Skutki podatkowe działu spadku. - Interpretacja - null

Shutterstock

Skutki podatkowe działu spadku. - Interpretacja - 0113-KDIPT2-2.4011.696.2024.1.KK

Temat interpretacji

Temat interpretacji

Skutki podatkowe działu spadku.

Interpretacja indywidualna

– stanowisko prawidłowe

Szanowna Pani,

stwierdzam, że Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych zdarzenia przyszłego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

13 września 2024 r. wpłynął Pani wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych działu spadku.

Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

Posiada Pani nieograniczony obowiązek podatkowy na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w myśl art. 3 ust. 1 i ust. 1a ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 226).

W październiku 2023 r. zmarła Pani mama. Jedynymi spadkobiercami po matce jest Pani wraz z bratem i siostrą. W spadku otrzymaliście mieszkanie i każdy ze spadkobiorców odziedziczył po 1/3 mieszkania. Po śmierci matki nie został przeprowadzony dział spadku. Dział spadku zostanie przeprowadzony po otrzymaniu od Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej interpretacji indywidualnej. Dział spadku planowany jest na grudzień 2024 r. Przedmiotem działu spadku będzie wyłącznie mieszkanie (nic innego rodzeństwo nie odziedziczyło).

Przedmiotem działu spadku będzie odpłatne zbycia Pani 1/3 części udziału w mieszkaniu siostrze. Brat również odpłatnie zbędzie swoją 1/3 część udziału w mieszkaniu na rzecz siostry. Działowi spadku będą towarzyszyły spłaty i dopłaty w równej kwocie po 1/3 wartości mieszkania (wycenionego w 2023 r. przez Gminę (…) – podczas zakupu tego mieszkania przez Pani mamę na 440 000 zł). Pani otrzyma 1/3 wartości mieszkania w formie przelewu finansowego, tj. 146 000,66 zł. Tyle samo w formie przelewu finansowego (146 000,66 zł) otrzyma Pani brat. Jedynym właścicielem mieszkania będzie siostra. Odpłatne zbycie Pani 1/3 części udziału w mieszkaniu nie będzie dla Pani przysporzeniem majątkowym, ponieważ otrzyma Pani kwotę 146 000,66 zł, która to kwota nie przekroczy wysokości przysługującego Pani udziału w spadku. Po przeprowadzeniu działu spadku, otrzyma Pani równowartość udziału posiadanego przed działem spadku, jednakże będzie to odpowiednio kwota 1/3 części udziału w mieszkaniu. Siostra po otrzymaniu Pani 1/3 części udziału w mieszkaniu oraz 1/3 części udziału brata nie zamierza sprzedawać mieszkania.

W sierpniu 2023 r. Pani mama wykupiła mieszkanie od Gminy. Podczas procedury wykupu wartość mieszkania została oszacowana na 440 000 zł, czego dowodem jest umowa kupna-sprzedaży. Mama kupiła mieszkanie z bonifikatą, wpłacając do Gminy odpowiedni procent wartość mieszkania.

Pytanie

1.Czy będzie Pani zobowiązana do zapłaty podatku dochodowego od osób fizycznych?

2.Czy jest Pani zwolniona z podatku dochodowego od osób fizycznych, ponieważ w wyniku działu spadku otrzyma Pani kwotę nie wyższą niż przysługujący Jej udział w spadku?

Pani stanowisko w sprawie

1.Uważa Pani, że spłata Jej 1/3 części udziału w mieszkaniu przez siostrę w wysokości 146 660,66 zł przelewem na Pani konto osobiste nie będzie rodziła obowiązku podatkowego w podatku dochodowym od osób fizycznych, pomimo przeprowadzenia działu spadku przed upływem 5 lat od nabycia spadku.

2.Uważa Pani, że zgodnie z art. 10 ust. 7 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, pomimo zbycia udziału w mieszkaniu (1/3 udziału) i otrzymaniu za to, w wyniku działu spadku, kwoty 146 666, 66 zł, nie uzyska Pani przysporzenia majątkowego i nie będzie rodziło to skutków podatkowych w podatku dochodowym od osób fizycznych.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 226 ze zm.):

Opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

W myśl art. 9 ust. 1a ww. ustawy:

Jeżeli podatnik uzyskuje dochody z więcej niż jednego źródła, przedmiotem opodatkowania w danym roku podatkowym jest, z zastrzeżeniem art. 25e, art. 29-30cb, art. 30da-30dh, art. 30e-30g, art. 30j-30p oraz art. 44 ust. 7e i 7f, suma dochodów z wszystkich źródeł przychodów.

Stosownie do treści art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) ww. ustawy:

Źródłem przychodów jest odpłatne zbycie:

a)nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości,

b)spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub użytkowego oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej,

c)prawa wieczystego użytkowania gruntów,

‒ jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie.

Jednocześnie, zgodnie z art. 10 ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

W przypadku odpłatnego zbycia, nabytych w drodze spadku, nieruchomości lub praw majątkowych, określonych w ust. 1 pkt 8 lit. a-c, okres, o którym mowa w tym przepisie, liczy się od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie tej nieruchomości lub nabycie prawa majątkowego przez spadkodawcę.

Do wyliczenia pięcioletniego okresu, od którego uzależnione jest opodatkowanie sprzedaży nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości nabytych w drodze spadku, wliczany jest zatem nie tylko okres posiadania nieruchomości (praw majątkowych) przez spadkobiercę, który dokonuje sprzedaży, ale także okres posiadania nieruchomości (praw majątkowych) przez spadkodawcę.

Natomiast w myśl art. 10 ust. 7 ww. ustawy:

Nie stanowi nabycia lub odpłatnego zbycia, o którym mowa w ust. 1 pkt 8 lit. a-c, odpowiednio nabycie albo odpłatne zbycie, w drodze działu spadku, nieruchomości lub praw majątkowych, określonych w ust. 1 pkt 8 lit. a-c, do wysokości przysługującego podatnikowi udziału w spadku.

Z treści wniosku wynika, że w październiku 2023 r. zmarła Pani mama. Jedynymi spadkobiercami po matce jest Pani wraz z bratem i siostrą. W spadku otrzymaliście mieszkanie i każdy ze spadkobiorców odziedziczył po 1/3 mieszkania. Dział spadku planowany jest na grudzień 2024 r. Przedmiotem działu spadku będzie wyłącznie mieszkanie (nic innego rodzeństwo nie odziedziczyło). Przedmiotem działu spadku będzie odpłatne zbycia Pani 1/3 części udziału w mieszkaniu siostrze. Brat również odpłatnie zbędzie swoją 1/3 część udziału w mieszkaniu na rzecz siostry. Działowi spadku będą towarzyszyły spłaty i dopłaty w równej kwocie po 1/3 wartości mieszkania (wycenionego w 2023 r. przez Gminę – podczas zakupu tego mieszkania przez Pani mamę na 440 000 zł). Pani otrzyma 1/3 wartości mieszkania w formie przelewu finansowego, tj. 146 000,66 zł. Tyle samo w formie przelewu finansowego (146 000,66 zł) otrzyma Pani brat. Jedynym właścicielem mieszkania będzie siostra. Odpłatne zbycie Pani 1/3 części udziału w mieszkaniu nie będzie dla Pani przysporzeniem majątkowym, ponieważ otrzyma Pani kwotę 146 000,66 zł, która to kwota nie przekroczy wysokości przysługującego Pani udziału w spadku. Po przeprowadzenie działu spadku, otrzyma Pani równowartość udziału posiadanego przed działem spadku, jednakże będzie to odpowiednio kwota 1/3 części udziału w mieszkaniu. W sierpniu 2023 r. Pani mama wykupiła mieszkanie od Gminy. Podczas procedury wykupu wartość mieszkania została oszacowana na 440 000 zł, czego dowodem jest umowa kupna-sprzedaży.

W celu ustalenia, czy w przedmiotowej sprawie otrzymana przez Panią spłata w wyniku przeprowadzonego działu spadku podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, należy odnieść się do regulacji zawartych w ustawie z 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2024 r. poz. 1061 ze zm.).

Zgodnie z art. 922 § 1 ustawy Kodeks cywilny:

Prawa i obowiązki majątkowe zmarłego przechodzą z chwilą jego śmierci na jedną lub kilka osób stosownie do przepisów księgi niniejszej.

Stosownie do art. 926 § 1 ww. Kodeksu:

Powołanie do spadku wynika z ustawy albo z testamentu.

Z kolei art. 925 ustawy Kodeks cywilny stanowi, że:

Spadkobierca nabywa spadek z chwilą otwarcia spadku.

Stosownie do art. 924 ww. Kodeksu:

Spadek otwiera się z chwilą śmierci spadkodawcy.

Z instytucją działu spadku mamy do czynienia w sytuacji, w której spadek przypada kilku spadkobiercom. Wskutek działu spadku poszczególni spadkobiercy stają się podmiotami wyłącznie uprawnionymi względem przyznanych im praw majątkowych, stanowiących do chwili działu przedmiot wspólności. Na skutek działu spadku następuje konkretyzacja składników masy spadkowej przypadających poszczególnym spadkobiercom.

Stosownie do art. 1035 ustawy Kodeks cywilny:

Jeżeli spadek przypada kilku spadkobiercom, do wspólności majątku spadkowego oraz do działu spadku stosuje się odpowiednio przepisy o współwłasności w częściach ułamkowych z zachowaniem przepisów niniejszego tytułu.

Artykuł 1037 § 1 przywołanej ustawy wskazuje, że:

Dział spadku może nastąpić bądź na mocy umowy między wszystkimi spadkobiercami, bądź na mocy orzeczenia sądu na żądanie któregokolwiek ze spadkobierców.

Okoliczność, że dział spadku, którego przedmiotem będzie m.in. lokal mieszkalny, nastąpi ze spłatą, powoduje, że umowa ta ma charakter odpłatny z konsekwencjami wynikającymi z art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Nie jest to jednak równoznaczne z obowiązkiem zapłaty podatku dochodowego. Jeżeli, stosownie do treści art. 10 ust. 7 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, zbycie takie mieści się w przysługującym podatnikowi  udziale w spadku, wówczas nie stanowi odpłatnego zbycia, a w konsekwencji źródła przychodów w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W  wyniku działu spadku Pani majątek nie ulegnie powiększeniu, gdyż – jak wskazała Pani we wniosku  – odpłatne zbycie Pani 1/3 części udziału w mieszkaniu nie będzie dla Pani przysporzeniem majątkowym, ponieważ otrzyma Pani kwotę, która nie przekroczy wysokości przysługującego Pani udziału w spadku.

Mając na uwadze powyższe stwierdzić należy, planowany dział spadku nie będzie stanowić odpłatnego zbycia, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 w związku z art. 10 ust. 7 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a w konsekwencji otrzymana w ramach tego działu spłata od siostry nie będzie podlegać opodatkowaniu tym podatkiem.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Pani przedstawiła i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Procedura wydawania indywidualnych interpretacji przepisów prawa podatkowego nie podlega regułom przewidzianym dla postępowania podatkowego, czy kontrolnego. Organ wydający interpretacje opiera się wyłącznie na opisie stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego przedstawionego we wniosku – nie prowadzi postępowania dowodowego,  w związku z czym nie dokonuje analizy dołączonych do wniosku dokumentów. Postępowanie w sprawie wydania interpretacji indywidualnej ma na celu wyjaśnienie wątpliwości co do sposobu zastosowania przepisów prawa podatkowego materialnego do określonego stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego. Przedmiotem interpretacji wydanej na podstawie  art. 14b ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r.  poz. 2383 ze zm.) jest sam przepis prawa. Rolą postępowania w sprawie wydania indywidualnej interpretacji przepisów podatkowych nie jest ustalanie stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego), stanowi to bowiem domenę ewentualnego postępowania podatkowego. To na podatniku ciąży obowiązek udowodnienia w toku tego postępowania okoliczności faktycznych, z których wywodzi on dla siebie korzystne skutki prawne. Organ nie prowadzi postępowania dowodowego, ograniczając się do analizy okoliczności podanych we wniosku. W stosunku do tych okoliczności wyraża swoje stanowisko, które zawsze musi być jednak ustosunkowaniem się do poglądu (stanowiska) prezentowanego w danej sprawie przez wnioskodawcę. Jeżeli zatem, przedstawione we wniosku zdarzenie przyszłe będzie różniło się od występującego w rzeczywistości, wówczas wydana interpretacja nie będzie Pani chroniła w zakresie rzeczywiście zaistniałego stanu faktycznego.

Końcowo wskazać należy, że interpretacje prawa podatkowego wydawane są  w indywidualnej sprawie zainteresowanego, co wynika z art. 14b § 1 ustawy Ordynacja podatkowa, w związku z czym, niniejsza interpretacja jest wiążąca dla Pani jako osoby występującej z wnioskiem, nie wywiera natomiast skutku prawnego dla pozostałych spadkobierców.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

-Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pani sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pani do interpretacji nieruchomości.

-Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a ;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. O podatku od towarów i usług ;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

-Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz.U. z 2024 r. poz. 935; dalej jako „PPSA”).  

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA) :

-w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres : Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

-w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).