Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe - Interpretacja - null
Temat interpretacji
Temat interpretacji
Temat interpretacji
Temat interpretacji
Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe
Szanowny Panie,
stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest prawidłowe.
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
16 września 2024 r. wpłynął Pana wniosek z 11 września 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych zawarcia ugody z bankiem. Uzupełnił go Pan – w odpowiedzi na wezwania – pismem z 5 listopada 2024 r. (wpływ 6 listopada 2024 r.) oraz pismem złożonym 28 listopada 2024 r.
Opis zdarzenia przyszłego
Działając imieniem własnym zwraca się Pan o udzielenie indywidualnej interpretacji podatkowej w zakresie udzielenia odpowiedzi na temat skutków podatkowych zawarcia ugody z bankiem ….., dotyczącej umowy kredytu hipotecznego z 15 kwietnia 2008 r. (zawarta z poprzednikiem prawnym – …..), udzielonego na zrealizowanie budynku mieszkalnego letniskowego w miejscowości ……, gmina ………, powiat ………., składającego się z działki nr ………. stanowiącej grunty zadrzewione zabudowane budynkiem o powierzchni 0,050 ha, dla której Sąd …….. w …… prowadzi KW nr ………...
Propozycja …… sprowadza się do zawarcia ugody, na mocy której ww. bank umorzy część kredytu jaki został zaciągnięty na cele mieszkaniowe wobec wybudowania budynku mieszkalnego letniskowego w miejscowości …… razem z ……...
Przed Sądem … w … Wydział Cywilny, w sprawie pod sygn. akt ………, toczyła się sprawa o rozwiązanie małżeństwa Stron przez rozwód, zakończona prawomocnym wyrokiem wprowadzającym ustrój rozdzielności majątkowej. Aktualnie toczy się sprawa o podział majątku dorobkowego przed Sądem …… w ……., pod sygn. akt …. Przedmiotowa nieruchomość – budynek mieszkalny letniskowy wchodzi w skład majątku wspólnego i będzie podlegała podziałowi.
Jednocześnie obowiązujące rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 27 marca 2020 r. w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od niektórych dochodów (przychodów) związanych z kredytem hipotecznym udzielonym na cele mieszkaniowe wprowadza zaniechanie poboru podatku dochodowego od osób fizycznych umorzonych osobom fizycznym kwot wierzytelności z tytułu kredytów zaciągniętych na własne cele mieszkaniowe i zabezpieczonych hipotecznie, udzielonych przed dniem 15 stycznia 2015 r. przez podmioty, których działalność podlega nadzorowi państwowego organu nadzoru nad rynkiem finansowym, uprawnione do udzielania kredytów na podstawie odrębnych ustaw regulujących zasady ich funkcjonowania, w przypadku gdy zabezpieczenie w postaci hipoteki ustanowiono na nieruchomości lub udziale w nieruchomości lub prawie wieczystego użytkowania gruntu lub udziale w takim prawie, lub spółdzielczym własnościowym prawie do lokalu mieszkalnego lub udziale w takim prawie, lub prawie do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub udziale w takim prawie, w związku z zaciągnięciem przez osoby fizyczne kredytu na własne cele mieszkaniowe.
Kredyt zaciągnięty został we franku szwajcarskim – spełniając warunek waluty obcej/polskich złotych – lecz nominowanych lub indeksowanych do waluty obcej, o którym stanowi § 1 ust. 2 przywołanego wyżej rozporządzenia.
W uzupełnieniu wniosku z 5 listopada 2024 r. (wpływ 6 listopada 2024 r.) na pytanie Organu o treści cyt.: „przez kogo została zawarta 15 kwietnia 2008 r. umowa o kredyt hipoteczny? Prosimy wskazać wszystkich kredytobiorców”, wskazał Pan, że przez …. (Pana) i ……….
Na pytanie Organu o treści cyt.: „czy zgodnie z zawartą umową o kredyt hipoteczny, wszyscy kredytobiorcy odpowiadają za spłatę kredytu solidarnie, a więc do pełnej wysokości?”, wskazał Pan, że tak.
Na pytanie Organu o treści cyt.: „czy kredyt hipoteczny został udzielony przez podmiot, którego działalność podlega nadzorowi państwowego organu nadzoru nad rynkiem finansowym, uprawniony do udzielania kredytów na podstawie odrębnych ustaw regulujących zasady funkcjonowania takich podmiotów?”, wskazał Pan, że tak.
Na pytanie Organu o treści cyt.: „jaki dokładnie cel zaciągnięcia kredytu hipotecznego został wpisany w umowie kredytowej z bankiem? W jednym miejscu wskazuje Pan, że kredyt został udzielony na zrealizowanie budynku mieszkalnego letniskowego w miejscowości …./kredyt został zaciągnięty na cele mieszkaniowe wobec wybudowania budynku mieszkalnego letniskowego w miejscowości …. razem z …., po czym następnie w pytaniu odnosi się Pan do dokonania zakupu przedmiotowej nieruchomości – budynku mieszkalnego letniskowego. Mając na uwadze powyższą rozbieżność nie wiemy zatem czy kredyt został zaciągnięty na zakup budynku mieszkalnego letniskowego czy na wybudowanie budynku mieszkalnego letniskowego na działce nr … Prosimy zatem o dokładne wskazanie, na co zgodnie z treścią umowy kredytowej został zaciągnięty ww. kredyt hipoteczny?”, wskazał Pan, że na zakup budynku mieszkalnego.
Na pytanie Organu o treści cyt.: „czy kredyt hipoteczny zawarty umową z dnia 15 kwietnia 2008 r. jest to kredyt mieszkaniowy zaciągnięty na cele mieszkaniowe, o których mowa w art. 21 ust. 25 pkt 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 226 ze zm.)?”, wskazał Pan, że tak.
Na pytanie Organu o treści cyt.: „czy kredyt hipoteczny został zaciągnięty na realizację jednej inwestycji mieszkaniowej?”, wskazał Pan, że tak.
Na pytanie Organu o treści cyt.: „czy celem inwestycji mieszkaniowej, na którą zaciągnięty został kredyt hipoteczny jest zaspokojenie potrzeb mieszkaniowych?”, wskazał Pan, że tak.
Na pytanie Organu o treści cyt.: „czy ww. kredyt został zabezpieczony w postaci hipoteki ustanowionej na nieruchomości lub udziale w nieruchomości lub prawie wieczystego użytkowania gruntu lub udziale w takim prawie, lub spółdzielczym własnościowym prawie do lokalu mieszkalnego lub udziale w takim prawie, lub prawie do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub udziale w takim prawie? Na jakiej konkretnie nieruchomości (prawie majątkowym) kredyt hipoteczny został zabezpieczony hipoteką?”, wskazał Pan, że tak.
Na pytanie Organu o treści cyt.: „jakiego rodzaju działką jest działka nr …, na której znajduje się „budynek mieszkalny letniskowy” – w szczególności, czy jest to grunt przeznaczony pod budowę budynku mieszkalnego (działka budowlana), czy działka rekreacyjna bądź działka rolna?”, wskazał Pan, że jest to działka budowlana.
Na pytanie Organu o treści cyt.: „czy „budynek mieszkalny letniskowy” był wznoszony/został wzniesiony na podstawie:
·miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego (jeśli tak, co wynikało z planu?)”, wskazał Pan, że tak,
·„warunków zabudowy (co określały te warunki – jaki przedmiot zabudowy?)”, wskazał Pan, że budynek mieszkalny letniskowy,
·„pozwolenia na budowę (na co zezwalało pozwolenie – na budowę jakiego rodzaju budynku)?”, wskazał Pan, że budynku mieszkalnego letniskowego.
Na pytanie Organu o treści cyt.: „w jakich okresach były wykonywane prace dotyczące wybudowania „budynku mieszkalnego letniskowego”?”, wskazał Pan, że budynek został wybudowany w 2002 r.
Na pytanie Organu o treści cyt.: „czy „budynek mieszkalny letniskowy” jest trwale związany z gruntem?”, wskazał Pan, że tak.
Na pytanie Organu o treści cyt.: „czy „budynek mieszkalny letniskowy” spełnia i będzie spełniał w dacie zawarcia ugody z bankiem warunki techniczne przewidziane w odrębnych przepisach budowlanych dla budynków mieszkalnych jednorodzinnych, związane z przeznaczeniem pomieszczeń na stały pobyt ludzi, bezpieczeństwem użytkowania (w tym bezpieczeństwem przeciwpożarowym), wyposażeniem w niezbędną infrastrukturę i urządzenia techniczne?”, wskazał Pan, że tak.
Na pytanie Organu o treści cyt.: „czy „budynek mieszkalny letniskowy” stanowi i będzie stanowił w dacie zawarcia ugody z bankiem obiekt budowlany, którego co najmniej połowa całkowitej powierzchni użytkowej jest/będzie wykorzystywana do celów mieszkalnych?”, wskazał Pan, że tak.
Na pytanie Organu o treści cyt.: „czy „budynek mieszkalny letniskowy” posiada i będzie posiadał w dacie zawarcia ugody z bankiem kuchnię i łazienkę oraz ogrzewanie umożliwiające całoroczne zamieszkiwanie?”, wskazał Pan, że tak.
Na pytanie Organu o treści cyt.: „czy „budynek mieszkalny letniskowy” zaspokaja/będzie zaspokajał potrzeby mieszkaniowe:
·jednego gospodarstwa domowego”, wskazał Pan, że tak „albo
·więcej niż jednego gospodarstwa domowego, w przypadku gdy osoby fizyczne mające zajmować wspólnie jeden budynek mieszkalny, nie mniej niż jedna osoba fizyczna z każdego takiego gospodarstwa, są osobami zaliczonymi do I grupy podatkowej w rozumieniu art. 14 ust. 3 pkt 1 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (Dz. U. z 2024 r. poz. 596 ze zm.)”, wskazał Pan, że nie,
·„czy też służy tylko do potrzeb wypoczynkowych, rekreacyjnych, sezonowo?”, wskazał Pan, że nie.
Na pytanie Organu o treści cyt.: „w którym roku dojdzie do zawarcia ugody z bankiem oraz kto będzie stroną zawartego porozumienia?”, wskazał Pan, że w 2024 r.
Na pytanie Organu o treści cyt.: „czy w ramach ugody, poza umorzeniem części wierzytelności z tytułu kredytu hipotecznego z bankiem nastąpi również „przewalutowanie” kredytu hipotecznego?”, wskazał Pan, że tak.
Na pytanie Organu o treści cyt.: „co będzie składało się na kwotę objętą ugodą – kwotę, w stosunku do której Pan jako kredytobiorca zostanie zwolniony z długu, tj. czy będzie to kwota kapitału, kwota odsetek skapitalizowanych, kwota tzw. odsetek karnych (odsetek od zadłużenia przeterminowanego) opłaty, jeżeli ich poniesienie przez kredytobiorców było niezbędne do zawarcia umowy kredytu, z wyjątkiem kosztów usług dodatkowych, w szczególności ubezpieczeń? Jeżeli w skład ww. kwoty wchodziła/będzie wchodziła kwota odsetek karnych (odsetek od zadłużenia przeterminowanego), to czy w zawartej umowie kredytu określone zostały/zostaną jednoznacznie, wiążące dla stron umowy, zasady naliczenia takich odsetek? Prosimy o udzielenie jednoznacznej odpowiedzi na to pytanie, wybierając spośród wskazanych kwot”, wskazał Pan, że kapitał.
Na pytanie Organu o treści cyt.: „czy umorzenie części kredytu przez bank będzie dotyczyło wszystkich kredytobiorców i będzie skutkowało wygaśnięciem zobowiązania wobec banku w całości po stronie każdego z kredytobiorców odpowiadających solidarnie za dług?”, wskazał Pan, że tak.
Na pytanie Organu o treści cyt.: „czy w przeszłości korzystał Pan z zaniechania poboru podatku od kwot umorzonych wierzytelności z tytułu innego kredytu mieszkaniowego, o którym mowa w rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 11 marca 2022 r. w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od niektórych dochodów (przychodów) związanych z kredytem hipotecznym udzielonym na cele mieszkaniowe (Dz. U. z 2022 r. poz. 592), a jeżeli tak, to czy kredyt ten dotyczył inwestycji mieszkaniowej, o której mowa we wniosku, czy innej inwestycji mieszkaniowej?”, wskazał Pan, że nie.
W uzupełnieniu wniosku złożonym 28 listopada 2024 r. na pytanie Organu o treści cyt.: „na jakiej konkretnie nieruchomości (prawie majątkowym) kredyt hipoteczny zaciągnięty w 2008 r. na zakup budynku mieszkalnego został zabezpieczony hipoteką?”, wskazał Pan, że posiada Pan akt własnościowy, hipoteka została ustanowiona na całości działki i budynku.
Na pytanie Organu o treści cyt.: „jaka jest prawidłowa powierzchnia działki nr …., na której znajduje się budynek mieszkalny? We wniosku o wydanie interpretacji i w uzupełnieniu wniosku wskazał Pan, że powierzchnia działki to 0,015 ha”, wskazał Pan, że 502 m2.
Pytanie
Czy dokonując zakupu przedmiotowej nieruchomości – domu mieszkalnego letniskowego, należy zakwalifikować dokonaną czynność jako spełniającą kryterium własnego celu mieszkaniowego w sytuacji, gdy powyższa nieruchomość może być wykorzystywana całorocznie – osoby fizyczne (których wierzytelność z tytułu kredytu uległa umorzeniu, nie skorzystały z umorzenia wierzytelności z tytułu innego kredytu zabezpieczonego hipotecznie, zaciągniętego na własne cele mieszkaniowe) będą korzystać z zaniechania poboru podatku od ww. umorzenia?
Pana stanowisko w sprawie (ostatecznie przedstawione w uzupełnieniu wniosku)
W Pana ocenie, należy zakwalifikować czynność jako spełniającą kryterium własnego celu mieszkaniowego i skorzystania z zaniechania poboru podatku od ww. umorzenia. Solidarna odpowiedzialność z ………..
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku jest prawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Reguły dotyczące opodatkowania
Zgodnie z przepisem art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 226 ze zm.):
Opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.
Stosownie do art. 9 ust. 2 ww. ustawy:
Dochodem ze źródła przychodów, jeżeli przepisy art. 23o, art. 23u, art. 24-24b, art. 24c, art. 24e, art. 30ca, art. 30da oraz art. 30f nie stanowią inaczej, jest nadwyżka sumy przychodów z tego źródła nad kosztami ich uzyskania osiągnięta w roku podatkowym. Jeżeli koszty uzyskania przekraczają sumę przychodów, różnica jest stratą ze źródła przychodów.
Jak stanowi art. 11 ust. 1 ww. ustawy:
Przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9, 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, pkt 11, art. 19, art. 25b, art. 30ca, art. 30da i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.
Z przedstawionych przepisów wynika, że opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych podlega – co do zasady – każdy dochód osiągnięty przez osobę fizyczną. Zgodnie natomiast z definicją dochodu jest nim nadwyżka przychodów ze źródła nad kosztami jego uzyskania. Pojęciem pierwotnym dla dochodu jest więc pojęcie przychodu. Ten z kolei definiowany jest przez ustawodawcę, czemu dał wyraz w art. 11 ust. 1, jako otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń. Niemniej jednak z definicji tej wywieść można również, że za przychody podatkowe mogą być uznane tylko takie świadczenia, które są określonym przyrostem majątkowym (zarówno zwiększającym aktywa, jak i zmniejszającym pasywa) o charakterze definitywnym, niemające charakteru zwrotnego.
O uzyskaniu przychodu w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym do osób fizycznych można więc mówić, w każdej sytuacji, gdy podatnik – czy to na skutek otrzymania określonych wartości majątkowych (środków pieniężnych, świadczeń w naturze czy też innych nieodpłatnych świadczeń), czy też gdy na skutek określonego zdarzenia powodującego zmniejszenie jego zobowiązań wobec innych podmiotów – uzyskuje określone przysporzenie majątkowe.
Wskazać również należy, że dla celów podatkowych przyjmuje się – co znajduje potwierdzenie w orzecznictwie – że pojęcie nieodpłatnego świadczenia, o którym mowa w art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ma szerszy zakres niż w prawie cywilnym. Obejmuje ono bowiem wszystkie zjawiska gospodarcze i zdarzenia prawne, których następstwem jest uzyskanie korzyści kosztem innego podmiotu, lub te wszystkie zdarzenia prawne i zdarzenia gospodarcze, których skutkiem jest nieodpłatne, to jest niezwiązane z kosztami lub inną formą ekwiwalentu, przysporzenie majątku tej osobie, mające konkretny wymiar finansowy.
Źródła przychodów
Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych wyraźnie rozróżnia źródła przychodów oraz sposób opodatkowania dochodów z poszczególnych źródeł.
W myśl art. 10 ust. 1 pkt 9 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Źródłami przychodów są: inne źródła.
Stosownie do art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, kwoty uzyskane z tytułu zwrotu z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego oraz wypłaty z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego, w tym także dokonane na rzecz osoby uprawnionej na wypadek śmierci oszczędzającego, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, świadczenia otrzymane z tytułu umowy o pomocy przy zbiorach, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i art. 17.
Użycie w powyższym przepisie sformułowania „w szczególności”, wskazuje, że definicja przychodów z innych źródeł ma charakter otwarty i nie ma przeszkód, aby do tej kategorii zaliczyć również przychody inne niż wymienione wprost w przepisie art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. O przychodzie podatkowym z innych źródeł będziemy mówić w każdym przypadku, kiedy u podatnika wystąpią realne korzyści majątkowe.
Umorzenie wierzytelności
Przystępując do oceny skutków podatkowych planowanego umorzenia Panu przez bank w 2024 r. wierzytelności od zaciągniętego w 2008 r. kredytu hipotecznego, wskazać należy, że instytucja kredytu uregulowana została przepisami ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Prawo bankowe (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1646 ze zm.).
Zgodnie z treścią art. 69 ust. 1 ww. ustawy:
Przez umowę kredytu bank zobowiązuje się oddać do dyspozycji kredytobiorcy na czas oznaczony w umowie kwotę środków pieniężnych z przeznaczeniem na ustalony cel, a kredytobiorca zobowiązuje się do korzystania z niej na warunkach określonych w umowie, zwrotu kwoty wykorzystanego kredytu wraz z odsetkami w oznaczonych terminach spłaty oraz zapłaty prowizji od udzielonego kredytu.
Podkreślić należy, że otrzymanie kredytu i jego spłata na warunkach przewidzianych w umowie kredytowej są obojętne podatkowo. Przychód po stronie kredytobiorcy pojawia się w przypadku, kiedy dochodzi do umorzenia kredytu, jego części lub odsetek. Wtedy bowiem kredytobiorca osiąga konkretne przysporzenie majątkowe (przychód w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych).
Należy w tym miejscu wyjaśnić, że umorzenie wierzytelności następuje w przypadku zwolnienia z długu, czyli zrzeczenia się przez wierzyciela z prawa do wierzytelności, bez uzyskania świadczenia ze strony dłużnika. Takie zrzeczenie się, pod warunkiem, że dłużnik je przyjmie, powoduje, że zobowiązanie wygasa.
Zgodnie bowiem z instytucją zwolnienia z długu uregulowaną w art. 508 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1061 ze zm.):
Zobowiązanie wygasa, gdy wierzyciel zwalnia dłużnika z długu, a dłużnik zwolnienie przyjmuje.
Tak więc, dla umorzenia wierzytelności koniecznym jest zgoda dłużnika (np. uzyskana w wyniku ugody, czy poprzez oświadczenie).
Tym samym, wartość umorzonych Panu kwot wierzytelności z tytułu kredytu hipotecznego (kwoty kapitału), na podstawie ugody z bankiem, którą zawrze Pan w 2024 r., będzie stanowić przychód w rozumieniu art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych z tytułu nieodpłatnych świadczeń, klasyfikowany do źródła, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9 w zw. z art. 20 ust. 1 ww. ustawy.
Zaniechanie poboru podatku
Zgodnie z § 1 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 11 marca 2022 r. w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od niektórych dochodów (przychodów) związanych z kredytem hipotecznym udzielonym na cele mieszkaniowe (t. j. Dz. U. 2024 r. poz. 102):
1.Zarządza się zaniechanie poboru podatku dochodowego od osób fizycznych od kwot:
1)umorzonych osobie fizycznej wierzytelności z tytułu kredytu mieszkaniowego, w przypadku gdy:
a)kredyt mieszkaniowy został zaciągnięty na realizację jednej inwestycji mieszkaniowej, a w przypadku więcej niż jednego kredytu mieszkaniowego – gdy kredyty mieszkaniowe zostały zaciągnięte na realizację wyłącznie jednej inwestycji mieszkaniowej, oraz
b)osoba fizyczna będąca stroną umowy kredytu mieszkaniowego nie korzystała z zaniechania poboru podatku od kwot umorzonych wierzytelności z tytułu kredytu mieszkaniowego zaciągniętego na realizację innej niż określona w lit. a inwestycji mieszkaniowej;
2)otrzymanych przez osobę fizyczną świadczeń z tytułu kredytu mieszkaniowego udzielonego w walucie obcej lub w złotych, lecz nominowanego lub indeksowanego do waluty obcej, w związku z powstaniem przychodu z tytułu zastosowania ujemnego oprocentowania.
2.Kwoty wierzytelności, o których mowa w ust. 1 pkt 1, obejmują:
1)kwoty kredytu mieszkaniowego (kapitału);
2)odsetki, w tym odsetki skapitalizowane, i prowizje;
3)opłaty, jeżeli ich poniesienie przez kredytobiorcę było niezbędne do zawarcia umowy kredytu mieszkaniowego, z wyjątkiem kosztów usług dodatkowych, w szczególności ubezpieczeń.
3.W przypadku gdy kredyt mieszkaniowy został zaciągnięty również na wydatki inne niż określone w art. 21 ust. 25 pkt 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2022 r. poz. 2647, z późn. zm.), zaniechanie, o którym mowa w ust. 1 pkt 1, obejmuje kwotę wierzytelności z tytułu kredytu mieszkaniowego w części, w jakiej kwota kredytu mieszkaniowego zaciągniętego na wydatki określone w art. 21 ust. 25 pkt 1 tej ustawy pozostaje do całkowitej kwoty zaciągniętego kredytu mieszkaniowego.
4.W przypadku gdy kredyt mieszkaniowy został zastąpiony kredytem refinansowym lub gdy na jego spłatę został zaciągnięty kredyt konsolidacyjny, zaniechanie, o którym mowa w ust. 1 pkt 1, obejmuje odpowiednio kwotę wierzytelności z tytułu kredytu refinansowego lub konsolidacyjnego w części odpowiadającej kwocie wierzytelności z tytułu kredytu mieszkaniowego.
5.Przez jedną inwestycję mieszkaniową, o której mowa w ust. 1 pkt 1 lit. a, rozumie się inwestycję, której celem jest zaspokojenie potrzeb mieszkaniowych:
1)jednego gospodarstwa domowego albo
2)więcej niż jednego gospodarstwa domowego, w przypadku gdy osoby fizyczne mające zajmować wspólnie jeden budynek mieszkalny, nie mniej niż jedna osoba fizyczna z każdego takiego gospodarstwa, są osobami zaliczonymi do I grupy podatkowej w rozumieniu art. 14 ust. 3 pkt 1 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (Dz. U. z 2023 r. poz. 1774 i 1843).
6.Przez jedno gospodarstwo domowe, o którym mowa w ust. 5, rozumie się gospodarstwo prowadzone przez osobę fizyczną zajmującą jeden lokal mieszkalny albo jeden budynek mieszkalny jednorodzinny, samodzielnie lub wspólnie z innymi osobami stale z nią zamieszkującymi i gospodarującymi.
7.W przypadku gdy stroną umowy kredytu mieszkaniowego na realizację jednej inwestycji mieszkaniowej, o której mowa w ust. 1 pkt 1 lit. a, są co najmniej dwie osoby fizyczne, zaniechanie poboru podatku, o którym mowa w ust. 1 pkt 1, ma zastosowanie wyłącznie do osób, o których mowa w ust. 1 pkt 1 lit. b.
Natomiast § 3 ww. rozporządzenia stanowi, że:
Ilekroć w rozporządzeniu jest mowa o kredycie mieszkaniowym, należy przez to rozumieć kredyt, który został:
1)udzielony przed dniem 15 stycznia 2015 r. przez podmiot, którego działalność podlega nadzorowi państwowego organu nadzoru nad rynkiem finansowym, uprawniony do udzielania kredytów na podstawie odrębnych ustaw regulujących zasady funkcjonowania takich podmiotów, oraz
2)zabezpieczony w postaci hipoteki ustanowionej na nieruchomości lub udziale w nieruchomości lub prawie wieczystego użytkowania gruntu lub udziale w takim prawie, lub spółdzielczym własnościowym prawie do lokalu mieszkalnego lub udziale w takim prawie, lub prawie do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub udziale w takim prawie, oraz
3)zaciągnięty na wydatki, o których mowa w art. 21 ust. 25 pkt 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Z kolei § 4 ww. rozporządzenia zmieniony rozporządzeniem z dnia 20 grudnia 2022 r. (Dz. U. z 2022 r. poz. 2743), które weszło w życie 24 grudnia 2022 r. stanowi, że:
Zaniechanie, o którym mowa w § 1 i § 2, ma zastosowanie do dochodów (przychodów) uzyskanych od dnia 1 stycznia 2022 r. do dnia 31 grudnia 2024 r.
Zgodnie z treścią art. 21 ust. 25 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, wskazanego w § 3 ww. rozporządzenia:
Za wydatki poniesione na cele, o których mowa w ust. 1 pkt 131, uważa się wydatki poniesione na:
a)nabycie budynku mieszkalnego, jego części lub udziału w takim budynku, lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość lub udziału w takim lokalu, a także na nabycie gruntu lub udziału w gruncie albo prawa użytkowania wieczystego gruntu lub udziału w takim prawie, związanych z tym budynkiem lub lokalem,
b)nabycie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub udziału w takim prawie, prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub udziału w takim prawie,
c)nabycie gruntu pod budowę budynku mieszkalnego lub udziału w takim gruncie, prawa użytkowania wieczystego takiego gruntu lub udziału w takim prawie, w tym również z rozpoczętą budową budynku mieszkalnego, oraz nabycie innego gruntu lub udziału w gruncie, prawa użytkowania wieczystego gruntu lub udziału w takim prawie, jeżeli w okresie, o którym mowa w ust. 1 pkt 131, grunt ten zmieni przeznaczenie na grunt pod budowę budynku mieszkalnego,
d)budowę, rozbudowę, nadbudowę, przebudowę lub remont własnego budynku mieszkalnego, jego części lub własnego lokalu mieszkalnego,
e)rozbudowę, nadbudowę, przebudowę lub adaptację na cele mieszkalne własnego budynku niemieszkalnego, jego części, własnego lokalu niemieszkalnego lub własnego pomieszczenia niemieszkalnego
- położonych w państwie członkowskim Unii Europejskiej lub w innym państwie należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego albo w Konfederacji Szwajcarskiej.
Dochody, od których zaniechano poboru podatku nie są wykazywane w zeznaniach rocznych i nie podlegają opodatkowaniu oraz zgłoszeniu do urzędu skarbowego.
Wobec powyższego, zaniechanie poboru podatku znajdzie zastosowanie do umorzonych od dnia 1 stycznia 2022 r. do dnia 31 grudnia 2024 r. osobom fizycznym kwot wierzytelności z tytułu kredytów zaciągniętych na cele mieszkaniowe i zabezpieczonych hipotecznie, udzielonych przed dniem 15 stycznia 2015 r. przez podmioty uprawnione do udzielania kredytów na podstawie odrębnych ustaw, w przypadku, gdy kredyt mieszkaniowy został zaciągnięty na realizację jednej inwestycji mieszkaniowej, a w przypadku więcej niż jednego kredytu mieszkaniowego – gdy kredyty mieszkaniowe zostały zaciągnięte na realizację wyłącznie jednej inwestycji mieszkaniowej oraz w przypadku, gdy osoba fizyczna będąca stroną umowy kredytu mieszkaniowego nie korzystała z zaniechania poboru podatku od kwot umorzonych wierzytelności z tytułu kredytu mieszkaniowego zaciągniętego na realizację innej niż określona w lit. a) inwestycji mieszkaniowej (§ 1 ust. 1 pkt 1 lit. b ww. rozporządzenia). Istotne jest, żeby kredyt mieszkaniowy został przeznaczony na wydatki, o których mowa w art. 21 ust. 25 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Pana skutki podatkowe z tytułu umorzenia wierzytelności
We wniosku wskazał Pan, że w 2008 r. została zawarta umowa kredytu hipotecznego na zrealizowanie budynku mieszkalnego letniskowego. Natomiast, jak wskazał Pan w uzupełnieniu wniosku, zgodnie z treścią umowy kredytowej, kredyt został zaciągnięty na zakup budynku mieszkalnego, który jest trwale związany z gruntem i jest położony na działce budowlanej. Budynek mieszkalny spełnia i będzie spełniał w dacie zawarcia ugody z bankiem warunki techniczne przewidziane w odrębnych przepisach budowlanych dla budynków mieszkalnych jednorodzinnych, związane z przeznaczeniem pomieszczeń na stały pobyt ludzi, bezpieczeństwem użytkowania (w tym bezpieczeństwem przeciwpożarowym), wyposażeniem w niezbędną infrastrukturę i urządzenia techniczne), w dacie zawarcia ugody z bankiem będzie stanowił obiekt budowlany, którego co najmniej połowa całkowitej powierzchni użytkowej jest/będzie wykorzystywana do celów mieszkalnych, posiada i będzie posiadał w dacie zawarcia ugody z bankiem kuchnię i łazienkę oraz ogrzewanie umożliwiające całoroczne zamieszkiwanie.
Ponadto, budynek mieszkalny zaspokaja/będzie zaspokajał potrzeby mieszkaniowe jednego gospodarstwa domowego i nie służy tylko do potrzeb wypoczynkowych, rekreacyjnych, sezonowo.
Ustawa z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 725 ze zm.) zawiera definicję budynku mieszkalnego jednorodzinnego, zgodnie z którą:
Ilekroć w ustawie jest mowa o budynku mieszkalnym jednorodzinnym - należy przez to rozumieć budynek wolno stojący albo budynek w zabudowie bliźniaczej, szeregowej lub grupowej, służący zaspokajaniu potrzeb mieszkaniowych, stanowiący konstrukcyjnie samodzielną całość, w którym dopuszcza się wydzielenie nie więcej niż dwóch lokali mieszkalnych albo jednego lokalu mieszkalnego i lokalu użytkowego o powierzchni całkowitej nieprzekraczającej 30% powierzchni całkowitej budynku.
Natomiast ani ustawa Prawo budowlane ani ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych nie zawierają definicji „domu letniskowego/rekreacyjnego”. Z wykładni systemowej można wywieść, że w pojęciu budynku mieszkalnego mieści się także pojęcie budynku mieszkalnego letniskowego/rekreacyjnego. Co do zasady o tym czy dom można uznać za letniskowy/rekreacyjny, czy za budynek mieszkalny, decyduje jego przeznaczenie, a więc funkcja, której ma służyć.
W orzecznictwie Naczelnego Sądu Administracyjnego oraz Sądu Najwyższego utrwaliło się stanowisko, że dom letniskowy może być zaliczony do kategorii budynków mieszkalnych tylko wtedy, gdy będzie użytkowany faktycznie przez właściciela i jego bliskich, służąc tym samym zaspokojeniu podstawowych potrzeb mieszkaniowych. Jeżeli podatnik korzysta z domu jedynie w celach wypoczynkowych, sezonowo, wówczas dom taki uznać należy za letniskowy, rekreacyjny.
Wobec powyższego, wydatki poniesione na zakup budynku mieszkalnego, który zaspokaja/będzie zaspokajał potrzeby mieszkaniowe jednego gospodarstwa domowego i nie służy tylko do potrzeb wypoczynkowych, rekreacyjnych, sezonowo, stanowiły wydatki na cele mieszkaniowe, o których mowa w art. 21 ust. 25 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Podsumowując, stwierdzam, że kwota wierzytelności z tytułu kredytu hipotecznego zaciągniętego w 2008 r., która zostanie Panu umorzona przez bank w 2024 r. (kwota kapitału), będzie stanowić dla Pana przychód w rozumieniu art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych z tytułu nieodpłatnych świadczeń, klasyfikowany do źródła, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9 w zw. z art. 20 ust. 1 ww. ustawy, podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.
W stosunku do tego przychodu związanego z umorzeniem wierzytelności z tytułu kredytu hipotecznego zaciągniętego w 2008 r. na zakup budynku mieszkalnego służącego zaspokojeniu potrzeb mieszkaniowych jednego gospodarstwa domowego, który uzyska Pan w 2024 r. (kwoty kapitału), zastosowanie znajdzie zaniechanie poboru podatku dochodowego od osób fizycznych na podstawie rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 11 marca 2022 r. w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od niektórych dochodów (przychodów) związanych z kredytem hipotecznym udzielonym na cele mieszkaniowe. Spełniać Pan bowiem będzie wszystkie przesłanki umożliwiające zastosowanie ww. zaniechania, w tym przesłankę dotyczącą zaciągnięcia kredytu mieszkaniowego na wydatki, o których mowa w art. 21 ust. 25 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Wobec tego, nie będzie Pan zobowiązany do opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych przychodu, związanego z umorzeniem wierzytelności z tytułu kredytu hipotecznego zaciągniętego w 2008 r. (kwoty kapitału), który uzyska Pan w 2024 r.
Przy czym, wobec treści § 4 cytowanego rozporządzenia, zaniechanie poboru podatku dochodowego od osób fizycznych będzie miało zastosowanie wówczas, gdy ugoda z bankiem zostanie zawarta w okresie obowiązywania ww. rozporządzenia – obecnie stosownie do § 4 cytowanego rozporządzenia do dnia 31 grudnia 2024 r. W sytuacji zawarcia ugody z bankiem po tej dacie, zaniechanie poboru podatku dochodowego będzie miało zastosowanie tylko wówczas, jeżeli regulacje prawne zawarte w ww. rozporządzeniu, będą nadal obowiązywały (jeżeli stan prawny w kwestii, która jest przedmiotem Pana wniosku nie zmieni się).
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Pan przedstawił i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.
Procedura wydawania indywidualnych interpretacji przepisów prawa podatkowego nie podlega regułom przewidzianym dla postępowania podatkowego, czy kontrolnego. Wydając interpretację indywidualną w trybie art. 14b ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.), opieram się wyłącznie na opisie stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego podanego we wniosku – nie prowadzę postępowania dowodowego. Wskazuję, że przy wydawaniu interpretacji dokonałem wyłącznie analizy okoliczności podanych we wniosku. Rolą postępowania w sprawie wydania indywidualnej interpretacji przepisów podatkowych nie jest bowiem ustalanie, czy przedstawiony we wniosku stan faktyczny (zdarzenie przyszłe) jest zgodny ze stanem rzeczywistym. Ustalenie stanu rzeczywistego stanowi domenę ewentualnego postępowania podatkowego. To na podatniku ciąży obowiązek udowodnienia w toku tego postępowania okoliczności faktycznych, z których wywodzi on dla siebie korzystne skutki prawne. Jeżeli zatem, przedstawione we wniosku zdarzenie przyszłe będzie różniło się od występującego w rzeczywistości, wówczas wydana interpretacja nie będzie Pana chroniła w zakresie rzeczywiście zaistniałego stanu faktycznego.
Ponadto, wskazuję, że z uwagi na to, że interpretacje prawa podatkowego wydawane są w indywidualnej sprawie zainteresowanego, co wynika z art. 14b § 1 ustawy Ordynacja podatkowa – niniejsza interpretacja dotyczy wyłącznie Pana. Nie wywołuje skutków prawnych dla drugiego współkredytobiorcy.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pan do interpretacji.
·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1)z zastosowaniem art. 119a;
2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).