Interpretacja indywidualna z dnia 29 października 2024 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0114-KDIP3-2.4011.694.2024.2.BM
Temat interpretacji
Możliwość zastosowania zaniechania poboru podatku.
Interpretacja indywidualna – stanowisko nieprawidłowe
Szanowni Państwo,
stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest nieprawidłowe.
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
27 sierpnia 2024 r. wpłynął Państwa wniosek wspólny o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy możliwości skorzystania z zaniechania poboru podatku z tytułu umorzenia kredytu zaciągniętego na zakup dwóch lokali mieszkalnych.
Uzupełnili go Państwo – w odpowiedzi na wezwanie – pismami z 6 października 2024 r. (data wpływu 6 października 2024 r.) oraz pismem z 6 października 2024 r. (data wpływu 20 października 2024 r.).
Zainteresowani, którzy wystąpili z wnioskiem
1)Zainteresowany będący stroną postępowania:
A.A. (...)
2)Zainteresowana niebędąca stroną postępowania:
B.B. (...)
Treść wniosku jest następująca:
Opis zdarzenia przyszłego
W lipcu i sierpniu 2008 r. podpisaliście Państwo dwie umowy na kredyt hipoteczny waloryzowany kursem CHF w (...) Bank S.A.:
a)Umowa numer (...) z dnia 30 lipca 2008 r. na kwotę 238.177,50 PLN waloryzowana kursem CHF dotycząca mieszkania 2-pokojowego o powierzchni 57,80 m2 numer 1 przy ulicy (...);
b)Umowa numer (...) z dnia 26 sierpnia 2008 r. na kwotę 253.110,00 PLN waloryzowana kursem CHF dotycząca mieszkania 2-pokojowego o powierzchni 59,40 m2 numer 2 przy ulicy (...).
Przedmiotem obydwu umów był zakup nieruchomości służących celom mieszkaniowym zakładanej rodziny. Państwa ideą jaka stała za zakupem dwóch mieszkań było założenie rodziny, posiadanie co najmniej dwójki dzieci i wykorzystanie dwóch mieszkań na potrzeby mieszkaniowe rodziny, nawet jeśli w krótkim okresie jedno z tych mieszkań dla reperowania budżetu domowego mogłoby być czasowo wynajmowane.
Obydwa mieszkania znajdują się w jednej klatce schodowej (jedno nad drugim) w jednym budynku mieszkalnym, stanowią jednakże dwa odrębne lokale (nieruchomości). Zakup obydwu mieszkań była dla Państwa bezpośrednią alternatywą od zakupu domu jednorodzinnego.
25 października 2008 r. wzięliście Państwo ślub.
12 grudnia 2008 r. podpisaliście Państwo akt notarialny dotyczący sprzedaży przez dewelopera a zakupu przez Państwa ww. lokali mieszkalnych.
14 lutego 2009 r. podpisaliście Państwo aneks nr 1 do obydwu ww. umów kredytowych, których przedmiotem było dopisanie Pana małżonki BB jako drugiego kredytobiorcy do ww. umów kredytowych.
15 sierpnia 2010 r. urodziła się Państwu druga córka - C.C. Pierwsza córka to D.D. urodzona 12 października 2000 r.
W okresie 2009 - 2014 uzyskiwaliście Państwo przychody z tytułu najmu jednego mieszkania.
W okresie 2015 - 2020 uzyskiwaliście Państwo przychody z najmu mieszkania prowadzonego w ramach działalności gospodarczej.
Od 2020 roku z uwagi na dorastające dzieci i ich potrzeby (starsza córka jako studentka i młodsza o 10 lat druga córka) oraz system pracy zdalnej świadczonej zarówno przez Pana jak również Pana żonę cele mieszkaniowe uległy zmianie i zajmujecie Państwo całą rodziną i korzystacie Państwo na bieżąco jednocześnie z dwóch lokali - należy przez to rozumieć, że mieszkacie Państwo w dwóch mieszkaniach jednocześnie i służą one zaspakajaniu Państwa potrzeb mieszkaniowych. Po pandemii nic się nie zmieniło i całą rodziną zajmujecie i wykorzystujecie Państwo obydwa mieszkania.
Jako osoby fizyczne nie korzystaliście Państwo dotychczas w żadnym zakresie z zaniechania poboru podatku od kwot umorzonych wierzytelności z tytułu kredytu mieszkaniowego.
Uzupełnienie i doprecyzowanie opisu zdarzenia przyszłego
W wyniku zawartej ugody dojść może do przewalutowania kredytu na złoty i jego umorzenia i/lub zwrotu nadpłaty.
Najprawdopodobniej przed umorzeniem części zobowiązania dojdzie do przewalutowania pozostałej do spłaty części kredytu wyrażonej w CHF na złoty polski po średnim kursie NBP z dnia podpisania ugody. Jeśli to ma znaczenie to na potrzeby interpretacji proszą Państwo założyć iż będzie to po bieżącym średnim kursie CHF/PLN, który w dniu 4 października 2024 r. wynosił 4,5934 zł za 1 CHF.
Przewalutowanie kredytu najprawdopodobniej zostanie przeprowadzone w ramach istniejącej umowy kredytowej w drodze jej zmiany na podstawie aneksu. Bank prawdopodobnie będzie stał na stanowisku utrzymania pierwotnej Umowy kredytowej w mocy z uwzględnieniem zmian, które wynikają z aneksu. Aneks zatem polegać będzie na przeliczeniu pozostałej kwoty do spłaty po średnim kursie NBP i zwolnieniu kredytobiorców z długu - umorzeniu pozostałego zadłużenia.
Opcjonalnie w drodze porozumienia może dojść do zwrotu części lub całości tzw. nadpłaty. Przez nadpłatę należy rozumieć nadwyżkę spłaconą przez kredytobiorców ponad kwotę nominalną kredytu wyrażoną w PLN w momencie podpisania umowy kredytowej.
Obydwa kredyty zostały zabezpieczone hipoteką na nieruchomościach, na które zostały zaciągnięte - czyli mieszkaniach nr 1 i 2 przy ulicy (...).
Bank, który udzielił kredytu to (...), czyli podmiot, którego działalność podlega nadzorowi państwowego organu nadzoru nad rynkiem finansowym i jest uprawniony do udzielania kredytów na podstawie odrębnych ustaw regulujących zasady funkcjonowania takich podmiotów
Zarówno Pan - A.A. jak i Pana małżonka - B.B. - odpowiadacie solidarnie za spłatę kredytu. Należy również nadmienić, iż macie Państwo wspólność majątkową.
Żadna ugoda nie została jeszcze podpisana.
Kwota umorzenia to prawdopodobnie będzie kwota pozostałego kapitału wyrażonego w CHF przeliczona na PLN po średnim kursie NBP wraz z ewentualnym zwrotem tzw. nadpłaty, o której była mowa w powyższym punkcie. W kwocie umorzenia nie będzie odsetek karnych
W obecnym stanie prawnym unieważnienie umów jak i odfrankowienie nie będzie miało skutków podatkowych. Alternatywnym i branym przez nas rozwiązaniem do ewentualnej ugody z bankiem w sytuacji kiedy ugoda na drugie mieszkanie będzie się wiązać z podatkiem jest pozew sądowy, w ramach którego będziecie Państwo wnosić o unieważnienie umowy kredytowej lub tzw. odfrankowienie. W tej sytuacji podatek od umorzenia hipotetycznego długo, który świetle wielu orzeczeń jest abuzywny sam wyczerpywałby znamiona abuzywności. Ugoda w powyższych warunkach przypomina sankcję kredytu darmowego, od której to (sankcji) nie są pobierane podatki.
Pytania
W związku z powyższym stanem faktycznym zwracacie się Państwo z pytaniami dotyczącymi tego:
1.Czy w świetle przedstawionych okoliczności przysługuje Państwu zaniechanie poboru podatku dochodowego od potencjalnej ugody z bankiem dotyczącej umorzenia reszty dwóch obydwu ww. kredytów hipotecznych zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Finansów z dnia 11 marca 2022r. w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od niektórych dochodów (przychodów) związanych z kredytem hipotecznym udzielonym na cele mieszkaniowe na podstawie Rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 11 marca 2022 r. poz. 592?
Jeżeli w ramach interpretacji nie znajdą się przesłanki na zastosowanie zaniechania poboru podatku dochodowego od potencjalnej ugody z bankiem dla obydwu kredytów hipotecznych stwierdzając, iż zgodnie z intencją Ustawodawcy jedna inwestycja mieszkaniowa, o której mowa w ww. rozporządzeniu dotyczy jednego mieszkania lub jednego domu to proszą Państwo o udzielenie odpowiedzi na pytanie:
2.Dlaczego Ustawodawca wprost nie odwołał się do jednego mieszkania lub domu jednorodzinnego, a użył pojęcia inwestycja mieszkaniowa, które de facto jest nowe w prawie podatkowym?
Państwa stanowisko w sprawie
W związku z powyższym stanem faktycznym uważacie Państwo, iż zaniechanie poboru podatku się Państwu należy.
Poniżej Państwa rozumienie powyższego Rozporządzenia:
Obydwa ww. kredyty zostały zaciągnięte na realizację jednej inwestycji mieszkaniowej - zgodnie z § 1 pkt 1.1a i § 1 pkt 5, który mówi, iż „przez jedną inwestycję mieszkaniową rozumie się inwestycję, której celem jest zaspokojenie potrzeb mieszkaniowych...”.
Państwa rodzinne potrzeby zostały zdefiniowane zakupem obu mieszkań (lokali mieszkalnych), gdyż już wówczas wiedzieliście Państwo, że tylko taka opcja zapewni Państwu realizację potrzeby dla planowanego powiększenia rodziny. Nie korzystaliście Państwo wcześniej z zaniechania poboru podatku od kwot umarzanych wierzytelności z tytułu kredytu mieszkaniowego zaciągniętego na realizację innej niż ww. określona inwestycja mieszkaniowa.
W § 1 pkt 5.2 jest doprecyzowana definicja inwestycji mieszkaniowej poprzez wskazanie, iż „przez inwestycję mieszkaniową, o której mowa w ust. 1 pkt 1 lit. a, rozumie się inwestycję, której celem jest zaspokojenie potrzeb mieszkaniowych więcej niż jednego gospodarstwa domowego, w przypadku gdy osoby fizyczne mające zajmować wspólnie jeden budynek mieszkalny, nie mniej niż jedna osoba fizyczna z każdego takiego gospodarstwa, są osobami zaliczonymi do I grupy podatkowej w rozumieniu art. 14 ust. 3 pkt 1 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (Dz. U. z 2021 r. poz. 1043).”
Natomiast w § 1 pkt 6 wprowadza swoją definicję gospodarstwa domowego mówiąca: „Przez jedno gospodarstwo domowe, o którym mowa w ust. 5, rozumie się gospodarstwo prowadzone przez osobę fizyczną zajmującą jeden lokal mieszkalny albo jeden budynek mieszkalny jednorodzinny, samodzielnie lub wspólnie z innymi osobami stale z nią zamieszkującymi i gospodarującymi”.
Wyżej wymienione rozporządzenie nie odnosi się do jednego kredytu hipotecznego tylko do „umorzonych osobie fizycznej wierzytelności z tytułu kredytu hipotecznego”. Podobne znaczenie jest w § 1 pkt 4. - „W przypadku gdy kredyt mieszkaniowy został zastąpiony kredytem refinansowym lub gdy na jego spłatę został zaciągnięty kredyt konsolidacyjny, zaniechanie, o którym mowa w ust. 1 pkt 1, obejmuje odpowiednio kwotę wierzytelności z tytułu kredytu refinansowego lub konsolidacyjnego.”
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku wspólnym jest nieprawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Reguły dotyczące opodatkowania
Zgodnie z treścią art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 226 ze zm.):
Opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.
Stosownie do art. 9 ust. 2 ww. ustawy:
Dochodem ze źródła przychodów, jeżeli przepisy art. 23o, art. 23u, art. 24-24b, art. 24c, art. 24e, art. 30ca, art. 30da oraz art. 30f nie stanowią inaczej, jest nadwyżka sumy przychodów z tego źródła nad kosztami ich uzyskania osiągnięta w roku podatkowym. Jeżeli koszty uzyskania przekraczają sumę przychodów, różnica jest stratą ze źródła przychodów.
Jak stanowi art. 11 ust. 1 cytowanej ustawy:
Przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9, 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, pkt 11, art. 19, art. 25b, art. 30ca, art. 30da i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.
Za przychody należy zatem uznać każdą formę przysporzenia majątkowego, zarówno formę pieniężną jak i niepieniężną, w tym nieodpłatne świadczenia otrzymane przez podatnika.
Dla celów podatkowych przyjmuje się, że nieodpłatne świadczenie obejmuje każde działanie lub zaniechanie na rzecz innej osoby oraz wszystkie zdarzenia prawne i zdarzenia gospodarcze w działalności podmiotów, których skutkiem jest przysporzenie majątku innej osoby, mające konkretny wymiar finansowy.
Źródła przychodów
W myśl art. 10 ust. 1 pkt 9 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Źródłami przychodów są inne źródła.
Stosownie do art. 20 ust. 1 ww. ustawy:
Za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, kwoty uzyskane z tytułu zwrotu z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego oraz wypłaty z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego, w tym także dokonane na rzecz osoby uprawnionej na wypadek śmierci oszczędzającego, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, świadczenia otrzymane z tytułu umowy o pomocy przy zbiorach, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i art. 17.
Użycie w powyższym przepisie sformułowania „w szczególności”, wskazuje, że definicja przychodów z innych źródeł ma charakter otwarty i nie ma przeszkód, aby do tej kategorii zaliczyć również przychody inne niż wymienione wprost w przepisie art. 20 ust. 1 ustawy. O przychodzie podatkowym z innych źródeł będziemy mówić w każdym przypadku, kiedy u podatnika wystąpią realne korzyści majątkowe.
Umorzenie wierzytelności
Instytucja kredytu uregulowana została przepisami ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Prawo bankowe (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2488).
Zgodnie z treścią art. 69 ust. 1 ww. ustawy,
Przez umowę kredytu bank zobowiązuje się oddać do dyspozycji kredytobiorcy na czas oznaczony w umowie kwotę środków pieniężnych z przeznaczeniem na ustalony cel, a kredytobiorca zobowiązuje się do korzystania z niej na warunkach określonych w umowie, zwrotu kwoty wykorzystanego kredytu wraz z odsetkami w oznaczonych terminach spłaty oraz zapłaty prowizji od udzielonego kredytu.
Podkreślić należy, że otrzymanie kredytu i jego spłata na warunkach przewidzianych w umowie kredytowej są obojętne podatkowo. Przychód po stronie kredytobiorcy pojawia się w przypadku, kiedy dochodzi do umorzenia kredytu, jego części lub odsetek. Wtedy bowiem kredytobiorca osiąga konkretne przysporzenie majątkowe (przychód w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych).
Wskazali Państwo, że w wyniku zawarcia ugody z bankiem dojdzie do umorzenia zadłużenia.
Tym samym, umorzoną Państwu kwotę wierzytelności z tytułu zaciągniętego kredytu należy zakwalifikować do przychodu z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9 w zw. z art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Zaniechanie poboru podatku
Jednakże zgodnie z § 1 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 11 marca 2022 r. w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od niektórych dochodów (przychodów) związanych z kredytem hipotecznym udzielonym na cele mieszkaniowe (Dz. U. z 2022 r. poz. 592) zmienionym Rozporządzeniem Ministra Finansów z dnia 20 grudnia 2022 r. (Dz. U. 2022 poz. 2743):
1.Zarządza się zaniechanie poboru podatku dochodowego od osób fizycznych od kwot:
1) umorzonych osobie fizycznej wierzytelności z tytułu kredytu mieszkaniowego, w przypadku gdy:
a)kredyt mieszkaniowy został zaciągnięty na realizację jednej inwestycji mieszkaniowej, a w przypadku więcej niż jednego kredytu mieszkaniowego - gdy kredyty mieszkaniowe zostały zaciągnięte na realizację wyłącznie jednej inwestycji mieszkaniowej, oraz
b)osoba fizyczna będąca stroną umowy kredytu mieszkaniowego nie korzystała z zaniechania poboru podatku od kwot umorzonych wierzytelności z tytułu kredytu mieszkaniowego zaciągniętego na realizację innej niż określona w lit. a inwestycji mieszkaniowej;
2) otrzymanych przez osobę fizyczną świadczeń z tytułu kredytu mieszkaniowego udzielonego w walucie obcej lub w złotych, lecz nominowanego lub indeksowanego do waluty obcej, w związku z powstaniem przychodu z tytułu zastosowania ujemnego oprocentowania.
2.Kwoty wierzytelności, o których mowa w ust. 1 pkt 1, obejmują:
1)kwoty kredytu mieszkaniowego (kapitału);
2)odsetki, w tym odsetki skapitalizowane, i prowizje;
3)opłaty, jeżeli ich poniesienie przez kredytobiorcę było niezbędne do zawarcia umowy kredytu mieszkaniowego, z wyjątkiem kosztów usług dodatkowych, w szczególności ubezpieczeń.
3.W przypadku gdy kredyt mieszkaniowy został zaciągnięty również na wydatki inne niż określone w art. 21 ust. 25 pkt 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2021 r. poz. 1128, z późn. zm.), zaniechanie, o którym mowa w ust. 1 pkt 1, obejmuje kwotę wierzytelności z tytułu kredytu mieszkaniowego w części, w jakiej kwota kredytu mieszkaniowego zaciągniętego na wydatki określone w art. 21 ust. 25 pkt 1 tej ustawy pozostaje do całkowitej kwoty zaciągniętego kredytu mieszkaniowego.
4.W przypadku gdy kredyt mieszkaniowy został zastąpiony kredytem refinansowym lub gdy na jego spłatę został zaciągnięty kredyt konsolidacyjny, zaniechanie, o którym mowa w ust. 1 pkt 1, obejmuje odpowiednio kwotę wierzytelności z tytułu kredytu refinansowego lub konsolidacyjnego w części odpowiadającej kwocie wierzytelności z tytułu kredytu mieszkaniowego
5.Przez jedną inwestycję mieszkaniową, o której mowa w ust. 1 pkt 1 lit. a, rozumie się inwestycję, której celem jest zaspokojenie potrzeb mieszkaniowych:
1)jednego gospodarstwa domowego albo
2)więcej niż jednego gospodarstwa domowego, w przypadku gdy osoby fizyczne mające zajmować wspólnie jeden budynek mieszkalny, nie mniej niż jedna osoba fizyczna z każdego takiego gospodarstwa, są osobami zaliczonymi do I grupy podatkowej w rozumieniu art. 14 ust. 3 pkt 1 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (Dz. U. z 2021 r. poz. 1043).
6.Przez jedno gospodarstwo domowe, o którym mowa w ust. 5, rozumie się gospodarstwo prowadzone przez osobę fizyczną zajmującą jeden lokal mieszkalny albo jeden budynek mieszkalny jednorodzinny, samodzielnie lub wspólnie z innymi osobami stale z nią zamieszkującymi i gospodarującymi.
7.W przypadku gdy stroną umowy kredytu mieszkaniowego na realizację jednej inwestycji mieszkaniowej, o której mowa w ust. 1 pkt 1 lit. a, są co najmniej dwie osoby fizyczne, zaniechanie poboru podatku, o którym mowa w ust. 1 pkt 1, ma zastosowanie wyłącznie do osób, o których mowa w ust. 1 pkt 1 lit. b.
Z kolei § 4 cytowanego rozporządzenia stanowi, że:
Zaniechanie, o którym mowa w § 1 i § 2, ma zastosowanie do dochodów (przychodów) uzyskanych od dnia 1 stycznia 2022 r. do dnia 31 grudnia 2024 r.
Natomiast w myśl § 3 komentowanego rozporządzenia:
Ilekroć w rozporządzeniu jest mowa o kredycie mieszkaniowym, należy przez to rozumieć kredyt, który został:
1)udzielony przed dniem 15 stycznia 2015 r. przez podmiot, którego działalność podlega nadzorowi państwowego organu nadzoru nad rynkiem finansowym, uprawniony do udzielania kredytów na podstawie odrębnych ustaw regulujących zasady funkcjonowania takich podmiotów, oraz
2)zabezpieczony w postaci hipoteki ustanowionej na nieruchomości lub udziale w nieruchomości lub prawie wieczystego użytkowania gruntu lub udziale w takim prawie, lub spółdzielczym własnościowym prawie do lokalu mieszkalnego lub udziale w takim prawie, lub prawie do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub udziale w takim prawie, oraz
3)zaciągnięty na wydatki, o których mowa w art. 21 ust. 25 pkt 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Zgodnie z treścią ww. art. 21 ust. 25 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Za wydatki poniesione na cele, o których mowa w ust. 1 pkt 131, uważa się wydatki poniesione na:
a)nabycie budynku mieszkalnego, jego części lub udziału w takim budynku, lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość lub udziału w takim lokalu, a także na nabycie gruntu lub udziału w gruncie albo prawa użytkowania wieczystego gruntu lub udziału w takim prawie, związanych z tym budynkiem lub lokalem,
b)nabycie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub udziału w takim prawie, prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub udziału w takim prawie,
c)nabycie gruntu pod budowę budynku mieszkalnego lub udziału w takim gruncie, prawa użytkowania wieczystego takiego gruntu lub udziału w takim prawie, w tym również z rozpoczętą budową budynku mieszkalnego, oraz nabycie innego gruntu lub udziału w gruncie, prawa użytkowania wieczystego gruntu lub udziału w takim prawie, jeżeli w okresie, o którym mowa w ust. 1 pkt 131, grunt ten zmieni przeznaczenie na grunt pod budowę budynku mieszkalnego,
d)budowę, rozbudowę, nadbudowę, przebudowę lub remont własnego budynku mieszkalnego, jego części lub własnego lokalu mieszkalnego,
e)rozbudowę, nadbudowę, przebudowę lub adaptację na cele mieszkalne własnego budynku niemieszkalnego, jego części, własnego lokalu niemieszkalnego lub własnego pomieszczenia niemieszkalnego
- położonych w państwie członkowskim Unii Europejskiej lub w innym państwie należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego albo w Konfederacji Szwajcarskiej.
Zatem zaniechanie poboru podatku do umorzonych osobom fizycznym kwot wierzytelności z tytułu kredytów znajdzie zastosowanie, jeżeli zostaną spełnione łącznie następujące przesłanki:
1.kredyt był zaciągnięty na realizację jednej inwestycji mieszkaniowej, a w przypadku więcej niż jednego kredytu mieszkaniowego – gdy kredyty mieszkaniowe zostały zaciągnięte na realizację wyłącznie jednej inwestycji mieszkaniowej;
2.kredyt był udzielony przed dniem 15 stycznia 2015 r. przez podmioty uprawnione do udzielania kredytów na podstawie odrębnych ustaw;
3.kredyt był zabezpieczony hipotecznie;
4.kredytobiorca nie korzystał wcześniej z umorzenia zobowiązania z tytułu innego kredytu na własne cele mieszkaniowe zabezpieczonego hipotecznie.
Państwa skutki podatkowe z tytułu umorzenia wierzytelności
Przedstawili Państwo informacje, z których wynika, że:
1.w dniu 30 lipca 2008 r. Pan A.A. podpisał umowę na kredyt hipoteczny waloryzowany kursem CHF na zakup mieszkania 2-pokojowego o pow. 57,8 m2 nr 1 przy ul. (...), a w dniu 26 sierpnia 2008 r. – umowę na kredyt na zakup mieszkania 2-pokojowego o pow. 59,4 m2 nr 2 przy ul. (...);
2.kredyty były udzielone przez podmiot uprawniony do udzielania kredytów na podstawie odrębnych ustaw;
3.kredyty zostały zabezpieczone hipotecznie;
4.nie korzystali Państwo dotychczas z zaniechania poboru podatku.
Powzięli Państwo wątpliwość, czy w świetle przedstawionych okoliczności przysługuje Państwu zaniechanie poboru podatku dochodowego od potencjalnej ugody z bankiem dotyczącej umorzenia reszty dwóch ww. kredytów hipotecznych zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Finansów z dnia 11 marca 2022 r. w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od niektórych dochodów (przychodów) związanych z kredytem hipotecznym udzielonym na cele mieszkaniowe na podstawie Rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 11 marca 2022 r.
Z § 1 ww. rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 11 marca 2022 r. w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od niektórych dochodów (przychodów) związanych z kredytem hipotecznym udzielonym na cele mieszkaniowe jasno wynika, że kredyt mieszkaniowy powinien zostać zaciągnięty na realizację jednej inwestycji mieszkaniowej, a w przypadku więcej niż jednego kredytu mieszkaniowego kredyty mieszkaniowe powinny zostać zaciągnięte na realizację wyłącznie jednej inwestycji mieszkaniowej.
Przy czym, przez jedną inwestycję mieszkaniową, rozumie się inwestycję, której celem jest zaspokojenie potrzeb mieszkaniowych: jednego gospodarstwa domowego albo więcej niż jednego gospodarstwa domowego, w przypadku gdy osoby fizyczne mające zajmować wspólnie jeden budynek mieszkalny, nie mniej niż jedna osoba fizyczna z każdego takiego gospodarstwa, są osobami zaliczonymi do I grupy podatkowej w rozumieniu art. 14 ust. 3 pkt 1 o podatku od spadków i darowizn.
Natomiast przez jedno gospodarstwo domowe rozumie się gospodarstwo prowadzone przez osobę fizyczną zajmującą jeden lokal mieszkalny albo jeden budynek mieszkalny jednorodzinny, samodzielnie lub wspólnie z innymi osobami stale z nią zamieszkującymi i gospodarującymi.
Zatem z ww. rozporządzenia wynika wprost, że aby kwota umorzona mogła skorzystać z zaniechania poboru podatku dochodowego od osób fizycznych na podstawie omawianego rozporządzenia – to kredyty hipoteczne powinny zostać zaciągnięte na jedną inwestycję mieszkaniową – tj. w przedmiotowej sprawie powinny dotyczyć jednego lokalu mieszkalnego.
Skoro kredyty zaciągnięte w lipcu oraz sierpniu 2008 r. dotyczyły dwóch różnych inwestycji mieszkaniowych – dwóch odrębnych lokali mieszkalnych - zaniechanie poboru podatku dochodowego od osób fizycznych na podstawie rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 11 marca 2022 r. w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od niektórych dochodów (przychodów) związanych z kredytem hipotecznym udzielonym na cele mieszkaniowe nie znajdzie zastosowania do przychodu związanego z umorzeniem wierzytelności z tytułu tego kredytu.
Fakt, że zaciągnęli Państwo kredyty na zakup dwóch odrębnych lokali mieszkalnych celem zaspokojenia Państwa potrzeb mieszkaniowych, nie oznacza, że spełnili Państwo warunki dotyczące jednej inwestycji, o której mowa w ww. rozporządzeniu.
Zatem umorzona kwota wierzytelności będzie stanowiła dla Państwa przychód podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.
W konsekwencji będą Państwo zobowiązani do zapłaty podatku dochodowego od osób fizycznych z tego tytułu.
Natomiast w odniesieniu do Państwa wątpliwości, dlaczego Ustawodawca wprost nie odwołał się do jednego mieszkania lub domu jednorodzinnego, a użył pojęcia inwestycja mieszkaniowa, wskazuję, że informacja, którą chcą Państwo uzyskać wykracza poza kompetencje i właściwości Organu. Postępowanie w sprawie wydawania interpretacji indywidualnych, z uwagi na przedmiot i charakter wydawanych w jego toku rozstrzygnięć, jest postępowaniem szczególnym, odrębnym, do którego nie mają bezpośredniego zastosowania inne (poza wskazanymi w ustawie) przepisy Ordynacji podatkowej.
Dlatego też interpretacja indywidualna ogranicza się wyłącznie do udzielenia informacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego w okolicznościach podanego przez Państwa zdarzenia przyszłego oraz w zakresie postawionego przez Państwa pytania, które wyznacza zakres Państwa żądania.
W tym miejscu należy wskazać jedynie, że w § 1 pkt 5 i 6 ww. rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 11 marca 2022 r. w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od niektórych dochodów (przychodów) związanych z kredytem hipotecznym udzielonym na cele mieszkaniowe zostało wyjaśnione co należy rozumieć przez „jedną inwestycję mieszkaniową” i „jedno gospodarstwo domowe” z powyższych wyjaśnień wynika, że kredyt powinien dotyczyć jednego lokalu mieszkalnego lub jednego budynku mieszkalnego jednorodzinnego.
Państwa stanowisko należało więc uznać za nieprawidłowe.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
- Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.
- Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1)z zastosowaniem art. 119a;
2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację przez Zainteresowanego, który jest stroną postępowania
Pan – A.A. (Zainteresowany będący stroną postępowania – art. 14r § 2 Ordynacji podatkowej) ma prawo wnieść skargę na tę interpretację indywidualną do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (...).
Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1634; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
- w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
- w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego.
Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 i art. 14r ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).