Interpretacja indywidualna – stanowisko nieprawidłowe

Szanowna Pani,

stwierdzam, że Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest nieprawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

7 października 2024 r. wpłynął Pani wniosek z 2 października 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej. Uzupełniła go Pani pismem (wpływ 30 grudnia 2024 r.) oraz pismem (wpływ  31 grudnia 2024 r.) – w odpowiedzi na wezwanie.

Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego

W dniu 27 listopada 2007 r. Wnioskodawczyni wraz z mężem (…) zawarła umowę kredytu mieszkaniowego …….. nr …….., denominowaną do franka szwajcarskiego. Umowa została zabezpieczona hipoteką na nieruchomości, której dotyczyła Umowa Kredytu (…….), w kwocie 444 000 zł, zaś kwotę kredytu oznaczono jako równowartość w złotych kwoty 133 604,15 CHF.

Przeznaczenie kredytu było trojakie (był to tzw. kredyt konsolidacyjny):

1)zapłata prowizji od udzielonego kredytu (na poczet tego celu wypłacono 4 448,20 zł z łącznej kwoty kredytu),

2)w celu spłaty kredytu konsolidacyjnego w PLN z dnia 6 grudnia 2006 r., zaciągniętego  w ………. przez ………. i ………. (na ten cel wypłacono 86 071,47 zł  z łącznej kwoty kredytu),

3)w celu spłaty kredytu hipotecznego z dnia 14 czerwca 2005 r. zaciągniętego w ……. (denominowanego w CHF) przez ……. i ……… (na ten cel wypłacono  196 538,41 zł z łącznej kwoty kredytu).

Kredyt wymieniony w pkt 2 był również kredytem konsolidacyjnym: kredytem przeznaczonym na spłatę pożyczki gotówkowej oraz zadłużenia z dwóch kart kredytowych oraz na cel dowolny.

Z kolei kredyt wymieniony w pkt 3 był również kredytem o mieszanym przeznaczeniu (był kredytem refinansowym): na spłatę kredytu budowlano-hipotecznego zaciągniętego w .. z dnia 4 czerwca 2003 r. oraz na refinansowanie poniesionych kosztów budowy domu jednorodzinnego systemem gospodarczym, położonego w miejscowości …….. Przedmiotowy kredyt został zabezpieczony hipoteką na nieruchomości położonej w miejscowości ……..

Ostatni z ww. kredytów (z 4 czerwca 2003 r., spłacony kredytem z dnia 14 czerwca 2005 r.), udzielony w PLN …. i ……., był przeznaczony na częściowe sfinansowanie robót budowlanych związanych z budową domu w miejscowości …. i został zabezpieczony hipoteką na przedmiotowej nieruchomości.

Aktualnie Wnioskodawczyni rozważa zawarcie z bankiem ugody dotyczącej umowy kredytu z dnia  27 listopada 2007 r. (….), przy czym ugody jeszcze nie zawarła. Elementem przedmiotowej ugody, wedle projektu przekazanego przez bank, będzie częściowe umorzenie salda kredytu, stanowiące przychód po stronie Wnioskodawczyni. Przy analizie podatkowych skutków ugody powstała wątpliwość, czy z uwagi na przeznaczenie tego kredytu - w kontekście normy zawartej w paragrafie 1 ust. 4 ww. rozporządzenia z dnia 11 marca 2022 r. - kredytobiorcy będą uprawnieni do skorzystania z zaniechania poboru podatku od przychodu w postaci umorzenia salda kredytu, a jeżeli tak, to w jakim zakresie.

W uzupełnieniu wniosku Wnioskodawczyni nadmienia, że umowa o kredyt budowlano-hipoteczny została zawarta w dniu 4 czerwca 2003 r. pomiędzy …. a kredytobiorcami: …. oraz ………. Oboje kredytobiorcy za spłatę przedmiotowego kredytu odpowiadali solidarnie. W umowie ww. kredytu (§ 1 ust. 3) wpisano literalnie następujący cel: „Kredyt przeznaczony jest na częściowe sfinansowanie robót budowlanych związanych z budową domu jednorodzinnego położonego w ….. Gmina …….. nr ewidencyjny działki gruntu ………, obręb ………..” Ww. kredyt budowlano-mieszkaniowy został w całości zaciągnięty na cel mieszkaniowy, w rozumieniu art. 21 ust. 25 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych - ściśle na cel, o którym mowa w art. 21 ust. 25 pkt 1 lit. d) tej ustawy. Kredyt został w całości przeznaczony na cel wskazany w umowie - tym celem była budowa budynku mieszkalnego położonego w ………, Gmina …….., na działce nr ……... W dacie zawierania umowy o kredyt budowlano-hipoteczny (w dniu 4 czerwca 2003 r.) nieruchomość, której dotyczyła umowa kredytu, stanowiła przedmiot wspólności majątkowej małżeńskiej obojga kredytobiorców …… oraz ……….. (zakupili ją w dniu  2 października 2000 r.).

Po śmierci ….. (w dniu 20 września 2020 r.). na podstawie dziedziczenia oraz umowy o dział spadku z dnia 24 lipca 2021 r. właścicielem całej nieruchomości została  ……. Przedmiotowa nieruchomość jest objęta księgą wieczystą nr ………...

Budowa budynku mieszkalnego, którego dotyczył ww. kredyt budowlano-mieszkaniowy, została zakończona w 2006 r.

Na nieruchomości, której dotyczyła umowa o ww. kredyt budowlano-mieszkaniowy (tj. położonej  w ……, Gmina …….., na działce nr ………) Wnioskodawczyni realizowała i realizuje własne cele mieszkaniowe. Kredyt budowlano-mieszkaniowy został zaciągnięty na realizację jednej inwestycji mieszkaniowej.

Ww. kredyt budowlano-mieszkaniowy nie był przeznaczony na refinansowanie kosztów budowy domu jednorodzinnego.

Natomiast cele kredytu z dnia 14 czerwca 2005 r. oznaczono następująco: „Kredyt przeznaczony jest na: Spłatę kredytu budowlano-hipotecznego w ……… oraz refinansowanie poniesionych kosztów budowy domu jednorodzinnego systemem gospodarczym, położonego w miejscowości ………, Gmina …….., dz. ew. ………. pow. …..” (§ 2 ust. 4 umowy kredytu z dnia  14 czerwca 2005 r.)”

Finansowanie kosztów budowy pochodziło z kredytu, a odbywało się następująco:

Szczegółowy sposób wypłaty kredytu określały Załącznik 2 oraz Załącznik 5 do przedmiotowej umowy kredytu (tj. umowy z dnia 14 czerwca 2005 r.). „Refinansowanie poniesionych kosztów” było realizowane w ten sposób, że bank wypłacał środki kredytu przeznaczone na ten cel na rachunek bankowy małżonków (po zapłacie prowizji i ustanowieniu zabezpieczenia hipotecznego),  a małżonkowie zobowiązali się do zrealizowania kredytowanej inwestycji, zgodnie z przedłożonym  w banku zestawieniem prac, materiałów i cen wraz z harmonogramem prac w terminie trzech miesięcy od dnia zawarcia umowy, jak również do powiadomienia banku o zakończeniu budowy. Ostatecznie w okresie realizacji oraz po zakończeniu inwestycji bank dokonywał wizji lokalnej potwierdzającej wykorzystanie kredytu zgodnie z jego przeznaczeniem. Bank nigdy nie miał zastrzeżeń co do prawidłowości realizacji umowy kredytu i zawsze uznawał, że małżonkowie wykorzystali całość kredytu (w tym jego część przeznaczoną na refinansowanie poniesionych kosztów), zgodnie z treścią umowy kredytu.

Z uwagi na upływ czasu, Wnioskodawczyni posiada jedynie część dokumentów potwierdzających poniesienie wydatków na budowę.

Wnioskodawczyni zwraca jednocześnie uwagę, że celem niniejszej interpretacji nie jest przesądzenie przez Organ, czy cel kredytu z dnia 14 czerwca 2005 r. w zakresie w jakim dotyczył „refinansowania kosztów budowy domu jednorodzinnego systemem gospodarczym”, mieści się w zakresie   art. 21 ust. 25 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Kwalifikacji tej podatnik  w razie zawarcia ugody dokona samodzielnie.

Ugoda zostanie zawarta pomiędzy Wnioskodawczynią oraz …. Ugoda będzie polegała na przewalutowaniu pozostałego do spłaty salda kredytu wedle kursu CHF obowiązującego w dacie podpisania ugody, a następnie na częściowym umorzeniu zadłużenia Wnioskodawczyni wynikającego z umowy kredytu z dnia 27 listopada 2007 r., z pozostawieniem do spłaty po stronie Wnioskodawczyni kwoty ok. 30 000 zł. Na skutek ugody zostanie dokonane przewalutowanie,  a następnie częściowe umorzenie zadłużenia Wnioskodawczyni. Przewalutowanie będzie polegało jedynie na zmianie waluty kredytu z CHF na PLN. Przewalutowanie kredytu nie będzie stanowić jego nowacji w rozumieniu art. 506 Kodeksu cywilnego. Umorzenie części salda kredytu będzie miało charakter zwolnienia Wnioskodawczyni z długu (art. 508 Kodeksu cywilnego). Warunki ugody nie zostały jeszcze ustalone przez strony w sposób ostateczny - natomiast na kwotę objętą ugodą składać się będzie wyłącznie kwota kapitału oraz odsetek skapitalizowanych. Jeżeli zaś chodzi  o wysokość kwoty objętej umorzeniem, zmienia się ona każdego dnia, wskutek zmiany kursu PLN/CHF i będzie ostatecznie znana dopiero na dzień popisania ugody. Przewalutowanie umorzenia dotyczyć będzie wszystkich aktualnych kredytobiorców - kredytobiorcą tym jest aktualnie jedynie Wnioskodawczyni.

Bank nie wystawił dotychczas jakiegokolwiek PIT-11 w związku z ugodą, gdyż jeszcze jej nie zawarto. Natomiast kwota, która ewentualnie będzie stanowić przychód podatkowy do opodatkowania, będzie to kwota umorzonego zobowiązania z umowy kredytu, pomniejszona o tę cześć umorzonego zobowiązania, jaka objęta będzie zaniechaniem poboru podatku, na podstawie rozporządzenia wskazanego we wniosku o interpretację podatkową, z uwzględnieniem treści uzyskanej interpretacji indywidualnej. Wnioskodawczyni w przeszłości nie korzystała z umorzenia wierzytelności z tytułu jakiegokolwiek innego kredytu zabezpieczonego hipotecznie. Jak sądzi, Organowi w pytaniu chodzi o kwestię, czy kiedykolwiek Wnioskodawczyni korzystała z zaniechania poboru podatku w związku  z umorzeniem kredytu zabezpieczonego hipotecznie, przeznaczonego na własny cel mieszkaniowy. Wnioskodawczyni nigdy z takiego zaniechania poboru podatku nie korzystała.

Pytanie (ostatecznie sformułowane w uzupełnieniu wniosku)

Czy kredytem „konsolidacyjnym”, względnie „refinansowym”, o których mowa w paragrafie 1  ust. 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 11 marca 2022 r. (Dz. U. z 2024 r., poz. 102) jest wyłącznie taki kredyt, który w całości lub w części został bezpośrednio przeznaczony na spłatę kredytu udzielonego na cele wymienione w art. 21 ust. 25 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, czy też jest nim również taki kredyt konsolidacyjny, względnie refinansowy, który w części został przeznaczony na spłatę innego kredytu konsolidacyjnego, względnie refinansowanego, który w części został przeznaczony na spłatę kredytu udzielonego na cele wymienione w art. 21 ust. 25 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych?

W konsekwencji, czy w razie przewalutowania, a następnie umorzenia na podstawie ugody części kapitału kredytu wynikającego z umowy kredytu konsolidacyjnego z dnia 27 listopada 2007 r.,  zaniechanie poboru podatku obejmie kwotę wierzytelności z tytułu ww. kredytu konsolidacyjnego, w części odpowiadającej kwocie wierzytelności z tytułu kredytu refinansowanego z dnia  14 czerwca 2005 r., w jakiej przedmiotowy kredyt refinansowy został przeznaczony na spłatę kredytu mieszkaniowego (kredytu budowlano-hipotecznego z dnia 4 czerwca 2003 r.)?

Pani stanowisko w sprawie

W ocenie Wnioskodawczyni, umowa kredytu z dnia 27 listopada 2007 r. (…) stanowi „kredyt konsolidacyjny”, o którym mowa w paragrafie 1 ust. 4 ww. rozporządzenia z dnia  11 marca 2022 r., przy czym zaniechanie poboru podatku obejmuje kwotę wierzytelności z tego kredytu konsolidacyjnego wyłącznie w części (gdyż cel w postaci spłaty kredytu z pkt 2 opisu stanu faktycznego nie miał związku z inwestycją mieszkaniową):

•   mianowicie w takiej części, w jakiej środki z przedmiotowego kredytu (z 27 listopada 2007 r.) zostały przeznaczone na spłatę kredytu wymienionego w pkt 3 opisu stanu faktycznego, tj. kredytu hipotecznego z dnia 14 czerwca 2005 r., albo ewentualnie
• w takiej części, w jakiej środki z przedmiotowego kredytu (z 27 listopada 2007 r.) zostały przeznaczone na spłatę kredytu wymienionego w pkt 3 opisu stanu faktycznego, przy czym  z uwzględnieniem zakresu, w jakim środki z kredytu z dnia 14 czerwca 2005 r. zostały przeznaczone na spłatę kredytu z 4 czerwca 2003 r.

Przykładowo, aby wyjaśnić drugi ze wskazanych wariantów interpretacyjnych, gdyby kwota kredytu z 27 listopada 2007 r. wynosiła 300 000 zł i w części wynoszącej 200 000 zł została przeznaczona na spłatę kredytu z 14 czerwca 2005 r., zaś kredyt z 14 czerwca 2005 r. wynosił  200 000 zł, i w części wynoszącej 150 000 zł został przeznaczony na spłatę kredytu  z 4 czerwca 2003 r. (a w pozostałym zakresie na refinansowanie kosztów budowy), to wówczas zaniechanie poboru podatku przy zawarciu ugody dotyczącej umowy z dnia 27 listopada 2007 r. dotyczyłoby realnie kwoty 150 000 zł, a zatem dotyczyłoby 1/2 wartości umorzenia salda kredytu  z 27 listopada 2007 r. Z kolei od umorzenia drugiej części salda kredytu (również wynoszącej 1/2) kredytobiorcy powinni zapłacić podatek dochodowy.

Z kolei w pierwszym wariancie podatek należałby się od 1/3 wartości umorzonego salda kredytu, zaś zaniechaniem poboru podatku zostałoby objęte umorzenie wynoszące 2/3 wartości umorzonego salda kredytu.

Stanowisko Wnioskodawczyni doprecyzowane w uzupełnieniu wniosku

W ocenie Wnioskodawczyni, przepis art. § 1 ust. 4 ww. rozporządzenia z dnia 11 marca 2022 r. obejmuje nie tylko relację: kredyt refinansowy (konsolidacyjny) - kredyt bezpośrednio przeznaczony na cele wymienione w art. 21 ust. 25 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych,  ale również relację bardziej złożoną (trójstopniową): kredyt refinansowy (konsolidacyjny) - kredyt refinansowy (konsolidacyjny) – kredyt bezpośrednio przeznaczony na cele wymienione  w art. 21 ust. 25 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Jest to bowiem zgodne  z funkcją tego przepisu, jaką jest otwarcie drogi do podatkowo obojętnego umarzania zobowiązań  z tytułu kredytów hipotecznych, które ekonomicznie zostały wydatkowane na własne cele mieszkaniowe podatnika. Przy czym chodzi tu o wydatkowanie zarówno bezpośrednie, jak i pośrednie, w tym kilkustopniowe (polegające na spłacie kredytów przeznaczonych na cele wymienione w art. 21 ust. 25 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych kredytami refinansowanymi, względnie konsolidacyjnymi, a następnie ich spłatę kolejnymi kredytami refinansowanymi (konsolidacyjnymi)).

W stanie faktycznym sprawy, oznaczać to będzie w szczególności, że ustalając zakres, w jakim umorzenie zobowiązania z umowy kredytu dotyczącego umowy kredytu z dnia 27 listopada 2007 r. będzie objęte zaniechaniem poboru podatku, podatnik na swoją korzyść będzie mógł uwzględnić okoliczność, że część kredytu z 27 listopada 2007 r. spłaciła kredyt refinansowy z 14 czerwca 2005 r., z którego część bezspornie wydatkowano na spłatę kredytu budowlano-hipotecznego udzielonego na cel wymieniony w art. 21 ust. 25 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zastrzec od razu należy, że Wnioskodawczyni poprzez niniejszą interpretację nie zmierza do przesądzenia czy umowa kredytu z dnia 14 czerwca 2005 r., w części przeznaczonej na „refinansowanie poniesionych kosztów budowy domu jednorodzinnego systemem gospodarczym” wpisuje się w którykolwiek z celów wymienionych w art. 21 ust. 25 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Nie jest to przedmiot wątpliwości, do którego wyjaśnienia zmierzałaby niniejsza interpretacja (tę kwestię w przypadku zawarcia ugody podatnik rozstrzygnie  we własnym zakresie). Wątpliwość dotyczy zaś wyłącznie tego, czy przy obliczaniu kwoty przychodu  z tytułu umorzenia zobowiązania wynikającego z umowy kredytu konsolidacyjnego z dnia  27 listopada 2007 r., objętej ewentualnym zaniechaniem poboru podatku, podatnik może uwzględnić również tę cześć tego kredytu, która została przeznaczona na spłatę części innego kredytu refinansowego (z 14 czerwca 2005 r.) - mianowicie tej części kredytu refinansowego, którą wydatkowano na spłatę kredytu budowlano-hipotecznego, udzielonego bezspornie na cel wymieniony w art. 21 ust. 25 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku jest nieprawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z przepisem art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 226 ze zm.):

Stosownie do art. 9 ust. 2 ww. ustawy:

Jak stanowi art. 11 ust. 1 ww. ustawy:

Z przedstawionych przepisów wynika, że opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych podlega – co do zasady – każdy dochód osiągnięty przez osobę fizyczną. Zgodnie natomiast z definicją dochodu jest nim nadwyżka przychodów ze źródła nad kosztami jego uzyskania. Pojęciem pierwotnym dla dochodu jest więc pojęcie przychodu. Ten z kolei definiowany jest przez ustawodawcę, czemu dał wyraz w art. 11 ust. 1, jako otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń. Niemniej jednak z definicji tej wywieść można również, że za przychody podatkowe mogą być uznane tylko takie świadczenia, które są określonym przyrostem majątkowym (zarówno zwiększającym aktywa, jak i zmniejszającym pasywa) o charakterze definitywnym, niemające charakteru zwrotnego.

O uzyskaniu przychodu w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym do osób fizycznych można więc mówić w każdej sytuacji gdy podatnik – czy to na skutek otrzymania określonych wartości majątkowych (środków pieniężnych, świadczeń w naturze czy też innych nieodpłatnych świadczeń), czy też gdy na skutek określonego zdarzenia powodującego zmniejszenie jego zobowiązań wobec innych podmiotów – uzyskuje określone przysporzenie majątkowe.

Wskazać również należy, że dla celów podatkowych przyjmuje się – co znajduje potwierdzenie  w orzecznictwie – że pojęcie nieodpłatnego świadczenia, o którym mowa w art. 11 ust. 1 ustawy  o podatku dochodowym od osób fizycznych, ma szerszy zakres niż w prawie cywilnym. Obejmuje ono bowiem wszystkie zjawiska gospodarcze i zdarzenia prawne, których następstwem jest uzyskanie korzyści kosztem innego podmiotu, lub te wszystkie zdarzenia prawne i zdarzenia gospodarcze, których skutkiem jest nieodpłatne, to jest niezwiązane z kosztami lub inną formą ekwiwalentu, przysporzenie majątku tej osobie, mające konkretny wymiar finansowy.

Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych wyraźnie rozróżnia źródła przychodów oraz sposób opodatkowania dochodów z poszczególnych źródeł.

Stosownie do przepisów tej ustawy odrębnym źródłem przychodów są określone  w art. 10 ust. 1 pkt 9 – inne źródła.

Stosownie do art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Użycie w powyższym przepisie sformułowania „w szczególności”, wskazuje, że definicja przychodów z innych źródeł ma charakter otwarty i nie ma przeszkód, aby do tej kategorii zaliczyć również przychody inne niż wymienione wprost w przepisie art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. O przychodzie podatkowym z innych źródeł będziemy mówić w każdym przypadku, kiedy u podatnika wystąpią realne korzyści majątkowe.

Natomiast na podstawie art. 42a ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Przystępując do oceny skutków podatkowych ewentualnego umorzenia Wnioskodawczyni przez bank części wierzytelności od zaciągniętego w 2007 r. kredytu hipotecznego (konsolidacyjnego), wskazać należy, że instytucja kredytu uregulowana została przepisami ustawy  z dnia 29 sierpnia 1997 r. Prawo bankowe (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2324 ze zm.).

Zgodnie z treścią art. 69 ust. 1 ww. ustawy:

Podkreślić należy, że otrzymanie kredytu i jego spłata na warunkach przewidzianych w umowie kredytowej są obojętne podatkowo. Przychód po stronie kredytobiorcy pojawia się w przypadku, kiedy dochodzi do umorzenia kredytu, jego części lub odsetek. Wtedy bowiem kredytobiorca osiąga konkretne przysporzenie majątkowe (przychód w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym  od osób fizycznych).

Należy w tym miejscu wyjaśnić, że umorzenie wierzytelności następuje w przypadku zwolnienia  z długu, czyli zrzeczenia się przez wierzyciela z prawa do wierzytelności, bez uzyskania świadczenia  ze strony dłużnika. Takie zrzeczenie się, pod warunkiem, że dłużnik je przyjmie, powoduje,  że zobowiązanie wygasa.

Zgodnie bowiem z instytucją zwolnienia z długu uregulowaną w art. 508 ustawy z dnia  23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 1360 ze zm.):

Tak więc, dla umorzenia wierzytelności koniecznym jest zgoda dłużnika (np. uzyskana w wyniku ugody, czy poprzez oświadczenie).

Tym samym, wartość umorzonych Wnioskodawczyni kwot części wierzytelności z tytułu kredytu hipotecznego, na podstawie planowanej ugody z bankiem, będzie stanowić przychód w rozumieniu art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, z tytułu nieodpłatnych świadczeń, klasyfikowany do źródła, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9 w zw. z art. 20 ust. 1 ww. ustawy.

Poprawność powyższego stanowiska potwierdza wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego  z 18 maja 2012 r., sygn. akt II FSK 2633/10, w którym Sąd wskazał, że:

Zgodnie z § 1 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 11 marca 2022 r. w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od niektórych dochodów (przychodów) związanych z kredytem hipotecznym udzielonym na cele mieszkaniowe (t. j. Dz. U. 2024 r. poz. 102):

Z kolei § 3 ww. rozporządzenia zmieniony rozporządzeniem Ministra Finansów z dnia  20 grudnia 2024 r. (Dz. U. z 2024 r. poz. 1912), które weszło w życie 24 grudnia 2024 r. stanowi, że:

Z kolei § 4 ww. rozporządzenia zmieniony ww. rozporządzeniem Ministra Finansów z dnia  20 grudnia 2024 r. stanowi, że:

W myśl natomiast § 4a ww. rozporządzenia dodanego rozporządzeniem zmieniającym  z dnia 20 grudnia 2024 r.:

Zgodnie z treścią art. 21 ust. 25 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, wskazanego w § 3 ww. rozporządzenia:

Dochody, od których zaniechano poboru podatku nie są wykazywane w zeznaniach rocznych  i nie podlegają opodatkowaniu oraz zgłoszeniu do urzędu skarbowego.

Z powyższego wynika zatem, że zaniechanie poboru podatku znajdzie zastosowanie do umorzonych osobom fizycznym kwot wierzytelności z tytułu kredytów zaciągniętych na cele mieszkaniowe  i zabezpieczonych hipotecznie, udzielonych przed dniem 15 stycznia 2015 r. przez podmioty uprawnione do udzielania kredytów na podstawie odrębnych ustaw, w przypadku, gdy osoba fizyczna będąca stroną umowy kredytu mieszkaniowego nie korzystała z zaniechania poboru podatku od kwot umorzonych wierzytelności z tytułu kredytu mieszkaniowego zaciągniętego na realizację innej niż określona w lit. a) inwestycji mieszkaniowej (§ 1 ust. 1 pkt 1 lit. b) ww. rozporządzenia).

Analizowane zaniechanie może mieć zastosowanie także w przypadku umorzenia kredytu refinansowego lub konsolidacyjnego w sytuacji gdy zarówno kredyt refinansowy, jak i kredyt konsolidacyjny został zaciągnięty na spłatę kredytu mieszkaniowego zaciągniętego na wydatki,  o których mowa w art. 21 ust. 25 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych  (§ 1 ust. 4 ww. rozporządzenia).

Zatem, aby umorzone kwoty wierzytelności z tytułu kredytów mogły korzystać z zaniechania poboru podatku dochodowego od osób fizycznych na podstawie rozporządzenia Ministra Finansów z dnia  11 marca 2022 r. w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od niektórych dochodów (przychodów) związanych z kredytem hipotecznym udzielonym na cele mieszkaniowe, umorzenie może dotyczyć takiego kredytu refinansowego lub takiego kredytu konsolidacyjnego, który został zaciągnięty na spłatę kredytu mieszkaniowego, o którym mowa w § 3 ww. rozporządzenia.

Z rozporządzenia nie wynika natomiast, aby w przypadku zaciągnięcia każdego kolejnego kredytu, który nie został zaciągnięty na spłatę kredytu mieszkaniowego, tylko na spłatę każdego innego kredytu lub zobowiązań, umorzone kwoty wierzytelności z tytułu takiego kredytu mogły korzystać  z zaniechania poboru podatku dochodowego od osób fizycznych na podstawie ww. rozporządzenia Ministra Finansów.

Niewystarczającym zatem dla skorzystania z zaniechania poboru podatku dochodowego od osób fizycznych na podstawie ww. rozporządzenia Ministra Finansów jest to, że kredyt zaciągnięty przez  Wnioskodawczynię w listopadzie 2007 r. był kredytem mieszkaniowym (konsolidacyjnym) zaciągniętym na cele mieszkaniowe, o których mowa w art. 21 ust. 25 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, skoro umorzenie kwot części wierzytelności z tytułu kredytu hipotecznego dotyczyło kredytu zaciągniętego 14 czerwca 2005 r., którego celem – jak wskazała Wnioskodawczyni w opisie sprawy – było „refinansowanie kredytu zaciągniętego 4 czerwca 2003 r.”

Zatem, ponieważ celem kredytu zaciągniętego przez Wnioskodawczynię w 2007 r. nie była bezpośrednio spłata kredytu mieszkaniowego, lecz spłata kredytu, który refinansował kredyt budowlano-hipoteczny zaciągnięty na częściowe sfinansowanie robót budowlanych związanych  z budową domu, w przedmiotowej sprawie nie znajdzie zastosowanie zaniechanie poboru podatku dochodowego od osób fizycznych na podstawie rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 11 marca 2022 r. w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od niektórych dochodów (przychodów) związanych z kredytem hipotecznym udzielonym na cele mieszkaniowe.

Podsumowując stwierdzić należy, że planowane umorzenie przez bank kwoty części wierzytelności  z tytułu kredytu hipotecznego zaciągniętego w 2007 r., będzie stanowić dla Pani przychód  w rozumieniu art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, z tytułu nieodpłatnych świadczeń klasyfikowany do źródła, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9  w zw. z art. 20 ust. 1 ww. ustawy, podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Z uwagi na fakt, że celem kredytu hipotecznego zaciągniętego w 2007 r. nie była bezpośrednio spłata kredytu mieszkaniowego, lecz spłata kredytu z 14 czerwca 2005 r., który z kolei był przeznaczony na spłatę kredytu budowlano-hipotecznego, w przedmiotowej sprawie nie znajdzie zastosowanie zaniechanie poboru podatku dochodowego od osób fizycznych na podstawie rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 11 marca 2022 r. w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od niektórych dochodów (przychodów) związanych z kredytem hipotecznym udzielonym na cele mieszkaniowe.

Z § 1 ust. 4 ww. rozporządzenia jednoznacznie wynika bowiem, że w przypadku gdy kredyt mieszkaniowy został zastąpiony kredytem refinansowym lub gdy na jego spłatę został zaciągnięty kredyt konsolidacyjny, zaniechanie, obejmuje odpowiednio kwotę wierzytelności z tytułu kredytu refinansowego lub konsolidacyjnego w części odpowiadającej kwocie wierzytelności z tytułu kredytu mieszkaniowego. Zatem, zaniechanie poboru podatku dochodowego od osób fizycznych na podstawie powyższego rozporządzenia mogłoby mieć zastosowanie w sytuacji, gdyby umorzenie kwot wierzytelności z tytułu kredytu dotyczyło takiego kredytu konsolidacyjnego bądź takiego kredytu refinansowanego, który – w przypadku kredytu konsolidacyjnego zostałby bezpośrednio zaciągnięty na spłatę  m.in. kredytu mieszkaniowego bądź – w przypadku kredytu refinansowanego – zastąpił bezpośrednio kredyt mieszkaniowy.

Tymczasem w przedmiotowej sprawie kredyt mieszkaniowy (z 4 czerwca 2003 r.) został najpierw zastąpiony kredytem refinansowym (z 14 czerwca 2005 r.), a następnie jeszcze kredytem konsolidacyjnym (z 27 listopada 2007 r.). Zatem planowane umorzenie przez bank nie będzie dotyczyło kwot wierzytelności z tytułu takiego kredytu refinansowego czy konsolidacyjnego, który zastępowałby bezpośrednio kredyt mieszkaniowy.

W konsekwencji, będzie Pani zobowiązana do obliczenia oraz zapłaty podatku dochodowego od osób fizycznych od kwot planowanego umorzenia w części przez bank kredytu hipotecznego zaciągniętego w 2007 r. oraz odsetek od tego kredytu.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Pani przedstawiła i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia oraz zdarzenia przyszłego, które Pani przedstawiła  i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Pani sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pani do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.