Skutki podatkowe sprzedaży udziału w majątku nabytym w spadku, który to majątek został nabyty w spadku przed upływem 5 lat.

Interpretacja indywidualna – stanowisko nieprawidłowe

Szanowna Pani,

stwierdzam, że Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest nieprawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

11 września 2024 r. wpłynął Pani wniosek z 9 września 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku dochodowego od osób fizycznych. Uzupełniła go Pani – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 15 października 2024 r. (wpływ 16 października 2024 r.) oraz pismem, które wpłynęło 14 listopada 2024 r. Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

Pani siostra X (…) kupiła wraz z mężem Y (…) mieszkanie w (…). Mieszkała w nim wraz ze swoim synem – Z (…), kawalerem (...).

Y zmarł (...) 2015 r. Po jego śmierci w lokalu mieszkała X wraz z synem Z.

X zmarła (...) 2023 r., a jej syn Z (…) zmarł (...) 2023 r.

Z nie rozpoczął żadnych kwestii spadkowych.

Rodzina ze strony X (7 osób) oraz Y (2 osoby) rozpoczęła postępowanie spadkowe 5.04.2024 r. w Kancelarii Notarialnej (…) i zostały wydane dwa Akty Poświadczenia Dziedziczenia:

-pierwszy: (…)/2024 w ramach spadku ze zmarłej X na zmarłego Z oraz

-drugi: (…)/2024 w ramach spadku ze zmarłego X na 9 członków rodziny, w tym na Panią.

Mieszkanie zostało przez spadkobierców sprzedane 11.07.2024 r.

Ponadto pismem z 15 października 2024 r. odpowiedziała Pani na następujące pytania zawarte w wezwaniu organu do uzupełnienia wniosku:

1)   jakim tytułem prawnym dysponowała Pani siostra X wraz z mężem Y do lokalu mieszkalnego? Czy mieszkanie będące przedmiotem wniosku było przez Pani siostrę i jej męża nabyte w ramach ustroju wspólności małżeńskiej? W jakim roku?

Odpowiedź:

Mieszkanie zostało nabyte wspólnie przez Y i X 21.01.2010 r. Posiadali akt własności mieszkania.

2)   czy po śmierci Y, X wraz z Z przeprowadzili postępowanie spadkowe, jeżeli tak – jaki udział w przedmiotowym lokalu mieszkalnym im przysługiwał?

Odpowiedź:

Po śmierci Y ((...) 2015 r.), nieruchomość aktem poświadczenia dziedziczenia (…)/2016 została 13.04.2016 r. przepisana na X. X posiada 100%.

3)   czego dotyczyło pierwsze Poświadczenie Dziedziczenia sygn. (…)/2024 w ramach spadku ze zmarłej X na zmarłego Z, jaki podział z niego wyniknął?

Odpowiedź:

(…)/2024 z dnia 5.04.2024 r. dotyczył przyjęcia spadku po zmarłej X przez zmarłego w dniu (...) 2023 r. Z. Spadek przejął w całości.

4)   czego dotyczyło drugie Poświadczenie Dziedziczenia sygn. (…)/2024 w ramach spadku ze zmarłego Z na 9 członków rodziny, w tym na Panią i jaki podział z tego wyniknął?

Odpowiedź:

(…)/2024 z dnia 5.04.2024 r. dotyczył przejęcia spadku po zmarłym w dniu (...) 2023 r. Z przez rodzinę – 9 osób, w tym Panią. Spadkobiercami było rodzeństwo rodziców Z, ponieważ Z nie miał dzieci, żony oraz rodzeństwa.

Spadek otrzymali:

1)rodzeństwo Y:

-(…) – część 1/4,

-(…) – część 1/4,

2)rodzeństwo X:

-siostry: (…), (…), (…) po 1/10 części każda,

-oraz po zmarłych braciach X – ich dzieci:

·po zmarłym (…): (…) oraz (…) po 1/20 części każda,

·po zmarłym (…): (…) oraz (…) po 1/20 części każda.

5)   czy wartość faktycznie otrzymanego majątku nabytego przez Panią w drodze działu spadku była mniejsza, równa bądź przekroczyła wartość majątku jaki przysługiwał Pani pierwotnie w całej masie spadkowej (należy wziąć pod uwagę wszystkie składniki jakie wchodziły w skład masy spadkowej)?

Powinna Pani porównać wartość majątku nabytego w drodze spadku z wartością majątku nabytego w wyniku działu spadku. Proszę wyjaśnić powyższą kwestię bez wskazywania kwot.

Odpowiedź:

Otrzymała Pani 1/10 części spadku.

Ponadto w piśmie, które wpłynęło 14 listopada 2024 r. stanowiącym uzupełnienie wniosku doprecyzowała Pani opis sprawy, wyjaśniając, że wartość faktycznie otrzymanego majątku nabytego przez Panią w drodze działu spadku była równa wartości majątku jaki przysługiwał Pani pierwotnie w całej masie spadkowej.

Dodatkowo doprecyzowała Pani, że tak naprawdę wszyscy zostali Państwo spadkobiercami w jednym dniu, zarówno syn Z, jak i spadkobiercy po nim. W dniu przyjęcia spadku Z nie żył, a sam wcześniej nie rozpoczął żadnego postępowania spadkowego, w związku z tym uważa Pani, że Państwo powinni być zwolnieni z opłacenia podatku.

Pytanie.

W związku ze zmianą przepisów dot. dziedziczenia mieszkań w spadku ze stycznia 2019 r. prosi Pani o indywidualną interpretację czy jest Pani zobowiązana do opłacenia podatku dochodowego.

Wnosi Pani o indywidualną interpretację, ponieważ w dwóch Urzędach otrzymała Pani rozbieżne informacje.

Pani stanowisko w sprawie.

Brak konieczności płacenia podatku.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku jest nieprawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 226 ze zm.):

W myśl art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Podkreślić należy, że przepis art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy formułuje generalną zasadę, zgodnie z którą sprzedaż nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości oraz praw określonych w tym przepisie przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie, jeżeli nie następuje w ramach wykonywania działalności gospodarczej, skutkuje powstaniem przychodu. Tym samym, jeżeli odpłatne zbycie nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości oraz ww. praw nastąpi po upływie pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie i nie następuje w ramach wykonywania działalności gospodarczej – nie jest źródłem przychodu w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a kwota uzyskana ze sprzedaży nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości oraz ww. praw w ogóle nie podlega opodatkowaniu.

Zatem przychód z tytułu odpłatnego zbycia nieruchomości lub jej części oraz udziału w nieruchomości nie powstanie, jeżeli spełnione są łącznie dwa warunki:

-odpłatne zbycie nieruchomości nie następuje w wykonywaniu działalności gospodarczej (nie stanowi przedmiotu działalności gospodarczej) oraz

-zostało dokonane po upływie pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło jej nabycie lub wybudowanie.

Wobec powyższego, w przypadku sprzedaży nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości oraz praw określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c ww. ustawy, decydujące znaczenie w kwestii opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych uzyskanego z tego tytułu dochodu ma moment i sposób ich nabycia.

Wyjaśnić należy, że ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych nie precyzuje pojęcia „nabycie”, a także nie wskazuje, czy ma to być nabycie odpłatne, czy nieodpłatne. Nie określa również na podstawie, jakiej czynności prawnej bądź zdarzenia prawnego, może nastąpić nabycie nieruchomości, ich części oraz udziału w nieruchomości lub praw majątkowych. Zatem, pojęcie to należy rozumieć szeroko, co oznacza, że z nabyciem nieruchomości lub praw majątkowych wymienionych w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych mamy do czynienia z chwilą uzyskania prawa własności do nieruchomości lub tych praw, bez względu na charakter czynności prawnej, na podstawie której doszło do przysporzenia majątkowego w postaci własności rzeczy lub praw.

Interpretacja pojęcia „nabycie” została przedstawiona w wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z 3 listopada 2009 r., sygn. akt II FSK 1489/08, w którym Sąd stwierdził, że aby ustalić, jaka czynność prawna wyznacza początek biegu pięcioletniego terminu należy odwołać się do regulacji zawartych w prawie cywilnym. Według Kodeksu cywilnego nabycie jest to uzyskanie prawa własności rzeczy. Zatem, aktywa majątkowe ulegają zwiększeniu. Przez pojęcie „nabycie” użyte w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych należy rozumieć każde zwiększenie aktywów majątku podatnika.

W tym miejscu wskazuję, że ustawą z 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2018 r. poz. 2159) do ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych dodano art. 10 ust. 5, który stosuje się do dochodów (przychodów) uzyskanych od 1 stycznia 2019 r.

Zgodnie z brzmieniem tego przepisu:

Z art. 10 ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wynika, że jeżeli nieruchomości lub prawa majątkowe określone przez art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c tej ustawy zostały nabyte w drodze spadku, to ich odpłatne zbycie (dokonane poza działalnością gospodarczą) stanowi przychód podlegający opodatkowaniu, jeżeli nastąpiło ono przed upływem 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie tej nieruchomości bądź nabycie prawa majątkowego przez spadkodawcę.

Do wyliczenia 5-letniego okresu, od którego uzależnione jest opodatkowanie sprzedaży nieruchomości lub praw majątkowych nabytych w drodze spadku, wliczany jest zatem nie tylko okres posiadania nieruchomości (praw majątkowych) przez spadkobiercę, który dokonuje sprzedaży, ale także okres posiadania nieruchomości (praw majątkowych) przez spadkodawcę. Jeżeli od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie nieruchomości bądź nabycie prawa majątkowego przez spadkodawcę, do momentu odpłatnego zbycia nieruchomości (praw majątkowych) przez spadkobiercę upłynęło 5 lat – to sprzedaż nie podlega opodatkowaniu.

Do celów stosowania art. 10 ust. 5 ww. ustawy w przedmiotowej sprawie momentem nabycia udziału w nieruchomości przez spadkodawcę, który te udziały w nieruchomości nabył również w drodze spadku, jest moment nabycia tych udziałów w nieruchomości zgodnie z przepisami Kodeksu cywilnego, tj. w chwili śmierci jego spadkodawcy/spadkodawców.

Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych nie zawiera definicji pojęcia „spadek” ani też „nabycie w drodze spadku”, dlatego też zasadnym jest odwoływanie się do regulacji zawartych w ustawie z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z  2024 r. poz. 1061).

Zgodnie z art. 922 § 1 Kodeksu cywilnego:

W myśl art. 924 Kodeksu cywilnego:

Zgodnie z art. 925 Kodeksu cywilnego:

Stosownie do art. 1025 § 1 Kodeksu cywilnego:

Powyższe oznacza, że z chwilą śmierci należące do spadkodawcy prawa i obowiązki stają się spadkiem, który podlega przepisom prawa spadkowego, a data śmierci (chwila śmierci) spadkodawcy ustala, kto staje się spadkobiercą oraz co wchodzi w skład masy spadkowej. Z kolei, postanowienie sądu o stwierdzeniu nabycia spadku lub akt poświadczenia dziedziczenia potwierdzają jedynie prawo spadkobiercy do tego spadku od momentu jego otwarcia.

Stosownie do art. 1035 Kodeksu cywilnego:

Z przedstawionego opisu sprawy wynika, że Pani siostra X 21.01.2010 r. kupiła wspólnie wraz z mężem Y mieszkanie. Małżeństwo posiadało akt własności mieszkania.

Siostra mieszkała w nim wraz ze swoim synem – Z. Z nie miał dzieci, żony oraz rodzeństwa.

Mąż Pani siostry X zmarł (...) 2015 r. Po jego śmierci w lokalu mieszkała Pani siostra X wraz z synem Z. Nieruchomość ta aktem Poświadczenia Dziedziczenia została 13.04.2016 r. przepisana na Pani siostrę X, która posiadała ją w 100%.

Pani siostra X zmarła (...) 2023 r., a jej syn Z zmarł (...) 2023 r. Z nie rozpoczął żadnych kwestii spadkowych.

Rodzina ze strony X (7 osób) oraz Y (2 osoby) rozpoczęła postępowanie spadkowe 5.04.2024 r. i zostały wydane dwa Akty Poświadczenia Dziedziczenia:

-     pierwszy – w ramach spadku ze zmarłej X na zmarłego Z, dotyczył przyjęcia spadku po zmarłej X przez zmarłego w dniu (...) 2023 r. Z. Spadek przejął w całości, oraz

-     drugi – w ramach spadku ze zmarłego Z, dotyczył przejęcia spadku po zmarłym w dniu (...) 2023 r. Z przez rodzinę – 9 osób, w tym Panią. Spadkobiercami było rodzeństwo rodziców Z. Spadek otrzymali:

1)rodzeństwo Y:

-siostra – część 1/4,

-brat – część 1/4,

2)rodzeństwo X:

-3 siostry X, w tym Pani – po 1/10 części każda,

-oraz po zmarłych braciach – ich dzieci, tj.:

·po zmarłym (…) dwie jego córki – po 1/20 części każda,

·po zmarłym (…): dwie jego córki – po 1/20 części każda.

Zatem otrzymała Pani 1/10 części spadku.

Mieszkanie zostało sprzedane przez spadkobierców 11.07.2024 r.

Odnosząc przywołane przepisy prawne do przedmiotowej sprawy należy wskazać, że skoro Pani siostra X po śmierci męża Y nabyła 100% udział w mieszkaniu, to z chwilą jej śmierci (...) 2023 r. jej syn Z – jako jedyny spadkobierca otrzymał spadek, który przyjął w całości. Z kolei Pani jest spadkobiercą po zmarłym Z, który stał się właścicielem ww. nieruchomości po swojej matce X. Zatem datą nabycia udziału w przedmiotowej nieruchomości przez Panią, o której mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 w zw. z art. 10 ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych jest, 20.08.2023 r., tj. dzień śmierci Pani siostry X – spadkodawcy Z (jego matki). Tym samym, w odniesieniu do udziału w nieruchomości, który nabyła Pani po Z w ramach spadku, pięcioletni okres, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy liczony jest od końca 2023 r.

Zatem, sprzedaż dokonana 11.07.2024 r. przypadającego na Panią udziału w mieszkaniu (nabytego w spadku po Z odziedziczonego przez niego w spadku w całości po Pani siostrze X (matce Z)), stanowi dla Pani źródło przychodu, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, bowiem została dokonana przed upływem 5 lat, licząc od końca 2023 r., tj. roku, w którym nastąpiło nabycie mieszkania przez spadkodawcę, Z – w spadku po Pani siostrze X (matce Z).

Zgodnie art. 30e ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

W konsekwencji, dochód uzyskany ze sprzedaży Pani udziału w majątku (nabytego w spadku po Z, który odziedziczył go w całości w spadku po Pani siostrze X (jego matce)) podlega – zgodnie z art. 30e ww. ustawy – opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych w wysokości 19% podstawy obliczenia podatku.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

·   Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Pani przedstawiła i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

·   Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny/zdarzenie przyszłe sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym/zdarzeniem przyszłym podanym przez wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona interpretacja traci swoją aktualność.

·   W tym miejscu należy podkreślić, że zgodnie z art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej, Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, na wniosek zainteresowanego, wydaje w jego indywidualnej sprawie, interpretację przepisów prawa podatkowego (interpretację indywidualną). Zatem, interpretacja wydawana jest w indywidualnej sprawie zainteresowanego, który składa wniosek o jej wydanie. Wobec powyższego, niniejsza interpretacja indywidualna stanowi ochronę prawnopodatkową tylko dla Pani, a nie dla pozostałych spadkobierców.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·   Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy  z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pani sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pani do interpretacji.

·   Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

·   Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

• w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
• w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA). Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).