Skutki podatkowe umorzenia kwot wierzytelności z tytułu kredytu mieszkaniowego.

Interpretacja indywidualna

 – stanowisko prawidłowe

Szanowna Pani,

stwierdzam, że Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

23 sierpnia 2024 r. wpłynął Pani wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy skutków podatkowych umorzenia kwot wierzytelności z tytułu kredytu mieszkaniowego. Uzupełniła go Pani w odpowiedzi na wezwanie w dniu 23 października 2024 r. (daty wpływu).

Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

Jest Pani polskim rezydentem podatkowym. (...) marca 2008 roku zawarła Pani z A. z siedzibą w C Oddział D, którego następcą prawnym jest B S.A. z siedzibą w C, umowę o kredyt hipoteczny dla osób fizycznych X zwaloryzowany kursem franka szwajcarskiego (CHF). Umowa o kredyt została zatytułowana: umowa o kredyt hipoteczny dla osób fizycznych X zwaloryzowany kursem CHF. Kredytobiorcą była tylko Pani. W kwietniu 2008 roku przeprowadziła się Pani ze E do F, a rzeczony kredyt hipoteczny przeznaczony był na zakup lokalu mieszkalnego w F, który miał służyć zaspokojeniu Pani potrzeb mieszkaniowych. (...) marca 2008 roku nabyła Pani bowiem nieruchomość w F stanowiącą lokal mieszkalny, dla którego prowadzona jest księga wieczystą wraz ze związanym z lokalem udziałem we współwłasności działek objętych księgą wieczysta oraz we współwłasności niewydzielonych części wspólnych budynku, z którego lokal został wydzielony za cenę (...) zł.

Zgodnie z umową kredytu, kwota kredytu wynosiła (...) zł. Należność została wypłacona jednorazowo, podlegając następnie przeliczeniu na CHF wg kursu kupna waluty obcej z tabeli kursów obowiązującej w banku w dniu uruchomienia kredytu w momencie dokonywania przeliczeń kursowych. Kredyt został uruchomiony w dniu (...) kwietnia 2008 roku Bank wypłacił (...) zł, co stanowiło równowartość (...) CHF. Okres kredytowania wynosił 360 miesięcy. Spłata kredytu miała następować w równych ratach miesięcznych kapitałowo-odsetkowych, które uiszczane miały być w złotych po ich uprzednim przeliczeniu wg kursu sprzedaży CHF z tabeli kursowej banku obowiązującego w dniu spłaty, w momencie dokonywania przeliczeń kursowych.

Z treści umowy kredytowej i oświadczeń stron wynika jednoznacznie konsumencki cel zawarcia umowy. Zgodnie z treścią umowy kredytowej celem kredytu było: „finansowanie zakupu prawa odrębnej własności lokalu mieszkalnego położonego w F (kwota (...) zł), refinansowanie poniesionych nakładów (kwota (...) zł) oraz finansowanie opłat okołokredytowych (kwota (...) zł)”.

Prawnym zabezpieczeniem kredytu była hipoteka kaucyjna wpisana na pierwszym miejscu do kwoty (...) zł, ustanowiona na nieruchomości i wpisana do księgi wieczystej.

Po zakupie, zamieszkała Pani w kredytowanej nieruchomości. Nieruchomość nie była wynajmowana.

W dacie zawarcia umowy kredytu prowadziła Pani w E, gdzie wówczas mieszkała, jednoosobową działalność gospodarczą (od 2004 r.) w zakresie (...). Na potrzeby (...). W listopadzie 2008 roku złożyła Pani wniosek do Urzędu Miasta E o zmianę we wpisie w ewidencji działalności gospodarczej. Ze względu na zmianę miejsca zamieszkania organ ewidencyjny wykreślił Panią z ewidencji działalności gospodarczej prowadzonej przez Prezydenta Miasta E i przesłał zmieniony wpis do Urzędu Miasta F. Działalność gospodarcza została zarejestrowana w ewidencji Urzędu Miasta F w dniu (...) grudnia 2008 roku. Jako adres działalności został wskazany adres zamieszkania w F - adres kredytowanego lokalu mieszkalnego. Działalność była tam zarejestrowana do (...) stycznia 2016 roku.

Od lipca 2008 roku była Pani zatrudniona na podstawie umowy o pracę w pełnym wymiarze czasu pracy. Nie miała Pani zamiaru prowadzić działalności gospodarczej, jednak, ze względu na duży wzrost wysokości rat kredytu, dochody z umowy o pracę nie zapewniały wystarczających środków na utrzymanie się i spłatę kredytu i konieczne było zapewnienie dodatkowego źródła zarobku. Do końca kwietnia 2015 roku była Pani zatrudniona na podstawie umów o pracę w pełnym wymiarze czasu pracy, równolegle prowadząc działalność gospodarczą. Jedynie od września 2009 roku do września 2012 roku nie była Pani zatrudniona na podstawie umowy o pracę, przygotowując się do (...).

Do 2011 roku czynności w ramach działalności wykonywała Pani głównie zdalnie współpracując z (...), obieg dokumentów odbywał się zdalnie, lub w siedzibie (...). W późniejszym okresie został na to przeznaczony mały przedpokój.

Lokal mieszkalny nie był dostosowywany do potrzeb działalności gospodarczej, nie zmienił też swojego przeważającego, mieszkalnego wykorzystania.

W 2009 roku zbyła Pani odpłatnie spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego położonego w E.

Na skutek wniesionego przez Panią powództwa, wyrokiem z (...) października  2023 roku Sąd Okręgowy ustalił, że zawarta przez Panią z A. (B S.A. w C) umowa o kredyt hipoteczny waloryzowany kursem franka szwajcarskiego jest nieważna, ze względu na zawarte w niej klauzule abuzywne, oraz zasądził od banku na Pani rzecz kwotę (...) zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie oraz zwrot kosztów procesu. W dacie składania niniejszego wniosku o interpretację, wyrok nie jest prawomocny.

W tym stanie rzeczy, planuje Pani zawrzeć z bankiem ugodę pozasądową. Na dzień złożenia wniosku o interpretację zleciła Pani przygotowanie wyliczeń finansowych na potrzeby negocjacji z bankiem, które wkrótce się rozpoczną. Zasadnicze warunki przyszłej ugody, przedstawione w zaproponowanym Pani projekcie ugody, są następujące. Strony ugody (tj. Pani i bank) potwierdzają, że ich wolą było zawarcie umowy o kredyt hipoteczny oraz jest utrzymanie tej umowy w mocy przez cały okres kredytowania z uwzględnieniem zmian wynikających z ugody. W ugodzie będzie wskazane, ile na dzień zawarcia ugody wynosi Pani zadłużenie z tytułu niespłaconego kapitału kredytu (obecnie w kwocie (...) CHF) po przeliczeniu na PLN po kursie średnim Narodowego Banku Polskiego (NBP) wg tabeli kursów średnich walut obcych z (...) lipca 2024 r. opublikowanej przez NBP na stronie www.nbp.pl (wg kursu z tego dnia (...) PLN). Wskazana będzie też kwota odsetek naliczonych za okres od ostatniej spłaty rat do daty podpisania ugody (obecnie ok (...) CHF), po przeliczeniu na PLN po kursie średnim NBP wg tabeli kursów średnich walut obcych z dnia (...) lipca 2024 r., publikowanej przez NBP na stronie www.nbp.pl (wg kursu z tego dnia (...) PLN). Przy czym zaznaczyć należy, iż kurs z daty (...) lipca 2024 r. podany został w przedstawionym Pani projekcie ugody, możliwe jednak, że w podpisanej ugodzie zostanie zastosowany kurs walut z innej daty.

Strony ugody zmieniają walutę zadłużenia na PLN, uzgadniając, że zadłużenie z tytułu salda kredytu i odsetek na dzień zawarcia ugody wynosi łącznie (...) zł (będzie to suma przeliczonego na PLN, w sposób wyżej opisany, kapitału i odsetek). Bank zwalnia Panią z długu (umarza jej zadłużenie z tytułu kredytu) w kwocie (...) zł ustalonej przez strony i wskazanej w zdaniu poprzednim, a Pani dokonane zwolnienie z długu przyjmuje. W związku ze zwolnieniem z długu Pani zadłużenie wobec banku z tytułu kredytu uznaje się za spłacone w całości. Dodatkowo bank zwróci Pani ustaloną przez strony kwotę (...) zł na jej rachunek bankowy w terminie 30 dni od daty zawarcia ugody. Strony oświadczają, że zachowana zostaje tożsamość i ciągłość wierzytelności wynikającej z umowy kredytowej z uwzględnieniem zmian wynikających z ugody. Zawarcie ugody nie stanowi odnowienia w rozumieniu art. 506 kodeksu cywilnego. W związku z zawarciem ugody strony oświadczają, że nie będą występować w przyszłości względem siebie z żadnymi roszczeniami wywodzonymi z treści umowy kredytowej, w szczególności które dotyczyłyby lub były związane z zasadami kursu waluty lub zasadami waloryzacji do waluty obcej (tzw. klauzula ryzyka kursowego). Ugoda wyczerpuje wszelkie wzajemne roszczenia stron. Bank informuje, że postanowienia umowy kredytu dotyczące ubezpieczenia niskiego wkładu własnego, w podobnych sprawach, z powództwa innych kredytobiorców, uznano za niedozwolone postanowienia umowne, a klauzula o tożsamej lub zbliżonej treści jak ta zawarta w umowie kredytowej została wpisana do rejestru klauzul niedozwolonych. Oświadcza Pani, że w związku z zawartą ugodą i umorzeniem zadłużenia, określonego wyżej, zrzeka się Pani roszczeń w kwocie (...) zł jakie mogłaby dochodzić na drodze sądowej i oświadcza, że nie będzie występować w przyszłości względem banku z żadnymi roszczeniami wywodzonymi z treści umowy kredytowej, które dotyczą ubezpieczenia niskiego wkładu własnego ani podwyżki w marży związanej z brakującym wkładem własnym. Ponadto, zobowiązuje się Pani cofnąć ze zrzeczeniem się roszczenia pozew złożony przeciwko bankowi w sprawie sądowej, której przedmiotem jest umowa kredytu. Strony ustalają, że koszty procesu w sprawie sądowej znoszą się wzajemnie. W związku ze zwolnieniem z długu, nastąpi zwolnienie prawnych zabezpieczeń kredytu, na zasadach jak przy całkowitej spłacie kredytu. W ugodzie bank poinformował Panią, że w wyniku zwolnienia z długu (umorzenia) w odniesieniu do kwoty (...) zł po jej stronie powstaje przychód i bank ma obowiązek wystawić PIT-11. Jednocześnie do tego przychodu może mieć zastosowanie rozporządzenie Ministra Finansów z 11 marca 2022 r. w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od niektórych dochodów (przychodów) związanych z kredytem hipotecznym udzielonym na cel mieszkaniowe, o ile spełnia Pani określone w rozporządzeniu warunki. Wzór oświadczeń stanowi załącznik do ugody.

Załącznikami do ugody będą:

-informacji przedstawiona Pani, jako konsumentowi, o konsekwencjach potencjalnej abuzywności klauzul, zgodnie ze wskazaniami Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej oraz Sądu Najwyższego,

-oświadczenie podatkowe kredytobiorcy (Pani) składane w celu skorzystania z ulgi podatkowej zgodnie z rozporządzeniem Ministra Finansów z 11.3.2022 r. w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od niektórych dochodów (przychodów) związanych z kredytem hipotecznym udzielonym na cele mieszkaniowe (t.j. Dz.U. 2022, poz. 592 z późn. zm.),

-treść pisma procesowego z cofnięciem pozwu.

Przewidywany termin zawarcia ugody z bankiem nastąpi do 31 grudnia 2024 r.

Nie korzystała Pani w przeszłości z umorzenia wierzytelności z tytułu innego kredytu zabezpieczonego hipotecznie i zaciągniętego na własne cele mieszkaniowe, o którym mowa w rozporządzeniu Ministra Finansów z 11 marca 2022 r. w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od niektórych dochodów (przychodów) związanych z kredytem hipotecznym udzielonym na cele mieszkaniowe (t.j. Dz. U. z 2024 r. poz. 102 z późn. zm.).

Uzupełnienie

W Pani ocenie, opartej na treści zaświadczeń z dnia (...).11.2023 r. i (...).07.2024 r. otrzymanych z banku (opisanych niżej), w kwocie niespłaconego kapitału, który ma podlegać umorzeniu nie będą się mieściły kwoty kredytu zaciągniętego na refinansowanie poniesionych nakładów oraz finansowanie opłat okołokredytowych. Wystąpiła Pani do banku o udzielenie informacji w tym zakresie i oczekuje na odpowiedź.

Zgodnie z zaświadczeniem z (...).11.2023 r. wystawionym Pani przez bank, w okresie od (...).04.2008 r. do (...).11.2023 r. poniosła Pani koszty w związku z umową kredytową z następujących tytułów:

(...)

Zgodnie z zaświadczeniem z (...).07.2024 r. wystawionym Pani przez bank, w okresie od (...).11.2023 r. do (...).07.2024 r. poniosła Pani koszty w związku z umową kredytową z następujących tytułów:

(...)

Wg posiadanej przez Panią analizy finansowej, sporządzonej (...).08.2024 r. na potrzeby negocjowanej ugody z bankiem, przedstawiającej sumę spłat dokonanych przez Panią do banku w wykonaniu umowy kredytu z (...).03.2008 r., na dzień (...).04.2024 r., wpłaciła Pani do banku następujące kwoty:

(...)

Z zestawienia operacji na rachunku bankowym służącym do rozliczenia kredytu, za okres od (...).04.2008 r. do (...).04.2008 r., wynika, że w dniu (...).04.2008 r. rachunek bankowy został uznany kwotą (...) zł i tego samego dnia odnotowano na nim następujące operacje:

(...)

Saldo końcowe: (...) zł.

W Pani ocenie, z powyższego można wyprowadzić wniosek, że opłaty okołokredytowe, zawierające się w kwocie (...) zł, składające się na kwotę udzielonego Pani kredytu, nie będą się zawierać w kwocie niespłaconego kapitału, który ma podlegać umorzeniu, ponieważ zostały spłacone przez Panią na rzecz banku. Podobnie jak kwota refinansowania poniesionych nakładów ((...) zł).

W treści umowy kredytowej nie zostało dokładnie wskazane co mieści się pod określeniem „poniesionych nakładów” w kwocie (...) zł i „opłat okołokredytowych” w kwocie (...) zł, wskazanych w opisie sprawy. Odwołań do tych rodzajów należności brak jest w projekcie ugody.

Z całokształtu okoliczności sprawy można jednak wyprowadzić wniosek, iż pod pojęciem „poniesionych nakładów” w kwocie (...) zł mieści się, wg najlepszej Pani wiedzy, równowartość części ceny zakupu nieruchomości stanowiącej lokal mieszkalny, sfinansowana bezpośrednio przez Panią przed udzieleniem kredytu. W umowie kredytowej wskazano, że jednym z dodatkowych warunków uruchomienia kredytu jest przedstawienie umowy sprzedaży, sporządzonej w formie aktu notarialnego, potwierdzającej cenę nabywanej nieruchomości, tj. (...) zł, wniesienie przez Panią środków własnych w wysokości (...) zł oraz numeru rachunku zbywcy na jaki należy przekazać środki z udzielenia kredytu. Wyjaśniła Pani, iż nabyła lokal mieszkalny w F (...).3.2008 r. za cenę (...) zł na podstawie umowy sprzedaży. W dniu zawarcia umowy przedwstępnej sprzedaży przedmiotowej nieruchomości ((...).2.2008 r.) zapłaciła Pani stronie sprzedającej zadatek w kwocie (...) zł. Przy zawarciu umowy sprzedaży lokalu mieszkalnego zadatek został zaliczony na poczet ceny sprzedaży, a pozostała cześć ceny ((...) zł) została sfinansowana z kredytu bankowego.

W treści umowy kredytowej nie zostało wymienione, co dokładnie mieści się pod pojęciem „opłat okołokredytowych” w kwocie (...) zł. Na podstawie zapisów umowy kredytowej można stwierdzić, że w tej kategorii mieszczą się składki ubezpieczenia na życie oraz od niezdolności do pracy, co wynika z treści jednego z punków umowy, wskazującego sposób wypłaty kredytu:

Sposób wypłaty kredytu:

-kwota (...) zł przekazana na rachunek Zbywcy zgodnie z w/w aktem notarialnym,

-kwota (...) zł przekazana na rachunek Kredytobiorcy tytułem refinansowania poniesionych nakładów,

-kwota (...) zł przekazana na rachunek Kredytobiorcy tytułem finansowania opłat okołokredytowych (w tym składki ubezpieczenia na życie oraz od niezdolności do pracy).

Zgodnie z treścią umowy kredytowej przystąpiła Pani do grupowego ubezpieczenia na życie i od niezdolności do pracy zarobkowej (...) oraz zapłaciła składkę jednorazową tytułem ubezpieczenia na życie i od niezdolności do pracy zarobkowej: 1,50% kwoty (...) zł tj. (...) zł. Po upływie 24 miesięcy od dnia uruchomienia kredytu składka jest naliczana miesięcznie w wysokości określonej w taryfie prowizji i opłat banku.

Oprócz składek na ubezpieczenie na życie i od niezdolności do pracy, na podstawie umowy kredytowej była Pani zobowiązana do poniesienia innych opłat związanych z udzieleniem kredytu, jednak nie zostały one wprost nazwane w umowie jako opłaty okołokredytowe. Zwróciła się Pani do banku o udzielenie informacji, co mieści się pod pojęciem „opłat okołokredytowych”, o których mowa w umowie kredytowej i oczekuje na udzielenie odpowiedzi.

Z umowy kredytowej wynika, że zapłaciła Pani prowizję tytułem ubezpieczenia spłaty kredytu w A: 0,20% kwoty kredytu tj. (...) zł.

Zgodnie z umową składka miesięczna tytułem generalnej umowy ubezpieczenia nieruchomości od ognia i innych zdarzeń losowych wynosi 0,0066% wartości nieruchomości, przy sumie ubezpieczenia (...) zł. Składka ubezpieczeniowa płatna była w dniu uruchomienia kredytu oraz w terminach spłaty kolejnych rat kapitałowo - odsetkowych. Przy czym, jeżeli dostarczy Pani do banku inną polisę potwierdzającą objęcie ochroną ubezpieczeniową nieruchomości będącej przedmiotem zabezpieczenia kredytu wraz z przelewem praw na B, składka nie zostanie pobrana przez okres ubezpieczenia, na jaki została dostarczona polisa.

Z umowy kredytowej wynika też, że poniosła Pani koszty ubezpieczenia niskiego wkładu własnego kredytu w A. na 36 miesięczny okres ubezpieczenia. Jeśli z upływem pełnych 36 miesięcy okresu ubezpieczenia nie nastąpi całkowita spłata zadłużenia objętego ubezpieczeniem ani inne zdarzenie kończące okres ubezpieczenia, ubezpieczenie podlega automatycznej kontynuacji, przy czym łączny okres ubezpieczenia nie może przekroczyć 108 miesięcy, licząc od miesiąca w którym nastąpiła wypłata kredytu. Upoważniła Pani B do pobrania środków tytułem zwrotu kosztów ubezpieczenia w wysokości 3,50% różnicy pomiędzy wymaganym wkładem własnym kredytobiorcy, a wkładem wniesionym faktycznie przez kredytobiorcę, tj. (...) zł oraz zwrotu kosztów z tytułu kontynuacji przedmiotowego ubezpieczenia z rachunku wskazanego przez Panią bez odrębnej dyspozycji.

Zgodnie z treścią umowy kredytowej, w przypadku odstąpienia przez kredytobiorcę (Panią) od ubezpieczenia na życie i od niezdolności do pracy zarobkowej marża kredytu ulega podwyższeniu o 0,5 p.p. Podwyższenie marży kredytu skutkuje podwyższeniem oprocentowania kredytu i następuje od daty spłaty najbliższej raty przypadającej po dniu wygaśnięcia ubezpieczenia. Przy czym Pani jako kredytobiorca mogła zawrzeć umowę ubezpieczenia na życie z innym towarzystwem ubezpieczeniowym, zaakceptowanym uprzednio przez B, na kwotę nie niższa niż (...) zł, w której B będzie wskazany jako wyłączny uposażony wraz z dokonaniem bezwarunkowej cesji praw wynikających z umowy ubezpieczenia na rzecz B.

Z tak sformułowanych postanowień umowy wynika, że ubezpieczenie na życie i od niezdolności do pracy nie było obowiązkowe, jednak odstąpienie od niego podwyższało marżę kredytu.

Ubezpieczanie nieruchomości od ognia i innych zdarzeń losowych było obowiązkowe. Przy czym mogła Pani dostarczyć do banku inną polisę potwierdzającą objęcie ochroną ubezpieczeniową nieruchomości będącej zabezpieczeniem kredytu wraz z przelewem praw na B.

Prowizja tytułem ubezpieczenia spłaty kredytu ((...) zł) również była konieczna do poniesienia w związku z zapłatą umowy kredytu.

Ubezpieczanie niskiego wkładu własnego kredytu było obowiązkowe, co wynika z tego, że w umowie kredytowej zawarto postanowienie, iż uruchomienie kredytu nastąpi po wystąpieniu wskazanych okoliczności, a jedną z nich było ustanowienie prawnych zabezpieczeń spłaty kredytu określonych w umowie. Z kolei w paragrafie umowy dotyczącym prawnych zabezpieczeń kredytu wskazane jest ubezpieczenie niskiego wkładu.

Wyjaśniła Pani, że zgodnie z aktualnymi propozycjami ugodowymi, bank ma Pani zwrócić kwotę (...) zł (wg projektu ugody z lipca 2024 r. miała być to kwota (...) zł). Kwota (...) zł ma charakter ostateczny.

Przedmiotem zapytania interpretacyjnego, objętego wnioskiem z (...).08.2024 r., nie jest zagadnienie skutków podatkowych otrzymania przez Panią kwoty (...) zł w wyniku zawarcia ugody.

Pytanie

Czy w opisanym zdarzeniu przyszłym, w przypadku umorzenia przez bank zadłużenia z tytułu kredytu hipotecznego zaciągniętego w 2008 r., do przychodu uzyskanego przez Panią w związku ze zwolnieniem z długu, zastosowane zostanie zaniechanie poboru podatku dochodowego od osób fizycznych na podstawie rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 11 marca 2022 r. w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od niektórych dochodów (przychodów) związanych z kredytem hipotecznym udzielonym na cele mieszkaniowe?

Pani stanowisko w sprawie

Pani zdaniem, w przypadku umorzenia przez bank zadłużenia z tytułu kredytu hipotecznego zaciągniętego w 2008 r., do przychodu uzyskanego przez Panią w związku ze zwolnieniem z długu, zastosowane zostanie zaniechanie poboru podatku dochodowego od osób fizycznych na podstawie rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 11 marca 2022r. w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od niektórych dochodów (przychodów) związanych z kredytem hipotecznym udzielonym na cele mieszkaniowe (t.j. Dz.U. 2024, poz. 102 z późn. zm.), dalej jako: rozporządzenie z 11 marca 2022 r.

Z przepisów art. 9 ust. 1 i 2 i art. 11 ust. 1 ustawy z 26.7.1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. 2024, poz. 226 z późn. zm.), dalej jako: u.p.d.o.f., wynika, że opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych podlega, co do zasady, każdy dochód osiągnięty przez osobę fizyczną. Dochód zdefiniowany jest jako nadwyżka przychodów nad kosztami ich uzyskania. Przychód zaś otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń. Z przepisów można wywieść, że za przychody podatkowe mogą być uznane tylko takie świadczenia, które są określonym przyrostem majątkowym (zarówno zwiększającym aktywa, jak i zmniejszającym pasywa) o charakterze definitywnym, niemające charakteru zwrotnego.

O uzyskaniu przychodu w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym do osób fizycznych można więc mówić w każdej sytuacji, gdy podatnik - czy to na skutek otrzymania określonych wartości majątkowych (środków pieniężnych, świadczeń w naturze czy też innych nieodpłatnych świadczeń), czy też gdy na skutek określonego zdarzenia powodującego zmniejszenie jego zobowiązań wobec innych podmiotów - uzyskuje określone przysporzenie majątkowe. Za przychody należy zatem uznać każdą formę przysporzenia majątkowego, zarówno formę pieniężną jak i niepieniężną, w tym nieodpłatne świadczenia otrzymane przez podatnika. Dla celów podatkowych przyjmuje się, że nieodpłatne świadczenie obejmuje każde działanie lub zaniechanie na rzecz innej osoby oraz wszystkie zdarzenia prawne i zdarzenia gospodarcze w działalności podmiotów, których skutkiem jest przysporzenie majątku innej osoby, mające konkretny wymiar finansowy (interpretacja indywidualna Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 20.10.2023 r., znak: 0113-KDIPT2-2.4011.587.2023.3.DA).

Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 9 u.p.d.o.f. źródłem przychodów są inne źródła. Przepis art. 20 ust. 1 wskazuje otwarty katalog przychód kwalifikowanych do „innego źródła”. Przychód podatkowy z innych źródeł będzie miał miejsce w każdym przypadku, kiedy u podatnika wystąpią realne korzyści majątkowe, a świadczenie nie stanowi konkretnej kategorii przychodu zaliczanego do jednego ze źródeł wymienionych w art. 10 ust. 1 pkt 1-8b u.p.d.o.f.

Na podstawie art. 42a ust. 1 u.p.d.o.f., osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą, osoby prawne i ich jednostki organizacyjne oraz jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej, które dokonują wypłaty świadczeń o których mowa w art. 20 ust. 1 u.p.d.o.f. (z wyjątkiem niektórych dochodów (przychodów) wskazanych w tym przepisie), są obowiązane sporządzić informację o wysokości przychodów i przesłać ją podatnikowi oraz właściwemu urzędowi skarbowemu.

W myśl art. 69 ust. 1 ustawy z 29.8.1997 r. prawo bankowe (t.j. Dz.U. 2023, poz. 2488 z późn. zm.) przez umowę kredytu bank zobowiązuje się oddać do dyspozycji kredytobiorcy na czas oznaczony w umowie kwotę środków pieniężnych z przeznaczeniem na ustalony cel, a kredytobiorca zobowiązuje się do korzystania z niej na warunkach określonych w umowie, zwrotu kwoty wykorzystanego kredytu wraz z odsetkami w oznaczonych terminach spłaty oraz zapłaty prowizji od udzielonego kredytu. Otrzymanie kredytu i jego spłata na warunkach przewidzianych w umowie kredytowej są obojętne podatkowo. Przychód po stronie kredytobiorcy pojawia się w przypadku, kiedy dochodzi do umorzenia kredytu, jego części lub odsetek. Wtedy bowiem kredytobiorca osiąga konkretne przysporzenie majątkowe (interpretacja indywidualna Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 20.10.2023 r„ znak: 0113-KDIPT2-2.4011.587.2023.3.DA).

Zgodnie z art. 508 ustawy z 23.4.1964 r. kodeks cywilny (t.j. Dz.U. 2024, poz. 1061 z późn. zm.), dalej jako: k.c., zobowiązanie wygasa, gdy wierzyciel zwalnia dłużnika z długu, a dłużnik zwolnienie przyjmuje.

W orzecznictwie podatkowym uznaje się, że umorzoną kwotę wierzytelności z tytułu kredytu hipotecznego należy zakwalifikować do przychodu z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9 w zw. z art. 20 ust. 1 u.p.d.o.f. Tak np. wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 18 maja 2012 r., sygn. akt II FSK 2633/10, w którym Sąd wskazał, że "gdy dochodzi do umorzenia wierzytelności przez kredytodawcę nie jest istotne, czy u podstaw uzyskanego nieodpłatnego świadczenia leży umowa o zwolnienie z długu, czy też decyzja wierzyciela o rezygnacji z dochodzenia należności. Zasadnicze znaczenie ma bowiem to, że w następstwie takich zdarzeń dłużnik zostaje zwolniony z obowiązku spłaty zadłużenia. Po jego stronie powstaje tym samym przychód stanowiący równowartość umorzonej kwoty zobowiązania, którego nie musi już świadczyć na rzecz wierzyciela. Faktyczna rezygnacja wierzyciela z dochodzenia należności prowadzi więc do powstania przychodu, podobnie jak w przypadku zawarcia umowy o zwolnienie z długu, albowiem w każdym z tych przypadków po stronie dłużnika ustaje obowiązek spełnienia świadczenia. Należy bowiem zauważyć, że pojęcie "nieodpłatnego świadczenia" obejmuje wszystkie zjawiska gospodarcze i zdarzenia prawne, których następstwem jest uzyskanie korzyści kosztem innego podmiotu, lub te wszystkie zdarzenia prawne i zdarzenia gospodarcze, których skutkiem jest nieodpłatne, przysporzenie majątku tej osobie, mające konkretny wymiar finansowy".

W niniejszej sprawie zastosowanie znajdzie natomiast rozporządzanie Ministra Finansów z 11 marca 2022 r. w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od niektórych dochodów (przychodów) związanych z kredytem hipotecznym udzielonym na cele mieszkaniowe.

Zgodnie z § 1 ust. 1 rozporządzenia z 11 marca 2022 r. zarządza się zaniechanie poboru podatku dochodowego od osób fizycznych od kwot:

1)umorzonych osobie fizycznej wierzytelności z tytułu kredytu mieszkaniowego, w przypadku gdy:

a)kredyt mieszkaniowy został zaciągnięty na realizację jednej inwestycji mieszkaniowej, a w przypadku więcej niż jednego kredytu mieszkaniowego - gdy kredyty mieszkaniowe zostały zaciągnięte na realizację wyłącznie jednej inwestycji mieszkaniowej, oraz

b)osoba fizyczna będąca stroną umowy kredytu mieszkaniowego nie korzystała z zaniechania poboru podatku od kwot umorzonych wierzytelności z tytułu kredytu mieszkaniowego zaciągniętego na realizację innej niż określona w lit. a inwestycji mieszkaniowej;

2)otrzymanych przez osobę fizyczną świadczeń z tytułu kredytu mieszkaniowego udzielonego w walucie obcej lub w złotych, lecz nominowanego lub indeksowanego do waluty obcej, w związku z powstaniem przychodu z tytułu zastosowania ujemnego oprocentowania.

W § 3 rozporządzenia z 11 marca 2022 r. wyjaśniono, że przez kredyt mieszkaniowy należy rozumieć kredyt, który został:

1)udzielony przed dniem 15.1.2015 r. przez podmiot, którego działalność podlega nadzorowi państwowego organu nadzoru nad rynkiem finansowym, uprawniony do udzielania kredytów na podstawie odrębnych ustaw regulujących zasady funkcjonowania takich podmiotów, oraz

2)zabezpieczony w postaci hipoteki ustanowionej na nieruchomości lub udziale w nieruchomości lub prawie wieczystego użytkowania gruntu lub udziale w takim prawie, lub spółdzielczym własnościowym prawie do lokalu mieszkalnego lub udziale w takim prawie, lub prawie do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub udziale w takim prawie, oraz

3)zaciągnięty na wydatki, o których mowa w art. 21 ust. 25 pkt 1 u.p.d.o.f. Wydatki, o których mowa w art. 21 ust. 25 pkt 1 u.p.d.o.f. to wydatki na:

a)nabycie budynku mieszkalnego, jego części lub udziału w takim budynku, lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość lub udziału w takim lokalu, a także na nabycie gruntu lub udziału w gruncie albo prawa użytkowania wieczystego gruntu lub udziału w takim prawie, związanych z tym budynkiem lub lokalem,

b)nabycie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub udziału w takim prawie, prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub udziału w takim prawie,

c)nabycie gruntu pod budowę budynku mieszkalnego lub udziału w takim gruncie, prawa użytkowania wieczystego takiego gruntu lub udziału w takim prawie, w tym również z rozpoczętą budową budynku mieszkalnego, oraz nabycie innego gruntu lub udziału w gruncie, prawa użytkowania wieczystego gruntu lub udziału w takim prawie, jeżeli w okresie, o którym mowa w ust. 1 pkt 131, grunt ten zmieni przeznaczenie na grunt pod budowę budynku mieszkalnego,

d)budowę, rozbudowę, nadbudowę, przebudowę lub remont własnego budynku mieszkalnego, jego części lub własnego lokalu mieszkalnego,

e)rozbudowę, nadbudowę, przebudowę lub adaptację na cele mieszkalne własnego budynku niemieszkalnego, jego części, własnego lokalu niemieszkalnego lub własnego pomieszczenia niemieszkalnego

–położonych w państwie członkowskim Unii Europejskiej lub w innym państwie należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego albo w Konfederacji Szwajcarskiej;

W § 2 rozporządzenia z 11 marca 2022 r. wskazano, że kwoty wierzytelności z tytułu kredytu mieszkaniowego obejmują:

1)kwoty kredytu mieszkaniowego (kapitału);

2)odsetki, w tym odsetki skapitalizowane, i prowizje;

3)opłaty, jeżeli ich poniesienie przez kredytobiorcę było niezbędne do zawarcia umowy kredytu mieszkaniowego, z wyjątkiem kosztów usług dodatkowych, w szczególności ubezpieczeń.

W niniejszej sprawie:

-kredyt hipoteczny waloryzowany kursem CHF został zaciągnięty w 2008 r. przez osobę fizyczną,

-kredyt został udzielony przez podmiot (bank) uprawniony do udzielania kredytów i podlegający nadzorowi organu państwowego,

-kredyt został udzielony w całości na wydatek określony w art. 21 ust. 25 pkt 1 PIT, tj. na nabycie lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość i na nabycie udziału w gruncie i częściach wspólnych budynku związanych z tym budynkiem lub lokalem,

-kredyt został zabezpieczony hipoteką na jednym z wymienionych w rozporządzeniu praw do nieruchomości,

-kredyt został zaciągnięty na realizację jednej inwestycji mieszkaniowej, której celem jest zaspokajanie potrzeb mieszkaniowych jednego gospodarstwa domowego,

-kredytobiorca będąca osobą fizyczną nie korzystała z zaniechania poboru podatku od kwot umorzonych wierzytelności z tytułu kredytu mieszkaniowego zabezpieczonego hipotecznie, zaciągniętego na realizację innej inwestycji mieszkaniowej,

-umorzenie dotyczy kredytu mieszkaniowego dotyczy kapitału kredytu oraz odsetek,

-zaniechanie poboru podatku ma zastosowanie do dochodów (przychodów) uzyskanych od 1.1.2022 r. do 31.12.2024 r.,

zatem spełnione są warunki do skorzystania z ulgi w postaci zaniechania poboru podatku dochodowego od osób fizycznych na podstawie rozporządzenia z 11 marca 2022 r.

Pani stanowisko znajduje potwierdzenie w licznych interpretacjach podatkowych. Tytułem przykładu można powołać interpretację indywidualną wydaną przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej 4 grudnia 2023 r. znak: 0113-KDIPT2-2.4011.723.2023.2.KR, dotyczącą oceny skutków podatkowych ugody zawartej na warunkach tożsamych jak ugoda, która ma być zawarta przez Panią. Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdził, że w sytuacji opisanej we wskazanej interpretacji zastosowanie znajdzie zaniechanie poboru podatku dochodowego od osób fizycznych na podstawie rozporządzenia z 11 marca 2022 r.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku, jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 226 ze zm.):

Opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Na podstawie art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9, 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, pkt 11, art. 19, art. 25b, art. 30ca, art. 30da i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Za przychody należy zatem uznać każdą formę przysporzenia majątkowego, zarówno formę pieniężną jak i niepieniężną, w tym nieodpłatne świadczenia otrzymane przez podatnika.

Dla celów podatkowych przyjmuje się, że nieodpłatne świadczenie obejmuje każde działanie lub zaniechanie na rzecz innej osoby oraz wszystkie zdarzenia prawne i zdarzenia gospodarcze w działalności podmiotów, których skutkiem jest przysporzenie majątku innej osoby, mające konkretny wymiar finansowy.

Przepis art. 10 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych zawiera katalog źródeł przychodów podlegających opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

W myśl art. 10 ust. 1 pkt 9 przywołanej ustawy, źródłem przychodów są inne źródła.

Stosownie do art. 20 ust. 1 cytowanej ustawy:

Za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, kwoty uzyskane z tytułu zwrotu z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego oraz wypłaty z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego, w tym także dokonane na rzecz osoby uprawnionej na wypadek śmierci oszczędzającego, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, świadczenia otrzymane z tytułu umowy o pomocy przy zbiorach, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i art. 17.

Użycie w powyższym przepisie sformułowania „w szczególności” wskazuje, że definicja przychodów z innych źródeł ma charakter otwarty i nie ma przeszkód, aby do tej kategorii zaliczyć również przychody inne niż wymienione wprost w przepisie art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. W związku z tym każde świadczenie mające realną wartość finansową, o ile nie stanowi konkretnej kategorii przychodu zaliczanego do jednego ze źródeł wymienionych w art. 10 ust. 1 pkt 1-8b omawianej ustawy, jest dla świadczeniobiorcy przychodem z innych źródeł.

Przystępując zatem do oceny skutków podatkowych umorzenia przez bank wierzytelności z tytułu zaciągniętego przez Pana kredytu hipotecznego wyjaśnić należy, że instytucja kredytu uregulowana została przepisami ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Prawo bankowe (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2488 ze zm.). Z art. 69 ust. 1 tej ustawy wynika, że:

Przez umowę kredytu bank zobowiązuje się oddać do dyspozycji kredytobiorcy na czas oznaczony w umowie kwotę środków pieniężnych z przeznaczeniem na ustalony cel, a kredytobiorca zobowiązuje się do korzystania z niej na warunkach określonych w umowie, zwrotu kwoty wykorzystanego kredytu wraz z odsetkami w oznaczonych terminach spłaty oraz zapłaty prowizji od udzielonego kredytu.

Z kolei umorzenie wierzytelności następuje w przypadku zwolnienia z długu, czyli zrzeczenia się przez wierzyciela przysługującej mu wierzytelności, bez uzyskania świadczenia ze strony dłużnika. Takie zrzeczenie się, pod warunkiem że dłużnik je przyjmie, powoduje, że zobowiązanie wygasa. Wedle bowiem instytucji zwolnienia z długu, uregulowanej w art. 508 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1061):

Zobowiązanie wygasa, gdy wierzyciel zwalnia dłużnika z długu, a dłużnik zwolnienie przyjmuje.

Podkreślić należy, że otrzymanie kredytu i jego spłata na warunkach przewidzianych w umowie kredytowej są obojętne podatkowo. Przychód po stronie kredytobiorcy pojawia się w przypadku, kiedy dochodzi do umorzenia kredytu, jego części lub odsetek. Wtedy bowiem kredytobiorca osiąga konkretne przysporzenie majątkowe (przychód w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych).

Kwestia zaniechania poboru podatku od kwoty umorzonych wierzytelności – które to umorzenie ma nastąpić do 31 grudnia 2024 r. – została uregulowana w rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 11 marca 2022 r. w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od niektórych dochodów (przychodów) związanych z kredytem hipotecznym udzielonym na cele mieszkaniowe (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 102). W świetle § 1 ust. 1 pkt 1 tego rozporządzenia:

Zarządza się zaniechanie poboru podatku dochodowego od osób fizycznych od kwot umorzonych osobie fizycznej wierzytelności z tytułu kredytu mieszkaniowego, w przypadku gdy:

a)kredyt mieszkaniowy został zaciągnięty na realizację jednej inwestycji mieszkaniowej, a w przypadku więcej niż jednego kredytu mieszkaniowego – gdy kredyty mieszkaniowe zostały zaciągnięte na realizację wyłącznie jednej inwestycji mieszkaniowej, oraz

b)osoba fizyczna będąca stroną umowy kredytu mieszkaniowego nie korzystała z zaniechania poboru podatku od kwot umorzonych wierzytelności z tytułu kredytu mieszkaniowego zaciągniętego na realizację innej niż określona w lit. a inwestycji mieszkaniowej.

Na gruncie § 1 ust. 2 wskazanego rozporządzenia:

Kwoty wierzytelności, o których mowa w ust. 1 pkt 1, obejmują:

1)kwoty kredytu mieszkaniowego (kapitału);

2)odsetki, w tym odsetki skapitalizowane, i prowizje;

3)opłaty, jeżeli ich poniesienie przez kredytobiorcę było niezbędne do zawarcia umowy kredytu mieszkaniowego, z wyjątkiem kosztów usług dodatkowych, w szczególności ubezpieczeń.

Według § 1 ust. 5 przywołanego rozporządzenia:

Przez jedną inwestycję mieszkaniową, o której mowa w ust. 1 pkt 1 lit. a, rozumie się inwestycję, której celem jest zaspokojenie potrzeb mieszkaniowych:

1)jednego gospodarstwa domowego albo

2)więcej niż jednego gospodarstwa domowego, w przypadku gdy osoby fizyczne mające zajmować wspólnie jeden budynek mieszkalny, nie mniej niż jedna osoba fizyczna z każdego takiego gospodarstwa, są osobami zaliczonymi do I grupy podatkowej w rozumieniu art. 14 ust. 3 pkt 1 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (Dz. U. z 2023 r. poz. 1774 i 1843).

Z § 3 komentowanego rozporządzenia wynika, że:

Ilekroć w rozporządzeniu jest mowa o kredycie mieszkaniowym, należy przez to rozumieć kredyt, który został:

1)udzielony przed dniem 15 stycznia 2015 r. przez podmiot, którego działalność podlega nadzorowi państwowego organu nadzoru nad rynkiem finansowym, uprawniony do udzielania kredytów na podstawie odrębnych ustaw regulujących zasady funkcjonowania takich podmiotów, oraz

2)zabezpieczony w postaci hipoteki ustanowionej na nieruchomości lub udziale w nieruchomości lub prawie wieczystego użytkowania gruntu lub udziale w takim prawie, lub spółdzielczym własnościowym prawie do lokalu mieszkalnego lub udziale w takim prawie, lub prawie do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub udziale w takim prawie, oraz

3)zaciągnięty na wydatki, o których mowa w art. 21 ust. 25 pkt 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W myśl § 4 ww. rozporządzenia:

Zaniechanie, o którym mowa w § 1 i § 2 ma zastosowanie do dochodów (przychodów) uzyskanych od dnia 1 stycznia 2022 r. do dnia 31 grudnia 2024 r.

Art. 21 ust. 25 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych stanowi, że:

Za wydatki poniesione na cele, o których mowa w ust. 1 pkt 131, uważa się wydatki poniesione na:

a)nabycie budynku mieszkalnego, jego części lub udziału w takim budynku, lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość lub udziału w takim lokalu, a także na nabycie gruntu lub udziału w gruncie albo prawa użytkowania wieczystego gruntu lub udziału w takim prawie, związanych z tym budynkiem lub lokalem,

b)nabycie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub udziału w takim prawie, prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub udziału w takim prawie,

c)nabycie gruntu pod budowę budynku mieszkalnego lub udziału w takim gruncie, prawa użytkowania wieczystego takiego gruntu lub udziału w takim prawie, w tym również z rozpoczętą budową budynku mieszkalnego, oraz nabycie innego gruntu lub udziału w gruncie, prawa użytkowania wieczystego gruntu lub udziału w takim prawie, jeżeli w okresie, o którym mowa w ust. 1 pkt 131, grunt ten zmieni przeznaczenie na grunt pod budowę budynku mieszkalnego,

d)budowę, rozbudowę, nadbudowę, przebudowę lub remont własnego budynku mieszkalnego, jego części lub własnego lokalu mieszkalnego,

e)rozbudowę, nadbudowę, przebudowę lub adaptację na cele mieszkalne własnego budynku niemieszkalnego, jego części, własnego lokalu niemieszkalnego lub własnego pomieszczenia niemieszkalnego

-położonych w państwie członkowskim Unii Europejskiej lub w innym państwie należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego albo w Konfederacji Szwajcarskiej.

Zaniechanie poboru podatku znajdzie zastosowanie do umorzonych osobom fizycznym kwot wierzytelności z tytułu kredytów zaciągniętych na cele mieszkaniowe i zabezpieczonych hipotecznie, udzielonych przed dniem 15 stycznia 2015 r. przez podmioty uprawnione do udzielania kredytów na podstawie odrębnych ustaw, w przypadku gdy osoba fizyczna będąca stroną umowy hipotecznego kredytu mieszkaniowego nie korzystała z zaniechania poboru podatku od kwot umorzonych wierzytelności z tytułu kredytu mieszkaniowego zaciągniętego na realizację innej inwestycji mieszkaniowej (§ 1 ust. 1 pkt 1 lit. b w zw. z § 3 przytoczonego rozporządzenia).

Kwota ww. wierzytelności może przy tym obejmować kapitał, odsetki, a także prowizje oraz poniesione opłaty niezbędne do zawarcia umowy kredytu mieszkaniowego, z wyjątkiem kosztów usług dodatkowych, w szczególności ubezpieczeń. Istotne jest, żeby kredyt mieszkaniowy został zaciągnięty na wydatki, o których mowa w art. 21 ust. 25 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz dotyczył jednej inwestycji mieszkaniowej.

Z przedstawionego przez Panią opisu sprawy wynika, że (...) marca 2008 r. zawarła Pani z A. (którego następcą prawnym jest B S.A.) umowę o kredyt hipoteczny przeznaczony na zakup lokalu mieszkalnego w F, który miał służyć zaspokojeniu Pani potrzeb mieszkaniowych. Zgodnie z treścią umowy kredytowej celem kredytu było:

-finansowanie zakupu prawa odrębnej własności lokalu mieszkalnego położonego w F ((...) zł),

-refinansowanie poniesionych nakładów (kwota (...) zł),

-finansowanie opłat okołokredytowych (kwota (...) zł).

Po zakupie zamieszkała Pani w kredytowanej nieruchomości. Planuje Pani zawrzeć ugodę pozasądową z bankiem, w związku z którą strony zmieniają walutę zadłużenia na PLN, uzgadniając, że zadłużenie z tytułu salda kredytu i odsetek na dzień zawarcia ugody wynosi (...) zł (suma przeliczonego na złotówki kapitału i odsetek). Bank zwalnia Panią z długu tj. umarza zadłużenie z tytułu kredytu. Oświadczyła Pani, że (w Pani ocenie) opłaty okołokredytowe, zawierające się w kwocie (...) zł składające się na kwotę udzielonego Pani kredytu, nie będą się zawierać w kwocie niespłaconego kapitału, który ma podlegać umorzeniu, ponieważ zostały spłacone przez Panią na rzecz banku. Dotyczy to również kwoty refinansowania poniesionych nakładów w wysokości (...) zł.

Zatem, umorzenie przez bank wierzytelności z tytułu kredytu, który zaciągnęła Pani w 2008 r. na zakup prawa odrębnej własności lokalu mieszkalnego położonego w F, stanowić będzie dla Pani przychód w rozumieniu art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, z tytułu nieodpłatnych świadczeń klasyfikowany do źródła, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9 w zw. z art. 20 ust. 1 ww. ustawy.

Ponadto, z treści wniosku wynika, że:

-kredyt został udzielony przez podmiot, którego działalność podlega nadzorowi państwowego organu nadzoru nad rynkiem finansowym, uprawnionego do udzielania kredytów na podstawie odrębnych ustaw regulujących zasady funkcjonowania takich podmiotów;

-kredyt ten dotyczył realizacji jednej inwestycji mieszkaniowej, czyli zakupu lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość, który miał służyć zaspokojeniu Pani potrzeb mieszkaniowych;

-kredyt hipoteczny został zabezpieczony w postaci hipoteki kaucyjnej ustanowionej na ww. lokalu mieszkalnym;

-nie skorzystała Pani z zaniechania poboru podatku od kwot umorzonych wierzytelności z tytułu kredytu mieszkaniowego zaciągniętego na realizację innej inwestycji mieszkaniowej.

Powyższe oznacza, że spełnia Pani wszystkie przesłanki, które warunkują zastosowanie ww. zaniechania.

Mając na uwadze przedstawione zdarzenie przyszłe oraz powołane przepisy prawa stwierdzić należy, że w związku z zaplanowanym do końca 2024 r. umorzeniem przez bank, w wyniku ugody, kwot wierzytelności z tytułu kredytu hipotecznego zawartego w 2008 r. przeznaczonego na wydatki, o których mowa w art. 21 ust. 25 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych tj. finansowanie zakupu lokalu mieszkalnego w F, będzie mogła Pani skorzystać z zaniechania poboru podatku, na podstawie rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 11 marca 2022 r. w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od niektórych dochodów (przychodów) związanych z kredytem hipotecznym udzielonym na cele mieszkaniowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Pani przedstawiła i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pani sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i zastosuje się Pani do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (tj. Dz. U. z 2024 r. poz. 935; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa.