Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe - Interpretacja - null

Shutterstock
Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe - Interpretacja - null

Temat interpretacji

Temat interpretacji

Temat interpretacji

Temat interpretacji

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowna Pani,

stwierdzam, że Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

25 listopada 2024 r. wpłynął Pani wniosek z 25 listopada 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej. Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

Wnioskodawca oraz A.A. są małżeństwem, obywatelami polskimi zamieszkującymi w Polsce jednocześnie podlegając w Polsce opodatkowaniu od całości swoich dochodów (przychodów) bez względu na miejsce położenia źródeł przychodów.

Małżeństwo nie prowadzi i nigdy nie prowadziło działalności gospodarczej. Pomiędzy małżonkami obowiązuje ustawowy ustrój wspólności majątkowej. Wnioskodawca wraz z małżonkiem skorzystają z możliwości wspólnego złożenia rocznego zeznania podatkowego za rok 2024.

Wnioskodawca nigdy dotąd nie korzystał z zaniechania poboru podatku od kwot umorzonych wierzytelności z tytułu kredytu mieszkaniowego. W 2005 r. Wnioskodawca razem z małżonkiem zawarli z Bankiem umowę kredytu mieszkaniowego, czyli kredytu udzielonego w całości na finansowanie celu mieszkaniowego Kredytobiorcy.

Środki z uzyskanego kredytu Wnioskodawca wraz z małżonkiem przeznaczyli w całości na zakup mieszkania. Następnie Wnioskodawca z małżonkiem w mieszkaniu tym zamieszkali oraz aktualnie mieszkają.

Kredyt mieszkaniowy zaciągnięty został we frankach szwajcarskich (CHF) na kwotę (…) CHF (… zł). Kredyt ten był spłacany przez następne lata w miesięcznych ratach. Łączna kwota wpłaconych rat kredytowych wyniosła (…) zł.

Na przestrzeni lat Wnioskodawca spłacił więc w ratach kredytowych kwotę bazową w wysokości (…) zł, a ponadto kwotę odsetek w wysokości (…) zł.

Jak wynika z licznego orzecznictwa zarówno krajowego, jak i Trybunału Sprawiedliwości UE kredyty waloryzowane do waluty obcej, takie jak zawarte przez Wnioskodawcę z Bankiem w 2005 r. mają charakter bezprawny, a zawarte w nich klauzule waloryzacyjne są nieważne.

Tym samym, kredyt mieszkaniowy zawarty przez Wnioskodawcę wraz z małżonkiem jest waloryzowany do kursu franka szwajcarskiego w sposób bezprawny i w tym zakresie jest nieważny. Z tego powodu Wnioskodawcy przysługiwało roszczenie wobec banku o stwierdzenie nieważności postanowień umowy kredytowej z 2005 r.

Wnioskodawca z małżonkiem zwrócili się więc w tej sprawie do Banku (…) lipca 2024 r., a Bank zaproponował ugodę w celu polubownego zakończenia sprawy.

Wnioskodawca był świadomy, że podniesienie roszczeń o uznanie postanowień umowy kredytu mieszkaniowego prawdopodobnie spotkałoby się z pozytywnym dla Wnioskodawcy wyrokiem sądowym.

Potwierdzała to korzystna dla kredytobiorców linia orzecznicza. Niemniej jednak, dla uniknięcia długotrwałego i kosztownego postępowania sądowego we wrześniu 2024 r. Wnioskodawca wraz z małżonkiem zawarli ugodę z Bankiem.

Zgodnie z postanowieniami Ugody dotyczącej kredytu z 2005 r. strony (tj. Bank i Małżonkowie) dokonały przewalutowania kredytu wyrażonego we frankach szwajcarskich na polskie złote. W efekcie przewalutowania kredyt uznano za spłacony, a co więcej powstała też nadpłata należna Kredytobiorcy, która na dzień zawarcia Ugody wynosiła wraz z odsetkami (…) zł.

Bank zobowiązał się wypłacić Wnioskodawcy nadpłaconą kwotę powstałą po przewalutowaniu wraz z należnymi z tego tytułu odsetkami. Ponadto z postanowień Ugody wynika, że Bank zwalnia Kredytobiorcę z długu w kwocie (…) zł, czyli kwoty zadłużenia pozostającej do spłaty na dzień zawarcia Ugody. Dodatkowo Bank zobowiązał się do zapłaty na rzecz Wnioskodawcy i jej małżonka kwoty (…) zł w terminie 14 dni od zawarcia Ugody. Według Banku kwota ta stanowić będzie dla Kredytobiorców przychód, dlatego Bank sporządzi z tego tytułu informację PIT-11.

Pytanie

Czy w świetle opisanego stanu faktycznego w związku z otrzymaniem na podstawie Ugody kwoty dodatkowej w wysokości (…) zł po stronie Wnioskodawcy powstał przychód podatkowy w rozumieniu art. 11 ust. 1 ustawy o PIT?

Pani stanowisko w sprawie

Kwota dodatkowa w wysokości (…) zł wypłacona przez Bank nie stanowi przychodu w rozumieniu ustawy o PIT. Łączna kwota wynikająca z uregulowanych przez Wnioskodawcę rat kredytowych znacząco przewyższa kwotę zaproponowaną przez Bank w ramach Ugody.

W opinii Wnioskodawcy otrzymane środki w wysokości (…) złotych będą ekwiwalentem wydatków, które były uprzednio poniesione z własnych środków w celu spłacenia rat wynikających z bezprawnej umowy kredytowej. Kwota otrzymana na podstawie ugody z Bankiem nie spowoduje więc faktycznego przyrostu w majątku Wnioskodawcy, a Bank nieprawidłowo uznał, że ciąży na nim obowiązek sporządzenia informacji PIT-11.

Uzasadnienie stanowiska:

Podkreślić należy, że w ogólnym rozrachunku otrzymana kwota (…) zł nie przysporzy majątku podatnika, ponieważ we wcześniejszych latach Wnioskodawca wpłacił do Banku kwotę znacząco większą niż kwota dodatkowa.

Łącznie na przestrzeni lat Wnioskodawca spłacił w ratach kredytowych kwotę bazową (…) zł, a ponadto kwotę odsetek w wysokości (…) zł.

Zdaniem Wnioskodawcy kwota wypłacona w ramach Ugody jest ściśle powiązana z kredytem obarczonym niezgodnymi z prawem rozwiązaniami. W szczególności nie ulega wątpliwości, że bez wcześniejszego zawarcia umowy kredytu i terminowej spłaty rat nie zaistniałaby Ugoda oraz wiążąca się z nią wypłata kwoty dodatkowej.

W związku z powyższym uznać należy, że kwota dodatkowa jest jedynie formą zwrotu rat wpłaconych w ramach kredytu będącego przedmiotem Ugody. Na tej podstawie wypłacona kwota dodatkowa nie zwiększy definitywnie majątku Wnioskodawcy, więc nie zwiększy ona przychodu Wnioskodawcy w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Powyższe stanowisko znalazło już potwierdzenie w aktualnych interpretacjach indywidualnych, w tym między innymi w interpretacji Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 1.08.2024 r., nr 0112-KDIL2-1.4011.535.2024.3.DJ, gdzie stwierdzono, że: „Odnosząc się zatem do skutków podatkowych otrzymania przez Panią dodatkowej kwoty na podstawie planowanej ugody z bankiem wyjaśniam, że zgodnie z definicją dochodu jest nim nadwyżka przychodów ze źródła nad kosztami jego uzyskania. Pojęciem pierwotnym dla dochodu jest więc pojęcie przychodu. Ten z kolei definiowany jest przez ustawodawcę, czemu dał wyraz w art. 11 ust. 1, jako otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń. Niemniej jednak z definicji tej wywieść można również, że za przychody podatkowe mogą być uznane tylko takie świadczenia, które są określonym przyrostem majątkowym o charakterze definitywnym, nie mające charakteru zwrotnego. W opisie sprawy wskazała Pani, że w związku z zawarciem ugody bank zwróci Pani kwotę (...) zł oraz dokona dodatkowej wypłaty w wysokości (...) zł. Przy czym jak Pani wyjaśniła w uzupełnieniu podania: Kwota (...) zł będzie stanowiła zwrot wcześniej wpłaconych środków pieniężnych z tytułu spłaty zaciągniętego kredytu. Ponadto poinformowała Pani, że: suma Pani wpłat ( (...) zł) pomniejszona o zwrot proponowany przez bank ((...) zł) daje kwotę (...) zł. Kwota ta jest wyższa niż kwota otrzymanego przez bank kapitału, tj. (...) zł. Zatem w analizowanej sprawie po Pani stronie w związku z otrzymaniem od banku ww. kwoty dodatkowej nie dojdzie do powstania przysporzenia majątkowego. Na mocy zawartej ugody otrzyma Pani zwrot środków pieniężnych, które wcześniej przekazała Pani na rzecz banku w ramach spłaty udzielonego kredytu hipotecznego. A zatem otrzyma Pani środki będące ekwiwalentem wydatków, które były uprzednio poniesione z Pani własnych środków. Kwota dodatkowa otrzymana na podstawie ugody z bankiem nie spowoduje więc faktycznego przyrostu w Pani majątku. Wypłata ta będzie dla Pani neutralna podatkowo. Dlatego stwierdzam, że zwrot przez bank części kwoty uiszczonej tytułem spłaty zaciągniętego kredytu mieszkaniowego (tj. będącej przedmiotem Pani zapytania kwoty dodatkowej) nie będzie stanowił dla Pani przychodu w rozumieniu art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, klasyfikowanego do źródła, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9 w zw. z art. 20 ust. 1 ww. ustawy, podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Zatem nie będzie Pani miała obowiązku zapłaty podatku od wypłaconej Pani przez bank ww. kwoty dodatkowej”.

Tożsame stanowisko co do kwoty wypłaconej przez bank w ramach ugody Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej zajął w interpretacji indywidualnej z dnia 1.03.2024 r., nr 0112-KDIL2-1.4011.75.2024.1.MKA, gdzie czytamy, że: „O uzyskaniu przychodu w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym do osób fizycznych można więc mówić w każdej sytuacji, gdy podatnik, czy to na skutek otrzymania określonych wartości majątkowych (środków pieniężnych, świadczeń w naturze czy też innych nieodpłatnych świadczeń), czy też gdy na skutek określonego zdarzenia powodującego zmniejszenie jego zobowiązań wobec innych podmiotów, uzyskuje określone przysporzenie majątkowe. Zatem w analizowanej sprawie po Pana stronie nie doszło do powstania przysporzenia majątkowego. W związku z zawarciem ugody otrzymał Pan zwrot środków pieniężnych, które wcześniej na mocy umowy przekazał Pan na rzecz banku w ramach spłaty części rat udzielonego kredytu mieszkaniowego. A zatem otrzymał Pan środki będące ekwiwalentem wydatków, które były uprzednio poniesione z Pana własnych środków. Kwota otrzymana na podstawie ugody z bankiem nie spowoduje więc faktycznego przyrostu w Pana majątku. Wypłata ta będzie dla Pana neutralna podatkowo. W konsekwencji, zwrot przez bank części kwoty uiszczonej tytułem spłaty zaciągniętego kredytu mieszkaniowego nie będzie stanowił dla Pana przychodu w rozumieniu art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, klasyfikowanego do źródła, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9 w zw. z art. 20 ust. 1 ww. ustawy, podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Zatem nie ma Pan obowiązku zapłaty podatku od zwróconej przez bank kwoty”.

Co więcej, biorąc pod uwagę najnowsze, pozytywne dla podatników stanowiska organów podatkowych w zakresie omawianego zagadnienia (między innymi interpretacja indywidualna Dyrektora KIS z dnia 21.10.2024 r., nr 0112-KDIL2-1.4011.596.2024.2.MKA czy interpretacja indywidualna Dyrektora KIS z dnia 16.10.2024 r. 0112-KDIL2-1.4011.658.2024.1.MKA) należy uznać kwotę dodatkową za niepodlegającą opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z przepisem art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 226 ze zm.):

Opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Z przepisu tego wynika, że opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych podlega – co do zasady – każdy dochód osiągnięty przez osobę fizyczną. Zgodnie natomiast z definicją dochodu jest nim nadwyżka przychodów nad kosztami ich uzyskania.

Pojęciem pierwotnym dla dochodu jest więc pojęcie przychodu. Ten z kolei jest definiowany przez ustawodawcę w art. 11 ust. 1 ustawy:

Przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9, 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, pkt 11, art. 19, art. 25b, art. 30ca, art. 30da i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Za przychody należy zatem uznać otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń. Dla celów podatkowych przyjmuje się, że nieodpłatne świadczenie obejmuje każde działanie lub zaniechanie na rzecz innej osoby oraz wszystkie zdarzenia prawne i zdarzenia gospodarcze w działalności podmiotów, których skutkiem jest przysporzenie majątku innej osoby, mające konkretny wymiar finansowy.

Z definicji przychodu można wywieść, że za przychody podatkowe mogą być uznane tylko takie świadczenia, które są określonym przyrostem majątkowym (zarówno zwiększającym aktywa, jak i zmniejszającym pasywa) – mają definitywny, a nie zwrotny charakter.

O uzyskaniu przychodu w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym do osób fizycznych można więc mówić w sytuacji, gdy podatnik – czy to na skutek otrzymania określonych wartości majątkowych (środków pieniężnych, świadczeń w naturze czy też innych nieodpłatnych świadczeń), czy też w wyniku określonego zdarzenia, które powoduje zmniejszenie jego zobowiązań wobec innych podmiotów – uzyskuje określone przysporzenie majątkowe.

Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych wyraźnie rozróżnia źródła przychodów oraz sposób opodatkowania dochodów z poszczególnych źródeł.

Odrębnym źródłem przychodów są m.in. określone w art. 10 ust. 1 pkt 9 „inne źródła”.

W myśl art. 20 ust. 1 ww. ustawy:

Za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, kwoty uzyskane z tytułu zwrotu z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego oraz wypłaty z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego, w tym także dokonane na rzecz osoby uprawnionej na wypadek śmierci oszczędzającego, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, świadczenia otrzymane z tytułu umowy o pomocy przy zbiorach, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i art. 17.

Użycie w tym przepisie sformułowania „w szczególności” wskazuje, że katalog przychodów z innych źródeł ma otwarty charakter – nie ma przeszkód, aby do tej kategorii zaliczyć również przychody inne niż wymienione wprost w przepisie. O przychodzie podatkowym z innych źródeł będziemy mówić w każdym przypadku, kiedy u podatnika wystąpią realne korzyści majątkowe, które można przypisać do tego źródła.

Instytucja kredytu uregulowana została przepisami ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Prawo bankowe (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1646 ze zm.).

Zgodnie z treścią art. 69 ust. 1 ww. ustawy:

Przez umowę kredytu bank zobowiązuje się oddać do dyspozycji kredytobiorcy na czas oznaczony w umowie kwotę środków pieniężnych z przeznaczeniem na ustalony cel, a kredytobiorca zobowiązuje się do korzystania z niej na warunkach określonych w umowie, zwrotu kwoty wykorzystanego kredytu wraz z odsetkami w oznaczonych terminach spłaty oraz zapłaty prowizji od udzielonego kredytu.

Podkreślić należy, że otrzymanie kredytu i jego spłata na warunkach przewidzianych w umowie kredytowej są obojętne podatkowo. Przychód po stronie kredytobiorcy pojawia się w przypadku, kiedy dochodzi do umorzenia kredytu, jego części lub odsetek. Wtedy bowiem kredytobiorca osiąga konkretne przysporzenie majątkowe (przychód w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych).

Wobec powyższego, skoro kwota dodatkowa, którą otrzymała Pani od banku w wyniku zawartej ugody, mieści się w kwocie wpłacanej przez Panią podczas spłaty kredytu to jej otrzymanie nie powoduje po Pani stronie dodatkowego przysporzenia majątkowego. W konsekwencji pieniądze te nie są Pani przychodem w rozumieniu art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i ich uzyskanie nie skutkuje po Pani stronie obowiązkiem zapłaty podatku dochodowego.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Pani przedstawiła i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

Zgodnie ze wskazaniem we wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej Pani jest wnioskodawcą w niniejszej sprawie. Tym samym wystąpiła Pani o interpretację przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych jako jeden ze współkredytobiorców. Dlatego niniejsza interpretacja stanowi odpowiedź na pytanie w niej zawarte tylko w odniesieniu do Pani osoby. Nie wywiera ona skutku prawnego dla drugiego współkredytobiorcy (Pani męża).

Wydając interpretacje indywidualne organ nie odnosi się do kwot i nie dokonuje wyliczeń. Zgodnie bowiem z zasadą samoopodatkowania, obowiązującą w polskim systemie podatkowym, na podatniku spoczywa obowiązek określenia podstawy opodatkowania, a prawidłowość takiego wyliczenia podlega weryfikacji przez organ podatkowy w postępowaniu podatkowym.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Pani sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pani do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1) z zastosowaniem art. 119a;

2) w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3) z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.