Zwolnienie przedmiotowe.

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowny Panie,

stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego oraz zdarzenia przyszłego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

Dnia 9 września 2024 r. wpłynął Pana wniosek z 9 września 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku dochodowego od osób fizycznych. Uzupełnił go Pan – w odpowiedzi na wezwania – pismami z 4 listopada 2024 r. (wpływ 14 listopada 2024 r.) oraz z 14 listopada 2024 r. (wpływ 14 listopada 2024 r.). Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego oraz zdarzenia przyszłego

Wnioskodawca jest wspólnikiem Spółki – (…) i podlega nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu w podatku dochodowym od osób fizycznych.

W dniu 20 września 2023 r. miał miejsce pożar w budynku będącym środkiem trwałym Spółki. W budynku znajduje się część handlowa służąca pod wynajem, sklep własny oraz restauracja. W wyniku pożaru spalony został dach nad restauracją oraz sklepem własnym, ponadto uszkodzeniom uległa sala bankietowa znajdująca się na pierwszym piętrze budynku oraz restauracja na parterze wraz z pomieszczeniami kuchennymi. Spółka podjęła decyzję  o odbudowie częściowo zniszczonego w pożarze budynku oraz zakupie nowych środków trwałych w postaci urządzeń i maszyn w miejsce zniszczonych, w celu przywrócenia mienia do stanu sprzed pożaru.

Spółka rozpoczęła prace zabezpieczające oraz budowlane, finansowane z własnych środków, aby nie doszło do pogorszenia stanu technicznego budynku ze względu na niekorzystne warunki pogodowe, które mogłyby doprowadzić do jeszcze większych strat.

W styczniu 2024 r. Spółka otrzymała od ubezpieczyciela odszkodowanie, które w całości zostało przeznaczone na prace związane z odbudową środka trwałego, jakim jest budynek oraz naprawę niektórych urządzeń. Wydatki związane z odbudową środka trwałego Spółka zamierza zakwalifikować jako ulepszenie, zwiększając jego wartość, a następnie rozliczyć je  w czasie poprzez odpisy amortyzacyjne. Spółka planuje dokończyć odbudowę we wrześniu 2024 r.

Pomiędzy otrzymaną od ubezpieczyciela kwotą odszkodowania, a kosztami już poniesionymi przez Spółkę występuje duża rozbieżność, gdyż kwota odszkodowania nie pokrywa ich  w całości. Ze względu na to, Wnioskodawca będzie domagać się wypłaty od ubezpieczyciela wyrównania tej rozbieżności. Potencjalnie więc, po zakończeniu odbudowy i zakupie nowych środków trwałych, Spółka może otrzymać odszkodowanie wyrównawcze.

W piśmie z 4 listopada 2024 r. stanowiącym uzupełnienie wniosku odpowiedział Pan na następujące pytania.

Na co wydatkował Pan otrzymane odszkodowanie w odniesieniu do budynku stanowiącego środek trwały, tj. na jego remont czy na ulepszenie środka trwałego (rekonstrukcję)?

Otrzymaną dotychczas kwotę odszkodowania Wnioskodawca przeznaczył zarówno na odbudowę, jak i rozbudowę zniszczonego środka trwałego (są to zarówno prace remontowe, jak i w nieznacznym zakresie ulepszenie istniejącego środka trwałego).

Na co wydatkował Pan otrzymane odszkodowanie w odniesieniu do urządzeń  i maszyn, tj. czy wydatkował Pan odszkodowanie na zakup nowych urządzeń  i maszyn czy na ich remont?

Otrzymaną dotychczas kwotę odszkodowania Wnioskodawca przeznaczył na remont niektórych maszyn i urządzeń.

Na co wydatkuje Pan otrzymane odszkodowanie wyrównawcze w odniesieniu do budynku stanowiącego środek trwały, tj. na jego remont czy na ulepszenie środka trwałego (rekonstrukcję)?

Kwota otrzymanego odszkodowania wyrównawczego będzie przeznaczona przez Wnioskodawcę na pokrycie kosztów związanych z odbudową, jak i rozbudową zniszczonego środka trwałego (są to zarówno prace remontowe, jak i w nieznacznym zakresie ulepszenie istniejącego środka trwałego).

Na co wydatkuje Pan otrzymane odszkodowanie wyrównawcze w odniesieniu do urządzeń i maszyn, tj. czy wydatkuje je Pan na zakup nowych urządzeń i maszyn czy na ich remont?

Kwota otrzymanego odszkodowania wyrównawczego będzie przeznaczona przez Wnioskodawcę na pokrycie kosztów związanych z zakupem nowych maszyn i urządzeń oraz remontem pozostałych maszyn i urządzeń, które nie zostały pokryte pierwszą transzą.

Czy zakupione/wyremontowane środki trwałe sfinansowane z otrzymanego odszkodowania są/będą środkami trwałymi tego samego rodzaju, zgodnie  z Klasyfikacją Środków Trwałych (KŚT), co środki trwałe, które spłonęły w pożarze?

Tak, zakupione/wyremontowane środki trwałe sfinansowane z otrzymanego odszkodowania są/będą środkami trwałymi tego samego rodzaju, zgodnie z Klasyfikacją Środków Trwałych (KŚT), co środki trwałe, które spłonęły w pożarze.

Czy zakupione/wyremontowane środki trwałe sfinansowane z otrzymanego odszkodowania wyrównawczego są/będą środkami trwałymi tego samego rodzaju, zgodnie z Klasyfikacją Środków Trwałych (KŚT), co środki trwałe, które spłonęły  w pożarze?

Tak, zakupione/wyremontowane środki trwałe sfinansowane z otrzymanego odszkodowania wyrównawczego są/będą środkami trwałymi tego samego rodzaju, zgodnie z Klasyfikacją Środków Trwałych (KŚT), co środki trwałe, które spłonęły w pożarze.

Czy wydatki sfinansowane odszkodowaniem oraz odszkodowaniem wyrównawczym zaliczył/zaliczy Pan do kosztów uzyskania przychodów?

Wydatki sfinansowane odszkodowaniem oraz odszkodowaniem wyrównawczym nie są i nie będą zaliczane do kosztów uzyskania przychodów poprzez odpisy amortyzacyjne w części ich wartości zwróconej podatnikowi przez ubezpieczyciela.

W piśmie z 14 listopada 2024 r. stanowiącym uzupełnienie wniosku odpowiedział Pan na następujące pytania.

Czy otrzymane odszkodowanie w odniesieniu do budynku wydatkował Pan na jego remont czy ulepszenie (rekonstrukcję (odbudowę)) – proszę to wyjaśnić?

Otrzymane odszkodowanie w odniesieniu do budynku Wnioskodawca wydatkował na jego remont. Środki otrzymane w ramach odszkodowania mają zrekompensować poniesioną szkodę, tym samym Wnioskodawca nie mógł ich wykorzystać na ulepszenie środka trwałego poprzez odbudowę (rekonstrukcję).

Czy otrzymane odszkodowanie wyrównawcze w odniesieniu do budynku przeznaczy Pan na pokrycie kosztów związanych z jego remontem czy ulepszeniem (rekonstrukcją (odbudową)) – proszę to wyjaśnić?

Odszkodowanie wyrównawcze, które Wnioskodawca może otrzymać w odniesieniu do budynku, zostanie przeznaczone wyłącznie na pokrycie kosztów związanych z remontem. Odszkodowanie wyrównawcze ma zrekompensować poniesioną szkodę, tym samym Wnioskodawca nie będzie mógł przeznaczyć tych środków na ulepszenie środka trwałego poprzez odbudowę (rekonstrukcję).

Czy otrzymane odszkodowanie w odniesieniu do urządzeń i maszyn wydatkował Pan (poza zakupem nowych) na ich remont czy ulepszenie (odbudowę) – proszę to wyjaśnić?

Otrzymane odszkodowanie w odniesieniu do urządzeń i maszyn Wnioskodawca wydatkował na ich remont. Środki otrzymane w ramach odszkodowania mają zrekompensować poniesioną szkodę, tym samym Wnioskodawca nie mógł ich wykorzystać na ulepszenie środka trwałego poprzez odbudowę (rekonstrukcję).

Czy otrzymane odszkodowanie wyrównawcze w odniesieniu do urządzeń i maszyn przeznaczy Pan (poza zakupem nowych) na pokrycie kosztów związanych z ich remontem czy ulepszeniem (odbudową) – proszę to wyjaśnić?

Odszkodowanie wyrównawcze, które Wnioskodawca może otrzymać w odniesieniu do urządzeń i maszyn, zostanie przeznaczone wyłącznie na pokrycie kosztów związanych z ich remontem. Odszkodowanie wyrównawcze ma zrekompensować poniesioną szkodę, tym samym Wnioskodawca nie będzie mógł przeznaczyć tych środków na ulepszenie środków trwałych poprzez ich odbudowę (rekonstrukcję).

Czy rozpoznał/rozpozna Pan wydatki sfinansowane odszkodowaniem i odszkodowaniem wyrównawczym do kosztów uzyskania przychodów (nie tylko przez odpisy amortyzacyjne, do których odniósł się Pan w uzupełnieniu)?

Nie, wydatki sfinansowane odszkodowaniem i odszkodowaniem wyrównawczym, nie będą zaliczone do podatkowych kosztów uzyskania przychodu.

Pytania

1.  Czy prawidłowe jest stanowisko Wnioskodawcy, zgodnie z którym kwota odszkodowania otrzymana od ubezpieczyciela, wydatkowana na remont i zakup środków trwałych zaliczonych do tego samego rodzaju co zniszczony środek trwały, będzie korzystać ze zwolnienia w podatku dochodowym od osób fizycznych na podstawie art. 21 ust. 1  pkt 29b updof?

2.  Czy prawidłowe jest stanowisko Wnioskodawcy, zgodnie z którym otrzymane od ubezpieczyciela odszkodowanie wyrównawcze już po zakończeniu prac remontowych,  w części odpowiadającej wartości wydatków poniesionych od momentu powstania szkody, przeznaczonych na remont środka trwałego i zakup nowych środków trwałych  w tej części, która nie została zaliczona do kosztów uzyskania przychodów, będzie korzystać ze zwolnienia w podatku dochodowym od osób fizycznych na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 29b updof w zw. z art. 21 ust. 35a updof?

3.  Czy prawidłowe jest stanowisko Wnioskodawcy, zgodnie z którym ze względu na możliwość otrzymania w przyszłości odszkodowania wyrównawczego, w przypadku zaliczania do kosztów podatkowych dokonywanych odpisów amortyzacyjnych od nowych środków trwałych (maszyny i urządzenia), otrzymane odszkodowanie wyrównawcze  w części, która nie została zaliczona do kosztów uzyskania przychodów, będzie korzystać ze zwolnienia w podatku dochodowym od osób fizycznych, o którym mowa w art. 21  ust. 1 pkt 29b updof w zw. z art. 21 ust. 35a updof?

4.   Jeżeli w zakresie pytania nr 3 stanowisko Wnioskodawcy zostanie uznane za nieprawidłowe, Wnioskodawca oczekuje potwierdzenia, czy prawidłowe jest stanowisko, zgodnie z którym w przypadku otrzymania w przyszłości odszkodowania wyrównawczego, a następnie wyłączeniu w całości z kosztów podatkowych odpisów amortyzacyjnych zaliczonych uprzednio do kosztów podatkowych, uzyskana kwota odszkodowania będzie mogła korzystać ze zwolnienia w podatku dochodowym od osób fizycznych, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 29b updof w zw. z art. 21 ust. 35a updof?

Pytania zostały ostatecznie sformułowane w uzupełnieniu wniosku z 14 listopada 2024 r.

Pana stanowisko w sprawie

W ocenie Wnioskodawcy – w odniesieniu do pytania nr 1 – otrzymane od ubezpieczyciela odszkodowanie w związku z pożarem budynku, które zostanie przeznaczone na prace remontowe, jak i zakup nowych środków trwałych, może korzystać ze zwolnienia w podatku dochodowym od osób fizycznych.

Jak stanowi art. 21 ust. 1 pkt 29b updof, wolne od podatku są: odszkodowania za szkody  w środku trwałym, z wyłączeniem samochodu osobowego, w części wydatkowanej w roku podatkowym lub w roku bezpośrednio po nim następującym na remont tego środka trwałego albo na zakup lub na wytworzenie we własnym zakresie środka trwałego zaliczonego zgodnie z Klasyfikacją Środków Trwałych (KŚT) wydaną na podstawie odrębnych przepisów, zwaną dalej „Klasyfikacją”, do tego samego rodzaju co środek trwały, z którym związana była ta szkoda, przy czym przepis art. 23 ust. 1 pkt 45 stosuje się odpowiednio.

Natomiast art. 23 ust. 1 pkt 45 updof wskazuje, iż nie uważa się za koszty uzyskania przychodów odpisów z tytułu zużycia środków trwałych oraz wartości niematerialnych  i prawnych dokonywanych, według zasad określonych w art. 22a-22o, od tej części ich wartości, która odpowiada poniesionym wydatkom na nabycie lub wytworzenie we własnym zakresie tych środków lub wartości niematerialnych i prawnych, odliczonym od podstawy opodatkowania podatkiem dochodowym albo zwróconym podatnikowi w jakiejkolwiek formie.

Z powyższych przepisów wynika zatem, że podatnik, który skorzysta ze zwolnienia i nie zaliczy do przychodów uzyskanego odszkodowania, nie będzie miał prawa zaliczać do kosztów uzyskania przychodów odpisów z tytułu zużycia środków trwałych, od tej części ich wartości, która odpowiada poniesionym wydatkom na nabycie lub wytworzenie we własnym zakresie tych środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych, odliczonym od podstawy opodatkowania podatkiem dochodowym albo zwróconym podatnikowi  w jakiejkolwiek formie.

Podsumowując powyższe:

1)  odszkodowanie musi dotyczyć szkody w środku trwałym (z wyłączeniem samochodu osobowego),

2)  odszkodowanie musi być wydatkowane na ściśle określone w art. 21 ust. 1 pkt 29b updof cele, tj. na remont tego środka trwałego albo na zakup lub na wytworzenie we własnym zakresie środka trwałego zaliczonego zgodnie z Klasyfikacją do tego samego rodzaju co środek trwały, z którym związana była taka szkoda,

3)  w ściśle określonym okresie, w części wydatkowanej w roku podatkowym lub w roku bezpośrednio po nim następującym,

4)  wydatki pokryte odszkodowaniem nie mogą być zaliczone do kosztów uzyskania przychodów, w tym również poprzez odpisy amortyzacyjne.

Zdaniem Wnioskodawcy warunki, o których mowa powyżej, zostały spełnione  w przedstawionym stanie faktycznym. Odszkodowanie otrzymane przez Wnioskodawcę dotyczy szkody w środkach trwałych (na skutek pożaru budynku) i nie dotyczy środka trwałego w postaci samochodu osobowego. Kwota otrzymanego odszkodowania wydatkowana została na remont/zakup środków trwałych zaliczonych do tożsamych grup klasyfikacji w stosunku do tych, które uległy zniszczeniu, a wydatki na ich nabycie i remont nie zostały zaliczone do kosztów uzyskania przychodu.

W szczególności, wydatkowane kwoty odszkodowania nie spowodują ulepszenia środków trwałych w wyniku przebudowy, rozbudowy, rekonstrukcji, adaptacji lub modernizacji. Kwoty ubezpieczenia zostaną przeznaczone na przywrócenie pierwotnego stanu technicznego i użytkowego środka trwałego. Jednocześnie w związku z pożarem nie są to prace podejmowane w ramach bieżącej konserwacji obiektu.

Jak wskazano w opisie stanu faktycznego, w związku z pożarem, zniszczeniu uległa tylko część obiektu i prace w tym zakresie będą zmierzać do przywrócenia pierwotnego stanu.  W szczególności pozostała część budynku, fundamenty, ściany, część dachu nie będą podlegały rozbiórce.

Przez rekonstrukcję (odbudowę) rozumie się szereg prac, które w rezultacie sprowadzają się do rozbiórki całego lub znacznej części obiektu i jego ponownego postawienia. O ile prace remontowe i prace rekonstrukcyjne mogą się w pewnym zakresie pokrywać, to zakres tych drugich jest znacznie szerszy. Ponadto wskazuje się, że obiekt budowlany wymagający odbudowy, najczęściej w całości lub części nie spełnia funkcji użytkowych ze względu na skale zniszczeń. Wszystkie działania przywracające pierwotny stan techniczny i użytkowy środka trwałego wraz z wymianą zużytych składników technicznych – można uznać za remont.

Z tego względu, prace podjęte przez Wnioskodawcę i sfinansowane uzyskanym odszkodowaniem należy zakwalifikować jako remont, a nie rekonstrukcję (ulepszenie)  w rozumieniu przepisów podatkowych. Celem prac nie jest budowa obiektu budowlanego na nowo, tylko przywrócenie pierwotnego stanu technicznego w takiej części, w jakiej doszło do uszkodzenia w związku z pożarem.

Z kolei, jeżeli Wnioskodawca na nabycie lub remont środków trwałych przeznaczyłby niższą kwotę niż kwota uzyskanego odszkodowania, to pozostała część niewydatkowanego odszkodowania stanowiłaby dla niego przychód podlegający opodatkowaniu.

Zgodnie z uzasadnieniem do rządowego projektu ustawy o zmianie niektórych ustaw w celu wprowadzenia uproszczeń dla przedsiębiorców w prawie podatkowym i gospodarczym (druk nr 2862): „Zmiana zakłada dodanie nowego punktu wprowadzającego nowe zwolnienie podatkowe dla kwot odszkodowań uzyskiwanych przez podatnika od ubezpieczyciela z tytułu zniszczenia lub uszkodzenia posiadanego przez podatnika środka trwałego (z wyjątkiem samochodu osobowego). Warunkiem zastosowania tego zwolnienia będzie wydatkowanie przez podatnika – w okresie nie późniejszym niż do upływu kolejnego roku podatkowego – równowartości otrzymanego odszkodowania na remont uszkodzonego środka trwałego bądź na zakup lub wytworzenie analogicznego środka trwałego, mogącego zastąpić środek trwały uprzednio zniszczony lub uszkodzony. Brak konieczności odprowadzania podatku dochodowego od dochodu stanowiącego równowartość otrzymanego odszkodowania wpłynie na poprawę płynności finansowej poszkodowanego podatnika i ułatwi sfinansowanie przez takiego podatnika wydatków mających na celu przywrócenie uszkodzonego środka trwałego do stanu jego używalności bądź wydatków na zakup środka trwałego, który mógłby zastąpić uszkodzony (zniszczony) środek trwały.

Powyższe rozwiązanie polepsza więc otoczenie prawno-podatkowe przedsiębiorców  w sposób, który ułatwia inwestowanie w środki trwałe”.

Jak wynika z powyższego, celem wprowadzonego przepisu jest zwolnienie z opodatkowania odszkodowania za szkody w środku trwałym, przeznaczonego na przywrócenie uszkodzonego środka trwałego do stanu jego używalności bądź na zakup środka trwałego, który mógłby zastąpić uszkodzony (zniszczony) środek trwały.

Podobne stanowisko zostało przedstawione w szeregu innych interpretacji podatkowych Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej, przykładowo:

-pismo z dnia 6.04.2023 r. znak 0112-KDIL2-2.4011.80.2023.2.WS,

-pismo z dnia 20.02.2024 r. znak 0114-KDIP3-2.4011.940.2023.2.MR,

-pismo z dnia 12.02.2021 r. znak 0113-KDIPT2-1.4011.846.2020.2.MD.

Wnioskodawca zdaje sobie sprawę, że interpretacje podatkowe wiążą tylko w ramach indywidualnych stanów faktycznych, w których zostały wydane, niemniej jednak mogą stanowić istotną wskazówkę interpretacyjną. Jednakże mając na uwadze, że powyższe interpretacje dotyczą analogicznych stanów faktycznych, to stanowisko organu podatkowego również powinno być tożsame w tym zakresie. Z kolei odmienne traktowanie podatników w takiej samej sytuacji narusza zasadę budzenia zaufania do organów podatkowych.

W odniesieniu do pytania nr 2 – Wnioskodawca stoi na stanowisku, że kwota odszkodowania wypłacona przez ubezpieczyciela, która może zostać przez niego wypłacona w przyszłości celem wyrównania, już po zakończeniu robót mających na celu remont środków trwałych, jak i ich zakup, również będzie mogła korzystać ze zwolnienia, o którym mowa w art. 21  ust. 1 pkt 29b updof, o ile zostaną spełnione odpowiednie warunki.

Zezwala na to art. 21 ust. 35a updof. W myśl tego przepisu zwolnienie, o którym mowa w ust. 1 pkt 29b updof stosuje się także do otrzymanego odszkodowania w części odpowiadającej wartości wydatków poniesionych przez podatnika na cele określone w tym przepisie od dnia powstania szkody do dnia otrzymania odszkodowania, w części niezaliczonej do kosztów uzyskania przychodów, w tym poprzez odpisy amortyzacyjne.

Reasumując, podatnik finansujący nabycie/remont zniszczonych środków trwałych  z własnych środków pieniężnych (przy spełnieniu pozostałych przesłanek, o których mowa  w art. 21 ust. 35a updof), również może skorzystać z tego zwolnienia w odniesieniu do kwoty odszkodowania otrzymanej w późniejszym czasie po wydatkowaniu tych środków.

W szczególności, wydatkowane kwoty odszkodowania wyrównawczego nie spowodują ulepszenia środków trwałych w wyniku przebudowy, rozbudowy, rekonstrukcji, adaptacji lub modernizacji. Kwoty ubezpieczenia wyrównawczego zostaną przeznaczone na przywrócenie pierwotnego stanu technicznego i użytkowego środka trwałego. Jednocześnie w związku  z pożarem nie są to prace podejmowane w ramach bieżącej konserwacji obiektu.

Jak wskazano w opisie stanu faktycznego, w związku z pożarem, zniszczeniu uległa tylko część obiektu i prace w tym zakresie będą zmierzać do przywrócenia pierwotnego stanu.  W szczególności, pozostała część budynku, fundamenty, ściany, część dachu nie będą podlegały rozbiórce.

Przez rekonstrukcję (odbudowę) rozumie się szereg prac, które w rezultacie sprowadzają się do rozbiórki całego lub znacznej części obiektu i jego ponownego postawienia. O ile prace remontowe i prace rekonstrukcyjne mogą się w pewnym zakresie pokrywać, to zakres tych drugich jest znacznie szerszy. Ponadto wskazuje się, że obiekt budowlany wymagający odbudowy, najczęściej w całości lub części nie spełnia funkcji użytkowych ze względu na skale zniszczeń. Wszystkie działania przywracające pierwotny stan techniczny i użytkowy środka trwałego wraz z wymianą zużytych składników technicznych – można uznać za remont.

Z tego względu, prace podjęte przez Wnioskodawcę i sfinansowane uzyskanym odszkodowaniem wyrównawczym należy zakwalifikować jako remont, a nie rekonstrukcję (ulepszenie) w rozumieniu przepisów podatkowych. Celem prac nie jest budowa obiektu budowlanego na nowo, tylko przywrócenie pierwotnego stanu technicznego w takiej części, w jakiej doszło do uszkodzenia w związku z pożarem.

W przeciwieństwie do art. 21 ust. 1 pkt 29b updof, w tym wypadku nie ma konieczności wydatkowania środków w roku podatkowym lub w roku bezpośrednio po nim następującym. Byłoby to zresztą nieracjonalne, gdyż w tej sytuacji podatnik nie przeznacza kwoty odszkodowania na remont/nabycie środków trwałych, lecz ma ona zrekompensować koszty, które poniósł z własnych środków. Skorzystanie z tego zwolnienia nie jest więc ograniczone czasowo. Jeżeli więc Wnioskodawca zakupił/wyremontował zniszczone środki trwałe, na które przeznaczył własne środki, a następnie wskutek prowadzonego postępowania przed ubezpieczycielem, uzyska w przyszłości od niego wyrównanie odszkodowania, to jego kwota również będzie mogła korzystać ze zwolnienia, o którym mowa w art. 21 ust. 35a updof, pod warunkiem, że wydatki te nie zostaną zaliczone do kosztów uzyskania przychodów, w tym poprzez odpisy amortyzacyjne.

Również to stanowisko Wnioskodawcy znajduje potwierdzenie w interpretacjach wydawanych przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej:

-    pismo z dnia 12 lutego 2021 r. znak 0111-KDIB2-1.4010.507.2020.1.AR, gdzie potwierdzono, że „Opisane zwolnienie, zdaniem Wnioskodawcy, ma odpowiednie zastosowanie, także wówczas jeżeli podatnik najpierw z własnych środków pokryje wydatki na remont/zakup zniszczonego środka trwałego, a dopiero później otrzyma odszkodowanie. Uwzględniając powyższe celem ww. przepisów jest zwolnienie kwot uzyskanych z odszkodowania, jeżeli odpowiednie kwoty zostały przeznaczone na odbudowę czy zakup środka trwałego po szkodzie”;

-     pismo z dnia 20 kwietnia 2022 r. znak 0111-KDIB1-3.4010.40.2022.1.IM.

Wnioskodawca zdaje sobie sprawę, że interpretacje podatkowe wiążą tylko w ramach indywidualnych stanów faktycznych, w których zostały wydane, niemniej jednak mogą stanowić istotną wskazówkę interpretacyjną. Jednakże mając na uwadze, że powyższe interpretacje dotyczą analogicznych stanów faktycznych, to stanowisko organu podatkowego również powinno być tożsame w tym zakresie. Z kolei odmienne traktowanie podatników w takiej samej sytuacji narusza zasadę budzenia zaufania do organów podatkowych.

W ocenie Wnioskodawcy – w odniesieniu do pytania nr 3 – w przypadku dokonywania przez niego odpisów amortyzacyjnych, kwota odszkodowania wyrównawczego, którą potencjalnie może otrzymać w przyszłości, w części odpowiadającej wartości wydatków poniesionych na cele określone w art. 21 ust. 1 pkt 29b updof, w części niezaliczonej do kosztów uzyskania przychodów poprzez odpisy amortyzacyjne, będzie korzystać ze zwolnienia, o którym mowa w art. 21 ust. 35a updof.

Jak już wskazano, warunkiem do zastosowania ww. zwolnienia jest poniesienie wydatków na cele określone w art. 21 ust. 1 pkt 29b updof w okresie od dnia powstania szkody do dnia otrzymania odszkodowania, ale tylko w części niezaliczonej do kosztów uzyskania przychodów, w tym poprzez odpisy amortyzacyjne.

Sam art. 21 ust. 35a updof posługuje się zwrotem „w części niezaliczonej do kosztów uzyskania przychodów”, z tego względu, już z samej wykładni językowej wynika, że ustawodawca przewidział sytuacje, w których podatnik dokona zaliczenia poniesionych wydatków do kosztów podatkowych tylko w określonej części. W takim wypadku należałoby uznać, że otrzymane odszkodowanie, w części pokrywającej wydatki niezaliczone do kosztów podatkowych, będzie korzystać z przedmiotowego zwolnienia.

Z tego względu, jeżeli Wnioskodawca dokonywać będzie odpisów amortyzacyjnych od nabytych/wyremontowanych środków trwałych, a następnie w przyszłości otrzyma odszkodowanie wyrównawcze mające na celu zrekompensować te wydatki, to otrzymane odszkodowanie w tej części, która nie została jeszcze zaliczona do kosztów uzyskania przychodów w postaci odpisów amortyzacyjnych, będzie korzystać ze zwolnienia z podatku.

W odniesieniu do pytania nr 4 – jeżeli stanowisko Wnioskodawcy w zakresie pytania nr 3 zostanie uznane za nieprawidłowe, oczekuje on odpowiedzi w zakresie pytania nr 4.

Jeżeli w związku z niepewnością otrzymania w przyszłości odszkodowania wyrównawczego, Wnioskodawca dokonywać będzie od nowych środków trwałych odpisów amortyzacyjnych, które w 100% zaliczy do kosztów uzyskania przychodu, a następnie po otrzymaniu odszkodowania wyrównawczego dokona korekty odpisów amortyzacyjnych i wyłączy je  z kosztów uzyskania przychodu, to otrzymana kwota odszkodowania, w części odpowiadającej wartości wydatków na cele określone w art. 21 ust. 1 pkt 29b updof, które  w efekcie korekty zostaną wyłączone z kosztów podatkowych, będzie korzystać ze zwolnienia, o którym mowa w art. 21 ust. 35a updof.

Zgodnie z art. 22 ust. 7c updof, jeżeli korekta kosztu uzyskania przychodów, w tym odpisu amortyzacyjnego, nie jest spowodowana błędem rachunkowym lub inną oczywistą omyłką, korekty dokonuje się poprzez zmniejszenie lub zwiększenie kosztów uzyskania przychodów poniesionych w okresie rozliczeniowym, w którym została otrzymana faktura korygująca lub, w przypadku braku faktury, inny dokument potwierdzający przyczyny korekty.

Z kolei w myśl art. 22 ust. 7d updof, jeżeli w okresie rozliczeniowym, o którym mowa  w ust. 7c, podatnik nie poniósł kosztów uzyskania przychodów lub kwota poniesionych kosztów uzyskania przychodów jest niższa niż kwota zmniejszenia, podatnik jest obowiązany zwiększyć przychody o kwotę, o którą nie zostały zmniejszone koszty uzyskania przychodów.

W takim wypadku, ze względu na to, że korekta nie będzie spowodowana błędem rachunkowym lub inną oczywistą omyłką, Wnioskodawca będzie mógł pomniejszyć kwotę kosztów uzyskania przychodów w okresie rozliczeniowym, w którym otrzyma dokument potwierdzający przyczynę korekty.

Jeżeli kwota pomniejszenia będzie przewyższać kwotę poniesionych kosztów uzyskania przychodów lub podatnik w danym okresie rozliczeniowym nie poniósł kosztów uzyskania przychodów, to Wnioskodawca dokona zwiększenia przychodów o pozostałą kwotę, która nie pomniejszyła kosztów uzyskania przychodów.

Tym samym, na skutek wyłączenia odpisów amortyzacyjnych z kosztów uzyskania przychodów, otrzymane odszkodowanie będzie mogło skorzystać ze zwolnienia, o którym mowa w art. 21 ust. 35a updof w zw. z art. 21 ust. 1 pkt 29b updof.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku, jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 1 § 2 ustawy z dnia 15 września 2000 r. Kodeks spółek handlowych (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 18 ze zm.):

W myśl art. 4 § 1 pkt 1 Kodeksu spółek handlowych:

Na podstawie art. 5a pkt 26 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 226 ze zm.):

W myśl natomiast art. 5a pkt 28 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Jak stanowi art. 5b ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Jak stanowi art. 8 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Zgodnie z art. 8 ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

W świetle cytowanych przepisów, uzyskane przez spółkę niebędącą osobą prawną przychody oraz poniesione koszty uzyskania przychodów, a także przysługujące ulgi podatkowe podlegają rozliczeniu u jej wspólników, proporcjonalnie do ich udziałów w spółce. Natomiast dochód osiągnięty z tytułu udziału w takiej spółce stanowić będzie dla jej wspólnika – osoby fizycznej, dochód z pozarolniczej działalności gospodarczej.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

W myśl art. 10 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Zgodnie z art. 14 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Co do zasady, do przychodów z pozarolniczej działalności gospodarczej należą wszystkie przychody osiągane w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą, określone w art. 14 ust. 1 i 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, z wyjątkiem przychodów wymienionych w art. 14 ust. 3 tej ustawy.

Stosownie do art. 14 ust. 2 pkt 12 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Odszkodowanie stanowi zatem, co do zasady, przychód w rozumieniu przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Jednocześnie zaliczenie tego odszkodowania do danego źródła przychodów zależy od tego, czy odszkodowanie dotyczy składników majątku związanego z działalnością gospodarczą, czy też prywatnego (tj. niezwiązanego z taką działalnością). W sytuacji, gdy zostało ono przyznane w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą, winno stanowić przychód ze źródła określonego w art. 14 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Jednak, jak stanowi art. 21 ust. 1 pkt 29b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

W art. 21 ust. 35a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych doprecyzowano, że:

Literalne brzmienie art. 21 ust. 1 pkt 29b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie pozostawia wątpliwości, że odszkodowanie za szkody w środku trwałym (z wyłączeniem samochodu osobowego) jest wolne od podatku dochodowego, jeżeli zaistnieją warunki określone wprost w tym przepisie, tj. ma miejsce rzeczywiste wydatkowanie uzyskanego odszkodowania na wskazane cele: remont, zakup bądź wytworzenie środka trwałego oraz określony przedział czasu na to wydatkowanie: w roku podatkowym lub w roku bezpośrednio po nim następującym. Ponadto wydatki pokryte odszkodowaniem nie mogą być zaliczone do kosztów uzyskania przychodów, w tym również poprzez odpisy amortyzacyjne. Z takiej konstrukcji przepisu wynika, że tylko niespełnienie jednego z tych warunków oznacza obowiązek opodatkowania uzyskanego odszkodowania z tytułu szkody  w środkach trwałych.

Odszkodowanie otrzymane w wyniku zniszczenia środka trwałego powstałego na skutek zdarzeń losowych będzie przychodem zwolnionym od podatku dochodowego od osób fizycznych, jeśli zostaną spełnione łącznie wszystkie warunki określone w art. 21 ust. 1 pkt 29b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Natomiast niespełnienie jednego z tych warunków skutkuje powstaniem obowiązku podatkowego z tytułu uzyskanego odszkodowania.

Ponadto z art. 21 ust. 35a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wynika, że zwolnienie to ma zastosowanie także wówczas, gdy podatnik najpierw z własnych środków pokryje wydatki na remont/zakup zniszczonego środka trwałego, a dopiero później otrzyma odszkodowanie.

Z opisu sprawy wynika, że jest Pan wspólnikiem spółki jawnej (dalej: Spółka) i podlega Pan nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu w podatku dochodowym od osób fizycznych. W dniu 20 września 2023 r. miał miejsce pożar w budynku będącym środkiem trwałym Spółki. W budynku znajduje się część handlowa służąca pod wynajem, sklep własny oraz restauracja. W wyniku pożaru spalony został dach nad restauracją oraz sklepem własnym, ponadto uszkodzeniom uległa sala bankietowa znajdująca się na pierwszym piętrze budynku oraz restauracja na parterze wraz z pomieszczeniami kuchennymi. Spółka podjęła decyzję  o remoncie częściowo zniszczonego w pożarze budynku oraz zakupie nowych środków trwałych w postaci urządzeń i maszyn w miejsce zniszczonych, w celu przywrócenia mienia do stanu sprzed pożaru. Spółka rozpoczęła prace zabezpieczające oraz budowlane, finansowane z własnych środków, aby nie doszło do pogorszenia stanu technicznego budynku ze względu na niekorzystne warunki pogodowe, które mogłyby doprowadzić do jeszcze większych strat. W styczniu 2024 r. Spółka otrzymała od ubezpieczyciela odszkodowanie, które zostało wydatkowane na remont budynku oraz niektórych urządzeń  i maszyn, a także zakup nowych urządzeń i maszyn. Spółka zaplanowała dokończyć remont we wrześniu 2024 r. Pomiędzy otrzymaną od ubezpieczyciela kwotą odszkodowania,  a kosztami już poniesionymi przez Spółkę występuje duża rozbieżność, gdyż kwota odszkodowania nie pokrywa ich w całości. Ze względu na to, będzie się Pan domagać wypłaty od ubezpieczyciela wyrównania tej rozbieżności. Potencjalnie więc, po zakończeniu odbudowy i zakupie nowych środków trwałych, Spółka może otrzymać odszkodowanie wyrównawcze. Kwota otrzymanego odszkodowania wyrównawczego będzie przeznaczona przez Wnioskodawcę na pokrycie kosztów związanych z remontem budynku, zakupem nowych maszyn i urządzeń oraz remontem pozostałych maszyn i urządzeń, które nie zostały pokryte pierwszą transzą. Zakupione/wyremontowane środki trwałe sfinansowane  z otrzymanego odszkodowania oraz odszkodowania wyrównawczego są/będą środkami trwałymi tego samego rodzaju, zgodnie z Klasyfikacją Środków Trwałych (KŚT), co środki trwałe, które spłonęły w pożarze. Wydatki sfinansowane odszkodowaniem  i odszkodowaniem wyrównawczym nie będą zaliczone do podatkowych kosztów uzyskania przychodu.

Na podstawie powołanych przepisów i opisu sprawy stwierdzam, że otrzymane przez Pana odszkodowanie spełnia wszystkie przesłanki z art. 21 ust. 1 pkt 29b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ponieważ:

-otrzymał Pan –jako wspólnik spółki jawnej – odszkodowanie za szkody w środkach trwałych (budynek oraz maszyny i urządzenia),

-środki te wydatkował Pan na remont budynku oraz remont i zakup maszyn i urządzeń,

-wyremontowane/zakupione środki trwałe są zaliczone według KŚT do tego samego rodzaju środków trwałych, z którymi związana była szkoda,

-środki z odszkodowania wydatkował Pan w roku podatkowym, w którym otrzymał Pan odszkodowanie.

To oznacza, że odszkodowanie otrzymane przez Pana wolne jest od podatku dochodowego od osób fizycznych.

Również odszkodowanie wyrównawcze otrzymane przez Pana – jako wspólnika spółki jawnej – po zakończeniu prac remontowych, w części, która będzie odpowiadać wartości wydatków poniesionych od momentu powstania szkody, przeznaczonych na remont środków trwałych  i zakup nowych, w tej części, która nie została zaliczona do kosztów uzyskania przychodów, będzie korzystać ze zwolnienia w podatku dochodowym od osób fizycznych na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 29b w zw. z art. 21 ust. 35a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W tym przypadku również odszkodowanie wyrównawcze zostanie wydatkowane na remont budynku, zakup nowych maszyn i urządzeń oraz remont pozostałych maszyn i urządzeń, które nie zostały pokryte pierwszą transzą. Ponadto wyremontowane/zakupione środki trwałe będą zaliczone według KŚT do tego samego rodzaju środków trwałych, z którymi związana była szkoda. Wskazał Pan również, że wydatki sfinansowane odszkodowaniem wyrównawczym nie będą zaliczone do kosztów uzyskania przychodów.

Ponadto w związku z możliwością otrzymania w przyszłości odszkodowania wyrównawczego, w przypadku zaliczania do kosztów podatkowych dokonywanych odpisów amortyzacyjnych od nowych środków trwałych (maszyny i urządzenia), otrzymane odszkodowanie wyrównawcze – w części, która nie została zaliczona do kosztów uzyskania przychodów – także będzie korzystać ze zwolnienia w podatku dochodowym od osób fizycznych, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 29b w zw. z art. 21 ust. 35a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Podsumowanie:

Kwota odszkodowania otrzymana od ubezpieczyciela, wydatkowana na remont i zakup środków trwałych zaliczonych według KŚT do tego samego rodzaju co zniszczony środek trwały, korzysta ze zwolnienia w podatku dochodowym od osób fizycznych na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 29b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Otrzymane od ubezpieczyciela odszkodowanie wyrównawcze już po zakończeniu prac remontowych, w części odpowiadającej wartości wydatków poniesionych od momentu powstania szkody, przeznaczonych na remont środka trwałego i zakup nowych środków trwałych w tej części, która nie została zaliczona do kosztów uzyskania przychodów, będzie korzystać ze zwolnienia w podatku dochodowym od osób fizycznych na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 29b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w zw. z art. 21 ust. 35a tej ustawy.

Ponadto ze względu na możliwość otrzymania w przyszłości odszkodowania wyrównawczego, w przypadku zaliczania do kosztów podatkowych dokonywanych odpisów amortyzacyjnych od nowych środków trwałych (maszyny i urządzenia), otrzymane odszkodowanie wyrównawcze w części, która nie została zaliczona do kosztów uzyskania przychodów, będzie korzystać ze zwolnienia w podatku dochodowym od osób fizycznych, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 29b w zw. z art. 21 ust. 35a ustawy  o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W związku z tym, że stanowisko w zakresie pytania nr 3 jest prawidłowe, odpowiedź na pytanie nr 4 jest bezzasadna.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Pan przedstawił, i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Pan przedstawił, i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

W odniesieniu do powołanych przez Pana interpretacji stwierdzam, że zapadły one w indywidualnych sprawach i nie są wiążące dla organu wydającego tę interpretację.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·   Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego oraz zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pan do interpretacji.

·   Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

·   Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·    w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·    w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).