Skutki podatkowe sprzedaży nieruchomości przez syndyka. - Interpretacja - null

ShutterStock

Skutki podatkowe sprzedaży nieruchomości przez syndyka. - Interpretacja - null

Temat interpretacji

Temat interpretacji

Temat interpretacji

Skutki podatkowe sprzedaży nieruchomości przez syndyka.

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowna Pani,

stwierdzam, że Pani stanowisko w sprawie oceny  skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

9 września 2024 r. wpłynął Pani wniosek z 9 września 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy skutków podatkowych sprzedaży nieruchomości przez syndyka.

Uzupełniła go Pani – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 17 października 2024 r. (data wpływu 17 października 2024 r.). Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego  

Na wstępie z ostrożności należy zaznaczyć, że wniosek ten składany jest przez Syndyka masy upadłości (dalej: "Wnioskodawca"). Syndyk ma prawo do wystąpienia z takim wnioskiem, jak również interes prawny w podjęciu takiego działania, gdyż zgodnie z art. 160 ust. 1 ustawy z dnia 28 lutego 2003 r. Prawo upadłościowe (t.A.A. U. z 2024 r. poz. 794), dalej: "u.p.u.", w sprawach dotyczących masy upadłości syndyk dokonuje czynności w imieniu własnym na rachunek upadłego. W tym kontekście warto powołać następujący fragment wyroku NSA z dnia 7 listopada 2013 r. (sygn. akt I FSK 1689/12): "Skoro zaś w sprawach dotyczących masy upadłości syndyk dokonuje czynności na rachunek upadłego, lecz w imieniu własnym, to syndyk jest podmiotem, który jest legitymowany do udziału w postępowaniu jako strona tego postępowania w znaczeniu formalnym (procesowym), tzn. działa w postępowaniu we własnym imieniu. Dotyczy to także spraw, o których mowa w art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz.U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.), tj. do wystąpienia z wnioskiem o wydanie interpretacji indywidualnej prawa podatkowego i do udziału w charakterze strony w tym postępowaniu".

Poniżej następuje już opis zdarzenia przyszłego będącego przedmiotem wniosku.

Wobec A.A. (dalej również jako "Upadła") prowadzone jest postępowanie upadłościowe uregulowane w Tytule V, czyli postępowanie upadłościowe wobec osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej (tzw. upadłość konsumencka). Postępowanie to nie jest stosowane w stosunku do przedsiębiorców (art. 491[1] ust. 2 u.p.u. w zw. z art. 5 ust. 1 u.p.u.).

A.A. prowadziła w przeszłości (od (…) 2013 r.) jednoosobową działalność gospodarczą pod firmą "A.A." (NIP: (…), REGON: (…)). Według ujawnionych kodów PKD profil tej działalności przedstawiał się następująco:

1.73.11.Z Działalność agencji reklamowych;

2.45.11.Z Sprzedaż hurtowa i detaliczna samochodów osobowych i furgonetek;

3.45.19.Z Sprzedaż hurtowa i detaliczna pozostałych pojazdów samochodowych, z wyłączeniem motocykli;

4.46.42.Z Sprzedaż hurtowa odzieży i obuwia;

5.47.71.Z Sprzedaż detaliczna odzieży prowadzona w wyspecjalizowanych sklepach;

6.47.91.Z Sprzedaż detaliczna prowadzona przez domy sprzedaży wysyłkowej lub Internet;

7.64.19.Z Pozostałe pośrednictwo pieniężne;

8.64.92.Z Pozostałe formy udzielania kredytów;

9.77.11.Z Wynajem i dzierżawa samochodów osobowych i furgonetek.

Ponadto - jak wynika z danych zawartych w Wykazie podmiotów zarejestrowanych jako podatnicy VAT, niezarejestrowanych oraz wykreślonych i przywróconych do rejestru VAT - Upadła posiadała status czynnego podatnika VAT w okresie od (…)   2013 r. do (…) 2019 r. Status ten Upadła utraciła na podstawie art. 96 ust. 9a pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz. U. z 2024 r. poz. 361), dalej: "Ustawa o VAT", czyli z uwagi na zawieszenie wykonywania działalności gospodarczej na podstawie przepisów dotyczących zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej na okres co najmniej 6 kolejnych miesięcy.

W ramach powyższego postępowania dojdzie do sprzedaży udziału wynoszącego 1/2 prawa własności nieruchomości (udział Upadłej). Dla nieruchomości tej Sąd Rejonowy w (…), IV Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą o nr (…). Z działu II tej księgi wieczystej, czyli działu dotyczącego własności, wynika, że nieruchomość A.A. nabyła w 2012 r., wraz z mężem, do majątku wspólnego. W 2015r. doszło do zawarcia umowy majątkowej małżeńskiej, na mocy której, pomiędzy A.A., a jej małżonkiem, doszło do ustanowienia rozdzielności majątkowej (art. 47 § 1 ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy, t.j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2809 z późn. zm.). W efekcie A.A. i jej małżonek są, każdy z osobna, współwłaścicielami nieruchomości w udziale wynoszącym 1/2 prawa własności. Istotnym jest, że przy nabyciu nieruchomości do majątku wspólnego nie dokonano odliczenia VAT naliczonego.

Dla potrzeb sprzedaży nieruchomości w ramach postępowania upadłościowego rzeczoznawca majątkowy sporządził Operat szacunkowy określający wartość rynkową nieruchomości zabudowanej kamienicą położonej w (…)  KW nr (…) z dnia (…) 2024 r. Z dokumentu tego wynika następujący opis nieruchomości:

"Przedmiotowa nieruchomość położona jest w (…) przy (…) nr (…), zabudowana budynkiem kamienicy z oficyną , o powierzchni użytkowej łącznej parteru i piętra 351,92 m2, składającym się z pomieszczeń handlowo-usługowych w kondygnacji parteru i piętra oraz budynków gospodarczych o łącznej powierzchni 179,69 m2. Nieruchomość położona w sąsiedztwie innych kamienic w zabudowie zwartej. Wjazd bezpośredni od strony oficyny - z ul. (…). Od strony rynku znajduje się front kamienicy z wejściami do lokali handlowych i usługowych. Uzbrojenie działek pełne: dostęp do sieci elektroenergetycznej, wodno-kanalizacyjnej, gazowej. Budynek w kondygnacji parteru użytkowany jako lokal handlowy –("…") oraz lokal usługowy – (…), z pomieszczeniem gospodarczym. Na piętrze pomieszczenia, klatka schodowa oraz dach w stanie remontu".

Ze sporządzonego operatu wynika ponadto, że nieruchomość obejmuje działkę ewidencyjną nr (…), obręb ewidencyjny (…), gmina (…), powiat (…), województwo (…).

Z opisu operatu wynika zatem, że na działce nr (…) położony jest budynek kamienicy z oficyną oraz dwa budynki gospodarcze. Budynki te jednak - co można zaobserwować na dokumentacji fotograficznej załączonej do operatu - znajdują się w bardzo złym stanie. Można je określić jako ruiny, rudery (nie są one jednak formalnie przeznaczone do rozbiórki). Nie posiadają one np. stolarki drzwiowej i okiennej, tynk na ścianach jest obdrapany, więźba dachowa wykonana z drewna wygląda na zmurszałą i jest pokryta pajęczyną. W stosunku do budynków gospodarczych Upadła nigdy nie ponosiła żadnych nakładów; nie wykorzystywała ich również do prowadzenia działalności gospodarczej. Oba budynki gospodarcze nie były przedmiotem umowy najmu, dzierżawy lub podobnej umowy.

Natomiast - co również wskazano w operacie - kamienicę położoną na działce nr (…) wybudowano w latach (…). Budynek został poddany remontowi w latach 2012-2018 (wyremontowano jego parter). Od 2012 r. był on również użytkowany przez Upadłą. Wartość poniesionych nakładów remontowych określono na kwotę 100.000,00 zł. W operacie nakłady te rzeczoznawca majątkowy określił jako remontowe. Koszty dotyczące prowadzonych prac nie były rozliczane w ramach działalności gospodarczej przedsiębranej w przeszłości przez Upadłą. Były one rozliczane w ramach działalności gospodarczej prowadzonej przez jej małżonka. A.A. nie odliczała również VAT naliczonego z tytułu nabycia towarów i usług dla remontu kamienicy. VAT naliczony odliczał jej małżonek w ramach prowadzonej przez siebie działalności gospodarczej. Obecnie prowadzony jest remont klatki schodowej, dachu oraz piętra kamienicy. Na fotografiach dołączonych do operatu można dostrzec, że klatka schodowa oraz piętro kamienicy znajdują się w bardzo złym stanie. Pomieszczenia te trudno uznać za nadające się do użytkowania (np. są zastawione licznymi pudłami kartonowymi, elementami mebli, folią, workami foliowymi, są brudne, kratka schodowa jest zawalona deskami, ściany na niej są "gołe" - bez tynku, dach jest uszkodzony, w niektórych miejscach odpadają płytki ceramiczne).

Upadła oraz jej małżonek (obaj występują w umowach najmu jako wynajmujący) wynajmują dwa lokale położone na parterze kamienicy, na cele prowadzenia lokalu handlowego (…) oraz lokalu usługowego – (…). Umowa najmu ze spółką pod firmą (…) Sp. z o.o. z siedzibą w (…) została zawarta w dniu (…) 2021 r. W komparycji umowy zarówno Upadła, jak i jej małżonek, zostali wskazani jako osoby prywatne; nie jako osoby prowadzące jednoosobową działalność gospodarczą. Umowa najmu z B.K. (…) została zawarta w dniu 1 listopada 2022 r. Również w tym wypadku w komparycji umowy Upadła i jej małżonek zostali wskazani jako osoby prywatne.

Czynsz najmu uiszczany był przez najemców po połowie dla Upadłej i jej małżonka. Tak też był on i nadal jest dokumentowany. Upadła przypadającą jej część czynszu dokumentuje i dokumentowała poprzez wystawienie rachunku. Tak samo czynił jej małżonek.

Czynsz najmu Upadła opodatkowywała jako tzw. najem prywatny, a nie jako najem w ramach pozarolniczej działalności gospodarczej (tzn. źródło przychodów określone w art. 10 ust. 1 pkt 6 Ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, t.j. Dz. U. z 2024 r. poz. 226 z późn. zm. - dalej: "Ustawa o PIT", a nie w art. 10 ust. 1 pkt 3 Ustawy o PIT).

Biorąc pod uwagę powyższe, Syndyk zastanawia się nad skutkami sprzedaży nieruchomości zabudowanej w PIT oraz VAT.  

Uzupełnienie i doprecyzowanie opisu zdarzenia przyszłego

Upadła nabyła wraz z mężem działkę gruntu nr (…) zabudowaną budynkiem kamienicy z oficyną oraz dwoma budynkami gospodarczymi w celu przeprowadzenia remontu kamienicy, a następnie wydzielenia w niej samodzielnych lokali mieszkalnych i lokali użytkowych z przeznaczeniem na wynajem.

Cel ten nie został zrealizowany przez Upadłą oraz jej małżonka, albowiem pojawiły się problemy finansowe, które to uniemożliwiły.

Wcześniej jeden lokal w kamienicy położonej na działce gruntu nr (…) był wykorzystywany przez spółkę pod firmą A spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w (…) i adresem przy ul. (…), (…), wpisana do Rejestru Przedsiębiorców przez Sąd Rejonowy dla (…), (…), kapitał zakładowy: 10 000 zł, na cele prowadzenia sklepu (...). Upadła była wspólnikiem w tej spółce z o.o. Sama nie prowadziła wspomnianego sklepu obuwniczego w rzeczonej kamienicy. Sklep prowadził odrębny od Upadłej podmiot, jakim była spółka z o.o.

Upadła nie wykorzystywała kamienicy położonej na działce gruntu nr (…) do prowadzonej przez siebie jednoosobowej działalności gospodarczej w zakresie reklamy. Upadła wskazała kamienicę we wpisie do CEiDG jako swoje stałe miejsce wykonywania działalności gospodarczej oraz jako swój adres do doręczeń. Nie wykorzystywała jednak faktycznie kamienicy do prowadzonej przez siebie działalności gospodarczej w zakresie reklamy.

Obecnie parter kamienicy jest wynajmowany przez Upadłą i jej małżonka na rzecz spółki pod firmą (…) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w (…), dla celów prowadzenia sklepu marki „…” oraz na rzecz osoby fizycznej prowadzącej jednoosobową działalność gospodarczą, dla celów prowadzenia przez nią (…).

Upadła w całym okresie posiadania nie wykorzystywała dwóch budynków gospodarczych posadowionych na działce gruntu nr (…). Wynika to stąd, że budynki te są w złym stanie technicznym i wymagają remontu.

Jak już wskazano wcześniej w ramach tego Pisma, Upadła nie wykorzystywała kamienicy położonej na działce gruntu nr (…) do prowadzonej przez siebie jednoosobowej działalności gospodarczej w zakresie reklamy. Upadła wskazała kamienicę we wpisie do CEiDG jako swoje stałe miejsce wykonywania działalności gospodarczej oraz jako swój adres do doręczeń. Nie wykorzystywała jednak faktycznie kamienicy do prowadzonej przez siebie działalności gospodarczej w zakresie reklamy.

Sposób używania kamienicy położonej na działce gruntu nr (…) przez cały okres posiadania jej przez Upadłą został opisany w ramach Ad 2b. Na podstawie tego opisu Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej jest zobowiązany sam ocenić czy Upadła wykorzystywała rzeczoną kamienicę do działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług („ustawa o VAT”) i pozarolniczej działalności gospodarczej w rozumieniu art. 5a pkt 6 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych („ustawa o PIT”). Wnioskodawca oczekuje interpretacji art. 15 ustawy o VAT i art. 5a pkt 6 ustawy o PIT od organu interpretacyjnego.

Wnioskodawca nie wypowiada się i nie przesądza tego czy działka gruntu nr (…) i położone na niej budynki były wykorzystywane do działalności gospodarczej w rozumieniu powołanych wyżej przepisów podatkowych.

Natomiast odnosząc się do dwóch budynków gospodarczych w punkcie Ad 2c tego Pisma wskazano, iż Upadła w całym okresie posiadania nie wykorzystywała dwóch budynków gospodarczych posadowionych na działce gruntu nr (…). Wynika to stąd, że budynki te są w złym stanie technicznym i wymagają remontu.

Upadła nie wykorzystywała nieruchomości i położonych na niej zabudowań (kamienica, dwa budynki gospodarcze) do celów prowadzonej przez nią jednoosobowej działalności gospodarczej w zakresie reklamy.

W związku z powyższym nieruchomość i położone na niej zabudowania nie zostały wprowadzone do ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych działalności gospodarczej Upadłej. Nieruchomość i położone na niej zabudowania nie stanowiły również towaru handlowego.

Poza sprzedażą Nieruchomości objętej zakresem wniosku Upadła nie dokonywała wcześniej sprzedaży innych działek/nieruchomości. W związku z czym odpowiedź na dalsze punkty pytania nr 3c (tj. i-vii) jest bezprzedmiotowa.

Upadła posiada inne działki/nieruchomości. Zostały one wskazane w postanowieniu sądu o ogłoszeniu upadłości i będą sprzedane przez syndyka w postępowaniu upadłościowym.

Są to następujące nieruchomości:

a.

½ prawa własności nieruchomości gruntowej położonej w (…) pod adresem (…), (…). Dla nieruchomości tej Sąd Rejonowy w (…), (…) prowadzi księgę wieczystą o numerze (…). W dziale II tej księgi jako współwłaściciele są ujawnieni Upadła i jej małżonek. Nieruchomość gruntowa obejmuje działkę ewidencyjną nr (…), położoną w obrębie ewidencyjnym „…”. Na opisywanej nieruchomości gruntowej znajdują się następujące składniki budowlane (jest ona zabudowana): budynek mieszkalny jednorodzinny o powierzchni użytkowej 232,02 m2, wiata murowana o powierzchni 64,0 m2, pozostałe budowle i inne elementy składowe gruntu (szambo, studnia głębinowa, dojazd, parking, ogrodzenie). Nieruchomość ta została nabyta przez Upadłą i jej męża do majątku wspólnego małżeńskiego w 2011 r. Upadła i jej małżonek stali się współwłaścicielami opisywanej nieruchomości na skutek umowy majątkowej małżeńskiej z 2015 r., mocą której wprowadzono pomiędzy nimi ustrój rozdzielności majątkowej. Upadła wykorzystywała z mężem tę nieruchomość do celów mieszkalnych. Był to jej dom.

b.

Nieruchomość położona w miejscowości (…). Dla nieruchomości tej Sąd Rejonowy w (…), (…) z siedzibą w (…) prowadzi księgę wieczystą o nr (…). W dziale II tej księgi jako właściciel ujawniona jest wyłącznie Upadła. Nieruchomość gruntowa obejmuje działkę ewidencyjną o numerze (…), położoną w obrębie ewidencyjnym „…”. Nieruchomość gruntowa jest niezabudowana (jednak uzbrojenie terenu jest pełne – zapewniony jest dostęp do sieci elektroenergetycznej, kanalizacyjnej, gazowej, wodociągowej). Działka nr (…) nie była wykorzystywana na cele działalności gospodarczej, jak również, że nie miała zostać wykorzystana na takie cele. Nieruchomość została nabyta przez Upadłą w 2016 r.

Jak wskazano wielokrotnie we wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej – Upadłej przysługuje udział w wysokości ½ (50%) prawa własności nieruchomości obejmującej zabudowaną działkę gruntu nr (…), dla której Sąd Rejonowy w (…), (…) prowadzi księgę wieczystą o nr (…).

Pytania

1.Czy prawidłowe jest stanowisko Wnioskodawcy, że w stosunku do dokonywanej sprzedaży nieruchomości zabudowanej (1/2 udziału w prawie własności), Upadła nie będzie występowała w charakterze podatnika VAT w rozumieniu art. 15 Ustawy o VAT?

2.Jeśli odpowiedź na powyższe pytanie jest przecząca, to czy prawidłowe jest stanowisko Wnioskodawcy, że odpłatna dostawa nieruchomości zabudowanej (1/2 udziału w prawie własności) będzie zwolniona od VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 Ustawy o VAT?

3.Czy prawidłowe jest stanowisko Wnioskodawcy, że dokonywana sprzedaż nieruchomości (1/2 udziału w prawie własności) nie będzie opodatkowana PIT, z uwagi na to, że upłynęło pięć lat od końca roku kalendarzowego, w którym doszło do jej nabycia?

Niniejsza interpretacja dotyczy rozstrzygnięcia w zakresie pytania nr 3 (dotyczącego podatku dochodowego od osób fizycznych), natomiast w zakresie pytania nr 1 i 2  dotyczącego ustawy o podatku od towarów i usług zostanie wydane odrębne rozstrzygnięcie.

Pana stanowisko w sprawie

Ad. 3

W ocenie Wnioskodawcy dokonywana sprzedaż nieruchomości (1/2 udziału w prawie własności) nie będzie opodatkowana PIT, z uwagi na to, że upłynęło pięć lat od końca roku kalendarzowego, w którym doszło do jej nabycia.

Uzasadniając powyższe Wnioskodawca pragnie wskazać, iż z uwagi na okoliczności przywoływane w ramach argumentacji w Ad. 1, a mającej na celu wykluczenie, iż Upadła będzie występowała w stosunku do sprzedaży w charakterze podatnika VAT, uważa on, że sprzedaż udziału w nieruchomości zabudowanej spowoduje powstanie przychodów ze źródła określonego w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a Ustawy o PIT, a nie w art. 10 ust. 1 pkt 3 Ustawy o PIT. Brak bowiem w ramach opisanego zdarzenia przyszłego okoliczności, które świadczyłyby o tym, iż sprzedaż udziału w nieruchomości należącego do Upadłej zostanie dokonana w ramach pozarolniczej działalności gospodarczej, zdefiniowanej w art. 5a pkt 6 Ustawy o PIT.

Należy zatem rozważyć opodatkowanie sprzedaży udziału w nieruchomości w ramach źródła określonego w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a Ustawy o PIT, tzw. sprzedaż prywatna. Zgodnie z powołanym przepisem, źródłem przychodów jest odpłatne zbycie nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości, jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w lit. a-c - przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie, a innych rzeczy - przed upływem pół roku, licząc od końca miesiąca, w którym nastąpiło nabycie; w przypadku zamiany okresy te odnoszą się do każdej z osób dokonującej zamiany.

Dodatkowo warto dostrzec, iż zgodnie z art. 10 ust. 6 Ustawy o PIT, w przypadku odpłatnego zbycia po ustaniu wspólności majątkowej małżeńskiej, nabytych do majątku wspólnego małżonków lub wybudowanych w trakcie trwania wspólności majątkowej małżeńskiej nieruchomości lub nabytych do majątku wspólnego małżonków praw majątkowych, określonych w ust. 1 pkt 8 lit. a-c, okres, o którym mowa w tym przepisie, liczy się od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło ich nabycie do majątku wspólnego małżonków lub ich wybudowanie w trakcie trwania wspólności majątkowej małżeńskiej. Odnosząc przywołane przepisy do opisanego zdarzenia przyszłego należy dojść do wniosku, że sprzedaż udziału w nieruchomości należącego do Upadłej nie spowoduje powstania przychodu podatkowego w PIT (co jest w zasadzie równoznaczne z brakiem jej opodatkowania). Wynika to stąd, że nieruchomość zabudowana została nabyta do majątku wspólnego w 2012 r., a więc minęło już ponad pięć lat od końca roku podatkowego, w którym doszło do jej nabycia. Ustanie wspólności majątkowej na skutek zawarcia umowy majątkowej małżeńskiej i wprowadzenia rozdzielności majątkowej w 2015 r. nie ma znaczenia dla obliczania terminu określonego w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a Ustawy o PIT, a to z uwagi na brzmienie art. 10 ust. 6 Ustawy o PIT.

Stąd też sprzedaż udziału w nieruchomości zabudowanej w trakcie postępowania upadłościowego nie będzie podlegała opodatkowaniu PIT. Nie spowoduje ona bowiem w ogóle powstania przychodu w sensie podatkowym.

Powyższe potwierdzają następujące interpretacje indywidualne wydane przez Dyrektora KIS:

1.Interpretacja indywidualna Dyrektora KIS z dnia 22 sierpnia 2024 r. (znak: 0113-KDIPT2-2.4011.545.2024.1.AKU), w której to napisano, że: "zgodnie z art. 10 ust. 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, datą nabycia przez Pana lokalu mieszkalnego wraz z udziałami w nieruchomości wspólnej: działce gruntu i częściach budynku i urządzeń niesłużących wyłącznie do użytku właścicielom lokali, lokalu niemieszkalnego (komórki lokatorskiej) i miejsca postojowego wraz z udziałami w nieruchomości wspólnej oraz udziału w nieruchomości niezabudowanej, jest data nabycia ww. nieruchomości do majątku wspólnego małżonków, tj. 9 stycznia 2017 r. Zatem, pięcioletni termin, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 w związku z art. 10 ust. 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych upłynął z dniem 31 grudnia 2022 r. Wobec powyższego należy stwierdzić, że nienastępująca w wykonaniu działalności gospodarczej sprzedaż przez Pana 13 czerwca 2024 r. lokalu mieszkalnego wraz z udziałami w nieruchomości wspólnej: działce gruntu i częściach budynku i urządzeń niesłużących wyłącznie do użytku właścicielom lokali, lokalu niemieszkalnego (komórki lokatorskiej) i miejsca postojowego wraz z udziałami w nieruchomości wspólnej oraz udziału w nieruchomości niezabudowanej, nie stanowi źródła przychodu, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 w związku z art. 10 ust. 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym, gdyż sprzedaży dokonał Pan po upływie pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie ww. nieruchomości do majątku wspólnego małżonków. Zatem, nie ma Pan obowiązku zapłaty podatku dochodowego od osób fizycznych z tytułu sprzedaży w 2024 r. lokalu mieszkalnego wraz z udziałami w nieruchomości wspólnej: działce gruntu i częściach budynku i urządzeń niesłużących wyłącznie do użytku właścicielom lokali, lokalu niemieszkalnego (komórki lokatorskiej) i miejsca postojowego wraz z udziałami w nieruchomości wspólnej oraz udziału w nieruchomości niezabudowanej".

2.Interpretacja indywidualna Dyrektora KIS z dnia 11 grudnia 2023 r. (znak: 0113-KDIPT2-2.4011.686.2023.2.KR), w której wskazano, że: "planowana w 2024 r. bądź w 2025 r. lub w latach następnych przez syndyka sprzedaż przedmiotowych nieruchomości, tj. działki nr (...), nr (...), nr (...), nr (...), nr (...), nr (...), nr (...), nr (...), nr (...), nr (...), nr (...), nr (...), nr (...), nr (...), nr (...), nr (...), nr (...), nr (...), nr (...), nr (...) (powstałych z podziału pierwotnej działki nr (...)) nabytych przez Wnioskodawcę/Upadłego w 2001 r. w drodze darowizny, nie ma związku z działalnością gospodarczą i nie nastąpi w wykonywaniu działalności gospodarczej. Zatem, przychód z planowanej sprzedaży przedmiotowych nieruchomości (Działek) nie będzie stanowić źródła przychodu w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a więc nie będzie stanowić przychodu z pozarolniczej działalności gospodarczej i Wnioskodawca/Upadły nie będzie zobowiązany do zapłaty podatku dochodowego z tego tytułu. Jednocześnie, planowana w 2024 r. bądź w 2025 r. lub w latach następnych przez syndyka sprzedaż przedmiotowych nieruchomości, tj. działki nr (...), nr (...), nr (...), nr (...), nr (...), nr (...), nr (...), nr (...), nr (...), nr (...), nr (...), nr (...), nr (...), nr (...), nr (...), nr (...), nr (...), nr (...), nr (...), nr (...) (powstałych z podziału pierwotnej działki nr (...)) nabytych przez Wnioskodawcę/Upadłego w 2001 r. w drodze darowizny, nie będzie stanowić źródła przychodu, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych z uwagi na fakt, że od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie ww. nieruchomości (Działek) przez Wnioskodawcę/Upadłego upłynie pięcioletni okres czasu, o którym mowa w ww. przepisie. Zatem, Wnioskodawca/Upadły nie będzie zobowiązany do zapłaty podatku dochodowego od osób fizycznych na zasadach określonych w art. 30e ww. ustawy z tytułu ww. transakcji odpłatnego zbycia".

3.Interpretacja indywidualna Dyrektora KIS z dnia 1 sierpnia 2024 r. (znak: 0112-KDSL1-1.4011.325.2024.2.DT), w której wskazano, iż: "Okoliczności przedstawione we wniosku wskazują, że udziały w nieruchomościach nie zostały nabyte przez Pana dla celów prowadzenia działalności gospodarczej i nie były w takiej działalności wykorzystywane. W Pana sprawie czynności podejmowane przez Pana wskazują, że nie mają one charakteru profesjonalnego działania przypisywanego przedsiębiorcom i mieszczą się w zwykłych działaniach związanych z właściwym zarządem własnym majątkiem. Zarobkowego charakteru nie mają działania, których celem jest zaspokojenie własnych potrzeb osoby podejmującej określone czynności, czy też jej rodziny. Zatem sprzedaż przedmiotów z majątku prywatnego osoby fizycznej, które nie są związane z działalnością gospodarczą, nie stanowi działalności gospodarczej w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. W przedstawionym zdarzeniu przyszłym nie sposób zatem przyjąć, że sprzedaż udziałów w nieruchomościach stanowiących działki nr: (...) wygeneruje przychód z pozarolniczej działalności gospodarczej, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Całokształt czynności, a w szczególności zakres i cel Pana działania, a zwłaszcza sposób wykorzystywania nieruchomości w czasie posiadania, brak przygotowania przez Pana do sprzedaży (przez czynności mające na celu zwiększenie jej wartości) sugerują, że są to działania należące do zakresu zwykłego zarządu majątkiem prywatnym. Tym samym, przychody z planowanej przez Pana sprzedaży udziałów w nieruchomościach nie będą uzyskane ze źródła jakim jest pozarolnicza działalność gospodarcza, określonego w art. 10 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych".

W związku z powyższym stanowisko Wnioskodawcy wyrażone na wstępie do Ad. 3 powinno zostać uznane za prawidłowe.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 156 ust. 1 ustawy Prawo upadłościowe (Dz. U. z 2022 r. poz. 1520 ze zm.):

W przypadku ogłoszenia upadłości powołuje się syndyka.

Stosownie do art. 75 ust. 1 ustawy Prawo upadłościowe:

Z dniem ogłoszenia upadłości upadły traci prawo zarządu oraz możliwość korzystania z mienia wchodzącego do masy upadłości i rozporządzania nim.

Natomiast, jak stanowi art. 62 ustawy Prawo upadłościowe:

W skład masy upadłości wchodzi majątek należący do upadłego w dniu ogłoszenia upadłości oraz nabyty przez upadłego w toku postępowania upadłościowego, z wyjątkami określonymi w art. 63-67a.

Zgodnie z art. 57 ust. 1 ustawy Prawo upadłościowe:

Upadły jest obowiązany wskazać i wydać syndykowi cały swój majątek, a także wydać dokumenty dotyczące jego działalności, majątku oraz rozliczeń, w szczególności księgi rachunkowe, inne ewidencje prowadzone dla celów podatkowych i korespondencję. Wykonanie tego obowiązku upadły potwierdza w formie oświadczenia na piśmie, które składa sędziemu-komisarzowi.

Przepis art. 173 ustawy Prawo upadłościowe stanowi, że:

Syndyk niezwłocznie obejmuje majątek upadłego, zarządza nim, zabezpiecza go przed zniszczeniem, uszkodzeniem lub zabraniem go przez osoby postronne oraz przystępuje do jego likwidacji.

W myśl art. 160 ust. 1 ustawy Prawo upadłościowe:

W sprawach dotyczących masy upadłości syndyk dokonuje czynności w imieniu własnym na rachunek upadłego.

Z cytowanych wyżej przepisów wynika, że w przypadku ogłoszenia upadłości prowadzone są czynności na rachunek upadłego, lecz w wyniku decyzji zarządczych i rozporządzających podejmowanych przez syndyka. Syndyk w sprawach dotyczących masy upadłości działa jako zastępca pośredni upadłego, podejmując za upadłego i na jego rachunek wszystkie czynności prawne i procesowe. We wszelkich postępowaniach stroną w znaczeniu materialnym pozostaje upadły, to on jest podmiotem praw i obowiązków, natomiast syndykowi przysługuje legitymacja formalna do występowania w tych postępowaniach, jest on stroną w znaczeniu formalnym. W zakresie prawnopodatkowym działanie syndyka należy potraktować jako działanie przez pełnomocnika z wszystkimi konsekwencjami prawnymi tego stanu rzeczy. W konsekwencji ogłoszenie upadłości nie pozbawia upadłego podmiotowości prawnej ani prawa do własnego majątku, powoduje jedynie brak możliwości zarządu oraz możności korzystania i rozporządzania tym majątkiem. Zatem, mimo że upadły z mocy prawa traci zarząd oraz możliwość korzystania i rozporządzania majątkiem należącym do niego, to nie zostaje pozbawiony statusu podatnika, do którego to stosuje się prawa i obowiązki wynikające z przepisów obowiązujących ustaw podatkowych.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 226, ze zm.):

opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych rozróżnia źródła przychodów oraz sposób opodatkowania dochodów z poszczególnych źródeł.

Stosownie do art. 10 ust. 1 pkt 3 tej ustawy:

źródłem przychodu jest pozarolnicza działalność gospodarcza.

Odrębnym źródłem przychodów jest określone w art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy odpłatne zbycie, z zastrzeżeniem ust. 2:

a)nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości,

b)spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub użytkowego oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej,

c)prawa wieczystego użytkowania gruntów,

d)innych rzeczy,

- jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w lit. a)-c) – przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie, a innych rzeczy – przed upływem pół roku, licząc od końca miesiąca, w którym nastąpiło nabycie; w przypadku zamiany okresy te odnoszą się do każdej z osób dokonującej zamiany.

Przychód z odpłatnego zbycia nieruchomości nie powstanie, jeżeli spełnione są łącznie dwa warunki:

1)odpłatne zbycie nieruchomości nie nastąpi w wykonaniu działalności gospodarczej (nie stanowi przedmiotu działalności gospodarczej) oraz

2)  zostanie dokonane po upływie pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie.

Zgodnie z art. 5a pkt 6 ww. ustawy:

Ilekroć w ustawie jest mowa o działalności gospodarczej albo pozarolniczej działalności gospodarczej  ̶  oznacza to działalność zarobkową:

a)wytwórczą, budowlaną, handlową, usługową,

b)polegającą na poszukiwaniu, rozpoznawaniu i wydobywaniu kopalin ze złóż,

c)polegającą na wykorzystywaniu rzeczy oraz wartości niematerialnych i prawnych

- prowadzoną we własnym imieniu bez względu na jej rezultat, w sposób zorganizowany i ciągły, z której uzyskane przychody nie są zaliczane do innych przychodów ze źródeł wymienionych w art. 10 ust. 1 pkt 1, 2 i 4-9.

Użyte w ww. przepisie pojęcie pozarolniczej działalności gospodarczej opiera się na trzech przesłankach:

  • zarobkowym celu działalności,
  • wykonywaniu działalności w sposób zorganizowany i ciągły,
  • prowadzeniu działalności we własnym imieniu i na własny lub cudzy rachunek.

Działalność gospodarcza to taka działalność, która:

1)jest prowadzona w celu osiągnięcia dochodu, przy czym nawet ewentualna strata będąca wynikiem tej działalności nie pozbawia jej statusu działalności gospodarczej, bowiem istotny jest sam zamiar osiągnięcia dochodu;

2)  wykonywana jest w sposób ciągły. Jednakże przesłanki tej nie należy rozumieć jako konieczność wykonywania działalności bez przerwy. Istotny jest zamiar powtarzalności określonych czynności celem osiągnięcia dochodu np. powtarzalna sprzedaż przedmiotów własności posiadających tożsamy charakter;

3)  prowadzona jest w sposób zorganizowany, co oznacza, że podejmowane działania są podporządkowane obowiązującym regułom, normom i służą osiągnięciu celu, mają wpływ na racjonalność gospodarowania posiadanymi środkami, a tym samym uczestnictwa w obrocie gospodarczym.

Każde działanie spełniające wskazane wyżej przesłanki stanowi w rozumieniu przepisów ww. ustawy, pozarolniczą działalność gospodarczą niezależnie od tego, czy podatnik dokonał jej rejestracji.

Działalność jest wtedy zarobkowa, gdy jest zdolna do potencjalnego generowania zysku, a jej przeznaczeniem jest zapewnienie określonego dochodu. Działalność musi być tak prowadzona i ukierunkowana, aby była w stanie zyski faktycznie osiągnąć. Jednakże brak zysku z podjętych działań noszących znamiona działalności gospodarczej nie oznacza, że działalność taka nie była faktycznie prowadzona. Prowadzenie bowiem działalności gospodarczej zawsze wiąże się z ryzykiem nieosiągnięcia dochodów. Zarobkowego charakteru nie mają działania, których wyłącznym celem jest zaspokojenie własnych potrzeb osoby podejmującej określone czynności.

Prowadzenie działalności gospodarczej we własnym imieniu oznacza, że związane z działalnością prawa i obowiązki dotyczą osoby fizycznej, która ją prowadzi; podmiot prowadzący działalność gospodarczą występuje jako podmiot niezależny prawnie od innych podmiotów, a podejmowane przez niego czynności rodzą bezpośrednio dla niego określone prawa i obowiązki.

Przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wymagają również, aby czynności wykonywane były w sposób zorganizowany i ciągły, przy czym możliwe jest osiąganie dochodów z tego rodzaju działalności bez spełnienia niektórych formalnych elementów organizacji (np. rejestracji urzędowej), gdyż prowadzenie działalności gospodarczej jest kategorią obiektywną, niezależnie od tego, jak działalność tę ocenia sam prowadzący ją podmiot i jak ją nazywa oraz, czy dopełnia ciążących na nim obowiązków z działalnością tą związanych. Za takim rozumieniem pojęcia „zorganizowany” przemawia również definicja słownikowa. Zgodnie z Nowym Słownikiem Poprawnej Polszczyzny Wydawnictwo Naukowe PWN pod redakcją Andrzeja Markowskiego Warszawa 2000, organizować to przygotowywać, zakładać jakieś przedsięwzięcie, bądź w znaczeniu drugim nadawać czemuś reguły, wprowadzać porządek (por. wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Opolu z dnia 7 maja 2008 r., sygn. akt I SA/Op 18/08).

Na pojęcie „zorganizowanie” w rozumieniu art. 5a pkt 6 ww. ustawy, składa się zespół celowych, uporządkowanych czynności o charakterze profesjonalnym, realizowanych w ramach mniej lub bardziej wyodrębnionej struktury, mieszczących się zarówno w tzw. fazie przygotowawczej, związanej z uruchomieniem określonych działalności, jak i w fazie realizacji.

Co do kryterium ciągłości w wykonywaniu działalności gospodarczej to jego wprowadzenie przez ustawodawcę miało na celu wyeliminowanie z pojęcia działalności gospodarczej przedsięwzięć o charakterze incydentalnym i sporadycznym. Ciągłość w wykonywaniu działalności gospodarczej oznacza względnie stały zamiar jej wykonywania. Nie wyklucza on jednak możliwości prowadzenia działalności gospodarczej tylko sezonowo lub do czasu osiągnięcia postawionego przez dany podmiot celu i to bez względu na okres, w którym cel ten miałby być realizowany. Do zachowania ciągłości wystarczające jest, aby z całokształtu okoliczności sprawy wynikał zamiar powtarzania określonego zespołu konkretnych działań w celu osiągnięcia efektu w postaci zarobku.

Jak wskazał Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu w wyroku z dnia 3 czerwca 2015 r., sygn. akt I SA/Po 919/14: „Dla przyjęcia, że działalność ma charakter ciągły, nie jest niezbędne, by powtarzane były konkretne czynności; możliwe, że dana czynność (np. sprzedaż) będzie dokonana jednorazowo, natomiast wraz z poprzedzającymi ją czynnościami przygotowawczymi będzie tworzyła ciąg działań, który uznać należy za działalność gospodarczą w rozumieniu art. 5a ust. 6 u.p.d.f.”.

Przez powtarzalność rozumie się ponadto cały szereg wielokrotnie powtarzanych czynności podejmowanych w konkretnym celu. Taki zespół wielokrotnie powtarzanych czynności (nie zaś czynności sporadyczne, oderwane od siebie, nie powiązane ze sobą) w dziedzinie wytwórczej, usługowej lub handlowej podejmowanych w celach zarobkowych i na własny rachunek można uznać za prowadzenie działalności gospodarczej.

Ponadto należy wskazać, że w myśl art. 5b ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

za pozarolniczą działalność gospodarczą nie uznaje się czynności, jeżeli łącznie spełnione są następujące warunki:

1)odpowiedzialność wobec osób trzecich za rezultat tych czynności oraz ich wykonywanie, z wyłączeniem odpowiedzialności za popełnienie czynów niedozwolonych, ponosi zlecający wykonanie tych czynności;

2)są one wykonywane pod kierownictwem oraz w miejscu i czasie wyznaczonych przez zlecającego te czynności;

3)wykonujący te czynności nie ponosi ryzyka gospodarczego związanego z prowadzoną działalnością.

W związku z powyższym, istotne jest również dla aktywności zarobkowej podatnika – mieszczącej się w zakresie zdefiniowanym w art. 5a pkt 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych – nieistnienie przeszkód określonych w art. 5b ust. 1 ww. ustawy. Aby dana aktywność nie została uznana za działalność gospodarczą, konieczne jest łączne spełnienie tych przesłanek.

Z przytoczonych przepisów wynika, że przychód z odpłatnego zbycia nieruchomości może stanowić przychód jednego z dwóch źródeł, tj. z pozarolniczej działalności gospodarczej (art. 10 ust. 1 pkt 3 ww. ustawy) lub z odpłatnego zbycia nieruchomości, o którym mowa art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a) ww. ustawy. Ustalenie, z jakiego źródła pochodzi przychód, ma kluczowe znaczenie dla ustalenia sposobu opodatkowania przychodu.

W celu właściwego zakwalifikowania skutków działań podjętych przez  Wnioskodawcę/ Upadłego do właściwego źródła przychodu należy ocenić zamiar, okoliczności i cel działań związanych z planowanym odpłatnym zbyciem nieruchomości, o których mowa we wniosku, tj. ½ w prawie własności nieruchomości zabudowanej kamienicą z oficyną oraz dwoma budynkami gospodarczymi.  

Jak już wcześniej wyjaśniono, na związek uzyskiwanych przychodów ze źródłem wymienionym w art. 10 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych może wskazywać, rozpatrywany całościowo, zespół powiązanych ze sobą działań podatnika, powtarzalnych, uporządkowanych, konsekwentnie prowadzących do osiągnięcia zysku, w szczególności łącznie polegających na wielokrotnym nabywaniu nieruchomości, ich zaawansowanym przygotowaniu do sprzedaży (tzn. w sposób wykraczający poza zwykły zarząd mieniem), wielokrotnym zbywaniu w celu zarobkowym odpowiednio przygotowanych nieruchomości. Brak jest natomiast podstaw, aby podejmowane przez podatnika czynności mieszczące się w zwykłym zarządzie własnym majątkiem, tzn. mające na celu prawidłowe, racjonalne gospodarowanie tym majątkiem, kwalifikować jako prowadzenie pozarolniczej działalności gospodarczej w rozumieniu art. 5a pkt 6 ww. ustawy.

Zarobkowego charakteru nie mają działania, których wyłącznym celem jest zaspokojenie własnych potrzeb osoby podejmującej określone czynności, czy też jej rodziny. Zatem sprzedaż, nawet wielokrotna, przedmiotów z majątku prywatnego osoby fizycznej, które nie są związane z działalnością gospodarczą, nie stanowi działalności gospodarczej w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Z przedstawionego we wniosku opisu nie sposób przyjąć, że planowana sprzedaż ½  przedmiotowej nieruchomości zabudowanej kamienicą z oficyną oraz dwoma budynkami gospodarczymi, wygeneruje przychód z pozarolniczej działalności gospodarczej, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Okoliczności przedstawione we wniosku wskazują, że przedmiotowa nieruchomość  -  kamienica z oficyną oraz dwoma budynkami gospodarczymi, nie zostały nabyte przez Wnioskodawcę/Upadłego dla celów prowadzenia działalności gospodarczej i nie były w niej wykorzystywane. W przedmiotowej sprawie, podejmowane przez Wnioskodawcę/Upadłego czynności wskazują, że nie mają one charakteru profesjonalnego działania przypisywanego przedsiębiorcom i mieszczą się w zwykłych działaniach związanych z właściwym zarządem własnym majątkiem. Kamienica i budynki gospodarcze nie była wykorzystywane do działalności usługowej, produkcyjnej, rolniczej oraz nie były wykorzystywane do wykonywania wolnego zawodu. Dwa lokale położone na parterze kamienicy były wynajmowane na podstawie najmu prywatnego na cele prowadzenia lokalu handlowego „…” oraz lokalu usługowego – (….).  Budynki gospodarcze nie były przedmiotem umowy najmu/dzierżawy.  Powyższa nieruchomość zostanie sprzedana  przez syndyka w postępowaniu upadłościowym.

Zatem, okoliczności opisane we wniosku nie wskazują, że planowana sprzedaż ½ przedmiotowej nieruchomości, nastąpi w ramach zorganizowanej i ciągłej działalności, która wyczerpywałaby znamiona działalności gospodarczej, określone w art. 5a pkt 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Biorąc pod uwagę powyższe, planowana sprzedaż przedmiotowej  ½ nieruchomości (kamienicy z oficyną oraz dwoma budynkami gospodarczymi) przez syndyka masy upadłości Wnioskodawcy/Upadłego nie nastąpi w wykonaniu działalności gospodarczej, a zatem nie spowoduje powstania przychodu ze źródła, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W konsekwencji, w oparciu o okoliczności przedstawione przez Wnioskodawcę/Upadłego, skutki podatkowe planowanego odpłatnego zbycia przedmiotowej nieruchomości, należy należy ocenić w kontekście przesłanek wynikających z art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Podkreślić należy, że przepis art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy formułuje generalną zasadę, zgodnie z którą sprzedaż nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości oraz praw określonych w tym przepisie przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie, jeżeli nie następuje w ramach wykonywania działalności gospodarczej, skutkuje powstaniem przychodu. Tym samym, jeżeli odpłatne zbycie nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości oraz ww. praw nastąpi po upływie pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie i nie następuje w ramach wykonywania działalności gospodarczej – nie jest źródłem przychodu w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a tym samym, kwota uzyskana ze sprzedaży nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości oraz ww. praw w ogóle nie podlega opodatkowaniu.

Wobec powyższego, w przypadku sprzedaży nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości oraz praw określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych decydujące znaczenie w kwestii opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych uzyskanego z tego tytułu dochodu ma moment i sposób ich nabycia.

Jak stanowi art. 10 ust. 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

W przypadku odpłatnego zbycia po ustaniu wspólności majątkowej małżeńskiej, nabytych do majątku wspólnego małżonków lub wybudowanych w trakcie trwania wspólności majątkowej małżeńskiej nieruchomości lub nabytych do majątku wspólnego małżonków praw majątkowych, określonych w ust. 1 pkt 8 lit. a-c, okres, o którym mowa w tym przepisie, liczy się od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło ich nabycie do majątku wspólnego małżonków lub ich wybudowanie w trakcie trwania wspólności majątkowej małżeńskiej.

Biorąc pod uwagę, że  ½ udziału w nieruchomości: kamienicy z oficyną oraz dwoma budynkami gospodarczymi, został nabyty przez Panią w ramach wspólności majątkowej małżeńskiej, należy odnieść się również do przepisów ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2809 ze zm.).

Zgodnie z art. 31 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego:

Z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa (wspólność ustawowa) obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich (majątek wspólny). Przedmioty majątkowe nieobjęte wspólnością ustawową należą do majątku osobistego każdego z małżonków.

Z kolei jak stanowi art. 35 ww. Kodeksu:

W czasie trwania wspólności ustawowej żaden z małżonków nie może żądać podziału majątku wspólnego. Nie może również rozporządzać ani zobowiązywać się do rozporządzania udziałem, który w razie ustania wspólności przypadnie mu w majątku wspólnym lub w poszczególnych przedmiotach należących do tego majątku.

Ustawowy ustrój majątkowy między małżonkami może ulec zniesieniu lub ograniczeniu na skutek zawartej między nimi umowy (art. 47 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego), na skutek orzeczenia sądu (art. 52 § 1 ww. Kodeksu) albo z mocy prawa p. ubezwłasnowolnienia jednego z małżonków (art. 53 ww. Kodeksu).

Co do zasady, z chwilą ustania wspólności ustawowej, wspólność dotychczas bezudziałowa zostaje zastąpiona przez współwłasność w częściach ułamkowych. Od tej chwili małżonkowie mają równe udziały w majątku wspólnym, niezależnie od tego, w jakim stopniu każdy z nich przyczynił się do jego powstania.

Stosownie natomiast do art. 501 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego:

W razie ustania wspólności, udziały małżonków są równe, chyba że umowa majątkowa małżeńska stanowi inaczej.

Z reguły jest to stan przejściowy, który prowadzi do podziału majątku, choć – jak wynika z dyspozycji przepisu art. 211 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1610 ze zm.) – podział ten nie jest obowiązkowy. Zgodnie bowiem z tym przepisem:

Każdy ze współwłaścicieli może żądać, żeby zniesienie współwłasności nastąpiło przez podział rzeczy wspólnej, chyba że podział byłby sprzeczny z przepisami ustawy lub ze społeczno-gospodarczym przeznaczeniem rzeczy albo pociągałby za sobą istotną zmianę rzeczy lub znaczne zmniejszenie jej wartości.

Zgodnie z art. 1037 Kodeksu cywilnego w związku z art. 46 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, podział majątku wspólnego może nastąpić bądź na mocy umowy między małżonkami, bądź na mocy orzeczenia sądu na żądanie któregokolwiek z małżonków.

Wspólność małżeńska jest szczególnym rodzajem współwłasności – tzw. „współwłasność łączna”. Jest to wspólność bezudziałowa, a w czasie jej trwania małżonkowie nie mogą rozporządzać swoimi prawami do majątku wspólnego jako całości. Wspólność ta jest wspólnością masy majątkowej i obejmuje cały zbiór praw majątkowych, takich jak własność i inne prawa rzeczowe czy wierzytelności. Współwłasność łączna, w tym wypadku wspólność majątkowa, różni się od ułamkowej tym, że nie można w niej określić ilości udziałów każdego współwłaściciela.

Mając na uwadze przedstawione we wniosku zdarzenie przyszłe  oraz powołane przepisy prawa stwierdzić należy, że zgodnie z art. 10 ust. 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, datą nabycia przez Panią (Upadłą) ½ udziału w nieruchomości (kamienicy z oficyną oraz dwoma budynkami gospodarczymi), jest data nabycia ww. nieruchomości do majątku wspólnego małżonków, tj.  2012 r. Zatem, pięcioletni termin, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 w związku z art. 10 ust. 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych upłynął z dniem 31 grudnia 2017 r.

Wobec powyższego należy stwierdzić, że nienastępująca w wykonaniu działalności gospodarczej sprzedaż przez Panią ½ udziału w nieruchomości, tj. kamienicy z oficyną oraz dwoma budynkami gospodarczymi,   nie stanowi źródła przychodu, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 w związku z art. 10 ust. 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym, gdyż sprzedaż nastąpi po upływie pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie ww. nieruchomości do majątku wspólnego małżonków.

Zatem, nie ma Pani obowiązku zapłaty podatku dochodowego od osób fizycznych z tytułu sprzedaży ½ udziału w nieruchomości.

Mając na uwadze powołane przepisy prawa oraz przedstawione zdarzenie przyszłe wskazać należy, że planowana w 2024 r. bądź w latach następnych przez syndyka sprzedaż przedmiotowej nieruchomości, tj. kamienicy z oficyną oraz dwoma budynkami gospodarczymi, nabytych przez Wnioskodawcę/Upadłego w 2012 r. nie ma związku z działalnością gospodarczą i nie nastąpi w wykonywaniu działalności gospodarczej. Zatem, przychód z planowanej sprzedaży przedmiotowej nieruchomości nie będzie stanowić źródła przychodu w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a więc nie będzie stanowić przychodu z pozarolniczej działalności gospodarczej i Wnioskodawca/Upadły nie będzie zobowiązany do zapłaty podatku dochodowego z tego tytułu.

Jednocześnie, planowana w 2024 r. bądź w  latach następnych przez syndyka sprzedaż przedmiotowej nieruchomości, tj. kamienicy z oficyną oraz dwoma budynkami gospodarczymi   nabytych przez Upadłego w 2012 r. nie będzie stanowić źródła przychodu, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych z uwagi na fakt, że od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie ww. nieruchomości  przez Wnioskodawcę/Upadłego upłynie pięcioletni okres czasu, o którym mowa w ww. przepisie. Zatem, Wnioskodawca/Upadły nie będzie zobowiązany do zapłaty podatku dochodowego od osób fizycznych na zasadach określonych w art. 30e ww. ustawy z tytułu ww. transakcji odpłatnego zbycia.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Pani przedstawiła i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu  wydania interpretacji.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

  • Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy  z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Pani sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pani do interpretacji.
  • Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

  • Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (...). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2023 r. poz. 1634; dalej jako „PPSA”).  

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

  • w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
  • w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).