Interpretacja indywidualna

 – stanowisko nieprawidłowe

Szanowna Pani,

stwierdzam, że Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest nieprawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

6 grudnia 2024 r. wpłynął Pani wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej. Uzupełniła go Pani - w odpowiedzi na wezwanie - pismem z 26 grudnia 2024 r. Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

13 listopada 2003 r. w Kancelarii Notarialnej (...) podpisała Pani umowę majątkową małżeńską wyłączającą majątkową wspólność ustawową z Pani ówczesnym mężem A. A (...).

15 grudnia 2003 r. aktem notarialnym (...) w Kancelarii Notarialnej (...) została podpisana umowa sprzedaży własnościowego spółdzielczego prawa do lokalu mieszkalnego przy ulicy C 1, (...) pomiędzy B. B a Pani byłym mężem A. A, w wyniku której A. A nabył wspomniane prawo do tego mieszkania za cenę 67 000 zł.

Niestety to małżeństwo zaczęło się rozpadać. Powodem była między innymi sytuacja mieszkaniowa. Zamiar kupna mieszkania spoczywał właściwie po Pani stronie i to Pani wyłożyła część środków przy kredycie na zakup tego mieszkania (otrzymała Pani wówczas spadek po zmarłej ciotce).

Niestety, umowa zarówno kupna mieszkania, jak i kredytowa, musiały być na nazwisko byłego męża, ponieważ nie posiadała Pani zdolności kredytowej (...), a mieszkanie miało innych chętnych dlatego umowa sprzedaży była na byłego męża.

Były mąż nie spłacał kredytu mieszkaniowego ani nie ponosił kosztów mieszkania, robiłam to Pani. Relacje pogarszały się, dlatego pewnego dnia postawiła Pani ultimatum - by dopisać Panią do kredytu mieszkaniowego, a zarazem uczynić współwłaścicielem mieszkania - inaczej przestanie Pani spłacać kredyt i wyprowadzi się z mieszkania.

21 października 2004 r. w Kancelarii Notarialnej (...) aktem notarialnym (...) w wyniku tych negocjacji została Pani dopisana do księgi wieczystej mieszkania C 1 w B. Podpisali Państwo wówczas umowę darowizny. Otrzymała Pani połowę prawa do lokalu. Została też dopisana do kredytu.

W 2009 r. rozwiedli się Państwo. Do 2019 r. pozostawała Pani przy nazwisku A, ale nie mieszkali Państwo razem. Były mąż był w nowym nieformalnym związku i zamieszkał w 2009 r. we D. 10 laty później, w 2019 r. także Pani była w nowym związku i planowała z Pani aktualnym mężem ślub i wyprowadzkę z B.

W związku z tym 28 marca 2019 r. spotkała się Pani ponownie z A. A w Kancelarii Notarialnej (...), by aktem (...) podpisać umowę odpłatnego zniesienia wspólności prawa do lokalu C 1 w B w razie Pani wyprowadzki. Była Pani bowiem jedyną osobą, która przez wszystkie lata sama spłacała kredyt i ponosiła koszty tego mieszkania.

Zamierzała Pani ponadto jednorazowo spłacić pozostałą część kredytu. Byłemu mężowi zapłaciła Pani symbolicznie 10 000 zł.

Po ślubie w 2021 r. wyprowadziła się Pani do Niemiec i planowała sprzedaż mieszkania. Kupiec pojawił się w grudniu 2023 r. Z Panem B. B spotkała się Pani w Kancelarii Notarialnej (...) we D. Tam aktem notarialnym (...) 5 stycznia 2024 r. podpisali Państwo umowę sprzedaży spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu C 2, za łączną kwotę 320 000 zł.

Pytania

W kontekście przedstawionego stanu faktycznego w uzupełnieniu wniosku sformułowała Pani następujące pytania.

1)Czy w sytuacji opisanej we wniosku zbycie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, gdyż stanowi źródło przychodu, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych?

2)Czy konieczne jest złożenie zeznania PIT-39 za 2024 r., w którym powinien zostać wykazany przychód ze zbycia tegoż prawa?

Przedmiotem niniejszej interpretacji jest odpowiedź na pytanie oznaczone nr 1. Na pytanie nr 2 zostało wydane odrębne rozstrzygnięcie.

Pani stanowisko w sprawie

W sformułowanym w uzupełnieniu wniosku własnym stanowisku podaje Pani, że w Pani przekonaniu nie zapłaci Pani podatku, gdyż zbycie prawa do lokalu nastąpiło po upływie 5 lat od daty nabycia prawa do tego lokalu, czyli 21 października 2004 r. ((...)).

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawiła Pani w uzupełnieniu wniosku jest nieprawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zasady opodatkowania

Zasady opodatkowania podatkiem dochodowym dochodów osób fizycznych określają przepisy ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2024 r. poz. 226 ze zm.).

Zgodnie z przepisem art. 9 ust. 1 tej ustawy:

Opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Na podstawie art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Źródłem przychodów jest odpłatne zbycie, z zastrzeżeniem ust. 2:

a)nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości,

b)spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub użytkowego oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej,

c)prawa wieczystego użytkowania gruntów,

d)innych rzeczy,

–jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w lit. a-c – przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie, a innych rzeczy – przed upływem pół roku, licząc od końca miesiąca, w którym nastąpiło nabycie; w przypadku zamiany okresy te odnoszą się do każdej z osób dokonującej zamiany.

Tym samym, każda czynność prawna, której przedmiotem jest odpłatne zbycie nieruchomości lub praw wymienionych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c cytowanej ustawy, stanowi źródło przychodów w rozumieniu tego przepisu, jeżeli zostanie dokonana w określonym czasie, tj. przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie i nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej.

Zatem, w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw majątkowych, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a - c ww. ustawy, co do zasady decydujące znaczenie w kwestii opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych ma moment i sposób ich nabycia.

Zauważyć należy, że ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych nie definiuje pojęcia nabycia, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy. Należy zatem wskazać, że nabyciem w rozumieniu tego przepisu jest każda czynność, na mocy której na osobę fizyczną – nabywcę – przechodzi własność, bez względu na to, czy nabycie następuje w sposób odpłatny czy nieodpłatny. Natomiast moment przeniesienia prawa w prawie podatkowym określony jest zgodnie z normami prawa cywilnego.

Zgodnie z treścią wniosku:

·13 listopada 2003 r. podpisała Pani umowę majątkową małżeńską wyłączającą majątkową wspólność ustawową z Pani ówczesnym mężem.

·15 grudnia 2003 r. Pani były mąż nabył na własne nazwisko własnościowe spółdzielcze prawo do lokalu mieszkalnego.

·21 października 2004 r. w drodze umowy darowizny otrzymała Pani połowę prawa do ww. lokalu.

·W 2009 r. rozwiodła się Pani z mężem.

·28 marca 2019 r. podpisała pani z byłym mężem umowę odpłatnego zniesienia wspólności prawa do lokalu. Byłemu mężowi zapłaciła Pani symbolicznie 10 000 zł.

·5 stycznia 2024 r. zawarła Pani umowę sprzedaży opisanego we wniosku spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu.

W myśl art. 244 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1061 ze zm.:

§ 1. Ograniczonymi prawami rzeczowymi są: użytkowanie, służebność, zastaw, spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu oraz hipoteka.

§ 2. Spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu oraz hipotekę regulują odrębne przepisy.

Zgodnie z art. 17² ustawy z dnia 15 grudnia 2000 r. o spółdzielniach mieszkaniowych (t. j. z 2024 r., poz. 558 ze zm.)

1.Spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu jest prawem zbywalnym, przechodzi na spadkobierców i podlega egzekucji. Jest ono ograniczonym prawem rzeczowym.

2.(utracił moc)

3.Zbycie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu obejmuje także wkład budowlany. Dopóki prawo to nie wygaśnie, zbycie samego wkładu jest nieważne.

4.Umowa zbycia spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu powinna być zawarta w formie aktu notarialnego. Wypis tego aktu notariusz przesyła niezwłocznie spółdzielni.

5.(uchylony)

6.Przedmiotem zbycia może być ułamkowa część spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu. Pozostałym współuprawnionym z tytułu własnościowego prawa do lokalu przysługuje prawo pierwokupu. Umowa zbycia ułamkowej części własnościowego prawa do lokalu zawarta bezwarunkowo albo bez zawiadomienia uprawnionych o zbyciu lub z podaniem im do wiadomości istotnych postanowień umowy niezgodnie z rzeczywistością jest nieważna.

Z uwagi więc na przymiot zbywalności można więc dokonać sprzedaży lub darowizny spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu

Skutki podatkowe zbycia udziału w spółdzielczym własnościowym prawie do lokalu nabytego w drodze darowizny

Z art. 888 § 1 ww. Kodeksu cywilnego wynika, że:

Przez umowę darowizny darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swego majątku.

Podstawową cechą umowy darowizny jest bezpłatne świadczenie darczyńcy na rzecz obdarowanego kosztem jego majątku. Darowizna należy do czynności, których celem jest dokonanie aktu przysporzenia majątkowego (świadczenie musi wzbogacić obdarowanego) i zobowiązanie darczyńcy musi być zamierzone, jako nieodpłatne.

Z wniosku wynika, że 21 października 2004 r. nabyła Pani w drodze umowy darowizny udział w wysokości ½ w spółdzielczym własnościowym prawie do lokalu.

Mając zatem na uwadze powołane wyżej przepisy prawa stwierdzam, że odpłatne zbycie w 2024 r. spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu, w części odpowiadającej udziałowi, który nabyła Pani w drodze darowizny w 2004 r. nie będzie stanowić źródła przychodu, ponieważ jego zbycie nastąpiło po upływie 5 lat od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie.

Skutki podatkowe zbycia udziału w spółdzielczym własnościowym prawie do lokalu nabytego w drodze zniesienia wspólności

W przypadku spółdzielczego prawa własności do lokalu odrębnie niż w przypadku prawa własności lokalu mamy do czynienia ze zniesieniem wspólności, a nie współwłasności. Przy czym zniesienie takiego współuprawnienia odbywa się na podstawie przepisów o zniesieniu współwłasności, stosowanych per analogiam.

Stosownie do art. 195 Kodeksu cywilnego:

Własność tej samej rzeczy może przysługiwać niepodzielnie kilku osobom (współwłasność).

Z kolei art. 196 § 1 i § 2 ww. Kodeksu stanowi, że:

§ 1. Współwłasność jest albo współwłasnością w częściach ułamkowych, albo współwłasnością łączną.

§ 2. Współwłasność łączną regulują przepisy dotyczące stosunków, z których ona wynika. Do współwłasności w częściach ułamkowych stosuje się przepisy niniejszego działu.

Zgodnie zaś z art. 210 § 1 Kodeksu cywilnego:

Każdy ze współwłaścicieli może żądać zniesienia współwłasności. Uprawnienie to może być wyłączone przez czynność prawną na czas nie dłuższy niż lat pięć. Jednakże w ostatnim roku przed upływem zastrzeżonego terminu dopuszczalne jest jego przedłużenie na dalsze lat pięć; przedłużenie można ponowić.

Natomiast zgodnie z art. 211 ww. Kodeksu:

Każdy ze współwłaścicieli może żądać, ażeby zniesienie współwłasności nastąpiło przez podział rzeczy wspólnej, chyba że podział byłby sprzeczny z przepisami ustawy lub ze społeczno-gospodarczym przeznaczeniem rzeczy albo że pociągałby za sobą istotną zmianę rzeczy lub znaczne zmniejszenie jej wartości.

Art. 212 § 1 i § 2 Kodeksu cywilnego stanowi, że:

§ 1. Jeżeli zniesienie współwłasności następuje na mocy orzeczenia sądu, wartość poszczególnych udziałów może być wyrównana przez dopłaty pieniężne. Przy podziale gruntu sąd może obciążyć poszczególne części potrzebnymi służebnościami gruntowymi.

§ 2. Rzecz, która nie daje się podzielić, może być przyznana stosownie do okoliczności jednemu ze współwłaścicieli z obowiązkiem spłaty pozostałych albo sprzedana stosownie do przepisów kodeksu postępowania cywilnego.

Przy czym zniesienie współwłasności nie stanowi nabycia rzeczy, jeżeli mieści się w ramach udziału jaki przypadał byłym współwłaścicielom w rzeczy wspólnej. Za datę nabycia rzeczy – w przypadku jej sprzedaży, które przypadły danej osobie w wyniku zniesienia współwłasności, należy zatem przyjąć datę ich pierwotnego nabycia, jeżeli wartość otrzymanej przez daną osobę rzeczy w wyniku zniesienia współwłasności mieści się w udziale, jaki przysługuje tej osobie w majątku objętym współwłasnością. Gdy w wyniku zniesienia współwłasności udział danej osoby ulega powiększeniu, mamy do czynienia z nabyciem, gdyż zwiększa się stan jej majątku osobistego.

Z wniosku wynika, że 28 marca 2019 r. podpisała pani z byłym mężem umowę odpłatnego zniesienia wspólności prawa do lokalu. W wyniku zniesienia wspólności wartość udziału Pani w spółdzielczym własnościowym prawie do lokalu, po zniesieniu wspólności przekroczyła wartość udziału, jaki przysługiwał Pani przed dokonanym zniesieniem wspólności.

Wobec powyższego, dla celów podatku dochodowego, bieg terminu pięcioletniego dla udziału w spółdzielczym własnościowym prawie do lokalu, nabytego w wyniku zniesienia wspólności należy liczyć od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie w drodze zniesienia wspólności. W Pani przypadku będzie to 2019 r.

Tym samym odpłatne zbycie w 2024 r. spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu, w części odpowiadającej udziałowi, który nabyła Pani w wyniku zniesienia wspólności, stanowić będzie źródło przychodu, w rozumieniu powołanego wyżej art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Podsumowanie

W świetle powyższego stanowisko Pani, w myśl którego w sytuacji przedstawionej we wniosku nie zapłaci Pani podatku, gdyż zbycie prawa do lokalu nastąpiło po upływie 5 lat od daty nabycia prawa do tego lokalu, czyli 21 października 2004 r. ((...)) uznaję za nieprawidłowe.

W Pani przypadku do nabycia bowiem spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu doszło w dwóch datach, w wyniku dwóch odrębnych czynności prawnych, tj.:

·½ udziału w ww. prawie otrzymała Pani w drodze darowizny 21 października 2004 r., oraz

·½ udziału w ww. prawie otrzymała Pani w wyniku zniesienia wspólności 28 marca 2019 r.

Zatem, nie mogę zgodzić się z Panią, że nabycie prawa do lokalu miało miejsce w całości 21 października 2004 r.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Pani przedstawiła i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Pani sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i zastosuje się Pani do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

• Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935; dalej jako „PPSA”.

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).