Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe - Interpretacja - null

Shutterstock
Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe - Interpretacja - null

Temat interpretacji

Temat interpretacji

Temat interpretacji

Temat interpretacji

Temat interpretacji

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowna Pani,

stwierdzam, że Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

6 listopada 2024 r. wpłynął Pani wniosek z 6 listopada 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku dochodowego od osób fizycznych. Uzupełniła go Pani – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z - brak daty sporządzenia (wpływ 11 grudnia 2024 r.).Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

Wnioskodawczyni zwraca się w sprawie wyjaśnienia zgłoszenia odpłatnego zbycia udziałów w nieruchomości oraz jego opodatkowania.

Nieruchomość, której dotyczy wniosek, stanowi działkę gruntu oznaczoną numerem ewidencyjnym 1 położoną w miejscowości (…), dla której Sąd (…), prowadzi księgę wieczystą (…). Właścicielami tej nieruchomości byli (...) – rodzice Wnioskodawczyni – na zasadzie ustawowej wspólności majątkowej małżeńskiej, a prawo własności tej nieruchomości nabyli w następujący sposób:

1)w pierwszej kolejności w 1989 r. nabyli na zasadzie wspólności ustawowej majątkowej małżeńskiej udział wynoszący (…) części w nieruchomości składającej się w tamtym okresie z dwóch działek oznaczonych numerami 2 i 3, a następnie

2)w 1993 r. stali się wyłącznymi właścicielami działki zabudowanej nr 2 (obecnie nr 1) na podstawie Umowy Zniesienia Współwłasności (…).

Według najlepszej wiedzy Wnioskodawczyni, Ojciec i Matka na działce nr 2 (obecnie 1) w roku 1992 wybudowali budynek mieszkalny jednorodzinny, a następnie w roku 2003 rozszerzyli go o budynek niemieszkalny (halę magazynową) dobudowany w jednej bryle, przy czym Wnioskodawczyni nie ma pewności, czy dobudowa hali magazynowej została kiedykolwiek zakończona formalnym pozwoleniem na użytkowanie – brak stosownych dokumentów w tym zakresie w archiwum rodzinnym. Ojciec i Matka Wnioskodawcy nabyli nieruchomość oraz wybudowali ww. budynki, będąc w związku małżeńskim, w którym obowiązywał ustrój ustawowej wspólności majątkowej małżeńskiej. Opisany stan pozostał niezmienny do chwili śmierci Matki (…) 2023 r. Rodzice przez cały okres swojego małżeństwa umów majątkowych małżeńskich nie zawierali. Ww. nieruchomość nie stanowiła gospodarstwa rolnego ani nie wchodziła w skład gospodarstwa rolnego. W ewidencji gruntów i budynków przedmiotowa działka oznaczona jest jako tereny mieszkaniowe („B”).

Pod adresem ww. nieruchomości Ojciec i Matka Wnioskodawczyni mieszkali aż do śmierci. Jednocześnie pod tym samym adresem Ojciec i Matka Wnioskodawczyni prowadzili działalność gospodarczą w formie spółki (…), aż do dnia śmierci Matki, tj. do (…) 2023 r. Po śmierci Matki Ojciec Wnioskodawczyni (...) założył i prowadził pod tym samym adresem jednoosobową działalność gospodarczą pod nazwą (…) przez okres kilku miesięcy, po czym Ojciec Wnioskodawczyni również zmarł ((…) 2023 r.).

Dla wspomnianej spółki (…) ani jednoosobowej działalności gospodarczej nie był powoływany zarząd sukcesyjny. (...) – Matka Wnioskodawczyni – zmarła (…) 2023 r. i spadek po niej na podstawie aktu poświadczenia dziedziczenia sporządzonego (…) 2023 r. przez (…) notariusza w (…) nabyli: jej mąż (...) i jej dzieci (...) (Wnioskodawczyni) i (...) (brat Wnioskodawczyni) w udziałach wynoszących po (…) części każde z nich.

(...) – Ojciec Wnioskodawczyni – zmarł (…) 2023 r. i spadek po nim na podstawie aktu poświadczenia dziedziczenia sporządzonego (…) 2023 r. przez (…) notariusza w (…) nabyły dzieci: (...) (Wnioskodawczyni) i (...) (brat Wnioskodawczyni) w udziałach wynoszących po (…) części każde z nich.

Wnioskodawczyni zgłosiła nabycie po obojgu rodzicach w Urzędzie Skarbowym na formularzach SD-Z2, znak spraw (…) i (…) Naczelnik US (…) wydał w tych sprawach zaświadczenia stwierdzające, że podatek od spadków i darowizn z tytułu dziedziczenia po obojgu rodzicach nie należy się.

Wobec powyższych dziedziczeń Wnioskodawczyni wraz z bratem stali się więc wyłącznymi właścicielami nieruchomości, której dotyczy wniosek, w częściach równych, tj. po (…) części każde z nich. W zakresie ww. nieruchomości nie został przeprowadzony dział spadku.

Wnioskodawczyni oraz jej brat dokonali następnie (…) 2024 r. odpłatnego zbycia swoich udziałów w tej nieruchomości wynoszących po (…) części każde z nich, na podstawie Umowy sprzedaży, (…). Wartość rynkowa całej nabytej nieruchomości była wyceniana przez Wnioskodawczynię oraz jej brata na (…) zł, zaś sprzedana została za łączną kwotę (…) zł.

Wnioskodawczyni oraz jej brat przy sprzedaży nieruchomości wykazali się zaświadczeniami z US, z których wynika, że w przypadku tej nieruchomości podatek od spadków i darowizn z tytułu dziedziczenia nie należy się.

Natomiast w piśmie z 11 grudnia 2024 r., stanowiącym uzupełnienie wniosku, udzieliła Pani następujących odpowiedzi na zadane pytania:

1.Czy posiada Pani nieograniczony obowiązek podatkowy na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w myśl art. 3 ust. 1 i 1a ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 226 ze zm.)?

Odpowiedź: Tak, posiadam.

2.Czy prowadziła/prowadzi Pani działalność gospodarczą w rozumieniu art. 5a pkt 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w szczególności w zakresie obrotu nieruchomościami?

W przypadku odpowiedzi twierdzącej proszę wskazać, czy sprzedaż udziału w nieruchomości nr 1 będącej przedmiotem wniosku, nastąpiła w ramach wykonywania tej działalności?

Odpowiedź: Prowadzi Pani jednoosobową działalność gospodarczą w branży marketingu i PR (NIP (…)). Od (…) 2024 r. działalność ta jest zawieszona i nie planuje Pani w najbliższym czasie jej odwieszać. Działalność nie jest w żaden sposób związana z obrotem nieruchomościami, a sprzedaż udziału w nieruchomości nr 1 w żadnym razie nie nastąpiła w ramach wykonywania tej działalności.

3.W jaki dokładnie sposób wykorzystywała Pani nieruchomości nr 1 będącą przedmiotem wniosku od momentu jej nabycia do chwili sprzedaży? W szczególności proszę wskazać:

a)czy korzystała z niej Pani dla celów prowadzenia działalności gospodarczej? Jeśli tak, w jakim okresie i w jaki sposób Pani z niej korzystała?

b)czy korzystała z niej Pani dla swoich celów osobistych (w jaki sposób?)?

c)czy oddawała ją Pani w najem, dzierżawę albo do używania na podstawie innych umów? Jeśli tak, to proszę wskazać:

-w jakim okresie udostępniała Pani nieruchomość osobom trzecim?

-czy udostępniała Pani nieruchomość odpłatnie czy bezpłatnie?

Odpowiedź: W momencie nabycia nieruchomości razem z drugim spadkobiercą (Pani bratem) podjęliście Państwo decyzję o zamiarze sprzedaży odziedziczonej nieruchomości. W związku z tym od tego momentu do chwili sprzedaży nieruchomość pozostawała niezamieszkana. Państwa korzystanie z niej do chwili sprzedaży ograniczyło się do okazjonalnych wizyt służących posprzątaniu nieruchomości oraz uporządkowaniu rzeczy osobistych pozostałych po śmierci Państwa rodziców.

Ani Pani, ani Pani brat w żadnym momencie nie korzystaliście z nieruchomości nr 1 dla celów prowadzenia działalności gospodarczej. Nie oddawaliście jej również w najem, dzierżawę ani do używania na podstawie innych umów.

4.Czy prowadzona przez Pani Ojca jednoosobowa działalność gospodarcza była/jest kontynuowana, czy przestała istnieć jako jednostka prawna z chwilą jego śmierci?

Odpowiedź: Po śmierci Pani Ojca prowadzona przez niego jednoosobowa działalność gospodarcza nie była, ani nie jest w żaden sposób kontynuowana.

Pytanie

Czy w opisanej sytuacji na Wnioskodawczyni ciąży obowiązek zapłaty podatku dochodowego z tytułu odpłatnego zbycia swojego udziału wynoszącego (…) części w ww. nieruchomości oraz złożenia zeznania PIT-39 za 2024 r. w związku ze sprzedażą ww. nieruchomości?

Pani stanowisko w sprawie

Bazując na interpretacji indywidualnej dotyczącej podobnej sytuacji innego podatnika (…), Wnioskodawczyni stwierdza, co następuje:

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2022 r. poz. 2647 z późn. zm.): Opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

W myśl art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy: Źródłem przychodów jest odpłatne zbycie, z zastrzeżeniem ust. 2: nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości, spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub użytkowego oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej, prawa wieczystego użytkowania gruntów, innych rzeczy – jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w lit. a-c przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie, a innych rzeczy – przed upływem pół roku, licząc od końca miesiąca, w którym nastąpiło nabycie; w przypadku zamiany okresy te odnoszą się do każdej z osób dokonującej zamiany.

Powyższy przepis formułuje generalną zasadę, że nienastępująca w wykonaniu działalności gospodarczej sprzedaż nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości oraz praw określonych w tym przepisie przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie, rodzi obowiązek podatkowy w postaci zapłaty podatku dochodowego.

Zatem, jeżeli odpłatne zbycie nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości oraz ww. praw nastąpi po upływie 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie – nie jest źródłem przychodu w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a tym samym kwota uzyskana ze sprzedaży nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości oraz ww. praw w ogóle nie podlega opodatkowaniu.

Stosunki majątkowe pomiędzy małżonkami zostały uregulowane w ustawie z dnia 25 lutego 1964 r. – Kodeks rodzinny i opiekuńczy (tekst jedn.: Dz. U. z 2020 r. poz. 1359 z późn. zm.).

Przepis art. 31 § 1 ww. Kodeksu stanowi, że: Z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa (wspólność ustawowa), która obejmuje przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich (majątek wspólny). Przedmioty majątkowe nieobjęte wspólnością ustawową należą do majątku osobistego każdego z małżonków.

Z ww. przepisu wynika, że wspólność małżeńska została ukształtowana jako wspólność łączna. Charakteryzuje się ona tym, że w czasie jej trwania małżonkowie nie mają określonych udziałów w majątku wspólnym, nie mogą więc rozporządzać udziałami, a także nie mogą żądać podziału majątku objętego wspólnością ustawową. Obojgu małżonkom przysługuje pełne prawo do całości majątku wspólnego.

Zważywszy na tak ukształtowaną sytuację prawną małżonków objętych wspólnością ustawową, definitywne nabycie w czasie jej trwania nieruchomości oznacza nabycie przez każdego z małżonków tego prawa w całości, a nie w określonym ułamkowo udziale. Konsekwentnie, w przypadku sprzedaży tego prawa, każdy z małżonków zbywałby je w całości, a nie w określonym udziale. Kwestia określenia momentu nabycia nieruchomości i praw majątkowych była przedmiotem uchwały Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 15 maja 2017 r., sygn. akt II FPS 2/17, w której sąd stwierdził, że: „Dla celów opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych, odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2000 r. Nr 14 poz. 176 z późn. zm.) nabytych przez współmałżonka w wyniku dziedziczenia, datą ich nabycia lub wybudowania w rozumieniu tego przepisu jest dzień nabycia (wybudowania) tych nieruchomości i praw majątkowych do majątku wspólnego małżonków”.

W uzasadnieniu uchwały Naczelny Sąd Administracyjny stwierdził, że w przypadku nabycia nieruchomości przez małżonków pozostających w majątkowej wspólności małżeńskiej przewidzianej w art. 31 ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. – Kodeks rodzinny i opiekuńczy nie ma możliwości określenia tego, w jakich częściach nastąpiło nabycie nieruchomości, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Nie jest możliwe nabycie nieruchomości w określonym udziale przez małżonków pozostających we wspólności majątkowej małżeńskiej i działających jednocześnie, co wynika z istoty wspólności małżeńskiej. Wspólność małżeńska (łączna) to wspólność bezudziałowa, a w czasie jej trwania małżonkowie nie mogą rozporządzać swoimi prawami do majątku wspólnego jako całości. Nie mogą także rozporządzać udziałem w jakimkolwiek przedmiocie należącym do tego majątku. Zdaniem Naczelnego Sądu Administracyjnego skoro, z uwagi na wspólność majątkową, nie można wyodrębnić udziałów, które małżonkowie posiadali w chwili nabycia nieruchomości w drodze spadku, dla oceny skutków podatkowych odpłatnego zbycia nieruchomości kluczowy jest moment poniesienia wydatku na nabycie tego składnika do majątku wspólnego i to, że tego wydatku – w momencie jego poniesienia – nie można przypisać jednemu bądź drugiemu małżonkowi w udziałach o określonej wielkości.

Stosownie do art. 10 ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, do wyliczenia pięcioletniego okresu, od którego uzależnione jest opodatkowanie odpłatnego zbycia nieruchomości (lub ich części oraz udziału w nieruchomości) lub praw majątkowych nabytych w drodze spadku, wliczany jest nie tylko okres własności nieruchomości (praw majątkowych) przysługującej spadkobiercy, który dokonuje odpłatnego zbycia, ale także okres własności nieruchomości (praw majątkowych) spadkodawcy. Jeżeli od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie nieruchomości bądź nabycie prawa majątkowego przez spadkodawcę, do momentu odpłatnego zbycia nieruchomości (lub ich części oraz udziału w nieruchomości) lub praw majątkowych przez spadkobiercę upłynęło pięć lat – to odpłatne zbycie nie podlega opodatkowaniu.

W świetle powyższego, za datę nabycia przez Wnioskodawczynię udziałów w nieruchomości, które nabyła w spadku po Matce i Ojcu, należy uznać datę nabycia nieruchomości przez Ojca i Matkę do majątku wspólnego małżonków (1989 r. lub 1993 r.).

W związku z odpłatnym zbyciem nieruchomości, przewidziany w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych okres pięciu lat, w myśl art. 10 ust. 5 tej ustawy, należy liczyć od końca roku, w którym nastąpiło nabycie nieruchomości przez spadkodawców.

Zważywszy na powołane powyżej przepisy oraz w związku z faktem, że nieruchomość wchodziła w skład spadku po Ojcu oraz po Matce, którzy prawo do nieruchomości nabyli do majątku wspólnego małżonków, stwierdzić należy, że okres pięciu lat określony w art. 10 ust. 1 pkt 8 w związku z art. 10 ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych niewątpliwie minął.

Zatem, zdaniem Wnioskodawczyni, nienastępująca w wykonywaniu działalności gospodarczej, sprzedaż udziałów w nieruchomości dokonana (…) 2024 r. nie stanowi dla Wnioskodawczyni źródła przychodu w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 w związku z ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W konsekwencji, nie ciąży na Wnioskodawczyni obowiązek zapłaty podatku dochodowego z tytułu sprzedaży w 2024 r. udziałów w nieruchomości nabytych w spadku po Ojcu i Matce.

Zatem Wnioskodawczyni nie jest zobowiązana do złożenia zeznania PIT-39 za 2024 r. w związku ze sprzedażą ww. nieruchomości.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 226 ze zm.):

Opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

W myśl art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c ww. ustawy:

Źródłem przychodów jest odpłatne zbycie, z zastrzeżeniem ust. 2:

a) nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości,

b) spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub użytkowego oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej,

c) prawa wieczystego użytkowania gruntów

– jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w lit. a-c – przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie.

Powyższy przepis formułuje generalną zasadę, że odpłatne zbycie nieruchomości, jej części, udziału w nieruchomości lub prawa przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie, rodzi obowiązek zapłaty podatku dochodowego. Tym samym, jeżeli odpłatne zbycie nieruchomości, jej części, udziału w nieruchomości lub prawa nastąpiło po upływie pięciu lat licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie, nie jest źródłem przychodu w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a tym samym kwota uzyskana ze zbycia nieruchomości, jej części, udziału w nieruchomości lub prawa w ogóle nie podlega opodatkowaniu.

Jednocześnie, według art. 10 ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

W przypadku odpłatnego zbycia, nabytych w drodze spadku, nieruchomości lub praw majątkowych, określonych w ust. 1 pkt 8 lit. a-c, okres, o którym mowa w tym przepisie, liczy się od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie tej nieruchomości lub nabycie prawa majątkowego przez spadkodawcę.

Z art. 10 ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wynika, że jeżeli nieruchomości lub prawa majątkowe określone przez art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c tej ustawy zostały nabyte w drodze spadku, to ich odpłatne zbycie (dokonane poza działalnością gospodarczą) stanowi przychód podlegający opodatkowaniu, jeżeli nastąpiło ono przed upływem 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie tej nieruchomości bądź nabycie prawa majątkowego przez spadkodawcę.

Do wyliczenia 5-letniego okresu, od którego uzależnione jest opodatkowanie sprzedaży nieruchomości lub praw majątkowych nabytych w drodze spadku, wliczany jest zatem nie tylko okres posiadania nieruchomości (praw majątkowych) przez spadkobiercę, który dokonuje sprzedaży, ale także okres posiadania nieruchomości (praw majątkowych) przez spadkodawcę. Jeżeli od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie nieruchomości bądź nabycie prawa majątkowego przez spadkodawcę, do momentu odpłatnego zbycia nieruchomości (praw majątkowych) przez spadkobiercę upłynęło 5 lat – to sprzedaż nie podlega opodatkowaniu.

Wobec powyższego, w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości, o której mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy, nabytej w drodze spadku istotne znaczenie ma ustalenie daty nabycia tej nieruchomości przez spadkodawcę.

Z przedstawionych we wniosku okoliczności sprawy wynika, że nieruchomość, której dotyczy wniosek, stanowi działkę gruntu oznaczoną numerem ewidencyjnym 1. Właścicielami tej nieruchomości byli Pani rodzice – na zasadzie ustawowej wspólności majątkowej małżeńskiej, a prawo własności tej nieruchomości nabyli w następujący sposób: w pierwszej kolejności w 1989 r. nabyli na zasadzie wspólności ustawowej majątkowej małżeńskiej udział wynoszący (…) części w nieruchomości składającej się w tamtym okresie z dwóch działek oznaczonych numerami 2 i 3, a następnie w 1993 r. stali się wyłącznymi właścicielami działki zabudowanej nr 2 (obecnie nr 1) na podstawie Umowy Zniesienia Współwłasności. Pani rodzice na działce nr 2 (obecnie 1) w 1992 r. wybudowali budynek mieszkalny jednorodzinny, a następnie w 2003 r. rozszerzyli go o budynek niemieszkalny (halę magazynową) dobudowany w jednej bryle. Pani rodzice nabyli nieruchomość oraz wybudowali ww. budynki, będąc w związku małżeńskim, w którym obowiązywał ustrój ustawowej wspólności majątkowej małżeńskiej. Opisany stan pozostał niezmienny do chwili śmierci Pani matki. Pani rodzice przez cały okres swojego małżeństwa umów majątkowych małżeńskich nie zawierali. Ww. nieruchomość nie stanowiła gospodarstwa rolnego ani nie wchodziła w skład gospodarstwa rolnego. W ewidencji gruntów i budynków przedmiotowa działka oznaczona jest jako tereny mieszkaniowe („B”). Pod adresem ww. nieruchomości Pani rodzice mieszkali aż do śmierci. Jednocześnie pod tym samym adresem Pani rodzice prowadzili działalność gospodarczą w formie spółki (…), aż do dnia śmierci Pani matki. Po śmierci Pani matki, Pani ojciec założył i prowadził, przez okres kilku miesięcy, pod tym samym adresem jednoosobową działalność gospodarczą. Pani ojciec zmarł (…) 2023 r. Dla wspomnianej spółki (…) ani jednoosobowej działalności gospodarczej nie był powoływany zarząd sukcesyjny. Po śmierci Pani ojca prowadzona przez niego jednoosobowa działalność gospodarcza nie była ani nie jest w żaden sposób kontynuowana. Pani matka zmarła (…) 2023 r. i spadek po niej na podstawie aktu poświadczenia dziedziczenia sporządzonego (…) 2023 r. nabyli: jej mąż i jej dzieci – Pani i Pani brat w udziałach wynoszących po (…) części każde z nich. Spadek po Pani ojcu na podstawie aktu poświadczenia dziedziczenia sporządzonego (…) 2023 r. nabyły dzieci – Pani i Pani brat w udziałach wynoszących po (…) części każde z nich. Zgłosiła Pani nabycie po obojgu rodzicach w Urzędzie Skarbowym. Wobec powyższych dziedziczeń Pani wraz z bratem staliście się wyłącznymi właścicielami nieruchomości, której dotyczy wniosek, w częściach równych, tj. po (…) części każdy. W zakresie ww. nieruchomości nie został przeprowadzony dział spadku. W momencie nabycia nieruchomości razem z drugim spadkobiercą (Pani bratem) podjęliście Państwo decyzję o zamiarze sprzedaży odziedziczonej nieruchomości. W związku z tym od tego momentu do chwili sprzedaży nieruchomość pozostawała niezamieszkana. Państwa korzystanie z niej do chwili sprzedaży ograniczyło się do okazjonalnych wizyt służących posprzątaniu nieruchomości oraz uporządkowaniu rzeczy osobistych pozostałych po śmierci Państwa rodziców. Ani Pani, ani Pani brat w żadnym momencie nie korzystaliście z nieruchomości nr 1 dla celów prowadzenia działalności gospodarczej. Nie oddawaliście Państwo jej również w najem, dzierżawę ani do używania na podstawie innych umów. Pani i oraz Pani brat dokonaliście (…) 2024 r. odpłatnego zbycia swoich udziałów w tej nieruchomości wynoszących po (…) części każde z Państwa, na podstawie Umowy sprzedaży. Prowadzi Pani jednoosobową działalność gospodarczą w branży marketingu i PR (która od (…) 2024 r. jest zawieszona). Pani działalność nie jest w żaden sposób związana z obrotem nieruchomościami, a sprzedaż udziału w nieruchomości nr 1 w żadnym razie nie nastąpiła w ramach wykonywania tej działalności.

Z uwagi na fakt, że ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych nie zawiera definicji pojęcia „spadek” ani też „nabycie w drodze spadku”, dlatego też zasadnym jest odwoływanie się do regulacji zawartych w ustawie z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1061 ze zm.)

Zgodnie z art. 922 § 1 powołanej ustawy:

Prawa i obowiązki majątkowe zmarłego przechodzą z chwilą jego śmierci na jedną lub kilka osób stosownie do przepisów księgi niniejszej.

W myśl art. 924 Kodeksu cywilnego:

Spadek otwiera się z chwilą śmierci spadkodawcy.

Na podstawie art. 925 Kodeksu cywilnego:

Spadkobierca nabywa spadek z chwilą otwarcia spadku.

Jak stanowi art. 926 § 1 Kodeksu cywilnego:

Powołanie do spadku wynika z ustawy albo z testamentu.

Według treści art. 931 § 1 Kodeksu cywilnego:

W pierwszej kolejności powołane są z ustawy do spadku dzieci spadkodawcy oraz jego małżonek; dziedziczą oni w częściach równych. Jednakże część przypadająca małżonkowi nie może być mniejsza niż jedna czwarta całości spadku.

Natomiast stosownie do art. 1025 § 1 Kodeksu cywilnego:

Sąd na wniosek osoby mającej w tym interes stwierdza nabycie spadku przez spadkobiercę. Notariusz na zasadach określonych w przepisach odrębnych sporządza akt poświadczenia dziedziczenia.

Powyższe oznacza, że z chwilą śmierci należące do spadkodawcy prawa i obowiązki stają się spadkiem, który podlega przepisom prawa spadkowego, a data śmierci (chwila śmierci) spadkodawcy ustala, kto staje się spadkobiercą oraz co wchodzi w skład masy spadkowej. Z kolei, postanowienie sądu o stwierdzeniu nabycia spadku lub akt poświadczenia dziedziczenia sporządzony przez notariusza potwierdzają jedynie prawo spadkobiercy do tego spadku od momentu jego otwarcia.

W świetle art. 1035 Kodeksu cywilnego:

Jeżeli spadek przypada kilku spadkobiercom, do wspólności majątku spadkowego oraz do działu spadku stosuje się odpowiednio przepisy o współwłasności w częściach ułamkowych z zachowaniem przepisów niniejszego tytułu.

Stosownie do art. 195 Kodeksu cywilnego:

Własność tej samej rzeczy może przysługiwać niepodzielnie kilku osobom (współwłasność).

Współwłaścicielom przysługują części wspólnego prawa własności (tzw. udziały), którymi mogą swobodnie rozporządzać. Dopóki więc istnieje współwłasność można mówić tylko o istnieniu udziałów w tym prawie, o ich nabywaniu i zbywaniu, nigdy o prawie do części rzeczy, o jej zbywaniu bądź nabywaniu w częściach. Współwłaściciele mają swoje udziały w prawie, ale nie w rzeczy.

Zatem pięcioletni okres, po upływie którego nie powstanie obowiązek uiszczenia podatku dochodowego z tytułu sprzedaży nieruchomości nabytej w drodze spadku liczony jest od końca roku, w którym spadkodawca ją nabył lub wybudował.

Biorąc pod uwagę fakt, że nieruchomość będąca przedmiotem spadku stanowiła składnik majątku wspólnego małżonków, tj. Pani rodziców, zasadnym jest odniesienie się również do przepisów ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2809 ze zm.).

Przepis art. 31 § 1 tej ustawy stanowi, że:

Z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa (wspólność ustawowa) obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich (majątek wspólny). Przedmioty majątkowe nieobjęte wspólnością ustawową należą do majątku osobistego każdego z małżonków.

Z kolei z art. 35 ww. Kodeksu wynika:

W czasie trwania wspólności ustawowej żaden z małżonków nie może żądać podziału majątku wspólnego. Nie może również rozporządzać ani zobowiązywać się do rozporządzania udziałem, który w razie ustania wspólności przypadnie mu w majątku wspólnym lub w poszczególnych przedmiotach należących do tego majątku co do zasady, z chwilą ustania wspólności ustawowej, wspólność dotychczas bezudziałowa zostaje zastąpiona przez współwłasność w częściach ułamkowych. Od tej chwili małżonkowie mają równe udziały w majątku wspólnym, niezależnie od tego, w jakim stopniu każdy z nich przyczynił się do jego powstania.

W świetle natomiast art. 43 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego:

Oboje małżonkowie mają równe udziały w majątku wspólnym.

Ustrój wspólności ustawowej obejmujący dorobek obojga małżonków ukształtowany został przez ustawodawcę jako wspólność łączna, bezudziałowa. Wspólność ta charakteryzuje się tym, że w czasie jej trwania małżonkowie nie mają określonych udziałów w majątku wspólnym, nie mogą zatem rozporządzać udziałami, a także nie mogą żądać podziału majątku objętego wspólnością (art. 35 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego). Obojgu małżonkom przysługuje pełne prawo do całości majątku wspólnego.

Zważywszy na tak ukształtowaną sytuację prawną małżonków objętych wspólnością ustawową, definitywne nabycie w czasie jej trwania nieruchomości oznacza nabycie przez każdego z małżonków tego prawa w całości, a nie w określonym ułamkowo udziale. W konsekwencji, małżonek w momencie śmierci drugiego z nich nie może ponownie nabyć udziału w tej nieruchomości.

Kwestia określenia momentu nabycia nieruchomości i praw majątkowych była przedmiotem uchwały Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 15 maja 2017 r., sygn. akt II FPS 2/17, w której sąd stwierdził, że: „Dla celów opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych, odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2000 r., Nr 14, poz. 176, ze zm.) nabytych przez współmałżonka w wyniku dziedziczenia, datą ich nabycia lub wybudowania w rozumieniu tego przepisu jest dzień nabycia (wybudowania) tych nieruchomości i praw majątkowych do majątku wspólnego małżonków”.

W uzasadnieniu uchwały Naczelny Sąd Administracyjny stwierdził, że w przypadku nabycia nieruchomości przez małżonków pozostających w majątkowej wspólności małżeńskiej przewidzianej w art. 31 ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy nie ma możliwości określenia tego, w jakich częściach nastąpiło nabycie nieruchomości, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Nie jest możliwe nabycie nieruchomości w określonym udziale przez małżonków pozostających we wspólności majątkowej małżeńskiej i działających jednocześnie, co wynika z istoty wspólności małżeńskiej. Wspólność małżeńska (łączna) to wspólność bezudziałowa, a w czasie jej trwania małżonkowie nie mogą rozporządzać swoimi prawami do majątku wspólnego jako całości. Nie mogą także rozporządzać udziałem w jakimkolwiek przedmiocie należącym do tego majątku.

Zdaniem Naczelnego Sądu Administracyjnego skoro, z uwagi na wspólność majątkową, nie można wyodrębnić udziałów, które małżonkowie posiadali w chwili nabycia nieruchomości w małżeństwie, to nie można też przyjąć, że pięcioletni termin biegnie od daty nabycia nieruchomości w drodze spadku. Dla oceny skutków podatkowych odpłatnego zbycia nieruchomości kluczowy jest moment poniesienia wydatku na nabycie tego składnika do majątku wspólnego i to, że tego wydatku – w momencie jego poniesienia – nie można przypisać jednemu bądź drugiemu małżonkowi w udziałach o określonej wielkości.

Należy zauważyć, że ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych nie reguluje kwestii własności nieruchomości. Dlatego też należy odnieść się do przepisów prawa cywilnego.

Zgodnie z art. 46 § 1 Kodeksu cywilnego:

Nieruchomościami są części powierzchni ziemskiej stanowiące odrębny przedmiot własności (grunty), jak również budynki trwale z gruntem związane lub części takich budynków, jeżeli na mocy przepisów szczególnych stanowią odrębny od gruntu przedmiot własności.

Na podstawie art. 47 § 1 Kodeksu cywilnego:

Część składowa rzeczy nie może być odrębnym przedmiotem własności i innych praw rzeczowych.

W myśl art. 48 Kodeksu cywilnego:

Z zastrzeżeniem wyjątków w ustawie przewidzianych, do części składowych gruntu należą w szczególności budynki i inne urządzenia trwale z gruntem związane, jak również drzewa i inne rośliny od chwili zasadzenia lub zasiania.

Grunty stanowiące odrębny przedmiot własności są więc z natury swej nieruchomościami, budynki natomiast trwale z gruntem związane są częścią składową nieruchomości zgodnie z zasadą superficies solo cedit, w myśl której własność nieruchomości gruntowej rozciąga się na budynki, które stały się częścią składową nieruchomości. Budynek trwale związany z gruntem, jako część składowa gruntu, nie może być przedmiotem odrębnej własności.

Z powyższego wynika, że w przypadku wybudowania budynku na własnym gruncie, grunt ten wraz z budynkiem stanowi jedną rzecz (nieruchomość). Oznacza to, że skoro budynek nie stanowi odrębnej nieruchomości, to nie może być samodzielnym przedmiotem zbycia bez gruntu, na którym został wzniesiony. Sprzedaż nieruchomości obejmuje zarówno zbycie gruntu, jak i znajdującego się na nim budynku trwale z nim związanego. Dlatego za datę nabycia nieruchomości w takim wypadku uznać należy datę nabycia gruntu niezależnie od tego, kiedy na gruncie tym wzniesiono budynek.

Zatem, skoro Pani rodzice nabyli nieruchomość nr 1 – na zasadzie ustawowej wspólności majątkowej małżeńskiej – w 1989 r. udział wynoszący (…) części w nieruchomości składającej się w tamtym okresie z dwóch działek oznaczonych numerami 2 i 3 oraz w 1993 r. na podstawie Umowy Zniesienia Współwłasności pozostałej części działki nr 2 (obecnie nr 1) a w 1992 r. wybudowali budynek mieszkalny jednorodzinny i w 2003 r. rozszerzyli go o budynek niemieszkalny, to za datę nabycia nieruchomości należy uznać datę nabycia gruntu, tj. 1989 r. i 1993 r.

Przystępując do oceny skutków podatkowych sprzedaży przez Panią (…) 2024 r. udziału w nieruchomości nr 1, w pierwszej kolejności zauważyć należy, że do jego nabycia przez Panią doszło najpierw w drodze spadku po zmarłej (…) 2023 r. matce ((…) udziału w nieruchomości nr 1) - datą nabycia przedmiotowej nieruchomości przez Pani matkę jest 1989 r. ((…) nieruchomości nr 2) oraz 1993 r. (pozostałej części nieruchomości nr 2 (obecnie nr 1) w wyniku zniesienia współwłasności). Następnie udział w nieruchomości nabyła Pani w spadku po zmarłym (…) 2023 r. ojcu ((…) części ojca w nieruchomości). Pani ojciec nabył nieruchomość nr 1 wraz z Pani matką w 1989 r. ((…) nieruchomości) oraz 1993 r. (w pozostałej części) w ramach wspólności majątkowej małżeńskiej.

Zatem 5-letni okres, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a w zw. z art. 10 ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w odniesieniu do udziałów, które Pani odziedziczyła najpierw po Pani zmarłej matce, a następnie po Pani zmarłym ojcu – niewątpliwie minął.

Mając na uwadze powyższe oraz powołane przepisy prawa stwierdzam, że sprzedaż przez Panią (…) 2024 r. udziału w nieruchomości nr 1 nabytej w drodze spadku po Pani zmarłych rodzicach, nie stanowi dla Pani źródła przychodu w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 w zw. z art. 10 ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, z uwagi na upływ pięcioletniego terminu, liczonego od końca roku, w którym nastąpiło nabycie przez spadkodawców (Pani rodziców) nieruchomości nr 1 (wcześniej nr 2).

W konsekwencji, nie ciąży na Pani obowiązek zapłaty podatku dochodowego od osób fizycznych z tytułu zbycia (…) 2024 r. udziału wynoszącego (…) części w nieruchomości nr 1. Nie ma Pani również obowiązku wykazania w zeznaniu rocznym PIT-39 za 2024 r. przychodu z tej sprzedaży.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Pani przedstawiła i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

Jednocześnie wskazuję, że zgodnie z art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej:

Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, na wniosek zainteresowanego, wydaje, w jego indywidualnej sprawie, interpretację przepisów prawa podatkowego (interpretację indywidualną).

Skoro stroną wniosku o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych jest Pani, to ta interpretacja nie wywołuje skutków podatkowych dla drugiego właściciela sprzedanej (…) 2024 r. nieruchomości, tj. Pani brata.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym podanym przez wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona interpretacja traci swoją aktualność.

W odniesieniu do powołanej przez Panią interpretacji indywidualnej wskazuję, że rozstrzygnięcie w niej zawarte dotyczy tylko konkretnej, indywidualnej sprawy i nie ma zastosowania ani konsekwencji wiążących w odniesieniu do żadnego innego zaistniałego stanu faktycznego.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pani sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i zastosuje się Pani do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

  • w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
  • w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).