Skutki podatkowe odpłatnego zbycia udziału w nieruchomości. - Interpretacja - null

ShutterStock

Skutki podatkowe odpłatnego zbycia udziału w nieruchomości. - Interpretacja - 0113-KDIPT2-2.4011.542.2024.5.ST

Temat interpretacji

Temat interpretacji

Skutki podatkowe odpłatnego zbycia udziału w nieruchomości.

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

9 lipca 2024 r. wpłynął Państwa wniosek wspólny z 5 lipca 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych odpłatnego zbycia udziału w nieruchomości oraz w zakresie podatku od towarów i usług. Uzupełnili go Państwo – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 8 października 2024 r. (wpływ 9 października 2024 r.).

Treść wniosku jest następująca:

Zainteresowani, którzy wystąpili z wnioskiem

1)Zainteresowany będący stroną postępowania:

2)Zainteresowana niebędąca stroną postępowania:  ...

3)    Zainteresowany niebędący stroną postępowania:....

Opis zdarzenia przyszłego

Przedmiotem wniosku jest działka nr A położona w miejscowości …. Grunt należał w przeszłości do … i …., którzy nabyli go do majątku wspólnego od rodziców … w dniu 26 listopada 1979 r., umową przekazania gospodarstwa rolnego. Od tej daty małżonkowie … prowadzili gospodarstwo rolne, w skład którego wchodził m.in. grunt będący przedmiotem wniosku. … zmarł 15 kwietnia 2010 r., a nieruchomości wchodzące w skład gospodarstwa odziedziczyli: żona … i synowie … i … (Wnioskodawcy), w udziałach:

1)… 1/2 posiadała +1/6= 4/6,

2)… - 1/6,

3)… -1/6.

Od tej daty całe gospodarstwo rolne prowadzi wyłącznie … za zgodą pozostałych współwłaścicieli.

Gospodarstwo rolne ma łączną powierzchnię 2,7839 ha, natomiast działka nr A ma powierzchnię 0,9031 ha. Część gruntów wchodzących w skład tego gospodarstwa jest położona w miejscowości …, natomiast działka będąca przedmiotem wniosku jest położona w …. Działka nr A nie była przedmiotem najmu, dzierżawy lub innej umowy o podobnym charakterze.

W dniu 8 grudnia 2022 r. Gmina … - w związku z budową drogi - odkupiła od właścicieli gruntów, przez których tereny została wytyczona ta droga, paski gruntów, w tym odkupiła od Wnioskodawców 329 m2 gruntów. W związku z tym odkupem doszło do wydzielenia (na wniosek i na koszt gminy) z działki nr B działek: nr A i nr C. Działka nr C (skrajny pasek gruntu) została kupiona za symboliczną kwotę 1zł/m2 przez Gminę … na pas drogi zgodnie z MPZP.

Działka nr A będąca przedmiotem wniosku w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego jest przeznaczona pod zabudowę przemysłową i usługową oraz infrastrukturę techniczną, urządzenia towarzyszące, drogi wewnętrzne i zieleń urządzoną.

Wnioskodawcy postanowili dokonać sprzedaży działki nr A, ponieważ jej rolnicze wykorzystanie stało się niezwykle utrudnione ze względu na jej sąsiedztwo i kształt.

Po wejściu w życie miejscowego planu, większość sąsiadujących działek została sprzedana pod budowę wielkopowierzchniowych hal magazynowych, produkcyjnych i usługowych. Działka nr A znajduje się w bliskiej odległości zjazdu na drogę A4, a cały rejon został zurbanizowany w bardzo wysokim stopniu, gdyż MPZP zezwala na zabudowę aż do 70% powierzchni gruntu. Poprzez budowę hal na okolicznych gruntach doszło do odwodnienia działki nr A, co spowodowało znaczne wysuszenie gleby. Grunt wymaga zwiększenia nakładów na nawożenie, a i tak plony co roku są coraz niższe. Doprowadziło to do degradacji działki, a po wybudowaniu hal na sąsiednich działkach dodatkowo będzie ona zanieczyszczana, w tym spalinami z usług logistycznych. Obecnie prowadzenie działalności rolniczej na tym gruncie staje się niemożliwe. Ponadto, po utwardzeniu dróg dojazdowych dojazd do działki stał się problematyczny, gdyż wykorzystywane w rolnictwie maszyny powodują zanieczyszczenie dróg, co prowadzi do konfliktów z innymi użytkownikami. Reasumując, uprawianie gruntu o powierzchni zaledwie 0,9 ha na obszarze zurbanizowanym staje się coraz mniej dochodowe oraz kłopotliwe.

Planowane jest zbycie działki nr A w całości bez podziału i bez wyznaczania dróg wewnętrznych.

Cały teren działki jest nieuzbrojony, nie są wydane warunki zabudowy i nie zostały poczynione żadne nakłady inwestycyjne. Z uwagi na kształt i lokalizację gruntu, tj. długi i wąski prostokąt pomiędzy gruntami, którym zainteresowani są nabywcy planujący postawić wielkopowierzchniowe hale na łącznej powierzchni kilku przylegających gruntów, to gruntem jest duże zainteresowanie. Współwłaściciele nie ogłaszali nigdzie oferty sprzedaży gruntu. Podmiot, który jest wstępnie zainteresowany zakupem działki sam się zgłosił, ponieważ nabywa działki sąsiednie i jest zainteresowany zakupem dużego obszaru gruntów, aby na nim wybudować dużą halę.

Działka nr A będzie wykorzystywana rolniczo do momentu ostatecznej umowy sprzedaży. Wnioskodawcy nie zamierzają zawierać umowy przedwstępnej, chyba że ewentualny nabywca gruntu będzie starał się o kredyt w celu sfinansowania zakupu. Nie dojdzie do udzielenia nikomu pełnomocnictwa do władania działką ani w umowie przedwstępnej, ani poza nią. Nie zostaną także, dokonane żadne nakłady inwestycyjne do momentu ostatecznej sprzedaży.

… jest zatrudniony jako kierowca zawodowy oraz prowadzi całe rodzinne gospodarstwo rolne oraz dzierżawi od różnych osób grunty rolne o łącznej powierzchni ok. 60 ha. Grunty własne i dzierżawione uprawia rolniczo jako rolnik ryczałtowy. Płody rolne uzyskane z upraw rolniczych są sprzedawane na zasadach określonych w art. 43 ust. 1 pkt 3 u.p.t.u., tj. w ramach zwolnienia dla dostaw produktów rolnych dokonywanych przez rolnika ryczałtowego.

… od 11 lat przebywa w …, gdzie pracuje jako pracownik fizyczny w gospodarstwie rolnym. Nie prowadzi gospodarstwa rolnego ani innej działalności.

… do śmierci męża prowadziła z nim gospodarstwo rolne. Po śmierci męża przeszła na rentę rodzinną i nie prowadzi gospodarstwa rolnego ani innej działalności.

Żaden z Wnioskodawców nie jest podatnikiem VAT. … prowadzi gospodarstwo rolne jako rolnik ryczałtowy. Pobiera dopłaty z UE.

Żaden z Wnioskodawców nie zajmuje się obrotem nieruchomościami, a posiadane nieruchomości pochodzą z powyższego spadku i są Ich majątkiem osobistym. Nie kupowali ani nie zbywali innych niż wskazane nieruchomości.

W uzupełnieniu wniosku Wnioskodawcy wskazali, że nie potrafią w tej chwili wskazać dokładnej daty planowanej sprzedaży działki nr A, jednak będzie to prawdopodobnie nie później niż w roku 2025.

Przed sprzedażą nie zostaną wydane pozwolenia na budowę.

Przed sprzedażą nie zostaną wydane żadne inne pozwolenia ani decyzje w odniesieniu do działki nr A.

Wnioskodawcy nie planują zawierać umowy przedwstępnej z potencjalnym nabywcą. Jedynym powodem zawarcia takiej umowy byłaby konieczność pozyskania przez kupującego środków finansowych na zakup gruntu. Bez umowy przedwstępnej staranie się o kredyt czy inne formy finansowania jest wysoce niemożliwe, stąd ewentualna możliwość zawarcia takiej umowy. W związku z tym, jedynym warunkiem sprzedaży działki nr A określonym w umowie przedwstępnej byłoby uzyskanie finansowania zakupu przez kupującego w postaci kredytu lub pożyczki. Na stronach takiej umowy nie będą ciążyć żadne inne zobowiązania poza zwykłymi zobowiązaniami wynikającymi z umowy przedwstępnej sprzedaży tzn. zobowiązanie właścicieli do przeniesienia własności oraz zobowiązanie nabywcy do nabycia nieruchomości oraz zapłaty ceny.

Nabycie spadku zostało stwierdzone przez sąd prawomocnym orzeczeniem Sądu Rejonowego w … z dnia 15 stycznia 2013 r.

Strony przeprowadziły częściowy dział spadku w roku 2020, ale działka nr A nie była nim objęta, w związku tym udziały Wnioskodawców w tej działce się nie zmieniły.

Działem spadku objęto niewielkie działki o powierzchni ok. 1 400 m2, 1 400 m2 oraz 891 m2 w ramach całego spadku o powierzchni gruntów 27 843 m2. Wydzielenie i zniesienie współwłasności dla tych działek miało na celu wyłącznie realizację własnych celów mieszkaniowych, a działki nadal pozostają w ich majątkach. W wyniku tego częściowego działu, który objął inne działki niż przedmiotowa działka nr A, wartość majątku spadkowego wzrosła u … o 10% (nie uwzględniając ciążącego dożywocia na rzecz matki - …) i … o 5% ponad udział w spadku. Przyrost ten jednak nie zmienił udziałów w działce nr A1.

Wnioskodawcy nie prowadzą działalności gospodarczej, której przedmiotem byłby obrót nieruchomości. Działka nr A nie jest środkiem trwałym w działalności żadnego z Wnioskodawców. Jednak w ocenie Wnioskodawców, odpowiedź na pytanie zadane w wezwaniu nie stanowi części stanu faktycznego, do uzupełnienia którego zostali wezwani. To Wnioskodawcy składając wniosek chcą uzyskać ocenę stanowiska wyrażonego we wniosku wraz z uzasadnieniem prawnym tej oceny. Według stanowiska zajętego przez Wnioskodawców we wniosku, sprzedaż nie nastąpi w wykonywaniu działalności gospodarczej.

Pytania

1)Czy sprzedaż działki nr A w warunkach opisanych wyżej, będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych przez Wnioskodawców?

2)Czy sprzedaż działki nr A w warunkach opisanych wyżej, będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług przez Wnioskodawców?

Przedmiotem niniejszej interpretacji jest odpowiedź na pytanie oznaczone we wniosku nr 1, dotyczące podatku dochodowego od osób fizycznych. Natomiast w zakresie pytania oznaczonego we wniosku nr 2, dotyczącego podatku od towarów i usług, zostanie wydane odrębne rozstrzygnięcie.

Państwa stanowisko w sprawie

W ocenie Zainteresowanych (w zakresie pytania nr 1), planowana sprzedaż nieruchomości gruntowej nabytej w 1979 r. do majątku wspólnego małżonków (przez …) i w roku 2010 w drodze spadku po tacie (przez … i …), znajdującej się w majątku osobistym każdego współwłaściciela nie będzie podlegać podatkowi dochodowemu od osób fizycznych, zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (dalej u.p.d.o.f.).

W myśl tego przepisu opodatkowaniu podlega przychód z odpłatnego zbycia nieruchomości, jeżeli to odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie tej nieruchomości. Zaliczenie do tego źródła przychodu następuje pod warunkiem, że transakcja nie jest wykonywana w ramach działalności gospodarczej.

W ocenie Zainteresowanych, planowana sprzedaż nie mieści się w pojęciu działalności gospodarczej. Definicja działalności gospodarczej znajduje się w art. 5a pkt 6 u.p.d.o.f. Jest to działalność zarobkowa, prowadzona we własnym imieniu bez względu na jej rezultat, w sposób zorganizowany i ciągły, z której uzyskane przychody nie są zaliczane do innych przychodów ze źródeł wymienionych w art. 10 ust. 1 pkt 1, 2 i 4-9 ww. ustawy.

Z przywołanych przepisów wynika, że każda transakcja powinna być oceniana indywidualnie, z uwzględnieniem towarzyszących jej wszystkich okoliczności faktycznych. Jeżeli sprzedaż konkretnej nieruchomości jest dokonana w celu zarobkowym, a działania jej towarzyszące mają charakter zorganizowany i ciągły, to taka sprzedaż stanowi przychód z działalności gospodarczej. Jeżeli natomiast jakiejś transakcji nie można przypisać ww. znamion działalności gospodarczej - zbycie nieruchomości stanowi jedynie wyraz zarządu majątkiem prywatnym. Tak więc o tym, czy transakcja przeprowadzana jest w ramach działalności gospodarczej (art. 10 ust. 1 pkt 3 u.p.d.o.f.), czy też jest odpłatnym zbyciem majątku prywatnego (art. 10 ust. 1 pkt 8 u.p.d.o.f.), decyduje całokształt okoliczności poprzedzających i towarzyszących zbyciu nieruchomości oraz cel danej transakcji. Okolicznościami tymi są: z góry założony cel zarobkowy oraz ustalenie, czy do zbycia dochodzi w warunkach zorganizowania, o których mowa w art. 5a pkt 6 u.p.d.o.f. Taki pogląd został utrwalony w orzecznictwie sądowo administracyjnym. Wyrażono go m in. w wyrokach NSA z 3 października 2017 r., sygn. akt II FSK 2346/15; z 10 kwietnia 2013 r., sygn. akt II FSK 1686/11; z 30 maja 2012 r., sygn. akt II FSK 2230/10 i sygn. akt II FSK 2243/10; z 1 kwietnia 2010 r., sygn. akt II FSK 1933/08; z 2 kwietnia 2009 r., sygn. akt II FSK 1937/07, z 16 kwietnia 2009 r., sygn. akt II FSK 28/08.

Cechą działalności gospodarczej jest „działanie zarobkowe”, co oznacza, że osiągnięcie zysku jest podstawowym celem podejmowanych czynności, a nie ubocznym efektem decyzji o zbyciu prywatnego majątku.

Na pojęcie „zorganizowanie” w rozumieniu art. 5a pkt 6 ww. ustawy, składa się zespół celowych, uporządkowanych czynności o charakterze profesjonalnym, realizowanych zarówno w fazie przygotowawczej, związanej z uruchomieniem określonych działalności, jak i w fazie realizacji (tak uznał DKIS w interpretacji z 21 września 2021 r., nr 0113-KDIPT2-2.4011.475.2021.4.MP). Wykonywanie działalności w sposób ciągły to prowadzenie jej w sposób stały, nie okazjonalny. Pod tym pojęciem rozumie się cały szereg wielokrotnie powtarzanych czynności podejmowanych w konkretnym celu. Taki zespół wielokrotnie powtarzanych czynności (nie zaś czynności sporadyczne, oderwane od siebie, nie powiązane ze sobą) w dziedzinie wytwórczej, usługowej lub handlowej, podejmowanych w celach zarobkowych i na własny rachunek, można uznać za prowadzenie działalności gospodarczej. Ciągłość działania w znaczeniu nadanym przepisem art. 5a pkt 6 u.p.d.o.f. zawsze wiąże się z planowanym charakterem i realizacją poszczególnych zamierzeń.

Tak więc o tym, czy sprzedaż nieruchomości jest dokonywana w ramach działalności gospodarczej decyduje podejmowanie przez podatnika zespołu powiązanych ze sobą działań polegających na:

-wielokrotnym nabywaniu nieruchomości,

-ich zaawansowanym przygotowaniu do sprzedaży (tzn. w sposób wykraczający poza zwykły zarząd mieniem),

-wielokrotnym zbywaniu w celu zarobkowym przygotowanych w ten sposób do zbycia nieruchomości oraz

-dokonywaniu tych transakcji (nabycia i zbycia) w stosunkowo krótkim przedziale czasowym (tak przykładowo w prawomocnym wyroku WSA w Poznaniu z 31 marca 2021 r., sygn. akt I SA/Po 851/20 i przywołanym w nim orzecznictwie).

Podobny pogląd wyrażono w interpretacji z 21 września 2021 r., nr 0113-KDIPT2-2.4011.475.2021.4.MP, wskazując, że: „Na związek uzyskiwanych przychodów ze źródłem wymienionym w art. 10 ust. 1 pkt 3 u.p.d.o.f. może wskazywać, rozpatrywany całościowo zespół powiązanych ze sobą działań podatnika, powtarzalnych, uporządkowanych, konsekwentnie prowadzących do osiągnięcia zysku, w szczególności łącznie polegających na wielokrotnym nabywaniu nieruchomości, ich zaawansowanym przygotowaniu do sprzedaży (tzn. w sposób wykraczający poza zwykły zarząd mieniem), wielokrotnym zbywaniu w celu zarobkowym odpowiednio przygotowanych nieruchomości. Brak jest natomiast podstaw, aby podejmowane przez podatnika czynności mieszczące się w zwykłym zarządzie własnym majątkiem, tzn. mające na celu prawidłowe, racjonalne gospodarowanie tym majątkiem, kwalifikować jako prowadzenie pozarolniczej działalności gospodarczej”.

Dla oceny, czy planowana sprzedaż powinna zostać zaklasyfikowana jako działalność gospodarcza istotne znaczenie ma więc przede wszystkim ustalenie, czy zamiarem zbywcy jest uczynienie z odpłatnego zbycia gruntów stałego i powtarzalnego źródła zarobkowania. Wprowadzenie przez ustawodawcę kryterium zorganizowania i ciągłości miało bowiem na celu wyeliminowanie z pojęcia działalności gospodarczej przedsięwzięć o charakterze incydentalnym i sporadycznym. W orzecznictwie uznaje się, że kryteria umożliwiające zakwalifikowanie podejmowanych czynności do działalności gospodarczej, w tym przede wszystkim warunek ciągłości, wskazany w art. 5a pkt 6 u.p.d.o.f., nie zostają spełnione, jeżeli działania podatnika mieszczą się w zwykłych czynnościach związanych z przygotowaniem nieruchomości do sprzedaży (np. polegających na jej uporządkowaniu, przygotowaniu dokumentacji geodezyjnej, zawarciu umowy z pośrednikiem w obrocie nieruchomościami, wydzieleniu części przeznaczonej do sprzedaży, itp.). O działalności gospodarczej można bowiem mówić jedynie wtedy, gdy skala podjętych przez podatnika działań dotyczących nieruchomości (w tym formalnych, inwestycyjnych) wykracza w sposób oczywisty poza normalne czynności, jakie podejmuje rozsądnie działający właściciel, dążący do uzyskania optymalnego - z jego punktu widzenia - przychodu ze zbycia poszczególnych składników majątku osobistego, a ponadto działania te nacechowane są ciągłym (trwałe źródło zarobkowania), nieamatorskim i nieokazjonalnym charakterem (tak w wyrokach NSA z 11 lipca 2019 r., sygn. akt II FSK 2617/17; z 3 lipca 2018 r., sygn. akt II FSK 1892/16 oraz sygn. akt II FSK 1836/16 i sygn. akt II FSK 2299/16).

W związku z powyższym, w celu zakwalifikowania sprzedaży opisanej we wniosku działki nr A do właściwego źródła przychodu, należy ocenić zamiar, okoliczności i cel działań związanych z odpłatnym zbyciem tych nieruchomości, ponieważ sprzedaż majątku prywatnego osoby fizycznej, który nie jest związany z działalnością gospodarczą oraz nie został nabyty w celu odsprzedaży, nie stanowi działalności gospodarczej w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Potwierdzenie takiego stanowiska można znaleźć w licznych interpretacjach prawa podatkowego, np. w interpretacjach DKIS z 8 lipca 2019 r., sygn. akt nr 0115-KDIT2-3.4011.216.2019.4.JS oraz nr 0115-KDIT2-3.4011.202.2019.4.PS, w których DKIS stwierdza, że: „Ze względu na różnorodność form aktywności podatników, jakie występują w obrocie gospodarczym, proste zestawienie unormowań art. 10 ust. 1 pkt 3 i pkt 8 ustawy z regulacją zawartą w art. 5a pkt 6 nie pozwala na stworzenie uniwersalnego wzorca zachowań umożliwiającego jednoznaczne oddzielenie tych z nich, które rozpoznawać należy jako sprzedaż związaną z wykonywaniem pozarolniczej działalności gospodarczej (pkt 3), od odpłatnego zbycia osobistego mienia (pkt 8). W każdym przypadku o właściwej kwalifikacji przychodu zadecydować musi całokształt okoliczności faktycznych, w tym dotyczących zjawisk poprzedzających i towarzyszących zbyciu składników majątkowych (nieruchomości). Na związek uzyskiwanych przychodów ze źródłem wymienionym w art. 10 ust. 1 pkt 3 u.p.d.o.f. może wskazywać, rozpatrywany całościowo, zespół powiązanych ze sobą działań podatnika, powtarzalnych, uporządkowanych, konsekwentnie prowadzących do osiągnięcia zysku, w szczególności łącznie polegających na wielokrotnym nabywaniu nieruchomości, ich zaawansowanym przygotowaniu do sprzedaży (tzn. w sposób wykraczający poza zwykły zarząd mieniem), wielokrotnym zbywaniu w celu zarobkowym odpowiednio przygotowanych nieruchomości. Brak jest natomiast podstawy, aby podejmowane przez podatnika czynności mieszczące się w zwykłym zarządzie własnym majątkiem, tzn. mające na celu prawidłowe, racjonalne gospodarowanie tym majątkiem, kwalifikować jako prowadzenie pozarolniczej działalności gospodarczej w rozumieniu art. 5a pkt 6 u.p.d.o.f.”.

W orzecznictwie od dawna sygnalizowane są problemy związane ze stosowaniem przywołanych wyżej przepisów, tj. art. 10 ust. 1 pkt 8 oraz art. 5a pkt 6 u.p.d.o.f. Podkreśla się, że z ich treści trudno wyinterpretować w sposób jednoznaczny, gdzie przebiega granica między tym, co stanowi zarząd majątkiem prywatnym, a tym co należy rozpoznawać jako czynności profesjonalne związane z prowadzeniem pozarolniczej działalności gospodarczej.

Jak to zauważył NSA w wyroku z 12 lipca 2023 r., sygn. akt II FSK 177/21: „Każda transakcja związana ze sprzedażą nieruchomości (a także innych praw na nieruchomościach wymienionych w art. 10 ust. 1 pkt 8 u.p.d.o.f.), powinna być rozpatrywana indywidualnie, z uwzględnieniem całokształtu okoliczności z nią związanych, w tym czynności podjętych przez sprzedającego przed dokonaną sprzedażą, a którą to transakcję cechują przymioty charakterystyczne dla prowadzonej działalności gospodarczej. Znaczenie dla oceny zdarzenia mogą mieć również indywidualne cechy przedmiotu transakcji, bądź okoliczności życiowe, w jakich znajdował się podatnik dokonujący transakcji, a które miały wpływ na jego decyzje. Należy bowiem każdorazowo rozstrzygać czy dana transakcja była wynikiem zorganizowania i ciągłości podporządkowanych celom prowadzenia działalności gospodarczej, czy też w aspekcie sytuacji życiowej, ekonomicznej, rodzinnej, bądź zdrowotnej nie wykazywała tych cech”.

W sprawie będącej przedmiotem wniosku, decyzja o sprzedaży gruntu została podjęta z powodu zwiększających się trudności związanych z uprawą rolną działki, wynikających z wysuszenia gruntu i jego jałowienia, co wynika w sposób bezpośredni z faktu zabudowy sąsiednich gruntów halami wielkopowierzchniowymi, jak to opisano we wniosku. Z tego powodu, działka nr A stała się zbędna i żaden z Wnioskodawców nie jest zainteresowany dalszym jej posiadaniem.

Co niezwykle istotne, Wnioskodawcy nie podjęli i nie podejmą żadnych działań charakterystycznych dla działalności związanej z obrotem gruntami. Działką nr A zainteresował się inwestor skupujący sąsiednie działki pod budowę kolejnego obiektu wielkopowierzchniowego na tym terenie. Stało się tak bez żadnego zaangażowania ze strony Wnioskodawców, po prostu działka leży w sferze zainteresowania inwestora, który na wszystkich gruntach chce wybudować obiekt o dużej powierzchni.

Jak to zauważył DKIS w interpretacji z 4 czerwca 2019 r., nr 0112-KDIL3-3.4011.87.2019.4.DS: „(...) działalność gospodarcza powinna cechować się stałością i powtarzalnością jej wykonywania, bowiem jest związana z profesjonalnym obrotem gospodarczym. Nie jest natomiast działalnością handlową, a zatem i gospodarczą sprzedażą majątku osobistego, który nie został nabyty w celu jego odsprzedaży i nie jest związany z prowadzoną działalnością gospodarczą. Dodać należy, iż sprzedaż majątku własnego - zwłaszcza podyktowana w jakiejś mierze okolicznościami losowymi (...) - nie jest działaniem tworzącym przesłanki wskazujące na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy i zorganizowany, polega jedynie na wykorzystaniu posiadanych składników majątku osobistego w sposób pozwalający na korzystne ich upłynnienie”. Podobnie orzekł Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gorzowie Wielkopolskim w prawomocnym wyroku z dnia 7 czerwca 2017 r., sygn. akt I SA/Go 156/17: „O ile zatem w związku z nieruchomością nie były podejmowane przez podatnika czynności o charakterze kwalifikowanym (charakterystyczne np. dla działalności deweloperskiej czy też z zakresu obrotu nieruchomościami), z pojęciem działalności gospodarczej nie powinny być identyfikowane zwykłe transakcje odpłatnego zbycia nieruchomości. Istotne znaczenie ma wyłączenie z opodatkowania przewidziane w art. 10 ust. 1 pkt 8 in fine, a związane z upływem 5 lat między nabyciem, a sprzedażą nieruchomości. Wymieniony okres traktować można jako przyjętą przez ustawodawcę klauzulę czasową, której ziszczenie powoduje brak możliwości kwalifikowania dokonanej sprzedaży nieruchomości (co do której oczywiście nie były podejmowane czynności przekraczające zwykły zarząd) do transakcji opodatkowanych”.

Reasumując, planowanej przez Wnioskodawców sprzedaży nieruchomości nie można uznać za przejaw działalności gospodarczej w rozumieniu przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a zatem przychód ze sprzedaży nie będzie przychodem określonym w art. 10 ust. 1 pkt 3 u.p.d.o.f. W sprawie będącej przedmiotem wniosku nie występuje także ciąg zdarzeń, które wskazywałyby, że sprzedaż nieruchomości wypełnia przesłanki działalności gospodarczej.

Jednocześnie, skoro od nabycia nieruchomości upłynął okres znacznie dłuższy niż 5 lat liczone od końca roku ich nabycia, to w związku z art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a) u.p.d.o.f., sprzedaż ta nie podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Zgodnie z art. 10 ust. 7 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (u.p.d.o.f.) odnoszącym się do skutków działu spadku - Nie stanowi nabycia, o którym mowa w ust. 1 pkt 8 lit. a-c, nabycie w drodze działu spadku, nieruchomości określonych w ust. 1 pkt 8 lit. a-c, do wysokości przysługującego podatnikowi udziału w spadku.

Przepis ten odnosi się do nieruchomości, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c u.p.d.o.f., tj. do nieruchomości będących przedmiotem sprzedaży. Przepis art. 10 ust. 1 pkt 8 u.p.d.o.f odnosi się bowiem wyłącznie do nieruchomości będących przedmiotem odpłatnego zbycia, które następuje przed upływem 5 lat liczonych od końca roku, w którym je nabyto. Przepis ust. 7 w art. 10 musi być odczytywany łącznie z ust. 1 pkt 8 art. 10 u.p.d.o.f.

Wykładnia językowa tak skonstruowanej normy prawnej prowadzi do jednoznacznego wniosku, że ust. 7 odnosi się wyłącznie do nieruchomości (udziałów w nich) nabytych w wyniku działu spadku, które są następnie sprzedawane. Nie chodzi więc o ogólny przyrost majątku, do jakiego dochodzi w wyniku działu spadku, ale o przyrost udziałów w konkretnej nieruchomości, która zostaje sprzedana przed upływem 5 lat od końca roku, w którym dokonano tego działu spadku.

W sytuacji opisanej we wniosku nie doszło do zwiększenia udziałów w działce nr A u żadnego Wnioskodawcy. Dlatego, w ocenie Wnioskodawców sprzedaż działki nr A nie podlega opodatkowaniu ponieważ do tej sprzedaży dojdzie po upływie 5 lat od jej nabycia.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 226 ze zm.):

Opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Treść powyższego przepisu wskazuje, że opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych podlegają wszelkiego rodzaju dochody uzyskane przez podatnika, z wyjątkiem tych, które zostały enumeratywnie wymienione w katalogu zwolnień przedmiotowych zawartym w powyższej ustawie, bądź od których zaniechano poboru podatku.

Wyszczególnienia źródeł przychodów osiągniętych przez osoby fizyczne ustawodawca dokonał w art. 10 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Stosownie do art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c ww. ustawy:

Źródłem przychodów jest odpłatne zbycie, z zastrzeżeniem ust. 2:

a)nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości,

b)spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub użytkowego oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej,

c)prawa wieczystego użytkowania gruntów,

– jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w lit. a-c – przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie, a innych rzeczy – przed upływem pół roku, licząc od końca miesiąca, w którym nastąpiło nabycie; w przypadku zamiany okresy te odnoszą się do każdej z osób dokonującej zamiany.

Powyższy przepis formułuje generalną zasadę, że przychód z odpłatnego zbycia nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości nie powstanie, jeżeli spełnione są łącznie dwa warunki:

1)odpłatne zbycie nieruchomości nie nastąpi w wykonaniu działalności gospodarczej (nie stanowi przedmiotu działalności gospodarczej) oraz

2)zostanie dokonane po upływie pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie.

Nieistotny dla opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych jest sam fakt podziału nieruchomości, jeżeli przez podział nieruchomości rozumie się proces mający na celu np. zyskanie korzystniejszej konfiguracji poszczególnych nieruchomości (działek). Jeżeli zatem właściciel (współwłaściciel) dokonuje podziału nieruchomości, nie mamy do czynienia z żadnym nabyciem, bo chodzi o nieruchomość, której ta osoba jest już właścicielem (współwłaścicielem). Sam podział nieruchomości (działek) nie stanowi przy tym daty nowego nabycia w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. W wyniku podziału właściciel (współwłaściciel) nie nabędzie bowiem żadnych nowych nieruchomości ponad to, czego jest już właścicielem. W wyniku samego podziału działek nie zmieni się struktura własności każdej z mniejszych działek wydzielonych w drodze podziału. Właściciel nadal będzie posiadał takiej samej wielkości nieruchomości jak przed podziałem, tyle że w mniejszych działkach. Stąd czynność ta nie ma wpływu na określenie początku biegu terminu, o którym mowa art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W myśl art. 10 ust. 2 pkt 3 ww. ustawy:

Przepisów ust. 1 pkt 8 nie stosuje się do odpłatnego zbycia składników majątku, o których mowa w art. 14 ust. 2 pkt 1, z zastrzeżeniem ust. 3, nawet jeżeli przed zbyciem zostały wycofane z działalności gospodarczej, a między pierwszym dniem miesiąca następującego po miesiącu, w którym składniki majątku zostały wycofane z działalności i dniem ich odpłatnego zbycia, nie upłynęło 6 lat.

Stosownie do art. 10 ust. 3 ww. ustawy:

Przepisy ust. 1 pkt 8 mają zastosowanie do odpłatnego zbycia wykorzystywanych na potrzeby związane z działalnością gospodarczą oraz przy prowadzeniu działów specjalnych produkcji rolnej: budynku mieszkalnego, jego części lub udziału w takim budynku, lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość lub udziału w takim lokalu, gruntu lub udziału w gruncie albo prawa użytkowania wieczystego gruntu lub udziału w takim prawie, związanych z tym budynkiem lub lokalem, spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub udziału w takim prawie oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub udziału w takim prawie.

Zatem, aby przychód uzyskany ze sprzedaży nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości mógł zostać zaliczony do źródła przychodów określonego w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, powinny zostać spełnione co najmniej dwie podstawowe przesłanki:

  • nieruchomość nie może być przedmiotem odpłatnego zbycia w wykonywaniu działalności gospodarczej,
  • nieruchomość nie może być składnikiem majątku, o którym mowa w art. 14 ust. 2 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (z wyjątkiem nieruchomości mieszkalnych).

Z kolei stosownie do art. 10 ust. 1 pkt 3 ww. ustawy:

Źródłem przychodów jest pozarolnicza działalność gospodarcza.

Zgodnie z art. 5a pkt 6 ww. ustawy:

Ilekroć w ustawie jest mowa o działalności gospodarczej albo pozarolniczej działalności gospodarczej – oznacza to działalność zarobkową:

a) wytwórczą, budowlaną, handlową, usługową,

b) polegającą na poszukiwaniu, rozpoznawaniu i wydobywaniu kopalin ze złóż,

c) polegającą na wykorzystywaniu rzeczy oraz wartości niematerialnych i prawnych

- prowadzoną we własnym imieniu bez względu na jej rezultat, w sposób zorganizowany i ciągły, z której uzyskane przychody nie są zaliczane do innych przychodów ze źródeł wymienionych w art. 10 ust. 1 pkt 1, 2 i 4-9.

Natomiast, w myśl art. 5b ust. 1 ww. ustawy:

Za pozarolniczą działalność gospodarczą nie uznaje się czynności, jeżeli łącznie spełnione są następujące warunki:

1) odpowiedzialność wobec osób trzecich za rezultat tych czynności oraz ich wykonywanie, z wyłączeniem odpowiedzialności za popełnienie czynów niedozwolonych, ponosi zlecający wykonanie tych czynności;

2) są one wykonywane pod kierownictwem oraz w miejscu i czasie wyznaczonych przez zlecającego te czynności;

3) wykonujący te czynności nie ponosi ryzyka gospodarczego związanego z prowadzoną działalnością.

Ustawodawca przyjął uniwersalną definicję pozarolniczej działalności gospodarczej. Dla uzyskiwania przychodów z tego źródła nie jest konieczne, aby podatnik miał status przedsiębiorcy. Ustalając, czy dany przychód pochodzi z działalności gospodarczej, należy w pierwszym rzędzie podjąć próbę przypisania go do jednego z pozostałych wymienionych w ustawie źródeł. Jeżeli okaże się to niemożliwe, a przychód powstał w wyniku działalności zarobkowej wykonywanej w sposób zorganizowany i ciągły, która prowadzona jest we własnym imieniu, wówczas przychód będzie stanowił przychód z działalności gospodarczej.

W pewnym zakresie wszakże przesądza o tym zamiar podatnika. Jeśli podmiot osiągać będzie w sposób stały i zorganizowany przychody, które można będzie zaklasyfikować do innego źródła przychodów, niż gdyby były osiągane w sposób incydentalny, to wówczas ta stałość i zorganizowanie mogą mieć rozstrzygające znaczenie dla uznania, że dany przychód pochodzi z działalności gospodarczej.

Istotne jest również dla aktywności zarobkowej podatnika – mieszczącej się w zakresie zdefiniowanym w art. 5a pkt 6 ww. ustawy – nieistnienie przeszkód określonych w art. 5b ust. 1 ustawy. Aby dana aktywność nie została uznana za działalność gospodarczą, konieczne jest łączne spełnienie tych przesłanek.

Zgodnie z art. 14 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Za przychód z działalności, o której mowa w art. 10 ust. 1 pkt 3, uważa się kwoty należne, choćby nie zostały faktycznie otrzymane, po wyłączeniu wartości zwróconych towarów, udzielonych bonifikat i skont. U podatników dokonujących sprzedaży towarów i usług opodatkowanych podatkiem od towarów i usług za przychód z tej sprzedaży uważa się przychód pomniejszony o należny podatek od towarów i usług.

Zgodnie natomiast z treścią art. 14 ust. 2 pkt 1 ww. ustawy:

Przychodem z działalności gospodarczej są również przychody z odpłatnego zbycia składników majątku będących:

a)środkami trwałymi albo wartościami niematerialnymi i prawnymi, podlegającymi ujęciu w ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych,

b)składnikami majątku, o których mowa w art. 22d ust. 1, z wyłączeniem składników, których wartość początkowa ustalona zgodnie z art. 22g nie przekracza 1500 zł,

c)składnikami majątku, które ze względu na przewidywany okres używania równy lub krótszy niż rok nie zostały zaliczone do środków trwałych albo wartości niematerialnych i prawnych,

d)składnikami majątku stanowiącymi spółdzielcze prawo do lokalu użytkowego lub udział w takim prawie, które zgodnie z art. 22n ust. 3 nie podlegają ujęciu w ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych

- wykorzystywanych na potrzeby związane z działalnością gospodarczą lub przy prowadzeniu działów specjalnych produkcji rolnej, z zastrzeżeniem ust. 2c; przy określaniu wysokości przychodów przepisy ust. 1 i art. 19 stosuje się odpowiednio.

Należy zatem zwrócić uwagę również na fakt, że przepis art. 14 ust. 2 pkt 1 ww. ustawy stanowi, że przychodem z działalności gospodarczej są również przychody z odpłatnego zbycia składników majątku będących środkami trwałymi albo wartościami niematerialnymi i prawnymi, podlegającymi ujęciu w ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych – wykorzystywanych na potrzeby związane z działalnością gospodarczą lub przy prowadzeniu działów specjalnych produkcji rolnej, z zastrzeżeniem ust. 2c; przy określaniu wysokości przychodów przepisy ust. 1 i art. 19 stosuje się odpowiednio.

O tym jaki składnik majątku może stanowić środek trwały decydują regulacje zawarte w art. 22a i art. 22c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie uzależniają możliwości uznania danego składnika majątku za środek trwały od ujęcia go w ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, wymagają jednak aby składnik majątku był przez podatnika wykorzystywany na potrzeby związane z prowadzoną przez niego działalnością gospodarczą.

Z przytoczonych przepisów wynika, że przychód z odpłatnego zbycia nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości może stanowić przychód jednego z dwóch źródeł, tj. z pozarolniczej działalności gospodarczej (art. 10 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych) lub z odpłatnego zbycia nieruchomości, o którym mowa art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Ustalenie, z jakiego źródła pochodzi przychód, ma kluczowe znaczenie dla ustalenia sposobu opodatkowania przychodu. W pewnych sytuacjach możliwe jest występowanie wątpliwości, do jakiego źródła przychodów należy zakwalifikować danego rodzaju przychód. Jeden i ten sam przychód stanowić może przychód wyłącznie z jednego źródła. Ponadto, nie jest możliwa sytuacja, w której ten sam przychód będzie np. zakwalifikowany częściowo do jednego źródła, a częściowo do innego.

Wobec powyższego, w celu zakwalifikowania – na gruncie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych – działań podjętych przez Państwa do właściwego źródła przychodu, należy ocenić zamiar, okoliczności i cel działań związanych z planowanym odpłatnym zbyciem będącej we współwłasności nieruchomości (działki nr A).

Z treści wniosku wynika, że działka nr A jest położona w miejscowości …. Grunt należał w przeszłości do … i …, którzy nabyli go do majątku wspólnego od rodziców … w dniu 26 listopada 1979 r., umową przekazania gospodarstwa rolnego. Od tej daty małżonkowie … prowadzili gospodarstwo rolne, w skład którego wchodził m.in. grunt będący przedmiotem wniosku. … zmarł 15 kwietnia 2010 r., a nieruchomości wchodzące w skład gospodarstwa odziedziczyli: żona … i synowie … i … (Zainteresowani).

Od tej daty całe gospodarstwo rolne prowadzi wyłącznie … za zgodą pozostałych współwłaścicieli.

Gospodarstwo rolne ma łączną powierzchnię 2,7839 ha, natomiast działka nr A ma powierzchnię 0,9031 ha. Część gruntów wchodzących skład tego gospodarstwa jest położona w miejscowości …, natomiast działka będąca przedmiotem wniosku jest położona w …. Działka nr A nie była przedmiotem najmu, dzierżawy lub innej umowy o podobnym charakterze.

W dniu 8 grudnia 2022 r. Gmina … - w związku z budową drogi - odkupiła od właścicieli gruntów, przez których tereny została wytyczona ta droga, paski gruntów, w tym odkupiła od Wnioskodawców (Zainteresowanych) 329 m2 gruntów. W związku z tym odkupem, doszło do wydzielenia (na wniosek i na koszt gminy) z działki nr B działek: nr A i nr C. Działka nr C (skrajny pasek gruntu) została kupiona za symboliczną kwotę 1zł/m2 przez Gminę … na pas drogi zgodnie z MPZP.

Działka nr A będąca przedmiotem wniosku w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego jest przeznaczona pod zabudowę przemysłową i usługową oraz infrastrukturę techniczną, urządzenia towarzyszące, drogi wewnętrzne i zieleń urządzoną.

Wnioskodawcy (Zainteresowani) postanowili dokonać sprzedaży działki nr A, ponieważ jej rolnicze wykorzystanie stało się niezwykle utrudnione ze względu na jej sąsiedztwo i kształt.

Planowane jest odpłatne zbycie działki A w całości bez podziału i bez wyznaczania dróg wewnętrznych.

Cały teren działki jest nieuzbrojony, nie są wydane warunki zabudowy i nie zostały poczynione żadne nakłady inwestycyjne. Z uwagi na kształt i lokalizację gruntu, tj. długi i wąski prostokąt pomiędzy gruntami, którym zainteresowani są nabywcy planujący postawić wielkopowierzchniowe hale na łącznej powierzchni kilku przylegających gruntów, to gruntem jest duże zainteresowanie. Współwłaściciele nie ogłaszali nigdzie oferty sprzedaży gruntu. Podmiot, który jest wstępnie zainteresowany zakupem działki sam się zgłosił, ponieważ nabywa działki sąsiednie i jest zainteresowany zakupem dużego obszaru gruntów, aby na nim wybudować dużą halę.

Działka nr A będzie wykorzystywana rolniczo do momentu ostatecznej umowy sprzedaży. Wnioskodawcy (Zainteresowani) nie zamierzają zawierać umowy przedwstępnej, chyba że ewentualny nabywca gruntu będzie starał się o kredyt w celu sfinansowania zakupu. Nie dojdzie do udzielenia nikomu pełnomocnictwa do władania działką ani w umowie przedwstępnej, ani poza nią. Nie zostaną także dokonane żadne nakłady inwestycyjne do momentu ostatecznej sprzedaży.

Żaden z Wnioskodawców (Zainteresowanych) nie jest podatnikiem VAT. Zainteresowany będący stroną postępowania prowadzi gospodarstwo rolne jako rolnik ryczałtowy. Pobiera dopłaty z UE.

Żaden z Wnioskodawców (Zainteresowanych) nie zajmuje się obrotem nieruchomościami, a posiadane nieruchomości pochodzą z powyższego spadku i są Ich majątkiem osobistym. Nie kupowali ani nie zbywali innych niż wskazane nieruchomości.

Zainteresowani wskazali, że nie potrafią w tej chwili wskazać dokładnej daty planowanej sprzedaży działki nr A, jednak będzie to prawdopodobnie nie później niż w roku 2025. Przed sprzedażą nie zostaną wydane pozwolenia na budowę. Przed sprzedażą nie zostaną wydane żadne inne pozwolenia ani decyzje w odniesieniu do działki nr A. Nie planują zawierać umowy przedwstępnej z potencjalnym nabywcą. Jedynym powodem zawarcia takiej umowy byłaby konieczność pozyskania przez kupującego środków finansowych na zakup gruntu. Bez umowy przedwstępnej staranie się o kredyt czy inne formy finansowania jest wysoce niemożliwe, stąd ewentualna możliwość zawarcia takiej umowy. W związku z tym, jedynym warunkiem sprzedaży działki nr A określonym w umowie przedwstępnej byłoby uzyskanie finansowania zakupu przez kupującego w postaci kredytu lub pożyczki. Na stronach takiej umowy nie będą ciążyć żadne inne zobowiązania poza zwykłymi zobowiązaniami wynikającymi z umowy przedwstępnej sprzedaży tzn. zobowiązanie właścicieli do przeniesienia własności oraz zobowiązanie nabywcy do nabycia nieruchomości oraz zapłaty ceny.

Nabycie spadku zostało stwierdzone przez sąd prawomocnym orzeczeniem Sądu Rejonowego w … z dnia 15 stycznia 2013 r. Strony przeprowadziły częściowy dział spadku w roku 2020, ale działka nr A nie była nim objęta, w związku tym udziały Wnioskodawców (Zainteresowanych) w tej działce się nie zmieniły.

Zainteresowani nie prowadzą działalności gospodarczej, której przedmiotem byłby obrót nieruchomości. Działka nr A nie jest środkiem trwałym w działalności żadnego z Wnioskodawców.

Wobec powyższego, w celu właściwego zakwalifikowania skutków działań podjętych przez Zainteresowanych do właściwego źródła przychodu należy ocenić zamiar, okoliczności i cel działań związanych ze sprzedażą udziału w nieruchomości (działce nr A).

W przedmiotowej sprawie, czynności podejmowane przez Zainteresowanych wskazują, że nie mają one charakteru profesjonalnego działania przypisywanego przedsiębiorcom i mieszczą się w zwykłych działaniach związanych z właściwym zarządem własnym majątkiem. Okoliczności opisane we wniosku nie wskazują, że sprzedaż nieruchomości (udziałów) nastąpi w ramach zorganizowanej i ciągłej działalności, która wyczerpywałaby znamiona działalności gospodarczej określone w art. 5a pkt 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. W związku z tym przychód, który Zainteresowani uzyskają ze sprzedaży działki (udziałów), nie będzie stanowiła źródła przychodu z pozarolniczej działalności gospodarczej w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i Zainteresowani nie będą zobowiązani do zapłaty podatku dochodowego z tego tytułu.

Skutki podatkowe planowanych czynności sprzedaży, należy zatem ocenić w kontekście regulacji zawartych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a) w zw. z ust. 5 i ust. 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Natomiast, stosownie do przywołanego we wniosku art. 10 ust. 7 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Nie stanowi nabycia albo odpłatnego zbycia, o których mowa w ust. 1 pkt 8 lit. a-c, odpowiednio nabycie albo odpłatne zbycie, w drodze działu spadku, nieruchomości lub praw majątkowych, określonych w ust. 1 pkt 8 lit. a-c, do wysokości przysługującego podatnikowi udziału w spadku.

Nadmienić należy, że przepis ten nie ma w przedstawionej sprawie zastosowania, ponieważ Zainteresowani wskazali w opisie zdarzenia, że przeprowadzili w 2020 r. częściowy dział spadku, ale działka nr A nie była nim objęta.

Przepis art. 10 ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych stanowi, że:

w przypadku odpłatnego zbycia, nabytych w drodze spadku, nieruchomości lub praw majątkowych, określonych w ust. 1 pkt 8 lit. a)-c), okres, o którym mowa w tym przepisie, liczy się od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie tej nieruchomości lub nabycie prawa majątkowego przez spadkodawcę.

Jak stanowi art. 10 ust. 6 ww. ustawy:

w przypadku odpłatnego zbycia po ustaniu wspólności majątkowej małżeńskiej, nabytych do majątku wspólnego małżonków lub wybudowanych w trakcie trwania wspólności majątkowej małżeńskiej nieruchomości lub nabytych do majątku wspólnego małżonków praw majątkowych, określonych w ust. 1 pkt 8 lit. a-c, okres, o którym mowa w tym przepisie, liczy się od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło ich nabycie do majątku wspólnego małżonków lub ich wybudowanie w trakcie trwania wspólności majątkowej małżeńskiej.

W przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości i praw majątkowych, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) ww. ustawy, decydujące znaczenie w kwestii opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych ma forma prawna ich nabycia oraz moment nabycia. Zatem, pięcioletni termin, wskazany w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, należy liczyć od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło ich nabycie.

Kwestie stosunków majątkowych w małżeństwie reguluje ustawa z dnia 25 lutego 1964 r. – Kodeks rodzinny i opiekuńczy (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2809 ze zm.).

Zgodnie z art. 31 § 1 ww. Kodeksu:

Z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa (wspólność ustawowa) obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich (majątek wspólny). Przedmioty majątkowe nieobjęte wspólnością ustawową należą do majątku osobistego każdego z małżonków.

Z treści wniosku wynika, że … (Zainteresowana niebędąca stroną postępowania) wraz z mężem w drodze umowy przekazania gospodarstwa rolnego nabyła do majątku objętego wspólnością nieruchomość położoną w … w 1979 r. W związku z tym, za datę nabycia przez Nią nieruchomości wchodzącej w skład majątku wspólnego małżonków, należy uznać dzień jej nabycia do majątku wspólnego małżonków, tj. 1979 r., stosownie do treści art. 10 ust. 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Zatem, w odniesieniu do Zainteresowanej niebędącej stroną postępowania, termin pięcioletni, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 w zw. z ust. 6 ww. ustawy, już upłynął. Oznacza to, że planowane odpłatne zbycie udziału w nieruchomości (działce nr A), którą nabyła w 1979 r. nie będzie stanowiło dla Niej, źródła przychodu w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a) w zw. z ust. 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ponieważ odpłatne zbycie zostanie dokonane po upływie pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie.

W odniesieniu do Zainteresowanego będącego stroną postępowania (…) oraz Zainteresowanego niebędącego stroną postępowania (…), wskazać należy, że zgodnie z art. 922 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2024 r. poz. 1061 ze zm.):

Prawa i obowiązki majątkowe zmarłego przechodzą z chwilą jego śmierci na jedną lub kilka osób stosownie do przepisów księgi niniejszej..

W myśl art. 924 i art. 925 Kodeksu cywilnego:

Spadek otwiera się z chwilą śmierci spadkodawcy, natomiast spadkobierca nabywa spadek z chwilą otwarcia spadku.

Powyższe oznacza, że z chwilą śmierci należące do spadkodawcy prawa i obowiązki stają się spadkiem, który podlega przepisom prawa spadkowego, a data śmierci (chwila śmierci) spadkodawcy ustala, kto staje się spadkobiercą oraz co wchodzi w skład masy spadkowej.

Z kolei, postanowienie sądu o stwierdzeniu nabycia spadku lub akt poświadczenia dziedziczenia potwierdzają jedynie prawo spadkobiercy do tego spadku od momentu jego otwarcia (art. 1025 Kodeksu cywilnego).

Stosownie do art. 10 ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, do wyliczenia pięcioletniego okresu, od którego uzależnione jest opodatkowanie odpłatnego zbycia nieruchomości (lub ich części oraz udziału w nieruchomości) lub praw majątkowych nabytych w drodze spadku, wliczany jest nie tylko okres własności nieruchomości (praw majątkowych) przysługującej spadkobiercy, który dokonuje odpłatnego zbycia, ale także okres własności nieruchomości (praw majątkowych) spadkodawcy. Jeżeli od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie nieruchomości bądź nabycie prawa majątkowego przez spadkodawcę, do momentu odpłatnego zbycia nieruchomości (lub ich części oraz udziału w nieruchomości) lub praw majątkowych przez spadkobiercę upłynęło pięć lat – to odpłatne zbycie nie podlega opodatkowaniu.

Nieruchomość położoną w … spadkodawca nabył w drodze umowy przekazania gospodarstwa rolnego w 1979 r. do majątku objętego wspólnością (spadkodawca zmarł 15 kwietnia 2010 r.). Spadek po zmarłym m.in. nabył … oraz … (synowie, każdy w udziale 1/6). W konsekwencji, termin pięcioletni, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a) w związku z ust. 5 ww. ustawy, już upłynął. Oznacza to, że planowane odpłatne zbycie udziału w nieruchomości (działce nr A) nabytego w spadku, nie będzie stanowiło dla … oraz …, źródła przychodu w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a) w zw. z ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, gdyż odpłatne zbycie nastąpi po upływie pięciu lat, licząc od końca 1979 r., w którym nastąpiło nabycie przez spadkodawcę.

Reasumując, należy stwierdzić, że planowana przez Zainteresowanych sprzedaż udziału w nieruchomości (działce nr A) w związku z tym, że sprzedaż tej nieruchomości (udziału) nie nastąpi w wykonywaniu działalności gospodarczej, nie będzie stanowiła przychodu z pozarolniczej działalności gospodarczej, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a więc Zainteresowani nie będą zobowiązani do zapłaty podatku dochodowego z tego tytułu.

Jednocześnie, planowana sprzedaż udziału w nieruchomości (działce nr A) nabytego przez Zainteresowanego będącego stroną postępowania oraz Zainteresowanego niebędącego stroną postępowania w drodze spadku, a przez Zainteresowaną niebędącą stroną postępowania w drodze umowy przekazania gospodarstwa rolnego, nie będzie stanowiła źródła przychodu, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a) w związku odpowiednio z ust. 5 i ust. 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ponieważ upłynął okresu pięciu lat liczony od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie tej nieruchomości (udziału). W konsekwencji, planowana przez Zainteresowanych sprzedaż udziału w nieruchomości (działce nr A) nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Należy zastrzec, że interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem wniosku w zakresie podatku dochodowego od osób fizycznych w kontekście przedstawionego pytania nr 1, natomiast nie dotyczy innych kwestii wynikających z opisu sprawy, które nie były przedmiotem pytania i zakresem wniosku wskazanym przez Zainteresowanych.

Procedura wydawania indywidualnych interpretacji przepisów prawa podatkowego nie podlega regułom przewidzianym dla postępowania podatkowego, czy kontrolnego. Organ wydający interpretacje opiera się wyłącznie na opisie stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego przedstawionego we wniosku – nie prowadzi postępowania dowodowego. Postępowanie w sprawie wydania interpretacji indywidualnej ma na celu wyjaśnienie wątpliwości co do sposobu zastosowania przepisów prawa podatkowego materialnego do określonego stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego. Przedmiotem interpretacji wydanej na podstawie art. 14b ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.) jest sam przepis prawa. Rolą postępowania w sprawie wydania indywidualnej interpretacji przepisów podatkowych nie jest ustalanie stanu faktycznego, stanowi to bowiem domenę ewentualnego postępowania podatkowego. To na podatniku ciąży obowiązek udowodnienia w toku tego postępowania okoliczności faktycznych, z których wywodzi on dla siebie korzystne skutki prawne. Organ nie prowadzi postępowania dowodowego, ograniczając się do analizy okoliczności podanych we wniosku.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego. Z funkcji ochronnej będą mogli skorzystać Ci z Państwa, którzy zastosują się do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Pan … (Zainteresowany będący stroną postępowania – art. 14r § 2 Ordynacji podatkowej) ma prawo wnieść skargę na tę interpretację indywidualną do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego .... Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935; dalej jako „PPSA”).  

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 i art. 14r ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).