Skutki podatkowe odpłatnego zbycia udziału w nieruchomości nabytego w drodze spadku (określenie upływu pięcioletniego okresu, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych).

Interpretacja indywidualna

– stanowisko prawidłowe

Szanowny Panie,

stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

14 października 2024 r. wpłynął Pana wniosek z 7 października 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy skutków podatkowych odpłatnego zbycia udziału w nieruchomości nabytego w drodze spadku. Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

Pana rodzice A. i B.M. nabyli w listopadzie 1989 r. spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego nr (...) położonego w budynku przy ul. (...). W kwietniu 2009 r. to prawo przekształcili w prawo odrębnej własności lokalu mieszkalnego. Obydwa prawa, Pana rodzice nabyli będąc w związku małżeńskim, w którym panował ustrój małżeńskiej wspólności majątkowej.

Pana ojciec zmarł (...) 2023 r. Spadek po nim – na podstawie testamentu – nabyła Pana matka A.M..

Pana matka zmarła (...) 2023 r. Spadek po niej – na podstawie ustawy – nabyli zstępni – synowie: C.M., D.M. i E.M.

10 lutego 2024 r. nabyte w wyniku spadku mieszkanie, zostało sprzedane.

Co do zasady, sprzedaż nieruchomości nabytej w drodze spadku, jest opodatkowana podatkiem dochodowym, jeżeli czas pomiędzy jej nabyciem przez spadkodawcę, a sprzedażą nie przekroczy 5 lat.

Teoretycznie Pana matka nabyła połowę mieszkania odziedziczonego po ojcu w sierpniu 2023 r. Od tej drugiej połowy – od jej nabycia – do daty sprzedaży mieszkania przez spadkobierców, nie minęło jeszcze 5 lat. Wobec powyższego, teoretycznie trzeba byłoby zapłacić podatek od udziału 1/2 we własności mieszkania.

Pytania

1)Od jakiej daty należy liczyć bieg 5 lat nabycia przez matkę mieszkania, które po niej Pan odziedziczył?

2)Czy będzie Pan musiał zapłacić podatek dochodowy w związku ze sprzedażą 1/2 udziału w odziedziczonym mieszkaniu?

Pana stanowisko w sprawie

W Pana ocenie, w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości lub części nieruchomości nabytej w drodze spadku, istotne znaczenie ma data nabycia jej przez spadkodawcę.

Pana rodzice przez cały czas małżeństwa, a więc i w czasie nabycia przedmiotowego lokalu mieszkalnego, byli w ustawowej wspólności majątkowej małżeńskiej. Wspólnota ustawowa obejmuje wszystkie prawa majątkowe małżeńskie obu małżonków. Wspólność łączna oznacza brak określonych udziałów i możliwość rozporządzania majątkiem wspólnym. Nabycie nieruchomości w trakcie wspólności małżeńskiej oznacza pełne prawo do całości, a nie do ułamkowych udziałów.

Pana rodzice nabyli przedmiotowy lokal mieszkalny w 2009 r. Po śmierci ojca w 2023 r. prawo do tej nieruchomości na podstawie spadku nabyła Pana matka. Skoro zatem Pana rodzice nabyli lokal mieszkalny w 2009 r., to pięcioletni okres liczony od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie nieruchomości, upłynął już dawno temu.

W związku z tym, sprzedaż odziedziczonego mieszkania po upływie 5 lat od daty nabycia, nie podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku, jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Podstawową zasadą obowiązującą w przepisach ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 226 ze zm.) jest zasada powszechności opodatkowania, która wyrażona została w art. 9 ust. 1 tej ustawy. Zgodnie z jego treścią:

Opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

W myśl art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy:

Źródłem przychodów jest odpłatne zbycie, z zastrzeżeniem ust. 2:

a)nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości,

b)spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub użytkowego oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej,

c)prawa wieczystego użytkowania gruntów,

d)innych rzeczy,

–jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w lit. a-c- przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie, a innych rzeczy - przed upływem pół roku, licząc od końca miesiąca, w którym nastąpiło nabycie; w przypadku zamiany okresy te odnoszą się do każdej z osób dokonującej zamiany.

Stosownie do art. 10 ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

W przypadku odpłatnego zbycia, nabytych w drodze spadku, nieruchomości lub praw majątkowych, określonych w ust. 1 pkt 8 lit. a-c, okres, o którym mowa w tym przepisie, liczy się od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie tej nieruchomości lub nabycie prawa majątkowego przez spadkodawcę.

Zgodnie z art. 10 ust. 6 ww. ustawy:

W przypadku odpłatnego zbycia po ustaniu wspólności majątkowej małżeńskiej, nabytych do majątku wspólnego małżonków lub wybudowanych w trakcie trwania wspólności majątkowej małżeńskiej nieruchomości lub nabytych do majątku wspólnego małżonków praw majątkowych, określonych w ust. 1 pkt 8 lit. a-c, okres, o którym mowa w tym przepisie, liczy się od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło ich nabycie do majątku wspólnego małżonków lub ich wybudowanie w trakcie trwania wspólności majątkowej małżeńskiej.

Do wyliczenia pięcioletniego okresu, od którego uzależnione jest opodatkowanie sprzedaży nieruchomości lub praw majątkowych nabytych w drodze spadku, wliczany jest zatem nie tylko okres posiadania nieruchomości (praw majątkowych) przez spadkobiercę, który dokonuje sprzedaży, ale także okres posiadania nieruchomości (praw majątkowych) przez spadkodawcę. Jeżeli od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie nieruchomości bądź nabycie prawa majątkowego przez spadkodawcę, do momentu odpłatnego zbycia nieruchomości (praw majątkowych) przez spadkobiercę upłynęło 5 lat – to sprzedaż nie podlega opodatkowaniu.

Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych nie zawiera definicji pojęcia „spadek” ani też „nabycie w drodze spadku”, dlatego też zasadnym jest odwoływanie się do regulacji zawartych w ustawie z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1061). Stosownie do art. 922 § 1 tego Kodeksu:

Prawa i obowiązki majątkowe zmarłego przechodzą z chwilą jego śmierci na jedną lub kilka osób stosownie do przepisów księgi niniejszej.

Według art. 924 ustawy Kodeks cywilny:

Spadek otwiera się z chwilą śmierci spadkodawcy.

Z art. 925 powołanej ustawy wynika, że:

Spadkobierca nabywa spadek z chwilą otwarcia spadku.

Na mocy art. 926 § 1 przytoczonej ustawy:

Powołanie do spadku wynika z ustawy albo z testamentu.

Zgodnie z art. 1025 § 1 przytoczonego Kodeksu:

Sąd na wniosek osoby mającej w tym interes stwierdza nabycie spadku przez spadkobiercę. Notariusz na zasadach określonych w przepisach odrębnych sporządza akt poświadczenia dziedziczenia.

Oznacza to, że z chwilą śmierci należące do spadkodawcy prawa i obowiązki stają się spadkiem, który podlega przepisom prawa spadkowego, a data śmierci (chwila śmierci) spadkodawcy ustala, kto staje się spadkobiercą oraz co wchodzi w skład masy spadkowej. Postanowienie sądu o stwierdzeniu nabycia spadku lub akt notarialny poświadczenia dziedziczenia potwierdza jedynie, prawo spadkobierców do tego spadku od momentu jego otwarcia.

Biorąc pod uwagę fakt, że nieruchomość, będąca przedmiotem spadku, stanowiła majątek wspólny małżonków (Pana rodziców) – odnieść należy się do przepisów ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. – Kodeks rodzinny i opiekuńczy (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2809 ze zm.), w której zostały uregulowane stosunki majątkowe między małżonkami.

W świetle art. 31 § 1 wskazanej ustawy:

Z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa (wspólność ustawowa) obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich (majątek wspólny). Przedmioty majątkowe nieobjęte wspólnością ustawową należą do majątku osobistego każdego z małżonków.

Przedmiotami majątkowymi w rozumieniu tego przepisu są wszelkie prawa majątkowe, zarówno bezwzględne (prawo własności rzeczy oraz inne prawa rzeczowe), jak i względne (np. przysługujące małżonkom wierzytelności). Wspólność ustawowa obejmuje wszelkie przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich. Wspólność małżeńska została ukształtowana jako wspólność łączna.

Charakteryzuje się ona tym, że w czasie jej trwania małżonkowie nie mają określonych udziałów w majątku wspólnym, nie mogą więc rozporządzać udziałami, a także nie mogą żądać podziału majątku objętego wspólnością ustawową. Obojgu małżonkom przysługuje pełne prawo do całości majątku wspólnego. Wspólność ta jest wspólnością masy majątkowej i obejmuje cały zbiór praw majątkowych, takich jak własność i inne prawa rzeczowe czy wierzytelności.

Zważywszy na tak ukształtowaną sytuację prawną małżonków objętych wspólnością ustawową, definitywne nabycie w czasie jej trwania prawa własności nieruchomości lub spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu oznacza nabycie przez każdego z małżonków tego prawa w całości, a nie w określonym ułamkowo udziale. W konsekwencji, w momencie śmierci jednego z małżonków drugi z nich nie mógł ponownie nabyć udziału w tej nieruchomości lub spółdzielczym własnościowym prawie do lokalu.

W tym miejscu należy wskazać, że ustanowienie prawa odrębnej własności lokalu mieszkalnego powoduje, że osoba, której przysługiwało spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, uzyskuje pełnię uprawnień właścicielskich do tego lokalu oraz prawo do udziału w związanej z nim nieruchomości wspólnej. Wobec tego samo przekształcenie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu w odrębną własność oznacza tylko zmianę formy prawnej i nie stanowi nabycia w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Datą nabycia takiego mieszkania, jest chwila pierwotnego nabycia, tj. nabycia spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego.

Mając na uwadze powyższe przepisy oraz przedstawiony we wniosku opis stanu faktycznego należy stwierdzić, że datą nabycia przez spadkodawczynię (Pana mamę) lokalu mieszkalnego – ustaloną zgodnie z dyspozycją art. 10 ust. 5 w związku z art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych – jest listopad 1989 r., tj. data nabycia spółdzielczego własnościowego prawa do ww. lokalu do małżeńskiej wspólności majątkowej przez Pana rodziców. Przekształcenie spółdzielczego własnościowego prawa do tego lokalu w odrębną własność, które zostało dokonane w kwietniu 2009 r. nie stanowi bowiem jego nabycia w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W przedmiotowej sprawie, skoro Pana rodzice nabyli spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego, a następnie prawo jego własności do małżeńskiej wspólności majątkowej, to nie można wyodrębnić udziałów, które Pana mama oraz Pana tata posiadali w chwili nabycia tego prawa. Z tego względu spadkodawczyni – Pana mama, nie mogła ponownie nabyć prawa własności przedmiotowego lokalu na podstawie testamentu po zmarłym (...) 2023 r. mężu, tj. Pana tacie. W konsekwencji, dokonane przez Pana 10 lutego 2024 r. odpłatne zbycie udziału w mieszkaniu nie stanowi dla Pana źródła przychodu w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ponieważ nastąpiło po upływie pięciu lat licząc od końca roku, w którym nastąpiło jego nabycie przez spadkodawczynię, tj. od końca 1989 r. Tym samym, nie jest Pan zobowiązany do zapłaty podatku dochodowego z tego tytułu.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Pan przedstawił i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

Wyjaśniamy także, że interpretacje prawa podatkowego wydawane są w indywidualnej sprawie zainteresowanego, co wynika z art. 14b § 1 ustawy Ordynacja podatkowa, w związku z czym, niniejsza interpretacja dotyczy wyłącznie Pana osoby jako występującej z wnioskiem. Nie dotyczy ona natomiast pozostałych spadkobierców, którzy chcąc uzyskać interpretację indywidualną w swojej sprawie mogą indywidualnie wystąpić z odrębnym wnioskiem o jej wydanie, spełniającym wymogi formalne, o których mowa w przepisach Ordynacji podatkowej.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

•Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pan do interpretacji.

•Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

•Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

•w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

•w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa.