Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowny Panie,

stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

13 października 2024 r. wpłynął Pana wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej. Uzupełnił go Pan pismem z 29 listopada 2024 r. (wpływ 2 grudnia 2024 r.) – w odpowiedzi na wezwanie. Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

W dniu 27 grudnia 2007 r. zawarł Pan wraz z Pana żoną C (jako jedyni kredytobiorcy na umowie występują B oraz C - (odpowiadający solidarnie za zobowiązanie kredytowe) umowę kredytu budowlanego nr (…) z (…) (aktualnie (…)). Podmiot udzielający kredytu podlegał nadzorowi państwowego organu nadzoru nad rynkiem finansowym (KNF). Umowa dotyczyła kredytu denominowanego do waluty CHF, która wartość była wyrażona w CHF, ale wypłacony został w PLN (kwota na umowie to (…) CHF, a kwota wypłacona to (…) PLN. Umowę zawarto na okres trwania do 27 grudnia 2030 r. Umowa została zawarta celem wybudowania domu jednorodzinnego, co zostało wskazane w § 1 pkt 3 umowy kredytu (cel: budowa własnego domu mieszkalnego). Zawarta umowa nie miała związku z jakąkolwiek działalnością gospodarczą, a więc została zawarta z konsumentami, tylko i wyłącznie na realizację jednego celu mieszkaniowego. Mieszka Pan wraz z małżonką w przedmiotowej nieruchomości do chwili obecnej (nigdy) nie była wynajmowana. Posiada Pan wspólność majątkową małżeńską. Pozyskane środki zostały w całości wykorzystane na wskazany cel mieszkaniowy. Kredyt został zabezpieczony hipoteką ustanowioną na nabytej nieruchomości. Pozwem z lutego 2022 r. zostało zainicjowane przez Pana i C postępowanie sądowe celem stwierdzenia nieważności ww. umowy kredytowej oraz zwrotu spłaconych należności m.in. w związku z występowaniem w umowie klauzul abuzywnych. W toku procesu bank zaproponował rozwiązanie sprawy w formie ugody pozasądowej (postępowanie sądowe jest nadal w I instancji - toczy się przed Sądem Okręgowym w (…), a tym samym nie zapadł jeszcze żaden wyrok w niniejszej sprawie). Wcześniej nie korzystał Pan z zaniechania poboru podatku od kwot umorzonych wierzytelności z tytułu kredytu na realizację żadnej innej inwestycji mieszkaniowej. Propozycja ugodowa banku dotyczy wszystkich kredytobiorców, a tym samym umorzenie przedmiotowego kredytu ma obejmować wszystkich kredytobiorców i będzie skutkować wygaśnięciem zobowiązania wobec banku w całości po stronie każdego z współkredytobiorców. Ugoda ma zostać zawarta do końca 2024 r. Bank zaproponował treść ugody o następującej treści:

(…) W księgach rachunkowych Banku na dzień 16 lipca 2024 r. saldo kredytu z tytułu Umowy wynosi kwota (…) CHF; w tym kapitał bieżący (nie wymagalny) (…) CHF,  kapitał przeterminowany (wymagalny) (…) CHF, odsetki zapadłe niespłacone (wymagalne) (…) CHF, odsetki zapadłe podwyższone (wymagalne) (…) CHF.

(...)

Strony zgodnie wskazują, że:

Bank uprzednio występował pod firmą: (…).

Strony potwierdzają, że żadna z nich nie dokonała cesji wierzytelności, których dotyczy Ugoda, w jakimkolwiek zakresie.

Do dnia zawarcia Ugody Kredytobiorca na podstawie Umowy Kredytu wpłacił na rzecz Banku (…) PLN.

Na podstawie Umowy Kredytu Bank wypłacił Kredytobiorcy kapitał w kwocie (…) PLN.

Strony oświadczają, że ich wolą jest polubowne zakończenie sporu dotyczącego ważności oraz skuteczności Umowy lub niedozwolonego charakteru jej postanowień, tym samym zakończenie toczącego się postępowania sadowego wskazanego w pkt C w drodze zawarcia Ugody, wobec czego:

a)strony zgodnie oświadczają, że z dniem zawarcia Ugody rozwiązują Umowę kredytu na warunkach określonych Ugodą;

b)Kredytobiorca zobowiązuje się cofnąć pozew w całości ze zrzeczeniem się roszczenia w terminie 14 dni od dnia zawarcia niniejszej Ugody. Bank oświadcza, że zrzeka się w takim wypadku roszczeń z tytułu kosztów procesu. Kredytobiorca zobowiązuje się poinformować o cofnięciu pozwu pełnomocnika procesowego Banku w terminie 7 dni;

c)Bank zobowiązuje się do zapłaty na rzecz Kredytobiorcy kwoty (…) PLN, w terminie 14 dni od dnia zawarcia Ugody, na poniższy rachunek bankowy.

(…)

Należy zaznaczyć, że kwota (…) PLN stanowi różnicę pomiędzy spłaconymi przez Pana i Pana żonę środkami w kwocie (…) PLN, a kwotą pożyczonego kapitału w wysokości (…) PLN. Treść ugody nie określa wprost z jakiego tytułu następuje zwrot kwoty (…) PLN, przy czym, z podanych danych jednoznacznie wynika ((…) PLN łącznie wpłacona na rzecz banku kwota przez kredytobiorców minus (…) PLN kwoty kapitału), iż kwota (…) PLN oznacza całość nadpłaconego kapitału. Wskazana kwota zwrotu ma zostać przekazana łącznie na rzecz kredytobiorców B (Pana) i C (wspólność majątkowa).

Uzupełnienie zdarzenia przyszłego

Kredyt, o którym mowa we wniosku, został udzielony przez podmiot, który podlegał nadzorowi państwowego organu nadzoru nad rynkiem finansowym (KNF).

Wszyscy kredytobiorcy, czyli B (Pan) i C odpowiadają za zobowiązania z przedmiotowej umowy kredytu solidarnie, czyli do pełnej wysokości.

Kredyt jest zabezpieczony hipotecznie na kredytowanej nieruchomości.

Kredyt został zaciągnięty na realizację jednej inwestycji mieszkaniowej.

Ugoda nie została jeszcze podpisana, strony zamierzają podpisać ugodę jeszcze w 2024 r.

Ugoda nie precyzuje na podstawie jakich przepisów zostanie zawarta, oprócz zapisu, że Ugoda podlega prawu polskiemu. W sprawach nieuregulowanych postanowieniami Ugody mają zastosowanie odpowiednie przepisy prawa polskiego, w szczególności art. 917 i n. Kodeksu cywilnego.

Kredyt nie podlega przewalutowaniu.

Na podstawie przedmiotowej ugody bank umorzy całą pozostałą do spłaty kwotę wobec wszystkich kredytobiorców. Na umorzoną kwotę składa się tylko pozostały niewymagalny kapitał.

Ugoda nie precyzuje z jakiego dokładnie tytułu bank zwróci kwotę (…) PLN. Ugoda wskazuje tylko, że na podstawie umowy kredytu bank wypłacił kwotę (…) PLN, a otrzymał kwotę (…) PLN. Zwracana kwota stanowi różnicę pomiędzy wypłaconymi a otrzymanymi przez bank środkami, zatem zwrot jest to zwrot całości nadpłaconego przez Pana kapitału i odsetek (zwrot wszystkich wpłat powyżej kwoty kapitału kredytu uiszczonych tytułem spłaty zadłużenia na rzecz banku, zawartych w ratach kredytu udzielonego w 2007 r.).

W przeszłości nie korzystał Pan z zaniechania poboru podatku od kwot umorzonych wierzytelności z tytułu tego lub innego kredytu mieszkaniowego, o którym mowa w rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 11 marca 2022 r. w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od niektórych dochodów (przychodów) związanych z kredytem hipotecznym udzielonym na cele mieszkaniowe (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 592 ze zm.).

Pytania

1.Czy w związku z zawarciem przez Pana opisanej ugody z Bankiem, w ramach której Bank m.in. umorzy całą pozostałą na dzień zawarcia ugody do spłaty kwotę wynikającą z kredytu w wysokości (…) CHF (kwota z ksiąg rachunkowych Banku na dzień wystosowania propozycji ugodowej, która oznacza aktualne saldo kredytu i obejmuje tylko bieżący kapitał pozostały do spłaty kredytu), umorzona kwota (przychód) będzie objęta zwolnieniem podatkowym, o którym mowa w § 1 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 11 marca 2022 r. w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od niektórych dochodów (przychodów) związanych z kredytem hipotecznym na cele mieszkaniowe?

2.Czy w związku z zawarciem przez Pana opisanej ugody z Bankiem, w ramach której Bank (oprócz umorzenia wierzytelności z tytułu kredytu hipotecznego) zwróci Panu kwotę w wysokości (…) PLN, która odpowiada różnicy pomiędzy łącznie spłaconą kwotą w wysokości (…) PLN, a kwotą pożyczonego kapitału w wysokości (…) PLN, otrzymana przez Pana kwota będzie stanowić przychód i czy w związku z tym, po Pana stronie powstanie zobowiązanie podatkowe w podatku dochodowym od osób fizycznych na podstawie przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych?

3.Jeśli otrzymana przez Pana na podstawie ugody z Bankiem kwota może zostać uznana za przychód to, czy stanowi otrzymane przez osobę fizyczną świadczenie z tytułu kredytu mieszkaniowego udzielonego w walucie obcej lub w złotych, nominowanego lub indeksowanego do waluty obcej w związku z powstaniem przychodu z tytułu zastosowania ujemnego oprocentowania oraz czy zaistniała sytuacja będzie skutkować zaniechaniem poboru podatku na podstawie rozporządzenia Ministra Finansów z 11 marca 2022 r. w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od niektórych dochodów (przychodów) związanych z kredytem hipotecznym udzielonym na cele mieszkaniowe?

Pana stanowisko w sprawie

Ad 1

W Pana ocenie, umorzenie w ramach ugody z Bankiem pozostałej do spłaty na dzień zawarcia ugody wierzytelności wynikającej z umowy kredytu nie będzie rodziło po Pana stronie obowiązku zapłaty podatku dochodowego od osób fizycznych, bowiem spełnione zostały wszystkie przesłanki do zaniechania poboru podatku określone w § 1 rozporządzenia Ministra Finansów z 11 marca 2022 r. w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od niektórych dochodów (przychodów) związanych z kredytem hipotecznym na cele mieszkaniowe, tj. został zaciągnięty na realizację jednej inwestycji mieszkaniowej i nie korzystał Pan z zaniechania poboru podatku od kwot umorzonych wierzytelności z tytułu kredytu mieszkaniowego.

Ad 2

W Pana ocenie, wypłacona w ramach ugody z Bankiem kwota w wysokości (…) tytułem rozliczenia roszczeń wynikających ze spornej umowy kredytu nie stanowi Pana przychodu, albowiem w istocie stanowi zwrot części świadczeń wpłaconych z własnych środków pieniężnych na poczet rat wynikających z harmonogramu spłat umowy kredytu.

Są to zatem środki wpłacone uprzednio na poczet spornej umowy kredytu, a ich zwrot nie powoduje powstania po Pana stronie przysporzenia majątkowego, czy wzrostu Pana majątku. Pieniądze te nie są zatem przychodem w rozumieniu art. 11 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a ich uzyskanie nie powinno skutkować powstaniem obowiązku podatkowego w podatku dochodowym od osób fizycznych.

Podobne stanowisko zostało zajęte przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej w indywidualnej interpretacji podatkowej z 20 stycznia 2023 r., sygn. 0115-KDIT2.4011.744.2022.1.AK oraz w indywidualnej interpretacji podatkowej z 16 października 2023 r., sygn. 0115-KDIT2.4011.437.2023.1.ŁS.

Ad 3

W Pana ocenie, w razie przyjęcia, że otrzymana na podstawie ugody sądowej kwota stanowi przychód, to przychód ten należy uznać za otrzymane przez osobę fizyczną świadczenie z tytułu kredytu mieszkaniowego udzielonego w walucie obcej lub w złotych, nominowanego lub indeksowanego do waluty obcej w związku z powstaniem przychodu z tytułu zastosowania ujemnego oprocentowania, co w konsekwencji winno doprowadzić do zaniechania poboru podatku dochodowego na podstawie § 1 ust. 2 rozporządzenia Ministra Finansów z 11 marca 2022 r. w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od niektórych dochodów (przychodów) związanych z kredytem hipotecznym udzielonym na cele mieszkaniowe.

W istocie zawarta w ramach ugody wypłata na Pana rzecz kwoty (…) PLN stanowi nadpłatę będącą efektem stosowania przez Bank w umowie niedozwolonych postanowień umownych (klauzul abuzywnych) odnoszących się do przeliczania kursów walut na podstawie tabel kursowych.

Podobny stan faktyczny był już przedmiotem interpretacji podatkowej w sprawie O113-KDIPT2-2.4011.136.2023.1.DA, 0115-KDIT2.4011.744.2022.1.AK oraz 0115- KDIT2.4011.437.2023.1.ŁS.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Reguły dotyczące opodatkowania

Zgodnie z treścią art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 226 ze zm.):

Źródła przychodów

Stosownie do art. 9 ust. 2 ww. ustawy:

Jak stanowi art. 11 ust. 1 cytowanej ustawy:

Za przychody należy zatem uznać każdą formę przysporzenia majątkowego, zarówno formę pieniężną jak i niepieniężną, w tym nieodpłatne świadczenia otrzymane przez podatnika.

Dla celów podatkowych przyjmuje się, że nieodpłatne świadczenie obejmuje każde działanie lub zaniechanie na rzecz innej osoby oraz wszystkie zdarzenia prawne i zdarzenia gospodarcze w działalności podmiotów, których skutkiem jest przysporzenie majątku innej osoby, mające konkretny wymiar finansowy.

W myśl art. 10 ust. 1 pkt 9 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Stosownie do art. 20 ust. 1 ww. ustawy:

Użycie w powyższym przepisie sformułowania „w szczególności”, wskazuje, że definicja przychodów z innych źródeł ma charakter otwarty i nie ma przeszkód, aby do tej kategorii zaliczyć również przychody inne niż wymienione wprost w przepisie art. 20 ust. 1 ustawy. O przychodzie podatkowym z innych źródeł będziemy mówić w każdym przypadku, kiedy u podatnika wystąpią realne korzyści majątkowe.

Umorzenie wierzytelności

Instytucja kredytu uregulowana została przepisami ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Prawo bankowe (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2488 ze zm.).

Zgodnie z treścią art. 69 ust. 1 ww. ustawy:

Otrzymanie kredytu i jego spłata na warunkach przewidzianych w umowie kredytowej są obojętne podatkowo. Przychód po stronie kredytobiorcy pojawia się w przypadku, kiedy dochodzi do umorzenia kredytu, jego części lub odsetek. Wtedy bowiem kredytobiorca osiąga konkretne przysporzenie majątkowe (przychód w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych).

Stosownie natomiast do treści art. 917 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1061 ze zm.):

Powołana definicja ugody pozwala wyróżnić elementy konstrukcyjne tej instytucji. Po pierwsze, ugoda jest zawierana w sytuacji, gdy między stronami stosunku prawnego istnieje niepewność albo spór, co do roszczeń wynikających z tego stosunku. Po drugie, celem zawarcia ugody jest uchylenie tej niepewności lub sporu. Wreszcie po trzecie, strony dążą do osiągnięcia celu przez wzajemne ustępstwa. Tak więc nieodłącznym elementem ugody są wzajemne ustępstwa stron. Poza tym, zarówno w doktrynie, jak i w orzecznictwie podkreśla się szczególną przyczynę prawną ugody. Oznacza to, że ugoda nie tworzy nowego stosunku prawnego, a jedynie odnosi się do istniejącego stosunku prawnego stanowiącego podstawę powództwa, a tym samym podstawę zawarcia ugody.

Należy w tym miejscu wyjaśnić, że umorzenie wierzytelności następuje w przypadku zwolnienia z długu, czyli zrzeczenia się przez wierzyciela z prawa do wierzytelności, bez uzyskania świadczenia ze strony dłużnika. Takie zrzeczenie się, pod warunkiem, że dłużnik je przyjmie, powoduje, że zobowiązanie wygasa.

Zgodnie bowiem z instytucją zwolnienia z długu uregulowaną w art. 508 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1061 ze zm.):

Tak więc, dla umorzenia wierzytelności koniecznym jest zgoda dłużnika (np. uzyskana w wyniku ugody, czy poprzez oświadczenie).

Poprawność powyższego stanowiska potwierdza wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 18 maja 2012 r., sygn. akt II FSK 2633/10, w którym Sąd wskazał, że „gdy dochodzi do umorzenia wierzytelności przez kredytodawcę nie jest istotne, czy u podstaw uzyskanego nieodpłatnego świadczenia leży umowa o zwolnienie z długu, czy też decyzja wierzyciela o rezygnacji z dochodzenia należności. Zasadnicze znaczenie ma bowiem to, że w następstwie takich zdarzeń dłużnik zostaje zwolniony z obowiązku spłaty zadłużenia. Po jego stronie powstaje tym samym przychód stanowiący równowartość umorzonej kwoty zobowiązania, którego nie musi już świadczyć na rzecz wierzyciela. Faktyczna rezygnacja wierzyciela z dochodzenia należności prowadzi więc do powstania przychodu, podobnie jak w przypadku zawarcia umowy o zwolnienie z długu, albowiem w każdym z tych przypadków po stronie dłużnika ustaje obowiązek spełnienia świadczenia. Należy bowiem zauważyć, że pojęcie „nieodpłatnego świadczenia” obejmuje wszystkie zjawiska gospodarcze i zdarzenia prawne, których następstwem jest uzyskanie korzyści kosztem innego podmiotu, lub te wszystkie zdarzenia prawne i zdarzenia gospodarcze, których skutkiem jest nieodpłatne, przysporzenie majątku tej osobie, mające konkretny wymiar finansowy”.

Tym samym, umorzoną Panu kwotę wierzytelności z tytułu zaciągniętego w 2007 r. kredytu, należy zakwalifikować do przychodu z innych źródeł, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9 w zw. z art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zaniechanie poboru podatku

Jednakże zgodnie z § 1 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 11 marca 2022 r. w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od niektórych dochodów (przychodów) związanych z kredytem hipotecznym udzielonym na cele mieszkaniowe (Dz. U. 2024 r. poz. 102):

Z kolei § 4 cytowanego rozporządzenia stanowi, że:

Natomiast w myśl § 3 komentowanego rozporządzenia:

Zgodnie z treścią ww. art. 21 ust. 25 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Zatem zaniechanie poboru podatku do umorzonych osobom fizycznym kwot wierzytelności z tytułu kredytów znajdzie zastosowanie, jeżeli zostaną spełnione łącznie następujące przesłanki:

1)kredyt był zaciągnięty na realizację inwestycji mieszkaniowej;

2)kredyt był udzielony przed dniem 15 stycznia 2015 r. przez podmioty uprawnione do udzielania kredytów na podstawie odrębnych ustaw;

3)kredyt był zabezpieczony hipotecznie;

4)kredytobiorca nie korzystał wcześniej z umorzenia zobowiązania z tytułu innego kredytu na własne cele mieszkaniowe zabezpieczonego hipotecznie;

5)ugoda ma zostać zawarta do końca 2024 r.

Przedstawił Pan informacje, z których wynika, że:

-w 2007 r. zaciągnął Pan kredyt denominowany do waluty CHF na wybudowanie domu jednorodzinnego (budowa własnego domu mieszkalnego);

-ww. kredyt to kredyt zaciągnięty na Pana cele mieszkaniowe. Mieszka Pan wraz z małżonką w przedmiotowej nieruchomości do chwili obecnej;

-ww. kredyt został zaciągnięty na realizację jednej inwestycji mieszkaniowej;

-ww. kredyt został zabezpieczony hipoteką na ww. nieruchomości;

-pozwem z lutego 2022 r. zostało zainicjowane przez Pana i Pana żonę postępowanie sądowe celem stwierdzenia nieważności ww. umowy kredytowej oraz zwrotu spłaconych należności m.in. w związku z występowaniem w umowie klauzul abuzywnych;

-zamierza Pan zawrzeć w 2024 r. ugodę z bankiem, na podstawie której bank umorzy całą pozostałą do spłaty kwotę wobec wszystkich kredytobiorców. Na umorzoną kwotę składa się tylko pozostały niewymagalny kapitał. Bank zobowiązuje się do zapłaty na rzecz Kredytobiorcy kwoty (…) PLN, w terminie 14 dni od dnia zawarcia Ugody, na poniższy rachunek bankowy. Ugoda nie precyzuje z jakiego dokładnie tytułu bank zwróci kwotę (…) PLN. Ugoda wskazuje tylko, że na podstawie umowy kredytu bank wypłacił kwotę (…) PLN a otrzymał kwotę (…) PLN. Zwracana kwota stanowi różnicę pomiędzy wypłaconymi a otrzymanymi przez bank środkami, zatem zwrot jest to zwrot całości nadpłaconego przez Pana kapitału i odsetek (zwrot wszystkich wpłat powyżej kwoty kapitału kredytu uiszczonych tytułem spłaty zadłużenia na rzecz banku, zawartych w ratach kredytu udzielonego w 2007 r.). Kwota (…) PLN stanowi różnicę pomiędzy spłaconymi przez Pana i Pana żonę środkami w kwocie (…) PLN, a kwotą pożyczonego kapitału w wysokości (…) PLN. Kwota (…) PLN oznacza całość nadpłaconego kapitału;

-w przeszłości nie korzystał Pan z zaniechania poboru podatku od kwot umorzonych wierzytelności z tytułu tego lub innego kredytu mieszkaniowego, o którym mowa w rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 11 marca 2022 r. w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od niektórych dochodów (przychodów) związanych z kredytem hipotecznym udzielonym na cele mieszkaniowe (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 592 ze zm.).

Pana skutki podatkowe z tytułu umorzenia wierzytelności

Mając na uwadze przedstawione we wniosku zdarzenie przyszłe oraz powołane przepisy prawa stwierdzić należy, że umorzenie w 2024 r. przez bank kwoty kredytu hipotecznego będzie stanowiło dla Pana przychód w rozumieniu art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, z tytułu nieodpłatnych świadczeń klasyfikowany do źródła, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9 w zw. z art. 20 ust. 1 ww. ustawy, podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

W stosunku do uzyskanego przez Pana przychodu związanego z umorzeniem ww. wierzytelności względem banku, znajdzie zastosowanie zaniechanie poboru podatku dochodowego od osób fizycznych na podstawie rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 11 marca 2022 r. w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od niektórych dochodów (przychodów) związanych z kredytem hipotecznym udzielonym na cele mieszkaniowe. W konsekwencji, nie będzie Pan zobowiązany do zapłaty podatku dochodowego od osób fizycznych od umorzonych przez bank ww. wierzytelności.

Podkreślić należy, że wobec treści § 4 cytowanego rozporządzenia, powyżej wymienione zaniechanie poboru podatku dochodowego od osób fizycznych będzie miało zastosowanie wówczas, gdy ugoda z bankiem, na mocy której dojdzie do ww. umorzenia wierzytelności, zostanie zawarta w okresie obowiązywania ww. rozporządzenia - obecnie stosownie do § 4 cytowanego rozporządzenia do dnia 31 grudnia 2024 r. W sytuacji zawarcia ugody z bankiem po tej dacie, zaniechanie poboru podatku dochodowego będzie miało zastosowanie tylko wówczas, jeżeli regulacje prawne zawarte w ww. rozporządzeniu, będą nadal obowiązywały (jeżeli stan prawny w kwestii, która jest przedmiotem Pana wniosku się nie zmieni).

Skutki podatkowe wypłaty przez bank ustalonej w ugodzie kwoty

Opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych podlega – co do zasady – każdy dochód osiągnięty przez osobę fizyczną.

Zgodnie natomiast z definicją dochodu jest nim nadwyżka przychodów ze źródła nad kosztami jego uzyskania. Pojęciem pierwotnym dla dochodu jest więc pojęcie przychodu. Ten z kolei definiowany jest przez ustawodawcę, czemu dał wyraz w art. 11 ust. 1, jako otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń. Niemniej jednak z definicji tej wywieść można również, że za przychody podatkowe mogą być uznane tylko takie świadczenia, które są określonym przyrostem majątkowym (zarówno zwiększającym aktywa jak i zmniejszającym pasywa) o charakterze definitywnym, nie mające charakteru zwrotnego.

O uzyskaniu przychodu w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym do osób fizycznych można więc mówić w każdej sytuacji, gdy podatnik, czy to na skutek otrzymania określonych wartości majątkowych (środków pieniężnych, świadczeń w naturze czy też innych nieodpłatnych świadczeń), czy też gdy na skutek określonego zdarzenia powodującego zmniejszenie jego zobowiązań wobec innych podmiotów, uzyskuje określone przysporzenie majątkowe.

Skoro – w przedmiotowej sprawie kwota w wysokości (…) PLN - jak Pan wskazał we wniosku i jego uzupełnieniu - jest kwotą stanowiącą różnicę pomiędzy spłaconymi przez Pana i Pana żonę środkami w kwocie (…) PLN, a kwotą pożyczonego kapitału w wysokości (…) PLN oraz stanowi - jak Pan wskazał - zwrot całości nadpłaconego przez Pana kapitału i odsetek (zwrot wszystkich wpłat powyżej kwoty kapitału kredytu uiszczonych tytułem spłaty zadłużenia na rzecz banku, zawartych w ratach kredytu udzielonego w 2007 r.), to otrzymanie tej kwoty nie spowoduje po Pana stronie dodatkowego przysporzenia majątkowego. Zatem należy uznać, że zwrot ten nie stanowi dla Pana przychodu.

W przypadku zwrotu świadczenia klient otrzymuje bowiem z powrotem swój kapitał – zwrot zapłaconych bankowi kwot. Nie ma zatem podstaw, aby zwróconą kwotę uznać za dochód podlegający opodatkowaniu. Dla celów podatkowych zwrot taki jest obojętny podatkowo.

W związku z powyższym, mając na uwadze powołane przepisy prawa oraz przedstawione we wniosku zdarzenie przyszłe, stwierdzić należy, że skoro wypłacone Panu środki pieniężne (całość nadpłaconego kapitału), które otrzyma Pan od banku w wyniku ugody, będą mieściły się w kwocie, którą wpłacił Pan do banku podczas spłaty kredytu hipotecznego, to ich otrzymanie nie spowoduje po Pana stronie dodatkowego przysporzenia majątkowego, wzrostu Pana majątku. W konsekwencji, pieniądze te, nie będą Pana przychodem w rozumieniu art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i ich uzyskanie nie spowoduje po Pana stronie obowiązku zapłaty podatku dochodowego.

Z powyższych przyczyn, odniesienie się do pytania oznaczonego we wniosku numerem 3, stało się bezprzedmiotowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Pan przedstawił i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Organ podkreśla, że procedura wydawania indywidualnych interpretacji przepisów prawa podatkowego nie podlega regułom przewidzianym dla postępowania podatkowego, czy kontrolnego. Organ wydający interpretacje opiera się wyłącznie na opisie stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego przedstawionego we wniosku – nie prowadzi postępowania dowodowego, w związku z czym nie jest obowiązany, ani uprawniony do oceny załączonych dokumentów. Postępowanie w sprawie wydania interpretacji indywidualnej ma na celu wyjaśnienie wątpliwości co do sposobu zastosowania przepisów prawa podatkowego materialnego do określonego stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego. Przedmiotem interpretacji wydanej na podstawie art. 14b ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.) jest sam przepis prawa. Rolą postępowania w sprawie wydania indywidualnej interpretacji przepisów podatkowych nie jest ustalanie stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego), stanowi to bowiem domenę ewentualnego postępowania podatkowego. To na podatniku ciąży obowiązek udowodnienia w toku tego postępowania okoliczności faktycznych, z których wywodzi on dla siebie korzystne skutki prawne. Organ nie prowadzi postępowania dowodowego, ograniczając się do analizy okoliczności podanych we wniosku. W stosunku do tych okoliczności wyraża swoje stanowisko, które zawsze musi być jednak ustosunkowaniem się do poglądu (stanowiska) prezentowanego w danej sprawie przez wnioskodawcę. Jeżeli zatem, przedstawione we wniosku zdarzenie przyszłe będzie różniło się od występującego w rzeczywistości, wówczas wydana interpretacja nie będzie Pana chroniła w zakresie przedstawionego zdarzenia przyszłego. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu opisu sprawy przedstawionego we wniosku, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

W odniesieniu do powołanych przez Pana interpretacji indywidualnych wskazać należy, że dotyczą one konkretnych, indywidualnych spraw podatników, osadzonych w określonym stanie faktycznym lub zdarzeniu przyszłym i tylko w tych sprawach rozstrzygnięcia w nich zawarte są wiążące, zatem nie mogą przesądzać o niniejszym rozstrzygnięciu.

Końcowo wskazać należy, że z uwagi na to, że interpretacje prawa podatkowego wydawane są w indywidualnej sprawie zainteresowanego, co wynika z art. 14b § 1 ustawy Ordynacja podatkowa – niniejsza interpretacja dotyczy wyłącznie Pana. Nie wywołuje skutków prawnych dla innych osób (np. Pana żony).

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pan do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.