Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowny Panie,

stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

31 października 2024 r. wpłynął Pana wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej. Uzupełnił go Pan pismem z 7 grudnia 2024 r. (wpływ 7 grudnia 2024 r.) – w odpowiedzi na wezwanie. Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

Zwraca się Pan w sprawie wyjaśnienia zgłoszenia odpłatnego zbycia udziałów w odziedziczonej nieruchomości oraz jego opodatkowania.

Nieruchomość, której dotyczy wniosek, stanowi działkę gruntu oznaczoną numerem ewidencyjnym 1/1 położoną w miejscowości A., gmina B., dla której Sąd Rejonowy dla (…), VI Wydział Ksiąg Wieczystych, prowadzi księgę wieczystą (…).

Właścicielami tej nieruchomości byli A.B. i BB. małżonkowie B. – Pana rodzice - na zasadzie ustawowej wspólności majątkowej małżeńskiej, a prawo własności tej nieruchomości nabyli w następujący sposób:

1.w pierwszej kolejności w 1989 roku nabyli na zasadzie wspólności ustawowej majątkowej małżeńskiej udział wynoszący 1/2 części w nieruchomości składającej się w tamtym okresie z dwóch działek oznaczonych numerami 1 i 2, a następnie

2.2. w roku 1993 stali się wyłącznymi właścicielami działki zabudowanej nr 1 (obecnie nr 1/1) na podstawie Umowy Zniesienia Współwłasności (Akt Notarialny za Repertorium (…)).

Według Pana najlepszej wiedzy, Ojciec i Matka na działce nr 1 (obecnie 1/1) w 1992 roku wybudowali budynek mieszkalny jednorodzinny, a następnie w roku 2003 rozszerzyli go o budynek niemieszkalny (halę magazynową) dobudowany w jednej bryle, przy czym nie ma Pan pewności, czy dobudowa hali magazynowej została kiedykolwiek zakończona formalnym pozwoleniem na użytkowanie - brak stosownych dokumentów w tym zakresie w archiwum rodzinnym.

Pana Ojciec i Matka nabyli nieruchomość oraz wybudowali ww. budynki, będąc w związku małżeńskim, w którym obowiązywał ustrój ustawowej wspólności majątkowej małżeńskiej.

Opisany stan pozostał niezmienny do chwili śmierci Matki.

Rodzice przez cały okres swojego małżeństwa umów majątkowych małżeńskich nie zawierali.

Ww. nieruchomość nie stanowiła gospodarstwa rolnego, nie wchodziła w skład gospodarstwa rolnego.

W ewidencji gruntów i budynków przedmiotowa działka oznaczona jest jako tereny mieszkaniowe („B”).

Pod adresem ww. nieruchomości Pana Ojciec i Matka mieszkali aż do śmierci.

Jednocześnie pod tym samym adresem Pana Ojciec i Matka prowadzili działalność gospodarczą w formie spółki cywilnej (…) s.c., aż do dnia śmierci Matki, tj. do 19 lipca 2023 r.

Po śmierci Matki Pana Ojciec (B.B.) założył i prowadził pod tym samym adresem jednoosobową działalność gospodarczą pod nazwą (…) przez okres kilku miesięcy, po czym Pana Ojciec również zmarł 13 listopada 2023 r.

Dla wspomnianej spółki cywilnej ani jednoosobowej działalności gospodarczy nie był powoływany zarząd sukcesyjny.

A.B. – Pana Matka - zmarła 19 lipca 2023 roku i spadek po niej na podstawie aktu poświadczenia dziedziczenia sporządzonego 1 grudnia 2023 roku przez zastępcę notarialnego (...) zastępcę (...) notariusza w C. za Rep. (…) nabyli:

• jej mąż B.B.
• jej dzieci C.C. (Pana Siostra) i D.D. (Pan) w udziałach wynoszących po 1/3 części każde z nich.

B.B. – Pana Ojciec - zmarł 13 listopada 2023 roku i spadek po nim na podstawie aktu poświadczenia dziedziczenia sporządzonego 1 grudnia 2023 roku przez zastępcę notarialnego(...) zastępcę (...) notariusza w W. za Rep. (…) nabyły dzieci:

• C.C. (Pana Siostra)
• D.D. (Pan)

w udziałach wynoszących po 1/2 części każde z nich.

Zgłosił Pan nabycie po obojgu rodzicach w Urzędzie Skarbowym na formularzach SD-Z2, data wpłynięcia formularzy 13 marca 2024 roku.

Naczelnik US (...) na Pana prośbę wydał zaświadczenia stwierdzające, że podatek od spadków i darowizn z tytułu dziedziczenia po obojgu rodzicach nie należy się.

Wobec powyższych dziedziczeń Pan wraz z Siostrą staliście się więc wyłącznymi właścicielami nieruchomości, której dotyczy wniosek, w częściach równych, tj. po 1/2 części każde z nich.

W zakresie ww. nieruchomości nie został przeprowadzony dział spadku.

Pan oraz Pana Siostra dokonaliście następnie 15 października 2024 r. odpłatnego zbycia swoich udziałów w tej nieruchomości wynoszących po 1/2 części każde z nich na podstawie Umowy sprzedaży, Akt Notarialny za Rep. A Nr (…).

Wartość rynkowa całej nabytej nieruchomości była wyceniana przez Pana na 1.800.000,00 zł, zaś sprzedana została za łączną kwotę 1.785.000,00 zł.

Pan oraz Pana Siostra przy sprzedaży nieruchomości wykazaliście się zaświadczeniami z US, że nie ponosicie podatku od spadków i darowizn z tytułu dziedziczenia.

Uzupełnienie opisu stanu faktycznego

Posiada Pan nieograniczony obowiązek podatkowy na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w myśl art. 3 ust. 1 i 1a ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 226 ze zm.).

Prowadzi Pan jednoosobową działalność gospodarczą związaną z wytwarzaniem oprogramowania (NIP (…)) od 2018 roku. Działalność ta jednak nie jest w żaden sposób związana z obrotem nieruchomościami. Sprzedaż udziału w nieruchomości w żadnym razie nie nastąpiła w ramach wykonywania tej działalności.

W momencie nabycia nieruchomości razem z drugim spadkobiercą (Pana siostrą) podjęli Państwo decyzję o zamiarze sprzedaży odziedziczonej nieruchomości. W związku z tym od tego momentu do chwili sprzedaży nieruchomość pozostawała niezamieszkana. Państwa korzystanie z niej do chwili sprzedaży ograniczyło się do okazjonalnych wizyt służących posprzątaniu nieruchomości oraz uporządkowaniu rzeczy osobistych pozostałych po śmierci Państwa rodziców. Ani Pan, ani Pana siostra w żadnym momencie nie korzystaliście z nieruchomości nr 1/1 dla celów prowadzenia działalności gospodarczej. Nie oddawaliście jej również w najem, dzierżawę ani do używania na podstawie innych umów.

Po śmierci Pana ojca prowadzona przez niego jednoosobowa działalność gospodarcza nie była ani nie jest w żaden sposób kontynuowana.

Pytanie

Czy w opisanej sytuacji ciąży na Panu obowiązek zapłaty podatku dochodowego z tytułu odpłatnego zbycia swojego udziału wynoszącego 1/2 części w ww. nieruchomości oraz złożenia zeznania PIT-39 za 2024 r. w związku ze sprzedażą ww. nieruchomości?

Pana stanowisko w sprawie

Utrzymuje Pan stanowisko jak w pierwotnym wniosku.

Bazując na interpretacji indywidualnej dotyczącej podobnej sytuacji innego podatnika (pismo z 26 maja2023 r. Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, 0113-KDIPT2-2.4011.220.2023.2.EC), stwierdza Pan, co następuje.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2022 r. poz. 2647 ze zm.):

W myśl art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy:

Powyższy przepis formułuje generalną zasadę, że nienastępująca w wykonaniu działalności gospodarczej sprzedaż nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości oraz praw określonych w tym przepisie przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie, rodzi obowiązek podatkowy w postaci zapłaty podatku dochodowego.

Zatem, jeżeli odpłatne zbycie nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości oraz ww. praw nastąpi po upływie 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie - nie jest źródłem przychodu w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a tym samym kwota uzyskana ze sprzedaży nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości oraz ww. praw w ogóle nie podlega opodatkowaniu.

Stosunki majątkowe pomiędzy małżonkami zostały uregulowane w ustawie z 25 lutego 1964 r. - Kodeks rodzinny i opiekuńczy (tekst jedn.: Dz. U. z 2020 r. poz. 1359 ze zm.).

Przepis art. 31 § 1 ww. Kodeksu stanowi, że:

Z ww. przepisu wynika, że wspólność małżeńska została ukształtowana jako wspólność łączna.

Charakteryzuje się ona tym, że w czasie jej trwania małżonkowie nie mają określonych udziałów w majątku wspólnym, nie mogą więc rozporządzać udziałami, a także nie mogą żądać podziału majątku objętego wspólnością ustawową. Obojgu małżonkom przysługuje pełne prawo do całości majątku wspólnego. Zważywszy na tak ukształtowaną sytuację prawną małżonków objętych wspólnością ustawową, definitywne nabycie w czasie jej trwania nieruchomości oznacza nabycie przez każdego z małżonków tego prawa w całości, a nie w określonym ułamkowo udziale. Konsekwentnie, w przypadku sprzedaży tego prawa, każdy z małżonków zbywałby je w całości, a nie w określonym udziale.

Kwestia określenia momentu nabycia nieruchomości i praw majątkowych była przedmiotem uchwały Naczelnego Sądu Administracyjnego z 15 maja 2017 r. sygn. akt II FPS 2/17, w której sąd stwierdził, że:

W uzasadnieniu uchwały Naczelny Sąd Administracyjny stwierdził, że w przypadku nabycia nieruchomości przez małżonków pozostających w majątkowej wspólności małżeńskiej przewidzianej w art. 31 ustawy z 25 lutego 1964 r. - Kodeks rodzinny i opiekuńczy nie ma możliwości określenia tego, w jakich częściach nastąpiło nabycie nieruchomości, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Nie jest możliwe nabycie nieruchomości w określonym udziale przez małżonków pozostających we wspólności majątkowej małżeńskiej i działających jednocześnie, co wynika z istoty wspólności małżeńskiej. Wspólność małżeńska (łączna) to wspólność bezudziałowa, a w czasie jej trwania małżonkowie nie mogą rozporządzać swoimi prawami do majątku wspólnego jako całości. Nie mogą także rozporządzać udziałem w jakimkolwiek przedmiocie należącym do tego majątku.

Zdaniem Naczelnego Sądu Administracyjnego - skoro, z uwagi na wspólność majątkową, nie można wyodrębnić udziałów, które małżonkowie posiadali w chwili nabycia nieruchomości w małżeństwie, to nie można też przyjąć, że pięcioletni termin biegnie od daty nabycia nieruchomości w drodze spadku.

Dla oceny skutków podatkowych odpłatnego zbycia nieruchomości kluczowy jest moment poniesienia wydatku na nabycie tego składnika do majątku wspólnego i to, że tego wydatku – w momencie jego poniesienia - nie można przypisać jednemu bądź drugiemu małżonkowi w udziałach o określonej wielkości.

Stosownie do art. 10 ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych - do wyliczenia pięcioletniego okresu, od którego uzależnione jest opodatkowanie odpłatnego zbycia nieruchomości (lub ich części oraz udziału w nieruchomości) lub praw majątkowych nabytych w drodze spadku, wliczany jest nie tylko okres własności nieruchomości (praw majątkowych) przysługującej spadkobiercy, który dokonuje odpłatnego zbycia, ale także okres własności nieruchomości (praw majątkowych) spadkodawcy.

Jeżeli od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie nieruchomości bądź nabycie prawa majątkowego przez spadkodawcę, do momentu odpłatnego zbycia nieruchomości (lub ich części oraz udziału w nieruchomości) lub praw majątkowych przez spadkobiercę upłynęło pięć lat - to odpłatne zbycie nie podlega opodatkowaniu.

W świetle powyższego, za datę nabycia przez Pana udziałów w nieruchomości, które nabył Pan w spadku po Matce i Ojcu, należy uznać datę nabycia nieruchomości przez Ojca i Matkę do majątku wspólnego małżonków (1989 r. lub 1993 r.).

W związku z odpłatnym zbyciem nieruchomości, przewidziany w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych okres pięciu lat, w myśl art. 10 ust. 5 tej ustawy, należy liczyć od końca roku, w którym nastąpiło nabycie nieruchomości przez spadkodawcę.

Zważywszy na powołane powyżej przepisy oraz w związku z faktem, że nieruchomość wchodziła w skład spadku po Ojcu oraz po Matce, którzy prawo do nieruchomości nabyli do majątku wspólnego małżonków, stwierdzić należy, że okres pięciu lat określony w art. 10 ust. 1 pkt 8 w związku z art. 10 ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych niewątpliwie minął.

Zatem, Pana zdaniem, nienastępująca w wykonywaniu działalności gospodarczej, sprzedaż udziałów w nieruchomości dokonana 15 października 2024 r. nie stanowi dla Pana źródła przychodu w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 w związku z ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W konsekwencji, nie ciąży na Panu obowiązek zapłaty podatku dochodowego z tytułu sprzedaży w 2024 r. udziałów w nieruchomości nabytych w spadku po Ojcu i Matce.

Zatem nie jest Pan zobowiązany do złożenia zeznania PIT-39 za 2024 r. w związku ze sprzedażą ww. nieruchomości.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 226 ze zm.):

W myśl art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c ww. ustawy:

Powyższy przepis formułuje generalną zasadę, że odpłatne zbycie nieruchomości, jej części, udziału w nieruchomości lub prawa przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie, rodzi obowiązek zapłaty podatku dochodowego. Tym samym, jeżeli odpłatne zbycie nieruchomości, jej części, udziału w nieruchomości lub prawa nastąpiło po upływie pięciu lat licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie, nie jest źródłem przychodu w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a tym samym kwota uzyskana ze zbycia nieruchomości, jej części, udziału w nieruchomości lub prawa w ogóle nie podlega opodatkowaniu.

W świetle powyższego, jeżeli odpłatne zbycie nieruchomości lub ww. praw majątkowych następuje przed upływem 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie i nie zostaje dokonane w wykonywaniu działalności gospodarczej stanowi źródło przychodu, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Jednocześnie, według art. 10 ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Z art. 10 ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wynika, że jeżeli nieruchomości lub prawa majątkowe określone przez art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c tej ustawy zostały nabyte w drodze spadku, to ich odpłatne zbycie (dokonane poza działalnością gospodarczą) stanowi przychód podlegający opodatkowaniu, jeżeli nastąpiło ono przed upływem 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie tej nieruchomości bądź nabycie prawa majątkowego przez spadkodawcę.

Do wyliczenia 5-letniego okresu, od którego uzależnione jest opodatkowanie sprzedaży nieruchomości lub praw majątkowych nabytych w drodze spadku, wliczany jest zatem nie tylko okres posiadania nieruchomości (praw majątkowych) przez spadkobiercę, który dokonuje sprzedaży, ale także okres posiadania nieruchomości (praw majątkowych) przez spadkodawcę. Jeżeli od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie nieruchomości bądź nabycie prawa majątkowego przez spadkodawcę, do momentu odpłatnego zbycia nieruchomości (praw majątkowych) przez spadkobiercę upłynęło 5 lat – to sprzedaż nie podlega opodatkowaniu.

Wobec powyższego, w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości, o której mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy, nabytej w drodze spadku istotne znaczenie ma ustalenie daty nabycia tej nieruchomości przez spadkodawcę.

Z wniosku wynika, że nieruchomość, której dotyczy wniosek, stanowi działkę gruntu nr 1/1. Właścicielami tej nieruchomości byli Pana rodzice – na zasadzie ustawowej wspólności majątkowej małżeńskiej, a prawo własności tej nieruchomości nabyli w następujący sposób: w pierwszej kolejności w 1989 r. nabyli na zasadzie wspólności ustawowej majątkowej małżeńskiej udział wynoszący 1/2 części w nieruchomości składającej się w tamtym okresie z dwóch działek oznaczonych numerami 1 i 2, a następnie w 1993 r. stali się wyłącznymi właścicielami działki zabudowanej nr 1 (obecnie nr 1/1) na podstawie Umowy Zniesienia Współwłasności. Pana rodzice na działce nr 1 (obecnie 1/1) w 1992 r. wybudowali budynek mieszkalny jednorodzinny, a następnie w 2003 r. rozszerzyli go o budynek niemieszkalny (halę magazynową) dobudowany w jednej bryle. Pana rodzice nabyli nieruchomość oraz wybudowali ww. budynki, będąc w związku małżeńskim, w którym obowiązywał ustrój ustawowej wspólności majątkowej małżeńskiej. Pana rodzice przez cały okres swojego małżeństwa umów majątkowych małżeńskich nie zawierali. Ww. nieruchomość nie stanowiła gospodarstwa rolnego, ani nie wchodziła w skład gospodarstwa rolnego. Pod adresem ww. nieruchomości Pana rodzice mieszkali aż do śmierci. Jednocześnie pod tym samym adresem Pana rodzice prowadzili działalność gospodarczą w formie spółki cywilnej, aż do dnia śmierci Pana matki. Po śmierci Pana matki, Pana ojciec założył i prowadził, przez okres kilku miesięcy, pod tym samym adresem jednoosobową działalność gospodarczą, po czym Pana ojciec również zmarł. Dla wspomnianej spółki cywilnej ani jednoosobowej działalności gospodarczej nie był powoływany zarząd sukcesyjny. Po śmierci Pana ojca prowadzona przez niego jednoosobowa działalność gospodarcza nie była ani nie jest w żaden sposób kontynuowana. Pana matka zmarła 19 lipca 2023 r. i spadek po niej na podstawie aktu poświadczenia dziedziczenia sporządzonego 1 grudnia 2023 r. nabyli: jej mąż i jej dzieci – Pan i Pana siostra w udziałach wynoszących po 1/3 części każde z nich. Pana ojciec zmarł 13 listopada 2023 r. i spadek po nim na podstawie aktu poświadczenia dziedziczenia sporządzonego 1 grudnia 2023 r. nabyły dzieci – Pana i Pana siostra w udziałach wynoszących po 1/2 części każde z nich. Wobec powyższych dziedziczeń Pana wraz z siostrą stali się więc wyłącznymi właścicielami nieruchomości, której dotyczy wniosek, w częściach równych, tj. po 1/2 części każdy. W zakresie ww. nieruchomości nie został przeprowadzony dział spadku. W momencie nabycia nieruchomości razem z drugim spadkobiercą (Pana siostrą) podjęliście decyzję o zamiarze sprzedaży odziedziczonej nieruchomości. W związku z tym od tego momentu do chwili sprzedaży nieruchomość pozostawała niezamieszkana. Wasze korzystanie z niej do chwili sprzedaży ograniczyło się do okazjonalnych wizyt służących posprzątaniu nieruchomości oraz uporządkowaniu rzeczy osobistych pozostałych po śmierci Waszych rodziców. Ani Pan, ani Pana siostra w żadnym momencie nie korzystaliście z nieruchomości nr 1/1 dla celów prowadzenia działalności gospodarczej. Nie oddawaliście jej również w najem, dzierżawę ani do używania na podstawie innych umów. W dniu 15 października 2024 r. sprzedał Pan swój udział w tej nieruchomości wynoszący po 1/2. Pana działalność nie jest w żaden sposób związana z obrotem nieruchomościami, a sprzedaż udziału w nieruchomości nr 1/1 w żadnym razie nie nastąpiła w ramach wykonywania tej działalności.

Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych nie zawiera definicji pojęcia „spadek” ani też „nabycie w drodze spadku”, dlatego też zasadnym jest odwoływanie się do regulacji zawartych w ustawie z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1061 ze zm.)

Zgodnie z art. 922 § 1 powołanej ustawy:

W myśl art. 924 Kodeksu cywilnego:

Na podstawie art. 925 Kodeksu cywilnego:

Jak stanowi art. 926 § 1 Kodeksu cywilnego:

Według treści art. 931 § 1 Kodeksu cywilnego:

Powyższe oznacza, że z chwilą śmierci należące do spadkodawcy prawa i obowiązki stają się spadkiem, który podlega przepisom prawa spadkowego, a data śmierci (chwila śmierci) spadkodawcy ustala, kto staje się spadkobiercą oraz co wchodzi w skład masy spadkowej. Z kolei, postanowienie sądu o stwierdzeniu nabycia spadku lub akt poświadczenia dziedziczenia sporządzony przez notariusza potwierdzają jedynie prawo spadkobiercy do tego spadku od momentu jego otwarcia.

W świetle art. 1035 Kodeksu cywilnego:

Zgodnie z art. 1037 § 1 Kodeksu cywilnego:

Stosownie do art. 195 Kodeksu cywilnego:

Współwłaścicielom przysługują części wspólnego prawa własności (tzw. udziały), którymi mogą swobodnie rozporządzać. Dopóki więc istnieje współwłasność można mówić tylko o istnieniu udziałów w tym prawie, o ich nabywaniu i zbywaniu, nigdy o prawie do części rzeczy, o jej zbywaniu bądź nabywaniu w częściach. Współwłaściciele mają swoje udziały w prawie, ale nie w rzeczy.

Zatem pięcioletni okres, po upływie którego nie powstanie obowiązek uiszczenia podatku dochodowego z tytułu sprzedaży nieruchomości nabytej w drodze spadku liczony jest od końca roku, w którym spadkodawca ją nabył lub wybudował.

Należy zauważyć, że ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych nie reguluje kwestii własności nieruchomości. Dlatego też należy odnieść się do przepisów prawa cywilnego.

Zgodnie z art. 46 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1061 ze zm.):

Na podstawie art. 47 § 1 Kodeksu cywilnego:

W myśl art. 48 Kodeksu cywilnego:

Grunty stanowiące odrębny przedmiot własności są więc z natury swej nieruchomościami, budynki natomiast trwale z gruntem związane są częścią składową nieruchomości zgodnie z zasadą superficies solo cedit, w myśl której własność nieruchomości gruntowej rozciąga się na budynki, które stały się częścią składową nieruchomości. Budynek trwale związany z gruntem, jako część składowa gruntu, nie może być przedmiotem odrębnej własności.

Z powyższego wynika, że w przypadku wybudowania budynku na własnym gruncie, grunt ten wraz z budynkiem stanowi jedną rzecz (nieruchomość). Oznacza to, że skoro budynek nie stanowi odrębnej nieruchomości, to nie może być samodzielnym przedmiotem zbycia bez gruntu, na którym został wzniesiony. Sprzedaż nieruchomości obejmuje zarówno zbycie gruntu, jak i znajdującego się na nim budynku trwale z nim związanego. Dlatego za datę nabycia nieruchomości w takim wypadku uznać należy datę nabycia gruntu niezależnie od tego, kiedy na gruncie tym wzniesiono budynek.

Zatem, skoro Pana rodzice nabyli nieruchomość nr 1/1 – na zasadzie ustawowej wspólności majątkowej małżeńskiej – w 1989 r. udział wynoszący 1/2 części w nieruchomości składającej się w tamtym okresie z dwóch działek oznaczonych numerami 1 i 2 oraz w 1993 r. na podstawie Umowy Zniesienia Współwłasności pozostałej części działki nr 1 (obecnie nr 1/1) a w 1992 r. wybudowali budynek mieszkalny jednorodzinny i w 2003 r. rozszerzyli go o budynek niemieszkalny, to za datę nabycia nieruchomości należy uznać datę nabycia gruntu, tj. 1989 r. i 1993 r.

Biorąc pod uwagę fakt, że nieruchomość będąca przedmiotem spadku stanowiła składnik majątku wspólnego małżonków, tj. Pana rodziców, zasadnym jest odniesienie się również do przepisów ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2809 ze zm.).

Przepis art. 31 § 1 tej ustawy stanowi, że:

Z kolei z art. 35 ww. Kodeksu wynika:

W świetle natomiast art. 43 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego:

Ustrój wspólności ustawowej obejmujący dorobek obojga małżonków ukształtowany został przez ustawodawcę jako wspólność łączna, bezudziałowa. Wspólność ta charakteryzuje się tym, że w czasie jej trwania małżonkowie nie mają określonych udziałów w majątku wspólnym, nie mogą zatem rozporządzać udziałami, a także nie mogą żądać podziału majątku objętego wspólnością (art. 35 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego). Obojgu małżonkom przysługuje pełne prawo do całości majątku wspólnego.

Zważywszy na tak ukształtowaną sytuację prawną małżonków objętych wspólnością ustawową, definitywne nabycie w czasie jej trwania nieruchomości oznacza nabycie przez każdego z małżonków tego prawa w całości, a nie w określonym ułamkowo udziale. W konsekwencji, małżonek w momencie śmierci drugiego z nich nie może ponownie nabyć udziału w tej nieruchomości.

Kwestia określenia momentu nabycia nieruchomości i praw majątkowych była przedmiotem uchwały Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 15 maja 2017 r., sygn. akt II FPS 2/17, w której sąd stwierdził, że: „Dla celów opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych, odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2000 r., Nr 14, poz. 176, ze zm.) nabytych przez współmałżonka w wyniku dziedziczenia, datą ich nabycia lub wybudowania w rozumieniu tego przepisu jest dzień nabycia (wybudowania) tych nieruchomości i praw majątkowych do majątku wspólnego małżonków”.

W uzasadnieniu uchwały Naczelny Sąd Administracyjny stwierdził, że w przypadku nabycia nieruchomości przez małżonków pozostających w majątkowej wspólności małżeńskiej przewidzianej w art. 31 ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy nie ma możliwości określenia tego, w jakich częściach nastąpiło nabycie nieruchomości, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Nie jest możliwe nabycie nieruchomości w określonym udziale przez małżonków pozostających we wspólności majątkowej małżeńskiej i działających jednocześnie, co wynika z istoty wspólności małżeńskiej. Wspólność małżeńska (łączna) to wspólność bezudziałowa, a w czasie jej trwania małżonkowie nie mogą rozporządzać swoimi prawami do majątku wspólnego jako całości. Nie mogą także rozporządzać udziałem w jakimkolwiek przedmiocie należącym do tego majątku.

Zdaniem Naczelnego Sądu Administracyjnego skoro, z uwagi na wspólność majątkową, nie można wyodrębnić udziałów, które małżonkowie posiadali w chwili nabycia nieruchomości w małżeństwie, to nie można też przyjąć, że pięcioletni termin biegnie od daty nabycia nieruchomości w drodze spadku. Dla oceny skutków podatkowych odpłatnego zbycia nieruchomości kluczowy jest moment poniesienia wydatku na nabycie tego składnika do majątku wspólnego i to, że tego wydatku – w momencie jego poniesienia – nie można przypisać jednemu bądź drugiemu małżonkowi w udziałach o określonej wielkości.

Przystępując do oceny skutków podatkowych sprzedaży 15 października 2024 r. udziału w nieruchomości nr 1/1, w pierwszej kolejności zauważyć należy, że do jego nabycia przez Pana doszło najpierw w drodze spadku po zmarłej w dniu 19 lipca 2023 r. matce (1/3 udziału w nieruchomości nr 1/1). Spadek ten nabył Pan na podstawie aktu poświadczenia dziedziczenia sporządzonego 1 grudnia 2023 r. Datą nabycia przedmiotowej nieruchomości przez Pana mamę jest 1989 r. (1/2 nieruchomości nr 1) oraz 1993 r. (pozostałej części nieruchomości nr 1 (obecnie nr 1/1) w wyniku zniesienia współwłasności).

Następnie udział w nieruchomości nabył Pan na podstawie aktu poświadczenia dziedziczenia sporządzonego 1 grudnia 2023 r. w spadku po zmarłym w dniu 13 listopada 2023 r. tacie (1/2 części ojca w nieruchomości). Pana ojciec nabył nieruchomość nr 1/1 wraz z Pana matką w 1989 r. (1/2 nieruchomości) oraz 1993 r. (w pozostałej części) w ramach wspólności majątkowej małżeńskiej. Dlatego też w przedmiotowej sprawie pięcioletni okres, od którego upływu uzależniony jest obowiązek zapłaty podatku dochodowego od osób fizycznych należy liczyć od końca roku, w którym ww. nieruchomość Pana tata (spadkodawca) nabył do majątku wspólnego małżeńskiego. Z uwagi bowiem na panujący w małżeństwie spadkodawcy ustrój małżeńskiej wspólności majątkowej nie można wyodrębnić udziałów, które Pana ojciec (spadkodawca) wraz z Pana matką posiadali w chwili nabycia przedmiotowej nieruchomości. Z tego względu spadkodawca (Pana ojciec) nie mógł ponownie nabyć udziału w tej nieruchomości (1/3 udziału w nieruchomości po zmarłej żonie), ani w drodze dziedziczenia, ani w drodze działu spadku.

Mając na uwadze powyższe oraz powołane przepisy prawa stwierdzam, że, sprzedaż przez Pana 15 w dniu października 2024 r. udziału w nieruchomości nr 1/1, nabytej w drodze spadku po rodzicach, nie stanowi dla Pana źródła przychodu w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 w zw. z art. 10 ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, z uwagi na upływ pięcioletniego terminu, liczonego od końca roku, w którym nastąpiło nabycie przez spadkodawców (Pana rodziców), którzy nabyli ją odpowiednio w 1989 r. (1/2 nieruchomości) oraz 1993 r. (w pozostałej części)

W konsekwencji, nie ciąży na Panu obowiązek zapłaty podatku dochodowego od osób fizycznych z tytułu zbycia 15 października 2024 r. udziału wynoszącego 1/2 części w nieruchomości nr 1/1 oraz złożenia w urzędzie skarbowym deklaracji podatkowej (PIT-39) za 2024 r. w związku ze sprzedażą ww. nieruchomości.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Pan przedstawił i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

Jednocześnie wskazuję, że zgodnie z art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej:

Skoro stroną wniosku o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych jest Pan, to ta interpretacja nie wywołuje skutków podatkowych dla drugiego właściciela sprzedanej 15 października 2024 r. nieruchomości, tj. Pana siostry.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym podanym przez wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona interpretacja traci swoją aktualność.

W odniesieniu do powołanej przez Pana interpretacji indywidualnej wskazuję, że rozstrzygnięcie w niej zawarte dotyczy tylko konkretnej, indywidualnej sprawy i nie ma zastosowania ani konsekwencji wiążących w odniesieniu do żadnego innego zaistniałego stanu faktycznego.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

• Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pan do interpretacji.
• Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

• Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”). Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

• w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
• w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.