Interpretacja indywidualna

- stanowisko prawidłowe

Szanowna Pani,

stwierdzam, że Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

27 października 2024 r. wpłynął Pani wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy możliwości skorzystania z zaniechania poboru podatku z tytułu umorzenia kredytu zaciągniętego na zakup mieszkania. Uzupełniła go Pani - w odpowiedzi na wezwanie - pismem z 17 listopada 2024 r. (wpływ 17 listopada 2024 r.).

Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

Zwraca się Pani o opinię w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od niektórych dochodów związanych z kredytem hipotecznym udzielonym na cele mieszkaniowe.

Jest Pani w tej chwili w trakcie mediacji ugodowych za pośrednictwem KNF z bankiem (…).

23 lipca 2008 roku podpisała Pani umowę kredytową na kredyt hipoteczny na zakup mieszkania z rynku wtórnego w banku (…), nr umowy: (…).

Bank ten w późniejszych latach został przejęty przez (…). Kredyt był indeksowany do waluty obcej CHF.

Był to kredyt zaciągnięty na realizację jednej inwestycji mieszkaniowej. Mieszkanie znajduje się w (…) przy ul. (…). Mieszkanie było przeznaczone na własne cele mieszkaniowe, nie była w nim prowadzona w tym czasie działalność gospodarcza. W tym mieszkaniu mieszkała Pani kilka lat. Po tym okresie zmieniła się Pani sytuacja życiowa, mieszkanie Pani wynajęła i jest wynajmowane do dnia dzisiejszego.

W jednej z propozycji ugodowych otrzymanych ze strony banku, bank proponuje Pani umorzenie części zadłużenia z obecnego salda zadłużenia w wysokości 374.110,16 zł do 112.233,05 zł, co daje umorzenie w wysokości 261.877,11 zł. Suma umorzenia jest w tym momencie jeszcze negocjowana i na pewno ulegnie zmianie.

W korespondencji przedmediacyjnej dostała Pani od banku (…) dokumenty, w których znajduje się m.in. „Oświadczenie dotyczące spełnienia warunków do zaniechania poboru podatku dochodowego od osób fizycznych”, które musi Pani podpisać. W przeciwnym razie, bank w przypadku zawartej między stronami ugody będzie musiał wystawić PIT-11. Wystawienie takiego PITu-11 będzie wiązało się z dużymi kosztami w stosunku do Pani i podpisanie ew. takiej ugody nie będzie się Pani kalkulować.

Uzupełnienie opisu stanu faktycznego

Kredyt hipoteczny został udzielony przez bank (…), który przekształcił się w bank krajowy o nazwie (…), następnie ten bank został przejęty przez (…). W wyniku połączenia transgranicznego między (…) a (…) - wszelkie prawa i obowiązki wynikające z Umowy przeszły w ramach sukcesji uniwersalnej na (…).

Kredyt został zabezpieczony w postaci hipoteki ustanowionej na nieruchomości, na którą został zaciągnięty. Adres nieruchomości: ul. (…), (…).

Jest Pani jedynym kredytobiorcą.

Przed umorzeniem kredytu dojdzie do jego przewalutowania.

W księgach rachunkowych Banku na dzień 30 września 2024 r. wysokość zadłużenia (kapitał) Kredytobiorcy z tytułu Umowy wynosiła 82.410,38 CHF, co oznacza, że po przeliczeniu na walutę polską po średnim kursie Narodowego Banku Polskiego z dnia poprzedzającego dzień sporządzenia Ugody, zadłużenie (kapitał) Kredytobiorcy na ten dzień wynosiło 374.110,16 PLN.

Strony zgodnie ustalają, że po zmianie waluty obcej kredytu na walutę PLN pozostałe do spłaty zadłużenie (kapitał) Kredytobiorcy względem Banku z tytułu Umowy, na dzień sporządzenia Ugody wynosi 164.592,48 PLN. Strony zgodnie postanawiają o obniżeniu kwoty, o której mowa w zdaniu poprzednim do kwoty 112.233,05 PLN. Bank zwalnia Kredytobiorcę z długu (umarza zadłużenie) na kwotę 261.877,11 PLN.

Powyższa kwota umorzenia zmieni się, ponieważ jest Pani jeszcze w trakcie procesu mediacyjnego. Przewalutowanie kredytu zostanie przeprowadzone w ramach ugody do istniejącej już umowy kredytowej.

Umorzeniu będzie podlegała kwota kapitału.

Nie korzystała Pani z umorzenia wierzytelności z tytułu innego kredytu zaciągniętego na realizacje innej inwestycji mieszkaniowej.

Był i jest to Pani jedyny kredyt.

Termin mediacji z bankiem za pośrednictwem KNF kończy się 10 grudnia 2024 r., jednak do podpisania ewentualnej ugody z bankiem może dojść wcześniej. Jest to uzależnione od tego, czy spełnia Pani warunki rozporządzenia Ministra Finansów w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od niektórych dochodów związanych z kredytem hipotecznym i od terminu otrzymania od Państwa ww. decyzji.

Pytania

1.Czy w związku z tym, że po kilku latach od podpisania umowy kredytowej mieszkanie zostało i jest wynajmowane, nadal spełnia Pani warunki zawarte w rozporządzeniu Ministra Finansów z 15 marca 2022 r., czy fakt wynajmowania mieszkania na to wpływa?

2.Czy umorzona przez bank kwota kredytu jest nieopodatkowana wtedy, gdy kredyt został zaciągnięty na cele mieszkaniowe i czy ten warunek jest spełniony, jeżeli w tym mieszkaniu mieszkała Pani około 9 lat i później zostało ono wynajęte jako najem prywatny?

3.Czy wynajem mieszkania po kilku latach od zamieszkania nie wpływa na spełnianie warunków zawartych w rozporządzeniu Ministra Finansów z 15 marca 2022 r i nie wyklucza zaniechanie poboru podatku dochodowego od kwoty umorzonej w ugodzie zawartej z bankiem?

Pani stanowisko w sprawie

Pani zdaniem, Pani sytuacja spełnia warunki wymienione w rozporządzeniu Ministra Finansów z 15 marca 2022 roku w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od niektórych dochodów (przychodów) związanych z kredytem hipotecznym udzielonym na cele mieszkaniowe - jest to kredyt zaciągnięty przed 15 stycznia 2015 r., jest to kredyt zabezpieczony w postaci hipoteki ustanowionej na nieruchomości, jest to kredyt mieszkaniowy indeksowany do waluty obcej CHF.

Podpisując umowę z bankiem w 2008 r., kredyt był zaciągnięty na cele mieszkaniowe. Przepisy nie precyzują, ile ma trwać własny cel mieszkaniowy i nigdzie nie zostało wskazane, że po jego realizacji nie można wynajmować nieruchomości.

Pani zdaniem, wynajmowanie mieszkania nie wpływa na kwestionowanie spełniania warunków wymienionych w rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 15 marca 2022 r. o zaniechaniu poboru podatku dochodowego od niektórych dochodów związanych z kredytem hipotecznym.

W związku z tym, że spełnia Pani pozostałe warunki rozporządzenia, ma Pani prawo do skorzystania ze zwolnienia z poboru podatku dochodowego od umorzonej kwoty kredytu wymienionej w zawartej ugodzie z bankiem.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Reguły dotyczące opodatkowania

Zgodnie z treścią art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 226 ze zm.):

Stosownie do art. 9 ust. 2 ww. ustawy:

Jak stanowi art. 11 ust. 1 cytowanej ustawy:

Za przychody należy zatem uznać każdą formę przysporzenia majątkowego, zarówno formę pieniężną jak i niepieniężną, w tym nieodpłatne świadczenia otrzymane przez podatnika.

Dla celów podatkowych przyjmuje się, że nieodpłatne świadczenie obejmuje każde działanie lub zaniechanie na rzecz innej osoby oraz wszystkie zdarzenia prawne i zdarzenia gospodarcze w działalności podmiotów, których skutkiem jest przysporzenie majątku innej osoby, mające konkretny wymiar finansowy.

Źródła przychodów

W myśl art. 10 ust. 1 pkt 9 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Stosownie do art. 20 ust. 1 ww. ustawy:

Użycie w powyższym przepisie sformułowania „w szczególności”, wskazuje, że definicja przychodów z innych źródeł ma charakter otwarty i nie ma przeszkód, aby do tej kategorii zaliczyć również przychody inne niż wymienione wprost w przepisie art. 20 ust. 1 ustawy. O przychodzie podatkowym z innych źródeł będziemy mówić w każdym przypadku, kiedy u podatnika wystąpią realne korzyści majątkowe.

Wskazała Pani, że na podstawie proponowanej ugody bank umorzy Pani część istniejącego zadłużenia.

Umorzenie wierzytelności

Umorzenie wierzytelności następuje w przypadku zwolnienia z długu, czyli zrzeczenia się przez wierzyciela prawa do wierzytelności, bez uzyskania świadczenia ze strony dłużnika. Takie zrzeczenie się, pod warunkiem, że dłużnik je przyjmie, powoduje, że zobowiązanie wygasa.

Zgodnie bowiem z instytucją zwolnienia z długu uregulowaną w art. 508 ustawy z 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1061 ze zm.):

Tak więc dla umorzenia wierzytelności koniecznym jest zgoda dłużnika (np. uzyskana w wyniku ugody, czy poprzez oświadczenie).

Otrzymanie kredytu i jego spłata na warunkach przewidzianych w umowie kredytowej są obojętne podatkowo. Przychód po stronie kredytobiorcy pojawia się w przypadku, kiedy dochodzi do umorzenia kredytu, jego części lub odsetek. Wtedy bowiem kredytobiorca osiąga konkretne przysporzenie majątkowe (przychód w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych).

Tym samym, umorzoną Pani kwotę wierzytelności z tytułu zaciągniętego kredytu należy zakwalifikować do przychodu z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9 w zw. z art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zaniechanie poboru podatku

Jednakże zgodnie z § 1 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 11 marca 2022 r. w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od niektórych dochodów (przychodów) związanych z kredytem hipotecznym udzielonym na cele mieszkaniowe (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 102):

Z kolei § 4 cytowanego rozporządzenia stanowi, że:

Natomiast w myśl § 3 komentowanego rozporządzenia:

Zgodnie z treścią ww. art. 21 ust. 25 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Zatem zaniechanie poboru podatku do umorzonych osobom fizycznym kwot wierzytelności z tytułu kredytów znajdzie zastosowanie, jeżeli zostaną spełnione łącznie następujące przesłanki:

1.kredyt był zaciągnięty na realizację inwestycji mieszkaniowej;

2.kredyt był udzielony przed dniem 15 stycznia 2015 r. przez podmioty uprawnione do udzielania kredytów na podstawie odrębnych ustaw;

3.kredyt był zabezpieczony hipotecznie;

4.kredytobiorca nie korzystał wcześniej z umorzenia zobowiązania z tytułu innego kredytu na własne cele mieszkaniowe zabezpieczonego hipotecznie.

Przedstawiła Pani informacje, z których wynika, że:

1.w 2008 r. zaciągnęła Pani kredyt hipoteczny w walucie CHF na zakup lokalu mieszkalnego;

2.lokal ten był przez Panią zamieszkiwany przez kilka, a następnie wynajęty;

3.spełnia Pani wszystkie przesłanki warunkujące możliwość skorzystania z zaniechania poboru podatku;

4.bank zaproponował podpisanie ugody, na podstawie której umorzy część pozostałego do spłaty zadłużenia.

Powzięła Pani wątpliwość, czy z tytułu umorzenia tego zadłużenia będzie Pani mogła skorzystać z zaniechania poboru podatku.

Pani skutki podatkowe z tytułu umorzenia wierzytelności

Jedną z przesłanek do skorzystania z zaniechania poboru podatku jest zaciągnięcie i przeznaczenie kredytu na wydatki, o których mowa w art. 21 ust. 25 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Z opisu sprawy wynika, że kredyt został przeznaczony na zakup lokalu mieszkalnego.

Wskazała Pani również, że w zakupionym mieszkaniu mieszkała Pani kilka lat, a aktualnie lokal mieszkalny jest wynajmowany.

Określając kredyt mieszkaniowy objęty zaniechaniem, rozporządzenie odwołuje się do wydatków, o których mowa w art. 21 ust. 25 pkt 1 cytowanej ustawy. Zaniechanie nie powinno zatem przysługiwać osobom, które zaciągnęły kredyt na wiele odrębnych lokali, przeznaczonych wyłącznie na wynajem czy też zaspokajających potrzeby różnych gospodarstw domowych. Natomiast czasowy najem prywatny lokalu mieszkalnego nie stanowi przesłanki wykluczającej możliwość skorzystania z zaniechania poboru podatku.

Skoro zatem spełnione zostały wszystkie przesłanki wynikające z omawianego rozporządzenia, to może Pani skorzystać z zaniechania poboru podatku w stosunku do kwoty umorzenia.

W konsekwencji, nie będzie Pani zobowiązana do zapłaty podatku dochodowego od osób fizycznych od umorzonej kwoty wierzytelności.

Pani stanowisko jest więc prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Pani przedstawiła i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

• Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy  z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pani sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pani do interpretacji.
• Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

• Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935; dalej jako „PPSA”).  

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

• w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
• w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).