Interpretacja indywidualna

– stanowisko prawidłowe

Szanowny Panie,

stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

3 października 2024 r. wpłynął Pana wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie możliwości rozliczenia się jako osoba samotnie wychowująca dziecko. Uzupełnił go Pan – w odpowiedzi na wezwania – pismami złożonymi 26 listopada 2024 r. i 28 listopada 2024 r.

Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

W 2024 r. prawomocnym wyrokiem sądu rozwiązane zostało Pana małżeństwo. Obecnie jest Pan rozwodnikiem. Z małżeństwa jest dwoje małoletnich dzieci. Syn 15 lat i córka 11 lat. Zgodnie z wyrokiem sądu miejscem zamieszkania i pobytu syna jest zawsze miejsce zamieszkania Pana, a córki jest przy matce. Prowadzi Pan gospodarstwo domowe wspólnie z synem. Mieszka Pan wraz z synem pod innym adresem niż Pana była żona i córka. Syn nie utrzymuje kontaktu z matką od 2021 r. Oboje mają Państwo pełnię praw rodzicielskich, które nie są ograniczone przez sąd. Syn przebywa wyłącznie pod Pana opieką, zajmuje się Pan synem sam. Dba Pan i zapewnia mu codziennie jego bieżące i bytowe potrzeby. Zajmuje się Pan sprawami związanymi z jego leczeniem, szkołą, zakupami odzieży, materiałami szkolnymi, umawianiem wizyt lekarskich, wykonywaniem badań lekarskich, kupuje mu leki, zajmuje się Pan organizowaniem i organizuje zajęcia pozaszkolne dla syna, wozi Pan go na zajęcia pozaszkolne, bierze Pan udział w zebraniach szkolnych. Zapewnia Pan udział syna w życiu, w środowisku rówieśniczym. Uprawniony jest Pan do pobierania w pełnej wysokości świadczenia 800+ na syna. W wyroku sądowym nie orzeczono pieczy naprzemiennej. Troszczy się Pan stale o byt materialny i rozwój emocjonalny Pana syna. Wypełnia Pan sam wszystkie obowiązki związane z wychowaniem Pana małoletniego syna.

W uzupełnieniu wniosku w odpowiedzi na pytania wskazał Pan, że:

a)Czy podlega Pan na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu?

-Podlega Pan.

b)Czy uzyskuje Pan dochody opodatkowane według skali podatkowej (np. umowy zlecenia, z tytułu umowy o pracę, itp.)?

-Uzyskuje Pan dochody opodatkowane z umowy o pracę (akt mianowania służba) oraz umowa zlecenia.

c)Kiedy – prosimy podać datę – uprawomocniło się orzeczenie sądu o rozwodzie między Panem a Pana byłą żoną, która jest matką wskazanych we wniosku dzieci?

-28 marca 2024 r.

d)Czy Pana stan cywilny po orzeczeniu rozwodu uległ zmianie – jeśli tak, to należy wskazać, czy ponownie wstąpił Pan w związek małżeński i kiedy miało to miejsce?

-Stan cywilny – rozwiedziony i nie uległ zmianie.

e)Czy zarówno Pan, jak i Pana była żona posiadają Państwo wobec obydwojga wskazanych we wniosku dzieci pełną władzę rodzicielską?

-Zgodnie z decyzją sądu nie zostali Państwo pozbawieni praw rodzicielskich.

f)Czy wykonuje Pan również władzę rodzicielską w stosunku do Pana córki, tj. uczestniczy w wychowaniu córki, dba o prawidłowy rozwój córki kształtując jej właściwe zachowania, rozwija ich zainteresowania, sprawuje nad nią pieczę/opiekę, troszczy się o jej rozwój fizyczny i duchowy, ponosi wydatki związane z wypoczynkiem, ponosi koszty ich utrzymania, zabezpiecza potrzeby bytowe, zdrowotne i edukacyjne, wypełnia obowiązek alimentacyjny, pomaga w edukacji szkolnej, bierze czynny udział w sprawach dotyczących dzieci związanych z ich kształceniem, dodatkowymi zajęciami, zebraniami itp. – prosimy wskazać, w jakich czynnościach przejawia się: Pana wychowanie i opieka nad Pana córką oraz jak wyglądają Pana kontakty z Pana córką?

-Nie uczestniczy Pan w wychowaniu córki, decyzje w sprawie dbania o prawidłowy rozwój, zainteresowania, sprawowanie opieki/pieczy nad córką, rozwój fizyczny i duchowy – ponosi była małżonka. Koszty utrzymania, zabezpieczenia potrzeb bytowych, zdrowotnych i edukacyjnych zabezpiecza była małżonka. Pan pokrywa zobowiązanie alimentacyjne w wysokości 800 zł miesięcznie, nie pokrywa Pan żadnych kosztów dodatkowych, nie uczestniczy Pan w zebraniach i spotkaniach. Córka kontaktuje się z Panem sporadycznie przez komunikację telefoniczną lub spędza z Panem znikomą ilość czasu – około 5 godzin w miesiącu. Nie są przestrzegane przez byłą żonę i Pana córkę kontakty określone w wyroku rozwodowym. W okresie ferii spędza z Panem maksymalnie 7 dni oraz w wakacje około 10 dni.

g)Czy Pana była żona partycypuje w wydatkach związanych z ww. potrzebami Pana obydwojga Pana dzieci?

-Była małżonka uczestniczy jedynie w wydatkach związanych z potrzebami córki, nie uczestniczy w wydatkach syna. Opłaca jedynie świadczenie alimentacyjne.

h)Czy Pana syn uczy się w szkołach, o których mowa w przepisach o systemie oświaty, przepisach o szkolnictwie wyższym lub w przepisach regulujących system oświaty lub szkolnictwo wyższe obowiązujących w Polsce oraz w innym państwie?

-Uczy się w szkole średniej ogólnodostępnej.

i)Czy w stosunku do Pana i Pana dzieci miały zastosowanie:

•przepisy art. 30c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (opodatkowanie dochodów z działalności gospodarczej, działów specjalnych produkcji rolnej podatkiem liniowym) lub ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym (z wyjątkiem przepisów dotyczących najmu prywatnego) – w zakresie osiągniętych w roku podatkowym przychodów, poniesionych kosztów uzyskania przychodów, zobowiązania lub uprawnienia do zwiększania lub pomniejszenia podstawy opodatkowania albo przychodów, zobowiązania lub uprawnienia do dokonywania innych doliczeń lub odliczeń,

•przepisy z ustawy z dnia 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym lub ustawy z dnia 6 lipca 2016 r. o aktywizacji przemysłu okrętowego i przemysłów komplementarnych?

-Nie miały zastosowania.

j)Czy jest Pan ojcem lub opiekunem prawnym innych dzieci (dziecka), oprócz dzieci, o których mowa we wniosku i względem nich wykonuje Pan władzę rodzicielską – jeśli tak, prosimy wskazać ich daty urodzenia oraz czy w tych latach wychowywał je Pan wspólnie z drugim rodzicem lub opiekunem prawnym?

-Nie jest Pan.

Pytanie

Czy zgodnie z opisanym stanem faktycznym jest Pan uprawniony do zastosowania ulg i preferencji podatkowych wynikających z uprawnień osoby samotnie wychowującej dziecko, o którym mowa w art. 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych?

Pana stanowisko w sprawie

Zgodnie z zapisem art. 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w przedstawionym stanie faktycznym i w przypadku zdarzenia przyszłego, spełnia Pan wszelkie przesłanki uprawniające Pana do skorzystania z preferencyjnego opodatkowania wynikającego z uprawnień osoby samotnie wychowującej dziecko.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. 2024 r. poz. 226 ze zm.):

Na podstawie art. 6 ust. 4c ww. ustawy:

Stosownie do art. 6 ust. 4d ww. ustawy:

Zgodnie z art. 6 ust. 4e ww. ustawy:

W myśl art. 6 ust. 4f ww. ustawy:

Stosownie do art. 6 ust. 8 ww. ustawy:

Przystępując do oceny możliwości skorzystania przez Pana z preferencyjnego rozliczenia podatku dochodowego od osób fizycznych w sposób przewidziany dla osoby samotnie wychowującej dziecko, podkreślić należy, że wszelkie ulgi i zwolnienia podatkowe są odstępstwem od zasady powszechności opodatkowania, wynikającej z art. 84 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. (Dz. U. Nr 78 poz. 483 ze zm.), stanowiącego, że:

Oznacza to, że wszelkie odstępstwa od tej zasady, muszą bezwzględnie wynikać z przepisów prawa i być interpretowane ściśle z jego literą. Co więcej, zgodnie z konstrukcją i systematyką ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, wszelkie ulgi i zwolnienia podatkowe stanowią wyjątek od generalnej zasady powszechności opodatkowania wyrażonej w powołanym wyżej art. 9 ust. 1 ww. ustawy.

Stąd też, korzystanie z każdej preferencji podatkowej, w tym ulgi przewidzianej w art. 6 ust. 4c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, uzależnione jest od spełnienia wszystkich przesłanek wymaganych do jej zastosowania.

Z powołanych wyżej przepisów jednoznacznie wynika, że przepisy art. 6 ust. 4c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych stanowią odstępstwo od generalnej zasady indywidualnego opodatkowania. Możliwość ich zastosowania obwarowana jest szeregiem warunków wyraźnie wskazanych w tej ustawie, które należy interpretować ściśle, co oznacza, że nie można dokonywać wykładni rozszerzającej ani też zawężającej.

W konsekwencji, aby korzystać z preferencyjnego opodatkowania dochodów na zasadach w nich przewidzianych należy posiadać ściśle określony stan cywilny oraz wychowywać samotnie dziecko/dzieci.

Brzmienie art. 6 ust. 4c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych precyzuje pojęcie „osoby samotnie wychowującej dzieci” w taki sposób, aby nie budziło wątpliwości, że prawo do preferencyjnego opodatkowania dochodów nie przysługuje wszystkim osobom stanu wolnego posiadającym dzieci własne lub przysposobione (o których mowa w tym przepisie), a wyłącznie jednemu z rodziców/opiekunów prawnych, tj. temu, który samotnie wychowuje dziecko/dzieci.

Z uwagi na to, że ustawodawca w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych nie zawarł definicji pojęcia „wychowywać”, należy odwołać się do jego definicji słownikowych. „Wychowywać” w słownikowym rozumieniu oznacza: zapewniając byt doprowadzić do osiągnięcia pełnego rozwoju psychicznego i fizycznego. Wychowywanie polega na stałym troszczeniu się o byt materialny dziecka oraz o jego rozwój emocjonalny.

Wychowywanie dziecka nie sprowadza się jedynie do „jego utrzymania” czy też czasowego (doraźnego) przebywania z nim, lecz obejmuje ogół czynności zmierzających do należytego ukształtowania człowieka w sferze duchowej i psychicznej oraz zapewnienia mu materialnych podstaw rozwoju.

Do skorzystania z tej preferencji, niewystarczające jest więc samo legitymowanie się określonym stanem cywilnym. Równie istotne jest samotne troszczenie się o byt materialny i rozwój emocjonalny dziecka bez udziału innej osoby, tj. w szczególności ojca lub matki dziecka.

Z istoty pojęcia „osoby samotnie wychowującej dziecko” wynika, że jest to osoba, która w określonej sytuacji, w określonym czasie, tj. w roku podatkowym, sama (bez udziału drugiej osoby), zajmuje się wychowywaniem dziecka. Przepis ten wymienia enumeratywnie osoby, którym przysługuje status osób samotnie wychowujących dzieci, odwołując się zarówno do statusu cywilnoprawnego osoby wychowującej dzieci, jak również do tego, że osoba ta w roku podatkowym musi faktycznie wychowywać dzieci samotnie, tj. bez wsparcia drugiego z rodziców.

Użycie określenia „osoba samotnie wychowująca dzieci” oznacza zatem, że intencją ustawodawcy było przyznanie prawa do rozliczenia dochodów jako osoba samotnie wychowująca dziecko jednemu z rodziców lub opiekunów prawnych, który faktycznie wychowuje dziecko.

W przypadku, gdy żadne z rodziców nie jest pozbawione władzy rodzicielskiej, rodzic, który faktycznie w roku podatkowym dziecko wychowuje, czyli sprawuje nad nim ciągłą opiekę, stale troszczy się o byt materialny i rozwój emocjonalny dziecka, ma prawo do przedmiotowej preferencji podatkowej. W sytuacji, gdy dziecko pozostaje pod stałą, codzienną opieką jednego rodzica, a drugi rodzic jest zobowiązany do płacenia alimentów oraz zajmowania się dzieckiem doraźnie (np. według postanowień porozumienia rodzicielskiego), status samotnego rodzica ma ten, który wykonuje wszystkie obowiązki, dzięki którym dziecko będzie wychowywane w sposób zapewniający jego prawidłowy rozwój. Fakt utrzymywania kontaktów pomiędzy dzieckiem i drugim rodzicem, nie pozbawia pierwszego rodzica – przy którym dziecko mieszka – prawa do opodatkowania swoich dochodów na zasadach określonych w art. 6 ust. 4c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Rodzic, który jest stanu cywilnego, o którym mowa w art. 6 ust. 4c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i w pojedynkę troszczy się o zaspokojenie bieżących potrzeb dziecka, nie traci statusu osoby samotnie wychowującej dziecko z racji utrzymywania sporadycznych kontaktów z dzieckiem przez drugiego rodzica lub płacenia przez niego alimentów.

Dodatkowo podkreślenia wymaga, że dla preferencyjnego opodatkowania dochodów (przychodów) uzyskanych od 1 stycznia 2022 r. istotne znaczenie ma regulacja zawarta w treści art. 6 ust. 4f ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, z którego wynika, że nie ma ono zastosowania do osoby, która wychowuje wspólnie z drugim rodzicem albo opiekunem prawnym co najmniej jedno dziecko, w tym również gdy dziecko jest pod opieką naprzemienną, w związku z którą obydwojgu rodzicom zostało ustalone świadczenie wychowawcze zgodnie z art. 5 ust. 2a ustawy z dnia 11 lutego 2016 r. o pomocy państwa w wychowywaniu dzieci.

Zatem od 2022 r. osoba, która wspólnie z drugim rodzicem wychowuje co najmniej jedno dziecko, co przejawia się między innymi dzieleniem się wszelkimi obowiązkami związanymi z procesem wychowawczym dziecka, niezależnie od tego u kogo, pod czyją w danym momencie roku podatkowego opieką dziecko przebywa nie może skorzystać z rozliczenia w sposób przewidziany dla osoby samotnie wychowującej dziecko.

Z przedstawionego opisu wynika, że w 2024 r. prawomocnym wyrokiem sądu rozwiązane zostało Pana małżeństwo. Obecnie jest Pan rozwodnikiem. Z małżeństwa jest dwoje małoletnich dzieci. Syn 15 lat i córka 11 lat. Zgodnie z wyrokiem sądu miejscem zamieszkania i pobytu syna jest zawsze miejsce zamieszkania Pana, a córki jest przy matce. Prowadzi Pan gospodarstwo domowe wspólnie z synem. Mieszka Pan wraz z synem pod innym adresem, niż Pana była żona wraz z córką. Syn nie utrzymuje kontaktu z matką od 2021 r. Oboje mają Państwo pełnię praw rodzicielskich, które nie są ograniczone przez sąd. Syn przebywa wyłącznie pod Pana opieką, zajmuje się Pan synem sam. Dba Pan i zapewnia mu codziennie jego bieżące i bytowe potrzeby. Zajmuje się Pan sprawami związanymi z jego leczeniem, szkołą, zakupami odzieży, materiałami szkolnymi, umawianiem wizyt lekarskich, wykonywaniem badań lekarskich, kupuje mu leki, zajmuje się Pan organizowaniem i organizuje zajęcia pozaszkolne dla syna, wozi Pan go na zajęcia pozaszkolne, bierze Pan udział w zebraniach szkolnych. Zapewnia Pan udział syna w życiu, w środowisku rówieśniczym. Uprawniony jest Pan do pobierania w pełnej wysokości świadczenia 800+ na syna. W wyroku sądowym nie orzeczono pieczy naprzemiennej. Troszczy się Pan stale o byt materialny i rozwój emocjonalny Pana syna. Wypełnia Pan sam wszystkie obowiązki związane z wychowaniem Pana małoletniego syna.

Ponadto wskazał Pan, że nie uczestniczy w wychowaniu córki, decyzje w sprawie dbania o prawidłowy rozwój, zainteresowania, sprawowanie opieki/pieczy nad córką, rozwój fizyczny i duchowy – ponosi była małżonka. Koszty utrzymania, zabezpieczenia potrzeb bytowych, zdrowotnych i edukacyjnych zabezpiecza była małżonka. Pan pokrywa zobowiązanie alimentacyjne w wysokości 800 zł miesięcznie, nie pokrywa Pan żadnych kosztów dodatkowych, nie uczestniczy Pan w zebraniach i spotkaniach. Córka kontaktuje się z Panem sporadycznie przez komunikację telefoniczną lub spędza z Panem znikomą ilość czasu – około 5 godzin w miesiącu. Nie są przestrzegane przez byłą żonę i Pana córkę kontakty określone w wyroku rozwodowym. W okresie ferii spędza z Panem maksymalnie 7 dni oraz w wakacje około 10 dni.

Odnosząc przedstawione uregulowania prawne na grunt opisanej sprawy stwierdzić należy, że spełnia Pan warunki określone w art. 6 ust. 4c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w konsekwencji przysługuje Panu prawo do skorzystania w zeznaniu rocznym za 2024 r. i latach kolejnych (o ile nie zmieni się stan faktyczny lub prawny) z preferencyjnego rozliczenia jako osoba samotnie wychowująca dziecko na zasadach określonych w art. 6 ust. 4d ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Pana i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Procedura wydawania indywidualnych interpretacji przepisów prawa podatkowego nie podlega regułom przewidzianym dla postępowania podatkowego, czy kontrolnego. Organ wydający interpretację indywidualną w trybie art. 14b ustawy Ordynacja podatkowa, opiera się wyłącznie na opisie stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego podanego we wniosku. Należy wskazać, że przy wydawaniu interpretacji Organ dokonał wyłącznie analizy okoliczności podanych we wniosku. Rolą postępowania w sprawie wydania indywidualnej interpretacji przepisów podatkowych nie jest bowiem ustalanie, czy przedstawiony we wniosku stan faktyczny (zdarzenie przyszłe) jest zgodny ze stanem rzeczywistym. Ustalenie stanu rzeczywistego stanowi domenę ewentualnego postępowania podatkowego. To na podatniku ciąży obowiązek udowodnienia w toku tego postępowania okoliczności faktycznych, z których wywodzi on dla siebie korzystne skutki prawne. Jeżeli zatem, przedstawiony we wniosku stan faktyczny będzie różnił się od występującego w rzeczywistości, wówczas wydana interpretacja nie będzie chroniła Pana w zakresie przedstawionego stanu faktycznego.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pan do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:          

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w … . Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).