Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

25 października 2024 r. wpłynął Państwa wniosek wspólny z 23 października 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej. Uzupełnili go Państwo – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 17 grudnia 2024 r. (data wpływu 20 grudnia 2024 r.). Treść wniosku jest następująca:

Zainteresowani, którzy wystąpili z wnioskiem

1)Zainteresowany będący stroną postępowania: (...)

2)Zainteresowana niebędąca stroną postępowania: (...)

Opis stanu faktycznego

Dnia 21 kwietnia 2008 r. … i … oraz … z siedzibą w … (obecnie: … z siedzibą w …) zawarli Umowę kredytu mieszkaniowego … … (nowy nr umowy kredytu po zmianie podmiotowej po stronie Banku …), zgodnie z którą Bank udzielił Wnioskodawcom kredytu na zasadach określonych w Umowie.

Kredyt hipoteczny został udzielony i przeznaczony na cel mieszkaniowy. Zawarta umowa kredytu stanowiła umowę kredytu denominowanego kursem CHF. Na podstawie umowy kredytu … i … wypłacono dnia 23 maja 2008 r. kwotę 113 138,17 CHF, co stanowiło równowartość 230 000 zł. Sposobem zabezpieczenia spłaty kredytu była hipoteka kaucyjna do kwoty 369 147 zł 22 gr, ustanowiona na rzecz Banku na nieruchomości stanowiącej lokal mieszkalny. Kolejnymi sposobami zabezpieczenia kredytu miały być cesja na rzecz Banku praw umowy ubezpieczenia nieruchomości od ognia i innych zdarzeń losowych potwierdzona przez ubezpieczyciela. Okres kredytowania wynosił od 18 kwietnia 2008 r. do 10 marca 2046 r., zaś ilość rat kapitałowo-odsetkowych ustalona została na 455.

W związku z tym, że zawarta przez Kredytobiorców Umowa z Bankiem zawierała niedozwolone klauzule przeliczeniowe, w dniu 23 czerwca 2022 r. … i … wytoczyli przeciwko … z siedzibą w …, powództwo o ustalenie, że umowa kredytu mieszkaniowego … nr … z dnia 21 kwietnia 2008 r. jest nieważna i zasądzenie od Pozwanego na rzecz Powodów kwoty 184 555 zł 98 gr (słownie: sto osiemdziesiąt cztery tysiące pięćset pięćdziesiąt pięć złotych 98/100) oraz kwoty 6 004,70 CHF (słownie sześć tysięcy cztery franki szwajcarskiej 70/100) wraz z odsetkami za opóźnienie w wysokości ustawowej liczonymi od dnia 7 maja 2022 r. do dnia zapłaty z tytułu zwrotu na podstawie art. 410 §1 k.c. w zw. z art 405 k.c. rat kapitałowo-odsetkowych, uiszczonych przez … i … na rzecz … (obecnie: …), w okresie od 21 kwietnia 2008 r. do 1 marca 2022 r. Po przeliczeniu na złotówki kwota 6 004,70 CHF wyniosła 16 747 zł 18 gr, a zatem żądana kwota wynosiła łącznie 201 303 zł 16 gr (184 555 zł 98 gr+16 747 zł 18 gr).

… i … stali na stanowisku, że zawarta umowa kredytu z … (obecnie …) jest nieważna w całości. Spór toczył się przed Sądem Okręgowym w …, I Wydział Cywilny, sygn. akt …. Spór z … zakończył się zawarciem w dniu 23 lipca 2024 r. Ugody Pozasądowej i wycofaniem w związku z tym powództwa.

Wnioskodawcy w okresie od dnia 21 kwietnia 2008 r. do dnia 1 marca 2022 r. spłacili raty kapitałowo-odsetkowe na rzecz … w wysokości 201 303 zł 16 gr, co wynika z treści zaświadczenia … z dnia 2 marca 2022 r. o udzieleniu kredytu hipotecznego, określającego wysokość wypłaconego kredytu w PLN, wysokość spłat kapitału oraz odsetek od kredytu hipotecznego w ww. okresie, a także zawierającego informację o historii zmian oprocentowania kredytu Powoda. Ponadto, w okresie od 2 marca 2022 r. do 23 lipca 2024 r. (czyli do dnia zawarcia ugody pozasądowej), Wnioskodawcy spłacili na rzecz … kolejne raty kapitałowo-odsetkowe w wysokości 34 706 zł 44 gr. Łącznie Wnioskodawcy w okresie od 21 kwietnia 2008 r. do 23 lipca 2024 r. spłacili raty kapitałowo-odsetkowe na rzecz Banku w wysokości 236 009 zł 60 gr.

W ramach ugody kredyt został rozliczony tak, jakby od daty zawarcia umowy był kredytem złotowym udzielonym na warunkach opisanych w postanowieniach Ugody z zachowaniem:

1)pozostałych parametrów kredytu wynikających z Umowy, tj. okresu kredytowania — 30 lat, licząc od daty zawarcia Umowy oraz formy spłaty kredytu w ratach annuitetowych,

2)poniesionych opłat, prowizji i składek ubezpieczeniowych.

Warunki udzielenia kredytu złotowego zostały określone w sposób następujący:

1)kwota kredytu (kapitał) stanowiła sumę kwot wypłaconych tytułem kredytu i wynosiła 230 000 zł, jeśli jakakolwiek część wypłaty nastąpiła w CHF, Bank przeliczył ją na walutę polską po średnim kursie Narodowego Banku Polskiego z dnia wypłaty;

2)oprocentowanie kredytu według zmiennej stopy procentowej zostało ustalone jako suma wskaźnika referencyjnego WIBOR 3M i marży w wysokości 1,47%; w dniu wypłaty kredytu lub pierwszej transzy kredytu oprocentowanie wynosiło 7,92% zaś wartość wskaźnika referencyjnego WIBOR 3M z dnia wypłaty kredytu lub pierwszej transzy kredytu wynosiła 6,45%. Pierwszy okres obowiązywania wskaźnika referencyjnego WIBOR 3M obowiązywał od dnia wypłaty kredytu lub pierwszej transzy i mógł być krótszy niż kolejne okresy trzymiesięczne wyznaczane w dniu wymagalności raty kredytu i odsetek; kolejne trzymiesięczne okresy obowiązywania wskaźnika referencyjnego kończyły się w dniu poprzedzającym dzień, który datą odpowiada dniowi, w którym rozpoczął się poprzedni trzymiesięczny okres obowiązywania wskaźnika referencyjnego, z uwzględnieniem zasad liczenia terminów oznaczonych w miesiącach, przewidzianych w przepisach Kodeksu cywilnego;

3)wysokość marży, o której mowa w pkt 2, odpowiada wysokości marży kredytów mieszkaniowych ponad średnią wartość WIBOR dla miesiąca, w którym została zawarta Umowa.

Rozliczenie dotychczas spłaconych rat kredytu udzielonego na podstawie Umowy na poczet kredytu w złotych, zgodnie z Ugodą, następowała w ten sposób, że wartość spłat dokonanych na podstawie Umowy została zaliczona w pierwszej kolejności na poczet rat odsetkowych, a następnie rat kapitałowych kredytu w złotych. Powstała nadwyżka pomniejsza kapitał do spłaty kredytu, od którego naliczane są kolejne odsetki, a niedobór powiększa kapitał do spłaty, od którego naliczane są kolejne odsetki. Odsetki bieżące od ostatniej spłaty raty podlegają rozliczeniu do dnia zawarcia Ugody na zasadach określonych w § 1 ust. 6 pkt 2 Ugody.

Po zmianie waluty zadłużenia na walutę polską Strony w ramach Ugody uzgodniły, iż kredyt udzielony na podstawie Umowy został spłacony, zaś … zwolnił Kredytobiorcę z długu w kwocie 271 303 zł 01 gr, na który składa się kwota kapitału w wysokości 271 058 zł 20 gr i kwota odsetek bieżących w wysokości 244 zł 81 gr. Tym samym, Bank uznał kredyt za spłacony i wskazał, że nie będzie zgłaszał roszczeń w stosunku do Kredytobiorców w związku z Umową kredytu.

W związku z tym, że w treści Ugody w zakresie warunków udzielenia kredytu określono, że kwota kredytu wynosiła 230 000 zł, a Kredytobiorcy w okresie od 21 kwietnia 2008 r. do dnia 23 lipca 2024 r (czyli do dnia zawarcia Ugody) spłacili raty kapitałowo-odsetkowe na rzecz Banku w wysokości 236 009 zł 60 gr, to powstała nadpłata należna Wnioskodawcom, która na dzień zawarcia Ugody wynosi 6 009 zł 60 gr.

Ponadto, Bank zgodnie z § 5 ust. 4 zawartej Ugody, zobowiązał się, że „w terminie 21 dni od daty podpisania Ugody, wypłaci Kredytobiorcy kwotę dodatkową 6.000,00 PLN (słownie, sześć tysięcy złotych polskich 00/100) na rachunek należący do Pana … nr …, PESEL: … prowadzony przez … Kredytobiorca przyjmuje do wiadomości, że w związku z wypłatą ww. kwoty powstaje po jego stronie przychód, a na Banku ciąży wypełnianie obowiązku informacyjnego (tj. sporządzenie Informacji PIT-11”.

Wyżej wymieniona kwota została już wypłacona przez Bank na rzecz Kredytobiorców.

… i … przy zawarciu umowy kredytu i przy zawarciu umowy ugody działali jako osoby fizyczne nieprowadzące działalności gospodarczej.

Zdaniem Wnioskodawców, w związku z zawartą 23 lipca 2024 r. ugodą pozasądową strony dokonały zmiany waluty zadłużenia na walutę polską, w wyniku której przeprowadzono rozliczenie dotychczas spłaconych rat kredytu udzielonego na podstawie Umowy, na poczet kredytu w złotych. Po zmianie waluty zadłużenia na walutę polską strony uzgodniły, że Wnioskodawcy spłacili już zadłużenie wobec …, ponieważ pozostająca kwota zadłużenia została umorzona przez Bank. Ponadto, Wnioskodawcom na mocy ugody przyznano dodatkową kwotę 6 000 zł. Bank zwolnił Wnioskodawców z długu (umorzył zadłużenie kredytobiorców) w zakresie kwoty kapitału i odsetek bieżących w łącznej kwocie 271 303 zł 01 gr.

W ugodzie wskazano, że Wnioskodawcy otrzymają od … PIT-11. Wnioskodawcy mają wątpliwości, jakie kwoty przychodu powinny być wskazane w PIT-11.

W wyniku zawartej Ugody strony dokonały zmiany waluty zadłużenia i na tej podstawie po uprzednim rozliczeniu kredytu w walucie polskiej, uzgodniły, że kredyt został spłacony w całości. Po zmianie waluty kredytu, kwota spłaty dokonywana w CHF (uwzględniająca kapitał oraz odsetki bankowe) została rozliczona w walucie polskiej tak, jakby od daty zawarcia umowy kredytu stanowiła kredyt złotówkowy. Zawarta ugoda zakładała więc jedynie konwersję waluty kredytu na złotówki. Na skutek tej operacji technicznej wartość spłaconego dotychczas przez kredytobiorców kapitału oraz należnych od niego odsetek bankowych została rozliczona według kursu CHF z dnia dokonywania spłaty, z rozbiciem na kwotę kapitału oraz należnych na rzecz Banku odsetek. Techniczna operacja polegająca na zmianie waluty zadłużenia pozwoliła jedynie na określenie kwoty kapitału i odsetek w CHF oraz w walucie polskiej.

Niezależnie od wyżej wymienionych postanowień Strony postanowiły, że Bank w terminie 21 dni od daty podpisania Ugody, wypłaci Wnioskodawcom dodatkową kwotę w wysokości 6 000 zł. Dodatkowa, należna Stronom Ugody kwota 6 000 zł wynikała z oferty Ugody przedstawionej przez Bank w trakcie procesu negocjowania jej warunków. W celu skłonienia Wnioskodawców do polubownego i szybkiego zakończenia sporu, Bank zaproponował dokonanie na rzecz Wnioskodawców umorzenia dotychczasowego długu w kwocie 271 303 zł 01 gr, a także wypłacenie dodatkowej kwoty 6 000 zł (skalkulowanej jako suma rat kapitałowo-odsetkowych uiszczonych przez … i … na rzecz … w okresie od 2 marca 2022 r. do 23 lipca 2024 r., czyli do dnia zawarcia Ugody pozasądowej). W zawartej Ugodzie Bank wskazał, że sporządzi dla właściwych organów podatkowych oraz dla Strony informację PIT-11, wskazując, że Wnioskodawcy osiągnęli przychód, o którym mowa w art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, m.in. w kwocie 6 000 zł stanowiącej kwotę dodatkową (jako inny przychód z Ugody).

Bank podlegał nadzorowi właściwego organu nadzoru i był uprawniony do udzielenia kredytów na podstawie odrębnych ustaw regulujących zasady jego funkcjonowania.

Dodatkowa kwota w wysokości 6 000 zł nie stanowi dla Wnioskodawców przysporzenia ponad kwoty uiszczane tytułem spłaty kredytu hipotecznego.

W uzupełnieniu wniosku wskazano, że zgodnie z umową wszyscy kredytobiorcy odpowiadają za spłatę kredytu solidarnie. Ze środków uzyskanych na podstawie umowy kredytu hipotecznego z dnia 21 kwietnia 2008 r., Wnioskodawcy nabyli lokal mieszkalny stanowiący odrębną własność położony w … przy ul. … Lokal mieszkalny nabyli na podstawie umowy sprzedaży z dnia 21 maja 2008 r. Na podstawie umowy sprzedaży z 21 maja 2008 r. nabyli prawo własności przedmiotowego lokalu mieszkalnego. Mieszkanie to sprzedali 9 lutego 2015 r. Kredyt został w całości przeznaczony na sfinansowanie zakupu lokalu mieszkalnego w … przy ul. …. Od dnia 9 lutego 2015 r. Wnioskodawcy nie są właścicielami ani współwłaścicielami mieszkania położonego w … przy ul. …. We wskazanej nieruchomości realizowali własne cele mieszkaniowe.

Kredyt został przeznaczony na realizację jednej inwestycji mieszkaniowej.

Ugoda pozasądowa z bankiem została podpisana 23 lipca 2024 r. Ugoda została zawarta na podstawie przepisów prawa cywilnego (stanowiła ugodę w rozumieniu art. 917 kodeksu cywilnego). Ugoda została zawarta między Wnioskodawcami (jako kredytobiorcami) a ... z siedzibą w … (jako kredytodawcą).

Kwota dodatkowa w kwocie 6 000 zł stanowi zwrot nadpłaconych przez Wnioskodawców rat kapitałowo-odsetkowych, a więc stanowi zwrot wpłaconych przez Nich środków tytułem spłaty rat kredytu. Jak wskazano we wniosku, kwota kredytu wynosiła 230 000 zł, a w okresie od 21 kwietnia 2008 r. do dnia 23 lipca 2024 r. (czyli do dnia zawarcia Ugody), Wnioskodawcy spłacili raty kapitałowo-odsetkowe na rzecz Banku w wysokości 236 009 zł 60 gr. Tym samym, nadpłata ponad wypłaconą kwotę kapitału kredytu na dzień zawarcia Ugody wynosiła 6 009 zł 60 gr. Bank zwrócił kwotę 6 000 zł, która zawierała się w kwocie 6 009 zł 60 gr (kwota nadpłaconego kredytu). W ugodzie w § 5 ust. 4 wskazano: „Bank, w terminie 21 dni od daty podpisania Ugody, wypłaci Kredytobiorcy kwotę dodatkową 6.000,00 PLN (słownie: sześć tysięcy złotych polskich 00/100) na rachunek należący do Pana … numer …, PESEL: … prowadzony przez ... Kredytobiorca przyjmuje do wiadomości, że w związku z wypłatą ww. kwoty powstaje po jego stronie przychód, a na Banku ciąży wypełnienie obowiązku informacyjnego (tj. sporządzenie informacji PIT-11)”. Tym samym ugoda określa wyłącznie kwotę 6 000 zł jako kwotę dodatkową, nie określając charakteru przedmiotowego świadczenia. Jak wskazano we wniosku, kwota kredytu wynosiła 230 000 zł, a w okresie od 21 kwietnia 2008 r. do dnia 23 lipca 2024 r. (czyli do dnia zawarcia Ugody) Wnioskodawcy spłacili raty kapitałowo-odsetkowe na rzecz Banku w wysokości 236 009 zł 60 gr. Tym samym nadpłata ponad wypłaconą kwotę kapitału kredytu na dzień zawarcia Ugody wynosiła 6 009 zł 60 gr. Bank zwrócił kwotę 6 000 zł, która zawierała się w kwocie 6 009 zł 60 gr (kwota nadpłaconego kredytu). Tym samym kwota dodatkowa została określona na podstawie dokonanej przez Wnioskodawców nadpłaty kredytu.

Wnioskodawcy nie znają wewnętrznych przepisów banku (bank Wnioskodawców z nimi nie zapoznał), jak również w Ich ocenie nie mają one znaczenia dla oceny charakteru kwoty dodatkowej.

Raty kredytu były spłacane przez Wnioskodawcę i Jego żonę …. Omyłkowo wskazano we wniosku na ….

Pytanie

Czy przyznana Wnioskodawcom przez Bank w wyniku zawartej Ugody kwota dodatkowego zwrotu (nadpłaty) w wysokości 6 000 zł stanowi przychód, o którym mowa w art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i powinna podlegać opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych?

Państwa stanowisko w sprawie

W ocenie Zainteresowanych, zapewniona przez Bank w wyniku zawartej Ugody kwota dodatkowego zwrotu (kwota nadpłaty) w wysokości 6 000 zł:

-nie stanowi dla Nich przychodu, o którym mowa w art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a tym samym

-z tytułu otrzymania tej kwoty nie powstanie dla Nich dochód, o którym mowa w art. 9 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, co za tym idzie, przyznana w wyniku Ugody kwota 6 000 zł nie podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, gdyż nie stanowi dodatkowego przysporzenia majątkowego dla Wnioskodawców, a jedynie jest umówionym w wyniku prowadzonej negocjacji z Bankiem zwrotem uprzednio dokonanych przez Nich wpłat na poczet rat kapitałowo-odsetkowych z tytułu zaciągniętego kredytu mieszkaniowego.

Powyższe wyklucza uznanie otrzymanej przez Wnioskodawców kwoty jako przychodu w rozumieniu art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Uzasadnienie stanowiska Wnioskodawców

Pojęcie przychodu na gruncie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Zgodnie z art. 11 ust. 1 ww. ustawy, przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9, 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, pkt 11, art. 19, art. 25b, art. 30ca, art. 30da i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowymi pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Zasadniczo, ustawodawca przyjął, że przychodami są:

-pieniądze i wartości pieniężne, które zostały otrzymane przez podatnika, tj. takie pieniądze i wartości pieniężne, które podatnik rzeczywiście „dostał, odebrał, zainkasował, objął w posiadanie”;

-pieniądze i wartości pieniężne, które zostały postawione do dyspozycji podatnika, tj. takie przysporzenia, które zostały mu faktycznie udostępnione/przekazane do odbioru; takie pieniądze i środki pieniężne, które podatnik ma możliwość włączyć do swojego władztwa, a więc ma możliwość skorzystania z tychże pieniędzy i wartości pieniężnych i nie jest to uzależnione od dodatkowej zgody osoby stawiającej określone pieniądze i wartości pieniężne do dyspozycji podatnika.

Pojęcie przychodu wiąże się zatem z przysporzeniem majątkowym po stronie podatnika, z wartością wchodzącą do jego majątku.

Przychodami w rozumieniu art. 11 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych mogą być tylko takie świadczenia, które nie mają charakteru zwrotnego. Skoro bowiem przychód jest określonym przyrostem majątkowym po stronie podatnika, jego otrzymanie musi mieć charakter definitywny.

Instytucja kredytu uregulowana została przepisami ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Prawo bankowe (t. j. Dz.U. z 2022 r. poz. 2324 ze zm.).

Zgodnie z treścią art. 69 ust. 1 ww. ustawy, przez umowę kredytu bank zobowiązuje się oddać do dyspozycji kredytobiorcy na czas oznaczony w umowie kwotę środków pieniężnych z przeznaczeniem na ustalony cel, a kredytobiorca zobowiązuje się do korzystania z niej na warunkach określonych w umowie, zwrotu kwoty wykorzystanego kredytu wraz z odsetkami w oznaczonych terminach spłaty oraz zapłaty prowizji od udzielonego kredytu.

Otrzymanie kredytu i jego spłata na warunkach przewidzianych w umowie kredytowej są neutralne podatkowo.

O uzyskaniu przychodu w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych można więc mówić w każdej sytuacji, gdy podatnik, czy to na skutek otrzymania określonych wartości majątkowych (środków pieniężnych, świadczeń w naturze czy też innych nieodpłatnych świadczeń), czy też gdy na skutek określonego zdarzenia powodującego zmniejszenie jego zobowiązań wobec innych podmiotów, uzyskuje określone przysporzenie majątkowe.

Zgodnie z Ugodą zawartą między Bankiem a Zainteresowanymi, nastąpił de facto zwrot nienależnie pobranych przez Bank świadczeń, tj. zwrot wpłaconych rat kapitałowo-odsetkowych. Należy mieć na względzie, że Zainteresowani wystąpili przeciwko Bankowi z pozwem o ustalenie nieważności Umowy kredytu i zapłatę uiszczonych w wykonaniu nieważnej Umowy rat kapitałowo-odsetkowych. Na dzień zawarcia Ugody, czyli 23 lipca 2024 r. łączne wpłaty z tytułu rat kapitałowo-odsetkowych na rzecz … w wykonaniu nieważnej Umowy kredytu opiewały na kwotę 236 009 zł 60 gr. Zatem, Wnioskodawcy spłacili na rzecz Banku więcej środków niż uruchomiony kapitał kredytu, który wynosił, zgodnie z treścią Ugody, 230 000 zł. Zatem, realna nadpłata nad wypłaconą kwotę kapitału przez … wyniosła 6 009 zł 60 gr. W drodze Ugody Bank zgodził się umorzyć pozostałą do spłaty (według Banku) niewielką kwotę kredytu oraz zwrócić Wnioskodawcom część uiszczonych przez Nich, ponad uruchomiony kapitał kredytu, rat kredytu, tj. kwotę 6 000 zł (którą Bank w Ugodzie określił jako „kwotę dodatkową”). Zatem Bank, wykonując Ugodę, dokonał de facto zwrotu kwoty nadpłaty w wysokości mniejszej niż rzeczywista nadpłata, którą technicznie określił jako „kwotę dodatkową” w wysokości 6 000 zł.

Wobec powyższego, wskazać należy, że dodatkowe świadczenie pieniężne w kwocie 6 000 zł, które Bank zwrócił Wnioskodawcom, nie stanowi dla Nich przychodu, o którym mowa w art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Czynność ta nie spowodowała uzyskania przez Nich przysporzenia majątkowego ani wzrostu Ich majątku. Przyznana Wnioskodawcom kwota jest zwrotem uprzednio dokonanych wpłat, które nienależnie wpłacili wcześniej do Banku.

Tym samym Zainteresowani stoją na stanowisku, że nie będą mieli obowiązku rozliczenia tych środków dla celów podatkowych.

Należy zauważyć, że podobne stanowisko zajął:

-Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji indywidualnej z dnia 28 lipca 2023 r., Nr 0114-KDIP3-2.4011.609.2023.2.AC oraz

-Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji indywidualnej z dnia 11 czerwca 2024 r., Nr 0113-KDIPT2-2.4011.346.2024.2.ACZ.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 226 ze zm.):

Powołany przepis wyraża tzw. zasadę powszechności opodatkowania. Regułą jest, że każdy dochód osiągnięty przez osobę fizyczną podlega opodatkowaniu, wyjątkiem zaś jest sytuacja, gdy dochód opodatkowaniu nie podlega. Wyjątki od omawianej zasady dotyczą:

·dochodów, które zostały wprost wymienione przez ustawodawcę w art. 21, 52, 52a i 52c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych jako zwolnione z podatku oraz

·dochodów, od których zaniechano poboru podatku w drodze rozporządzenia ministra właściwego do spraw finansów publicznych wydanego na podstawie art. 22 ustawy Ordynacja podatkowa (rozporządzenie takie może być wydane w przypadkach uzasadnionych interesem publicznym lub ważnym interesem podatników).

W myśl art. 9 ust. 1a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Stosownie do art. 9 ust. 2 ww. ustawy:

Z kolei jak stanowi art. 11 ust. 1 ww. ustawy:

Jak wynika z art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawodawca przyjął zasadę, że przychodem są:

·pieniądze i wartości pieniężne, które zostały otrzymane przez podatnika – tj. takie pieniądze i wartości pieniężne, które podatnik rzeczywiście „dostał, odebrał, zainkasował, objął w posiadanie”;

·pieniądze i wartości pieniężne, które zostały postawione do dyspozycji podatnika – tj. takie przysporzenia, które zostały mu faktycznie udostępnione/przekazane do odbioru; takie pieniądze i środki pieniężne, które podatnik ma możliwość włączyć do swojego władztwa, a więc ma możliwość skorzystania z tychże pieniędzy i wartości pieniężnych i nie jest to uzależnione od dodatkowej zgody osoby stawiającej określone pieniądze i wartości pieniężne do dyspozycji podatnika.

Pojęcie przychodu wiąże się zatem z przysporzeniem majątkowym po stronie podatnika, z wartością wchodzącą do jego majątku. Przychodami w rozumieniu art. 11 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych mogą być tylko takie świadczenia, które nie mają charakteru zwrotnego. Skoro bowiem przychód jest określonym przyrostem majątkowym po stronie podatnika, jego otrzymanie musi mieć charakter definitywny.

Za przychody należy zatem uznać każdą formę przysporzenia majątkowego, zarówno formę pieniężną jak i niepieniężną, w tym nieodpłatne świadczenia otrzymane przez podatnika.

Dla celów podatkowych przyjmuje się, że nieodpłatne świadczenie obejmuje każde działanie lub zaniechanie na rzecz innej osoby oraz wszystkie zdarzenia prawne i zdarzenia gospodarcze w działalności podmiotów, których skutkiem jest przysporzenie majątku innej osoby, mające konkretny wymiar finansowy.

Ustawodawca tworząc system opodatkowania dochodów osób fizycznych miał na względzie, że przysporzenia uzyskiwane przez osoby fizyczne mogą być skutkiem różnych rodzajów czynności i zdarzeń. Stworzył więc klasyfikację tych przysporzeń w oparciu o kryterium źródła przychodów i system ich opodatkowania uwzględniający specyfikę poszczególnych źródeł przychodów. W języku powszechnym mianem „źródła” określane jest „to, co stanowi początek czegoś”, „przyczyna czegoś”, a synonimami tego pojęcia są m.in. czynnik sprawczy, powód, pochodzenie.

Źródła przychodów

Źródła przychodów zostały określone przez ustawodawcę w art. 10 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. I tak zgodnie z ww. przepisem:

Przychody z poszczególnych źródeł przychodów i zasady ich ustalania zostały uregulowane w art. 12-20 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Stosownie do art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Użycie w powyższym przepisie sformułowania „w szczególności”, wskazuje, że definicja przychodów z innych źródeł ma charakter otwarty i nie ma przeszkód, aby do tej kategorii zaliczyć również przychody inne niż wymienione wprost w przepisie art. 20 ust. 1 ww. ustawy. O przychodzie podatkowym z innych źródeł będziemy mówić w każdym przypadku, kiedy u podatnika wystąpią realne korzyści majątkowe.

Skutki podatkowe wypłaty przez bank „dodatkowej kwoty”

Powzięli Państwo wątpliwość, czy zwrócona Państwu „dodatkowa kwota” stanowi przychód podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Instytucja kredytu uregulowana została przepisami ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Prawo bankowe (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1646).

Zgodnie z treścią art. 69 ust. 1 ww. ustawy:

Podkreślić należy, że otrzymanie kredytu i jego spłata na warunkach przewidzianych w umowie kredytowej są obojętne podatkowo. Przychód po stronie kredytobiorcy pojawia się w przypadku, kiedy dochodzi do umorzenia kredytu, jego części lub odsetek. Wtedy bowiem, kredytobiorca osiąga konkretne przysporzenie majątkowe (przychód w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych).

Zgodnie natomiast z definicją dochodu jest nim nadwyżka przychodów ze źródła nad kosztami jego uzyskania. Pojęciem pierwotnym dla dochodu jest więc pojęcie przychodu. Ten z kolei definiowany jest przez ustawodawcę, czemu dał wyraz w art. 11 ust. 1, jako otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń. Niemniej jednak z definicji tej wywieść można również, że za przychody podatkowe mogą być uznane tylko takie świadczenia, które są określonym przyrostem majątkowym (zarówno zwiększającym aktywa jak i zmniejszającym pasywa) o charakterze definitywnym, nie mające charakteru zwrotnego. Wtedy bowiem kredytobiorca osiąga konkretne przysporzenie majątkowe (przychód w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych).

O uzyskaniu przychodu w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym do osób fizycznych można więc mówić w każdej sytuacji, gdy podatnik, czy to na skutek otrzymania określonych wartości majątkowych (środków pieniężnych, świadczeń w naturze czy też innych nieodpłatnych świadczeń), czy też gdy na skutek określonego zdarzenia powodującego zmniejszenie jego zobowiązań wobec innych podmiotów, uzyskuje określone przysporzenie majątkowe.

Skoro – w przedmiotowej sprawie „kwota dodatkowa” jest zwrotem nadpłaconych rat kapitałowo-odsetkowych, to otrzymanie tej kwoty nie spowoduje po Państwa stronie dodatkowego przysporzenia majątkowego. Zatem należy uznać, że zwrot ten nie stanowi dla Państwa przychodu.

Czynność ta nie spowodowała uzyskania przez Państwa przysporzenia majątkowego, wzrostu Państwa majątku. Otrzymana przez Państwo kwota stanowi zwrot własnych pieniędzy, które nienależnie wpłacili Państwo wcześniej do banku.

W przedstawionym stanie faktycznym uzyskana przez Państwa kwota dodatkowa wynikająca z zawartej ugody nie jest przychodem w rozumieniu art. 11 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, klasyfikowanym do źródła, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9 w zw. z art. 20 ust. 1 ww. ustawy i nie podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Tym samym, nie mają Państwo obowiązku rozliczenia tych środków pieniężnych dla celów podatkowych.

W konsekwencji, Państwa stanowisko, należało uznać za prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązuje w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Należy zastrzec, że interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem wniosku w kontekście przedstawionego pytania i własnego stanowiska, natomiast nie rozstrzyga innych kwestii wynikających z opisu sprawy, które nie były przedmiotem pytania oraz własnego stanowiska w sprawie oceny prawnej.

Procedura wydawania indywidualnych interpretacji przepisów prawa podatkowego nie podlega regułom przewidzianym dla postępowania podatkowego, czy kontrolnego. Organ wydający interpretację indywidualną w trybie art. 14b ustawy Ordynacja podatkowa, opiera się wyłącznie na opisie stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego podanego we wniosku – nie prowadzi postępowania dowodowego. Należy wskazać, że przy wydawaniu niniejszej interpretacji tutejszy Organ dokonał wyłącznie analizy okoliczności podanych we wniosku. Rolą postępowania w sprawie wydania indywidualnej interpretacji przepisów podatkowych nie jest bowiem ustalanie, czy przedstawiony we wniosku stan faktyczny jest zgodny ze stanem rzeczywistym. Ustalenie stanu rzeczywistego stanowi domenę ewentualnego postępowania podatkowego. To na podatniku ciąży obowiązek udowodnienia w toku tego postępowania okoliczności faktycznych, z których wywodzi on dla siebie korzystne skutki prawne.

Wyjaśnić również należy, że wydając interpretacje w trybie ww. przepisu Organ nie odnosi się do kwot i nie dokonuje wyliczeń. Zgodnie bowiem z zasadą samoopodatkowania, obowiązującą w polskim systemie podatkowym, na podatniku spoczywa obowiązek dokonania oceny własnej sytuacji prawnopodatkowej, a po jej dokonaniu zachowania się zgodnie z przepisami prawa podatkowego, bowiem prawidłowość takiego wyliczenia podlega weryfikacji przez organ podatkowy w postępowaniu podatkowym.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego. Z funkcji ochronnej będą mogli skorzystać Ci z Państwa, którzy zastosują się do interpretacji

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Pan … (Zainteresowany będący stroną postępowania – art. 14r § 2 Ordynacji podatkowej) ma prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w …. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 w związku z art. 14r Ordynacji podatkowej.