Temat interpretacji
Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe
Szanowny Panie,
stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest prawidłowe.
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
12 października 2024 r. wpłynął Pana wniosek z 12 października 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy skutków podatkowych umorzenia wierzytelności z tytułu kredytu hipotecznego. Uzupełnił go Pan – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 4 grudnia 2024 r. (data wpływu 4 grudnia 2024 r.).
Treść wniosku jest następująca:
Opis zdarzenia przyszłego
Status rezydencji podatkowej:
Od 13 listopada 2004 roku nie mieszka Pan w Polsce. Od 2014 roku przebywa Pan na stałe w Zjednoczonych Emiratach Arabskich (ZEA), gdzie posiada Pan status rezydenta podatkowego zgodnie z przepisami lokalnymi oraz umową o unikaniu podwójnego opodatkowania zawartą pomiędzy Polską a ZEA. Posiada Pan 10-letnią Złotą Wizę rezydencką w ZEA, potwierdzającą Pana status podatkowy.
Sytuacja podatkowa w Polsce:
W Polsce rozlicza się Pan wyłącznie z dochodów uzyskiwanych z wynajmu trzech mieszkań, które są opodatkowane zgodnie z polskim prawem. Poza tym, nie osiąga Pan innych przychodów na terytorium Polski.
Ugody z Bankiem (…):
Jest Pan stroną ugód z Bankiem (…) dotyczących kredytów hipotecznych denominowanych w CHF, zawartych na podstawie umów nr:
·(…)/2007
·(…)/2006
·(…)/2007
·(…)/2007
Na mocy tych ugód, Bank (…) zgodził się na umorzenie Pana zadłużenia w wysokości 1.225.342 zł, co formalnie stanowi przychód po Pana stronie.
Umowa o unikaniu podwójnego opodatkowania:
Zgodnie z obowiązującą umową o unikaniu podwójnego opodatkowania pomiędzy Polską a Zjednoczonymi Emiratami Arabskimi (Dz. U. 1994 nr 81 poz. 373), przychody wynikające z umorzenia długu powinny być opodatkowane w kraju rezydencji podatkowej, czyli w Pana przypadku w ZEA.
Zgodnie z treścią tej umowy, dochody tego typu powinny podlegać opodatkowaniu zgodnie z przepisami kraju rezydencji, a nie w kraju, w którym zawarto umowę kredytową i ugodę.
Brak obowiązku podatkowego w Polsce:
Od 13 listopada 2004 roku nie przebywa Pan na stałe w Polsce. W związku z Pana stałym miejscem zamieszkania w ZEA oraz przepisami umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania, dochód z tytułu umorzenia długu nie podlega opodatkowaniu w Polsce.
Uzupełnienie opisu sprawy
Posiada Pan w Polsce ograniczony obowiązek podatkowy, zgodnie z art. 3 ust. 2a ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych. Nie mieszka Pan w Polsce od dnia 14 listopada 2004 roku.
Kredyty hipoteczne denominowane w walucie CHF zostały zawarte w następujących terminach:
- Kredyt nr (…) – 1 sierpnia 2006 roku,
- Kredyt nr (…) – 27 marca 2007 roku,
- Kredyt nr (…) – 18 maja 2007 roku,
- Kredyt nr (…) – 12 lipca 2007 roku.
Mieszkania wynajmuje Pan w ramach najmu prywatnego. Nie prowadzi Pan działalności gospodarczej w Polsce.
Kredyty zostały zaciągnięte na zakup trzech mieszkań, które wynajmuje Pan na terytorium Polski.
Kredyty nie zostały zaciągnięte w ramach działalności gospodarczej. Nigdy nie prowadził Pan działalności gospodarczej na terytorium Polski za pośrednictwem zakładu.
Ugody z Bankiem (…) nie zostały jeszcze podpisane. Planuje Pan ich podpisanie w drugiej połowie 2025 roku.
Pytanie
Czy przychód wynikający z umorzenia długu przez Bank (...) w ramach ugód dotyczących umów kredytowych nr (…) oraz (…) podlega opodatkowaniu w Polsce, czy też w Zjednoczonych Emiratach Arabskich, gdzie posiada Pan rezydencję podatkową, zgodnie z umową o unikaniu podwójnego opodatkowania?
Pana stanowisko w sprawie
W Pana ocenie, zgodnie z umową o unikaniu podwójnego opodatkowania zawartą między Polską a ZEA, dochód z tytułu umorzenia długu nie powinien być opodatkowany w Polsce, lecz w kraju Pana rezydencji podatkowej, tj. w Zjednoczonych Emiratach Arabskich. Umowa jednoznacznie wskazuje, że dochody tego rodzaju podlegają opodatkowaniu w kraju rezydencji podatkowej, a nie w kraju, w którym została zawarta umowa kredytowa.
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku jest prawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Obowiązek podatkowy
Zgodnie z art. 3 ust. 1 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 226 ze zm.):
Osoby fizyczne, jeżeli mają miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, podlegają obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów (przychodów) bez względu na miejsce położenia źródeł przychodów (nieograniczony obowiązek podatkowy).
Natomiast art. 3 ust. 2a cytowanej ustawy stanowi, że:
Osoby fizyczne, jeżeli nie mają na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej miejsca zamieszkania, podlegają obowiązkowi podatkowemu tylko od dochodów (przychodów) osiąganych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej (ograniczony obowiązek podatkowy).
W myśl art. 3 ust. 2b pkt 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Za dochody (przychody) osiągane na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przez podatników, o których mowa w ust. 2a, uważa się w szczególności dochody (przychody) z położonej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej nieruchomości lub praw do takiej nieruchomości, w tym ze zbycia jej w całości albo w części lub zbycia jakichkolwiek praw do takiej nieruchomości.
Reguły dotyczące opodatkowania
W świetle art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.
Jak stanowi art. 11 ust. 1 cytowanej ustawy:
Przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9, 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, pkt 11, art. 19, art. 25b, art. 30ca, art. 30da i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.
Za przychody należy zatem uznać każdą formę przysporzenia majątkowego, zarówno formę pieniężną jak i niepieniężną, w tym nieodpłatne świadczenia otrzymane przez podatnika.
Dla celów podatkowych przyjmuje się, że nieodpłatne świadczenie obejmuje każde działanie lub zaniechanie na rzecz innej osoby oraz wszystkie zdarzenia prawne i zdarzenia gospodarcze w działalności podmiotów, których skutkiem jest przysporzenie majątku innej osoby, mające konkretny wymiar finansowy.
Źródła przychodów
W myśl art. 10 ust. 1 pkt 9 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Źródłami przychodów są inne źródła.
Na podstawie art. 20 ust. 1 ww. ustawy:
Za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, kwoty uzyskane z tytułu zwrotu z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego oraz wypłaty z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego, w tym także dokonane na rzecz osoby uprawnionej na wypadek śmierci oszczędzającego, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, świadczenia otrzymane z tytułu umowy o pomocy przy zbiorach, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i art. 17.
Użycie w powyższym przepisie sformułowania „w szczególności”, wskazuje, że definicja przychodów z innych źródeł ma charakter otwarty i nie ma przeszkód, aby do tej kategorii zaliczyć również przychody inne niż wymienione wprost w przepisie art. 20 ust. 1 ustawy. O przychodzie podatkowym z innych źródeł będziemy mówić w każdym przypadku, kiedy u podatnika wystąpią realne korzyści majątkowe.
Z treści wniosku i jego uzupełnienia wynika, że w wyniku ugód z Bankiem zostaną Panu umorzone wierzytelności kredytowe powstałe w związku z zawartymi czterema umowami kredytowymi odpowiednio w 2006 i w 2007 r. Kredyty hipoteczne w walucie CHF zostały zaciągnięte na zakup trzech mieszkań, które wynajmuje Pan na terytorium Polski w ramach najmu prywatnego. Nie prowadzi Pan na terytorium Polski działalności gospodarczej i kredyty nie zostały zaciągnięte w ramach prowadzonej przez Pana działalności gospodarczej.
Umorzenie wierzytelności
Umorzenie wierzytelności następuje w przypadku zwolnienia z długu, czyli zrzeczenia się przez wierzyciela prawa do wierzytelności, bez uzyskania świadczenia ze strony dłużnika. Takie zrzeczenie się, pod warunkiem, że dłużnik je przyjmie, powoduje, że zobowiązanie wygasa.
Zgodnie bowiem z instytucją zwolnienia z długu uregulowaną w art. 508 ustawy z 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1061 ze zm.):
Zobowiązanie wygasa, gdy wierzyciel zwalnia dłużnika z długu, a dłużnik zwolnienie przyjmuje.
Tak więc dla umorzenia wierzytelności koniecznym jest zgoda dłużnika (np. uzyskana w wyniku ugody, czy poprzez oświadczenie).
Otrzymanie kredytu i jego spłata na warunkach przewidzianych w umowie kredytowej są obojętne podatkowo. Przychód po stronie kredytobiorcy pojawia się w przypadku, kiedy dochodzi do umorzenia kredytu, jego części lub odsetek. Wtedy bowiem kredytobiorca osiąga konkretne przysporzenie majątkowe (przychód w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych).
Tym samym, umorzoną Panu kwotę wierzytelności z tytułu zaciągniętego kredytu należy zakwalifikować do przychodu z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9 w zw. z art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Przychód z tytułu umorzenia wierzytelności w świetle Umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania
Z przedstawionych przez Pana informacji wynika, że nie mieszka Pan w Polsce od 14 listopada 2014 r. Od tego dnia przebywa Pan na stałe w Zjednoczonych Emiratach Arabskich. Posiada Pan w Polsce ograniczony obowiązek podatkowy, zgodnie z art. 3 ust. 2a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Posiada Pan status rezydenta podatkowego zgodnie z przepisami lokalnymi oraz umową o unikaniu podwójnego opodatkowania zawartą między Polską a ZEA.
Na podstawie art. 4a omawianej ustawy:
Przepisy art. 3 ust. 1, 1a, 2a i 2b stosuje się z uwzględnieniem umów w sprawie unikania podwójnego opodatkowania, których stroną jest Rzeczpospolita Polska.
Z uwagi na fakt, że posiada Pan miejsce zamieszkania w Zjednoczonych Emiratach Arabskich, skutki podatkowe umorzenia wierzytelności dotyczących kredytów hipotecznych należy rozpatrywać z uwzględnieniem umowy między Rządem Rzeczypospolitej Polskiej a Rządem Zjednoczonych Emiratów Arabskich w sprawie unikania podwójnego opodatkowania i zapobiegania uchylaniu się od opodatkowania w zakresie podatków od dochodu i majątku, sporządzona w Abu Zabi dnia 31 stycznia 1993 r. (Dz. U. z 1994 r. nr 81 poz. 373; dalej: „UPO PL-ZEA”) zmienionej Obwieszczeniem Ministra Spraw Zagranicznych z dnia 16 października 2019 r. o sprostowaniu błędów (Dz. U. z 2019 r. poz. 2022).
W tym miejscu wskazać należy, że zarówno Polska, jak i Zjednoczone Emiraty Arabskie notyfikowały ww. Umowę do objęcia Konwencją wielostronną implementującą środki traktatowego prawa podatkowego mające na celu zapobieganie erozji podstawy opodatkowania i przenoszeniu zysku, sporządzoną w Paryżu 24 listopada 2016 r. (Dz. U. z 2018 r. poz. 1369). Dniem wejścia w życie postanowień Konwencji MLI dla Polski jest dzień 1 lipca 2018 r., natomiast dla Zjednoczonych Emiratów Arabskich dzień 1 września 2019 r. Przepisy Konwencji MLI stosowane są równolegle z przepisami umów o unikaniu podwójnego opodatkowania (Konwencja MLI nie działa jak protokół zmieniający). W praktyce przepisy Konwencji MLI mają pierwszeństwo przed regulacjami umów o unikaniu podwójnego opodatkowania (tzn. jeśli przepisy umowy będą sprzeczne z przepisami Konwencji MLI, to przepisy Konwencji MLI będą miały zastosowanie jako akt późniejszy). Dla celów stosowania prawa, postanowienia Konwencji MLI muszą być interpretowane równolegle z Umową z uwzględnieniem stanowisk Umawiających się Państw w zakresie przyjęcia Konwencji MLI.
Wyżej powołana umowa o unikaniu podwójnego opodatkowania w swej treści nie zawiera przepisu, który regulowałby sposób opodatkowania dochodów w związku z umorzeniem wierzytelności z tytułu kredytu, zatem zastosowanie znajdzie art. 22 tej Umowy dotyczący opodatkowania tzw. „innych dochodów”.
Stosownie do art. 22 ust. 1 tej umowy:
Części dochodu osoby mającej miejsce zamieszkania lub siedzibę w Umawiającym się Państwie, bez względu na to, skąd one pochodzą, a które nie zostały wymienione w poprzednich artykułach niniejszej umowy, podlegają opodatkowaniu tylko w tym Państwie.
W myśl art. 22 ust. 2 umowy:
Postanowień ustępu 1 nie stosuje się do dochodu niebędącego dochodem z majątku nieruchomego, określonego w ustępie 2 artykułu 6, jeżeli osoba osiągająca taki dochód, posiadająca miejsce zamieszkania lub siedzibę w jednym Umawiającym się Państwie prowadzi w drugim Umawiającym się Państwie działalność gospodarczą poprzez zakład w nim położony lub wykonuje tam wolny zawód za pomocą stałej placówki i gdy prawo lub majątek, z tytułu których osiąga dochód, są faktycznie związane z działalnością takiego zakładu lub stałej placówki. W takim przypadku stosuje się postanowienia artykułu 7 lub artykułu 14.
Mając na uwadze powyższe, stwierdzam, że w związku z tym, że posiada Pan miejsce zamieszkania w Zjednoczonych Emiratach Arabskich, to przychód jaki uzyska Pan z tytułu umorzenia wierzytelności, podlegał będzie opodatkowaniu tylko w tym państwie i nie będzie podlegał opodatkowaniu w Polsce.
Zatem Pana stanowisko jest prawidłowe.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Pan przedstawił i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.
Przedmiotem niniejszej interpretacji nie jest ustalenie Pana miejsca zamieszkania i rezydencji podatkowej. Informację tę przyjąłem jako element zdarzenia przyszłego.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
- Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i zastosuje się Pan do interpretacji.
- Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1)z zastosowaniem art. 119a;
2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
- Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
- w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
- w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).