Temat interpretacji
Temat interpretacji
Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe
Szanowna Pani,
stwierdzam, że Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest prawidłowe.
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
4 października 2024 r. wpłynął Pani wniosek z 23 września 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie możliwości skorzystania z rozliczenia w sposób przewidziany dla osoby samotnie wychowującej dziecko. Uzupełniła go Pani – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 10 grudnia 2024 r. (data wpływu 16 grudnia 2024 r.).
Treść wniosku jest następująca:
Opis stanu faktycznego
Jest Pani rozwódką (w załączeniu wniosku ksero wyroku rozwodowego).
Wychowuje Pani córkę urodzoną … kwietnia 2010 r.
Wykonywanie władzy rodzicielskiej nad małoletnią córką powierzono obojgu rodzicom ustalając, że miejscem zamieszkania małoletniej będzie miejsce zamieszkania jej matki. Zgodnie z pkt 3 ww. wyroku ustalono, że ojciec dziecka ma prawo do szerokich kontaktów z córką
Ojciec dziecka mieszka osobno. Ojciec dziecka płaci alimenty regularnie. Córka mieszka z Panią.
W ciągu całego 2022 r. córka ani raz nie nocowała u ojca, nie ma u niego swojego pokoju, ani żadnych swoich rzeczy. Centrum życiowe córka ma wyłącznie u Pani w domu.
Pani utrzymuje z ojcem dziecka sporadyczne kontakty – dotyczą one wyłącznie spraw dziecka.
Ojciec dziecka od kwietnia 2021 r. ma partnerkę i przez cały 2022 r., która prawdopodobnie mieszka w … lub okolicy, i u niej spędzał czas mniej więcej od środy lub czwartku do końca weekendu. W tym czasie córka przebywała pod Pani wyłączną opieką. Z kolei od poniedziałku do środy ojciec zawoził córkę do szkoły, szkoły muzycznej i na zajęcia sportowe oraz zapraszał do siebie na kolację. Ojciec zabierał także córkę na wyjazdy wakacyjne i ferie zimowe. Raz w miesiącu lub rzadziej, ojciec zabierał córkę na sobotę lub niedzielę do babci ojczystej lub na wycieczkę. W czasie wakacji ojciec zabierał także córkę nad jezioro i na rower, a zimą na narty.
Wszystkie obowiązki wobec córki generalnie wypełniała Pani, a ojciec dziecka w zakresie wyżej wskazanym, o ile nie kolidowało to z jego planami.
Córka jest zameldowana u Pani. Za każdym razem, gdy była potrzeba zaopiekowania się dzieckiem, to Pani musiała wykorzystywać urlop w pracy lub korzystać z pomocy swoich rodziców, czy Pani brata. Wyłącznie Pani odrabiała z córką zadania domowe, pomagała jej w nauce, utrzymywała kontakty z nauczycielami, organizowała córce urodziny i inne kontakty towarzyskie. Wyłącznie Pani prała córce ubrania, prasowała, umawiała wizyty lekarskie.
W 2022 r. podlegała Pani na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu. Dziecko w tym okresie uczyło się w szkołach, o których mowa w przepisach o systemie oświaty.
W 2022 r. mieszkała Pani tylko z córką, która nie była umieszczona na podstawie orzeczenia sądu w instytucji zapewniającej całodobowe utrzymanie w rozumieniu przepisów o świadczeniach rodzinnych. Nie jest Pani matką, czy opiekunem prawnym innych dzieci (niż wymienionej w treści wniosku córki).
W 2022 r. osiągnęła Pani dochód z pracy w …, zaliczki zostały pobrane i odprowadzone. W tym okresie nie prowadziła Pani działalności gospodarczej. Pani dziecko nie osiągnęło w ww. roku dochodów.
W 2022 r. w stosunku do Pani i Pani dziecka nie miały zastosowania przepisy art. 30c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych lub ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym, przepisy z ustawy o podatku tonażowym lub ustawy o aktywizacji przemysłu okrętowego. W tym okresie Pani dziecko nie otrzymywało zasiłku pielęgnacyjnego lub renty socjalnej.
W roku 2022 osiągnęła Pani dochód w wysokości … zł.
W uzupełnieniu wniosku wskazała Pani, że wskazany we wniosku wyrok rozwodowy uprawomocnił się 4 kwietnia 2019 r. Pkt 3 wyroku reguluje kwestię kontaktów ojca z córką. Stanowi on, że ojciec dziecka ma prawo do szerokich kontaktów osobistych z małoletnia córką w czasie niekolidującym z zajęciami małoletniej i po wcześniejszym uzgodnieniu z matką terminu, przy czym ... małoletnia będzie spędzała z matką, zaś święta w częściach równych z obojgiem rodziców z możliwością odmiennych uzgodnień w tym zakresie.
Innej regulacji kontaktów ojca z córką, czy też jego obowiązków opieki nad córką nie ma.
We wniosku szeroko opisała Pani w jaki sposób ojciec dziecka korzystał ze swoich praw do kontaktów oraz w jaki sposób wywiązywał się z obowiązków opieki nad dzieckiem.
Podkreśla Pani, że Pani były mąż był wówczas związany z inną kobietą mieszkającą prawdopodobnie w … lub okolicy i u niej spędzał około połowę tygodnia (mniej więcej od środy lub czwartku do końca weekendu mieszkał u niej). W tym czasie córka przebywała pod Pani wyłączną opieką i w tym czasie ojciec dziecka nie wykonywał jakichkolwiek obowiązków rodzicielskich. Natomiast od poniedziałku do środy ojciec zawoził córkę do szkoły i na zajęcia pozaszkolne (szkoła muzyczna, szkoła tańca) i zabierał ją w te dni, tj. około 3 razy w tygodniu na kolację do siebie do domu. Ojciec zabrał także córkę na wyjazd w czasie ferii zimowych do … na 4 noce (wyjazd na narty) oraz w czasie wakacji letnich na tygodniowy wyjazd na … oraz na tygodniowy wyjazd na …. Raz na kilka miesięcy (w sobotę lub niedzielę) ojciec zabierał córkę do … do babki ojczystej lub na wycieczkę np. rowerową. W okresie zimowym kilka razy zabrał córkę na narty (wyjazdy popołudniowe do pobliskiego … lub …). Spędzanie świąt odbywało się tak, jak to wynika z postanowień wyroku rozwodowego, tj. ... córka spędzała z Panią, a dni świąteczne... oraz ... po połowie z Panią i z ojcem. Pozostałe święta córka spędzała z Panią.
Ojciec nie prał dziecku ubrań, nie prasował, kontakt z nauczycielami utrzymywała niemal wyłącznie Pani, chodziła Pani na wywiadówki, udzielała się w życiu społecznym szkoły, organizowała córce spotkania towarzyskie (urodziny, imieniny itp.), pomagała jej w nauce, w odrabianiu zadań domowych, organizowała córce korepetycje. Gdy była taka potrzeba, to Pani musiała korzystać z urlopu w pracy, by towarzyszyć córce np. na egzaminach w szkole muzycznej, czy wyjazdach związanych z jej obowiązkami szkolnymi. W takich przypadkach również korzystała Pani z pomocy swoich rodziców, czy brata.
Córka w 2022 r. nie nocowała u ojca. Była wówczas i jest obecnie zameldowana u Pani. Wyłącznie u Pani córka posiadała i posiada tzw. centrum życiowe. U ojca w domu córka nie ma swoich rzeczy.
Ojciec płacił regularnie alimenty, a nadto wydawał pieniądze na wyżej opisane wyjazdy wakacyjne córki i kupował jej prezenty na urodziny i imieniny. W pozostałym zakresie wszystkie koszty ponosiła Pani, tzn. prywatnej szkoły podstawowej, prywatnej szkoły tańca, korepetycji, bieżącego utrzymania, kupowania ubrań oraz pomocy szkolnych, kosztów leczenia (dentysta) i innych. Z Panią córka spędzała większość wakacji, większość wyjazdów wakacyjnych pokrywała Pani.
Podkreśla Pani, że w 2022 r. ojciec dziecka sprawował nad nim opiekę wówczas, gdy nie kolidowało to z jego planami życiowymi, w tym licznymi wyjazdami z nową partnerką. Wówczas informował Panią, że będzie nieobecny np. przez 10 dni, tydzień itp. Nie pytał, czy w tym czasie ma się kto zaopiekować córką. Dlatego z uwagi na wiek córki, której nie mogła Pani zostawić w domu bez opieki, musiała Pani swoje plany w całości podporządkowywać jej potrzebom. Z tych względów w tym okresie nie korzystała Pani z żadnego wyjazdu sama bez córki. Także musiała Pani zapewnić jej opiekę w dni wolne od szkoły (poza feriami zimowymi i wakacjami), których w ciągu roku szkolnego było wiele, np. w okolicach świąt itp. Wykorzystywała Pani wówczas swój urlop wypoczynkowy.
W 2022 r. osiągnęła Pani dochody opodatkowane wg skali podatkowej, o której mowa w art. 27 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Pytanie
Czy w 2022 r. była Pani osobą samotnie wychowującą dziecko w rozumieniu art. 6 ust. 4c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i uprawnioną do rozliczenia w sposób określony w art. 6 ust. 4d ww. ustawy?
Pani stanowisko w sprawie
W Pani ocenie, jest Pani osobą samotnie wychowującą dziecko w rozumieniu art. 6 ust. 4c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. W konsekwencji, jest Pani osobą uprawnioną w myśl art. 6 ust. 4d ww. ustawy do rozliczenia podatku w sposób określony w tym przepisie.
Pani córka przez cały 2022 r. mieszkała tylko z Panią. Pani rola w jej wychowaniu i opiece nad nią była kluczowa. Wykonywała Pani wobec córki wszystkie obowiązki, dzięki którym dziecko wychowywane było w sposób zapewniający jego prawidłowy rozwój. Sprawowała Pani nad córką stałą opiekę, troszcząc się o jej byt materialny, jak i rozwój emocjonalny.
Prosi Pani o wydanie interpretacji indywidualnej za rok 2022.
Nadmienia Pani, że na Jej wniosek została Pani wydana interpretacja indywidualna z 6 maja 2024 r., w identycznym stanie faktycznym, tylko za rok 2023.
Oświadcza Pani, że taki stan rzeczy trwa od kwietnia 2021 r., od kiedy ojciec dziecka poznał swoją partnerkę.
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku jest prawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2647 ze zm.):
Opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.
Zgodnie z art. 6 ust. 4c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, dodanym przez art. 1 pkt 1 lit. a ustawy z dnia 9 czerwca 2022 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2022 r. poz. 1265) i mającym zastosowanie do dochodów (przychodów) uzyskanych od 1 stycznia 2022 r.:
Od dochodów jednego rodzica lub opiekuna prawnego, podlegającego obowiązkowi podatkowemu, o którym mowa w art. 3 ust. 1, będącego panną, kawalerem, wdową, wdowcem, rozwódką, rozwodnikiem, osobą, w stosunku do której orzeczono separację w rozumieniu odrębnych przepisów, lub osobą, której małżonek został pozbawiony praw rodzicielskich lub odbywa karę pozbawienia wolności, jeżeli ten rodzic lub opiekun w roku podatkowym samotnie wychowuje dzieci:
1)małoletnie,
2)pełnoletnie, które zgodnie z odrębnymi przepisami otrzymywały zasiłek (dodatek) pielęgnacyjny lub rentę socjalną,
3)pełnoletnie do ukończenia 25. roku życia, uczące się w szkołach, o których mowa w przepisach regulujących system oświatowy lub szkolnictwo wyższe, obowiązujących w Rzeczypospolitej Polskiej oraz w innym państwie
– podatek może być określony zgodnie z ust. 4d na wniosek wyrażony w rocznym zeznaniu podatkowym.
Stosownie do art. 6 ust. 4d ww. ustawy, dodanego przez art. 1 pkt 1 lit. a ustawy z dnia 9 czerwca 2022 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz niektórych innych ustaw i mającego zastosowanie do dochodów (przychodów) uzyskanych od 1 stycznia 2022 r.:
W przypadku, o którym mowa w ust. 4c, podatek jest określany w podwójnej wysokości podatku obliczonego od połowy dochodów osoby samotnie wychowującej dzieci, z uwzględnieniem art. 7, przy czym do sumy tych dochodów nie wlicza się dochodów (przychodów) opodatkowanych w sposób zryczałtowany na zasadach określonych w niniejszej ustawie.
Na podstawie art. 6 ust. 4e ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, dodanego przez art. 1 pkt 1 lit. a ustawy z dnia 9 czerwca 2022 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz niektórych innych ustaw i mającego zastosowanie do dochodów (przychodów) uzyskanych od 1 stycznia 2022 r.:
Przepisu ust. 4c pkt 3 nie stosuje się, jeżeli dziecko, o którym mowa w tym przepisie, uzyskało w roku podatkowym:
1)dochody, z wyjątkiem renty rodzinnej, podlegające opodatkowaniu na zasadach określonych w art. 27 lub art. 30b lub
2)przychody, o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 148 i 152
– w łącznej wysokości przekraczającej dwunastokrotność kwoty renty socjalnej określonej w ustawie z dnia 27 czerwca 2003 r. o rencie socjalnej (Dz. U. z 2022 r. poz. 240 i 2476), w wysokości obowiązującej w grudniu roku podatkowego.
Art. 6 ust. 4f ww. ustawy, dodany przez art. 1 pkt 1 lit. a ustawy z dnia 9 czerwca 2022 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz niektórych innych ustaw i mający zastosowanie do dochodów (przychodów) uzyskanych od 1 stycznia 2022 r., stanowi:
Sposób opodatkowania, o którym mowa w ust. 4d, nie ma zastosowania do osoby, która wychowuje wspólnie z drugim rodzicem albo opiekunem prawnym co najmniej jedno dziecko, w tym również gdy dziecko jest pod opieką naprzemienną, w związku z którą obydwojgu rodzicom zostało ustalone świadczenie wychowawcze zgodnie z art. 5 ust. 2a ustawy z dnia 11 lutego 2016 r. o pomocy państwa w wychowywaniu dzieci (Dz. U. z 2022 r. poz. 1577 i 2140).
Stosownie do art. 6 ust. 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w brzmieniu przepisu zmienionym przez art. 1 pkt 2 lit. d ustawy z dnia 29 października 2021 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2021 r. poz. 2105 ze zm.) i mającym zastosowanie do dochodów (przychodów) uzyskanych od 1 stycznia 2021 r. w brzmieniu obowiązującym do 30 czerwca 2022 r.:
Sposób opodatkowania, o którym mowa w ust. 2, nie ma zastosowania, w przypadku gdy chociażby jeden z małżonków:
1)stosuje przepisy:
a)art. 30c lub
b)ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym, z wyjątkiem art. 6 ust. 1a tej ustawy
- w zakresie osiągniętych w roku podatkowym przychodów, poniesionych kosztów uzyskania przychodów, zobowiązania lub uprawnienia do zwiększania lub pomniejszenia podstawy opodatkowania albo przychodów, zobowiązania lub uprawnienia do dokonywania innych doliczeń lub odliczeń;
2)podlega opodatkowaniu na zasadach wynikających z ustawy z dnia 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym lub ustawy z dnia 6 lipca 2016 r. o aktywizacji przemysłu okrętowego i przemysłów komplementarnych.
W myśl art. 6 ust. 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w brzmieniu nadanym przez art. 1 pkt 1 lit. b ustawy z dnia 9 czerwca 2022 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz niektórych innych ustaw, mającym zastosowanie do dochodów (przychodów) uzyskanych od 1 stycznia 2022 r. w brzmieniu obowiązującym od 1 lipca 2022 r.:
Sposób opodatkowania, o którym mowa w ust. 2 i 4d, nie ma zastosowania, w przypadku gdy chociażby jeden z małżonków, osoba samotnie wychowująca dziecko lub jej dziecko:
1)stosuje przepisy:
a)art. 30c lub
b)ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym, z wyjątkiem art. 6 ust. 1a tej ustawy
– w zakresie osiągniętych w roku podatkowym przychodów, poniesionych kosztów uzyskania przychodów, zobowiązania lub uprawnienia do zwiększania lub pomniejszenia podstawy opodatkowania albo przychodów, zobowiązania lub uprawnienia do dokonywania innych doliczeń lub odliczeń;
2)podlega opodatkowaniu na zasadach wynikających z ustawy z dnia 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym lub ustawy z dnia 6 lipca 2016 r. o aktywizacji przemysłu okrętowego i przemysłów komplementarnych.
Natomiast z art. 18 ust. 1 ustawy z dnia 9 czerwca 2022 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz niektórych innych ustaw wynika, że:
Przepisy art. 6 ust. 4c-4h, 8 (…) ustawy zmienianej w art. 1, w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą, (…) stosuje się do dochodów (przychodów) uzyskanych od dnia 1 stycznia 2022 r.
Z powyższego wynika, że ustawodawca uzależnił prawo do skorzystania z preferencyjnych zasad obliczania podatku dochodowego dla osób samotnie wychowujących dzieci od spełnienia łącznie następujących warunków:
- posiadania określonego w ustawie stanu cywilnego;
- wychowywania przez rodzica lub opiekuna prawnego samotnie w roku podatkowym dziecka;
- nieuzyskiwania przez rodzica lub opiekuna prawnego i dziecko przychodów/dochodów, do których zastosowanie mają przepisy art. 30c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym – w zakresie osiągniętych w roku podatkowym przychodów, poniesionych kosztów uzyskania przychodów, zobowiązania lub uprawnienia do zwiększania lub pomniejszenia podstawy opodatkowania albo przychodów, zobowiązania lub uprawnienia do dokonywania innych doliczeń lub odliczeń;
- niepodlegania przez rodzica lub opiekuna prawnego i dziecko opodatkowaniu na zasadach wynikających z ustawy z dnia 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym lub ustawy z dnia 6 lipca 2016 r. o aktywizacji przemysłu okrętowego i przemysłów komplementarnych.
Przepis art. 6 ust. 4c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie może być odczytywany w ten sposób, że każda osoba mająca dzieci i znajdująca się w stanie wolnym określonym w tym przepisie jest osobą samotnie wychowującą dziecko.
Z istoty pojęcia „osoby samotnie wychowującej dziecko” wynika, że jest to osoba, która w określonej sytuacji, w określonym czasie, tj. w roku podatkowym, zupełnie sama (bez udziału drugiej osoby), zajmuje się wychowywaniem dziecka. Jak wynika z powyższego, ustawodawca uzależnił prawo do skorzystania z preferencyjnych zasad rozliczenia podatku dochodowego od osób fizycznych od spełnienia m.in. warunku samotnego wychowywania w roku podatkowym dzieci (dziecka) wymienionych w art. 6 ust. 4c ww. ustawy. Przepis ten wymienia enumeratywnie osoby, którym przysługuje status osób samotnie wychowujących dzieci, odwołując się zarówno do statusu cywilnoprawnego osoby wychowującej dzieci, jak również do tego, że osoba ta w roku podatkowym musi faktycznie wychowywać dzieci samotnie, tj. bez wsparcia drugiego z rodziców.
Do skorzystania z tej preferencji, niewystarczające jest samo legitymowanie się określonym stanem cywilnym, gdyż nie przysługuje ona wszystkim osobom stanu wolnego posiadającym dzieci własne lub przysposobione, a wyłącznie tym, które samotnie wychowują dzieci. Równie istotne jest więc samotne troszczenie się o byt materialny i rozwój emocjonalny dziecka bez udziału innej osoby, tj. w szczególności ojca lub matki dziecka.
Z uwagi na to, że ustawodawca w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych nie zawarł definicji pojęcia „wychowywać”, należy odwołać się do jego definicji słownikowych. „Wychowywać” w słownikowym rozumieniu oznacza: zapewniając byt doprowadzić do osiągnięcia pełnego rozwoju psychicznego i fizycznego. Wychowywanie polega na stałym troszczeniu się o byt materialny dziecka oraz o jego rozwój emocjonalny.
Z opisu sprawy wynika, że zgodnie z prawomocnym wyrokiem Sądu z 4 kwietnia 2019 r. zostało rozwiązane Pani małżeństwo z ojcem dziecka, Sąd powierzył wykonywanie władzy rodzicielskiej nad małoletnią córką obojgu rodzicom ustalając, że miejscem zamieszkania małoletniej będzie miejsce zamieszkania jej matki, tj. Pani. W wyroku wskazano, że ojciec dziecka ma prawo do szerokich kontaktów osobistych z małoletnią córką w czasie niekolidującym z zajęciami małoletniej i po wcześniejszym uzgodnieniu z matką terminu, przy czym ... małoletnia będzie spędzała z matką, zaś święta w częściach równych z obojgiem rodziców z możliwością odmiennych uzgodnień w tym zakresie. W 2022 r. ojciec dziecka mieszkał osobno, zaś córka mieszkała tylko z Panią i w ciągu całego roku nie nocowała u ojca. Swoje centrum życiowe córka ma wyłącznie u Pani w domu, w którym jest zameldowana. Utrzymuje Pani sporadyczne kontakty z ojcem dziecka i dotyczą one wyłącznie spraw dziecka. Przez cały 2022 r. ojciec dziecka związany był z inną kobietą, u której mieszkał około połowę tygodnia (mniej więcej od środy lub czwartku do końca weekendu). W tym czasie córka przebywała wyłącznie pod Pani opieką. Z kolei od poniedziałku do środy ojciec zawoził córkę do szkoły podstawowej, szkoły muzycznej i na zajęcia sportowe, a także zabierał do siebie do domu na kolację (około 3 razy w tygodniu). Ojciec zabierał także córkę na wyjazdy wakacyjne (tygodniowy wyjazd na … oraz tygodniowy wyjazd na …) i ferie zimowe (4-dniowy wyjazd na narty do …). Raz w miesiącu lub rzadziej ojciec zabierał córkę na sobotę lub niedzielę do babci lub na wycieczkę, np. rowerową lub nad jezioro. W okresie zimowym kilka razy zabrał córkę na narty (wyjazdy popołudniowe do pobliskiego … lub …)..... odbyły się zgodnie z postanowieniami wyroku rozwodowego, tj.... córka spędziła z Panią, a dni świąteczne ... oraz ... po połowie z Panią i z ojcem. Pozostałe święta córka spędzała z Panią. Wszystkie obowiązki wobec córki generalnie wypełniała Pani. Ojciec nie prał dziecku ubrań, nie prasował – robiła to wyłącznie Pani, utrzymywała kontakt z nauczycielami, chodziła na wywiadówki do szkoły, udzielała się w życiu społecznym szkoły, organizowała córce spotkania towarzyskie (urodziny, imieniny itp.), pomagała jej w nauce, w odrabianiu zadań domowych, zapewniała córce korepetycje, umawiała wizyty lekarskie. Gdy była taka potrzeba, to Pani musiała korzystać z urlopu w pracy, by towarzyszyć córce np. na egzaminach w szkole muzycznej, czy wyjazdach związanych z jej obowiązkami szkolnymi. W takich przypadkach również korzystała Pani z pomocy swoich rodziców, czy brata. Ojciec płacił regularnie alimenty, a także finansował wyżej opisane wyjazdy oraz kupował córce prezenty na urodziny i imieniny. W pozostałym zakresie wszystkie koszty ponosiła Pani, tzn. koszty prywatnej szkoły podstawowej, prywatnej szkoły tańca, korepetycji, bieżącego utrzymania, kupowania ubrań oraz pomocy szkolnych, leczenia (dentysta) i inne. Z Panią córka spędzała większość wakacji, większość wyjazdów wakacyjnych pokrywała Pani. W 2022 r. ojciec dziecka sprawował nad nim opiekę wówczas, gdy nie kolidowało to z jego planami życiowymi, w tym licznymi wyjazdami z nową partnerką. W tym czasie to Pani sprawowała opiekę nad córką, której z uwagi na wiek, nie mogła pozostawić bez opieki. Wówczas, swoje plany w całości musiała Pani podporządkowywać potrzebom córki i z tych względów nie korzystała Pani w tym okresie z żadnego wyjazdu sama bez córki. Zapewniała Pani córce także opiekę w dni wolne od szkoły (poza feriami zimowymi i wakacjami), których w ciągu roku szkolnego było wiele, np. w okolicach świąt itp. Wykorzystywała Pani wówczas swój urlop wypoczynkowy.
W tym miejscu należy jednoznacznie podkreślić, że wszelkie ulgi i zwolnienia podatkowe są odstępstwem od zasady powszechności opodatkowania, wynikającej z art. 84 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. (Dz. U. Nr 78 poz. 483 ze zm.), stanowiącego, że:
Każdy jest obowiązany do ponoszenia ciężarów i świadczeń publicznych, w tym podatków, określonych w ustawie.
Oznacza to, że wszelkie odstępstwa od tej zasady, muszą bezwzględnie wynikać z przepisów prawa i być interpretowane ściśle z jego literą. Co więcej, zgodnie z konstrukcją i systematyką ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, wszelkie ulgi i zwolnienia podatkowe stanowią wyjątek od generalnej zasady powszechności opodatkowania wyrażonej w art. 9 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Stąd też, korzystanie z każdej preferencji podatkowej, w tym ulgi przewidzianej w art. 6 ust. 4c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, uzależnione jest od spełnienia wszystkich przesłanek wymaganych do jej zastosowania.
Niezbędną przesłanką w przedmiotowej sprawie jest m. in., jak już wcześniej zaznaczono, aby osoba, która chce skorzystać z preferencyjnego opodatkowania dochodów w trakcie roku podatkowego faktycznie samotnie, tj. bez wsparcia drugiego z rodziców wychowywała dziecko. Podkreślić należy, że wychowywanie dziecka nie sprowadza się jedynie do „jego utrzymania” czy też czasowego (doraźnego) przebywania z nim, lecz obejmuje ogół czynności zmierzających do należytego ukształtowania człowieka w sferze psychicznej oraz zapewnienia mu materialnych podstaw rozwoju.
Z istoty pojęcia „osoba samotnie wychowująca dzieci” należy wyprowadzić taki stan, w którym nie wystąpi konkurencja wspomnianych w analizowanym przepisie art. 6 ust. 4c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych osób.
Użycie określenia „osoba samotnie wychowująca dzieci” oznacza zatem, że intencją ustawodawcy było przyznanie prawa do rozliczenia dochodów jako osoba samotnie wychowująca dziecko jednemu z rodziców lub opiekunów prawnych, który faktycznie wychowuje dziecko.
W przypadku, gdy żadne z rodziców nie jest pozbawione władzy rodzicielskiej, rodzic który faktycznie w roku podatkowym dziecko wychowuje, czyli sprawuje nad nim ciągłą opiekę, stale troszczy się o byt materialny i rozwój emocjonalny dziecka, ma prawo do przedmiotowej preferencji podatkowej. Nie jest przy tym konieczne, aby drugi z rodziców był całkowicie wyeliminowany z opieki i wychowania dziecka. W sytuacji, gdy dziecko zamieszkując wraz z jednym rodzicem, pozostaje pod jego stałą, codzienną opieką, a drugi rodzic jest zobowiązany do płacenia alimentów oraz zajmowania się dzieckiem doraźnie (w określonych, ustalonych przez sąd przedziałach czasowych, np. niektóre święta, tydzień ferii, miesiąc wakacji, co drugi weekend każdego miesiąca oraz ściśle określone dni powszednie), status samotnego rodzica ma ten, przy którym dziecko zamieszkuje i który wykonuje wszystkie obowiązki, dzięki którym dziecko będzie wychowywane w sposób zapewniający jego prawidłowy rozwój. Fakt utrzymywania kontaktów pomiędzy dzieckiem i drugim rodzicem, nie pozbawia pierwszego rodzica (przy którym dziecko mieszka) prawa do opodatkowania swoich dochodów na zasadach określonych w art. 6 ust. 4c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Pojęcie wychowywania dziecka uszczegółowił Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z 31 maja 2011 r., sygn. akt II FSK 30/10, w uzasadnieniu którego znalazło się następujące stwierdzenie: „Wychowanie dziecka można określić jako kształtowanie osobowości dziecka poprzez kształtowanie jego samodzielności, obowiązkowości, rozwijanie predyspozycji intelektualnych i umiejętności praktycznych, kształtowanie światopoglądu oraz systemu wartości oraz postaw emocjonalnych.”.
Podstawową kwestią jest zatem ustalenie, który z rodziców faktycznie wychowuje dziecko, gdy rodzice nie pozostają w związku małżeńskim i żadnemu z rodziców sąd nie ograniczył władzy rodzicielskiej, a jednocześnie ojciec (matka) dziecka częściowo wypełnia postanowienia wyroku sądowego w zakresie realizacji kontaktów z dzieckiem/świadczeń alimentacyjnych. Jednakże wychowywanie dziecka nie sprowadza się jedynie do łożenia na jego utrzymanie oraz do czasowego (doraźnego) z nim przebywania. Wychowywanie dziecka obejmuje bowiem ogół czynności zmierzających do należytego ukształtowania człowieka w sferze duchowej, emocjonalnej i psychicznej wraz z materialną podstawą rozwoju. Oznacza to, że wykonywanie władzy rodzicielskiej polega na tym, że rodzic osobiście zajmuje się sprawami małoletniego dziecka, czyli podejmuje trud wykonywania wszystkich obowiązków, dzięki którym dziecko będzie wychowywane w sposób zapewniający jego prawidłowy rozwój.
Zatem, prawo do omawianej preferencji podatkowej będzie przysługiwało jedynie temu z rodziców, czy opiekunów prawnych, który będąc osobą stanu wolnego (za wyjątkiem ściśle w ustawie określonym) faktycznie w roku podatkowym samotnie dziecko wychowuje, czyli sprawuje nad nim samodzielnie ciągłą opiekę, bez udziału drugiego rodzica w procesie wychowawczym.
Mając na uwadze przedstawiony we wniosku opis stanu faktycznego i powołane przepisy prawa stwierdzić należy, że skoro - jak wskazała Pani w opisie sprawy - w 2022 r. córka mieszkała z Panią (w ciągu całego roku nie nocowała u ojca) i to wyłącznie Pani prała i prasowała córce ubrania, utrzymywała kontakt z nauczycielami, chodziła do szkoły na wywiadówki, udzielała się w życiu społecznym szkoły, organizowała córce spotkania towarzyskie (urodziny, imieniny itp.), pomagała jej w nauce, w odrabianiu zadań domowych, zapewniała córce korepetycje, umawiała wizyty lekarskie, a gdy była potrzeba, to Pani musiała wykorzystywać urlop w pracy, by towarzyszyć córce np. na egzaminach w szkole muzycznej, czy wyjazdach związanych z jej obowiązkami szkolnymi, a także ponosiła Pani koszty prywatnej szkoły podstawowej, prywatnej szkoły tańca, korepetycji, bieżącego utrzymania, kupowania ubrań oraz pomocy szkolnych, leczenia (dentysta) itp., natomiast ojciec dziecka poza płaconymi alimentami na córkę, kupowaniem prezentów okolicznościowych i sporadycznymi spotkaniami (tj. od poniedziałku do środy ojciec zawoził córkę do szkoły podstawowej, szkoły muzycznej i na zajęcia sportowe, a także około 3 razy w tygodniu zabierał do siebie do domu na kolację), wyjazdami (na wakacje i ferie zimowe), wyjazdami raz w miesiącu lub rzadziej (w sobotę lub w niedzielę) do babci lub na wycieczki (w okresie letnim nad jezioro lub na rower, zaś w okresie zimowym na narty do pobliskich miejscowości), ojciec nie uczestniczył stale w procesie wychowawczym dziecka, nie zabezpieczał potrzeb zdrowotnych i edukacyjnych córki, nie sprawował codziennych obowiązków takich jak pranie i prasowanie ubrań, oraz skoro Pani i Jej dziecko w 2022 r. nie uzyskali przychodów/dochodów, do których zastosowanie mają przepisy art. 30c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym, i nie podlegali opodatkowaniu na zasadach wynikających z ustawy z dnia 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym lub ustawy z dnia 6 lipca 2016 r. o aktywizacji przemysłu okrętowego i przemysłów komplementarnych, to uznać należy, że w 2022 r. była Pani osobą samotnie wychowującą dziecko.
Tym samym, przysługuje Pani prawo do skorzystania za 2022 r. z preferencyjnego rozliczenia jako osoba samotnie wychowująca dziecko na zasadach określonych w art. 6 ust. 4c i ust. 4d ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Panią i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.
Procedura wydawania indywidualnych interpretacji przepisów prawa podatkowego nie podlega regułom przewidzianym dla postępowania podatkowego, czy kontrolnego. Organ wydający interpretacje opiera się wyłącznie na opisie stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego przedstawionego we wniosku – nie prowadzi postępowania dowodowego. Postępowanie w sprawie wydania interpretacji indywidualnej ma na celu wyjaśnienie wątpliwości co do sposobu zastosowania przepisów prawa podatkowego materialnego do określonego stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego. Przedmiotem interpretacji wydanej na podstawie art. 14b ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.) jest sam przepis prawa. Rolą postępowania w sprawie wydania indywidualnej interpretacji przepisów podatkowych nie jest ustalanie stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego), stanowi to bowiem domenę ewentualnego postępowania podatkowego. To na podatniku ciąży obowiązek udowodnienia w toku tego postępowania okoliczności faktycznych, z których wywodzi on dla siebie korzystne skutki prawne. Organ nie prowadzi postępowania dowodowego, ograniczając się do analizy okoliczności podanych we wniosku. W stosunku do tych okoliczności wyraża swoje stanowisko, które zawsze musi być jednak ustosunkowaniem się do poglądu (stanowiska) prezentowanego w danej sprawie przez wnioskodawcę. Jeżeli zatem, przedstawiony we wniosku stan faktyczny będzie różnił się od występującego w rzeczywistości, wówczas wydana interpretacja nie będzie Pani chroniła w zakresie rzeczywiście zaistniałego stanu faktycznego.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pani sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pani do interpretacji.
·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1)z zastosowaniem art. 119a;
2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego …. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1634 ze zm.; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).