Zbycie nieruchomości odziedziczonej w spadku po siostrze. - Interpretacja - null

Shutterstock

Zbycie nieruchomości odziedziczonej w spadku po siostrze. - Interpretacja - null

Temat interpretacji

Temat interpretacji

Temat interpretacji

Temat interpretacji

Temat interpretacji

Zbycie nieruchomości odziedziczonej w spadku po siostrze.

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowna Pani,

stwierdzam, że Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

23 września 2024 r. wpłynął Pani wniosek z 6 września 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku dochodowego od osób fizycznych. Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

Wnioskodawczyni w wymaganej przepisami prawa formie notarialnej zbyła (przeniosła własność na inną osobę fizyczną) w dniach: (…) 2023 r. z nieruchomości gruntowej położonej w miejscowości (…), gmina (…) wydzieloną działkę geodezyjną numer (…) o powierzchni (…), zabudowaną budynkiem mieszkalnym i (...) budynkami gospodarczymi za określoną cenę, a nabywca oświadczył, że „przedmiotową nieruchomość za podaną cenę kupuje” (akt notarialny (…)) i (…) 2023 r. wydzieloną z nieruchomości gruntowej, jak wyżej, działkę geodezyjną numer (…) o powierzchni (…) (niezabudowaną, natomiast posiadającą bezpośredni dostęp do drogi publicznej) za określoną cenę, a nabywca oświadczył, że „przedmiotową nieruchomość za podaną cenę kupuje” (akt notarialny (…)).

Wnioskodawczyni, co wskazano również w obu ww. aktach notarialnych, zbyte w 2023 r. nieruchomości, nabyła w drodze dziedziczenia po swojej zmarłej siostrze (…) w 2022 r., będąc wdową i pozostając nią także w czasie zbywania przedmiotowych nieruchomości.

Siostra Wnioskodawczyni (spadkodawca) była właścicielem tych nieruchomości ponad 10 lat.

Zaznaczyć należy, że nieco wcześniej (chodzi o kilka miesięcy) przed śmiercią siostry Wnioskodawczyni zmarł jej małżonek, to jest szwagier Wnioskodawczyni, a nie zawarli oni między sobą majątkowej umowy małżeńskiej. Zatem siostra Wnioskodawczyni i jej mąż pozostawali aż do zgonu szwagra Wnioskodawczyni we wspólności majątkowej, zatem również szwagrowi Wnioskodawczyni na zasadzie wspólności małżeńskiej przysługiwało ponad 10 lat prawo własności do nieruchomości, które następnie odziedziczyła (jako jedyna spadkobierczyni) Wnioskodawczyni, a potem je sprzedała. Siostra Wnioskodawczyni i jej małżonek jeszcze za życia sporządzili testamenty holograficzne (art. 949 kodeksu cywilnego), w których nawzajem powołali się do wyłącznego dziedziczenia, to jest czyniąc współmałżonka jedynym spadkobiercą na wypadek własnej śmierci. W efekcie więc zgon szwagra Wnioskodawczyni (wcześniejszy niż jej siostry) spowodował, iż jej siostra na mocy powołanego testamentu holograficznego była wyłącznym właścicielem masy spadkowej, w tym także nieruchomości zapisanych w dalszej kolejności Wnioskodawczyni, które następnie Wnioskodawczyni sprzedała w okolicznościach opisanych na wstępie niniejszej części opisu.

W uzupełnieniu opisu stanu faktycznego Wnioskodawczyni dodaje jeszcze, iż zarówno w trakcie, gdy własność zbywanych przez nią nieruchomości należała do jej siostry i małżonka siostry, następnie z mocy testamentu holograficznego do jej siostry, a następnie do niej samej, przedmiotowe nieruchomości nigdy nie służyły do wykonywania pozarolniczej działalności gospodarczej żadnej z tych osób.

Ze względu na wątpliwości interpretacyjne dotyczące obowiązku podatkowego w podatku PIT, jakie miał właściwy dla Wnioskodawczyni organ podatkowy, w zakresie części nieruchomości należnych jej „po szwagrze” (nieruchomości zbywanych 19 września 2023 r. i 3 października 2023 r.). Wnioskodawczyni z tzw. ostrożności procesowej zapłaciła ten podatek od tej „części” na podstawie art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy PIT, aczkolwiek niezależnie od argumentacji prawnej przedstawionej we własnym stanowisku dotyczącym przedmiotu wniosku, nie uważa, by jakąkolwiek część zbywanych następnie nieruchomości odziedziczyła po szwagrze, bo jej zdaniem dziedziczenie następowało wyłącznie po siostrze, skoro działały już wówczas skutki testamentu holograficznego sporządzonego przez męża siostry.

Podkreślić należy, że w obu powołanych aktach notarialnych zbycia nieruchomości mowa jest wyłącznie o nabyciu w drodze spadku po siostrze, a nie po siostrze i jej małżonku, zatem dla notariusza nie było żadnych wątpliwości, iż wyłącznym spadkodawcą dla Wnioskodawcy była jej siostra.

Pytanie

Czy sprzedaż przez Wnioskodawczynię nieruchomości nabytej w drodze spadku od siostry, w związku z tym, iż mąż siostry był na zasadzie wspólności majątkowej małżeńskiej również współwłaścicielem tej nieruchomości do czasu swojego zgonu, podlega opodatkowaniu podatkiem PIT od części tej nieruchomości jaką można przypisać mężowi siostry Wnioskodawczyni?

Pani stanowisko w sprawie

Wnioskodawczyni na pytanie będące przedmiotem wniosku odpowiada przecząco, to jest uważa, że sprzedawane przez nią w 2023 r. nieruchomości nie powinny być w ogóle opodatkowane PIT, ani w przypadku dziedziczenia po siostrze, ani w przypadku części (udziału) w tych nieruchomościach jakie miałaby „dziedziczyć” po szwagrze.

Dla przypomnienia: z mocy testamentu holograficznego szwagra Wnioskodawczyni całość jego praw majątkowych nabyła z chwilą jego śmierci siostra Wnioskodawczyni i z kolei ona dokonując rozporządzenia na wypadek swojej śmierci, była wyłącznym właścicielem majątku, uprzednio wspólnego z mężem. Dziedziczenie przez Wnioskodawczynię miało więc miejsce wyłącznie w odniesieniu do siostry, dysponującej całością praw do zapisanych Wnioskodawczyni nieruchomości.

Przechodząc do analizy przepisów i dokonując subsumpcji (przyporządkowania stanu faktycznego do tych przepisów) należy rozpocząć od kluczowego przepisu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy PIT: Źródłami przychodów są: (...) 8) odpłatne zbycie, z zastrzeżeniem ust. 2: a) nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości (...) – jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w lit. a-c ­– przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie, a innych rzeczy – przed upływem pół roku, licząc od końca miesiąca, w którym nastąpiło nabycie; w przypadku zamiany okresy te odnoszą się do każdej z osób dokonującej zamiany.

Odnosząc stan faktyczny (sprzedaż nieruchomości przez Wnioskodawczynię, którą to odziedziczyła na mocy rozporządzenia spadkowego swojej siostry, ale też prawa do niej miał, aż do czasu swojej śmierci mąż siostry na zasadzie wspólności małżeńskiej) do przytoczonego przepisu, kluczowa jest ocena wykładni wskazanych przez ustawodawcę 5-ciu lat.

Wnioskodawczyni przytacza w tym miejscu interpretację ogólną Ministra Finansów z dnia 6 lutego 2018 r. sygn. DD2.8201.3.2017.KBF.

Interpretacja ta stanowiła pewien przełom w dotychczasowej ocenie skutków podatkowych przy zbywaniu nieruchomości ze względu na wspólność majątkową małżeńską.

Z powołanej interpretacji ogólnej Ministra Finansów wynika, że jeśli nieruchomość wchodziła do majątku wspólnego małżonków (tak było w przypadku stanowiącym przedmiot wniosku, co szczegółowo wskazano w opisie stanu faktycznego) i jeden z nich zmarł, to dla ustalenia jak szybko można bez płacenia podatku PIT sprzedać odziedziczony udział w nieruchomości, nie decyduje moment śmierci małżonka, gdyż 5-letni termin należy liczyć od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie nieruchomości do majątku wspólnego małżonków. Interpretacja, co najbardziej istotne dla oceny ewentualnego obowiązku podatkowego u Wnioskodawczyni, uwzględnia szczególny charakter wspólności majątkowej małżeńskiej, z której wynika, że małżonkowie mają prawo do całej nieruchomości objętej wspólnością majątkową i nie można określić przypadających na każdego z małżonków udziałów w tej wspólności w czasie opodatkowania.

Zatem w odniesieniu do stanu faktycznego stanowiącego przedmiot wniosku „rozdzielanie” przedmiotów odziedziczonych przez Wnioskodawczynię, która potem je zbyła, na część odziedziczoną „po siostrze” i część odziedziczoną „po szwagrze” jest nieracjonalna i sprzeczna z powołaną interpretacją ogólną Ministra Finansów.

Jednocześnie opisany przełom dotyczył właściwie tylko sytuacji współmałżonków. Podkreślić należy, że zmiana przepisów od 2019 r. dotycząca zbywania dziedziczonych nieruchomości poszła znacznie dalej i zgodnie z językowym brzmieniem przepisu przytoczonego wyżej, a zwłaszcza odnoszącego się do wszystkich podpunktów a, b i c art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy PIT, tiretu, 5-letni termin, po upływie którego sprzedaż odziedziczonej nieruchomości następuje bez podatku dochodowego, liczy się dla wszystkich spadkobierców tak samo, należy go bowiem liczyć, dokonując literalnej wykładni zacytowanego przepisu, od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie tej nieruchomości przez spadkodawcę.

W powołanych aktach notarialnych wyraźnie wskazano, iż siostra Wnioskodawczyni była właścicielem nieruchomości (zbywanych na podstawie tych aktów) ponad 10 lat, co dodatkowo przy uwzględnieniu interpretacji o niewyodrębnianiu „części” przypisywanych każdemu z małżonków, potwierdza słuszność stanowiska Wnioskodawczyni, iż nie powinna ona płacić podatku PIT od nabytych w drodze spadku nieruchomości przy ich sprzedaży, nawet w zakresie, w jakim do czasu śmierci „partycypował” w prawie ich własności jej szwagier.

Reasumując: sprzedaż nieruchomości w 2023 r., nabytej w spadku po siostrze w 2022 r. (bez sztucznego i nieuprawnionego podziału na „części małżeńskie”), które to nieruchomości siostra wraz ze swoim małżonkiem nabyli więcej niż 10 lat przed swoim zgonem, dla Wnioskodawczyni w ogóle nie powinna być opodatkowana.

Dodatkowo, chociaż nie w charakterze głównego aspektu swojego stanowiska, Wnioskodawca zwraca uwagę na treść przepisu art. 10 ust. 7 ustawy PIT, który brzmi: „Nie stanowi nabycia albo odpłatnego zbycia, o których mowa w ust. 1 pkt 8 lit. a-c, odpowiednio nabycie albo odpłatne zbycie, w drodze działu spadku, nieruchomości lub praw majątkowych, określonych w ust. 1 pkt 8 lit. a-c, do wysokości przysługującego podatnikowi udziału w spadku”.

Niezależnie od tego, jak traktować objęcie spadkowe przez Wnioskodawczynię „części” własności nieruchomości, do jakiej miał prawo przed zgonem jej szwagier (gdyby nawet takie wydzielanie „część” było prawnie zasadne), to pewnym jest, iż Wnioskodawczyni w wyniku rozporządzenia majątkowego siostry miała w stosunku do zbywanych nieruchomości 100% udziałów w spadku, zatem i ten przepis, który Wnioskodawczyni powołała jedynie pomocniczo, świadczy o braku obowiązku podatkowego w PIT dla sprzedaży odziedziczonych nieruchomości.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 226 ze zm.):

Opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

W myśl art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c ww. ustawy:

Źródłem przychodów jest odpłatne zbycie, z zastrzeżeniem ust. 2:

a)  nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości,

b)spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub użytkowego oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej,

c)  prawa wieczystego użytkowania gruntów

– jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w lit. a-c – przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie.

Powyższy przepis formułuje generalną zasadę, że odpłatne zbycie nieruchomości, jej części, udziału w nieruchomości lub prawa przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie, rodzi obowiązek zapłaty podatku dochodowego. Tym samym, jeżeli odpłatne zbycie nieruchomości, jej części, udziału w nieruchomości lub prawa nastąpiło po upływie pięciu lat licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie, nie jest źródłem przychodu w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a tym samym kwota uzyskana ze zbycia nieruchomości, jej części, udziału w nieruchomości lub prawa w ogóle nie podlega opodatkowaniu.

Jednocześnie, według art. 10 ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

W przypadku odpłatnego zbycia, nabytych w drodze spadku, nieruchomości lub praw majątkowych, określonych w ust. 1 pkt 8 lit. a-c, okres, o którym mowa w tym przepisie, liczy się od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie tej nieruchomości lub nabycie prawa majątkowego przez spadkodawcę.

Z art. 10 ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wynika, że jeżeli nieruchomości lub prawa majątkowe określone przez art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c tej ustawy zostały nabyte w drodze spadku, to ich odpłatne zbycie (dokonane poza działalnością gospodarczą) stanowi przychód podlegający opodatkowaniu, jeżeli nastąpiło ono przed upływem 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie tej nieruchomości bądź nabycie prawa majątkowego przez spadkodawcę.

Do wyliczenia 5-letniego okresu, od którego uzależnione jest opodatkowanie sprzedaży nieruchomości lub praw majątkowych nabytych w drodze spadku, wliczany jest zatem nie tylko okres posiadania nieruchomości (praw majątkowych) przez spadkobiercę, który dokonuje sprzedaży, ale także okres posiadania nieruchomości (praw majątkowych) przez spadkodawcę. Jeżeli od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie nieruchomości bądź nabycie prawa majątkowego przez spadkodawcę, do momentu odpłatnego zbycia nieruchomości (praw majątkowych) przez spadkobiercę upłynęło 5 lat – to sprzedaż nie podlega opodatkowaniu.

Wobec powyższego, w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości, o której mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy, nabytej w drodze spadku istotne znaczenie ma ustalenie daty nabycia tej nieruchomości przez spadkodawcę.

Z przedstawionych we wniosku okoliczności sprawy wynika, że (…) 2023 r. aktem notarialnym zbyła Pani wydzieloną z nieruchomości gruntowej działkę geodezyjną nr (…) o powierzchni (…), zabudowaną budynkiem mieszkalnym i (...) budynkami gospodarczymi oraz 3 października 2023 r. aktem notarialnym wydzieloną z nieruchomości gruntowej działkę geodezyjną nr (…) o powierzchni (…) (niezabudowaną, natomiast posiadającą bezpośredni dostęp do drogi publicznej). Zbyte w 2023 r. nieruchomości, nabyła Pani w drodze dziedziczenia po swojej zmarłej siostrze w 2022 r. Pani siostra (spadkodawca) była właścicielem tych nieruchomości ponad 10 lat. Nieco wcześniej (kilka miesięcy) przed śmiercią Pani siostry zmarł jej mąż, tj. Pani szwagier. Pani siostra oraz jej mąż nie zawarli między sobą majątkowej umowy małżeńskiej i pozostawali aż do zgonu Pani szwagra we wspólności majątkowej. Zatem również Pani szwagrowi na zasadzie wspólności małżeńskiej przysługiwało ponad 10 lat prawo własności do nieruchomości, które następnie Pani odziedziczyła (jako jedyna spadkobierczyni), a potem je sprzedała. Pani siostra i jej mąż jeszcze za życia sporządzili testamenty holograficzne, w których nawzajem powołali się do wyłącznego dziedziczenia, tj. czyniąc współmałżonka jedynym spadkobiercą na wypadek własnej śmierci. W efekcie więc zgon Pani szwagra (wcześniejszy niż Pani siostry) spowodował, iż Pani siostra na mocy powołanego testamentu holograficznego była wyłącznym właścicielem masy spadkowej, w tym także nieruchomości zapisanych w dalszej kolejności Pani, które następnie Pani sprzedała.

Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych nie zawiera definicji pojęcia „spadek” ani też „nabycie w drodze spadku”, dlatego też zasadnym jest odwoływanie się do regulacji zawartych w ustawie z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1061 ze zm.).

Zgodnie z art. 922 § 1 powołanej ustawy:

Prawa i obowiązki majątkowe zmarłego przechodzą z chwilą jego śmierci na jedną lub kilka osób stosownie do przepisów księgi niniejszej.

W myśl art. 924 Kodeksu cywilnego:

Spadek otwiera się z chwilą śmierci spadkodawcy.

Na podstawie art. 925 Kodeksu cywilnego:

Spadkobierca nabywa spadek z chwilą otwarcia spadku.

Jak stanowi art. 926 § 1 Kodeksu cywilnego:

Powołanie do spadku wynika z ustawy albo z testamentu.

Według art. 949 § 1 Kodeksu cywilnego:

Spadkodawca może sporządzić testament w ten sposób, że napisze go w całości pismem ręcznym, podpisze i opatrzy datą.

Stosownie do art. 1025 § 1 Kodeksu cywilnego:

Sąd na wniosek osoby mającej w tym interes stwierdza nabycie spadku przez spadkobiercę. Notariusz na zasadach określonych w przepisach odrębnych sporządza akt poświadczenia dziedziczenia.

Powyższe oznacza, że z chwilą śmierci należące do spadkodawcy prawa i obowiązki stają się spadkiem, który podlega przepisom prawa spadkowego, a data śmierci (chwila śmierci) spadkodawcy ustala, kto staje się spadkobiercą oraz co wchodzi w skład masy spadkowej. Z kolei, postanowienie sądu o stwierdzeniu nabycia spadku lub akt poświadczenia dziedziczenia sporządzony przez notariusza potwierdzają jedynie prawo spadkobiercy do tego spadku od momentu jego otwarcia.

Biorąc pod uwagę fakt, że nieruchomość będąca przedmiotem spadku stanowiła składnik majątku wspólnego małżonków, tj. Pani siostry oraz jej męża, zasadnym jest odniesienie się również do przepisów ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2809 ze zm.).

Przepis art. 31 § 1 tej ustawy stanowi, że:

Z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa (wspólność ustawowa) obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich (majątek wspólny). Przedmioty majątkowe nieobjęte wspólnością ustawową należą do majątku osobistego każdego z małżonków.

Z kolei z art. 35 ww. Kodeksu wynika:

W czasie trwania wspólności ustawowej żaden z małżonków nie może żądać podziału majątku wspólnego. Nie może również rozporządzać ani zobowiązywać się do rozporządzania udziałem, który w razie ustania wspólności przypadnie mu w majątku wspólnym lub w poszczególnych przedmiotach należących do tego majątku co do zasady, z chwilą ustania wspólności ustawowej, wspólność dotychczas bezudziałowa zostaje zastąpiona przez współwłasność w częściach ułamkowych. Od tej chwili małżonkowie mają równe udziały w majątku wspólnym, niezależnie od tego, w jakim stopniu każdy z nich przyczynił się do jego powstania.

W świetle natomiast art. 43 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego:

Oboje małżonkowie mają równe udziały w majątku wspólnym.

Ustrój wspólności ustawowej obejmujący dorobek obojga małżonków ukształtowany został przez ustawodawcę jako wspólność łączna, bezudziałowa. Wspólność ta charakteryzuje się tym, że w czasie jej trwania małżonkowie nie mają określonych udziałów w majątku wspólnym, nie mogą zatem rozporządzać udziałami, a także nie mogą żądać podziału majątku objętego wspólnością (art. 35 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego). Obojgu małżonkom przysługuje pełne prawo do całości majątku wspólnego.

Zważywszy na tak ukształtowaną sytuację prawną małżonków objętych wspólnością ustawową, definitywne nabycie w czasie jej trwania nieruchomości oznacza nabycie przez każdego z małżonków tego prawa w całości, a nie w określonym ułamkowo udziale. W konsekwencji, małżonek w momencie śmierci drugiego z nich nie może ponownie nabyć udziału w tej nieruchomości.

Kwestia określenia momentu nabycia nieruchomości i praw majątkowych była przedmiotem uchwały Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 15 maja 2017 r., sygn. akt II FPS 2/17, w której sąd stwierdził, że: „Dla celów opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych, odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2000 r., Nr 14, poz. 176, ze zm.) nabytych przez współmałżonka w wyniku dziedziczenia, datą ich nabycia lub wybudowania w rozumieniu tego przepisu jest dzień nabycia (wybudowania) tych nieruchomości i praw majątkowych do majątku wspólnego małżonków”.

W uzasadnieniu uchwały Naczelny Sąd Administracyjny stwierdził, że w przypadku nabycia nieruchomości przez małżonków pozostających w majątkowej wspólności małżeńskiej przewidzianej w art. 31 ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy nie ma możliwości określenia tego, w jakich częściach nastąpiło nabycie nieruchomości, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Nie jest możliwe nabycie nieruchomości w określonym udziale przez małżonków pozostających we wspólności majątkowej małżeńskiej i działających jednocześnie, co wynika z istoty wspólności małżeńskiej. Wspólność małżeńska (łączna) to wspólność bezudziałowa, a w czasie jej trwania małżonkowie nie mogą rozporządzać swoimi prawami do majątku wspólnego jako całości. Nie mogą także rozporządzać udziałem w jakimkolwiek przedmiocie należącym do tego majątku.

Zdaniem Naczelnego Sądu Administracyjnego skoro, z uwagi na wspólność majątkową, nie można wyodrębnić udziałów, które małżonkowie posiadali w chwili nabycia nieruchomości w małżeństwie, to nie można też przyjąć, że pięcioletni termin biegnie od daty nabycia nieruchomości w drodze spadku. Dla oceny skutków podatkowych odpłatnego zbycia nieruchomości kluczowy jest moment poniesienia wydatku na nabycie tego składnika do majątku wspólnego i to, że tego wydatku – w momencie jego poniesienia – nie można przypisać jednemu bądź drugiemu małżonkowi w udziałach o określonej wielkości.

Przystępując do oceny skutków podatkowych sprzedaży w 2023 r. przez Panią nieruchomości nabytych w drodze spadku po Pani zmarłej siostrze (spadkodawczyni), tj. wydzieloną z nieruchomości gruntowej geodezyjnie działkę nr (…) o powierzchni (…), zabudowaną budynkiem mieszkalnym i 5 budynkami gospodarczymi oraz wydzieloną z nieruchomości gruntowej działkę geodezyjną nr (…) o powierzchni (…) (niezabudowaną, natomiast posiadającą bezpośredni dostęp do drogi publicznej), w pierwszej kolejności zauważyć należy, że uprzednio uprawnionymi do nieruchomości gruntowej, z której zostały wydzielone dwie będące przedmiotem sprzedaży w 2023 r. działki, na zasadzie wspólności ustawowej byli Pani zmarła siostra oraz mąż Pani siostry. Ponadto, Pani zmarła siostra i jej mąż sporządzili testamenty holograficzne, w których nawzajem powołali się do spadku. Z mocy testamentu holograficznego całość praw majątkowych należących do męża Pani zmarłej siostry nabyła z chwilą jego śmierci jego żona (Pani zmarła siostra). W konsekwencji, Pani zmarła siostra była wyłącznym właścicielem majątku, który nabyła wspólnie z mężem.

Wobec tego, pięcioletni okres, od którego upływu uzależniony jest obowiązek zapłaty podatku dochodowego od osób fizycznych należy liczyć od końca roku, w którym nieruchomości, o których mowa we wniosku Pani zmarła siostra nabyła do majątku wspólnego małżeńskiego.

Z uwagi bowiem na panujący w małżeństwie spadkodawczyni ustrój małżeńskiej wspólności majątkowej nie można wyodrębnić udziałów, które Pani siostra (spadkodawczyni) wraz z mężem posiadali w chwili nabycia nieruchomości. Z tego względu śmierć męża Pani siostry nie spowodowała wyodrębnienia części ww. nieruchomości, którą można przypisać mężowi Pani siostry. W rezultacie, Pani siostra w chwili śmierci jej męża nie mogła ponownie nabyć udziału w nieruchomościach, które zostały nabyte do wspólności małżeńskiej.

Zatem skoro Pani siostra była właścicielem nieruchomości w ramach wspólności ustawowej małżeńskiej, ponad 10 lat, to pięcioletni okres przewidziany w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, liczony od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie nieruchomości przez Pani siostrę (spadkodawczynię) niewątpliwie upłynął.

Podsumowując, sprzedaż przez Panią w 2023 r. nieruchomości, tj. wydzielonych z nieruchomości gruntowej działek geodezyjnych nr (…) oraz (…), nabytej w drodze spadku po Pani zmarłej siostrze nie stanowiła dla Pani źródła przychodu podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 w zw. z art. 10 ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Sprzedaż przedmiotowej nieruchomości nastąpiła bowiem po upływie pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie ww. nieruchomości przez Pani zmarłą siostrę i jej męża do wspólności małżeńskiej.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Pani przedstawiła i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym podanym przez wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona interpretacja traci swoją aktualność.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawyz dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pani sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i zastosuje się Pani do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935; dalej jako „PPSA”).  

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

  • w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
  • w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).