Zwolnienie od opodatkowania kwoty z ubezpieczenia OC. - Interpretacja - 0112-KDIL2-1.4011.735.2024.1.TR
Temat interpretacji
Temat interpretacji
Zwolnienie od opodatkowania kwoty z ubezpieczenia OC.
Interpretacja indywidualna– stanowisko nieprawidłowe
Szanowny Panie,
stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanych: stanu faktycznego oraz zdarzenia przyszłego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest nieprawidłowe.
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
24 września 2024 r. wpłynął Pana wniosek z 24 września 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku dochodowego od osób fizycznych. Treść wniosku jest następująca:
Opis stanu faktycznego oraz zdarzenia przyszłego
Od wielu lat jest Pan zatrudniony na podstawie umowy o pracę w spółce. Na Pana wynagrodzenie składają się wynagrodzenie z tytułu umowy o pracę oraz wynagrodzenie z tytułu sprzedaży praw autorskich, płatne i rozliczane na podstawie odrębnych umów cywilnoprawnych.
W 2017 r. uległ Pan wypadkowi komunikacyjnemu, co skutkowało tym, że przez dwa lata Pan nie pracował, a obecnie, jako osoba o umiarkowanym (trwałym) stopniu niepełnosprawności, pracuje Pan w ograniczonym wymiarze czasowym.
Przed sądem okręgowym, z Pana powództwa, toczy się sprawa przeciwko Ubezpieczycielowi odpowiedzialności cywilnej sprawcy wypadku, o zapłatę kwoty odszkodowania z tytułu utraconych zarobków powstałych w wyniku braku możliwości sprzedaży praw autorskich oraz utraty części zarobków przyszłych z tytułu sprzedaży praw autorskich, spowodowana ograniczeniami w ilości godzin, w których jako osoba niepełnosprawna może Pan pracować.
Zgodnie ze stanowiskiem Pozwanej (Ubezpieczyciel), należne Panu odszkodowanie z tytułu utraconych korzyści, powinno być pomniejszone o należny podatek dochodowy, gdyż korzysta ze zwolnienia wskazanego w art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych.
W Pana ocenie, kwota utraconych korzyści zasądzona wyrokiem Sądu, nawet jako odszkodowanie z polisy OC komunikacyjnego, nie podlega zwolnieniu od podatku dochodowego, co bezpośrednio wskazuje 21 ust. 1 pkt 3b ww. ustawy (wolne od podatku dochodowego są inne odszkodowania otrzymane na podstawie wyroku lub ugody sądowej do wysokości określonej w tym wyroku lub ugodzie, z wyjątkiem odszkodowań: b) dotyczących korzyści, które podatnik mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono.).
Obawia się Pan zatem sytuacji, gdy Sąd zasądzi na Pana rzecz odszkodowanie pomniejszone o należny podatek dochodowy (jako koszt zaoszczędzony), a Pan i tak będzie musiał ten podatek zapłacić, ale już od podstawy o ten podatek pomniejszonej, a nie od pełnej kwoty należnego odszkodowania.
Pytanie
Czy odszkodowanie z tytułu ubezpieczenia obowiązkowego posiadaczy pojazdów mechanicznych dotyczące utraconych korzyści z tytułu sprzedaży praw autorskich (umowy cywilnoprawne), zasądzone wyrokiem Sądu od Ubezpieczyciela na rzecz Poszkodowanego (Powoda), zwolnione jest z konieczności odprowadzenia podatku dochodowego?
Pana stanowisko w sprawie
W Pana ocenie, nie. Odszkodowanie zasądzone przez Sąd od Ubezpieczyciela odpowiedzialności cywilnej sprawcy wypadku na Pana rzecz, z tytułu utraconych korzyści związanych ze sprzedażą praw autorskich, nie zwalnia Pana, jako podatnika, od uiszczenia podatku dochodowego od uzyskanej wyrokiem Sądu kwoty odszkodowania, nawet jeżeli Sąd w wyroku pomniejszy kwotę odszkodowania o kwotę podatku należnego, a zdaniem Sądu, przez Pana zaoszczędzonego.
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku jest nieprawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 226 ze zm.):
Opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.
Stosownie do art. 9 ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Dochodem ze źródła przychodów, jeżeli przepisy art. 23o, art. 23u, art. 24-24b, art. 24c, art. 24e, art. 30ca, art. 30da oraz art. 30f nie stanowią inaczej, jest nadwyżka sumy przychodów z tego źródła nad kosztami ich uzyskania osiągnięta w roku podatkowym. Jeżeli koszty uzyskania przekraczają sumę przychodów, różnica jest stratą ze źródła przychodów.
Z ww. przepisów wynika, że opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych podlegają wszelkiego rodzaju dochody uzyskane przez podatnika, z wyjątkiem tych, które zostały enumeratywnie wymienione w katalogu zwolnień przedmiotowych, zawartym w ww. ustawie, bądź od których zaniechano poboru podatku.
Ogólne pojęcie przychodu zostało wyjaśnione w art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Zgodnie z tym przepisem:
Przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9, 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, pkt 11, art. 19, art. 25b, art. 30ca, art. 30da i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.
Przychód jest określonym przyrostem majątkowym po stronie podatnika, realną korzyścią majątkową podatnika. Ustawodawca przyjął zasadę, że przychodami są:
1)pieniądze i wartości pieniężne, które:
· zostały otrzymane przez podatnika – czyli takie pieniądze i wartości pieniężne, które podatnik rzeczywiście „dostał, odebrał, zainkasował, objął w posiadanie”;
· zostały postawione do dyspozycji podatnika – czyli takie przysporzenia, które zostały mu faktycznie udostępnione/przekazane do odbioru; takie pieniądze i środki pieniężne, które podatnik ma możliwość włączyć do swojego władztwa, a więc ma możliwość skorzystania z tychże pieniędzy i wartości pieniężnych i nie jest to uzależnione od dodatkowej zgody osoby stawiającej określone pieniądze i wartości pieniężne do dyspozycji podatnika;
2)wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń – czyli takie przysporzenia majątkowe, które mają postać:
·świadczeń w naturze (otrzymane rzeczy lub prawa);
·nieodpłatnych świadczeń innych niż świadczenia w naturze (np. otrzymane usługi).
Różnego rodzaju świadczenia, w tym m.in. odszkodowania czy zadośćuczynienia, stanowią – co do zasady – przychód w rozumieniu cytowanego wyżej art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Nie oznacza to jednak, że wszystkie takie świadczenia, w tym odszkodowania i zadośćuczynienia, są opodatkowane. Niektóre z nich, wymienione w katalogu zwolnień, określonym w art. 21 ust. 1 cyt. ustawy, korzystają bowiem ze zwolnienia od podatku.
Zaznaczam również, że korzystanie z każdej preferencji podatkowej, w tym zwolnienia od podatku, jest możliwe wyłącznie w sytuacji, gdy spełnione są wszelkie przesłanki określone w przepisie stanowiącym podstawę prawną danej preferencji.
Na mocy art. 21 ust. 1 pkt 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Wolne od podatku dochodowego są kwoty otrzymane z tytułu ubezpieczeń majątkowych i osobowych, z wyjątkiem:
a) odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą lub prowadzeniem działów specjalnych produkcji rolnej, z których dochody są opodatkowane zgodnie z art. 27 ust. 1 lub art. 30c,
b) dochodu, o którym mowa w art. 24 ust. 15 i 15a.
W przepisie tym ustawodawca posługuje się zwrotem „kwoty otrzymane z tytułu ubezpieczeń”. W związku z tym, jeżeli świadczenie wypłacone zostało z tytułu ubezpieczeń majątkowych i osobowych, a nie mieści się ono w literach a) i b) przepisu, to takie świadczenie podlega zwolnieniu z opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych.
Zwracam w tym miejscu uwagę, że w żadnej z tych liter (traktujących o wyłączeniach ze zwolnienia) ustawodawca nie zawarł świadczeń dotyczących korzyści, które podatnik mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono.
Natomiast przez kwoty otrzymane z tytułu ubezpieczeń, objęte dyspozycją ww. przepisu, rozumie się świadczenia, do wypłaty których zobowiązany jest ubezpieczyciel w związku z zawartą umową ubezpieczenia.
Z treści art. 805 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1061 ze zm.) wynika, że:
Przez umowę ubezpieczenia ubezpieczyciel zobowiązuje się, w zakresie działalności swego przedsiębiorstwa, spełnić określone świadczenie w razie zajścia przewidzianego w umowie wypadku, a ubezpieczający zobowiązuje się zapłacić składkę.
Zgodnie z art. 805 § 2 ww. Kodeksu:
Świadczenie ubezpieczyciela polega w szczególności na zapłacie:
1) przy ubezpieczeniu majątkowym - określonego odszkodowania za szkodę powstałą wskutek przewidzianego w umowie wypadku;
2) przy ubezpieczeniu osobowym - umówionej sumy pieniężnej, renty lub innego świadczenia w razie zajścia przewidzianego w umowie wypadku w życiu osoby ubezpieczonej.
Przenosząc powyższe na grunt niniejszej sprawy, stwierdzam, że – otrzymana przez Pana od ubezpieczyciela, na podstawie wyroku sądu – kwota z tytułu ubezpieczenia majątkowego (którym w realiach sprawy jest ubezpieczenie od odpowiedzialności cywilnej sprawcy wypadku komunikacyjnego), będzie wolna od podatku dochodowego od osób fizycznych – na mocy art. 21 ust. 1 pkt 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Nie zostały bowiem spełnione przesłanki negatywne, które wyłączałyby zastosowanie tegoż zwolnienia do tejże kwoty.
W konsekwencji, kwota ta nie będzie podlegała rozliczeniu w Pana zeznaniu podatkowym.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy:
·stanu faktycznego, który Pan przedstawił i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia oraz
·zdarzenia przyszłego, które Pan przedstawił i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
· Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pan do interpretacji.
· Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1)z zastosowaniem art. 119a;
2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
· Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
· w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
· w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).