Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowna Pani,

stwierdzam, że Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

17 października 2024 r. wpłynął Pani wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy umorzenia wierzytelności z tytułu kredytu zaciągniętego na budowę domu. Uzupełniła go Pani – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 29 października 2024 r. (wpływ 4 listopada 2024 r.).

Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

Wnioskodawczynię i Bank (…) S.A. z siedzibą w (…) przy ul. (…), (…), KRS (…); NIP: (…) łączyła Umowa kredytu mieszkaniowego nr (…) z 19 sierpnia 2005 roku, zwana dalej „Umową”.

Kredyt mieszkaniowy został udzielony w całości na finansowanie własnego celu mieszkaniowego Wnioskodawczyni.

Pomiędzy Stronami powstał spór dotyczący skuteczności poszczególnych postanowień umownych i całej Umowy (oraz jej ważności), który zawisł w sprawie za sygn. (…) o ustalenie i zapłatę toczącej się przed Sądem Okręgowym w (…), z powództwa Kredytobiorcy przeciwko Bankowi, zwany dalej „Sporem”.

Strony zawarły ugodę w sprawie.

Zgodnie z zawartą ugodą w księgach rachunkowych Banku na dzień 13 września 2024 roku wysokość zadłużenia Kredytobiorcy z tytułu Umowy wynosiła 111.705,71 CHF:

• kapitał (pozostała do spłaty kwota kredytu): 111.463,12 CHF,
• odsetki skapitalizowane: 0,00 CHF,
• odsetki zapadłe niespłacone: 0,00 CHF,
• odsetki od zadłużenia przeterminowanego: 0,00 CHF
• odsetki zawieszone: 0,00 CHF,
• odsetki bieżące: 242,59 CHF,

co oznacza, że po przeliczeniu na walutę polską po średnim kursie Narodowego Banku Polskiego z dnia poprzedzającego dzień zawarcia Ugody - 4,5674, zadłużenie Kredytobiorcy na dzień zawarcia Ugody wynosi 510.204,66 złotych:

• kapitał (pozostała do spłaty kwota kredytu): 509.096,65 złotych,
• odsetki skapitalizowane: 0,00 złotych,
• odsetki zapadłe niespłacone: 0,00 złotych,
• odsetki od zadłużenia przeterminowanego: 0,00 złotych,
• odsetki zawieszone: 0,00 złotych,
• odsetki bieżące: 1.108,01 złotych,

a zadłużenie Kredytobiorcy z tytułu niezapłaconych kosztów i opłat związanych z Umową wynosi 0,00 złotych.

Przedmiotem Ugody jest zakończenie Sporu oraz uchylenie niepewności co do roszczeń wynikających z Umowy, między innymi poprzez zmianę Umowy w zakresie waluty, wysokości i zasad spłaty wierzytelności kredytowej wynikającej z Umowy.

Strony dokonują zmiany waluty zadłużenia, określonej w Umowie, na walutę polską.

Za podstawę ustalenia wysokości zadłużenia Strony przyjęły, iż kredyt udzielony na podstawie Umowy zostanie rozliczony tak, jakby od daty zawarcia Umowy, tj. od 19 sierpnia 2005 r. stanowił kredyt złotowy udzielony na warunkach, o których mowa w § 1 ust. 6, z zachowaniem: pozostałych parametrów kredytu wynikających z Umowy tj. okresu kredytowania - 358 miesięcy licząc od daty zawarcia Umowy oraz formy spłaty kredytu w ratach annuitetowych, z uwzględnieniem § 1 ust. 7, poniesionych opłat, prowizji i składek ubezpieczeniowych.

Warunki udzielenia kredytu Złotowego, o których mowa w § 1 ust. 5, zostały określone w sposób następujący:

1.kwota kredytu (kapitał) stanowiła sumę kwot wypłaconych tytułem kredytu i wynosiła 631.173,87 PLN; jeśli jakakolwiek część wypłaty nastąpiła w CHF, Bank przeliczył ją na walutę polską po średnim kursie Narodowego Banku Polskiego z dnia wypłaty,

2.oprocentowanie kredytu według zmiennej stopy procentowej zostało ustalone jako suma wskaźnika referencyjnego WIBOR 3M i marży w wysokości 1,82 %; w dniu wypłaty kredytu lub pierwszej transzy kredytu oprocentowanie wynosiło 6,45 %, zaś wartość wskaźnika referencyjnego WIBOR 3M z dnia wypłaty kredytu lub pierwszej transzy kredytu wynosiła 4,63 %; pierwszy okres obowiązywania wskaźnika referencyjnego WIBOR 3M obowiązywał od dnia wypłaty kredytu lub pierwszej transzy i mógł być krótszy niż kolejne okresy trzymiesięczne wyznaczane w dniu wymagalności raty kredytu i odsetek; kolejne trzymiesięczne okresy obowiązywania wskaźnika referencyjnego kończyły się w dniu poprzedzającym dzień, który datą odpowiada dniowi, w którym rozpoczął się poprzedni trzymiesięczny okres obowiązywania wskaźnika referencyjnego, z uwzględnieniem zasad liczenia terminów oznaczonych w miesiącach, przewidzianych w przepisach Kodeksu cywilnego,

3.wysokość marży, o której mowa w pkt 2), odpowiada wysokości marży kredytów mieszkaniowych ponad średnią wartość WIBOR dla miesiąca, w którym została zawarta Umowa; informacja o jej wysokości dla poszczególnych miesięcy dostępna jest w tabeli „Marża kredytów mieszkaniowych" w arkuszu „Marża ponad śr. WIBOR-od 2005 r" w kolumnie „Marża ponad średnią wartość WIBOR® 3M", opublikowanej przez Komisję Nadzoru Finansowego na stronie internetowej www.knf.gov.pl pod tytułem „Dane statystyczne opisujące marżę ponad WIBOR® dla potrzeb ugód dotyczących walutowych kredytów mieszkaniowych" (dostęp do strony internetowej aktywny na dzień zawarcia Ugody),

4.informacja o wysokości dziennej wartości wskaźnika referencyjnego WIBOR 3M, o którym mowa w pkt 2), dostępna jest w tabeli „Marża kredytów mieszkaniowych” w arkuszu „Fixing WIBOR (2000-2020)” w kolumnie „Wartość Fixingu WIBOR 3M” w pliku „Dane statystyczne", o którym mowa w pkt 3); informacja o wysokości dziennej wartości wskaźnika referencyjnego WIBOR 3M od roku 2021 dostępna jest w tabeli „Dane opóźnione" opublikowanej przez (…) S.A. na stronie internetowej: https:(...)

Rozliczenie dotychczas spłaconych rat kredytu udzielonego na podstawie Umowy na poczet kredytu w złotych, o którym mowa w § 1 ust. 5, a którego warunki udzielenia zostały określone w § 1 ust. 6, następuje w ten sposób, że wartość spłat dokonanych na podstawie Umowy zostanie zaliczona w pierwszej kolejności na poczet rat odsetkowych, a następnie - rat kapitałowych kredytu w złotych.

Powstała nadwyżka pomniejsza kapitał do spłaty kredytu, o którym mowa w § 1 ust. 6 pkt 1, od którego naliczane są kolejne odsetki, a niedobór - powiększa kapitał do spłaty, o którym mowa w § 1 ust. 6 pkt 1, od którego naliczane są kolejne odsetki.

Odsetki bieżące od ostatniej spłaty raty podlegają rozliczeniu do dnia zawarcia Ugody na zasadach określonych w § 1 ust. 6 pkt 2.

Przed zawarciem niniejszej Ugody Bank przedłożył Kredytobiorcy Zestawienie stanowiące podstawę rozliczenia Umowy, a Kredytobiorca potwierdza jego otrzymanie.

Po zmianie waluty zadłużenia na walutę polską, w wyniku przeprowadzonych negocjacji Strony uzgadniają, iż z uwzględnieniem § 1 ust. 5-7, pozostałe do spłaty zadłużenie Kredytobiorcy wobec Banku z tytułu Umowy, na dzień zawarcia Ugody wynosi 0,00 złotych (słownie: zero złotych).

Bank nie będzie zgłaszał roszczeń w stosunku do Kredytobiorcy w związku z Umową.

Jednocześnie Bank odstępuje od naliczania odsetek bieżących należnych z tytułu spłaty ostatniej raty. Tym samym Strony uznają, iż kredyt udzielony na podstawie Umowy został spłacony w całości.

Bank zwalnia Kredytobiorcę z długu (umarza zadłużenie Kredytobiorcy) w kwocie 510.204,66 złotych stanowiącej różnicę między kwotą zadłużenia wskazaną w § 1 ust. 3, a kwotą zadłużenia wskazaną w § 1 ust. 8, a Kredytobiorca dokonane zwolnienie z długu przyjmuje.

Na kwotę zwolnienia z długu składa się zadłużenie z następującego tytułu w poniższych wysokościach:

• kapitał: 509.096,65 złotych,
• odsetki skapitalizowane: 0,00 złotych,
• odsetki zapadłe niespłacone: 0,00 złotych,
• odsetki od zadłużenia przeterminowanego: 0,00 złotych,
• odsetki zawieszone: 0,00 złotych,
• odsetki bieżące: 1.108,01 złotych.

Dodatkowo Bank zwalnia Kredytobiorcę z długu (umarza zadłużenie Kredytobiorcy) w kwocie 0,00 PLN stanowiącej wysokość kosztów i opłat, o których mowa w ust. 3, a Kredytobiorca dokonane zwolnienie z długu przyjmuje.

W ugodzie zawarty został zapis, że kredytobiorca przyjmuje do wiadomości, że w wyniku zwolnienia z części długu (umorzenia) powstaje po jego stronie przychód, a na Banku ciąży wypełnienie obowiązku informacyjnego (tj. sporządzenie informacji PIT -11).

Wnioskodawczyni w celu zastosowania do osiągniętego przychodu regulacji rozporządzenia Ministra Finansów dotyczącego zaniechania poboru podatku dochodowego od niektórych dochodów (przychodów) związanych z kredytem hipotecznym udzielonym na cele mieszkaniowe, wypełniła oświadczenie które przekazała do Banku, a Bank potwierdził jego otrzymanie.

Zgodnie ze wskazanym oświadczeniem, Wnioskodawczyni wskazała, że kredyt został zabezpieczony hipotecznie, kredyt został zaciągnięty na wydatki, o których mowa w art. 21 ust. 25 pkt 1 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych w całości, kredyt został zaciągnięty na realizację jednej inwestycji mieszkaniowej, tj. inwestycji, której celem jest zaspokojenie potrzeb mieszkaniowych jednego gospodarstwa domowego albo więcej niż jednego gospodarstwa domowego, w przypadku gdy osoby fizyczne mające zajmować wspólnie jeden budynek mieszkalny, nie mniej niż jedna osoba fizyczna z każdego takiego gospodarstwa, są osobami zaliczonymi do I grupy podatkowej w rozumieniu art. 14 ust. 3 pkt 1 ustawy z 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn oraz że nie skorzystała z zaniechania poboru podatku od kwot umorzonych wierzytelności z tytułu kredytu mieszkaniowego zaciągniętego na realizację innej inwestycji mieszkaniowej, niż ta, która była finansowana Kredytem.

Uzupełnienie opisu stanu faktycznego

Bank, który udzielił Wnioskodawczyni kredytu tj. (…) z siedzibą w (…) przy ul. (…), (…), KRS (…) podlega nadzorowi państwowego organu nadzoru nad rynkiem finansowym, jest uprawniony do udzielania kredytów.

Zgodnie z §2 Umowy kredytowej, Kredyt został zaciągnięty na budowę domu w zabudowie szeregowej w (…) przy ul. (…). 

Wnioskodawczyni mieszka cały czas we wskazanym domu. Zgodnie z §3 Umowy kredytowej, kredyt mógł zostać wykorzystany tylko na cel określony w umowie, czyli budowę domu.

Zabezpieczeniem spłaty kredytu jest hipoteka zwykła w kwocie 251.150 CHF na kredytowanej nieruchomości oraz hipoteka kaucyjna do kwoty 65.300 CHF na kredytowanej nieruchomości.

Wnioskodawczyni jest jedyną kredytobiorcą. Nie ma innych kredytobiorców.

Wnioskodawczyni nie korzystała z umorzenia wierzytelności z tytułu innego kredytu zaciągniętego na realizację innej inwestycji mieszkaniowej.

Pytanie

Czy w przedstawionej sytuacji faktycznej i prawnej wobec zwolnienia Wnioskodawczyni z części długu (umorzenia) zgodnie z § 1 ust. 9 ugody, powstaje po stronie Wnioskodawczyni przychód, od którego nie będzie musiała płacić podatku, z uwagi na zastosowanie zaniechanie poboru podatku dochodowego od niektórych dochodów (przychodów) związanych z kredytem hipotecznym udzielonym na cele mieszkaniowe uregulowane w rozporządzeniu Ministra Finansów z 11 marca 2022 r. w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od niektórych dochodów (przychodów) związanych z kredytem hipotecznym udzielanym na cele mieszkaniowe zarządza się zaniechanie poboru podatku dochodowego od osób fizycznych od kwot umorzonych osobie fizycznej wierzytelności z tytułu kredytu mieszkaniowego?

Pani stanowisko w sprawie

W zaistniałej sytuacji prawnej i faktycznej Wnioskodawczyni nie powinna być zobowiązana do zapłacenia podatku od dochodów (przychodów) związanych z umorzeniem jej zadłużenia przez (…) z siedzibą w (…) przy ul. (…), (…), KRS (…) na mocy ugody sądowej zawartej przed Sądem Okręgowym.

Swoje stanowisko Wnioskodawczyni wywodzi z następujących okoliczności:

Zgodnie z § 1 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Finansów z 11 marca 2022 r. w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od niektórych dochodów (przychodów) związanych z kredytem hipotecznym udzielanym na cele mieszkaniowe zarządza się zaniechanie poboru podatku dochodowego od osób fizycznych od kwot umorzonych osobie fizycznej wierzytelności z tytułu kredytu mieszkaniowego w przypadku gdy:

a) kredyt mieszkaniowy został zaciągnięty na realizację jednej inwestycji mieszkaniowej, a w przypadku więcej niż jednego kredytu mieszkaniowego - gdy kredyty mieszkaniowe zostały zaciągnięte na realizację wyłącznie jednej inwestycji mieszkaniowej, oraz

b) osoba fizyczna będąca stroną umowy kredytu mieszkaniowego nie korzystała z zaniechania poboru podatku od kwot umorzonych wierzytelności z tytułu kredytu mieszkaniowego zaciągniętego na realizację innej niż określona w lit. „a” inwestycji mieszkaniowej.

Zgodnie z § 1 ust. 2 rozporządzenia kwoty wierzytelności o których mowa w § 1 ust. 1 pkt 1 obejmują:

1.kwoty kredytu mieszkaniowego (kapitału);

2.odsetki, w tym odsetki skapitalizowane i prowizje;

3.opłaty, jeśli ich poniesienie przez kredytobiorcę było niezbędne do zawarcia umowy kredytu mieszkaniowego, z wyjątkiem kosztów usług dodatkowych, w szczególności ubezpieczeń.

Stosownie do § 1 ust. 5 rozporządzenia przez jedną inwestycję mieszkaniową o której mowa w § 1 ust. 1 pkt 1 lit. „a” rozporządzenia należy rozumieć inwestycję, której celem jest zaspokojenie potrzeb mieszkaniowych:

1.jednego gospodarstwa domowego albo

2.więcej niż jednego gospodarstwa domowego, w przypadku gdy osoby fizyczne mające zajmować wspólnie jeden budynek mieszkalny, nie mniej niż jedna osoba fizyczna z każdego takiego gospodarstwa, są osobami zaliczanymi do I grupy podatkowej w rozumieniu art. 14 ust. 3 pkt 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn (Dz. U. 2021 r. poz. 1043).

W myśl § 1 ust. 6 rozporządzenia przez jedno gospodarstwo domowe, o którym mowa w ust. 5, rozumie się gospodarstwo domowe prowadzone przez osobę fizyczną zajmującą jeden lokal mieszkalny albo jeden budynek mieszkalny jednorodzinny, samodzielnie lub wspólnie z innymi osobami stale z nią zamieszkującymi i gospodarującymi.

Zgodnie z § 1 ust. 7 rozporządzenia w przypadku, gdy stroną umowy kredytu mieszkaniowego na realizację jednej inwestycji mieszkaniowej są co najmniej dwie osoby fizyczne, zaniechanie poboru podatku ma zastosowanie wyłącznie do tego kredytobiorcy, który nie korzystał z zaniechania poboru podatku od kwot umarzanych wierzytelności z tytułu kredytu mieszkaniowego zaciągniętego na realizację innej niż określona w § 1 ust. 1 pkt 1 lit. „a” inwestycji mieszkaniowej.

Przez kredyt mieszkaniowy o którym mowa w rozporządzeniu, należy rozumieć kredyt, który został:

1) udzielony przed dniem 15 stycznia 2015 r. przez podmiot, którego działalność podlega nadzorowi państwowego organu nadzoru nad rynkiem finansowym, uprawniony do udzielania kredytów na podstawie odrębnych ustaw regulujących zasady funkcjonowania takich podmiotów oraz

2) zabezpieczony w postaci hipoteki ustanowionej na nieruchomości lub udziale w nieruchomości lub prawie wieczystego użytkowania gruntu lub udziale w takim prawie lub spółdzielczym własnościowym prawie do lokalu mieszkaniowego lub udziale w takim prawie, lub w prawie do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub udziale w takim prawie, oraz

3) zaciągnięty na wydatki, o których mowa w art. 21 ust. 25 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zgodnie zaś z treścią art. 21 ust. 25 pkt 1 ww. ustawy, za wydatki poniesione na cele, o których mowa w ust. 1 pkt 131 (cele mieszkaniowe) uważa się wydatki poniesione na:

a) nabycie budynku mieszkalnego, jego części lub udziału w takim budynku, lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość lub udziału w takim lokalu, a także na nabycie gruntu lub udziału w gruncie albo prawa użytkowania wieczystego gruntu lub udziału w takim prawie, związanych z tym budynkiem lub lokalem;

b) nabycie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub udziału w takim prawie, prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub udziału w takim prawie;

c) nabycie gruntu pod budowę budynku mieszkalnego lub udziału w takim gruncie, prawa użytkowania wieczystego takiego gruntu lub udziału w takim prawie, w tym również rozpoczętą budowę budynku mieszkalnego oraz nabycie innego gruntu lub udział w gruncie, prawa wieczystego użytkowania gruntu lub udziału w takim prawie, jeżeli w okresie, o którym mowa w ust 1 punkt 131, grunt ten zmieni przeznaczenie na grunt pod budowę budynku mieszkalnego;

d) budowę, rozbudowę, nadbudowę, przebudowę lub remont własnego budynku mieszkalnego, jego części lub własnego lokalu mieszkalnego;

e) rozbudowę, nadbudowę, przebudowę lub adaptację na cele mieszkalne własnego budynku niemieszkalnego, jego części, własnego lokalu niemieszkalnego lub własnego pomieszczenia niemieszkalnego

- położonych w państwie członkowskim Unii Europejskiej lub w innym państwie należącym do europejskiego obszaru gospodarczego albo w Konfederacji Szwajcarskiej.

Finalnie, zgodnie z § 4 rozporządzenia w brzmieniu nadanym przez rozporządzenie Ministra Finansów z 20 grudnia 2022 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od niektórych dochodów przychodów) związanych kredytem hipotecznym udzielanym na cele mieszkaniowe (Dz. U. z 2022 r. poz. 2743), zaniechanie, o którym mowa w § 1 i § 2, ma zastosowanie do dochodów (przychodów) uzyskanych od 1 stycznia 2022 r. do 31 grudnia 2024 r.

Mając na uwadze treść przytoczonych wyżej przepisów stwierdzić należy, że zaniechanie poboru podatku od umorzonych osobom fizycznym kwot wierzytelności z tytułu kredytów mieszkaniowych znajdzie zastosowanie jeśli spełnione są łącznie następujące przesłanki:

1) kredyt był zaciągnięty na realizację inwestycji mieszkaniowej;

2) kredyt był udzielony przed dniem 15 stycznia 2015 r. przez podmiot, którego działalność podlega nadzorowi państwowego organu nadzoru nad rynkiem finansowym, uprawniony do udzielania kredytów na podstawie odrębnych ustaw;

3) kredyt był zabezpieczony hipotecznie;

4) kredytobiorca nie korzystał wcześniej z umorzenia zobowiązania z tytułu innego kredytu na własne cele mieszkaniowe zabezpieczonego hipotecznie.

Wnioskodawczyni spełnia wszystkie kryteria przewidziane w powołanym wyżej rozporządzeniu, bowiem Bank i Wnioskodawczynię łączyła Umowa kredytu mieszkaniowego nr (…) z 19 sierpnia 2005 roku.

Kredyt był w całości przeznaczony na sfinansowanie własnego celu mieszkaniowego, tj. domu, w którym Wnioskodawczyni do dziś mieszka.

Kredyt był zabezpieczony hipotecznie, a przedmiotem zabezpieczenia była działka gruntu, zabudowana budynkiem mieszkalnym.

Wnioskodawczyni nigdy wcześniej nie skorzystała z umorzenia zobowiązania z tytułu innego kredytu na własne cele mieszkaniowe zabezpieczonego hipotecznie.

Co istotne rozporządzenie dotyczące zaniechania poboru podatku nie wskazuje, że z zaniechania poboru podatku mogą skorzystać tylko ci kredytobiorcy, którzy za pomocą kredytu realizowali własne cele mieszkaniowe.

Warto zauważyć, że w uzasadnieniu do projektu ww. rozporządzenia zostało wskazane, że w stosunku do poprzedniego rozporządzenia dotyczącego tej samej materii zrezygnowano z wymogu zaciągnięcia kredytu na „własne" cele mieszkaniowe ze względu na fakt, że zabezpieczenie hipoteczne kredytu na cele mieszkaniowe zaciągane były niejednokrotnie przez osoby bliskie ze sobą spokrewnione (np. rodzice na rzecz dzieci, w tym charakterze współkredytobiorców, bez zamiaru zamieszkiwania razem z dziećmi lub bez udziału we własności nieruchomości bądź udziału w innych prawach do nieruchomości).

W miejsce warunku dotyczącego „własnych celów mieszkaniowych” określając kredyt mieszkaniowy objęty zaniechaniem, projektowane rozporządzenie odwołuje się do wydatków o których mowa w art. 21 ust. 25 pkt 1 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2021 r. poz. 1128 ze zm.) zwanej dalej „ustawą o PIT” w uproszczeniu, ww. przepis ustawy o PIT wskazuje na różne typy nieruchomości służących celom mieszkaniowym i praw do tych nieruchomości oraz wydatki poniesione na nabycie, budowę, rozbudowę, nadbudowę lub remont (bądź podobne wydatki na adaptację innych nieruchomości na cele mieszkalne).

Należy podkreślić, że odwołanie do nabycia nieruchomości lub praw do nieruchomości należy rozumieć w sposób ogólny, który nie wyklucza możliwości zastosowania zaniechania poboru do przypadków, gdy osoby spokrewnione (np. rodzice) występują jako współkredytobiorcy, lecz nie uzyskują tytułu własności bądź odpowiednich innych praw do nieruchomości.

W świetle powyższego należy dojść do wniosku, że rozporządzenie dotyczące zaniechania poboru podatku przewiduje zaniechanie poboru podatku dla wszystkich współkredytobiorców, niezależnie od tego, czy za pomocą kredytu realizują własne cele mieszkaniowe, czy nie. Istotne jest, żeby kredyt został przeznaczony na wydatki, o których mowa w art. 21 ust. 25 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Takie stanowisko zaprezentował Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji indywidualnej z 17 kwietnia 2023 r. sporządzonej w sprawie 0114-KDIP3-1.4011.210.2023.1.MS2 w zakresie zaniechania poboru podatku (kredyt na cele mieszkaniowe - osoba niebędąca właścicielem).

Mając powyższe na uwadze, względem Wnioskodawczyni znajdzie zastosowanie zaniechanie poboru podatku dochodowego od osób fizycznych na podstawie rozporządzenia Ministra Finansów z 11 marca 2022 r. w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od niektórych dochodów (przychodów) związanych z kredytem hipotecznym udzielanym na cele mieszkaniowe.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Reguły dotyczące opodatkowania

Zgodnie z treścią art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 226 ze zm.):

Stosownie do art. 9 ust. 2 ww. ustawy:

Jak stanowi art. 11 ust. 1 cytowanej ustawy:

Za przychody należy zatem uznać każdą formę przysporzenia majątkowego, zarówno formę pieniężną jak i niepieniężną, w tym nieodpłatne świadczenia otrzymane przez podatnika.

Dla celów podatkowych przyjmuje się, że nieodpłatne świadczenie obejmuje każde działanie lub zaniechanie na rzecz innej osoby oraz wszystkie zdarzenia prawne i zdarzenia gospodarcze w działalności podmiotów, których skutkiem jest przysporzenie majątku innej osoby, mające konkretny wymiar finansowy.

Źródła przychodów

W myśl art. 10 ust. 1 pkt 9 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Stosownie do art. 20 ust. 1 ww. ustawy:

Użycie w powyższym przepisie sformułowania „w szczególności”, wskazuje, że definicja przychodów z innych źródeł ma charakter otwarty i nie ma przeszkód, aby do tej kategorii zaliczyć również przychody inne niż wymienione wprost w przepisie art. 20 ust. 1 ustawy. O przychodzie podatkowym z innych źródeł będziemy mówić w każdym przypadku, kiedy u podatnika wystąpią realne korzyści majątkowe.

Umorzenie wierzytelności

Instytucja kredytu uregulowana została przepisami ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Prawo bankowe (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2488 ze zm.).

Zgodnie z treścią art. 69 ust. 1 ww. ustawy,

Otrzymanie kredytu i jego spłata na warunkach przewidzianych w umowie kredytowej są obojętne podatkowo. Przychód po stronie kredytobiorcy pojawia się w przypadku, kiedy dochodzi do umorzenia kredytu, jego części lub odsetek. Wtedy bowiem kredytobiorca osiąga konkretne przysporzenie majątkowe (przychód w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych).

Wskazała Pani, że w wyniku zawarcia ugody z bankiem dojdzie do umorzenia zadłużenia.

Tym samym, umorzoną Pani kwotę wierzytelności z tytułu zaciągniętego kredytu należy zakwalifikować do przychodu z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9 w zw. z art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zaniechanie poboru podatku

Jednakże zgodnie z § 1 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 11 marca 2022 r. w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od niektórych dochodów (przychodów) związanych z kredytem hipotecznym udzielonym na cele mieszkaniowe (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 102):

Z kolei § 4 cytowanego rozporządzenia stanowi, że:

Natomiast w myśl § 3 komentowanego rozporządzenia:

Zgodnie z treścią ww. art. 21 ust. 25 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Zatem zaniechanie poboru podatku do umorzonych osobom fizycznym kwot wierzytelności z tytułu kredytów znajdzie zastosowanie, jeżeli zostaną spełnione łącznie następujące przesłanki:

1.kredyt był zaciągnięty na realizację inwestycji mieszkaniowej;

2.kredyt był udzielony przed dniem 15 stycznia 2015 r. przez podmioty uprawnione do udzielania kredytów na podstawie odrębnych ustaw;

3.kredyt był zabezpieczony hipotecznie;

4.kredytobiorca nie korzystał wcześniej z umorzenia zobowiązania z tytułu innego kredytu na własne cele mieszkaniowe zabezpieczonego hipotecznie.

Przedstawiła Pani informacje, z których wynika, że:

1.w 2005 r. zaciągnęła Pani kredyt mieszkaniowy na budowę domu;

2.bank zaproponował Pani podpisanie ugody, na mocy której umorzy Pani istniejące zadłużenie.

Powzięła Pani wątpliwość, czy z tytułu umorzenia tego zadłużenia będzie Pani mogła skorzystać z zaniechania poboru podatku.

Pani skutki podatkowe z tytułu umorzenia wierzytelności

Omawiane rozporządzenie odwołuje się w swej treści do art. 21 ust. 25 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, wskazując – że główną przesłanką do skorzystania z zaniechania poboru podatku jest przeznaczenie kredytu na wydatki, o których mowa w tym artykule.

Zgodnie z tym artykułem, wydatkiem uznawanym za cel mieszkaniowy jest m.in. budowa własnego budynku mieszkalnego.

Wskazała Pani, że kredyt został zaciągnięty na budowę domu w zabudowie szeregowej. Zatem wydatek ten mieści się w powołanym artykule. Ponadto, spełnia Pani przesłanki wynikające z omawianego rozporządzenia dotyczącego zaniechania poboru podatku.

Może więc Pani skorzystać z zaniechania poboru podatku w odniesieniu do umorzonej przez bank kwoty wierzytelności.

Pani stanowisko jest prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Pani przedstawiła i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

Odnosząc się do powołanej przez Panią interpretacji indywidualnej wskazuję, że została ona wydana w indywidualnej sprawie i nie ma zastosowania ani konsekwencji wiążących w odniesieniu do żadnego innego zaistniałego stanu faktycznego czy też zdarzenia przyszłego.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

• Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy  z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pani sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pani do interpretacji.
• Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

• Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego.

Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935; dalej jako „PPSA”). Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

• w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
• w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).