Opodatkowanie sprzedaży nieruchomości otrzymanych w wyniku podziału majątku małżeńskiego. - Interpretacja - 0112-KDSL1-2.4011.486.2024.3.KS
Temat interpretacji
Temat interpretacji
Opodatkowanie sprzedaży nieruchomości otrzymanych w wyniku podziału majątku małżeńskiego.
Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe
Szanowna Pani,
stwierdzam, że Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest prawidłowe.
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
4 września 2024 r. wpłynął Pani wniosek z 28 sierpnia 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku dochodowego od osób fizycznych. Uzupełniła go Pani – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 23 października 2024 r. (wpływ 25 października 2024 r.). Treść wniosku jest następująca:
Opis zdarzenia przyszłego
Jest Pani podatnikiem podatku dochodowego do osób fizycznych o nieograniczonym obowiązku na terytorium Polski. Prowadzi Pani jednoosobową działalność gospodarczą. Obecnie nie jest Pani zarejestrowana jako czynny podatnik VAT – korzysta Pani ze zwolnienia z podatku VAT od września 2017 r.
(…) września 2008 r. wraz z mężem nabyła Pani do majątku wspólnego nieruchomości gruntowe stanowiące działki o nr: 1 , 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10, 11, 12, 13 i 14 położone w miejscowości A oraz działki o nr: 15, 16, 17, 18, 19, 20 i 21 położone w miejscowości B. W dniu nabycia wskazanych powyżej nieruchomości nie stanowiły one w większości terenów budowlanych w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (dalej jako „Ustawa o VAT”). Wyjątkiem były działki o nr: 10, 11, 14, 12 i 13, dla których zostały wydane warunki zabudowy na podstawie decyzji z (…) września 2005 r. Przy transakcji sprzedaży wskazanych nieruchomości podmiot dokonujący zbycia naliczył podatek VAT według obowiązującej wtedy stawki 22%. Opodatkowanie dotyczyło jedynie działek objętych warunkami zabudowy. Pozostałe działki zostały zbyte z zastosowaniem zwolnienia z podatku VAT.
Wszystkie wymienione wyżej działki zostały wprowadzone do jednoosobowej działalności gospodarczej prowadzonej przez Pani męża.
(…) sierpnia 2011 r. dla działek o nr: 3, 2 i 1 została wydana decyzja o warunkach zabudowy. Zgodnie z wydaną decyzją na wskazanych działkach miała powstać inwestycja polegająca na budowie 9 budynków mieszkalnych. Następnie na podstawie tej decyzji (…) grudnia 2011 r. została wydana decyzja o zatwierdzeniu podziału działek o nr: 3, 2 i 1 na działki o nr: 22, 23, 24, 25, 26, 27, 28, 29, 30, 31, 32.
Kolejna decyzja o warunkach zabudowy została wydana (…) kwietnia 2012 r. Decyzja dotyczyła działek o nr: 4, 5, 6. Również w tym przypadku decyzja dotyczyła warunków zabudowy dla inwestycji polegającej na budowie 9 budynków mieszkalnych. Następnie (…) października 2012 r. wydano decyzję o zatwierdzeniu podziału działek o nr: 4, 5, 6, 22, 23, i 33 na działki nr: 34, 35, 36, 37, 38, 39, 40, 41, 42, 43, 44 i 45.
Do dnia dzisiejszego planowane inwestycje zostały przeprowadzone na działce nr 42 oraz częściowo na działce nr 40 i 39. Pani maż (…) grudnia 2023 r. przeniósł działki o nr: 34, 35, 36, 44, 45, 24, 25, 26 na cele prywatne.
W wyniku częściowego podziału majątku małżeńskiego związanego z rozwodem działki o nr: 34, 35, 44, 45, 25, 26 (zwane dalej jako „Nieruchomość”) zostały przekazane do Pani majątku odrębnego. Planuje Pani dokonać zbycia przekazanej Nieruchomości. Nie planuje Pani dokonywać żadnych dodatkowych prac, których rezultatem będzie uatrakcyjnienie sprzedawanych działek. Nieruchomości nie będą także nigdy wykorzystywane w ramach prowadzonej przez Panią działalności gospodarczej. Przekazane Nieruchomości stanowić będą niezabudowane działki gruntów, dla których zostały wydane warunki zabudowy.
Na chwilę obecną nie jest znany jeszcze status przyszłego nabywcy Nieruchomości (osoba prywatna, czy podmiot gospodarczy) oraz fakt, czy Nieruchomość zostanie zbyta w całości do jednego podmiotu, czy też sprzedawana będzie odrębnie każda z otrzymanych działek.
W związku z powyższym powstała wątpliwość, czy dokonanie zbycia będzie rodzić konsekwencje na gruncie przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz na gruncie przepisów ustawy o podatku od towarów i usług.
W uzupełnieniu wniosku z 23 października 2024 r. poinformowała Pani, że w opisie złożonym pierwotnie wniosku o wydanie interpretacji, dotyczącym Nieruchomości otrzymanych w ramach podziału majątku małżeńskiego nie zostały wymienione jeszcze dwie działki o nr: 36 i 24. Status obu wymienionych działek jest analogiczny w stosunku do pozostałych działek będących przedmiotem wniosku. Ponadto, udzieliła Pani następujących odpowiedzi na zadane w wezwaniu pytania:
1.Czy z potencjalnym nabywcą/nabywcami działek, których dotyczy wniosek, planuje Pani zawrzeć przedwstępne umowy kupna/sprzedaży tych działek? Jeśli tak, to:
a)jakie warunki będzie zawierać umowa przedwstępna sprzedaży, zawarta z nabywcą, które należy spełnić, aby doszło do zawarcia ostatecznej umowy sprzedaży? Prosimy o szczegółowe opisanie, jakie postanowienia dotyczące planowanej transakcji sprzedaży ww. działek wynikać będą z zawartej umowy przedwstępnej (np. uzyskanie zgód, pozwoleń, opinii, decyzji itp.);
b)jakie prawa i obowiązki wynikające z postanowień umowy przedwstępnej będą ciążyły na Pani, a jakie na stronie kupującej? Prosimy o szczegółowe opisanie;
c)czy w ramach umowy przedwstępnej zamierza Pani udzielić jakichkolwiek pełnomocnictw dla kupującego? Jeżeli odpowiedź na pytanie jest twierdząca, to prosimy o wskazanie w jakim zakresie (do jakich czynności) udzieli Pani pełnomocnictwa dla kupującego (prosimy o enumeratywne wymienienie zakresu) w związku z zamierzoną sprzedażą;
d)czy po zawarciu umowy przedwstępnej strona kupująca, na działkach będących przedmiotem wniosku, będzie dokonywać inwestycji infrastrukturalnych, które zwiększą ich atrakcyjność jak np. uzbrojenie terenu w media, ogrodzenie itp.? Jeżeli tak, to prosimy o podanie jakich?
e)czy nabywca ponosi/będzie ponosić jakiekolwiek nakłady finansowe związane z ww. działkami od momentu podpisania umowy przedwstępnej do zawarcia umowy finalnej?
Odpowiedź: Nie wyklucza Pani, że będzie zawierać umowy przedwstępne przy sprzedaży opisanych we wniosku działek. Powyższe będzie zależeć od woli obu stron umowy sprzedaży.
Warunki dotyczące możliwej przyszłej umowy przedwstępnej na chwilę obecną nie są możliwe do ustalenia. Treść umowy przedwstępnej, o ile do jej zawarcia dojdzie w przyszłości, będzie zależeć od obu stron umowy.
Zgodnie z odpowiedziami wskazanymi powyżej nie zna Pani warunków ewentualnej przyszłej umowy przedwstępnej.
Nie zamierza Pani udzielać przyszłej stronie kupującej żadnych pełnomocnictw w zawieranej umowie przedwstępnej – o ile do jej zawarcia dojdzie w przyszłości.
Zgodnie z punktami powyższymi, kwestia ewentualnych praw wynikających z umowy przedwstępnej nie jest na chwilę obecną znana. Jednakże przyszły nabywca nie będzie dokonywał żadnych ulepszeń na nabywanych nieruchomościach do czasu przejęcia ich na własność.
Zakłada Pani, że do czasu przeniesienia własności nieruchomości nabywca nie będzie dokonywał żadnych nakładów finansowych na zbywanych działkach.
2.Czy planuje Pani udzielić innej osobie/innemu podmiotowi (np. potencjalnemu nabywcy/nabywcom działek) pełnomocnictwa czy jakiegokolwiek innego umocowania prawnego do działania w Pani imieniu w związku z planowaną transakcją sprzedaży działek? Jeżeli tak, to prosimy wskazać zakres tego pełnomocnictwa, w tym jakie konkretnie czynności będzie podejmował podmiot działający jako Pani pełnomocnik w związku z planowaną transakcją sprzedaży gruntu (np. wystąpienie o warunki zabudowy, pozwolenie na budowę).
Odpowiedź: Nie planuje Pani udzielać pełnomocnictwa przyszłemu nabywcy do działania w Pani imieniu w związku z planowaną transakcją sprzedaży.
3.Czy w odniesieniu do ww. działekdokonywała Pani jakichkolwiek czynności (ponosiła nakłady) w celu przygotowania działek do sprzedaży (np.: uzbrojenie terenu, ogrodzenie, wystąpienie o wydanie decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, wytyczenie dróg dojazdowych do działek, inne działania zmierzające do zwiększenia wartości bądź atrakcyjności działki)? Jeśli tak, to prosimy żeby wskazała Pani jakie to były czynności (nakłady)?
Odpowiedź: Nie ponosiła Pani żadnych nakładów na opisanych we wniosku działkach.
4.Czy będzie Pani prowadziła jakieś działania marketingowe w celu sprzedaży przedmiotowych działek (np. czy będzie Pani korzystała z biura nieruchomości, będzie Pani przygotowywała ogłoszenia lub oferty sprzedaży)? Jeżeli tak, to prosimy wskazać jakie to będą działania?
Odpowiedź: Nie planuje Pani żadnych szczególnych działań marketingowych związanych ze sprzedażą działek, które wykraczałyby poza standardowe działanie związane z rozporządzeniem majątkiem prywatnym – możliwe, że skorzysta Pani z usług biura pośrednictwa nieruchomości.
5.Z czyjej inicjatywy nastąpiło wydanie decyzji o warunkach zabudowy w odniesieniu do działek będących przedmiotem wniosku?
Odpowiedź: Wydanie warunków zabudowy dla opisywanych działek nastąpiło z inicjatywy Pani męża w ramach prowadzonej przez niego działalności gospodarczej.
Pytanie
Czy sprzedaż Nieruchomości otrzymanych w wyniku podziału majątku małżeńskiego będzie powodować obowiązek rozliczenia podatku dochodowego od osób fizycznych?
Pani stanowisko w sprawie
Pani zdaniem, sprzedaż działek otrzymanych w wyniku podziału majątku małżeńskiego nie będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.
Ustawa z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 226 z późn. zm. – dalej jako „Ustawa o PIT”) rozróżnia źródła przychodów oraz sposób opodatkowania dochodów z poszczególnych źródeł.
W myśl art. 10 ust. 1 pkt 8 Ustawy o PIT:
Źródłem przychodów jest odpłatne zbycie, z zastrzeżeniem ust. 2:
a)nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości,
b)spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub użytkowego oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej,
c)prawa wieczystego użytkowania gruntów,
d)innych rzeczy,
-jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w lit. a-c – przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie, a innych rzeczy – przed upływem pół roku, licząc od końca miesiąca, w którym nastąpiło nabycie; w przypadku zamiany okresy te odnoszą się do każdej z osób dokonującej zamiany.
Aby przychód uzyskany ze sprzedaży nieruchomości mógł zostać zaliczony do źródła przychodów określonego wyżej wskazanym przepisem art. 10 ust. 1 pkt 8 Ustawy o PIT, spełnione powinny zostać dwie podstawowe przesłanki:
1)odpłatne zbycie nieruchomości nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej (nie stanowi przedmiotu działalności gospodarczej) oraz
2)zostało dokonane przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie.
W przypadku pierwszej przesłanki należy odnieść się do definicji działalności gospodarczej zawartej w przepisie art. 5a pkt 6 Ustawy o PIT. Zgodnie z powyższym przepisem ilekroć w ustawie jest mowa o działalności gospodarczej albo pozarolniczej działalności gospodarczej – oznacza to działalność zarobkową:
a)wytwórczą, budowlaną, handlową, usługową,
b)polegającą na poszukiwaniu, rozpoznawaniu i wydobywaniu kopalin ze złóż,
c)polegającą na wykorzystywaniu rzeczy oraz wartości niematerialnych i prawnych
-prowadzoną we własnym imieniu bez względu na jej rezultat, w sposób zorganizowany i ciągły, z której uzyskane przychody nie są zaliczane do innych przychodów ze źródeł wymienionych w art. 10 ust. 1 pkt 1, 2 i 4-9.
Należy wskazać, że czynność przyszłej sprzedaży Nieruchomości mieszczą się w zwykłych działaniach związanych z właściwym zarządem własnym majątkiem prywatnym. Brak jest w tym przypadku znamion profesjonalnego działania, w szczególności nie są planowane żadne działania podnoszące wartość lub atrakcyjność działki, takie jak czynności marketingowe, charakterystyczne dla podmiotów zajmujących się zawodowo obrotem nieruchomościami. W ramach prowadzonej działalności gospodarczej nie zajmuje się Pani, ani nigdy nie zajmowała się sprzedażą nieruchomości. Dodatkowo, jak Pani wspomniała w opisie zdarzenia przyszłego, otrzymane w ramach podziału majątku małżeńskiego nieruchomości nie mają żadnego związku z prowadzoną przez Panią działalnością gospodarczą. Planowana sprzedaż będzie działaniem jednostkowym, nie mającym stałego charakteru.
Zatem, z uwagi na powyższe sprzedaż Nieruchomości nie spowoduje powstania przychodu ze źródła, o którym mowa w art. 1 ust. 1 pkt 3 Ustawy o PIT, tj. przychodu z prowadzonej działalności gospodarczej.
Należy zatem rozpatrzeć pozostałe przesłanki właściwe dla sprzedaży nieruchomości w ramach zarządzania majątkiem prywatnym, czyli upływ okresu 5 letniego liczonego od końca roku, w którym nabyto nieruchomość do końca roku, w którym zbyto nieruchomość.
Zgodnie z przedstawionym opisem nieruchomości gruntowe, których sprzedaż jest planowana w przyszłości zostały nabyte do majątku wspólnego małżeńskiego w 2008 r. W 2024 r. dokonano częściowego podziału majątku małżeńskiego w wyniku, którego otrzyma Pani do majątku odrębnego część z działek nabytych w 2008 r.
Zgodnie z brzmieniem art. 10 ust. 6 Ustawy o PIT, w przypadku odpłatnego zbycia po ustaniu wspólności majątkowej małżeńskiej, nabytych do majątku wspólnego małżonków lub wybudowanych w trakcie trwania wspólności majątkowej małżeńskiej nieruchomości lub nabytych do majątku wspólnego małżonków praw majątkowych, określonych w ust. 1 pkt 8 lit. a-c, okres, o którym mowa w tym przepisie, liczy się od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło ich nabycie do majątku wspólnego małżonków lub ich wybudowanie w trakcie trwania wspólności majątkowej małżeńskiej.
Powyższa norma prawna wyraźnie wskazuje, że dla opisanej sytuacji datą nabycia nieruchomości, których sprzedaż planowana jest w najbliższej przyszłości był rok 2008, tj. data w której nastąpiło nabycie nieruchomości do majątku wspólnego małżeńskiego.
W związku z powyższym okres 5 lat, o którym w mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 Ustawy o PIT niewątpliwe upłynął. Reasumując, w przypadku zbycia opisanych Nieruchomości z uwagi na upływ czasu od momentu ich nabycia nie będzie Pani zobowiązana do rozliczenia podatku dochodowego od osób fizycznych według zasad określonych w art. 30e Ustawy o PIT.
W analogicznym tonie wypowiedział się także Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji indywidualnej z 12 stycznia 2023 r. sygn. 0115-KDIT3.4011.879.2022.1.KP
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku jest prawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Zgodnie z przepisem art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 226 ze zm.):
Opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.
Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych wyraźnie rozróżnia źródła przychodów oraz sposób opodatkowania dochodów z poszczególnych źródeł.
Stosownie do art. 10 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Źródłem przychodów jest pozarolnicza działalność gospodarcza.
W myśl art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy:
jednym ze źródeł przychodów jest odpłatne zbycie, z zastrzeżeniem ust. 2:
a)nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości,
b)spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub użytkowego oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej,
c)prawa wieczystego użytkowania gruntów,
− jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w lit. a-c – przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie.
Zatem przychód z tytułu odpłatnego zbycia nieruchomości lub jej części oraz udziału w nieruchomości nie powstanie, jeżeli spełnione są łącznie dwa warunki:
-odpłatne zbycie nieruchomości nie następuje w wykonywaniu działalności gospodarczej (nie stanowi przedmiotu działalności gospodarczej) oraz
-zostało dokonane po upływie pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło jej nabycie lub wybudowanie.
Odrębnym źródłem przychodów jest, wskazana w art. 10 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, pozarolnicza działalność gospodarcza.
Na podstawie art. 5a pkt 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Ilekroć w ustawie jest mowa o działalności gospodarczej albo pozarolniczej działalności gospodarczej – oznacza to działalność zarobkową:
a) wytwórczą, budowlaną, handlową, usługową,
b) polegającą na poszukiwaniu, rozpoznawaniu i wydobywaniu kopalin ze złóż,
c) polegającą na wykorzystywaniu rzeczy oraz wartości niematerialnych i prawnych
– prowadzoną we własnym imieniu bez względu na jej rezultat, w sposób zorganizowany i ciągły, z której uzyskane przychody nie są zaliczane do innych przychodów ze źródeł wymienionych w art. 10 ust. 1, 2 i 4-9.
Działalność gospodarcza to taka działalność, która łączne musi spełniać trzy warunki:
-po pierwsze, musi być działalnością zarobkową,
-po drugie, działalnością wykonywaną w sposób zorganizowany oraz
-po trzecie, musi być wykonywana w sposób ciągły.
Każde działanie spełniające wskazane wyżej przesłanki stanowi w rozumieniu przepisów ww. ustawy, pozarolniczą działalność gospodarczą niezależnie od tego, czy podatnik dokonał jej rejestracji.
Działalność jest wtedy zarobkowa, gdy jest zdolna do potencjalnego generowania zysku, a jej przeznaczeniem jest zapewnienie określonego dochodu. Działalność musi być tak prowadzona i ukierunkowana, aby była w stanie zyski faktycznie osiągnąć. Jednak brak zysku z podjętych działań noszących znamiona działalności gospodarczej nie oznacza, że działalność taka nie była faktycznie prowadzona. Prowadzenie działalności gospodarczej zawsze wiąże się z ryzykiem nieosiągnięcia dochodów. Zarobkowego charakteru nie mają działania, których wyłącznym celem jest zaspokojenie własnych potrzeb osoby podejmującej określone czynności.
Przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wymagają również, aby czynności wykonywane były w sposób zorganizowany i ciągły, przy czym możliwe jest osiąganie dochodów z tego rodzaju działalności bez spełnienia niektórych formalnych elementów organizacji (np. rejestracji urzędowej), gdyż prowadzenie działalności gospodarczej jest kategorią obiektywną, niezależnie od tego, jak działalność tę ocenia sam prowadzący ją podmiot i jak ją nazywa oraz czy dopełnia ciążących na nim obowiązków z działalnością tą związanych.
Na pojęcie „zorganizowanie”, w rozumieniu art. 5a pkt 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, składa się zespół celowych, uporządkowanych czynności o charakterze profesjonalnym, realizowanych w ramach mniej lub bardziej wyodrębnionej struktury, mieszczących się zarówno w tzw. fazie przygotowawczej, związanej z uruchomieniem określonych działalności, jak i w fazie realizacji.
Co do kryterium ciągłości w wykonywaniu działalności gospodarczej, to jego wprowadzenie przez ustawodawcę miało na celu wyeliminowanie z pojęcia działalności gospodarczej przedsięwzięć o charakterze incydentalnym i sporadycznym. Ciągłość w wykonywaniu działalności gospodarczej oznacza względnie stały zamiar jej wykonywania. Nie wyklucza on jednak możliwości prowadzenia działalności gospodarczej tylko sezonowo lub do czasu osiągnięcia postawionego przez dany podmiot celu i to bez względu na okres, w którym cel ten miałby być realizowany. Do zachowania ciągłości wystarczające jest, aby z całokształtu okoliczności sprawy wynikał zamiar powtarzania określonego zespołu konkretnych działań w celu osiągnięcia efektu w postaci zarobku.
Natomiast przez powtarzalność rozumie się cały szereg wielokrotnie powtarzanych czynności podejmowanych w konkretnym celu. Taki zespół wielokrotnie powtarzanych czynności (nie natomiast czynności sporadyczne, oderwane od siebie, niepowiązane ze sobą) w dziedzinie wytwórczej, usługowej lub handlowej podejmowanych w celach zarobkowych i na własny rachunek można uznać za prowadzenie działalności gospodarczej.
W związku z powyższym, każde działanie spełniające wskazane wyżej przesłanki stanowi w rozumieniu przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych pozarolniczą działalność gospodarczą, niezależnie od tego czy podatnik dokonał jej rejestracji.
W szczególności działania podatnika wypełniają definicję działalności gospodarczej, gdy podejmuje on pośrednio lub bezpośrednio aktywne czynności w zakresie sprzedaży nieruchomości (zarówno w fazie przygotowawczej, jak i w okresie realizacji), angażując środki podobne do wykorzystywanych przez przedsiębiorców prowadzących działalność gospodarczą. Istotne znaczenie, choć nie decydujące, mają również poszczególne elementy zdarzenia będące efektem aktywnych działań podatnika, np. to w jaki sposób i w jakim celu zostaną nabyte lub wytworzone składniki majątku będące przedmiotem sprzedaży (w drodze zakupu, spadku, darowizny), to czy zostaną nabyte de facto na cele inwestycyjne celem czerpania zysków z najmu lub sprzedaży, czy przede wszystkim na potrzeby osobiste podatnika i jego najbliższej rodziny.
Przy czym każdy przypadek należy oceniać indywidualnie, mając na względzie całokształt okoliczności faktycznych danej sprawy, a więc wszystkie działania podejmowane przez podatnika, a nie tylko poszczególne czynności, pojedyncze elementy stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego.
Zatem, przychód z odpłatnego zbycia nieruchomości może zatem stanowić przychód z dwóch źródeł, tj. z pozarolniczej działalności gospodarczej (art. 10 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych) lub z odpłatnego zbycia nieruchomości (art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c tej ustawy
Podkreślić należy, że przyjęcie, iż dana osoba fizyczna – sprzedając nieruchomości (działki) – działa w charakterze podatnika prowadzącego działalność gospodarczą wymaga ustalenia, że jej działalność w tym zakresie przybiera formę zawodową (profesjonalną), czego przejawem jest taka aktywność tej osoby w zakresie obrotu nieruchomościami, która może wskazywać, że jej czynności przybierają formę zorganizowaną, np. nabycie nieruchomości, podział nieruchomości, wystąpienie o pozwolenie na budowę, uzbrojenie terenu, podjęcie działań marketingowych, korzystanie z usług podmiotów w zakresie pośrednictwa nieruchomościami, prowadzenie działalności gospodarczej w zakresie usług developerskich lub innych tego rodzaju usług o zbliżonym charakterze. Przy czym na tego rodzaju aktywność „handlową” wskazywać musi ciąg powyżej przykładowo przytoczonych okoliczności.
Dlatego też w celu właściwego zakwalifikowania – na gruncie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych – skutków działań podjętych przez Panią do właściwego źródła przychodów należy ocenić zamiar, okoliczności i cel działań związanych z odpłatnym zbyciem Nieruchomości będących przedmiotem wniosku.
Jak wynika z przedstawionego opisu sprawy prowadzi Pani jednoosobową działalność gospodarczą. (…) września 2008 r. wraz z mężem nabyła Pani do majątku wspólnego nieruchomości gruntowe stanowiące działki o nr: 1 , 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10, 11, 12, 13 i 14 położone w miejscowości A oraz działki o nr: 15, 16, 17, 18, 19, 20 i 21 położone w miejscowości B. Wszystkie wymienione wyżej działki zostały wprowadzone do jednoosobowej działalności gospodarczej prowadzonej przez Pani męża.
(…) sierpnia 2011 r. dla działek o nr: 3, 2 i 1 została wydana decyzja o warunkach zabudowy. Zgodnie z wydaną decyzją na wskazanych działkach miała powstać inwestycja polegająca na budowie 9 budynków mieszkalnych. Następnie na podstawie tej decyzji (…) grudnia 2011 r. została wydana decyzja o zatwierdzeniu podziału działek o nr: 3, 2 i 1 na działki o nr: 22, 23, 24, 25, 26, 27, 28, 29, 30, 31, 32. Kolejna decyzja o warunkach zabudowy została wydana (…) kwietnia 2012 r. Decyzja dotyczyła działek o nr: 4, 5, 6. Również w tym przypadku decyzja dotyczyła warunków zabudowy dla inwestycji polegającej na budowie 9 budynków mieszkalnych. Następnie (…) października 2012 r. wydano decyzję o zatwierdzeniu podziału działek o nr: 4, 5, 6, 22, 23, i 33 na działki nr: 34, 35, 36, 37, 38, 39, 40, 41, 42, 43, 44 i 45. Do dnia dzisiejszego planowane inwestycje zostały przeprowadzone na działce nr 42 oraz częściowo na działce nr 40 i 39. Pani maż (…) grudnia 2023 r. przeniósł działki o nr: 34, 35, 36, 44, 45, 24, 25, 26 na cele prywatne.
W wyniku częściowego podziału majątku małżeńskiego związanego z rozwodem działki o nr: 34, 35, 36, 44, 45, 24, 25, 26 (Nieruchomość) zostały przekazane do Pani majątku odrębnego.
Planuje Pani dokonać sprzedaży przekazanej Nieruchomości. Nie planuje Pani dokonywać żadnych dodatkowych prac, których rezultatem będzie uatrakcyjnienie sprzedawanych działek. Nieruchomości nie będą także nigdy wykorzystywane w ramach prowadzonej przez Panią działalności gospodarczej. Przekazane Nieruchomości stanowić będą niezabudowane działki gruntów, dla których zostały wydane warunki zabudowy. Wydanie warunków zabudowy dla opisywanych działek nastąpiło z inicjatywy Pani męża w ramach prowadzonej przez niego działalności gospodarczej. Na chwilę obecną nie jest znany jeszcze status przyszłego nabywcy Nieruchomości (osoba prywatna, czy podmiot gospodarczy) oraz fakt, czy Nieruchomość zostanie zbyta w całości do jednego podmiotu, czy też sprzedawana będzie odrębnie każda z otrzymanych działek. Nie zamierza Pani udzielać przyszłej stronie kupującej żadnych pełnomocnictw w zawieranej umowie przedwstępnej – o ile do jej zawarcia dojdzie w przyszłości. Zakłada Pani, że do czasu przeniesienia własności nieruchomości nabywca nie będzie dokonywał żadnych nakładów finansowych na zbywanych działkach. Nie ponosiła Pani żadnych nakładów na opisanych we wniosku działkach. Nie planuje Pani żadnych szczególnych działań marketingowych związanych ze sprzedażą działek, które wykraczałyby poza standardowe działanie związane z rozporządzeniem majątkiem prywatnym – możliwe, że skorzysta Pani z usług biura pośrednictwa nieruchomości.
Powzięła Pani wątpliwość, czy planowana przez Panią sprzedaż Nieruchomości otrzymanych w wyniku podziału majątku małżeńskiego, będzie powodować obowiązek naliczenia podatku dochodowego od osób fizycznych.
W celu rozwiania Pani wątpliwości należy rozważyć, czy czynność sprzedaży Nieruchomości będzie miała znamiona pozarolniczej działalności gospodarczej.
Jak już wcześniej wyjaśniłem, na związek uzyskiwanych przychodów ze źródłem wymienionym w art. 10 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych może wskazywać, rozpatrywany całościowo zespół powiązanych ze sobą działań podatnika, powtarzalnych, uporządkowanych, konsekwentnie prowadzących do osiągnięcia zysku, w szczególności łącznie polegających na wielokrotnym nabywaniu nieruchomości, ich zaawansowanym przygotowaniu do sprzedaży (tzn. w sposób wykraczający poza zwykły zarząd mieniem), wielokrotnym zbywaniu w celu zarobkowym odpowiednio przygotowanych nieruchomości. Brak jest natomiast podstaw, aby podejmowane przez podatnika czynności mieszczące się w zwykłym zarządzie własnym majątkiem, tzn. mające na celu prawidłowe, racjonalne gospodarowanie tym majątkiem, kwalifikować jako prowadzenie pozarolniczej działalności gospodarczej w rozumieniu art. 5a pkt 6 tej ustawy.
Podnieść trzeba, że zarobkowego charakteru nie mają działania, których wyłącznym celem jest zaspokojenie własnych potrzeb osoby podejmującej określone czynności, czy też jej rodziny. Zatem sprzedaż przedmiotów z majątku prywatnego osoby fizycznej, które nie są związane z działalnością gospodarczą oraz nie były nabyte w celu ich odsprzedaży, nie stanowi działalności gospodarczej w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Mając na uwadze powyższe, w oparciu o okoliczności przedstawione we wniosku, należy stwierdzić, że sprzedaż Nieruchomości otrzymanych w wyniku częściowego podziału majątku małżeńskiego związanego z rozwodem to rozporządzanie majątkiem prywatnym. Bowiem planowane przez Panią czynności wskazują, że nie będą one miały charakteru profesjonalnego działania przypisywanego przedsiębiorcom i mieszczą się w zwykłych działaniach związanych z właściwym zarządem własnym majątkiem. Nie prowadzi Pani w sposób profesjonalny, zorganizowany i ciągły działań w celu przygotowania Nieruchomości do sprzedaży. Pani działania nie stanowią aktywnych działań w zakresie obrotu nieruchomościami, które świadczyłyby o angażowaniu środków w sposób podobny do wykorzystywanych przez handlowców. Zatem, okoliczności dotyczące nabycia przedmiotowych Nieruchomości i planowanej ich sprzedaży nie dają podstaw do przyjęcia, że spełnione zostaną przesłanki wymienione w art. 5a pkt 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych warunkujące zaliczenie sprzedaży przedmiotowych Nieruchomości do działalności gospodarczej.
Tym samym przychody ze sprzedaży Nieruchomości będących przedmiotem wniosku, nie będą kwalifikowane do przychodów z pozarolniczej działalności gospodarczej, o której mowa w art. 10 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
W konsekwencji, w oparciu o okoliczności przedstawione przez Panią, skutki podatkowe odpłatnego zbycia Nieruchomości, należy więc ocenić w kontekście przesłanek wynikających z art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Z treści art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wynika, że odpłatne zbycie nieruchomości, jej części, udziału w nieruchomości lub praw określonych w tym przepisie przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie, rodzi obowiązek zapłaty podatku dochodowego. Tym samym, jeżeli odpłatne zbycie nieruchomości, jej części, udziału w nieruchomości lub prawa majątkowego nastąpi po upływie pięciu lat licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie, nie stanowi źródła przychodu w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a kwota uzyskana ze zbycia nieruchomości, jej części, udziału w nieruchomości lub prawa majątkowego w ogóle nie podlega opodatkowaniu.
Zatem, w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości oraz praw określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c ww. ustawy, decydujące znaczenie w kwestii opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych uzyskanego z tego tytułu dochodu ma ustalenie daty ich nabycia.
Przy czym, jak wynika z art. 10 ust. 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
W przypadku odpłatnego zbycia po ustaniu wspólności majątkowej małżeńskiej, nabytych do majątku wspólnego małżonków lub wybudowanych w trakcie trwania wspólności majątkowej małżeńskiej nieruchomości lub nabytych do majątku wspólnego małżonków praw majątkowych, określonych w ust. 1 pkt 8 lit. a-c, okres, o którym mowa w tym przepisie, liczy się od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło ich nabycie do majątku wspólnego małżonków lub ich wybudowanie w trakcie trwania wspólności majątkowej małżeńskiej.
Aby zatem ustalić, czy w przedmiotowej sprawie planowana sprzedaż przez Panią Nieruchomości będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, istotne jest ustalenie, czy ich odpłatne zbycie miało miejsce po upływie 5 lat licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie.
Jak wskazała Pani we wniosku (…) września 2008 r. wraz z mężem nabyła Pani do majątku wspólnego nieruchomości gruntowe stanowiące działki o nr: 1 , 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10, 11, 12, 13 i 14 oraz działki o nr: 15, 16, 17, 18, 19, 20 i 21. Następnie została wydana decyzja o zatwierdzeniu podziału działek o nr: 3, 2 i 1 na działki o nr: 22, 23, 24, 25, 26, 27, 28, 29, 30, 31, 32. Później wydano decyzję o zatwierdzeniu podziału działek o nr: 4, 5, 6, 22, 23, i 33 na działki nr: 34, 35, 36, 37, 38, 39, 40, 41, 42, 43, 44 i 45. W wyniku częściowego podziału majątku małżeńskiego związanego z rozwodem nabyła Pani działki o nr: 34, 35, 36, 44, 45, 24, 25, 26 (Nieruchomość).
Kwestie stosunków majątkowych pomiędzy małżonkami reguluje ustawa z 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2809 ze zm.).
Stosownie do art. 31 § 1 ustawy Kodeks rodzinny i opiekuńczy:
Z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa (wspólność ustawowa) obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez obojga małżonków lub przez jednego z nich (majątek wspólny). Przedmioty majątkowe nieobjęte wspólnością ustawową należą do majątku osobistego każdego z małżonków.
Ustrój wspólności ustawowej obejmujący dorobek obojga małżonków, ustawodawca ukształtował jako wspólność łączną, bezudziałową.
W świetle art. 35 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego:
W czasie trwania wspólności ustawowej żaden z małżonków nie może żądać podziału majątku wspólnego. Nie może również rozporządzać ani zobowiązywać się do rozporządzania udziałem, który w razie ustania wspólności przypadnie mu w majątku wspólnym lub w poszczególnych przedmiotach należących do tego majątku.
Na mocy zapisu zawartego w art. 43 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego:
Oboje małżonkowie mają równe udziały w majątku wspólnym.
Wskazać należy, że stosownie do art. 47 § 1 ww. Kodeksu:
Małżonkowie mogą przez umowę zawartą w formie aktu notarialnego wspólność ustawową rozszerzyć lub ograniczyć albo ustanowić rozdzielność majątkową lub rozdzielność majątkową z wyrównaniem dorobków (umowa majątkowa). Umowa taka może poprzedzać zawarcie małżeństwa.
Zgodnie z art. 501 cyt. Kodeksu:
W razie ustania wspólności, udziały małżonków są równe, chyba że umowa majątkowa małżeńska stanowi inaczej. Przepis ten nie wyłącza zastosowania art. 43 § 2 i 3.
Przedmiotami majątkowymi w rozumieniu powyższych przepisów są wszelkie prawa majątkowe – zarówno bezwzględne (prawo własności rzeczy oraz inne prawa rzeczowe), jak i względne (np. przysługujące małżonkom wierzytelności). Wspólność ustawowa obejmuje wszelkie przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich. Wspólność małżeńska została ukształtowana jako wspólność łączna. Charakteryzuje się ona tym, że w czasie jej trwania małżonkowie nie mają określonych udziałów w majątku wspólnym, nie mogą więc rozporządzać udziałami, a także nie mogą żądać podziału majątku objętego wspólnością ustawową. Obojgu małżonkom przysługuje pełne prawo do całości majątku wspólnego.
W przypadku odpłatnego zbycia po ustaniu wspólności majątkowej małżeńskiej, nabytych do majątku wspólnego małżonków lub wybudowanych w trakcie trwania wspólności majątkowej małżeńskiej nieruchomości lub nabytych do majątku wspólnego małżonków praw majątkowych, określonych w ust. 1 pkt 8 lit. a-c, okres, o którym mowa w tym przepisie, liczy się od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło ich nabycie do majątku wspólnego małżonków lub ich wybudowanie w trakcie trwania wspólności majątkowej małżeńskiej (art. 10 ust. 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych).
W związku z powyższym, zgodnie z cytowanym wcześniej art. 10 ust. 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych – za datę nabycia przez Panią Nieruchomości (działek o nr: 34, 35, 36, 44, 45, 24, 25, 26) należy uznać datę ich nabycia do ustawowej wspólności majątkowej małżeńskiej, tj. 2008 r. Zatem 5-letni termin, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 w zw. z art. 10 ust. 6 ww. ustawy niewątpliwie minął.
W konsekwencji, przychód z planowanej sprzedaży Nieruchomości otrzymanych w wyniku podziału majątku małżeńskiego nie będzie podlegał opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych z uwagi na upływ pięcioletniego okresu wymienionego w art. 10 ust. 1 pkt 8 w zw. z art. 10 ust. 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Panią i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.
W odniesieniu do powołanej przez Panią interpretacji indywidualnych wskazać należy, że rozstrzygnięcie w niej zawarte dotyczy tej konkretnej, indywidualnej sprawy i nie ma zastosowania ani konsekwencji wiążących w odniesieniu do żadnego innego zaistniałego stanu faktycznego czy też zdarzenia przyszłego.
Zaznaczam także, że zgodnie z art. 14b § 3 Ordynacji podatkowej, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku zdarzeniem przyszłym. Wnioskodawca ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu zdarzenia przyszłego. Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze zdarzeniem przyszłym podanym przez wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.
Równocześnie w przypadku, gdy w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, bądź kontroli celno-skarbowej zostanie określony odmienny stan sprawy, interpretacja nie wywoła w tym zakresie skutków prawnych.
Ta interpretacja stanowi ocenę Pani stanowiska wyłącznie w zakresie pytania dotyczącego podatku dochodowego od osób fizycznych. W zakresie pytania dotyczącego podatku od towarów i usług wydano odrębne rozstrzygnięcie.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pani sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pani do interpretacji.
·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1)z zastosowaniem art. 119a;
2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).