Skutki podatkowe zwrotu (kwoty dodatkowej) otrzymanego na postawie ugody bankowej w sprawie kredytu mieszkaniowego. - Interpretacja - 0112-KDIL2-1.4011.736.2024.2.MB
Temat interpretacji
Temat interpretacji
Skutki podatkowe zwrotu (kwoty dodatkowej) otrzymanego na postawie ugody bankowej w sprawie kredytu mieszkaniowego.
Interpretacja indywidualna – stanowisko w części prawidłowe i w części nieprawidłowe
Szanowna Pani,
stwierdzam, że Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest:
·prawidłowe w części odnoszącej się do kwestii powstania przychodu,
·nieprawidłowe w części odnoszącej się do spełniania warunków zaniechania poboru podatku, zgodnie z rozporządzeniem Ministra Finansów z dnia 11 marca 2022 r. w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od niektórych dochodów (przychodów) związanych z kredytem hipotecznym udzielonym na cele mieszkaniowe.
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
23 września 2024 r. wpłynął Pani wniosek z 23 września 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku dochodowego od osób fizycznych. Uzupełniła go Pani – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 31 października 2024 r. (wpływ 31 października 2024 r.). Treść wniosku jest następująca:
Opis stanu faktycznego
W 2003 r. zawarła Pani wraz z mężem A oraz jego rodzicami B i C umowę kredytu mieszkaniowego.
Zgodnie z § 34 Umowy Kredytowej „Kredytobiorcy odpowiadają solidarnie za zadłużenie wynikające z umowy”. Kredyt został zaciągnięty na okres 25 lat w wysokości (…) CHF w celu finansowania kosztów zakupu lokalu mieszkalnego znajdującego się (…).
W dniu zawarcia umowy kredytowej pozostawaliście Państwo wraz z mężem w małżeńskiej wspólnocie majątkowej, a spłata wszystkich rat kredytowych odbywała się z rachunku osobistego Wnioskodawczyni.
W 2011 r. został zawarty aneks do ww. umowy kredytu mieszkaniowego, w którym dokonano zmiany oznaczenia stron umowy oraz zwolnienia z długu rodziców męża. Kredytobiorcami pozostali Wnioskodawczyni i A.
W 2020 r. dokonaliście Państwo całkowitej, wcześniejszej spłaty ww. kredytu ((...)). Po dokonaniu przedterminowej spłaty kredytu, na dzień zawarcia Ugody, nie figurowało żadne zobowiązanie z tytułu Umowy.
Ponadto w 2017 r., w związku z powiększeniem rodziny, zawarliście Państwo kolejny kredyt mieszkaniowy na sfinansowanie zakupu mieszkania, w którym obecnie zamieszkujecie, a lokal mieszkalny (…) został w 2017 r. wynajęty. Umowa najmu została zgłoszona o Urzędu Skarbowego i do dziś jest odprowadzany podatek – ryczałt od wynajmu nieruchomości.
Pomiędzy Państwem (Kredytobiorcami) a bankiem powstał spór dotyczący skuteczności poszczególnych postanowień umownych i całej Umowy (oraz jej ważności), który zawisł przed sądem o zapłatę, z powództwa Kredytobiorców przeciwko Bankowi.
Zamiarem Banku i Kredytobiorców było polubowne zakończenie sporu i uchylenie stanu niepewności co do roszczeń wynikających ze spłaconej w 2020 r. umowy kredytowej, poprzez przyjęte w Ugodzie rozwiązania, w tym rozliczenia zakończonej Umowy w ten sposób, jakby Strony dokonały zmiany Umowy w zakresie waluty, wysokości i zasad spłaty wierzytelności kredytowej.
W 2024 r. pomiędzy stronami została zawarta ugoda sądowa ((...)), której przedmiotem było zakończenie sporu oraz uchylenie niepewności co do roszczeń wynikających z Umowy, między innymi poprzez zmianę zasad rozliczenia Umowy w zakresie waluty, wysokości i zasad spłaty wierzytelności kredytowej wynikającej z umowy kredytu mieszkaniowego.
Strony dokonały rozliczenia w oparciu o założenie zmiany waluty zadłużenia (CHF), określonej w umowie, na walutę polską na zasadach określonych w § 1 Ugody.
Za podstawę ustalenia wysokości zadłużenia na dzień (…) 2020 r. Strony przyjęły, iż kredyt udzielony na podstawie Umowy zostanie rozliczony tak, jakby od daty zawarcia Umowy, tj. od 2003 r., stanowił kredyt złotowy udzielony na warunkach, o których mowa w §1 ust. 6, z zachowaniem: (1) pozostałych parametrów kredytu wynikających z Umowy, tj. okresu kredytowania – 300 miesięcy licząc od daty zawarcia Umowy oraz formy spłaty kredytu w ratach malejących, (2) poniesionych opłat, prowizji i składek ubezpieczeniowych. Szczegółowe warunki przeliczenia kredytu zostały określone w § 1 pkt 6 załączonej Ugody.
W celu zakończenia wszelkich sporów dotyczących abuzywności klauzul umownych i ważności Umowy, uwzględniając sposób rozliczenia przyjęty w Ugodzie oraz wpłatę dokonaną przez Kredytobiorców w 2020 r., Bank zobowiązał się do zwrotu na rzecz Kredytobiorców dodatkowego świadczenia pieniężnego w wysokości (…) zł na rachunek należący do (…) (pełnomocnicy Kredytobiorców).
Z rozliczenia Umowy Kredytowej, które stanowiło podstawę roszczeń wynika, że (…) zł to suma wszystkich rat zapłaconych do Banku, w tym jest kwota odsetek w wysokości: (…) zł.
Z powyższego wynika, że dodatkowe świadczenie pieniężne przyznane na mocy Ugody to równowartość nadpłaconych odsetek z tytułu Umowy Kredytu.
Ponadto informuje Pani, że:
- łączna suma wpłat dokonanych do Banku przez Kredytobiorcę z tytułu Umowy Kredytu Mieszkaniowego to: (…) zł;
- kwota kapitału z Umowy Kredytowej to (…) zł;
- kwota odsetek zapłaconych przez Kredytobiorcę podczas trwania umowy: (…) zł.
Mając na uwadze powyższe, kwota na którą składa się łączna suma wpłat dokonanych przez kredytobiorców na rzecz banku z tytułu umowy kredytu mieszkaniowego pomniejszona o łączny zwrot otrzymany z banku nie jest mniejsza od kwoty kapitału z umowy kredytu mieszkaniowego (tj. (…) zł).
Kredytobiorcy przyjęli do wiadomości, że w związku z wypłatą „dodatkowego świadczenia pieniężnego” zgodnie z § 4 Ugody Sądowej powstaje po ich stronie przychód, a na Banku ciąży wypełnienie obowiązku informacyjnego (tj. sporządzenie informacji PIT-11).
Zgodnie z art. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawa reguluje opodatkowanie podatkiem dochodowym dochodów osób fizycznych oraz daninę solidarnościową.
Źródła przychodów zostały wskazane w art. 10 ust. 1 ww. ustawy i są nimi:
1) stosunek służbowy, stosunek pracy, w tym spółdzielczy stosunek pracy, członkostwo w rolniczej spółdzielni produkcyjnej lub innej spółdzielni zajmującej się produkcją rolną, praca nakładcza, emerytura lub renta;
2) działalność wykonywana osobiście;
3) pozarolnicza działalność gospodarcza;
4) działy specjalne produkcji rolnej;
5) (uchylony);
6) najem, podnajem, dzierżawa, poddzierżawa oraz inne umowy o podobnym charakterze, w tym również dzierżawa, poddzierżawa działów specjalnych produkcji rolnej oraz gospodarstwa rolnego lub jego składników na cele nierolnicze albo na prowadzenie działów specjalnych produkcji rolnej, z wyjątkiem składników majątku związanych z działalnością gospodarczą;
7) kapitały pieniężne i prawa majątkowej, w tym odpłatne zbycie praw majątkowych innych niż wymienione w pkt 8 lit. a-c;
8) odpłatne zbycie, z zastrzeżeniem ust. 2.:
a) nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości,
b) spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub użytkowego oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej,
c) prawa wieczystego użytkowania gruntów,
d) innych rzeczy,
jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w lit. a-c – przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie, a innych rzeczy - przed upływem pół roku, licząc od końca miesiąca, w którym nastąpiło nabycie; w przypadku zamiany okresy te odnoszą się do każdej z osób dokonującej zamiany;
8a) działalność prowadzona przez zagraniczną jednostkę kontrolowaną;
8b) niezrealizowane zyski, o których mowa w art. 30da;
9) inne źródła.
Jak stanowi art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9, 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, pkt 11, art. 19, art. 25b, art. 30ca, art. 30da i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.
Ponadto, zgodnie z art. 9 ust. 1 ww. ustawy opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52 a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.
Zatem wyjątkami od zasady, że każdy dochód osiągnięty przez osobę fizyczną podlega opodatkowaniu są:
1) dochody, które zostały wprost wymienione w art. 21, 52, 52a i 52c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych jako zwolnione z podatku;
2) dochody, od których zaniechano poboru podatku w drodze rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 11 marca 2022 r. w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od niektórych dochodów (przychodów) związanych z kredytem hipotecznym udzielonym na cele mieszkaniowe.
Jak wskazuje art. 21 ust. 3b ustawy i podatku dochodowym od osób fizycznych, wolne od podatku dochodowego są inne odszkodowania lub zadośćuczynienia otrzymane na podstawie wyroku lub ugody sądowej do wysokości określonej w tym wyroku lub tej ugodzie, z wyjątkiem odszkodowań lub zadośćuczynień:
a) otrzymanych w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą;
b) dotyczących korzyści, które podatnik mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono.
Przychód jest kategorią prawnopodatkową, rozumiany jako przyrost majątkowy, a zatem jego otrzymanie musi mieć charakter definitywny.
Otrzymanie kredytu i jego spłata na warunkach przewidzianych w umowie kredytowej są obojętne podatkowo. O uzyskaniu przychodu w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych można mówić w każdej sytuacji, gdy podatnik na skutek otrzymania określonych wartości majątkowych lub na skutek określonego zdarzenia powodującego zmniejszenie jego zobowiązań wobec innych podmiotów, uzyskuje określone przysporzenie majątkowe.
We wnioskowanej sprawie, zgodnie z Ugodą, nastąpił zwrot nienależnie pobranych przez Bank świadczeń, jako dodatkowe świadczenie pieniężne (…) zł. Z powyższego wynika, że kwota ta nie stanowi Pani przysporzenia majątkowego, nie przyczynia się do wzrostu Pani majątku, a jest to raczej zwrot Pani własnych pieniędzy, które nienależnie wpłaciła Pani do Banku.
Dodatkowo wskazała Pani, że kwota o którą pyta w obu pytaniach, to ta sama kwota, tj. dodatkowe świadczenie pieniężne określone w § 4 zawartej ugody. Wysokość tej kwoty wynika z wysokości nadpłaconych, nienależnie i niewłaściwie naliczonych, odsetek wynikających z umowy kredytowej:
- łączna suma wpłat dokonanych do Banku przez Kredytobiorcę z tytułu Umowy Kredytu Mieszkaniowego to: (…) zł;
- kwota kapitału z Umowy Kredytowej to (…) zł;
- kwota odsetek zapłaconych przez Kredytobiorcę podczas trwania umowy: (…) zł.
Pytania ostatecznie sformułowane w uzupełnieniu wniosku
Czy wypłaconą dodatkową kwotę, szczegółowo wskazaną w § 4 ugody sądowej z 2024 r., należy uznać za przysporzenie majątkowe?
Czy dodatkowa kwota wskazana w § 4 ugody sądowej z 2024 r. będzie stanowić przychód w rozumieniu art. 1 w zw. z art. 11 ust. 1 w zw. z art. 21 ust. 3b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i tym samym należy od niej odprowadzić podatek dochodowy od osób fizycznych?
Pani stanowisko ostatecznie sformułowane w uzupełnieniu wniosku
Zgodnie z art. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawa reguluje opodatkowanie podatkiem dochodowym dochodów osób fizycznych oraz daninę solidarnościową.
Źródła przychodów zostały wskazane w art. 10 ust. 1 ww. ustawy i są nimi:
1) stosunek służbowy, stosunek pracy, w tym spółdzielczy stosunek pracy, członkostwo w rolniczej spółdzielni produkcyjnej lub innej spółdzielni zajmującej się produkcją rolną, praca nakładcza, emerytura lub renta;
2) działalność wykonywana osobiście;
3) pozarolnicza działalność gospodarcza;
4) działy specjalne produkcji rolnej;
5) (uchylony);
6) najem, podnajem, dzierżawa, poddzierżawa oraz inne umowy o podobnym charakterze, w tym również dzierżawa, poddzierżawa działów specjalnych produkcji rolnej oraz gospodarstwa rolnego lub jego składników na cele nierolnicze albo na prowadzenie działów specjalnych produkcji rolnej, z wyjątkiem składników majątku związanych z działalnością gospodarczą;
7) kapitały pieniężne i prawa majątkowej, w tym odpłatne zbycie praw majątkowych innych niż wymienione w pkt 8 lit. a-c;
8) odpłatne zbycie, z zastrzeżeniem ust. 2.:
a) nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości,
b) spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub użytkowego oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej,
c) prawa wieczystego użytkowania gruntów,
d) innych rzeczy,
jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w lit. a-c - przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie, a innych rzeczy - przed upływem pół roku, licząc od końca miesiąca, w którym nastąpiło nabycie; w przypadku zamiany okresy te odnoszą się do każdej z osób dokonującej zamiany;
8a) działalność prowadzona przez zagraniczną jednostkę kontrolowaną;
8b) niezrealizowane zyski, o których mowa w art. 30da;
9) inne źródła.
Jak stanowi art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9, 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, pkt 11, art. 19, art. 25b, art. 30ca, art. 30da i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.
Otrzymanie kredytu i jego spłata na warunkach przewidzianych w umowie kredytowej są obojętne podatkowo. Przychód po stronie kredytobiorcy pojawia się w przypadku, kiedy dochodzi do umorzenia kredytu, jego części lub odsetek. Wtedy bowiem kredytobiorca osiąga konkretne przysporzenie majątkowe (przychód w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych).
Zgodnie natomiast z definicją dochodu - to nadwyżka przychodów ze źródła nad kosztami jego uzyskania. Pojęciem pierwotnym dla dochodu jest więc pojęcie przychodu. Ten z kolei definiowany jest przez ustawodawcę jako otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń. W związku z powyższym za przychody podatkowe mogą być uznane tylko takie świadczenia, które są określonym przyrostem majątkowym (zarówno zwiększającym aktywa jak i zmniejszającym pasywa) o charakterze definitywnym, nie mające charakteru zwrotnego.
W Pani ocenie, skoro mamy do czynienia ze zwrotem nienależnie pobranego świadczenia, to zwrot ten nie będzie stanowił przychodu (przysporzenia majątkowego) po Pani stronie.
Odnosząc się z kolei do drugiego z zadanych pytań twierdzi Pani, że zgodnie z art. 9 ust. 1 ww. ustawy opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52 a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.
Zatem wyjątkami od zasady, że każdy dochód osiągnięty przez osobę fizyczną podlega opodatkowaniu są:
1) dochody, które zostały wprost wymienione w art. 21, 52, 52a i 52c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych jako zwolnione z podatku;
2) dochody, od których zaniechano poboru podatku w drodze rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 11 marca 2022 r. w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od niektórych dochodów (przychodów) związanych z kredytem hipotecznym udzielonym na cele mieszkaniowe.
Jak wskazuje art. 21 ust. 3b ustawy i podatku dochodowym od osób fizycznych, wolne od podatku dochodowego są inne odszkodowania lub zadośćuczynienia otrzymane na podstawie wyroku lub ugody sądowej do wysokości określonej w tym wyroku lub tej ugodzie, z wyjątkiem odszkodowań lub zadośćuczynień:
a) otrzymanych w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą;
b) dotyczących korzyści, które podatnik mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono.
W Pani ocenie, mając na uwadze powyższe, wypłaconą na podstawie Ugody Sądowej z 2024 r. kwotę dodatkową, szczegółowo wskazaną w § 4 tejże Ugody, nie można uznać za przysporzenie majątkowe, a co za tym idzie, nie można zaliczyć do żadnej kategorii przychodów, które zostały określone w art. 10 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. W związku z czym nie został osiągnięty przychód.
We wnioskowanej sprawie, zgodnie z Ugodą, nastąpił zwrot nienależnie pobranych przez Bank świadczeń - w zawartej ugodzie nazwany „dodatkową kwotą” - w wysokości (…) zł. Uważa Pani, że kwota ta nie stanowi Pani przysporzenia majątkowego, nie przyczynia się do wzrostu mojego majątku, a jest to zwrot Pani własnych pieniędzy, które nienależnie wpłaciła do Banku.
Ponadto, spełnia Pani warunki zaniechania poboru podatku, zgodnie z rozporządzeniem Ministra Finansów z dnia 11 marca 2022 r. w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od niektórych dochodów (przychodów) związanych z kredytem hipotecznym udzielonym na cele mieszkaniowe, tj. kredyt mieszkaniowy został zaciągnięty na realizację jednej inwestycji mieszkaniowej oraz nie korzystałam z zaniechania poboru podatku od kwot umorzonych wierzytelności z tytułu kredytu mieszkaniowego zaciągniętego na realizację inwestycji mieszkaniowej.
W konsekwencji, nie powinna Pani być zobowiązana do zapłaty podatku dochodowego od osób fizycznych z tytułu zwrotu przez bank części kwoty uiszczonej tytułem spłaty zaciągniętego kredytu.
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku jest w części prawidłowe i w części nieprawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Zgodnie z przepisem art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 226 ze zm.):
Opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.
Z przepisu tego wynika, że opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych podlega – co do zasady – każdy dochód osiągnięty przez osobę fizyczną. Zgodnie natomiast z definicją dochodu jest nim nadwyżka przychodów nad kosztami ich uzyskania.
Pojęciem pierwotnym dla dochodu jest więc pojęcie przychodu. Ten z kolei jest definiowany przez ustawodawcę w art. 11 ust. 1 ustawy:
Przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9, 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, pkt 11, art. 19, art. 25b, art. 30ca, art. 30da i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.
Za przychody należy zatem uznać otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń. Dla celów podatkowych przyjmuje się, że nieodpłatne świadczenie obejmuje każde działanie lub zaniechanie na rzecz innej osoby oraz wszystkie zdarzenia prawne i zdarzenia gospodarcze w działalności podmiotów, których skutkiem jest przysporzenie majątku innej osoby, mające konkretny wymiar finansowy.
Z definicji przychodu można wywieść, że za przychody podatkowe mogą być uznane tylko takie świadczenia, które są określonym przyrostem majątkowym (zarówno zwiększającym aktywa, jak i zmniejszającym pasywa) – mają definitywny, a nie zwrotny charakter.
O uzyskaniu przychodu w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym do osób fizycznych można więc mówić w sytuacji, gdy podatnik – czy to na skutek otrzymania określonych wartości majątkowych (środków pieniężnych, świadczeń w naturze czy też innych nieodpłatnych świadczeń), czy też w wyniku określonego zdarzenia, które powoduje zmniejszenie jego zobowiązań wobec innych podmiotów – uzyskuje określone przysporzenie majątkowe.
Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych wyraźnie rozróżnia źródła przychodów oraz sposób opodatkowania dochodów z poszczególnych źródeł.
Odrębnym źródłem przychodów są m.in. określone w art. 10 ust. 1 pkt 9 „inne źródła”.
W myśl art. 20 ust. 1 ww. ustawy:
Za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, kwoty uzyskane z tytułu zwrotu z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego oraz wypłaty z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego, w tym także dokonane na rzecz osoby uprawnionej na wypadek śmierci oszczędzającego, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, świadczenia otrzymane z tytułu umowy o pomocy przy zbiorach, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i art. 17.
Użycie w tym przepisie sformułowania „w szczególności” wskazuje, że katalog przychodów z innych źródeł ma otwarty charakter – nie ma przeszkód, aby do tej kategorii zaliczyć również przychody inne niż wymienione wprost w przepisie. O przychodzie podatkowym z innych źródeł będziemy mówić w każdym przypadku, kiedy u podatnika wystąpią realne korzyści majątkowe, które można przypisać do tego źródła.
Instytucja kredytu uregulowana została przepisami ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Prawo bankowe (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2488 ze zm.).
Zgodnie z treścią art. 69 ust. 1 ww. ustawy:
Przez umowę kredytu bank zobowiązuje się oddać do dyspozycji kredytobiorcy na czas oznaczony w umowie kwotę środków pieniężnych z przeznaczeniem na ustalony cel, a kredytobiorca zobowiązuje się do korzystania z niej na warunkach określonych w umowie, zwrotu kwoty wykorzystanego kredytu wraz z odsetkami w oznaczonych terminach spłaty oraz zapłaty prowizji od udzielonego kredytu.
Podkreślić należy, że otrzymanie kredytu i jego spłata na warunkach przewidzianych w umowie kredytowej są obojętne podatkowo. Przychód po stronie kredytobiorcy pojawia się w przypadku, kiedy dochodzi do umorzenia kredytu, jego części lub odsetek. Wtedy bowiem kredytobiorca osiąga konkretne przysporzenie majątkowe (przychód w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych).
Wobec powyższego, skoro dodatkowe świadczenie pieniężne, które otrzymała Pani od banku w wyniku zawartej ugody, mieści się w kwocie wpłacanej przez Panią podczas spłaty kredytu hipotecznego to jego otrzymanie nie powoduje po Pani stronie dodatkowego przysporzenia majątkowego. W konsekwencji pieniądze te nie są Pani przychodem w rozumieniu art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i ich uzyskanie nie skutkuje po Pani stronie obowiązkiem zapłaty podatku dochodowego.
W tej części zatem Pani stanowisko jest prawidłowe.
Nie mogę jednak uznać za prawidłowe Pani stanowisko, że nie jest zobowiązana Pani do zapłaty podatku dochodowego również z tego powodu, że spełnia Pani warunki zaniechania poboru podatku, zgodnie z rozporządzeniem Ministra Finansów z dnia 11 marca 2022 r. w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od niektórych dochodów (przychodów) związanych z kredytem hipotecznym udzielonym na cele mieszkaniowe, ponieważ dodatkowe świadczenie pieniężne, które otrzymała Pani od banku w wyniku zawartej ugody, nie spowoduje powstania przychodu, więc w Pani sprawie nie będzie miało zastosowania ww. rozporządzenie.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Pani przedstawiła i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.
Z uwagi na to, że interpretacje prawa podatkowego wydawane są w indywidualnej sprawie zainteresowanego, co wynika z art. 14b § 1 ustawy – Ordynacja podatkowa, ta interpretacja dotyczy wyłącznie Pani i nie wywołuje skutków prawnych wobec Pani męża.
Wydając interpretacje indywidualne organ nie odnosi się do kwot i nie dokonuje wyliczeń. Zgodnie bowiem z zasadą samoopodatkowania, obowiązującą w polskim systemie podatkowym, na podatniku spoczywa obowiązek określenia podstawy opodatkowania, a prawidłowość takiego wyliczenia podlega weryfikacji przez organ podatkowy w postępowaniu podatkowym.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pani sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pani do interpretacji.
·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1)z zastosowaniem art. 119a;
2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).