Skutki podatkowe zawartej umowy użyczenia.

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowna Pani,

stwierdzam, że Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

3 września 2024 r. wpłynął Pani wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych zawartej umowy użyczenia. Uzupełniła go Pani – w odpowiedzi na wezwanie – pismem złożonym 6 listopada 2024 r.

Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

Jest Pani właścicielką mieszkania. Chce Pani zawrzeć umowę użyczenia tego mieszkania z teściową Pani siostry. W umowie zostanie określone, że lokal będzie użyczony nieodpłatnie, na czas nieokreślony, a wszystkie koszty związane z użytkowaniem lokalu będzie ponosić biorąca w użyczenie teściowa siostry. Jako koszty związane z użytkowaniem lokalu zostaną wskazane: czynsz ustalany przez wspólnotę mieszkaniową (składowe czynszu to: zaliczka na koszty remontu, bieżąca konserwacja, centralne ogrzewanie, dostawa energii elektrycznej, kanalizacja, usługi kominiarskie, opłata za gospodarowanie odpadami, podatki i ubezpieczenia, pogotowie awaryjne, przeglądy, utrzymanie czystości, wynagrodzenie za zarządzanie, zimna woda) oraz pozostałe opłaty licznikowe (gaz i prąd, rozliczane na podstawie odczytu liczników). Podatek od nieruchomości oraz opłaty roczne z tytułu użytkowania wieczystego i za przekształcenie prawa użytkowania wieczystego nadal będzie spoczywać na Pani jako właścicielu.

Uzupełnienie wniosku:

Wskazała Pani, że posiada na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej nieograniczony obowiązek podatkowy w świetle art. 3 ust. 1 w zw. z ust. 1a ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 226 ze zm.). Umowa użyczenia zostanie zawarta w formie pisemnej i będzie zawierać: oznaczenie lokalu będącego przedmiotem umowy, oddanie biorącemu do bezpłatnego używania na cele prywatne wraz ze wszystkimi urządzeniami znajdującymi się w lokalu, określenie stanu technicznego lokalu, wskazanie terminu obowiązywania umowy, zakaz podnajmu osobom trzecim, zobowiązanie biorącego w użyczenie do płacenia czynszu (składowe czynszu to: zaliczka na koszty remontu, bieżąca konserwacja, centralne ogrzewanie, dostawa energii elektrycznej, kanalizacja, usługi kominiarskie, opłata za gospodarowanie odpadami, podatki i ubezpieczenia, pogotowie awaryjne, przeglądy, utrzymanie czystości, wynagrodzenie za zarządzanie, zimna woda) oraz pozostałych opłat licznikowych (gaz i prąd, rozliczane na podstawie odczytu liczników), obciążenie biorącego w użyczenie kosztami napraw, które okażą się niezbędne w trakcie trwania umowy, zobowiązanie biorącego w użyczenie do zwrotu lokalu po zakończeniu okresu użyczenia, warunki wypowiedzenia umowy z zachowaniem terminu wypowiedzenia oraz bez zachowania terminu wypowiedzenia. Umowa użyczenia zostanie zawarta na 5 lat, z możliwością jej przedłużenia po upływie tego okresu. Umowa użyczenia zostanie zawarta z osobą, która nie jest zaliczona do I lub II grupy podatkowej w myśl ustawy z 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 596). Będzie to teściowa Pani siostry, a więc osoba kwalifikowana prawnie jako obca - należąca do III grupy podatkowej.

Pytania

1.Czy zawierając opisaną wyżej umowę użyczenia musi Pani zapłacić podatek dochodowy?

2.Czy opisana wyżej umowa użyczenia powinna zostać przez Panią zgłoszona do właściwego Urzędu Skarbowego?

Pani stanowisko w sprawie

Zdaniem Wnioskodawczyni, zawierając opisaną wyżej umowę użyczenia nie osiągnie Pani żadnego przychodu i w związku z tym nie musi płacić podatku dochodowego (art. 10 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych).

Ad 2

Zawarcie opisanej wyżej umowy użyczenia nie musi zostać zgłoszone do Urzędu Skarbowego, gdyż żaden przepis prawny do tego nie zobowiązuje.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 226 ze zm.):

W myśl art. 10 ust. 1 pkt 9 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, źródłami przychodów są m.in. inne źródła.

Stosownie do treści art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Przez pojęcie „otrzymane” – zgodnie ze Słownikiem języka polskiego – należy rozumieć takie pieniądze i wartości pieniężne, które zostały podatnikowi dane. Otrzymane pieniądze (z uwagi na istnienie wielu form rozliczeń) to nie tylko wypłacona gotówka, ale również środki pieniężne, którymi np. regulowane są zobowiązania podatnika.

Z kolei jak stanowi art. 20 ust. 1 ww. ustawy:

Wskazany przez ustawodawcę w art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, katalog przychodów zaliczanych do innych źródeł nie stanowi katalogu zamkniętego, zawiera on jedynie przykładowe wskazanie przychodów zaliczanych do innych źródeł.

Zgodnie z art. 710  ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. z 2024 poz. 1061 ze zm.):

Cechą charakterystyczną użyczenia jest nieodpłatność oraz motyw bezinteresowności.

Z uwagi na fakt, że z tytułu umowy użyczenia zobowiązanym do spełnienia świadczenia jest tylko użyczający, umowę tę należy uznać za jednostronnie zobowiązującą. Użyczenie nie jest też umową wzajemną.

W tym miejscu wyjaśnić należy, że użyczenie jest umową korzystania z cudzej rzeczy. Cechą charakterystyczną użyczenia, odróżniającą je od najmu, ale za to upodobniającą do darowizny, jest nieodpłatność, co oznacza, że biorący w używanie nie ma obowiązku dokonywania żadnych świadczeń i opłat na rzecz dającego do bezpłatnego używania. Wyłącznym obowiązkiem użyczającego pozostaje znoszenie używania rzeczy przez biorącego oraz powstrzymywanie się od jakichkolwiek czynności ograniczających uprawnienia biorącego wynikających z umowy. Nieodpłatny charakter użyczenia zbliża tę umowę do darowizny. Użyczający nie dokonuje jednak, odmiennie niż darczyńca, bezpłatnego świadczenia kosztem swojego majątku, ponieważ rzecz użyczona nadal pozostaje nieobciążona w jego majątku.

Obowiązkiem biorącego do używania jest ponoszenie nakładów i wydatków koniecznych, tzn. takich wydatków i nakładów, które pozwolą zachować rzecz w stanie niepogorszonym, utrwalającym jej właściwość i przeznaczenie. Biorący jest także zobowiązany wykonywać naprawy, które staną się potrzebne wskutek zwykłego używania rzeczy. W sytuacji gdy przedmiot użyczenia obciążają koszty stałe niezależne od istnienia jakiegokolwiek stosunku prawnego, a są one związane z samym faktem istnienia rzeczy, przyjąć należy, iż obciążają one użyczającego. Gdyby obciążenia, o których mowa, przerzucić na biorącego, umowa traciłaby darmy charakter, z uwagi na zwolnienie użyczającego od wspomnianych obciążeń. Zwolnienie to należy uznać za korzyść będącą ekwiwalentem za oddanie rzeczy do używania (np. wydatki związane z ubezpieczeniem nieruchomości, podatki i inne ciężary publicznoprawne).

Z treści powołanych wyżej przepisów wynika, iż opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych podlega dochód uzyskiwany w wyniku określonych czynności faktycznych i prawnych, w następstwie, których mamy do czynienia z przyrostem mienia, osiągniętym przysporzeniem majątkowym mającym konkretny wymiar finansowy.

Mając na uwadze przedstawiony opis zdarzenia przyszłego oraz powołane wyżej przepisy prawa podatkowego wskazać należy, że zawarcie przez Panią przedmiotowej umowy użyczenia lokalu mieszkalnego nie będzie skutkowało powstaniem źródła przychodów podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. W konsekwencji, na Pani nie będzie ciążył obowiązek podatkowy z rzeczonego tytułu. W tej sytuacji nie będzie Pani zobowiązana do zgłoszenia do Urzędu Skarbowego zawartej umowy użyczenia.

Zatem Pani stanowisko należało uznać za prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Pani przedstawiła i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy  z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pani sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pani do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego.

Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935; dalej jako „PPSA”.  

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).