaniowego nie korzystała z zaniechania poboru podatku od kwot umorzonych wierzytelności z tytułu kredytu mieszkaniowego zaciągniętego na realizację innej niż określona w lit. a inwestycji mieszkaniowej;
2)otrzymanych przez osobę fizyczną świadczeń z tytułu kredytu mieszkaniowego udzielonego w walucie obcej lub w złotych, lecz nominowanego lub indeksowanego do waluty obcej, w związku z powstaniem przychodu z tytułu zastosowania ujemnego oprocentowania.
2. Kwoty wierzytelności, o których mowa w ust. 1 pkt 1, obejmują:
1)kwoty kredytu mieszkaniowego (kapitału);
2)odsetki, w tym odsetki skapitalizowane, i prowizje;
3)opłaty, jeżeli ich poniesienie przez kredytobiorcę było niezbędne do zawarcia umowy kredytu mieszkaniowego, z wyjątkiem kosztów usług dodatkowych, w szczególności ubezpieczeń.
3.W przypadku gdy kredyt mieszkaniowy został zaciągnięty również na wydatki inne niż określone w art. 21 ust. 25 pkt 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2022 r. poz. 2647, z późn. zm.), zaniechanie, o którym mowa w ust. 1 pkt 1, obejmuje kwotę wierzytelności z tytułu kredytu mieszkaniowego w części, w jakiej kwota kredytu mieszkaniowego zaciągniętego na wydatki określone w art. 21 ust. 25 pkt 1 tej ustawy pozostaje do całkowitej kwoty zaciągniętego kredytu mieszkaniowego.
4.W przypadku gdy kredyt mieszkaniowy został zastąpiony kredytem refinansowym lub gdy na jego spłatę został zaciągnięty kredyt konsolidacyjny, zaniechanie, o którym mowa w ust. 1 pkt 1, obejmuje odpowiednio kwotę wierzytelności z tytułu kredytu refinansowego lub konsolidacyjnego w części odpowiadającej kwocie wierzytelności z tytułu kredytu mieszkaniowego.
5.Przez jedną inwestycję mieszkaniową, o której mowa w ust. 1 pkt 1 lit. a, rozumie się inwestycję, której celem jest zaspokojenie potrzeb mieszkaniowych:
1)jednego gospodarstwa domowego albo
2)więcej niż jednego gospodarstwa domowego, w przypadku gdy osoby fizyczne mające zajmować wspólnie jeden budynek mieszkalny, nie mniej niż jedna osoba fizyczna z każdego takiego gospodarstwa, są osobami zaliczonymi do I grupy podatkowej w rozumieniu art. 14 ust. 3 pkt 1 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (Dz. U. z 2023 r. poz. 1774 i 1843).
6.Przez jedno gospodarstwo domowe, o którym mowa w ust. 5, rozumie się gospodarstwo prowadzone przez osobę fizyczną zajmującą jeden lokal mieszkalny albo jeden budynek mieszkalny jednorodzinny, samodzielnie lub wspólnie z innymi osobami stale z nią zamieszkującymi i gospodarującymi.
7.W przypadku gdy stroną umowy kredytu mieszkaniowego na realizację jednej inwestycji mieszkaniowej, o której mowa w ust. 1 pkt 1 lit. a, są co najmniej dwie osoby fizyczne, zaniechanie poboru podatku, o którym mowa w ust. 1 pkt 1, ma zastosowanie wyłącznie do osób, o których mowa w ust. 1 pkt 1 lit. b.
Natomiast § 3 ww. rozporządzenia stanowi, że:
Ilekroć w rozporządzeniu jest mowa o kredycie mieszkaniowym, należy przez to rozumieć kredyt, który został:
1)udzielony przed dniem 15 stycznia 2015 r. przez podmiot, którego działalność podlega nadzorowi państwowego organu nadzoru nad rynkiem finansowym, uprawniony do udzielania kredytów na podstawie odrębnych ustaw regulujących zasady funkcjonowania takich podmiotów, oraz
2)zabezpieczony w postaci hipoteki ustanowionej na nieruchomości lub udziale w nieruchomości lub prawie wieczystego użytkowania gruntu lub udziale w takim prawie, lub spółdzielczym własnościowym prawie do lokalu mieszkalnego lub udziale w takim prawie, lub prawie do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub udziale w takim prawie, oraz
3)zaciągnięty na wydatki, o których mowa w art. 21 ust. 25 pkt 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Z kolei § 4 ww. rozporządzenia zmieniony rozporządzeniem z dnia 20 grudnia 2022 r. (Dz. U. z 2022 r. poz. 2743), które weszło w życie 24 grudnia 2022 r. stanowi, że:
Zaniechanie, o którym mowa w § 1 i § 2, ma zastosowanie do dochodów (przychodów) uzyskanych od dnia 1 stycznia 2022 r. do dnia 31 grudnia 2024 r.
Zgodnie z treścią art. 21 ust. 25 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, wskazanego w § 3 ww. rozporządzenia:
Za wydatki poniesione na cele, o których mowa w ust. 1 pkt 131, uważa się wydatki poniesione na:
a)nabycie budynku mieszkalnego, jego części lub udziału w takim budynku, lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość lub udziału w takim lokalu, a także na nabycie gruntu lub udziału w gruncie albo prawa użytkowania wieczystego gruntu lub udziału w takim prawie, związanych z tym budynkiem lub lokalem,
b)nabycie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub udziału w takim prawie, prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub udziału w takim prawie,
c)nabycie gruntu pod budowę budynku mieszkalnego lub udziału w takim gruncie, prawa użytkowania wieczystego takiego gruntu lub udziału w takim prawie, w tym również z rozpoczętą budową budynku mieszkalnego, oraz nabycie innego gruntu lub udziału w gruncie, prawa użytkowania wieczystego gruntu lub udziału w takim prawie, jeżeli w okresie, o którym mowa w ust. 1 pkt 131, grunt ten zmieni przeznaczenie na grunt pod budowę budynku mieszkalnego,
d)budowę, rozbudowę, nadbudowę, przebudowę lub remont własnego budynku mieszkalnego, jego części lub własnego lokalu mieszkalnego,
e)rozbudowę, nadbudowę, przebudowę lub adaptację na cele mieszkalne własnego budynku niemieszkalnego, jego części, własnego lokalu niemieszkalnego lub własnego pomieszczenia niemieszkalnego
- położonych w państwie członkowskim Unii Europejskiej lub w innym państwie należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego albo w Konfederacji Szwajcarskiej.
Dochody, od których zaniechano poboru podatku nie są wykazywane w zeznaniach rocznych i nie podlegają opodatkowaniu oraz zgłoszeniu do urzędu skarbowego.
Wobec powyższego, zaniechanie poboru podatku znajdzie zastosowanie do umorzonych od dnia 1 stycznia 2022 r. do dnia 31 grudnia 2024 r. osobom fizycznym kwot wierzytelności z tytułu kredytów zaciągniętych na cele mieszkaniowe i zabezpieczonych hipotecznie, udzielonych przed dniem 15 stycznia 2015 r. przez podmioty uprawnione do udzielania kredytów na podstawie odrębnych ustaw, w przypadku, gdy kredyt mieszkaniowy został zaciągnięty na realizację jednej inwestycji mieszkaniowej, a w przypadku więcej niż jednego kredytu mieszkaniowego – gdy kredyty mieszkaniowe zostały zaciągnięte na realizację wyłącznie jednej inwestycji mieszkaniowej oraz w przypadku, gdy osoba fizyczna będąca stroną umowy kredytu mieszkaniowego nie korzystała z zaniechania poboru podatku od kwot umorzonych wierzytelności z tytułu kredytu mieszkaniowego zaciągniętego na realizację innej niż określona w lit. a) inwestycji mieszkaniowej (§ 1 ust. 1 pkt 1 lit. b ww. rozporządzenia). Istotne jest, żeby kredyt mieszkaniowy został przeznaczony na wydatki, o których mowa w art. 21 ust. 25 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Skutki podatkowe z tytułu umorzenia wierzytelności
We wniosku wskazali Państwo, że … września 2011 r. brat Zainteresowanego zaciągnął kredyt mieszkaniowy. Brat Zainteresowanego nie posiadał zdolności finansowej na uzyskanie kredytu w ww. kwocie, dlatego Zainteresowany razem z małżonką podjęli decyzję o poręczeniu kredytu dla brata. Według wzorów umów bankowych, zostali w niniejszej umowie nazwani jako „kredytobiorcy”. Zainteresowany z małżonką … czerwca 2011 r., podpisali umowę kredytu we franku szwajcarskim na zakup mieszkania. W dniu … maja 2023 r., Zainteresowany razem z małżonką podpisali w placówce banku ugodę frankową, w sprawie swojego kredytu hipotecznego zaciągniętego … czerwca 2011 r. Z uwagi na zainteresowanie skorzystaniem ze wsparcia kredytobiorców w ramach programu zawierania ugód dotyczących „kredytów frankowych”, w trakcie negocjacji warunków ugody przed Sądem Polubownym, oświadczyli wspólnie (zgodnie z prawdą), że nie skorzystali w danym roku podatkowym z zaniechania poboru podatku (ulgi podatkowej) od kwot umorzonych wierzytelności z tytułu kredytu mieszkaniowego zaciągniętego na realizację innej inwestycji mieszkaniowej, niż ta która była finansowana kredytem z dnia … czerwca 2011 r.
W dniu … sierpnia 2023 r. brat Zainteresowanego, również zawarł ugodę, na mocy której nastąpiła zmiana waluty, wysokości oraz zasad spłaty pozostałego zadłużenia. Zainteresowany i Jego małżonka zostali zapytani o tą okoliczność przez pełnomocnika banku, zgodnie z prawdą, stwierdzili jako poręczyciele kredytu brata, że skorzystali z zaniechania poboru podatku od kwot umorzonych w swojej sprawie ugodowej z bankiem z dnia … maja 2023 r., tj. wyłącznie w sprawie swojego zadłużenia kredytowego.
Należy wskazać, że zaniechanie poboru podatku znajduje zastosowanie w przypadku, gdy osoba fizyczna będąca stroną umowy hipotecznego kredytu mieszkaniowego nie korzystała jeszcze z zaniechania poboru podatku od kwot umorzonych wierzytelności z tytułu kredytu mieszkaniowego zaciągniętego na realizację innej inwestycji mieszkaniowej (§ 1 ust. 1 pkt 1 lit. b przytoczonego rozporządzenia).
Państwo skorzystali z tej preferencji podatkowej w 2023 r. z tytułu kredytu zaciągniętego ... czerwca 2011 r., zatem okoliczność ta wyklucza możliwość ponownego zastosowania zaniechania poboru podatku dochodowego od osób fizycznych na podstawie rozporządzenia Ministra Finansów z 11 marca 2022 r. do przychodu, który uzyskają Państwo z tytułu umorzenia wierzytelności kredytowej, w której byli Państwo współkredytobiorcami kredytu zaciągniętego przez Państwa i przez Pana ..., zaciągniętego ... września 2011 r.
Podsumowując, stwierdzam, że kwota wierzytelności z tytułu kredytu hipotecznego zaciągniętego … września 2011 r., która została Państwu jako współkredytobiorcom jak wynika z zawartej umowy kredytu, umorzona przez bank z tytułu zawartej … sierpnia 2023 r. ugody, będzie stanowić dla Państwa przychód w rozumieniu art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych z tytułu nieodpłatnych świadczeń, klasyfikowany do źródła, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9 w zw. z art. 20 ust. 1 ww. ustawy, podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego. Z funkcji ochronnej będą mogli skorzystać Ci z Państwa, którzy zastosują się do interpretacji.
·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1) z zastosowaniem art. 119a;
2) w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3) z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację przez Zainteresowanego, który jest stroną postępowania
Pan … (Zainteresowany będący stroną postępowania – art. 14r § 2 Ordynacji podatkowej) ma prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w ... . Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a, art. 14b § 1 i art. 14r Ordynacji podatkowej.