Interpretacja indywidualna

- stanowisko prawidłowe

Szanowna Pani,

stwierdzam, że Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

14 października 2024 r. wpłynął Pani wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy możliwości skorzystania z zaniechania poboru podatku w odniesieniu do umorzonego zadłużenia kredytowego i skutków podatkowych otrzymania kwoty zwróconej przez bank. Uzupełniła go Pani - w odpowiedzi na wezwanie - pismem z 6 listopada 2024 r. (wpływ 6 listopada 2024 r.). Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

26 października 2006 r. zawarła Pani umowę o kredyt hipoteczny (…) dla osób fizycznych.

Do umowy zawarte były cztery aneksy z 16 kwietnia 2007 r. i 4 stycznia 2008 r. - zmiany dotyczące wypłaty transz, z 21 marca 2013 r. - zmiany w zakresie oprocentowania, z 10 lutego 2015 r. - wprowadzenie możliwości spłacania kredytu bezpośrednio w walucie.

Kredyt został przeznaczony wyłącznie na własne cele mieszkaniowe, tj. na zakup mieszkania, pokrycie kosztów wykończenia mieszkania przy ul. (…) oraz zakup wydzielonego z części wspólnej naziemnego miejsca parkingowego do wyłącznego użytkowania nr (…).

Cel kredytu: budownictwo mieszkaniowe.

Wartość udzielonego kredytu wyniosła 215.000,00 zł.

Kredyt waloryzowany kursem CHF (kredyt frankowy) na okres 360 miesięcy.

Kwota kredytu wyrażona w walucie wyniosła 90.108,96 CHF wg kursu kupna waluty z tabeli kursowej Banku z 16 października 2006 r.

Kredyt został przeznaczony na:

• zakup mieszkania w kwocie 192.490,00 zł (tj. 89,53% kredytu),
• pokrycie kosztów wykończenia lokalu mieszkaniowego w zakresie wskazanym w kosztorysie tj. drzwi wewnętrzne, instalacja elektryczna wewnętrzna (osprzęt), podłogi, posadzki, wykładzina (podłoża pod posadzki oraz parkiety, panele i wykładziny, glazura, roboty malarskie w kwocie 12.130,00 zł ( tj. 5,65% kredytu) oraz
• miejsce parkingowe w kwocie 10.380,00 zł (tj. 4,83% kredytu).

Kredyt został zaciągnięty na zaspokojenie własnych potrzeb mieszkaniowych i nigdy wcześniej nie korzystała Pani z zaniechania poboru podatku od kwot umorzonych wierzytelności z tytułu kredytu mieszkaniowego zaciągniętego na realizację innej inwestycji mieszkaniowej.

Po zakupie lokalu mieszkalnego mieszka Pani w nim i korzysta z miejsca parkingowego.

Lokal ani miejsce parkingowe nigdy nie były wynajmowane osobom trzecim.

W związku z tym, że umowa zawiera niedozwolone zapisy umowne, 12 maja 2023 r. został złożony pozew do Sądu Rejonowego w (…) przeciw (…) Bank S.A. o ustalenie nieważności umowy kredytu hipotecznego i zapłatę przez bank kwoty 128.077,00 zł oraz 47.690,00 CHF, co w przeliczeniu na PLN po kursie średnim NBP z dnia dzisiejszego daje łączne spłaty w wysokości 347.341,00 zł.

Po odliczeniu kwoty wypłaconego kredytu, tj. 215.000,00 zł, do zwrotu pozostałaby nadpłata w wysokości ok. 132.431,00 zł.

4 czerwca 2024 r. decyzją Sądu Rejonowego w (…) zostało udzielone zabezpieczenie roszczenia o ustalenie nieważności umowy kredytu m.in. poprzez wstrzymanie obowiązku dokonywania spłat rat kredytu od dnia udzielenia zabezpieczenia do chwili wydania prawomocnego orzeczenia w sprawie.

Ulga odsetkowa

Pierwszego odliczenia odsetek w ramach tzw. ulgi odsetkowej dokonano za 2007 r. Odliczenia dokonywano co roku, aż do 2022 r. Odsetki były faktycznie zapłacone i udokumentowane dowodem wystawionym przez podmiot uprawniony, w tym przypadku bank. Co roku na podstawie otrzymanego zaświadczenia z banku o zapłaconych odsetkach odsetki były jedynie odliczone od dochodu(przychodu) - ulga odsetkowa z tytułu spłaty odsetek od kredytu zaciągniętego na cele mieszkaniowe, co roku wypełniany był w tym zakresie załącznik PIT/D.

Odsetki były odliczane od tej części kredytu proporcjonalnie do części lokalu mieszkalnego.

Ugoda z bankiem i zwrot dodatkowo ustalonej kwoty („zwrot”)

Ugoda z bankiem będzie dotyczyła wyłącznie kapitału, odsetek oraz odsetek skapitalizowanych pozostałych na dzień jej zawarcia do spłaty. Ugoda nie będzie jednak dotyczyć prowizji, opłat czy odsetek już przez Panią zapłaconych. Ugoda nie wpłynie na wcześniej rozliczone należności z tytułu kredytu. Ugoda nie wpłynie na odsetki w przeszłości, w tym na odsetki rozliczone w ramach ulgi odsetkowej.

Bank nie będzie w wyniku ugody zobowiązany zwrócić odsetek rozliczonych do dnia zawarcia ugody.

Fragment treści ugody:

Zwrot dodatkowo ustalonej kwoty

Ugoda będzie wyodrębniała kwotę w wysokości 124.000,00 zł jako odrębne świadczenie Banku na Pani rzecz.

Świadczenie to jest opisane jako „zwrot”, natomiast ugoda nie określa, z jakiego konkretnie tytułu jest ten zwrot. Bank na kwotę zwrotu wystawi PIT-11 wskazując, że kwota 124.000,00 zł stanowi Pani przychód i należy ją opodatkować.

W Pani rozumieniu zaproponowany przez Bank zwrot w kwocie 124.000,00 zł nie stanowi przychodu od podatkowania w rozumieniu art. 20 ust. 1 ustawy. Zwrot w kwocie 124.000,00 zł związany jest z kwotą wpłaconego kapitału i nie stanowi przychodu i nie podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Otrzymana od Banku kwota nie przysporzy Pani korzyści, bowiem wcześniej do banku wpłaciła Pani dużo wyższą kwotę niż ta, która jest proponowaną przez bank w ramach umowy kredytu.

Pani zdaniem stanowisko banku jest nieprawidłowe. „Zwrot” proponowany w ugodzie w Pani rozumieniu będzie ekwiwalentem wydatków, które były już poniesione przez Panią z własnych środków. Kwota otrzymana na podstawie ugody z bankiem nie spowoduje więc faktycznego przyrostu Pani majątku. Planowana data podpisania z bankiem ugody, o której mowa we wniosku, w sprawie umorzenia kredytu hipotecznego i dodatkowej kwoty zwrotu to koniec grudnia 2024 r.

Uzupełnienie opisu zdarzenia przyszłego

Działalność (…) Bank S.A. podlega nadzorowi państwowego organu nadzoru nad rynkiem finansowym, uprawnionym do udzielania kredytów na podstawie odrębnych ustaw regulujących zasady jej funkcjonowania.

Kredyt został zabezpieczony hipoteką umowna kaucyjną (…) - WPIS/ZMIANA/WYKRE.HIPOTEKI - wyodrębnienie lokalu mieszkalnego się przy ulicy (…) w (…) numer księgi wieczystej (…).

Była Pani i jest jedynym kredytobiorcą.

Miejsce parkingowe ma odrębną księgę wieczystą - numery i typy ksiąg wieczystych (…) nieruchomość gruntowa, w której jest wpisana część wspólna, fragment zawiadomienia (…): „Numery i typy ksiąg wieczystych (…) nieruchomość gruntowa, (…) lokal stanowiący odrębną nieruchomość, (…) wyodrębnienie lokalu i założenie dla niego nowej księgi wieczystej, numer księgi wieczystej (…) w rozdziale III podrubryka 3.4.1 jako rodzaj wpisu: roszczenie, treść wpisu: „roszczenie wynikające z podziału do korzystania - prawo do wyłącznego posiadania, korzystania i pobierania pożytków z naziemnego miejsca parkingowego numer (…) (…), znajdującego się na zewnątrz na terenie osiedla na działce gruntu numer ewidencyjny (…), oznaczonego na szkicu sytuacyjnym osiedla stanowiącym załącznik do Aktu Notarialnego będącego podstawą niniejszego wpisu oraz uprawnienie do korzystania z pozostałej część nieruchomości wspólnej ujawnionej w tej księdze w takim zakresie, w jakim nie będzie to uchybiać korzystaniu przez pozostałych współwłaścicieli”.

W Pani ocenie kwota umorzenia nie obejmuje odsetek naliczonych w ramach ulgi odsetkowej, ponieważ kwota umorzenia dotyczy niespłaconego kapitału za okres od ostatniej spłaty rat do daty podpisania Ugody.

Bank nie umarza Pani kwoty spłaconych rat kapitałowo- odsetkowych z lat ubiegłych.

Ostatnie odliczenie odsetek w ramach ulgi odsetkowej było w roku 2022.

Ostatnia spłacona rata była w maju 2024 r., ponieważ od 4 czerwca 2024 r. decyzją Sądu Rejonowego w (…) zostało udzielone zabezpieczenie roszczenia o ustalenie nieważności umowy kredytu m.in. poprzez wstrzymanie obowiązku dokonywania spłat rat kredytu od dnia udzielenia zabezpieczenia do chwili wydania prawomocnego orzeczenia w sprawie.

Umorzeniu ulega istniejące zadłużenie na dzień podpisania ugody.

W Pani ocenie zwrot dodatkowej kwoty nie powstaje w wyniku przewalutowania ani innych operacji. Zwrot kwoty dodatkowej są to indywidualne ustalenia/negocjacje z bankiem w wyniku, których została ustalona dodatkowa kwota zwrotu.

W odpowiedzi na pytanie, czy kwota dodatkowa, która ma zostać Pani zwrócona, mieści się w kwocie wpłaconych do banku rat kredytu w czasie trwania umowy kredytowej, czy jest to zwrot ponad kwoty wpłaconych przez Panią rat kapitałowo-odsetkowych wskazała Pani, że jest to odrębne świadczenie.

Ugoda nie określa, z jakiego konkretnie tytułu jest zwrot kwoty dodatkowej. Bank na zadane pytanie nie udziela odpowiedzi.

W Pani ocenie zwracana kwota dotyczy wyłącznie nadpłaconego kapitału.

Korekta do treści wniosku

We wniosku błędnie stwierdzono, że:

Prawidłowe stwierdzenie powinno być:

Fragment ugody:

Ugoda nie określa, z jakiego konkretnie tytułu jest zwrot kwoty dodatkowej, ale w Pani ocenie kwota zwrotu nie zawiera odsetek, które były odliczone w ramach ulgi odsetkowej w ubiegłych latach, jedynie nadpłacony kapitał. W ugodzie bank stoi na stanowisku, że umowa jest skuteczna i ważna, więc w Pani ocenie odsetki zapłacone bankowi nie będą przez bank zwrócone.

Fragment treści ugody:

Pytania

1.Czy po zawarciu ugody z Bankiem przysługuje Pani zwolnienie z poboru podatku dochodowego umorzonej wierzytelności w kwocie 178.775,32 zł. zgodnie z rozporządzeniem Ministra Finansów z 11 marca 2022 r. w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od niektórych dochodów (przychodów) związanych z kredytem hipotecznym udzielonym na cele mieszkaniowe, z tytułu kredytu mieszkaniowego zaproponowanej przez bank w drodze ugody?

2.Czy ewentualne zwolnienie dotyczy całej umorzonej kwoty, czy tylko proporcjonalnej części dotyczącej lokalu mieszkalnego, a od części umorzenia dotyczącej poniesionych kosztów na wykończenie podatek powinien być zapłacony?

3.Czy ewentualne zwolnienie dotyczy całej umorzonej kwoty, czy tylko proporcjonalnej części dotyczącej lokalu mieszkalnego, a od części umorzenia dotyczącej miejsca parkingowego podatek powinien być zapłacony?

4.Czy ulga odsetkowa, z której korzystała Pani w latach 2007-2022 wymaga skorygowania przy zawarciu ugody i umorzeniu wierzytelności z tytułu kredytu mieszkaniowego?

5.Czy otrzymany zwrot w wysokości 124.000,00 zł nie będzie przychodem w rozumieniu stawy o PIT?

Pani stanowisko w sprawie

W odniesieniu do pytań nr 1 i nr 2 , spełnia Pani warunki do skorzystania z prawa do zaniechania poboru podatku dochodowego od niektórych dochodów (przychodów) związanych z kredytem hipotecznym udzielonym na cele mieszkaniowe w zakresie części kwoty umorzenia pozostałej do spłaty dotyczącej mieszkania, tj. stanowiącej 95,18% tej kwoty, czyli 95,18%*178.775,32 zł = 170.158,35 zł. Kredyt został przeznaczony na inwestycję mieszkaniową i na własne cele mieszkaniowe. Mieszkanie kupione w od developera.

W odniesieniu do pytania nr 3 dla pozostałej kwoty umorzenia dotyczącej proporcjonalnie zakupu miejsca postojowego, tj. 8.616,97 zł Bank winien wystawić PIT-11 i od tej kwoty powinna Pani zapłacić podatek dochodowy od osób fizycznych.

W odniesieniu do pytania 4, nie wymaga skorygowania ulga odsetkowa w wyniku zawarcia ugody i umorzenia wierzytelności z tytułu kredytu hipotecznego. W przypadku stosowania tej ulgi - jeśli kwota odsetek podlegała odliczeniu, a następnie weszłaby w skład umorzonej wierzytelności - oznaczałoby to dwukrotne skorzystanie z ulgi - raz poprzez odliczenie zapłaconych odsetek od dochodu w ramach ulgi odsetkowej, drugi raz poprzez niezapłacenie podatku od kwoty umorzonej wierzytelności, w skład której weszły te odsetki.

W odniesieniu do pytania nr 5, czyli o zwrot kwoty 124.000,00 zł stanowiącej nadpłatę kapitału to Pani stanowisko jest takie, że nie jest to przychód z innych źródeł w rozumieniu ustawy o PIT.

Powyższe stanowisko potwierdzają organy podatkowe. Przykładowo: Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej (dalej: „KIS") w interpretacji indywidualnej z 1 października 2024 sygn. akt 0113-KDIPT2-2.4011.585.2024.2.ST wskazał, że:

Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej (dalej: „KIS”) w interpretacji indywidualnej z 2 lipca 2024 r. sygn. akt 0112-KDIL2-1.4011.464.2024.2.MKA wskazał, że:

Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej (dalej: „KIS”) w interpretacji indywidualnej z 1 sierpnia 2024 r. sygn. akt 0112-KDIL2-1.4011.535.2024.3.DJ wskazał że:

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Reguły dotyczące opodatkowania

Zgodnie z treścią art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 226 ze zm.):

Stosownie do art. 9 ust. 2 ww. ustawy:

Jak stanowi art. 11 ust. 1 cytowanej ustawy:

Za przychody należy zatem uznać każdą formę przysporzenia majątkowego, zarówno formę pieniężną jak i niepieniężną, w tym nieodpłatne świadczenia otrzymane przez podatnika.

Dla celów podatkowych przyjmuje się, że nieodpłatne świadczenie obejmuje każde działanie lub zaniechanie na rzecz innej osoby oraz wszystkie zdarzenia prawne i zdarzenia gospodarcze w działalności podmiotów, których skutkiem jest przysporzenie majątku innej osoby, mające konkretny wymiar finansowy.

Źródła przychodów

W myśl art. 10 ust. 1 pkt 9 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Stosownie do art. 20 ust. 1 ww. ustawy:

Użycie w powyższym przepisie sformułowania „w szczególności”, wskazuje, że definicja przychodów z innych źródeł ma charakter otwarty i nie ma przeszkód, aby do tej kategorii zaliczyć również przychody inne niż wymienione wprost w przepisie art. 20 ust. 1 ustawy. O przychodzie podatkowym z innych źródeł będziemy mówić w każdym przypadku, kiedy u podatnika wystąpią realne korzyści majątkowe.

Wskazała Pani, że na podstawie ugody bank umorzy Pani istniejące zadłużenie, a dodatkowo wypłaci ustaloną kwotę.

Należy zatem przeanalizować skutki podatkowe powyższych czynności.

Umorzenie wierzytelności

Umorzenie wierzytelności następuje w przypadku zwolnienia z długu, czyli zrzeczenia się przez wierzyciela prawa do wierzytelności, bez uzyskania świadczenia ze strony dłużnika. Takie zrzeczenie się, pod warunkiem, że dłużnik je przyjmie, powoduje, że zobowiązanie wygasa.

Zgodnie bowiem z instytucją zwolnienia z długu uregulowaną w art. 508 ustawy z 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1061 ze zm.):

Tak więc dla umorzenia wierzytelności koniecznym jest zgoda dłużnika (np. uzyskana w wyniku ugody, czy poprzez oświadczenie).

Otrzymanie kredytu i jego spłata na warunkach przewidzianych w umowie kredytowej są obojętne podatkowo. Przychód po stronie kredytobiorcy pojawia się w przypadku, kiedy dochodzi do umorzenia kredytu, jego części lub odsetek. Wtedy bowiem kredytobiorca osiąga konkretne przysporzenie majątkowe (przychód w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych).

Tym samym, umorzoną Pani kwotę wierzytelności z tytułu zaciągniętego kredytu należy zakwalifikować do przychodu z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9 w zw. z art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zaniechanie poboru podatku

Jednakże zgodnie z § 1 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 11 marca 2022 r. w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od niektórych dochodów (przychodów) związanych z kredytem hipotecznym udzielonym na cele mieszkaniowe (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 102):

Z kolei § 4 cytowanego rozporządzenia stanowi, że:

Natomiast w myśl § 3 komentowanego rozporządzenia:

Zgodnie z treścią ww. art. 21 ust. 25 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Zatem zaniechanie poboru podatku do umorzonych osobom fizycznym kwot wierzytelności z tytułu kredytów znajdzie zastosowanie, jeżeli zostaną spełnione łącznie następujące przesłanki:

1.kredyt był zaciągnięty na realizację inwestycji mieszkaniowej;

2.kredyt był udzielony przed dniem 15 stycznia 2015 r. przez podmioty uprawnione do udzielania kredytów na podstawie odrębnych ustaw;

3.kredyt był zabezpieczony hipotecznie;

4.kredytobiorca nie korzystał wcześniej z umorzenia zobowiązania z tytułu innego kredytu na własne cele mieszkaniowe zabezpieczonego hipotecznie.

Pani skutki podatkowe z tytułu umorzenia wierzytelności

Jedną z przesłanek do skorzystania z zaniechania poboru podatku jest przeznaczenie kredytu na wydatki, o których mowa w art. 21 ust. 25 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Z opisu sprawy wynika, że kredyt został przeznczony na nabycie i wykończenie lokalu mieszkalnego oraz nabycie miejsca parkingowego.

Zgodnie z art. 21 ust. 25 omawianej ustawy, wydatkiem uznawanym za cel mieszkaniowy jest m.in. nabycie lokalu mieszkalnego. Ponadto, w artykule tym – jako jeden z wydatków na cele mieszkaniowe - został wymieniony również remont lokalu mieszkalnego.

Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych nie definiuje „remontu”. Dla wyjaśnienia tego pojęcia, należy odnieść się do jego znaczenia funkcjonującego w języku powszechnym. I tak, „remont” to „doprowadzenie jakiegoś budynku lub urządzenia do stanu używalności; naprawa, odnawianie (czegoś)”. Synonimami tego pojęcia są m.in. „naprawa, przebudowa, odrestaurowanie, modernizacja”.

Pojęcie remontu zostało zdefiniowane w art. 3 pkt 8 ustawy z 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 725 ze zm.), zgodnie z którym:

Niemniej jednak, ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych nie odwołuje się do tego przepisu. Tym samym, definicja „remontu” funkcjonująca na gruncie Prawa budowlanego nie może być wprost przenoszona na grunt omawianej ustawy podatkowej. Może być natomiast uwzględniona jako jeden z elementów służących ustaleniu znaczenia pojęcia „remontu” dla celów podatku dochodowego od osób fizycznych.

Za „remont” lokalu mieszkalnego, o którym mowa w art. 21 ust. 25 pkt 1 lit. d) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, należy więc uznać prace dotyczące tego lokalu jako nieruchomości i jego części składowych (tj. wszystkiego, co nie może być odłączone od budynku bez uszkodzenia lub istotnej zmiany całości albo bez uszkodzenia lub istotnej zmiany przedmiotu odłączonego), służące utrzymaniu lokalu we właściwym stanie, doprowadzeniu go do pożądanej zdolności użytkowej, modernizacji jego elementów składowych. „Remontem” w rozumieniu omawianego przepisu jest również tzw. wykończenie lokalu mieszkalnego, a więc prace służące doprowadzeniu do zdolności użytkowej nowo nabytego lokalu mieszkalnego. W każdym przypadku remont dotyczy „materii” lokalu mieszkalnego, a więc jego ścian, podłóg, sufitu, okien, drzwi, wyposażenia technicznego takiego jak instalacje: wodna, kanalizacyjna, elektryczna, grzewcza, gazowa, bądź innych elementów trwale połączonych konstrukcyjnie z elementami budowlanymi lokalu mieszkalnego.

Zatem zarówno wydatkowanie środków z kredytu na zakup lokalu mieszkalnego, jak również na wykończenie tego lokalu należy uznać za wydatki na cele mieszkaniowe.

Wskazała Pani, że 89,53% kredytu stanowiło koszt zakupu mieszkania, a 5,65% stanowiło koszt wykończenia mieszkania, co daje razem 95,18% kredytu i w takim procencie spełnia Pani warunki do skorzystania z prawa do zaniechania poboru podatku.

Pani stanowisko w tym zakresie (pytanie nr 1 i 2) jest prawidłowe.

Przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie definiują pojęcia lokalu mieszkalnego, zatem dla zdefiniowania tego pojęcia należy odwołać się do przepisów ustawy z 24 czerwca 1994 r. o własności lokali (t. j. Dz. U. z 2021 r. poz. 1048).

Zgodnie z art. 2 ust. 2 tej ustawy:

Natomiast w myśl art. 2 ust. 4 ww. ustawy:

Z powyższego wynika, że do lokalu mieszkalnego mogą przynależeć inne pomieszczenia.

W sytuacji, gdy pomieszczenia typu miejsce postojowe, garaż czy np. komórka lokatorska są ściśle powiązane z lokalem mieszkalnym i nie stanowią odrębnej nieruchomości uregulowanej odrębną księgą wieczystą, wówczas można przyjąć, że jako całość stanowią lokal mieszkalny mieszczący się w katalogu wydatków, o którym mowa w art. 21 ust. 25 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Z przedstawionego przez Panią opisu wynika, że miejsce postojowe - chociaż związane jest z zakupionym lokalem mieszkalnym - to stanowi odrębną nieruchomość posiadającą odrębną księgę wieczystą. Nie można więc uznać, że spełnia definicję „pomieszczenia przynależnego” nierozerwalnie związanego z zakupionym odrębnie lokalem mieszkalnym. Samo miejsce postojowe w żadnym wypadku nie jest lokalem mieszkalnym, a więc nie służy zaspokajaniu własnych potrzeb mieszkaniowych.

Wobec powyższego - wydatkiem na cele mieszkaniowe jest wyłącznie ta część należności, która została przeznaczona na nabycie lokalu mieszkalnego i sfinansowanie prac wykończeniowych i w związku z tym tylko w tej części umorzona wierzytelność może podlegać zaniechaniu.

W konsekwencji, w części odpowiadającej kwocie przypadającej na nabycie miejsca parkingowego będzie Pani zobowiązana do zapłaty podatku dochodowego od osób fizycznych z tytułu umorzonej kwoty wierzytelności

Z tego tytułu bank ma obowiązek wystawić dla Pani PIT-11.

Zatem w tej kwestii (pytanie nr 3) Pani stanowisko jest prawidłowe.

Ulga odsetkowa

Wszelkiego rodzaju ulgi czy zwolnienia są odstępstwem od konstytucyjnej zasady równości i powszechności opodatkowania, w sposób szczegółowy uregulowanymi w przepisach materialnego prawa podatkowego. Są one przywilejami, z których podatnik ma prawo, a nie obowiązek skorzystania. Zatem oceniając ciążące na nim obowiązki wynikające z zastosowania danej ulgi czy zwolnienia podatkowego należy dokonać ścisłej, literalnej wykładni przepisu regulującego daną ulgę czy zwolnienie. 

Ulga odsetkowa jest również niewątpliwie ulgą w rozumieniu Ordynacji podatkowej. W przypadku stosowania tej ulgi - jeśli kwota odsetek podlegała odliczeniu, a następnie weszłaby w skład umorzonej wierzytelności - oznaczałoby to dwukrotne skorzystanie z ulgi - raz poprzez odliczenie zapłaconych odsetek od dochodu w ramach ulgi odsetkowej, drugi raz poprzez niezapłacenie podatku od kwoty umorzonej wierzytelności, w skład której weszły te odsetki.

Skoro kwota zaproponowanego Pani umorzenia jest tylko wartością kapitału pozostałego do spłaty i nie zawiera odsetek, które zostały uwzględnione w ubiegłych latach w odliczeniu w ramach korzystania z ulgi odsetkowej, wówczas nie dojdzie do dwukrotnego skorzystania z ulgi podatkowej.

Omawiane rozporządzenie Ministra Finansów w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od niektórych dochodów (przychodów) związanych z kredytem hipotecznym udzielonym na cele mieszkaniowe szczegółowo wymienia przesłanki, które należy spełnić aby skorzystać z zaniechania. W myśl tego rozporządzenia zaniechanie poboru podatku znajdzie zastosowanie do umorzonych osobom fizycznym kwot wierzytelności z tytułu kredytów zaciągniętych na cele mieszkaniowe i zabezpieczonych hipotecznie, udzielonych przed dniem 15 stycznia 2015 r. przez podmioty uprawnione do udzielania kredytów na podstawie odrębnych ustaw, w przypadku, gdy osoba fizyczna będąca stroną umowy kredytu mieszkaniowego nie korzystała z zaniechania poboru podatku od kwot umorzonych wierzytelności z tytułu kredytu mieszkaniowego zaciągniętego na realizację innej niż określona w lit. a) inwestycji mieszkaniowej (§ 1 ust. 1 pkt 1 lit. b) ww. rozporządzenia). Istotne jest, żeby kredyt mieszkaniowy został przeznaczony na wydatki, o których mowa w art. 21 ust. 25 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Rozporządzenie nie zawiera natomiast zapisu, w myśl którego samo korzystanie przez podatnika z ulgi odsetkowej, w stosunku do kredytu, którego część ulega umorzeniu powoduje wyłączenie z możliwości zastosowania zaniechania poboru podatku od powstałego z tego tytułu przychodu.

Zatem fakt skorzystania przez Panią z ulgi odsetkowej nie wyklucza Pani z możliwości skorzystania z zaniechania poboru podatku w stosunku do umorzonej przez bank wierzytelności, a w związku z tym ulga odsetkowa, z której Pani korzystała nie wymaga skorygowania.

Pani stanowisko w tej kwestii (pytanie nr 4) należało uznać za prawidłowe.

Skutki podatkowe zwrotu kwoty określonej przez bank

Instytucja kredytu uregulowana została przepisami ustawy z 29 sierpnia 1997 r. Prawo bankowe (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2488 ze zm.).

Zgodnie z treścią art. 69 ust. 1 ww. ustawy:

Otrzymanie kredytu i jego spłata na warunkach przewidzianych w umowie kredytowej są obojętne podatkowo. Przychód po stronie kredytobiorcy pojawia się w przypadku, kiedy dochodzi do umorzenia kredytu, jego części lub odsetek. Wtedy bowiem kredytobiorca osiąga konkretne przysporzenie majątkowe (przychód w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych).

Opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych podlega - co do zasady - każdy dochód osiągnięty przez osobę fizyczną.

Zgodnie natomiast z definicją dochodu jest nim nadwyżka przychodów ze źródła nad kosztami jego uzyskania. Pojęciem pierwotnym dla dochodu jest więc pojęcie przychodu. Ten z kolei definiowany jest przez ustawodawcę, czemu dał wyraz w art. 11 ust. 1, jako otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń. Niemniej jednak z definicji tej wywieść można również, że za przychody podatkowe mogą być uznane tylko takie świadczenia, które są określonym przyrostem majątkowym (zarówno zwiększającym aktywa jak i zmniejszającym pasywa) o charakterze definitywnym, nie mające charakteru zwrotnego.

O uzyskaniu przychodu w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym do osób fizycznych można więc mówić w każdej sytuacji, gdy podatnik, czy to na skutek otrzymania określonych wartości majątkowych (środków pieniężnych, świadczeń w naturze czy też innych nieodpłatnych świadczeń), czy też gdy na skutek określonego zdarzenia powodującego zmniejszenie jego zobowiązań wobec innych podmiotów, uzyskuje określone przysporzenie majątkowe.

Jak wynika z opisu sprawy, wypłacona przez bank kwota będzie dotyczyć zwrotu części środków wcześniej wpłaconych przez Panią i będzie obejmować nadpłacony kredyt.

Czynność ta nie spowoduje bowiem uzyskania przez Panią przysporzenia majątkowego, wzrostu Pani majątku. Wypłata ta będzie zatem dla Pani neutralna podatkowo. Otrzymana przez Panią kwota będzie stanowiła zwrot własnych pieniędzy, które nienależnie wpłaciła Pani wcześniej do Banku. Tym samym z tego tytułu nie powstanie po Pani stronie przychód w rozumieniu przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, podlegający opodatkowaniu z tego tytułu.

Zatem w tej kwestii (pytanie nr 5) Pani stanowisko jest prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Pani przedstawiła i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Wydając interpretacje indywidualną tutejszy Organ nie dokonuje wyliczeń. Zgodnie bowiem z zasadą samoopodatkowania, obowiązującą w polskim systemie podatkowym, na podatniku spoczywa obowiązek dokonania oceny własnej sytuacji prawnopodatkowej, a po jej dokonaniu zachowania się zgodnie z przepisami prawa podatkowego, bowiem prawidłowość takiego wyliczenia podlega weryfikacji przez organ podatkowy w postępowaniu podatkowym. Dlatego też, tutejszy Organ nie odniósł się do kwot wskazanych we wniosku.

Odnosząc się do powołanych przez Panią interpretacji indywidualnych wskazuję, że zostały one wydane w indywidualnych sprawach i nie mają zastosowania ani konsekwencji wiążących w odniesieniu do żadnego innego zaistniałego stanu faktycznego bądź zdarzenia przyszłego.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

• Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy  z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pani sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pani do interpretacji.
• Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

• Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego (...). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935; dalej jako „PPSA”). Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

• w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
• w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).