Temat interpretacji
Temat interpretacji
Temat interpretacji
Temat interpretacji
Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe
Szanowna Pani,
stwierdzam, że Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest prawidłowe.
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
20 listopada 2024 r. wpłynął Pani wniosek z 20 listopada 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej. Treść wniosku jest następująca:
Opis zdarzenia przyszłego
Wnioskodawczyni zawarła z Bankiem w dniu (…) 2009 roku Umowę Nr (…) o kredyt hipoteczny dla osób fizycznych „(...)” waloryzowany kursem CHF (dalej jako „Umowa”), a zatem powiązaną z walutą obcą.
W ocenie Wnioskodawczyni Umowa miała charakter adhezyjny, bowiem została zawarta na wzorcu umownym wykreowanym przez Bank i używanym wielokrotnie w stosunkach z konsumentami. Warunki Umowy zostały ustalone przez stronę ekonomicznie silniejszą, tj. przez Bank, natomiast Wnioskodawczyni mogła albo te warunki zaakceptować, albo całkowicie zrezygnować z zaciągnięcia kredytu. Nie było jednak możliwości zmiany spornych klauzul poprzez indywidualne negocjacje z Bankiem.
Celem, dla którego Wnioskodawczyni wstąpiła w sporny stosunek umowny, było uzyskanie środków na finansowanie przedpłat na poczet budowy i zakupu od dewelopera lokalu mieszkalnego.
W ocenie Wnioskodawczyni, Umowa zawiera postanowienia niedozwolone, co czyni ją w całości nieważną i uzasadnia żądanie zwrotu wpłaconych na jej podstawie świadczeń. Z tych względów Wnioskodawczyni dnia (…) 2018 roku złożyła reklamację do Banku, która nie została uwzględniona. Następnie, Wnioskodawczyni skierowała sprawę na drogę postępowania sądowego celem ustalenia, że Umowa jest nieważna i zasądzenia zwrotu wszelkich należności wpłaconych na poczet jej wykonania. Sprawa toczy się aktualnie przed Sądem Apelacyjnym w (…), Wydział (…), za sygnaturą akt: (…). W ramach roszczenia głównego o zapłatę, Wnioskodawczyni domaga się zasądzenia od Banku kwoty (…) zł i (…) CHF = (…) zł (liczone wg kursu NBP ogłoszonego (…) 2024 r., tj. (…)) wraz z odsetkami ustawowymi, tytułem wszelkich należności wpłaconych tytułem kwestionowanej Umowy.
W niniejszym postępowaniu sądowym, istnieje szansa, że strony dojdą do porozumienia i zawrą ugodę. Zamiarem Banku i Kredytobiorcy byłoby polubowne zakończenie sporu i uchylenie stanu niepewności co do roszczeń wynikających z umowy kredytowej, poprzez przyjęte w ugodzie rozwiązania, w tym zmianę umowy kredytowej w zakresie waluty, wysokości i zasad spłaty wierzytelności kredytowej. Za podstawę ustalenia wysokości zadłużenia kredytobiorcy Strony przyjęłyby, iż kredyt udzielony na podstawie umowy kredytowej zostałby rozliczony tak, jakby od daty zawarcia umowy, tj. od dnia (…) 2009 roku stanowił kredyt złotowy udzielony na warunkach określonych w ugodzie. Na mocy ugody Bank umorzyłby Wnioskodawcy zadłużenie z tytułu umowy kredytowej oraz zapłacił mu kwotę (…) zł tytułem „wynagrodzenia dodatkowego”. W przypadku, gdy w projekcie ugody nie zostanie wskazana podstawa otrzymania przez kredytobiorczynię ww. kwoty, a jedynie stwierdzenie, że Bank ją „wypłaci” oraz Bank nie zastrzegłby, że zapłata nastąpi pod warunkiem spełnienia przez Wnioskodawczynię jakiegokolwiek świadczenia względem kredytodawcy.
Zawarcie ugody nie stanowiłoby odnowienia w rozumieniu art. 506 Kodeksu cywilnego. Bank stoi bowiem na stanowisku, że środki wypłacone pod tytułem „wynagrodzenia dodatkowego” stanowią przychód kredytobiorcy i podlegają opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Tymczasem, kwota, która miałaby być wypłacona w ramach ugody, stanowiłaby w istocie zwrot należności wpłaconych przez Wnioskodawczynię na poczet Umowy kredytu i jako taka nie podlegałaby opodatkowaniu ww. podatkiem.
Na dzień złożenia niniejszego wniosku, Wnioskodawczyni wpłaciła łącznie na rzecz Banku kwotę (…) zł i (…) CHF = (…) zł (liczone wg kursu NBP ogłoszonego (…) 2024 r., tj. (…)) tytułem rat kapitałowo – odsetkowych oraz innych kosztów. Kapitał wypłacony przez Bank w ramach Umowy wynosił (…) zł. Łącznie, po stronie Wnioskodawczyni powstała nadpłata kredytu w kwocie (…) zł. Zatem, kwota która byłaby wskazana jako „wynagrodzenie dodatkowe” stanowiłaby w rzeczywistości nadpłatę kredytu ponad wypłacony w ramach kwestionowanej Umowy kapitał.
Pytanie
Czy wypłacone przez Bank w ramach ewentualnej ugody środki pod tytułem „wynagrodzenie dodatkowe”, stanowiące w istocie zwrot należności wpłaconych przez podatnika w ramach umowy kredytu hipotecznego, byłyby przychodem podatnika i powstałby po jego stronie obowiązek zapłaty podatku dochodowego od osób fizycznych na podstawie przepisów ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2024 r. poz. 836 ze zm.)?
Pani stanowisko w sprawie
W ocenie Wnioskodawczy, środki, które byłyby wypłacone przez Bank w ramach ugody – pod tytułem „wynagrodzenie dodatkowe" – które w istocie stanowiłyby zwrot należności wpłaconych przez podatnika w ramach umowy kredytu, nie byłyby przychodem podlegającym podatkowaniem podatkiem dochodowym od osób fizycznych.
W pierwszej kolejności wskazać trzeba na przepisy ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2024 r. poz. 836 ze zm., dalej jako „u.p.d.”), zgodnie z którymi: opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku (vide art. 9 ust. 1 u.p.d.).
Ponadto, jeżeli podatnik uzyskuje dochody z więcej niż jednego źródła, przedmiotem opodatkowania w danym roku, z zastrzeżeniem art. 25e, art. 29-30cb, art. 30da-30dh, art. 30e-30g, art. 30j-30p oraz art. 44 ust. 7e i 7f, suma dochodów ze wszystkich źródeł przychodów (vide art. 9 ust. 1a u.p.d.).
Dalej, ustawa stanowi, że dochodem ze źródła przychodów, jeżeli przepisy art. 23o, art. 23u, art. 24-24b, art. 24c, art. 24e, art. 30ca, art. 30da oraz art. 30f nie stanowią inaczej, jest nadwyżka sumy przychodów z tego źródła nad kosztami ich uzyskania osiągnięta w roku podatkowym. Jeżeli koszty uzyskania przekraczają sumę przychodów, różnica jest stratą ze źródła przychodów. (vide na art. 9 ust. 2 u.p.d.).
Zgodnie zaś z przepisem art. 11 ust. 1 ww. ustawy: przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9,10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, pkt 11, art. 19, art. 25b, art. 30ca, art. 30da i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.
Z treści przytoczonych przepisów wynika, że opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych podlega – co do zasady – każdy dochód osiągnięty przez osobę fizyczną. Zgodnie natomiast z definicją dochodu – jest nim nadwyżka przychodów ze źródła nad kosztami jego uzyskania. Pojęciem pierwotnym dla dochodu jest więc pojęcie przychodu. Ten z kolei definiowany jest przez ustawodawcę, w art. 11 ust. 1 u.p.d. jako otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń. Niemniej jednak z definicji tej wywieść można również, że za przychody podatkowe mogą być uznane tylko takie świadczenia, które są określonym przyrostem majątkowym (zarówno zwiększającym aktywa, jak i zmniejszającym pasywa) o charakterze definitywnym, niemające charakteru zwrotnego. O uzyskaniu przychodu w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym do osób fizycznych można więc mówić w każdej sytuacji, gdy podatnik – czy to na skutek otrzymania określonych wartości majątkowych (środków pieniężnych, świadczeń w naturze czy też innych nieodpłatnych świadczeń), czy też gdy na skutek określonego zdarzenia powodującego zmniejszenie jego zobowiązań wobec innych podmiotów – uzyskuje określone przysporzenie majątkowe.
Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych wyraźnie rozróżnia źródła przychodów oraz sposób opodatkowania dochodów z poszczególnych źródeł. Stosownie do przepisów tej ustawy odrębnym źródłem przychodów są określone w art. 10 ust. 1 pkt 9 u.p.d. – inne źródła. W myśl art. 20 ust. 1 u.p.d.
Za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, kwoty uzyskane z tytułu zwrotu z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego oraz wypłaty z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego, w tym także dokonane na rzecz osoby uprawnionej na wypadek śmierci oszczędzającego, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, świadczenia otrzymane z tytułu umowy o pomocy przy zbiorach, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i art. 17.
Użycie w powyższym przepisie sformułowania „w szczególności”, wskazuje, że definicja przychodów z innych źródeł ma charakter otwarty i nie ma przeszkód, aby do tej kategorii zaliczyć również przychody inne niż wymienione wprost w przepisie art. 20 ust. 1 u.p.d. Konkludując, przychód podatkowy z innych źródeł powstanie w każdym przypadku, kiedy u podatnika wystąpią realne korzyści majątkowe.
W dniu (…) 2009 roku Wnioskodawczyni zawarła Umowę Nr (…) o kredyt hipoteczny dla osób fizycznych „(...)” waloryzowany kursem CHF z przeznaczaniem na finansowanie przedpłat na poczet budowy i zakupu od dewelopera lokalu mieszkalnego. W ramach umowy, podatnik dokonał łącznej wpłaty w wysokości (…) zł i (…) CHF = (…) zł (liczone wg kursu NBP ogłoszonego (…) 2024 r., tj. (…)), a zatem w kwocie o (…) zł przewyższającej wartość wypłaconego kapitału.
Wobec kwestionowania ważności zawartej Umowy oraz wytoczenia na tej podstawie powództwa o ustalenie oraz zapłatę, Bank wystosowałby propozycję ugodowego zakończenia sporu, stosownie do treści ugody. Bank w całości umorzyłby zadłużenie Wnioskodawcy, a nadto zobowiązałby się do zapłaty na jego rzecz kwoty (…) zł pod tytułem „wynagrodzenia dodatkowego”. Bank stoi przy tym na stanowisku, że wskazana należność, stanowi przychód podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych i w związku z tym sporządził formularz PIT-11. Co jednak istotne, Bank pomija, że ugoda stanowi w istocie rozliczenie dokonanych przez Wnioskodawcę wpłat, które pochodziły z jego majątku, który był już wcześniej opodatkowany. W ramach rozliczenia stron Umowy, dochodzi zatem do zwrotu należności wpłaconych przez podatnika, który nie otrzyma z tego tytułu dodatkowych korzyści, przysporzenia majątkowego.
Przy ocenie skutków podatkowych otrzymania przez Wnioskodawczynię kwoty dodatkowej wskazać trzeba także na przepis art. 69 ust. 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Prawo bankowe (tekst jedn.: Dz. U. z 2023 r. poz. 2488 z późn. zm., dalej jako „Pr.Bank.”), z którego wynika, że przez umowę kredytu bank zobowiązuje się oddać do dyspozycji kredytobiorcy na czas oznaczony w umowie kwotę środków pieniężnych z przeznaczeniem na ustalony cel, a kredytobiorca zobowiązuje się do korzystania z niej na warunkach określonych w umowie, zwrotu kwoty wykorzystanego kredytu wraz z odsetkami w oznaczonych terminach spłaty oraz zapłaty prowizji od udzielonego kredytu. Otrzymanie kredytu i jego spłata na warunkach przewidzianych w umowie kredytowej są obojętne podatkowo. Przychód po stronie kredytobiorcy pojawia się w przypadku, kiedy dochodzi do umorzenia kredytu, jego części lub odsetek. Wtedy bowiem kredytobiorca osiąga konkretne przysporzenie majątkowe (przychód w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych). Kwestia ta jest jednak uregulowana Rozporządzeniem Ministra Finansów z dnia 11 marca 2022 roku w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od niektórych dochodów (przychodów) związanych z kredytem hipotecznym udzielonym na cele mieszkaniowe (Dz.U. 2024 poz. 102).
W kontekście niniejszej sprawy warto także zwrócić uwagę na treść art. 917 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (tekst jedn.: Dz. U. z 2024 r. poz. 1061), zgodnie z którą przez ugodę strony czynią sobie wzajemne ustępstwa w zakresie istniejącego między nimi stosunku prawnego w tym celu, aby uchylić niepewność co do roszczeń wynikających z tego stosunku lub zapewnić ich wykonanie albo by uchylić spór istniejący lub mogący powstać. Powołana definicja ugody pozwala wyróżnić elementy konstrukcyjne. Po pierwsze, ugoda jest zawierana w sytuacji, gdy między stronami stosunku prawnego istnieje niepewność albo spór, co do roszczeń wynikających z tego stosunku. Po drugie, celem zawarcia ugody jest uchylenie tej niepewności lub sporu. Wreszcie po trzecie, strony dążą do osiągnięcia celu przez wzajemne ustępstwa. Tak więc nieodłącznym elementem ugody są wzajemne ustępstwa stron. Poza tym, zarówno w doktrynie, jak i w orzecznictwie podkreśla się szczególną przyczynę prawną ugody. Oznacza to, że ugoda nie tworzy nowego stosunku prawnego, a jedynie odnosi się do istniejącego stosunku prawnego stanowiącego podstawę powództwa, a tym samym podstawę zawarcia ugody.
Odnosząc się zatem do skutków podatkowych otrzymania przez Wnioskodawczynię dodatkowej kwoty na podstawie ugody zawartej z Bankiem, wskazać trzeba, że nie podlega ona opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Zgodnie bowiem z definicją dochodu jest nim nadwyżka przychodów ze źródła nad kosztami jego uzyskania. Z kolei za przychody podatkowe mogą być uznane tylko takie świadczenia, które są określonym przyrostem majątkowym o charakterze definitywnym, nie mające charakteru zwrotnego.
Zatem, w przypadku, gdy Strony zawarłyby Ugodę, Bank dokonałby rozliczenia wpłaconych przez Wnioskodawczynię należności z własnym roszczeniem o zwrot wypłaconego kapitału. Wnioskodawczyni zatem otrzymałaby zwrot świadczenia, które wpłaciła do Banku na podstawie Umowy zmienionej Ugodą. Zatem, w przedmiotowej sprawie, po stronie Wnioskodawczy nie doszłoby do przysporzenia majątkowego w związku z otrzymaniem od Banku „wynagrodzenia dodatkowego”. Na mocy zawartej ugody Wnioskodawczyni otrzymałaby bowiem zwrot środków pieniężnych, które wcześniej przekazała na rzecz Banku w ramach spłaty udzielonego kredytu hipotecznego.
Konkludując, Wnioskodawczyni otrzymałaby świadczenie będące ekwiwalentem wydatków, które były uprzednio poniesione z jej własnych środków. Kwota dodatkowa otrzymana na podstawie ugody z bankiem nie spowodowałaby więc faktycznego przyrostu w majątku Wnioskodawczyni. Wypłata ta byłaby dla Wnioskodawczyni neutralna podatkowo.
Wobec powyższego, w momencie zwrotu przez Bank części kwoty uiszczonej tytułem spłaty zaciągniętego kredytu mieszkaniowego, nie stanowiłaby dla Wnioskodawczyni przychodu w rozumieniu art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, klasyfikowanego do źródła, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9 w zw. z art. 20 ust. 1 ww. ustawy, podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.
Tożsame stanowisko zostało wyrażone w interpretacji indywidulanej Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 29 lipca 2024 roku, 0112-KDIL2-1.4011.514.2024.2.DJ oraz z dnia 1 sierpnia 2024 roku, 0112-KDIL2-1.4011.535.2024.3.DJ.
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku jest prawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Zgodnie z treścią art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 226 ze zm.):
Opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.
W myśl art. 9 ust. 1a ww. ustawy:
Jeżeli podatnik uzyskuje dochody z więcej niż jednego źródła, przedmiotem opodatkowania w danym roku podatkowym jest, z zastrzeżeniem art. 25e, art. 29-30cb, art. 30da-30dh, art. 30e-30g, art. 30j-30p oraz art. 44 ust. 7e i 7f, suma dochodów ze wszystkich źródeł przychodów.
Stosownie do art. 9 ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Dochodem ze źródła przychodów, jeżeli przepisy art. 23o, art. 23u, art. 24-24b, art. 24c, art. 24e, art. 30ca, art. 30da oraz art. 30f nie stanowią inaczej, jest nadwyżka sumy przychodów z tego źródła nad kosztami ich uzyskania osiągnięta w roku podatkowym. Jeżeli koszty uzyskania przekraczają sumę przychodów, różnica jest stratą ze źródła przychodów.
Jak stanowi art. 11 ust. 1 ww. ustawy:
Przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9, 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, pkt 11, art. 19, art. 25b, art. 30ca, art. 30da i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.
Z przedstawionych przepisów wynika, że opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych podlega – co do zasady – każdy dochód osiągnięty przez osobę fizyczną. Zgodnie natomiast z definicją dochodu jest nim nadwyżka przychodów ze źródła nad kosztami jego uzyskania. Pojęciem pierwotnym dla dochodu jest więc pojęcie przychodu. Ten z kolei definiowany jest przez ustawodawcę, czemu dał wyraz w art. 11 ust. 1 ww. ustawy, jako otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń. Niemniej jednak z definicji tej wywieść można również, że za przychody podatkowe mogą być uznane tylko takie świadczenia, które są określonym przyrostem majątkowym (zarówno zwiększającym aktywa, jak i zmniejszającym pasywa) o charakterze definitywnym, niemające charakteru zwrotnego.
O uzyskaniu przychodu w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym do osób fizycznych można więc mówić w każdej sytuacji gdy podatnik – czy to na skutek otrzymania określonych wartości majątkowych (środków pieniężnych, świadczeń w naturze czy też innych nieodpłatnych świadczeń), czy też gdy na skutek określonego zdarzenia powodującego zmniejszenie jego zobowiązań wobec innych podmiotów – uzyskuje określone przysporzenie majątkowe.
Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych wyraźnie rozróżnia źródła przychodów oraz sposób opodatkowania dochodów z poszczególnych źródeł.
Stosownie do przepisów tej ustawy odrębnym źródłem przychodów są określone w art. 10 ust. 1 pkt 9 – inne źródła.
W myśl art. 20 ust. 1 ww. ustawy:
Za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, kwoty uzyskane z tytułu zwrotu z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego oraz wypłaty z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego, w tym także dokonane na rzecz osoby uprawnionej na wypadek śmierci oszczędzającego, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, świadczenia otrzymane z tytułu umowy o pomocy przy zbiorach, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i art. 17.
Użycie w powyższym przepisie sformułowania „w szczególności”, wskazuje, że definicja przychodów z innych źródeł ma charakter otwarty i nie ma przeszkód, aby do tej kategorii zaliczyć również przychody inne niż wymienione wprost w przepisie art. 20 ust. 1 ustawy. O przychodzie podatkowym z innych źródeł będziemy mówić w każdym przypadku, kiedy u podatnika wystąpią realne korzyści majątkowe.
Przystępując do oceny skutków podatkowych wypłaty przez Bank kwoty dodatkowej, na podstawie zawartej ugody wskazuję, że instytucja kredytu uregulowana została przepisami ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Prawo bankowe (t.j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1646 ze zm.).
Zgodnie z treścią art. 69 ust. 1 ww. ustawy:
Przez umowę kredytu bank zobowiązuje się oddać do dyspozycji kredytobiorcy na czas oznaczony w umowie kwotę środków pieniężnych z przeznaczeniem na ustalony cel, a kredytobiorca zobowiązuje się do korzystania z niej na warunkach określonych w umowie, zwrotu kwoty wykorzystanego kredytu wraz z odsetkami w oznaczonych terminach spłaty oraz zapłaty prowizji od udzielonego kredytu.
Otrzymanie kredytu i jego spłata na warunkach przewidzianych w umowie kredytowej są obojętne podatkowo. Przychód po stronie kredytobiorcy pojawia się w przypadku, kiedy dochodzi do umorzenia kredytu, jego części lub odsetek. Wtedy bowiem kredytobiorca osiąga konkretne przysporzenie majątkowe (przychód w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych).
Stosownie natomiast do treści art. 917 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz.U. z 2024 r. poz. 1061):
Przez ugodę strony czynią sobie wzajemne ustępstwa w zakresie istniejącego między nimi stosunku prawnego w tym celu, aby uchylić niepewność co do roszczeń wynikających z tego stosunku lub zapewnić ich wykonanie albo by uchylić spór istniejący lub mogący powstać.
Powołana definicja ugody pozwala wyróżnić elementy konstrukcyjne tej instytucji. Po pierwsze, ugoda jest zawierana w sytuacji, gdy między stronami stosunku prawnego istnieje niepewność albo spór, co do roszczeń wynikających z tego stosunku. Po drugie, celem zawarcia ugody jest uchylenie tej niepewności lub sporu. Wreszcie po trzecie, strony dążą do osiągnięcia celu przez wzajemne ustępstwa. Tak więc nieodłącznym elementem ugody są wzajemne ustępstwa stron. Poza tym, zarówno w doktrynie, jak i w orzecznictwie podkreśla się szczególną przyczynę prawną ugody. Oznacza to, że ugoda nie tworzy nowego stosunku prawnego, a jedynie odnosi się do istniejącego stosunku prawnego stanowiącego podstawę powództwa, a tym samym podstawę zawarcia ugody.
Odnosząc się do skutków podatkowych wypłaty ustalonej w ugodzie kwoty wyjaśniam, że zgodnie z definicją dochodu jest nim nadwyżka przychodów ze źródła nad kosztami jego uzyskania. Jednakże jak wyżej wyjaśniłem definicja przychodu podatkowego zawarta w art. 11 ust. 1 wskazuje, że za przychody podatkowe mogą być uznane tylko takie świadczenia, które są określonym przyrostem majątkowym o charakterze definitywnym, nie mające charakteru zwrotnego.
W opisie sprawy wskazała Pani, że planuje Pani zawarcie ugody z Bankiem. Na mocy ugody Bank miałby umorzyć Pani zadłużenie z tytułu umowy kredytowej oraz zapłacić Pani kwotę (…) zł tytułem „wynagrodzenia dodatkowego”. Podała Pani m.in., że kwota, która miałaby być wypłacona w ramach ugody, stanowiłaby w istocie zwrot należności wpłaconych przez Wnioskodawczynię na poczet Umowy kredytu i jako taka nie podlegałaby opodatkowaniu ww. podatkiem. (…) Zatem kwota, która byłaby wskazana jako „wynagrodzenie dodatkowe” stanowiłaby w rzeczywistości nadpłatę kredytu ponad wypłacony w ramach kwestionowanej Umowy kapitał.
Wypłaconą na Pani rzecz „kwotą dodatkową” objęte zostałyby środki pieniężne wpłacone wcześniej przez Panią do Banku w celu wypełnienia wiążącej Panią z Bankiem umowy kredytowej. Wypłata „kwoty dodatkowej” stanowiącej element rozliczeń pomiędzy Panią a Bankiem, mający na celu zwrot na Pani rzecz uprzednio wpłaconych przez Panią do Banku kwot, będzie mieściła się w kwocie kapitału wpłaconej przez Panią podczas spłaty kredytu hipotecznego.
Zatem, otrzymanie od Banku – w ramach rozliczenia nadpłaconego kapitału – „kwoty dodatkowej” w wysokości (…) zł, w związku z ewentualnym zawarciem przez Panią ugody z Bankiem, nie spowoduje po Pani stronie dodatkowego przysporzenia majątkowego. Wypłata ta będzie dla Pani neutralna podatkowo.
Zatem, w analizowanej sprawie wypłata przez Bank w ramach ewentualnej ugody „kwoty dodatkowej” w wysokości (…) zł nie spowoduje powstania u Pani przychodu w rozumieniu art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, klasyfikowanego do źródła, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9 w zw. z art. 20 ust. 1 ww. ustawy, podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Nie będzie miała Pani więc obowiązku zapłaty podatku od wypłaconej przez Bank kwoty (…) zł.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Pani przedstawiła i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Pani sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pani do interpretacji.
·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1) z zastosowaniem art. 119a;
2) w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3) z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.