Opodatkowanie sprzedaży spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego. - Interpretacja - 0112-KDSL1-1.4011.492.2024.2.MJ

Shutterstock

Interpretacja indywidualna z dnia 28 października 2024 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0112-KDSL1-1.4011.492.2024.2.MJ

Temat interpretacji

Opodatkowanie sprzedaży spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego.

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowna Pani,

stwierdzam, że Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

20 września 2024 r. wpłynął Pani wniosek z 18 września 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku dochodowego od osób fizycznych. Uzupełniła go Pani – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 11 października 2024 r. (wpływ 18 października 2024 r.). Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

Dnia 23.04.2001 r. Pani rodzice W. i A. L. na podstawie przydziału własnościowego ze spółdzielni mieszkaniowej nabyli mieszkanie spółdzielczo-własnościowe przy ul. (…).

Pani tata W. L. zmarł 04.02.2020 roku.

Pani mama A. L. zmarła 26.06.2022 roku.

Na podstawie aktu poświadczenia dziedziczenia z dnia 14.07.2022 roku spadek przeszedł częściowo do ½ części spadku na Pani zmarłą mamę oraz na Panią.

Drugi akt poświadczenia dziedziczenia sporządzony tego samego dnia poświadcza, że odziedziczyła Pani spadek w całości również po mamie.

12 marca 2024 roku zbyła Pani odziedziczone spółdzielczo-własnościowe prawo do lokalu w spółdzielni mieszkaniowej.

W piśmie z 11 października 2024 r., stanowiącym uzupełnienie wniosku – w odpowiedzi na zawarte w wezwaniu pytania – doprecyzowała Pani opis sprawy w następujący sposób:

Od 2003 roku Pani stałym miejscem zamieszkania jest Irlandia. Tam też ma Pani obowiązek podatkowy. Nie ma Pani żadnych powiązań z polskim systemem podatkowym od 2003 r. Do Polski przylatuje Pani 1-2 razy w roku żeby odwiedzić rodzinę.

W momencie nabycia mieszkania spółdzielczo-własnościowego 23 kwietnia 2001 r. obowiązywała w  małżeństwie Pani rodziców wspólność majątkowa. Pani Rodzice byli małżeństwem ponad 50 lat. Nigdy nie robili niczego osobno. Wszystkie sprawy finansowe były wspólnie planowane i rozwiązywane.

Pytanie

Czy Wnioskodawczyni musi zapłacić podatek od części, którą odziedziczyła po mamie A. L. ponieważ pomiędzy śmiercią taty i mamy nie minęło 5 lat kalendarzowych?

Pani stanowisko w sprawie

W związku z obowiązującymi przepisami prawa dziedziczymy okres posiadania własności przez osobę zmarłą.  W związku z tym, że rodzice posiadali wspólność majątkową małżeńską, datą nabycia spółdzielczo-własnościowego prawa do lokalu uznaje Pani otrzymanie do niego przydziału w spółdzielni przez obojga rodziców czyli 23.04.2001 rok. W związku z tym okres odpłatnego zbycia obciążanego podatkiem minął i nie powinna Pani od niego płacić podatku. Okres 5 lat kalendarzowych zgodnie z ustawą minął 01.01.2007 roku. Kiedy to rodzice posiadali i dzierżyli do niego prawo. Zamieszkuje Pani na stałe za granicą od 2003 roku, tam też przebywała w marcu 2024 roku.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 226 ze zm.):

Osoby fizyczne, jeżeli mają miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, podlegają obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów (przychodów) bez względu na miejsce położenia źródeł przychodów (nieograniczony obowiązek podatkowy).

Na podstawie art. 3 ust. 1a ww. ustawy:

Za osobę mającą miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej uważa się osobę fizyczną, która:

1)    posiada na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej centrum interesów osobistych lub gospodarczych (ośrodek interesów życiowych) lub

2)    przebywa na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej dłużej niż 183 dni w roku podatkowym.

Natomiast art. 3 ust. 2a cytowanej ustawy stanowi, że:

Osoby fizyczne, jeżeli nie mają na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej miejsca zamieszkania, podlegają obowiązkowi podatkowemu tylko od dochodów (przychodów) osiąganych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej (ograniczony obowiązek podatkowy).

W myśl art. 3 ust. 2b pkt 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Za dochody (przychody) osiągane na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przez podatników, o których mowa w ust. 2a, uważa się w szczególności dochody (przychody) z położonej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej nieruchomości lub praw do takiej nieruchomości, w tym ze zbycia jej w całości albo w części lub zbycia jakichkolwiek praw do takiej nieruchomości.

Z przedstawionych we wniosku informacji wynika, że 12 marca 2024 r. zbyła Pani spółdzielczo-własnościowe prawo do lokalu w spółdzielni mieszkaniowej (…) a Pani stałym miejscem zamieszkania od 2003 r. jest Irlandia. Tam też ma Pani obowiązek podatkowy.

W tym miejscu należy wskazać, że na podstawie art. 4a omawianej ustawy:

Przepisy art. 3 ust. 1, 1a, 2a i 2b stosuje się z uwzględnieniem umów w sprawie unikania podwójnego opodatkowania, których stroną jest Rzeczpospolita Polska.

Zatem zastosowanie mają przepisy Umowy między Rządem Rzeczypospolitej Polskiej a Rządem Irlandii w sprawie unikania podwójnego opodatkowania i zapobiegania uchylaniu się od opodatkowania w zakresie podatków od dochodu, sporządzonej w Madrycie dnia 13 listopada 1995 r. (Dz. U. z 1996 r. Nr 29 poz. 129), zmodyfikowanej przez Konwencję wielostronną implementującą środki traktatowego prawa podatkowego mające na celu zapobieganie erozji podstawy opodatkowania i przenoszeniu zysku, podpisanej przez Polskę i Irlandię w dniu 7 czerwca 2017 r. („Konwencja MLI”).

Zgodnie z art. 6 ust. 1 ww. Umowy.

Dochód osiągany przez osobę mającą miejsce zamieszkania lub siedzibę w Umawiającym się Państwie z majątku nieruchomego (w tym dochód z gospodarstwa rolnego i leśnego), położonego w drugim Umawiającym się Państwie, może być opodatkowany w tym drugim Państwie.

Zgodnie z art. 6 ust. 2 ww. Umowy:

Określenie „majątek nieruchomy” posiada takie znaczenie, jakie przyjmuje się według prawa Umawiającego się Państwa, w którym majątek ten jest położony. Określenie to obejmuje w każdym przypadku mienie przynależne do majątku nieruchomego, żywy i martwy inwentarz gospodarstw rolnych i leśnych, prawa, do których zastosowanie mają przepisy prawa powszechnego dotyczące własności ziemi, prawa użytkowania majątku nieruchomego, jak również prawa do zmiennych lub stałych świadczeń z tytułu eksploatacji lub prawa do eksploatacji pokładów mineralnych, źródeł i innych zasobów naturalnych; statki morskie, statki powietrzne i pojazdy transportu drogowego nie stanowią majątku nieruchomego.

W świetle art. 13 ust. 1 ww. Umowy:

Zyski osiągane przez osobę mającą miejsce zamieszkania lub siedzibę w Umawiającym się Państwie z przeniesienia tytułu własności majątku nieruchomego, o którym mowa w artykule 6, a położonego w drugim Umawiającym się Państwie, mogą być opodatkowane w tym drugim Państwie.

Użycie w ww. umowie sformułowania „mogą być opodatkowane” oznacza, że dochód z majątku nieruchomego jest opodatkowany w Polsce, o ile polskie ustawy podatkowe przewidują ich opodatkowanie.

Wobec tego należy stwierdzić, że w świetle powołanych wyżej przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz umowy w sprawie unikania podwójnego opodatkowania i zapobiegania uchylaniu się od opodatkowania w zakresie podatków od dochodu, przychody ze sprzedaży nieruchomości położonej w Polsce przez osobę zamieszkałą w (…) podlegają opodatkowaniu w Polsce, według zasad wynikających z ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zgodnie z przepisem art. 9 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

W myśl art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c ww. ustawy:

Źródłem przychodów jest odpłatne zbycie, z zastrzeżeniem ust. 2:

a.nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości,

b.spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub użytkowego oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej,

c.prawa wieczystego użytkowania gruntów

– jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w lit. a-c – przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie.

Powyższy przepis formułuje generalną zasadę, że odpłatne zbycie nieruchomości, jej części, udziału w nieruchomości lub prawa przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie, rodzi obowiązek zapłaty podatku dochodowego. Tym samym, jeżeli odpłatne zbycie nieruchomości, jej części, udziału w nieruchomości lub prawa nastąpiło po upływie pięciu lat licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie, nie jest źródłem przychodu w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a kwota uzyskana ze zbycia nieruchomości, jej części, udziału w nieruchomości lub prawa w ogóle nie podlega opodatkowaniu.

Jednocześnie, zgodnie z art. 10 ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

W przypadku odpłatnego zbycia, nabytych w drodze spadku, nieruchomości lub praw majątkowych, określonych w ust. 1 pkt 8 lit. a-c, okres, o którym mowa w tym przepisie, liczy się od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie tej nieruchomości lub nabycie prawa majątkowego przez spadkodawcę.

Z art. 10 ust. 6 omawianej ustawy wynika, że:

W przypadku odpłatnego zbycia po ustaniu wspólności majątkowej małżeńskiej, nabytych do majątku wspólnego małżonków lub wybudowanych w trakcie trwania wspólności majątkowej małżeńskiej nieruchomości lub nabytych do majątku wspólnego małżonków praw majątkowych, określonych w ust. 1 pkt 8 lit. a-c, okres, o którym mowa w tym przepisie, liczy się od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło ich nabycie do majątku wspólnego małżonków lub ich wybudowanie w trakcie trwania wspólności majątkowej małżeńskiej.

Wobec powyższego w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości, o której mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy, nabytej w drodze spadku istotne znaczenie ma ustalenie daty nabycia tej nieruchomości przez spadkodawcę.

Z przedstawionych we wniosku okoliczności sprawy wynika, że Pani rodzice nabyli 23 kwietnia 2001 r. na podstawie przydziału własnościowego ze spółdzielni mieszkaniowej mieszkanie spółdzielczo-własnościowe (…). Pani tata zmarł 4 lutego 2020 r. a  Pani mama zmarła 26 czerwca 2022 roku. Na podstawie aktu poświadczenia dziedziczenia z dnia 14 lipca 2022 roku spadek przeszedł częściowo do ½ części spadku na Pani zmarłą mamę oraz na Panią. Drugi akt poświadczenia dziedziczenia sporządzony tego samego dnia poświadcza, że odziedziczyła Pani spadek w całości również po mamie. 12 marca 2024 roku zbyła Pani odziedziczone spółdzielczo-własnościowe prawo do lokalu w spółdzielni mieszkaniowej. Od 2003 roku Pani stałym miejscem zamieszkania jest Irlandia. Tam też ma Pani obowiązek podatkowy. Nie ma Pani żadnych powiązań z polskim systemem podatkowym od 2003 r. W momencie nabycia mieszkania spółdzielczo-własnościowego 23 kwietnia 2001 r. obowiązywała w  małżeństwie Pani rodziców wspólność majątkowa.

Pani wątpliwości budzi kwestia, czy musi zapłacić podatek z tytułu sprzedaży mieszkania spółdzielczo-własnościowego od części, którą odziedziczyła po mamie.

Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych nie definiuje, co należy rozumieć pod pojęciem nabycia w drodze spadku, dlatego w tym wypadku należy posiłkować się normami prawa cywilnego.

Zgodnie z art. 922 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1061 ze zm.):

Prawa i obowiązki majątkowe zmarłego przechodzą z chwilą jego śmierci na jedną lub kilka osób stosownie do przepisów księgi niniejszej.

Na podstawie art. 924 i art. 925 przywołanej ustawy, spadek otwiera się z chwilą śmierci spadkodawcy, natomiast spadkobierca nabywa spadek z chwilą otwarcia spadku.

Spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego, będące przedmiotem sprzedaży wchodziło w skład masy spadkowej po Pani rodzicach i zostało przez nich nabyte 23 kwietnia 2001 r. do majątku objętego wspólnością ustawową małżeńską na zasadach wspólności małżeńskiej.

Zatem należy odnieść się do kwestii stosunków majątkowych pomiędzy małżonkami, które  zostały uregulowane w ustawie z 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2809 ze zm.).

Przepis art. 31 § 1 tej ustawy stanowi, że:

Z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa (wspólność ustawowa) obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich (majątek wspólny). Przedmioty majątkowe nieobjęte wspólnością ustawową należą do majątku osobistego każdego z małżonków.

Ustrój wspólności ustawowej obejmujący dorobek obojga małżonków, ustawodawca ukształtował jako wspólność łączną, bezudziałową.

Z kolei jak stanowi art. 35 ww. Kodeksu:

W czasie trwania wspólności ustawowej żaden z małżonków nie może żądać podziału majątku wspólnego. Nie może również rozporządzać ani zobowiązywać się do rozporządzania udziałem, który w razie ustania wspólności przypadnie mu w majątku wspólnym lub w poszczególnych przedmiotach należących do tego majątku.

Wspólność małżeńska jest szczególnym rodzajem współwłasności – tzw. „współwłasność łączna”. Jest to wspólność bezudziałowa, a w czasie jej trwania małżonkowie nie mogą rozporządzać swoimi prawami do majątku wspólnego jako całości. Wspólność ta jest wspólnością masy majątkowej i obejmuje cały zbiór praw majątkowych, takich jak własność i inne prawa rzeczowe czy wierzytelności. Współwłasność łączna, w tym wypadku wspólność majątkowa, różni się od ułamkowej tym, że nie można w niej określić ilości udziałów każdego współwłaściciela.

Zważywszy na tak ukształtowaną sytuację prawną małżonków, objętych wspólnością ustawową, definitywne nabycie w czasie jej trwania nieruchomości do majątku wspólnego oznacza nabycie przez każdego z małżonków tego prawa w całości, a nie w określonym ułamkowo udziale. W konsekwencji, małżonek w momencie śmierci drugiego z nich nie mógł ponownie nabyć udziału w tej nieruchomości.

Skoro nabycie przez Panią spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego nastąpiło w drodze spadku po zmarłych rodzicach (spadkodawcach), do określenia skutków podatkowych sprzedaży tego prawa zastosowanie ma art. 10 ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Wobec powyższego, istotne znaczenie ma data nabycia prawa do tego mieszkania przez spadkodawców, czyli Pani rodziców.

W konsekwencji, pięcioletni termin przewidziany w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w myśl art. 10 ust. 5 tej ustawy, należy liczyć od końca roku, w którym nastąpiło nabycie tego spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego przez Pani rodziców do majątku objętego wspólnością ustawową małżeńską, tj. 23 kwietnia 2001 r.

Zatem sprzedaż spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego, także w części odziedziczonej po mamie, nie stanowiła dla Pani źródła przychodu, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, z uwagi na fakt, że nastąpiła po upływie pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło jego nabycie do majątku wspólnego przez spadkobierców (Pani rodziców). Tym samym nie ma Pani obowiązku zapłaty podatku z tytułu tej sprzedaży.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Pani przedstawiła i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym podanym przez wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona interpretacja traci swoją aktualność.

Nie jestem uprawniony do analizowania i oceny załączonych dokumentów – jestem związany wyłącznie opisem stanu faktycznego przedstawionym przez wnioskodawcę we wniosku, zadanym przez niego pytaniem oraz zajętym stanowiskiem. W związku z powyższym załączone do wniosku dokumenty nie mogą stanowić przedmiotu merytorycznej analizy w niniejszej sprawie.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawyz dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pani sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i zastosuje się Pani do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935; dalej jako „PPSA”).  

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

  • w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
  • w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).