Interpretacja indywidualna

– stanowisko prawidłowe

Szanowna Pani,

stwierdzam, że Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

9 grudnia 2024 r. wpłynął Pani wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczący możliwości skorzystania z preferencyjnego rozliczenia jako osoba samotnie wychowująca dziecko za 2024 r. Uzupełniła go Pani pismem z 17 grudnia 2024 r. (wpływ) – w odpowiedzi na wezwanie. Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

Oświadcza Pani, że jest rozwódką wychowującą samotnie dwójkę małoletnich dzieci (6 i 12 lat).

Pani były mąż nie mieszka z Panią i dziećmi od 15 kwietnia 2022 r., natomiast rozwód został orzeczony z wyłącznej winy męża przez Sąd Okręgowy (...) 2023 r. Były mąż złożył apelację od wyroku, która została oddalona przez Sąd Apelacyjny (...) 2024 r. Od tego dnia wyrok jest prawomocny.

Oświadcza Pani również, że nie jest z nikim związana. Pani gospodarstwo domowe składa się z trzech osób, tj. Pani i dwóch córek. Z byłym mężem nie pełni Pani opieki naprzemiennej, a kontakty dzieci z ojcem zostały określone sądownie w następujący sposób:

–co drugi weekend od soboty godziny 10.00 do niedzieli do godziny 18.00,

–w każdy poniedziałek i środę od zakończenia przez nie zajęć szkolno-przedszkolnych do godziny 19:00,

–Boże Narodzenie: w latach nieparzystych 1 i 2 dzień Świąt Bożego Narodzenia, tj. 25 grudnia od godziny 10:00 do 26 grudnia do godziny 17:00, a w latach parzystych Wigilia Świąt Bożego Narodzenia, tj. 24 grudnia od godziny 17:00 do 25 grudnia do godziny 17:00,

–Wielkanoc: w latach nieparzystych: pierwszy dzień Świąt Wielkanocnych od godziny 10:00 do godziny 17:00, a w latach parzystych drugi dzień Świąt Wielkanocnych od godziny 10:00 do godziny 17:00,

–pierwszy tydzień ferii od niedzieli poprzedzającej rozpoczęcie ferii od godziny 17:00 do niedzieli wypadającej po pierwszym tygodniu ferii do godziny 17:00,

–wakacje w latach parzystych od 1 lipca od godziny 10:00 do 15 lipca do godziny 17:00, a w latach nieparzystych od 1 sierpnia od godziny 10:00 do 15 sierpnia do godziny 17:00, pozwany będzie zobowiązany do odbierania małoletnich z ich miejsca zamieszkania i odwożenia ich do miejsca zamieszkania.

W uzasadnieniu wyroku, Sąd Okręgowy (...) przy ustalaniu wysokości alimentów na dzieci, wskazał, że: „możliwości zarobkowe stron są porównywalne, choć powódka dodatkowo przyczynia się do zaspokajania potrzeb małoletnich poprzez sprawowanie nad nimi bezpośredniej pieczy, dbaniem o ich należyty rozwój i wychowanie.”

Jednocześnie oświadcza Pani, że ojciec dzieci nie bierze zwolnień lekarskich (L4) w czasie ich chorób, nie odbywa wizyt lekarskich ani kontrolnych, nie partycypuje w dodatkowych kosztach, np. leczenia, nie chodzi na wywiadówki itp.

Oświadcza Pani również, że jest jedyną beneficjentką 800+ na obydwie córki.

Jest Pani osobą fizyczną, zatrudnioną na umowę o pracę i jedynymi Pani dochodami (poza alimentami na dzieci i 800+) są dochody wynikające z ww. umowy.

Uzupełnienie i doprecyzowanie opisu zdarzenia przyszłego

W 2024 r. podlegała Pani nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu na terytorium RP (jest Pani rezydentem RP).

Jak wskazała Pani we wniosku o interpretację indywidualną – zgodnie z orzeczeniem sądu – kontakty ojca z dziećmi zostały ustalone. Sąd nie orzekał w sprawie opieki naprzemiennej.

Jest Pani jedyną beneficjentką programu 800+ na każde dziecko, przyznane decyzjami ZUS na pełną kwotę świadczenia, tj. każda z decyzji obejmuje świadczenie wychowawcze w kwocie 800 zł na jedno dziecko, tj. 1 600 zł miesięcznie na obie córki. Według Pani wiedzy, ojciec dzieci nie korzysta ze świadczenia 800+. Od pierwszej wydanej decyzji dot. świadczenia wychowawczego 500+ (potem 800+) była Pani jedyną beneficjentką. Rozchodząc się z byłym mężem zostało to bez zmian, tym bardziej że Pani pełni opiekę nad dziećmi w dużo większym stopniu niż ojciec dzieci, jak również jest zobowiązana zapewnić dzieciom warunki wychowawcze, edukacyjne, itp.

W 2024 r. nie była Pani matką dla innego dziecka.

W 2024 r. w stosunku do Pani bądź Pani dzieci, nie miały zastosowania przepisy art. 30c lub przepisy ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym, ani przepisy z ustawy z dnia 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym czy przepisy ustawy z dnia 6 lipca 2016 r. o aktywizacji przemysłu okrętowego i przemysłów komplementarnych.

Pytanie

Czy w związku z powyższymi faktami, może Pani skorzystać z preferencyjnego opodatkowania dochodów jako osoba samotnie wychowująca dzieci w PIT-37 za rok 2024?

Pani stanowisko w sprawie

W Pani ocenie, może Pani skorzystać z preferencyjnego opodatkowania dochodów jako osoba samotnie wychowująca dzieci za rok 2024.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku, jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Podstawową zasadą obowiązującą w przepisach ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 226 ze zm.) jest zasada powszechności opodatkowania, która wyrażona została w art. 9 ust. 1 tej ustawy. Z jego treści wynika, że:

Opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Zgodnie z art. 6 ust. 4c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Od dochodów jednego rodzica lub opiekuna prawnego, podlegającego obowiązkowi podatkowemu, o którym mowa w art. 3 ust. 1, będącego panną, kawalerem, wdową, wdowcem, rozwódką, rozwodnikiem, osobą, w stosunku do której orzeczono separację w rozumieniu odrębnych przepisów, lub osobą, której małżonek został pozbawiony praw rodzicielskich lub odbywa karę pozbawienia wolności, jeżeli ten rodzic lub opiekun w roku podatkowym samotnie wychowuje dzieci:

1)małoletnie,

2)pełnoletnie, które zgodnie z odrębnymi przepisami otrzymywały zasiłek (dodatek) pielęgnacyjny lub rentę socjalną,

3)pełnoletnie do ukończenia 25. roku życia, uczące się w szkołach, o których mowa w przepisach regulujących system oświatowy lub szkolnictwo wyższe, obowiązujących w Rzeczypospolitej Polskiej oraz w innym państwie

-podatek może być określony zgodnie z ust. 4d na wniosek wyrażony w rocznym zeznaniu podatkowym.

Na podstawie art. 6 ust. 4d ww. ustawy:

W przypadku, o którym mowa w ust. 4c, podatek jest określany w podwójnej wysokości podatku obliczonego od połowy dochodów osoby samotnie wychowującej dzieci, z uwzględnieniem art. 7, przy czym do sumy tych dochodów nie wlicza się dochodów (przychodów) opodatkowanych w sposób zryczałtowany na zasadach określonych w niniejszej ustawie.

Art. 6 ust. 4e omawianej ustawy, stanowi, że:

Przepisu ust. 4c pkt 3 nie stosuje się, jeżeli dziecko, o którym mowa w tym przepisie, uzyskało w roku podatkowym:

1)dochody, z wyjątkiem renty rodzinnej, podlegające opodatkowaniu na zasadach określonych w art. 27 lub art. 30b lub

2)przychody, o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 148 i 152

-w łącznej wysokości przekraczającej dwunastokrotność kwoty renty socjalnej określonej w ustawie z dnia 27 czerwca 2003 r. o rencie socjalnej (Dz. U. z 2023 r. poz. 2194), w wysokości obowiązującej w grudniu roku podatkowego.

Stosownie do art. 6 ust. 4f ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Sposób opodatkowania, o którym mowa w ust. 4d, nie ma zastosowania do osoby, która wychowuje wspólnie z drugim rodzicem albo opiekunem prawnym co najmniej jedno dziecko, w tym również gdy dziecko jest pod opieką naprzemienną, w związku z którą obydwojgu rodzicom zostało ustalone świadczenie wychowawcze zgodnie z art. 5 ust. 2a ustawy z dnia 11 lutego 2016 r. o pomocy państwa w wychowywaniu dzieci (Dz.U. z 2023 r. poz. 810 i 1565).

W świetle art. 6 ust. 8 ww. ustawy:

Sposób opodatkowania, o którym mowa w ust. 2 i 4d, nie ma zastosowania, w przypadku gdy chociażby jeden z małżonków, osoba samotnie wychowująca dziecko lub jej dziecko:

1)stosuje przepisy:

a)art. 30c lub

b)ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym, z wyjątkiem art. 6 ust. 1a tej ustawy

-w zakresie osiągniętych w roku podatkowym przychodów, poniesionych kosztów uzyskania przychodów, zobowiązania lub uprawnienia do zwiększania lub pomniejszenia podstawy opodatkowania albo przychodów, zobowiązania lub uprawnienia do dokonywania innych doliczeń lub odliczeń;

2)podlega opodatkowaniu na zasadach wynikających z ustawy z dnia 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym lub ustawy z dnia 6 lipca 2016 r. o aktywizacji przemysłu okrętowego i przemysłów komplementarnych.

Uwzględniając cytowane uregulowania prawne wskazać należy, że przepis art. 6 ust. 4c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wymienia enumeratywnie osoby, którym przysługuje status osób samotnie wychowujących dzieci, odwołując się zarówno do statusu cywilnoprawnego osoby wychowującej dzieci (panna, kawaler, wdowa, wdowiec, rozwódka, rozwodnik), jak również do tego, że osoba ta musi faktycznie wychowywać dzieci samotnie.

Przy czym ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych nie definiuje dla potrzeb jej wykładni i stosowania samotnego wychowywania, ani nie odsyła w tym zakresie do odrębnych regulacji.

Dla ustalenia znaczenia „samotnie” oraz „wychowywać” należy zatem odwołać się w pierwszej kolejności do językowych reguł interpretacyjnych.

Zgodnie z internetowym Słownikiem Języka Polskiego PWN „wychować — wychowywać” to: (1) «zapewnić dziecku opiekę i doprowadzić je do samodzielności», (2) «przygotować kogoś do pracy w jakiejś dziedzinie».

Zatem, „wychowywać” w słownikowym rozumieniu oznacza: zapewniając byt doprowadzić do osiągnięcia pełnego rozwoju psychicznego i fizycznego. Wychowywanie polega na stałym troszczeniu się o byt materialny dziecka oraz o jego rozwój emocjonalny. Wychowanie dziecka można określić jako kształtowanie osobowości dziecka poprzez kształtowanie jego samodzielności, obowiązkowości, rozwijanie predyspozycji intelektualnych i umiejętności praktycznych, kształtowanie światopoglądu, systemu wartości oraz postaw emocjonalnych.

Natomiast, „samotny” to: (1) «żyjący sam, bez rodziny, przyjaciół», (2) «znajdujący się w określonej sytuacji, w określonym czasie zupełnie sam», (3) «spędzany, odbywany w pojedynkę, bez towarzystwa», (4) «znajdujący się na odludziu».

Przez osobę samotnie wychowującą dziecko, o której mowa w art. 6 ust. 4c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, należy więc rozumieć osobę, która faktycznie w pojedynkę w pełni lub w przeważającej mierze wychowuje dziecko bez udziału drugiego rodzica w procesie wychowawczym, stale, na co dzień troszcząc się nie tylko o byt materialny ale także rozwój emocjonalny dziecka.

W przypadku, gdy żadne z rodziców nie jest pozbawione władzy rodzicielskiej, rodzic który faktycznie w roku podatkowym dziecko wychowuje, czyli sprawuje nad nim ciągłą opiekę, stale troszczy się o byt materialny i rozwój emocjonalny dziecka, ma prawo do przedmiotowej preferencji podatkowej. Nie jest przy tym konieczne, aby drugi z rodziców był całkowicie wyeliminowany z opieki i wychowania dziecka. W sytuacji, gdy dziecko zamieszkując wraz z jednym rodzicem, pozostaje pod jego stałą, codzienną opieką, a drugi rodzic jest zobowiązany do płacenia alimentów oraz zajmowania się dzieckiem doraźnie, status samotnego rodzica ma ten, przy którym dziecko zamieszkuje i który wykonuje wszystkie obowiązki, dzięki którym dziecko będzie wychowywane w sposób zapewniający jego prawidłowy rozwój. Fakt utrzymywania kontaktów pomiędzy dzieckiem i drugim rodzicem, nie pozbawia pierwszego rodzica (przy którym dziecko mieszka) prawa do opodatkowania swoich dochodów na zasadach określonych w art. 6 ust. 4d ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Wyjaśnić należy, że aby móc skorzystać z omawianej preferencji podatkowej nie jest konieczne posiadanie statusu osoby samotnie wychowującej dziecko (określonej ww. przepisem) przez cały rok podatkowy. Wystarczające jest, aby taki stan zaistniał w ciągu roku, a nie trwał przez cały rok.

Dodatkowo podkreślenia wymaga, że dla preferencyjnego opodatkowania dochodów (przychodów) uzyskanych od 1 stycznia 2022 r. istotne znaczenie ma regulacja zawarta w treści art. 6 ust. 4f ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, z którego wynika, że nie ma ono zastosowania do osoby, która wychowuje wspólnie z drugim rodzicem albo opiekunem prawnym co najmniej jedno dziecko, w tym również gdy dziecko jest pod opieką naprzemienną, w związku z którą obydwojgu rodzicom zostało ustalone świadczenie wychowawcze zgodnie z art. 5 ust. 2a ustawy z dnia 11 lutego 2016 r. o pomocy państwa w wychowywaniu dzieci.

Zatem od 2022 r. osoba, która wspólnie z drugim rodzicem wychowuje co najmniej jedno dziecko, co przejawia się między innymi dzieleniem się wszelkimi obowiązkami związanymi z procesem wychowawczym dziecka, niezależnie od tego u kogo, pod czyją w danym momencie roku podatkowego opieką dziecko przebywa nie może skorzystać z rozliczenia w sposób przewidziany dla osoby samotnie wychowującej dziecko.

Odnosząc przedstawione uregulowania prawne na grunt niniejszej sprawy stwierdzić należy, że spełniła Pani warunki określone w art. 6 ust. 4c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W opisie zdarzenia wskazała Pani, że jest rozwódką wychowującą samotnie dwójkę małoletnich dzieci. Pani były mąż nie mieszka z Panią i dziećmi od 15 kwietnia 2022 r. Z byłym mężem nie pełni Pani opieki naprzemiennej. Świadczenie wychowawcze (tzw. 800+) w pełnej wysokości pobiera Pani na dwie córki. Kontakty dzieci z ojcem zostały sądownie określone (Sąd nie orzekał w sprawie opieki naprzemiennej). Pani pełni opiekę nad dziećmi w dużo większym stopniu niż ojciec dzieci, jak również jest zobowiązana zapewnić dzieciom warunki wychowawcze, edukacyjne, itp. Ojciec dzieci nie bierze zwolnień lekarskich (L4) w czasie ich chorób, nie odbywa wizyt lekarskich ani kontrolnych, nie partycypuje w dodatkowych kosztach, np. leczenia, nie chodzi na wywiadówki, itp.

W konsekwencji, zgodzić należy się z Pani stanowiskiem, że może Pani skorzystać z preferencyjnego opodatkowania dochodów jako osoba samotnie wychowująca dzieci za rok 2024, na zasadach określonych w art. 6 ust. 4d ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Pani przedstawiła i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

•Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Pani sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pani do interpretacji.

•Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

•Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

•w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

•w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.