Obowiązki płatnika w związku z dobrowolnym umorzeniem udziałów bez wynagrodzenia. - Interpretacja - 0114-KDIP3-1.4011.650.2024.3.MS2

Shutterstock

Interpretacja indywidualna z dnia 23 października 2024 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0114-KDIP3-1.4011.650.2024.3.MS2

Temat interpretacji

Obowiązki płatnika w związku z dobrowolnym umorzeniem udziałów bez wynagrodzenia.

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest prawidłowe.

Zakres wniosku wspólnego o wydanie interpretacji indywidualnej

21 sierpnia 2024 r. wpłynął Państwa wniosek z 21 sierpnia 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy  obowiązków płatnika w związku z dobrowolnym umorzeniem udziałów bez wynagrodzenia.

Uzupełnili go Państwo pismem z 12 października 2024 r. (wpływ do organu 12 października 2024 r.).

Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

A. spółka z ograniczoną odpowiedzialnością (dalej jako: „Spółka”) prowadzi działalność gospodarczą w zakresie realizacji projektów budowlanych związanych ze wznoszeniem budynków (41.10.Z), robót budowlanych związanych ze wznoszeniem budynków mieszkalnych i niemieszkalnych (41.20.Z), rozbiórek i burzenia obiektów budowlanych (43.11.Z), przygotowania terenu pod budowę (43.12.Z), wykonywania pozostałych instalacji budowlanych (43.29.Z), pozostałych specjalistycznych robót budowlanych, gdzie indziej niesklasyfikowanych (43.99.Z), kupno i sprzedaż nieruchomości na własny rachunek (68.10.Z), wynajmu i zarządzania nieruchomościami własnymi lub dzierżawionymi (68.20.Z), pośrednictwo w obrocie nieruchomościami (68.31.Z) oraz zarządzania nieruchomościami wykonywanymi na zlecenie.

Aktualnie wspólnikami Spółki są:

1.B. sp. z o.o. - 50 udziałów o wartości (…) zł;

2.I. A. - 250 udziałów o wartości (…) zł;

3.B. B. A. - współuprawniony w 3/16 z 3225 udziałów o wartości (…) zł;

4.M. E. A. - współuprawniony w 3/16 z 3225 udziałów o wartości (…) zł;

5.B. A.- współuprawniona w 3/16 z 3225 udziałów o wartości (…) zł;

6.E. A.- współuprawniony w 3/16 z 3225 udziałów o wartości (…) zł;

7.S. A.- współuprawniona w 4/16 z 3225 udziałów o wartości (…) zł.

Wspólnik nr 3, 4, 5, 6 i 7 są podatnikami na gruncie ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (dalej jako „Ustawa o PIT”), posiadają turecką rezydencję podatkową oraz podlegają ograniczonemu obowiązkowi podatkowemu w Polsce.

Wnioskodawczyni planuje dobrowolne umorzenie całości udziałów Wspólników nr 3, 4, 5, 6 i 7, bez wynagrodzenia, za zgodą Wspólników. Zgoda w imieniu małoletnich Wspólników, tj. Wspólników nr 3, 4 i 5 zostanie wyrażona przez ich przedstawiciela ustawowego - matkę, która również pozostaje Wspólnikiem Wnioskodawczyni, tj. Wspólnik nr 7.

Przedmiotem niniejszego wniosku jest określenie w przedstawionym opisie zdarzenia przyszłego konsekwencji podatkowych ewentualnego dobrowolnego umorzenia wszystkich udziałów posiadanych przez Wspólników nr 3, 4, 5, 6 i 7 w Spółce bez wynagrodzenia, za zgodą wskazanych Wspólników.

Uzupełnienie i doprecyzowanie opisu zdarzenia przyszłego

Umorzenie udziałów Wspólników nr 3, 4, 5, 6 i 7 nastąpi w trybie określonym w art. 199 Kodeksu spółek handlowych (Dz.U. z 2024 r. poz. 14).

Pytania

1.Czy w przypadku dobrowolnego umorzenia całości udziałów posiadanych przez Wspólników nr 3,4,5,6 i 7 w Spółce bez wypłaty wynagrodzenia oraz bez uzyskania innego rodzaju przysporzenia majątkowego przez Wspólników 3,4,5,6 i 7, Spółka zobowiązana będzie, jako płatnik, do poboru podatku dochodowego od osób fizycznych od przychodów uzyskanych przez Wspólników zbywających udziały?

2.Czy w przypadku dobrowolnego umorzenia całości udziałów posiadanych przez Wspólnika nr 3,4,5,6 i 7 w Spółce, bez wypłaty wynagrodzenia oraz bez uzyskania innego rodzaju przysporzenia majątkowego przez Wspólników 3,4,5,6 i 7, Spółka będzie zobowiązana, jako płatnik, do poboru podatku dochodowego od osób prawnych od przychodów uzyskanych przez Wspólnika nr 1 pozostającego w Spółce?

3.Czy w przypadku dobrowolnego umorzenia całości udziałów posiadanych przez Wspólników nr 3,4,5,6 i 7 w Spółce bez wypłaty wynagrodzenia oraz bez uzyskania innego rodzaju przysporzenia majątkowego przez Wspólników nr 3,4,5,6 i 7, Spółka zobowiązana będzie, jako płatnik, do poboru podatku dochodowego od osób fizycznych od przychodów uzyskanych przez Wspólnika nr 2 pozostającego w Spółce?

Niniejsza interpretacja dotyczy rozstrzygnięcia w zakresie pytania nr 1 oraz pytania nr 3 (w części dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych), natomiast w zakresie pytania nr 2 dotyczącego ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych zostanie wydane odrębne rozstrzygnięcie.

Państwa stanowisko w sprawie sprawie

Ad. 1

Zdaniem Wnioskodawczyni w przypadku ewentualnego dobrowolnego umorzenia całości udziałów należących do Wspólników nr 3, 4, 5, 6 i 7 w Spółce bez wypłaty wynagrodzenia oraz bez uzyskania innego rodzaju przysporzenia majątkowego przez Wspólników nr 3, 4, 5, 6 i 7, Spółka nie będzie zobowiązana , jako płatnik, do poboru podatku dochodowego od osób fizycznych od przychodów uzyskanych przez wspólników zbywających udziały w Spółce.

Ad. 3

Zdaniem Wnioskodawczyni w przypadku ewentualnego dobrowolnego umorzenia całości udziałów należących do Wspólników nr 3, 4, 5, 6 i 7 w Spółce bez wypłaty wynagrodzenia oraz bez uzyskania innego rodzaju przysporzenia majątkowego przez Wspólników nr 3, 4, 5, 6 i 7, Spółka nie będzie zobowiązana, jako płatnik, do poboru podatku dochodowego od osób fizycznych od przychodów uzyskanych przez wspólnika nr 2 pozostającego w Spółce.

Uzasadnienie stanowiska Wnioskodawcy

Umorzenie udziałów w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością skutkuje ich prawnym unicestwieniem, które pociąga za sobą wygaśnięcie wszelkich praw o charakterze majątkowym oraz korporacyjnym, wynikających z posiadanych udziałów.

Zgodnie z brzmieniem art. 199 Ustawy Kodeks Spółek Handlowych (dalej jako k.s.h.)

§ 1 udział może być umorzony jedynie po wpisie spółki do rejestru i tylko w przypadku, gdy umowa spółki tak stanowi. Udział może być umorzony za zgodą wspólnika w drodze nabycia udziału przez spółkę (umorzenie dobrowolne) albo bez zgody wspólnika (umorzenie przymusowe). Przesłanki i tryb przymusowego umorzenia określa umowa spółki.

§ 2 umorzenie udziału wymaga uchwały zgromadzenia wspólników, która powinna określać w szczególności podstawę prawną umorzenia i wysokość wynagrodzenia przysługującego wspólnikowi za umorzony udział. Wynagrodzenie to, w przypadku umorzenia przymusowego, nie może być niższe od wartości przypadających na udział aktywów netto, wykazanych w sprawozdaniu finansowym za ostatni rok obrotowy, pomniejszony o kwotę przeznaczoną do podziału między wspólników. W przypadku umorzenia przymusowego uchwała powinna zawierać również uzasadnienie.

§ 3 Za zgodą wspólnika umorzenie udziału może nastąpić bez wynagrodzenia.

W przyszłym stanie faktycznym, umorzenie udziałów Wspólników nr 3, 4, 5, 6 i 7 ma nastąpić w trybie określonym w art. 199 § 3 k.s.h., tj. w postaci dobrowolnego umorzenia udziałów za zgodą wspólników. W celach porządkowych nadmienić również należy, że w niniejszym przyszłym stanie Faktycznym, zgoda ta zostanie wyrażona w imieniu Wspólników nr 3, 4 i 5 przez Wspólnika nr 7 jako ustawowego przedstawiciela małoletnich dzieci.

Podstawę umorzenia całości udziałów Wspólników nr 3, 4, 5, 6 i 7 stanowić będzie uchwała Zgromadzenia Wspólników Spółki o umorzeniu udziałów posiadanych przez Wspólników nr 3, 4, 5, 6 i 7, podjętą w oparciu o wyrażoną zgodę na umorzenie całości udziałów w Spółce bez wynagrodzenia.

W związku z powyższym spełnione zostaną wszystkie wymogi dotyczące nieodpłatnego umorzenia udziałów za zgodą dotychczasowych Wspólników, tj. Wspólnika nr 3, 4, 5, 6 i 7, tj.

a)umowa spółki umożliwia dokonanie umorzenia udziałów;

b)w związku z zamiarem umorzenia udziałów należących do Wspólników nr 3, 4, 5, 6 i 7 podjęta zostanie odpowiednia uchwała, która w swojej treści będzie zawierała informację, że z tytułu dobrowolnego umorzenia udziałów w Spółce nie jest im należne żadne wynagrodzenie;

c)Wspólnicy nr 3, 4, 5, 6 i 7 wyrażą zgodę na powyższą uchwałę i zagłosują za nią;

d)umorzenie będzie skutkowało obniżeniem kapitału zakładowego spółki, a spółka złoży odpowiedni wniosek do Rejestru Przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego o wpis i ujawnienie zmian.

Uzasadnienie stanowiska w przedmiocie pytania nr 1 i pytania nr 3

Zgodnie z brzmieniem art. 9 ust. 1, 1a i 2 Ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (dalej jako „Ustawa PIT”):

1. Opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52 i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku;

1a. Jeżeli podatnik uzyskuje dochody z więcej niż jednego źródła, przedmiotem opodatkowania w danym roku podatkowym, jest, z zastrzeżeniem art. 25e, art. 29-30cb, art. 30da-30dg, art. 30e-30g, art.30j-30p oraz art. 44 ust. 7e i 7f, suma dochodów z wszystkich źródeł przychodów.

2. Dochodem ze źródła przychodów, jeżeli przepisy art. 23o, art. 23u, art. 24-24b, art. 24c, art. 24e, art. 30ca, art. 30da oraz art. 30f nie stanowią inaczej, jest nadwyżka sumy przychodów z tego źródła nad kosztami ich uzyskania osiągnięta w roku podatkowym. Jeżeli koszty uzyskania przekraczają sumę przychodów, różnica jest stratą ze źródła przychodów.

Art. 10 ust. 1 pkt 7 Ustawa PIT wskazuje natomiast, że: źródłami przychodów są kapitały pieniężne i prawa majątkowe, w tym odpłatne zbycie praw majątkowych innych niż wymienione w pkt 8 lit. a-c

Reasumując, opodatkowanie podatkiem dochodowym od osób fizycznych wystąpi w stosunku do tych kategorii zdarzeń, które stanowią odpowiednio dochód albo przychód. Jeśli dane zdarzenie nie może zostać zakwalifikowane, w oparciu o Ustawę PIT, jako zdarzenie powodujące przychód lub dochód podatkowy, to to zdarzenie traktować należy jako neutralne podatkowo i nie będzie podlegało opodatkowania go podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Ustawa PIT nie wprowadza legalnej definicji przychodów, lecz w praktyce jako przychód traktuje się wszelkie przysporzenia majątkowe o charakterze trwałym, których rzeczywiste otrzymanie powoduje obowiązek jego rozliczenia.

Na kanwie niniejszego przyszłego stanu faktycznego w zakresie bezpłatnego umorzenia udziałów Wspólników, w pierwszej kolejności rozważyć należy, czy dobrowolne umorzenie wszystkich udziałów Wspólników nr 3, 4, 5, 6 i 7 bez wynagrodzenia wiąże się z powstaniem jakiegokolwiek przychodu po stronie podmiotów zbywających udziały w celu umorzenia.

Zgodnie z brzmieniem art. 17 ust. 1 pkt 4 Ustawy PIT za przychodu z kapitałów pieniężnych uważa się: dywidendy i inne przychody z tytułu udziału w zyskach osób prawnych faktycznie uzyskanych z tego udziału, w tym również:

a)dywidendy z akcji złożonych przez członków pracowniczych funduszy emerytalnych na rachunkach ilościowych;

b)oprocentowanie udziałów członkowskich z nadwyżki bilansowej (dochodu ogólnego) w spółdzielniach;

c)podział majątku likwidowanej osoby prawnej lub spółki;

d)wartość dokonanych na rzecz wspólników spółek, nieodpłatnych lub częściowo odpłatnych świadczeń, określoną według zasad wynikających z art. 11 ust. 2-2b.

Stosownie do treści art. 17 ust. 1 pkt 6 lit a Ustawy PIT, za przychody z kapitałów pieniężnych uważa się przychody z odpłatnego zbycia udziałów (akcji), udziałów w spółdzielni oraz papierów wartościowych.

Stosownie do art. 17 ust. 1ab pkt 1 Ustawy PIT, przychód z odpłatnego zbycia udziałów powstaje w momencie przeniesienia ich własności na nabywcę.

Na mocy art. 17 ust. 2 Ustawy PIT, przy ustalaniu wartości ww. przychodów stosuje się odpowiednio przepisy art. 19.

Z kolei, zgodnie z art. 19 w zw. z art. 17 ust. 2 Ustawy PIT przychodem z odpłatnego zbycia udziałów jest ich wartość wyrażona w cenie określonej w umowie, pomniejszona o koszty odpłatnego zbycia. Jeżeli jednak cena, bez uzasadnionej przyczyny, znacznie odbiega od wartości rynkowej tych rzeczy lub praw, przychód ten określa organ podatkowy w wysokości rynkowej. Przepis art. 14 ust. 1 zdanie drugie stosuje się odpowiednio.

Jak wynika z powyższego, przepis art. 19 ust. 1 Ustawy PIT zd. 1 w zw. z art. 17 ust. 2 Ustawy PIT, określa zasady rozpoznawania przychodów ze zbycia udziałów przez podatników. I tak określenie przychodu z odpłatnego zbycia udziałów wymaga uwzględnienia dwóch elementów:

1.wartości tych udziałów określonej przez strony umowy cena zbycia;

2.kosztów odpłatnego zbycia udziałów, tj. kosztów koniecznych dla przeprowadzenia czynności odpłatnego zbycia, kosztów bezpośrednio związanych z transakcją odpłatnego zbycia, niezbędnych dla dojścia tej transakcji do skutku.

Biorąc pod uwagę powyższe, należy przede wszystkim wskazać, że w niniejszym przyszłym stanie faktycznym nie będzie miał zastosowanie art. 19 w zw. z art. 17 ust. 2 Ustawy PIT, ponieważ nie zostanie określona cena udziałów, a zatem nie wystąpi kategoria przychodu z odpłatnego zbycia udziałów.

Zgodnie z art. 24 ust. 5 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (dalej: „u.p.d.o.f.”) dochodem (przychodem) z udziału w zyskach osób prawnych jest dochód (przychód) faktycznie uzyskany z tego udziału, w tym także dochód z umorzenia udziałów (akcji).

Przepisy ustawy nie definiują wprost pojęcia „dochodu faktycznie uzyskanego”. W konsekwencji, w celu dokonanie jego wykładni, konieczne jest jej przeprowadzenie zgodnie z ogólnymi regułami języka polskiego. Zgodnie z definicjami zawartymi w słowniku języka polskiego dochód faktycznie uzyskany należy rozumieć jako dochód realny, rzeczywisty. W analizowanej sytuacji, w odniesieniu do wspólnika pozostającego w Spółce taki dochód nie wystąpi.

Sytuacja na gruncie podatkowym wspólnika pozostającego w Spółce zmienia się o tyle, że uzyska on potencjalną możliwość osiągnięcia w przyszłości dochodu. Ewentualny dochód wystąpi dopiero w przypadku zbycia tych udziałów na rzecz osoby trzeciej. Dochód wystąpi, jeżeli w następstwie takich zdarzeń wspólnik osiągnie przychód, przewyższający koszt jego uzyskania

Wobec braku wyraźnych zapisów art. 24 ust. 5 u.p.d.o.f., a także specjalnych regulacji odnoszących się do poboru podatku od dochodu z tego rodzaju przysporzenia, nie można tego przysporzenia, powstałego w związku ze skupem przez spółkę z o.o. jej własnych udziałów w celu umorzenia, u udziałowców pozostających w spółce uznać za dochód z tytułu udziału w zyskach osób prawnych podlegających opodatkowaniu.

W odniesieniu do wspólnika zbywającego udziały wskazać należy, że stosownie do art. 24 ust. 5d u.p.d.o.f., dochodem z umorzenia udziałów lub akcji w spółkach mających osobowość prawną jest nadwyżka przychodu otrzymanego w związku z umorzeniem nad kosztami uzyskania przychodu.

Dochód taki, zgodnie z postanowieniami przepisu art. 30a ust. 1 pkt 4 tej ustawy, podlega opodatkowaniu 19% zryczałtowanym podatkiem dochodowym.

W przypadku umorzenia udziałów w spółce z o.o. bez wynagrodzenia, nie będzie miało miejsce faktyczne uzyskanie/otrzymanie przychodu przez wspólnika zbywającego udziały, a tym samym nie wystąpi w stosunku do niego obowiązek podatkowy w podatku dochodowym od osób fizycznych.

Z uwagi na fakt, że planowana czynność dobrowolnego umorzenia udziałów należących do osoby fizycznej, bez wynagrodzenia, nie spowoduje powstania dochodu do opodatkowania ani po stronie wspólnika zbywającego udziały celem umorzenia ani po stronie wspólnika pozostającego w Spółce, Wnioskodawca jako płatnik nie będzie zobowiązany do pobrania podatku dochodowego od osób fizycznych.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zasady umarzania udziałów w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością uregulowane zostały w art. 199 ustawy z dnia 15 września 2000 r. Kodeks spółek handlowych (t. j. Dz.U. z 2024 r. poz. 18 ze zm., dalej: „Ksh”).

Zgodnie z art. 199 § 1 tej ustawy:

udział może być umorzony jedynie po wpisie spółki do rejestru i tylko w przypadku, gdy umowa spółki tak stanowi. Udział może być umorzony za zgodą wspólnika w drodze nabycia udziału przez spółkę (umorzenie dobrowolne) albo bez zgody wspólnika (umorzenie przymusowe). Przesłanki i tryb przymusowego umorzenia określa umowa spółki.

Jak wynika z powyższego przepisu, spółka umarzająca udziały nabywa udziały celem ich umorzenia, tzn. ich prawnego unicestwienia. Prawne unicestwienie udziałów polega na wygaśnięciu wszelkich praw, zarówno o charakterze majątkowym, jak i korporacyjnym wynikających z umarzanych udziałów.

Stosownie do art. 199 § 2 ww. ustawy:

umorzenie udziału wymaga uchwały zgromadzenia wspólników, która powinna określać w szczególności podstawę prawną umorzenia i wysokość wynagrodzenia przysługującego wspólnikowi za umorzony udział. Wynagrodzenie to, w przypadku umorzenia przymusowego, nie może być niższe od wartości przypadających na udział aktywów netto, wykazanych w sprawozdaniu finansowym za ostatni rok obrotowy, pomniejszonych o kwotę przeznaczoną do podziału między wspólników. W przypadku umorzenia przymusowego uchwała powinna zawierać również uzasadnienie.

W myśl art. 199 § 3 cyt. ustawy:

za zgodą wspólnika umorzenie udziału może nastąpić bez wynagrodzenia.

Zgodnie z Kodeksem spółek handlowych wyróżnić zatem można trzy sposoby umarzania udziałów:

1. umorzenie dobrowolne – w którym wspólnik musi wyrazić zgodę na umorzenie posiadanych przez niego udziałów; dochodzi do niego w drodze wykupu przez spółkę udziałów i ich umorzenia;

2. umorzenie przymusowe – niezależne od zgody wspólnika, zgodnie z przesłankami określonymi w umowie spółki, które umożliwiają podjęcie stosownej uchwały o umorzeniu;

3. umorzenie automatyczne (warunkowe) – w konstrukcji podobne do umorzenia przymusowego; dochodzi do skutku w razie ziszczenia się określonych w umowie spółki zdarzeń, z tym, że nie jest wymagana uchwała o umorzeniu.

Biorąc powyższe po uwagę wskazać należy, że umarzanie udziałów, co do zasady odbywa się za wynagrodzeniem. Jednak w ramach umorzenia dobrowolnego dopuszcza się także umorzenie nieodpłatne. W takiej sytuacji dochodzi najpierw do zbycia tych udziałów przez udziałowca i nabycie ich przez spółkę, a dopiero w drugiej kolejności do ich umorzenia przez spółkę w przyszłości. Zatem, w przypadku umorzenia dobrowolnego dochodzi do nabycia udziałów przez spółkę i odrębnie ich umorzenia – w dwóch etapach działań. Chodzi więc o rodzaj transakcji, czynność prawną, która jest podstawą umorzenia dobrowolnego.

Wobec powyższego podkreślić należy, że z dobrowolnym umorzeniem udziałów mamy do czynienia wówczas, gdy wspólnik/wspólnicy spółki wyrażą zgodę na umorzenie jego/ich udziałów, a ponadto spółka ta nabędzie od wspólnika/wspólników jego/ich udziały.

Z przedstawionego opisu zdarzenia przyszłego wynika, że planują Państwo dobrowolne umorzenie całości udziałów Wspólników nr 3, 4, 5, 6 i 7 posiadanych w Spółce bez wynagrodzenia, za zgodą pozostałych Wspólników. Umorzenie udziałów ww. Wspólników nastąpi w trybie określonym w art. 199 Kodeksu spółek handlowych (Dz.U. z 2024 r. poz. 14).

Państwa wątpliwości dotyczą obowiązków płatnika do poboru podatku dochodowego od osób fizycznych od przychodów uzyskanych przez Wspólników zbywających udziały oraz przez Wspólnika nr 2 pozostającego w Spółce.

Zgodnie z art. 8 ustawy 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383):

Płatnikiem jest osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej, obowiązana na podstawie przepisów prawa podatkowego do obliczenia i pobrania od podatnika podatku i wpłacenia go we właściwym terminie organowi podatkowemu.

Z uwagi na powyższe na płatniku ciążą trzy podstawowe obowiązki, tj.:

  • obliczenie,
  • pobranie,
  • wpłacenie

– podatku, zaliczki.

Przechodząc na grunt przepisów ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2647 ze zm.), na wstępie należy wskazać, że zgodnie z art. 9 ust. 1 ww. ustawy:

Opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Katalog źródeł przychodów podlegających opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych zawiera art. 10 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W myśl art. 10 ust. 1 pkt 7 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Źródłem przychodów są kapitały pieniężne i prawa majątkowe, w tym odpłatne zbycie praw majątkowych innych niż wymienione w pkt 8 lit. a-c.

W myśl natomiast art. 11 ust. 1 ww. ustawy:

Przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9, 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, pkt 11, art. 19, art. 25b, art. 30ca, art. 30da i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Za przychody z kapitałów pieniężnych uważa się dywidendy i inne przychody z tytułu udziału w zyskach osób prawnych faktycznie uzyskane z tego udziału, w tym również:

a) dywidendy z akcji złożonych przez członków pracowniczych funduszy emerytalnych na rachunkach ilościowych,

b) oprocentowanie udziałów członkowskich z nadwyżki bilansowej (dochodu ogólnego) w spółdzielniach,

c) podział majątku likwidowanej osoby prawnej lub spółki,

d) wartość dokonanych na rzecz wspólników spółek, nieodpłatnych lub częściowo odpłatnych świadczeń, określoną według zasad wynikających z art. 11 ust. 2-2b.

Z kolei zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Za przychody z kapitałów pieniężnych uważa się przychody z:

a) odpłatnego zbycia udziałów (akcji), udziałów w spółdzielni oraz papierów wartościowych,

b) realizacji praw wynikających z papierów wartościowych, o których mowa w art. 3 pkt 1 lit. b ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi.

Przytoczony wyżej przepis art. 17 ust. 1 pkt 6 lit. a ww. ustawy obejmuje swą dyspozycją wyłącznie zbycie o charakterze odpłatnym. Ponadto z przepisu tego wynika, że uznanie, iż w danej sytuacji powstaje przychód ze zbycia udziałów wymaga stwierdzenia, że jest to przychód. W sytuacji zaś, gdy umorzenie udziałów przeprowadzane jest bez wynagrodzenia, przychód nie powstaje. Innymi słowy podatnik, którego udziały umarzane są w trybie, który nie przewiduje wypłaty wynagrodzenia, nie ma tytułu prawnego do uzyskania wypłaty wynagrodzenia. Tym samym stwierdzić należy, że nie dochodzi wówczas do powstania przychodu.

Stosownie do art. 24 ust. 5 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Dochodem (przychodem) z udziału w zyskach osób prawnych jest dochód (przychód) faktycznie uzyskany z tego udziału, w tym także przychód z umorzenia udziałów (akcji) lub ze zmniejszenia ich wartości.

Wykładnia literalna tego przepisu prowadzi do wniosku, że przychodem z udziału w zyskach osób prawnych jest m.in. przychód z umorzenia udziałów lub akcji udziałowca lub akcjonariusza, którego udziały lub akcje zostały umorzone. Podkreślić trzeba jednak, że fakt umorzenia przez jednego ze wspólników udziałów w spółce z o.o. nie jest tożsamy z dokonaniem umorzenia przez pozostałych udziałowców, którzy takiego umorzenia nie dokonują.

Żadna z sytuacji wymienionych w art. 24 ust. 5 pkt 1-11 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie jest związana z umorzeniem udziałów innych wspólników, bowiem w pkt 1 określono, że dochodem jest kwota otrzymana przez daną osobę w związku z umorzeniem jej udziałów (akcji).

Dodatkowo zauważyć należy, że wyżej wymieniona ustawa podatkowa nie zawiera żadnych innych regulacji, które pozwalałyby na uznanie, że w związku ze zbyciem udziałów (celem umorzenia) przez jednego z udziałowców, po stronie pozostałych udziałowców (których udziały nie są zbywane i umarzane) powstaje przychód podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym.

Mając na uwadze przedstawiony we wniosku opis zdarzenia przyszłego oraz przytoczone regulacje prawne, stwierdzić należy, że w związku z planowanym dobrowolnym umorzeniem udziałów posiadanych przez Wspólników nr 3, 4, 5, 6 i 7 – osoby fizycznej bez wynagrodzenia, po stronie Wspólników zbywających te udziały, jak i po stronie Wspólnika nr 2 pozostającego w Spółce nie powstanie przychód podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, gdyż nie wystąpi realne przysporzenie majątkowe.

W konsekwencji, w związku z nieodpłatnym umorzeniem udziałów, o którym mowa we wniosku, Spółka nie będzie zobowiązana, jako płatnik, do poboru podatku dochodowego od osób fizycznych zarówno w odniesieniu do wspólnika zbywającego udziały, jak również wspólnika pozostającego w Spółce.

Państwa stanowisko jest zatem prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, który Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

  • Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy  z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2838 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.
  • Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

  • Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…).

Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935; dalej jako „PPSA”).  

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

  • w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
  • w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).