Temat interpretacji
Interpretacja indywidualna – stanowisko w części prawidłowe i w części nieprawidłowe
Szanowna Pani,
stwierdzam, że Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest:
- prawidłowe - odnośnie opodatkowania sprzedaży nieruchomości,
- nieprawidłowe - odnośnie powstania zobowiązania podatkowego w Polsce z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej.
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
23 września 2024 r. wpłynął Pani wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy opodatkowania sprzedaży nieruchomości i powstania zobowiązania podatkowego w Polsce z tytułu działalności gospodarczej prowadzonej na Ukrainie. Uzupełniła go Pani – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 29 października 2024 r. (wpływ 5 listopada 2024 r.).
Treść wniosku jest następująca:
Opis zdarzenia przyszłego
W 2002 r. dokonała Pani zakupu nieruchomości (lokal mieszkalny) położonej w (…) (Ukraina). Ze względu na panującą w owym kraju sytuację, zastanawia się Pani nad sprzedażą owej nieruchomości. Zgodnie z przepisami prawa miejscowego (ukraińskiego), będzie Pani zobowiązana do zapłaty tzw. podatku wojskowego w wysokości 0,5%. Ze względu na upływ czasu (ponad 5 lat od zakupu), nie będzie Pani zobowiązana do uiszczenia ukraińskiego podatku PIT (związanego ze sprzedażą mieszkania przed upływem 3 lat od jego zakupu). Posiada Pani stałe miejsce zamieszkania w Polsce na podstawie zezwolenia na pobyt rezydenta długoterminowego UE. Ponadto, prowadzi Pani działalność gospodarczą na Ukrainie (aktualnie zawieszoną na Ukrainie w związku z toczącą wojną). Na podstawie odpowiednich umów cywilnoprawnych, przedłużyła Pani kontrahentowi termin zapłaty za świadczone usługi do 30 czerwca 2025 r. (odroczenie płatności).
Uzupełnienie zdarzenia przyszłego
Jest Pani rezydentem podatkowym (nieograniczony obowiązek podatkowy) w Polsce. Stałe miejsce zamieszkania posiada Pani w Polsce. Nie przyjechała Pani do Polski wyłącznie z powodu działań wojennych w Ukrainie. Zamieszkuje Pani w Polsce z innych powodów. Posiada Pani zezwolenie na pobyt rezydenta długoterminowego UE na terytorium RP od stycznia 2022 r. Planuje Pani nadal mieszkać w Polsce. Posiada Pani służebność osobistą na nieruchomości oraz rachunek bankowy w Polsce. Jest Pani obywatelem Ukrainy. Aktualnie posiada Pani stałe miejsce zamieszkania dla celów podatkowych w Polsce - składa Pani tu deklaracje podatkowe PIT. Nie zamierza Pani wrócić na Ukrainę po zakończeniu wojny. Przeniosła Pani do Polski centrum interesów życiowych na stałe. W ramach działalności gospodarczej zarejestrowanej w Ukrainie nie szukała Pani klientów w Polsce. To była działalność wyłącznie dla odbiorców ukraińskich. W ramach działalności gospodarczej zarejestrowanej w Ukrainie świadczy Pani usługi zdalnie z mieszkania Pani syna. W ramach działalności gospodarczej zarejestrowanej w Ukrainie nie posiada Pani w Polsce placówki działalności gospodarczej.
Pytania
1. Czy w związku z planowaną ewentualną sprzedażą nieruchomości położonej w Ukrainie, powstanie w Polsce zobowiązanie podatkowe?
2. Czy w razie uiszczenia płatności przez kontrahenta w dniu 30 czerwca 2025 r. (po wznowieniu działalności gospodarczej na Ukrainie), powstanie w Polsce zobowiązanie podatkowe z tytułu PIT?
Pani stanowisko w sprawie
Ad. 1
Przychód uzyskany ze sprzedaży nieruchomości położonej poza granicami podlega opodatkowaniu polskim podatkiem PIT. Jednak należy zauważyć, że zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy PIT - opodatkowaniu podlega odpłatne zbycie nieruchomości prywatnych, jeżeli zostało dokonane w ciągu 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym miało miejsce nabycie.
Co istotne, reguła ta ma zastosowanie zarówno do nieruchomości położonych w Polsce, jak i do sprzedaży nieruchomości znajdujących się za granicą. Jeżeli zatem polski rezydent podatkowy sprzedaje nieruchomość położoną w Hiszpanii, którą zakupił w 2010 roku, to taka sprzedaż nie podlega opodatkowaniu w Polsce.
Powyższe stanowisko potwierdza interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 13 kwietnia 2018 r., nr 0115-KDlT2-1.4011.78.2018.1 .MST: „W opisie zdarzenia przyszłego Wnioskodawca wskazał, że jest właścicielem nieruchomości zabudowanej jednorodzinnym budynkiem mieszkalnym położonej w Stanach Zjednoczonych Ameryki Północnej, którą nabył w 2011 r. Wnioskodawca nie prowadzi pozarolniczej działalności gospodarczej, której przedmiotem jest obrót nieruchomościami. Przenosząc powyższe na grunt rozpatrywanej sprawy, należy więc stwierdzić, że planowana przez Wnioskodawcę sprzedaż nieruchomości nastąpi po upływie pięciu lat od końca roku, w którym ją nabyto (rok 2011), zatem nie będzie stanowić źródła przychodu w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a co za tym idzie - nie wystąpi obowiązek zapłaty podatku dochodowego w związku z taką sprzedażą.” W myśl art. 4a ustawy PIT polskie przepisy należy stosować z uwzględnieniem umów międzynarodowych. W konsekwencji każdorazowo należy odnieść się do przepisów właściwej umowy w sprawie unikania podwójnego opodatkowania (które jako ratyfikowane umowy mają pierwszeństwo przed ustawą). Stosownie do treści art. 2 ust. 2 Konwencji między Rządem Rzeczypospolitej Polskiej a Rządem Ukrainy w sprawie unikania podwójnego opodatkowania i zapobiegania uchylaniu się od opodatkowania w zakresie podatków od dochodu i majątku z dnia 12.01.1993 r. („Konwencja”), za podatki od dochodu i od majątku uważa się wszystkie podatki, które pobiera się od całego dochodu, od całego majątku albo od części dochodu lub majątku, włączając podatki od zysku z przeniesienia tytułu własności majątku ruchomego lub nieruchomego i podatki od ogólnych kwot wynagrodzeń wypłaconych przez przedsiębiorstwa.
Stosownie do treści art. 13 ust. 1 Konwencji, dochody osiągnięte przez osobę mającą miejsce zamieszkania lub siedzibę w Umawiającym się Państwie z przeniesienia Własności majątku, o którym mowa w artykule 6, położonego w drugim Umawiającym się Państwie, mogą być opodatkowane w tym drugim Państwie.
Innymi słowy, zobowiązanie podatkowe powstanie po Pani stronie wyłącznie w ramach prawa ukraińskiego, natomiast, w związku z upływem ponad 5 lat od dnia nabycia nieruchomości, stosownie do treści art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy PIT a contrario, w Polsce nie powstanie żadne zobowiązanie podatkowe.
Ad. 2
Stosownie do treści art. 3 ust. 2b pkt 2 ustawy PIT, za dochody (przychody) osiągane na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przez podatników, o których mowa w ust. 2a, uważa się w szczególności dochody (przychody) z działalności wykonywanej osobiście na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, bez względu na miejsce wypłaty wynagrodzenia.
Wykładnia literalna ww. przepisu wskazuje, że miejscem wykonywania działalności gospodarczej powinna być Polska, zaś działalność owa powinna być wykonana osobiście. Stosownie do treści art. 7 ust. 1 Konwencji, zyski przedsiębiorstwa Umawiającego się Państwa podlegają opodatkowaniu tylko w tym Państwie, chyba że przedsiębiorstwo prowadzi działalność w drugim Umawiającym się Państwie przez położony tam zakład. Zawieszona działalność gospodarcza posiada wyłączne miejsce na Ukrainie, zaś w Polsce nie posiada żadnego zakładu. Na terenie Polski nie prowadzi Pani żadnej działalności gospodarczej, zaś zobowiązanie (w znaczeniu cywilnoprawnym) powstało przed początkiem wojny na Ukrainie (kontrahent nie jest w stanie wskutek częściowego zniszczenia jego przedsiębiorstwa do wykonania ówczesnego zobowiązania, co skutkowało przedłużeniem terminu płatności).
Niewątpliwie zawieszoną działalność gospodarczą na Ukrainie należy traktować jako zakład w rozumieniu ww. art. 7 ust. 1 Konwencji. Jak wynika z komentarza do Modelowej Konwencji, pojęcie „zakładu" obejmuje stałą placówkę, przez którą przedsiębiorstwo prowadzi całkowicie lub częściowo swoją działalność. Definicja zawiera następujące warunki:
- istnienie „placówki działalności gospodarczej", tj. pomieszczeń, a w pewnych okolicznościach maszyn i urządzeń;
- taka placówka musi mieć charakter stały, tzn. musi być utworzona w określonym miejscu, z pewnym stopniem trwałości;
- prowadzenie działalności przedsiębiorstwa za pośrednictwem tej stałej placówki; oznacza to, że osoby, które w taki lub inny sposób są zależne od przedsiębiorstwa, prowadzą działalność przedsiębiorstwa w państwie, w którym stała placówka jest położona.
Określenie „placówka" obejmuje każde pomieszczenie, środki lub urządzenia wykorzystywane do prowadzenia działalności przedsiębiorstwa, niezależnie od tego, czy są wykorzystywane wyłącznie w tym celu.
Biorąc pod uwagę powyższe, należy wskazać, iż w realiach niniejszej sprawy, będzie Pani podlegała wyłącznie pod obowiązek podatkowy zapłaty PIT na Ukrainie.
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku jest w części prawidłowe i w części nieprawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Obowiązek podatkowy
Zgodnie z art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 226 ze zm.):
Osoby fizyczne, jeżeli mają miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, podlegają obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów (przychodów) bez względu na miejsce położenia źródeł przychodów (nieograniczony obowiązek podatkowy).
Na podstawie art. 3 ust. 1a ww. ustawy:
Za osobę mającą miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej uważa się osobę fizyczną, która:
1) posiada na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej centrum interesów osobistych lub gospodarczych (ośrodek interesów życiowych) lub
2) przebywa na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej dłużej niż 183 dni w roku podatkowym.
Według art. 3 ust. 2a ww. ustawy:
Osoby fizyczne, jeżeli nie mają na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej miejsca zamieszkania, podlegają obowiązkowi podatkowemu tylko od dochodów (przychodów) osiąganych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej (ograniczony obowiązek podatkowy).
W myśl art. 3 ust. 2b ustawy:
Za dochody (przychody) osiągane na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przez podatników, o których mowa w ust. 2a, uważa się w szczególności dochody (przychody) z:
1)pracy wykonywanej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej na podstawie stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy, bez względu na miejsce wypłaty wynagrodzenia;
2)działalności wykonywanej osobiście na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, bez względu na miejsce wypłaty wynagrodzenia;
3)działalności gospodarczej prowadzonej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, w tym poprzez położony na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej zagraniczny zakład;
4)położonej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej nieruchomości lub praw do takiej nieruchomości, w tym ze zbycia jej w całości albo w części lub zbycia jakichkolwiek praw do takiej nieruchomości;
5)papierów wartościowych oraz pochodnych instrumentów finansowych niebędących papierami wartościowymi, dopuszczonych do publicznego obrotu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w ramach regulowanego rynku giełdowego, w tym uzyskane ze zbycia tych papierów albo instrumentów oraz z realizacji praw z nich wynikających;
6)tytułu przeniesienia własności udziałów (akcji) w spółce, ogółu praw i obowiązków w spółce niebędącej osobą prawną lub tytułów uczestnictwa w funduszu inwestycyjnym, instytucji wspólnego inwestowania lub innej osobie prawnej i praw o podobnym charakterze lub z tytułu należności będących następstwem posiadania tych udziałów (akcji), ogółu praw i obowiązków, tytułów uczestnictwa lub praw – jeżeli co najmniej 50% wartości aktywów tej spółki, spółki niebędącej osobą prawną, tego funduszu inwestycyjnego, tej instytucji wspólnego inwestowania lub osoby prawnej, bezpośrednio lub pośrednio, stanowią nieruchomości położone na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub prawa do takich nieruchomości;
6a) tytułu przeniesienia własności udziałów (akcji), ogółu praw i obowiązków, tytułów uczestnictwa lub praw o podobnym charakterze w spółce nieruchomościowej;
7)tytułu należności regulowanych, w tym stawianych do dyspozycji, wypłacanych lub potrącanych, przez osoby fizyczne, osoby prawne albo jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej, mające miejsce zamieszkania, siedzibę lub zarząd na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, niezależnie od miejsca zawarcia umowy i wykonania świadczenia;
8)niezrealizowanych zysków, o których mowa w art. 30da.
W świetle art. 4a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Przepisy art. 3 ust. 1, 1a, 2a i 2b stosuje się z uwzględnieniem umów w sprawie zapobiegania podwójnemu opodatkowaniu, których stroną jest Rzeczpospolita Polska.
Ustalenie miejsca zamieszkania podatnika decyduje o zakresie ciążącego na nim obowiązku podatkowego. Inaczej mówiąc, od miejsca zamieszkania zależy, czy podatnik podlega nieograniczonemu, czy ograniczonemu obowiązkowi podatkowemu w Polsce. Nieograniczonym obowiązkiem podatkowym objęci są podatnicy, którzy w Polsce mają miejsce zamieszkania. Podlegają oni obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów (przychodów) bez względu na miejsce położenia źródeł przychodów. Natomiast jeśli podatnik będzie miał miejsce zamieszkania za granicą, to w Polsce będzie płacił podatek tylko od dochodów (przychodów) uzyskanych w danym roku podatkowym w Polsce (ograniczony obowiązek podatkowy).
Z przedstawionego we wniosku opisu sprawy wynika, że w 2002 r. dokonała Pani zakupu nieruchomości (lokalu mieszkalnego) położonego w Ukrainie. Ze względu na panującą w tym kraju sytuację planuje Pani sprzedać ww. nieruchomość.
Skoro jest Pani rezydentem podatkowym Rzeczypospolitej Polskiej, to podlegać Pani będzie w Polsce obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów (przychodów) bez względu na miejsce położenia źródeł przychodów (nieograniczony obowiązek podatkowy).
Sprzedaż nieruchomości
Odnosząc się do opodatkowania dochodów uzyskiwanych z tytułu sprzedaży nieruchomości na terytorium Ukrainy, należy dokonać analizy Konwencji między Rządem Rzeczypospolitej Polskiej a Rządem Ukrainy w sprawie unikania podwójnego opodatkowania i zapobiegania uchylaniu się od opodatkowania w zakresie podatków od dochodu i majątku, sporządzonej w Kijowie dnia 12 stycznia 1993 r. (Dz. U. z 1994 r., Nr 63, poz. 269, ze zm.).
Zgodnie z art. 2 ust. 2 ww. konwencji:
Za podatki od dochodu i od majątku uważa się wszystkie podatki, które pobiera się od całego dochodu, od całego majątku albo od części dochodu lub majątku, włączając podatki od zysku z przeniesienia tytułu własności majątku ruchomego lub nieruchomego i podatki od ogólnych kwot wynagrodzeń wypłaconych przez przedsiębiorstwa.
W myśl art. 6 ust. 1 i 2 konwencji:
1. Dochody osiągane przez osobę mającą miejsce zamieszkania lub siedzibę w Umawiającym się Państwie z majątku nieruchomego (włączając dochody z eksploatacji gospodarstwa rolnego i leśnego), położonego w drugim Umawiającym się Państwie, mogą być opodatkowane w tym drugim Państwie.
2. Określenie „majątek nieruchomy” posiada takie znaczenie, jakie przyjmuje się według prawa tego Państwa, w którym majątek ten jest położony. Określenie to obejmuje w każdym przypadku mienie należące do majątku nieruchomego, żywy i martwy inwentarz gospodarstw rolnych i leśnych, prawa, do których zastosowanie mają przepisy prawa powszechnego dotyczące własności ziemi, prawa użytkowania majątku nieruchomego, jak również prawa do zmiennych lub stałych świadczeń z tytułu eksploatacji lub prawa do eksploatacji pokładów mineralnych, źródeł i innych zasobów naturalnych; statki morskie, powietrzne i rzeczne oraz środki transportu drogowego nie stanowią majątku nieruchomego.
Określając skutki podatkowe planowanej sprzedaży nieruchomości przez Panią – jako polskiego rezydenta podatkowego – położonej na terytorium Ukrainy nieruchomości odwołać należy się do art. 13 ww. konwencji dotyczącego zysków ze sprzedaży majątku.
Stosownie do art. 13 ust. 1 konwencji:
Dochody osiągnięte przez osobę mającą miejsce zamieszkania lub siedzibę w Umawiającym się Państwie z przeniesienia własności majątku nieruchomego, o którym mowa w artykule 6, położonego w drugim Umawiającym się Państwie, mogą być opodatkowane w tym drugim Państwie.
Przy czym sformułowanie „dochód z przeniesienia własności majątku może być opodatkowany w drugim państwie” oznacza, że drugie państwo (w rozpatrywanym przypadku Państwo, w którym położona jest zbywana nieruchomość) ma prawo opodatkować taki dochód, jeżeli na podstawie przepisów tego państwa dochód ze sprzedaży nieruchomości podlega w tym państwie opodatkowaniu. Sformułowanie to oznacza zatem brak wyłączności do opodatkowania tego dochodu przez Państwo, w którym podatnik ma miejsce zamieszkania. W świetle zapisów cytowanej umowy, dochód osoby mającej miejsce zamieszkania w Polsce, z tytułu sprzedaży majątku nieruchomego położonego w Ukrainie może być opodatkowany zarówno w państwie rezydencji, tj. w Polsce, jak i w Ukrainie, zgodnie z prawem tego państwa.
Natomiast w myśl art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Źródłem przychodów jest odpłatne zbycie, z zastrzeżeniem ust. 2:
a) nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości,
b) spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub użytkowego oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej,
c) prawa wieczystego użytkowania gruntów,
d) innych rzeczy,
- jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w lit. a-c - przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie, a innych rzeczy - przed upływem pół roku, licząc od końca miesiąca, w którym nastąpiło nabycie; w przypadku zamiany okresy te odnoszą się do każdej z osób dokonującej zamiany.
Powołany przepis formułuje generalną zasadę stanowiącą, że odpłatne zbycie nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie powoduje powstanie obowiązku podatkowego w postaci zapłaty podatku dochodowego. Tym samym, jeżeli wspomniane zbycie nastąpi po upływie pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie bądź wybudowanie, nie generuje ono przychodu ze źródła określonego w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a co za tym idzie – kwota uzyskana z takiego zbycia w ogóle nie podlega opodatkowaniu.
Przenosząc powyższe na grunt rozpatrywanej sprawy stwierdzam, że planowana przez Panią sprzedaż nieruchomości (lokalu mieszkalnego) nastąpi po upływie pięciu lat od końca roku, w którym ją Pani nabyła (rok 2002), zatem nie będzie stanowić źródła przychodu w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a co za tym idzie – nie wystąpi obowiązek zapłaty podatku dochodowego w związku z taką sprzedażą.
Stanowisko Pani w tej części jest prawidłowe.
Opodatkowanie w Polsce dochodów osiąganych z tytułu działalności gospodarczej
Z przedstawionego we wniosku opisu wynika, że jest Pani rezydentem podatkowym Polski. Wobec tego podlega Pani w Rzeczypospolitej Polskiej nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu określonemu w art. 3 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, tj. od całości swoich dochodów (przychodów) bez względu na miejsce położenia źródeł przychodów.
Jako okoliczności faktyczne podaje Pani, że w Polsce nie osiąga Pani dochodów. Jednocześnie na terenie Ukrainy prowadzi Pani pozarolniczą działalność gospodarczą, która jest obecnie zawieszona. W ramach działalności gospodarczej zarejestrowanej w Ukrainie świadczy Pani usługi zdalnie z mieszkania Pani syna.
W zakresie opodatkowania Pani dochodów uzyskanych z działalności gospodarczej zarejestrowanej na terytorium Ukrainy, lecz prowadzonej zdalnie z terytorium Polski, wskazać należy, że na mocy art. 7 ust. 1 Konwencji polsko-ukraińskiej:
Zyski przedsiębiorstwa Umawiającego się Państwa podlegają opodatkowaniu tylko w tym Państwie, chyba że przedsiębiorstwo prowadzi działalność w drugim Umawiającym się Państwie przez położony tam zakład. Jeżeli przedsiębiorstwo wykonuje działalność w ten sposób, zyski przedsiębiorstwa mogą być opodatkowane w drugim Państwie, jednak tylko w takiej mierze, w jakiej mogą być przypisane temu zakładowi.
W myśl art. 7 ust. 2 Konwencji:
Z zastrzeżeniem postanowień ustępu 3 tego artykułu, jeżeli przedsiębiorstwo Umawiającego się Państwa wykonuje działalność w drugim Umawiającym się Państwie przez położony tam zakład, to w każdym Umawiającym się Państwie należy przypisać temu zakładowi takie zyski, jakie mógłby on osiągnąć, gdyby wykonywał taką samą lub podobną działalność w takich samych lub podobnych warunkach jako samodzielne przedsiębiorstwo i był całkowicie niezależny w stosunkach z przedsiębiorstwem, którego jest zakładem.
Stosownie do art. 7 ust. 3 Konwencji:
Przy ustalaniu zysków zakładu dopuszcza się odliczenie nakładów ponoszonych dla tego zakładu, włącznie z kosztami zarządzania i ogólnymi kosztami administracyjnymi, niezależnie od tego, czy powstały w tym Państwie, w którym leży zakład, czy gdzie indziej.
Jak wynika z ust. 4 powyższego artykułu:
Jeżeli w Umawiającym się Państwie istnieje zwyczaj ustalania zysków zakładu przez podział całkowitych zysków przedsiębiorstwa na jego poszczególne części, żadne postanowienie ustępu 2 tego artykułu nie wyklucza ustalenia przez to Umawiające się Państwo zysku do opodatkowania według zwykle stosowanego podziału. Sposób zastosowanego podziału zysku musi jednak być taki, żeby wynik był zgodny z zasadami zawartymi w niniejszym artykule.
Zgodnie z art. 7 ust. 5 Konwencji:
Nie można przypisać zakładowi zysku tylko z tytułu samego zakupu dóbr lub towarów przez ten zakład dla przedsiębiorstwa.
Na podstawie ust. 6 art. 7 Konwencji:
Przy stosowaniu poprzednich ustępów ustalanie zysków zakładu powinno być dokonywane każdego roku w ten sam sposób, chyba że istnieją uzasadnione powody, aby postąpić inaczej.
Na podstawie art. 5 ust. 1 konwencji polsko-ukraińskiej:
Określenie „zakład” oznacza stałą placówkę, przez którą całkowicie lub częściowo prowadzona jest działalność przedsiębiorstwa. Placówka oznacza również miejsce produkcyjne.
W myśl art. 5 ust. 2 konwencji polsko-ukraińskiej:
Określenie „zakład” obejmuje w szczególności:
a) miejsce zarządu,
b) filię,
c) biuro,
d) zakład fabryczny,
e) warsztat oraz
f) kopalnię, źródło ropy naftowej lub gazu, kamieniołom albo inne miejsce wydobywania kopalnych zasobów naturalnych.
Stosownie do art. 5 ust. 3 Konwencji:
Budowa, montaż lub instalacja stanowi zakład tylko wtedy, gdy okres ich prowadzenia trwa dłużej niż dwanaście miesięcy. Właściwe władze Umawiającego się Państwa, w którym prowadzone są takie prace, mogą w wyjątkowych przypadkach, na wniosek osoby prowadzącej takie prace, nie traktować jako zakładu takiej działalności przekraczającej 12 miesięcy, lecz nie przekraczającej 24 miesięcy.
W świetle ust. 4 art. 5 Konwencji:
Bez względu na poprzednie postanowienia tego artykułu, nie stanowią zakładu:
a) placówki, które służą wyłącznie do składowania, wystawiania albo wydawania dóbr albo towarów należących do przedsiębiorstwa;
b) utrzymywanie zapasów dóbr albo towarów przedsiębiorstwa wyłącznie dla składowania, wystawiania lub wydawania;
c) utrzymywanie zapasów dóbr albo towarów należących do przedsiębiorstwa wyłącznie w celu obróbki lub przerobu przez inne przedsiębiorstwo;
d) stałe placówki utrzymywane wyłącznie w celu zakupu dóbr lub towarów albo w celu zbierania informacji dla przedsiębiorstwa;
e) stałe placówki utrzymywane wyłącznie w celu prowadzenia dla przedsiębiorstwa jakiejkolwiek innej działalności mającej przygotowawczy lub pomocniczy charakter;
f) utrzymywanie stałej placówki wyłącznie w celu wykonywania jakiegokolwiek połączenia rodzajów działalności wymienionych pod literami od a) do e), pod warunkiem jednak, że całkowita działalność tej placówki, wynikająca z takiego połączenia rodzajów działalności, posiada przygotowawczy lub pomocniczy charakter.
Dokonując interpretacji postanowień polsko – ukraińskiej Konwencji o unikaniu podwójnego opodatkowania należy zwrócić uwagę na tekst Modelowej Konwencji stanowiącej wzór umów w sprawie unikania podwójnego opodatkowania zawieranych przez Polskę, jak również brzmienie Komentarza do niej. Zatem, obowiązki podatkowe podmiotów z siedzibą w odrębnych państwach niż miejsce zamieszkania należy rozpatrywać z uwzględnieniem postanowień umowy w sprawie unikania podwójnego opodatkowania oraz Modelowej Konwencji OECD wraz z Komentarzem.
Warunek określony w art. 7 ust. 1 konwencji polsko-ukraińskiej należy interpretować zgodnie z Komentarzem do Modelowej Konwencji w Sprawie Podatku od Dochodu i Majątku (pkt 3 Komentarza do art. 7 ust. 1), przyjmując, że przedsiębiorstwo jednego Państwa nie może być opodatkowane w drugim Państwie, chyba że prowadzi ono w tym drugim Państwie działalność handlową lub przemysłową za pośrednictwem położonego w tym Państwie zakładu.
Zgodnie z Komentarzem do Konwencji Modelowej OECD (pkt 4 Komentarza do art. 3 ust. 1) fakt, czy działalność jest prowadzona w ramach przedsiębiorstwa, powinien być interpretowany na podstawie ustawodawstwa wewnętrznego poszczególnych państw. Termin „przedsiębiorstwo” należy przy tym rozumieć nie w znaczeniu podmiotowym, ale jako prowadzenie działalności handlowej lub przemysłowej przez rezydenta państwa będącego stroną umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania.
Z Komentarza do art. 5 Modelowej Konwencji wynika, że pojęcie „zakład” jest stosowane głównie w celu określenia prawa umawiającego się państwa do opodatkowania zysków przedsiębiorstwa drugiego umawiającego się państwa. Na mocy artykułu 7 umawiające się państwo nie może opodatkować zysków przedsiębiorstwa drugiego umawiającego się państwa, chyba że przedsiębiorstwo to prowadzi działalność gospodarczą za pośrednictwem zakładu położonego w pierwszym państwie.
Przepis art. 5 określa znaczenie pojęcia „zakład”, tj. podaje podstawowe elementy zakładu w rozumieniu konwencji. Określenie „zakład” oznacza „stałą placówkę, przez którą przedsiębiorstwo prowadzi całkowicie lub częściowo swoją działalność”. Definicja ta zawiera następujące warunki:
- istnieje placówka działalności gospodarczej, tj. pomieszczenie, a w pewnych okolicznościach maszyn i urządzeń (miejsce gdzie działalność jest prowadzona)
- placówka musi mieć charakter stały, tzn. musi być utworzona w określonym miejscu z pewnym stopniem trwałości;
- prowadzenie działalności przedsiębiorstwa za pośrednictwem tej stałej placówki, oznacza to, że osoby, które w taki lub inny sposób są zależne od przedsiębiorstwa, prowadzą działalność przedsiębiorstwa w państwie, w którym stała placówka jest położona.
Zasadniczo wszystkie wyżej wymienione przesłanki prowadzące do uznania, że osoba mająca miejsce zamieszkania w umawiającym się Państwie ma na terenie drugiego Państwa stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej, powinny być spełnione łącznie. Brak spełnienia któregokolwiek spośród wymienionych warunków oznacza, że w drugim Państwie nie powstanie zakład w postaci stałej placówki w rozumieniu właściwej umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania.
Określenie „placówka” obejmuje każde pomieszczenie, środki lub urządzenia wykorzystywane do prowadzenia działalności gospodarczej, niezależnie od tego, czy są wykorzystywane wyłącznie w tym celu. Placówka – jako miejsce prowadzenia działalności gospodarczej – może istnieć również wtedy, gdy nie ma żadnych pomieszczeń lub gdy nie są one wymagane do prowadzenia działalności przedsiębiorstwa. Nie ma znaczenia, czy przedsiębiorstwo jest właścicielem czy najemcą lokalu, środków lub urządzeń, czy dysponuje nimi w inny sposób.
Sam fakt, że przedsiębiorstwo ma do własnej dyspozycji pewną przestrzeń służącą jego działalności gospodarczej, wystarczy aby zaistniała stała placówka gospodarcza. Nie wymaga się, aby przedsiębiorstwo posiadało formalne prawo do dysponowania taką placówką.
Określenie „za pośrednictwem” należy interpretować w szerokim sensie, mającym zastosowanie do każdej sytuacji, w której działalność gospodarcza jest prowadzona w konkretnym pomieszczeniu, czy przestrzeni pozostającej w tym celu do dyspozycji przedsiębiorstwa. Aby placówka mogła stać się zakładem, przedsiębiorstwo musi prowadzić własną działalność całkowicie lub częściowo za jej pośrednictwem.
Zgodnie z definicją placówka musi być „stała”. Musi istnieć więź między placówką a określonym punktem geograficznym. Ponieważ placówka musi być stała, zakład może istnieć tylko wówczas, gdy placówka ma określony stopień trwałości, tzn. nie ma charakteru tymczasowego. Placówka może stanowić zakład nawet wówczas, gdy w rzeczywistości istnieje przez krótki okres, jeśli ze względu na szczególny rodzaj działalności jest prowadzona tylko przez bardzo krótki okres. Nawet jeżeli praktyka państw członkowskich nie jest jednolita, jeżeli chodzi o kryterium czasu, to jednak doświadczenie wskazuje, że zwykle nie uważa się, że zakład istnieje, jeżeli działalność była wykonywana w państwie za pośrednictwem stałej placówki utrzymywanej krócej niż sześć miesięcy.
Jednym z wyjątków od tej reguły jest sytuacja, gdy działalność ma charakter powtarzalny, w takim przypadku każdy okres, w którym placówka była użytkowana, powinien być brany pod uwagę w połączeniu z ilością wszystkich okresów, w których była użytkowana (okres może się rozciągnąć na wiele lat).
Inny wyjątek dotyczy działalności gospodarczej prowadzonej wyłącznie w danym państwie. W takiej sytuacji działalność gospodarcza może trwać krótko z uwagi na jej charakter, lecz ponieważ jest ona prowadzona całkowicie w tym państwie, to jej związek z tym państwem jest silniejszy.
W opisie sprawy oraz w uzupełnieniu wskazała Pani, że jest Pani rezydentem podatkowym Polski. W Polsce nie osiąga Pani dochodów. Jednocześnie na terenie Ukrainy prowadzi Pani pozarolniczą działalność gospodarczą, która jest obecnie zawieszona. W ramach działalności gospodarczej zarejestrowanej w Ukrainie świadczy Pani usługi zdalnie z Polski z mieszkania Pani syna.
Tym samym, Pani dochody jako polskiego rezydenta podatkowego osiągnięte z tytułu działalności gospodarczej prowadzonej na terytorium Polski podlegają w całości opodatkowaniu w Polsce.
Skoro działalność gospodarczą będzie Pani wykonywała zdalnie z terytorium Polski przy jednoczesnym miejscu zamieszkania w tym kraju stwierdzam, że będzie Pani prowadziła działalność gospodarczą w Polsce, która spełnia warunki uznania ją za prowadzoną za pomocą „zakładu”, o którym mowa w art. 5 Konwencji między Rządem Rzeczypospolitej Polskiej a Rządem Ukrainy. Uzyskany przez Panią dochód z prowadzonej działalności, który może być przypisany temu zakładowi położonemu na terytorium Polski podlegać będzie opodatkowaniu tylko w Polsce. Nie ma miejsca podwójne opodatkowanie, a tym samym nie ma zastosowania metoda o unikaniu podwójnego opodatkowania.
Zatem w razie uiszczenia płatności przez kontrahenta w dniu 30 czerwca 2025 r. (po wznowieniu działalności gospodarczej na Ukrainie), w Polsce powstanie zobowiązanie podatkowe z tytułu podatku dochodowego od osób fizycznych.
W Polsce dochód z działalności gospodarczej należy opodatkować według zapisów wynikających z ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych bądź ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od osób fizycznych w zależności od wyboru przez Panią formy opodatkowania. Uzyskany przychód (dochód) należy wykazać i opodatkować w składanym zeznaniu podatkowym.
Stanowisko Pani w tej części jest nieprawidłowe.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Panią i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.
W zakresie pytania nr 1 Organ udzielił odpowiedzi w zakresie powstania zobowiązania podatkowego w Polsce z tytułu sprzedaży nieruchomości położonej na Ukrainie, nie odniósł się natomiast do powstania zobowiązania podatkowego w ramach prawa ukraińskiego.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
- Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Pani sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pani do interpretacji.
- Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1)z zastosowaniem art. 119a;
2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
- Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – (t.j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1634; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
- w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
- w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t.j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).