Skutki podatkowe darowizny udziałów w spółce z o.o. na rzecz fundacji rodzinnej. - Interpretacja - null
Temat interpretacji
Temat interpretacji
Temat interpretacji
Skutki podatkowe darowizny udziałów w spółce z o.o. na rzecz fundacji rodzinnej.
Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe
Szanowni Państwo,
stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest prawidłowe.
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
19 sierpnia 2024 r. wpłynął Państwa wniosek wspólny z 12 sierpnia 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy skutków podatkowych darowizny udziałów w spółce z o.o. na rzecz fundacji rodzinnej.
Treść wniosku wspólnego jest następująca:
Zainteresowani, którzy wystąpili z wnioskiem
1. Zainteresowana będąca stroną postępowania:
Fundacja (…)
2. Zainteresowana niebędąca stroną postępowania:
a.A.A.
b.B.B.
Opis zdarzenia przyszłego
Fundacja Rodzinna (…) (“Fundacja” lub „Wnioskodawca"), jest fundacją rodzinną ustanowioną na podstawie przepisów ustawy z dnia 26 stycznia 2023 r. o fundacji rodzinnej (Dz. U. z 2023 r., poz. 326 ze zm.; „Ustawa").
Fundatorem Fundacji jest osoba fizyczna, polski rezydent podatkowy („Fundator"). Funkcjonowanie Fundacji określa Ustawa oraz statut Fundacji przyjęty w akcie założycielskim Fundacji z (…) maja 2024 r.
Na moment składania niniejszego wniosku, beneficjentami Fundacji są m.in. Fundator oraz małżonka Fundatora („Małżonka Fundatora").
Fundator jest udziałowcem spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w Polsce, działającej pod firmą „(…)” spółka z ograniczoną odpowiedzialnością, wpisanej do rejestru przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego pod numerem (…) („Spółka”). Fundator posiada ok. 95,24% udziałów w kapitale zakładowym Spółki. Pozostałe udziały w kapitale zakładowym Spółki, tj. ok. 4,76% udziałów w kapitale zakładowym Spółki posiada Małżonka Fundatora.
Fundator oraz Małżonka Fundatora, po tym jak Fundacja zostanie wpisana do Rejestru Fundacji Rodzinnych prowadzonego przez Sąd Okręgowy w (…), wniosą do Fundacji posiadane przez siebie udziały w kapitale zakładowym Spółki, tj. Fundator wniesie 95,24% posiadanych udziałów w kapitale zakładowym Spółki, natomiast Małżonka Fundatora wniesie 4,76% posiadanych udziałów w kapitale zakładowym Spółki. W tym celu Fundator, Małżonka Fundatora oraz Fundacja zawrą umowy darowizny, których przedmiotem będzie łącznie 100% udziałów w kapitale zakładowym Spółki („Darowizna Udziałów"). Na skutek Darowizny Udziałów, Fundacja stanie się właścicielem 100% udziałów w Spółce.
Na moment składania niniejszego wniosku Fundacja co prawda nie została wpisana do Rejestru Fundacji Rodzinnych prowadzonego przez Sąd Rejonowy w (...) (wniosek o wpis Fundacji w Rejestrze Fundacji Rodzinnych został złożony 7 czerwca 2024 r.), niemniej, brak wpisu Fundacji do odpowiedniego rejestru nie oznacza, że Fundacja nie może nabywać mienia, jak i również nie oznacza, że nie może zbywać swojego mienia. Zgodnie bowiem z art. 23 ust. 1 Ustawy, z chwilą sporządzenia aktu założycielskiego powstaje fundacja rodzinna w organizacji. Zgodnie zaś z art. 23 ust. 3 Ustawy, fundacja rodzinna w organizacji zarządza we własnym imieniu posiadanym majątkiem i zapewnia jego ochronę, w szczególności nabywa prawa, w tym własność nieruchomości i inne prawa rzeczowe, zaciąga zobowiązania, pozywa i jest pozywana. Oznacza to, że Fundacja jest podmiotem praw i obowiązków (w tym może nabywać i zbywać mienie) już przed wpisem do odpowiedniego rejestru, analogicznie jak spółka z ograniczoną odpowiedzialnością, prosta spółka akcyjna czy spółka akcyjna. Powyższe świadczy o tym, że Fundacja ma interes prawny w uzyskaniu interpretacji indywidualnej.
Jednocześnie Wnioskodawca zaznacza, że do Fundacji nie będzie miała zastosowania dyspozycja art. 6 ust. 9 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t. j. Dz. U. z 2023 r., poz. 2805 ze zm.; „Updop”).
Pytania
1.Czy przysporzenie powstałe z czynności Darowizny Udziałów będzie zwolnione z podatku dochodowego od osób prawnych na podstawie art. 6 ust. 1 pkt 25 Updop, a w związku z tym, czy Fundacja nie będzie zobowiązana rozpoznać przychodu podatkowego dla celów podatku dochodowego od osób prawnych w związku z tą czynnością?
2.Czy Darowizna Udziałów na rzecz Fundacji będzie powodować u Małżonki Fundatora lub Fundatora konieczność rozpoznania dochodu (przychodu) na gruncie Updof?
Przedmiotem niniejszej interpretacji jest odpowiedź na pytanie nr 2 dotyczące podatku dochodowego od osób fizycznych. Odnośnie pytania nr 1 dotyczącego podatku dochodowego od osób fizycznych zostało wydane odrębne rozstrzygnięcie.
Stanowisko Zainteresowanych w sprawie
Darowizna Udziałów nie będzie skutkowała, ani u Fundatora, ani u Małżonki Fundatora koniecznością rozpoznania dochodu (przychodu) na gruncie Updof, ponieważ jest to zdarzenie neutralne podatkowo (nie jest to zdarzenie będące czynnością opodatkowaną na gruncie Updof czy jakiejkolwiek innej ustawy podatkowej).
Uzasadnienie stanowiska w zakresie pytania nr 2
Zgodnie z art. 11 ust. 1 Updof przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9, 10 w zakresie realizacji praw z pochodnych instrumentów finansowych, pkt 11, art. 19, art. 25b, art. 30ca, art. 30da i art. 30f, są otrzymane lub pozostawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.
Art. 10 Updof wśród źródeł przychodów wymienia:
1) kapitały pieniężne i prawa majątkowe, w tym odpłatne zbycie praw majątkowych innych niż wymienione w art. 10 pkt 8 lit. a-c (pkt 7) Updof;
2) inne źródła (art. 10 pkt 9).
Zgodnie z art. 17 ust. 1 Updof, za przychody z kapitałów pieniężnych uważa się:
1) odsetki od pożyczek;
2) odsetki od wkładów oszczędnościowych i środków na rachunkach bankowych lub w innych formach oszczędzania, przechowywania lub inwestowania, z zastrzeżeniem art. 14 ust. 2 pkt 5 Updof;
3) odsetki (dyskonto) od papierów wartościowych;
3a) wykup przez emitenta obligacji, od których są należne świadczenia okresowe;
4) dywidendy i inne przychody z tytułu udziału w zyskach osób prawnych faktycznie uzyskane z tego udziału, w tym również:
a) dywidendy z akcji złożonych przez członków pracowniczych funduszy emerytalnych na rachunkach ilościowych
b) oprocentowanie udziałów członkowskich z nadwyżki bilansowej (dochodu ogólnego) w spółdzielniach,
c) podział majątku likwidowanej osoby prawnej lub spółki,
d) wartość dokonanych na rzecz wspólników spółek, nieodpłatnych lub częściowo odpłatnych świadczeń, określoną według zasad wynikających z art. 11 ust. 2-2b;
5) przychody z tytułu udziału w funduszach kapitałowych, z zastrzeżeniem ust. 1c;
6) przychody z:
a) odpłatnego zbycia udziałów (akcji), udziałów w spółdzielni oraz papierów wartościowych,
b) realizacji praw wynikających z papierów wartościowych, o których mowa w art. 3 pkt 1 lit. b ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi;
7) przychody z odpłatnego zbycia prawa poboru, w tym również ze zbycia prawa poboru akcji nowej emisji przez pracowniczy fundusz emerytalny w imieniu członka funduszu;
8) przychody członków pracowniczych funduszy emerytalnych z tytułu przeniesienia akcji złożonych na rachunkach ilościowych do aktywów tych funduszy;
9) wartość wkładu określoną w statucie lub umowie spółki, a w razie ich braku wartość wkładu określoną w innym dokumencie o podobnym charakterze - w przypadku wniesienia do spółki albo do spółdzielni wkładu niepieniężnego; jeżeli jednak wartość ta jest niższa od wartości rynkowej tego wkładu albo wartość wkładu nie została określona w statucie, umowie albo innym dokumencie o podobnym charakterze, za przychód uważa się wartość rynkową takiego wkładu określoną na dzień przeniesienia własności przedmiotu wkładu niepieniężnego; przepis art. 19 ust. 3 stosuje się odpowiednio;
9a) (uchylony);
10) przychody z odpłatnego zbycia pochodnych instrumentów finansowych oraz z realizacji praw z nich wynikających;
11) przychody z odpłatnego zbycia waluty wirtualnej;
12) przychody z tytułu otrzymania składników majątku w związku z likwidacją spółki niebędącej osobą prawną, wystąpieniem wspólnika z takiej spółki lub zmniejszeniem udziału kapitałowego w takiej spółce, w wyniku otrzymania których Rzeczpospolita Polska traci prawo do opodatkowania dochodów ze zbycia tych składników majątku.
Jednocześnie Ustawą został wprowadzony do Updof m.in. art. 5a pkt 50, zgodnie z którym, ilekroć w ustawie jest mowa o fundacji rodzinnej - oznacza to fundację rodzinną oraz fundację rodzinną w organizacji, o których mowa w Ustawie.
Zgodnie z art. 2 ust. 1 Ustawy fundacja rodzinna jest osobą prawną utworzoną w celu gromadzenia mienia, zarządzania nim w interesie beneficjentów oraz spełniania świadczeń na rzecz beneficjentów. Fundator określa w statucie szczegółowy cel fundacji rodzinnej.
Według art. 2 ust. 2 Ustawy przez świadczenie rozumie się składniki majątkowe, w tym środki pieniężne, rzeczy lub prawa, przeniesione na beneficjenta albo oddane beneficjentowi do korzystania przez fundację rodzinną albo fundację rodzinną w organizacji, zgodnie ze statutem i listą beneficjentów.
Artykuł 17 Ustawy stanowi, że fundator wnosi do fundacji rodzinnej mienie na pokrycie funduszu założycielskiego o wartości określonej w statucie, nie niższej niż 100 000 zł.
Zgodnie z art. 20 Ustawy fundacja rodzinna nie może zwracać fundatorowi mienia wniesionego na pokrycie funduszu założycielskiego ani w całości, ani w części, chyba że ustawa stanowi inaczej.
Przenosząc powyższe na grunt opisanej we wniosku sprawy należy wskazać, że istota fundacji rodzinnej polega na tym, że w zamian za wniesiony do fundacji majątek fundator ani żaden inny podmiot nie otrzymuje żadnego ekwiwalentu.
Wniesienie zatem jakichkolwiek składników majątkowych nie będzie spełniało dyspozycji art. 17 ust. 1 pkt 9 Updof, gdyż przepis ten dotyczy opodatkowania wartości wkładu w przypadku wniesienia do spółki albo do spółdzielni wkładu niepieniężnego. Fundacja nie ma charakteru spółki ani spółdzielni w rozumieniu przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Nie znajdzie również zastosowania art. 17 ust. 1 pkt 6 lit. Updof, bowiem wniesienie udziałów, akcji lub ogół praw i obowiązków w spółkach handlowych z siedzibą w Polsce lub za granicą, nie będzie miało charakteru odpłatnego.
Wniesienie jakichkolwiek składników majątkowych do fundacji rodzinnej nie spełni dyspozycji przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w zakresie powstania przychodu, w tym art. 10 ust. 1 pkt 9 w zw. z art. 20 ust. 1 Updof.
Zgodnie bowiem z art. 20 ust. 1 Updof za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9 Updof, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, kwoty uzyskane z tytułu zwrotu z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego oraz wypłaty z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego, w tym także dokonane na rzecz osoby uprawnionej na wypadek śmierci oszczędzającego, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, świadczenia otrzymane z tytułu umowy o pomocy przy zbiorach, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14 Updof, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i art. 17 Updof.
Wprawdzie przepis art. 20 ust. 1 Updof przedstawia otwarty katalog zdarzeń, w wyniku których dochodzi do powstania u podatnika przychodu z innych źródeł, jednakże, dokonując kwalifikacji danego zdarzenia jako powodującego powstanie przychodu z innych źródeł, nie można abstrahować od art. 11 ust. 1 Updof, który zawiera definicję przychodu. Definicja ta wprost odwołuje się do otrzymanych lub postawionych do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniędzy, wartości pieniężnych oraz wartości otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.
Ponieważ Fundator lub Małżonka Fundatora, wnosząc do Fundacji udziały w Spółce (czynność Darowizny Udziałów), nie otrzyma w zamian żadnych udziałów, certyfikatów lub innych instrumentów prawnych, które dawałyby Fundatorowi lub Małżonce Fundatora tytuł prawny do wniesionego do Fundacji majątku lub do otrzymania od Fundacji innego rodzaju świadczeń z tego tytułu, to ani u Fundatora ani u Małżonki Fundatora nie powstanie przychód z innych źródeł w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 9 w zw. z art. 20 ust. 1 Updof.
Ponadto, zgodnie z obowiązującym od 22 maja 2023 r. art. 20 ust. 1g Updof za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9 Updof, uważa się również przychody z tytułu otrzymania lub postawienia do dyspozycji świadczenia, o którym mowa w art. 2 ust. 2 Ustawy, oraz mienia w związku z rozwiązaniem fundacji rodzinnej. Jeżeli przedmiotem tego świadczenia lub tym mieniem nie są pieniądze lub wartości pieniężne, przychód powstaje w ostatnim dniu miesiąca, w którym podatnik otrzymał takie świadczenie lub mienie, a w przypadku świadczenia lub mienia przysługującego za okres dłuższy niż miesiąc, przychód powstaje w ostatnim dniu każdego miesiąca, za który takie świadczenie lub mienie przysługuje.
W Uzasadnieniu do Ustawy wskazano m.in., że: "Zmieniono także art. 20, w którym dodany został ust. 1g. Dodanie tego przepisu w sposób jednoznaczny określa, że do źródła przychodów "inne przychody", o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9 ustawy PIT, zaliczane są przychody otrzymane przez:
- beneficjenta fundacji rodzinnej, w tym również przez fundatora będącego beneficjentem - w trakcie istnienia fundacji, oraz
- fundatora lub beneficjenta fundacji rodzinnej lub spadkobiercę fundatora, z tytułu otrzymania mienia w związku z rozwiązaniem fundacji rodzinnej.
Określone również zostało, że w przypadku, gdy świadczenie otrzymane z fundacji rodzinnej ma postać niepieniężną, przychód powstaje w ostatnim dniu miesiąca, w którym podatnik otrzymał to świadczenie. Przykładem takiego świadczenia może być długoterminowe prawo do bezpłatnego korzystania przez beneficjenta z lokalu mieszkalnego stanowiącego własność fundacji rodzinnej. W takim przypadku przychodem beneficjenta będzie wartość czynszu, którego miesięczna wartość określać się będzie na podstawie art. 11 ust. 2a ustawy PIT. Powyższe wyjaśnienia dotyczące momentu powstania przychodu odnoszą się również do przychodu z tytułu mienia otrzymanego lub postawionego do dyspozycji w związku z rozwiązaniem fundacji rodzinnej".
Z powyższego wynika, że obowiązujące od 22 maja 2023 r. przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wskazują jako moment powstania przychodu wyłącznie ewentualne realne przysporzenia otrzymane od fundacji rodzinnej w roli beneficjenta lub fundatora (bądź w trakcie jej funkcjonowania, bądź w wyniku jej rozwiązania). Żaden z przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie wskazuje, aby w momencie wniesienia przez osobę fizyczną składników majątku (mienia) do fundacji rodzinnej na dochodziło do powstania przychodu po stronie tej osoby fizycznej.
Biorąc pod uwagę przedstawiony opis sprawy oraz powołane przepisy prawa podatkowego należy stwierdzić, że wniesienie jakiegokolwiek majątku do Fundacji nie będzie powodować powstania dochodu (przychodu) z tytułu takiego przeniesienia.
Oznacza to, że Darowizna Udziałów na rzecz Fundacji nie będzie powodować u ani Fundatora, ani u Małżonki Fundatora konieczności rozpoznania dochodu (przychodu) na gruncie Updof, ponieważ jest to zdarzenie neutralne podatkowo (nie jest to zdarzenie będące czynnością opodatkowaną na gruncie Updof czy jakiejkolwiek innej ustawy podatkowej).
Stanowisko wyrażone wyżej znajduje odzwierciedlenie w następujących interpretacjach Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej:
- interpretacji z 11 kwietnia 2024 r. o sygn. 0114-KDIP2-1.4010.30.2024.1.KW;
- interpretacji z 5 kwietnia 2024 r. o sygn. 0111-KDIB1-2.4010.60.2024.2.MK;
- interpretacji z 23 lutego 2024 r. o sygn. 0111-KDIB1-2.4010.11.2024.1.AK;
- interpretacji z 11 stycznia 2024 r. o sygn. 0111-KDIL2-1.4011.889.2023.1.JK;
- interpretacji z 28 grudnia 2023 r. o sygn. 0111-KDIB1-2.4010.626.2023.2.DP;
- interpretacji z 18 października 2023 r. o sygn. 0111-KDIB1-2.4010.459.2023.1.DP;
- interpretacji z 4 września 2023 r. o sygn. 0112-KDWL.4011.56.2023.1.WS;
- interpretacji z 3 sierpnia 2023 r. o sygn. 0115-KDIT1.4011.439.2023.2.MR.
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Według art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 226 ze zm.):
Opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.
W myśl art. 11 ust. 1 ww. ustawy:
Przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9, 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, pkt 11, art. 19, art. 25b, art. 30ca, art. 30da i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.
Za przychody, należy zatem uznać każdą formę przysporzenia majątkowego, zarówno formę pieniężną, jak i niepieniężną, w tym nieodpłatne świadczenia otrzymane przez podatnika. Dla celów podatkowych nieodpłatne świadczenie obejmuje działanie lub zaniechanie na rzecz innej osoby oraz wszystkie zjawiska gospodarcze i zdarzenia prawne, których następstwem jest uzyskanie korzyści kosztem innego podmiotu, lub te wszystkie zdarzenia prawne i zdarzenia gospodarcze w działalności osób, których skutkiem jest nieodpłatne świadczenie, to jest niezwiązane z kosztami lub inną formą ekwiwalentu świadczenie, przysporzenie majątku innej osobie, mające konkretny wymiar finansowy.
Artykuł 10 ust. 1 cytowanej ustawy wymienia wśród źródeł przychodów:
- kapitały pieniężne i prawa majątkowe, w tym odpłatne zbycie praw majątkowych innych niż wymienione w pkt 8 lit. a-c (pkt 7);
- inne źródła (pkt 9).
Według art. 17 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Za przychody z kapitałów pieniężnych uważa się:
1) odsetki od pożyczek;
2) odsetki od wkładów oszczędnościowych i środków na rachunkach bankowych lub w innych formach oszczędzania, przechowywania lub inwestowania, z zastrzeżeniem art. 14 ust. 2 pkt 5;
3) odsetki (dyskonto) od papierów wartościowych;
3a) wykup przez emitenta obligacji, od których są należne świadczenia okresowe;
4) dywidendy i inne przychody z tytułu udziału w zyskach osób prawnych faktycznie uzyskane z tego udziału, w tym również:
a) dywidendy z akcji złożonych przez członków pracowniczych funduszy emerytalnych na rachunkach ilościowych,
b) oprocentowanie udziałów członkowskich z nadwyżki bilansowej (dochodu ogólnego) w spółdzielniach,
c) podział majątku likwidowanej osoby prawnej lub spółki,
d) wartość dokonanych na rzecz wspólników spółek, nieodpłatnych lub częściowo odpłatnych świadczeń, określoną według zasad wynikających z art. 11 ust. 2-2b;
5) przychody z tytułu udziału w funduszach kapitałowych, z zastrzeżeniem ust. 1c;
6) przychody z:
a) odpłatnego zbycia udziałów (akcji), udziałów w spółdzielni oraz papierów wartościowych,
b) realizacji praw wynikających z papierów wartościowych, o których mowa w art. 3 pkt 1 lit. b ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi;
7) przychody z odpłatnego zbycia prawa poboru, w tym również ze zbycia prawa poboru akcji nowej emisji przez pracowniczy fundusz emerytalny w imieniu członka funduszu;
8) przychody członków pracowniczych funduszy emerytalnych z tytułu przeniesienia akcji złożonych na rachunkach ilościowych do aktywów tych funduszy;
9) wartość wkładu określoną w statucie lub umowie spółki, a w razie ich braku wartość wkładu określoną w innym dokumencie o podobnym charakterze - w przypadku wniesienia do spółki albo do spółdzielni wkładu niepieniężnego; jeżeli jednak wartość ta jest niższa od wartości rynkowej tego wkładu albo wartość wkładu nie została określona w statucie, umowie albo innym dokumencie o podobnym charakterze, za przychód uważa się wartość rynkową takiego wkładu określoną na dzień przeniesienia własności przedmiotu wkładu niepieniężnego; przepis art. 19 ust. 3 stosuje się odpowiednio;
9a) (uchylony)
10) przychody z odpłatnego zbycia pochodnych instrumentów finansowych oraz z realizacji praw z nich wynikających;
11) przychody z odpłatnego zbycia waluty wirtualnej;
12) przychody z tytułu otrzymania składników majątku w związku z likwidacją spółki niebędącej osobą prawną, wystąpieniem wspólnika z takiej spółki lub zmniejszeniem udziału kapitałowego w takiej spółce, w wyniku otrzymania których Rzeczpospolita Polska traci prawo do opodatkowania dochodów ze zbycia tych składników majątku.
W tym miejscu wskazać należy, że ustawą z dnia 26 stycznia 2023 r. o fundacji rodzinnej (Dz. U. 2023 r. poz. 326) został wprowadzony do ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych m.in. art. 5a pkt 50, zgodnie z którym:
Ilekroć w ustawie jest mowa o fundacji rodzinnej – oznacza to fundację rodzinną oraz fundację rodzinną w organizacji, o których mowa w ustawie z dnia 26 stycznia 2023 r. o fundacji rodzinnej (Dz.U. poz. 326 i 825).
Zgodnie z art. 2 ust. 1 ustawy o fundacji rodzinnej:
Fundacja rodzinna jest osobą prawną utworzoną w celu gromadzenia mienia, zarządzania nim w interesie beneficjentów oraz spełniania świadczeń na rzecz beneficjentów. Fundator określa w statucie szczegółowy cel fundacji rodzinnej.
W myśl art. 2 ust. 2 ustawy o fundacji rodzinnej:
Przez świadczenie rozumie się składniki majątkowe, w tym środki pieniężne, rzeczy lub prawa, przeniesione na beneficjenta albo oddane beneficjentowi do korzystania przez fundację rodzinną albo fundację rodzinną w organizacji, zgodnie ze statutem i listą beneficjentów.
Art. 17 ustawy o fundacji rodzinnej stanowi, że:
Fundator wnosi do fundacji rodzinnej mienie na pokrycie funduszu założycielskiego o wartości określonej w statucie, nie niższej niż 100 000 zł.
Zgodnie z art. 20 ustawy o fundacji rodzinnej:
Fundacja rodzinna nie może zwracać fundatorowi mienia wniesionego na pokrycie funduszu założycielskiego ani w całości, ani w części, chyba że ustawa stanowi inaczej.
Należy wskazać, że ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych nie zawiera definicji pojęcia „darowizna”. Dlatego należy w tym zakresie odwołać się do odpowiednich przepisów ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1061 ze zm.).
I tak, zgodnie z art. 888 § 1 Kodeksu cywilnego:
Przez umowę darowizny darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swego majątku.
Stosownie do art. 890 § 1 Kodeksu cywilnego:
Oświadczenie darczyńcy powinno być złożone w formie aktu notarialnego. Jednakże umowa darowizny zawarta bez zachowania tej formy staje się ważna, jeżeli przyrzeczone świadczenie zostało spełnione.
W myśl art. 889 Kodeksu cywilnego, nie stanowią darowizny następujące bezpłatne przysporzenia:
1) gdy zobowiązanie do bezpłatnego świadczenia wynika z umowy uregulowanej innymi przepisami kodeksu;
2) gdy kto zrzeka się prawa, którego jeszcze nie nabył albo które nabył w taki sposób, że w razie zrzeczenia się prawo jest uważane za nienabyte.
Dana czynność jest darowizną, jeżeli posiada cechy tego zobowiązania, tzn. gdy zostanie złożone oświadczenie darczyńcy o przekazaniu darowizny oraz oświadczenie obdarowanego o jej przyjęciu, a ponadto czynność ta musi polegać na nieodpłatnym świadczeniu darczyńcy (kosztem jego majątku) na rzecz obdarowanego, pod warunkiem, że czynność ta nie została wymieniona w treści cytowanego wyżej art. 889 Kodeksu cywilnego.
Z powyższego wynika, że podstawową cechą umowy darowizny jest bezpłatne świadczenie darczyńcy na rzecz obdarowanego kosztem majątku darczyńcy. Darowizna należy bowiem do czynności, których celem jest dokonanie aktu przysporzenia majątkowego (świadczenie musi wzbogacić obdarowanego) i zobowiązanie darczyńcy musi być zamierzone jako nieodpłatne. Świadczenie ma charakter nieodpłatny, gdy druga strona umowy nie zobowiązuje się do jakiegokolwiek świadczenia w zamian za otrzymane świadczenie. Istotą darowizny - jako czynności nieodpłatnej - jest więc brak po drugiej stronie ekwiwalentu w postaci świadczenia wzajemnego. Prowadzi ona do zmniejszenia majątku darczyńcy, a zarazem do zwiększenia aktywów lub zmniejszenia pasywów po stronie majątku obdarowanego.
Odnosząc powyższe do opisanego zdarzenia przyszłego, istota fundacji polega na tym, że w zamian za wniesiony do fundacji majątek fundator lub małżonka fundatora nie otrzymuje żadnego ekwiwalentu. W związku z tym darowizna przez fundatora lub małżonkę fundatora do Fundacji udziałów nie będzie spełniać dyspozycji art. 17 ust. 1 pkt 9 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, gdyż przepis ten dotyczy opodatkowania wartości wkładu w przypadku wniesienia do spółki albo do spółdzielni wkładu niepieniężnego. Fundacja nie ma charakteru spółki ani spółdzielni w rozumieniu przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Darowizna składników majątku w postaci udziałów w sp. z o.o. do Fundacji Rodzinnej nie spełni również dyspozycji innych przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w zakresie powstania przychodu, w tym art. 10 ust. 1 pkt 9 w zw. z art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Zgodnie z art. 20 ust. 1 ww. ustawy:
Za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, kwoty uzyskane z tytułu zwrotu z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego oraz wypłaty z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego, w tym także dokonane na rzecz osoby uprawnionej na wypadek śmierci oszczędzającego, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, świadczenia otrzymane z tytułu umowy o pomocy przy zbiorach, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i art. 17.
Wprawdzie przepis art. 20 ust. 1 ww. ustawy przedstawia otwarty katalog zdarzeń, w wyniku których dochodzi do powstania u podatnika przychodu z innych źródeł, jednakże dokonując kwalifikacji danego zdarzenia jako powodującego powstanie przychodu z innych źródeł nie można abstrahować od art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, który zawiera definicję przychodu. Definicja ta wprost odwołuje się do otrzymanych lub postawionych do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniędzy, wartości pieniężnych oraz wartości otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.
Fundator Fundacji lub małżonka fundatora – wnosząc do niej składniki majątkowe nie otrzyma w zamian żadnych udziałów, certyfikatów lub innych instrumentów prawnych, które dawałyby fundatorowi lub małżonce fundatora tytuł prawny do wniesionego do Fundacji majątku lub do otrzymania od Fundacji innego rodzaju świadczeń z tego tytułu, co w konsekwencji skutkuje tym, że fundator lub małżonka fundatora nie uzyska przychodu z innych źródeł w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 9 w zw. z art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Ponadto, zgodnie z obowiązującym od 22 maja 2023 r. art. 20 ust. 1g ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się również przychody z tytułu otrzymania lub postawienia do dyspozycji świadczenia, o którym mowa w art. 2 ust. 2 ustawy z dnia 26 stycznia 2023 r. o fundacji rodzinnej, oraz mienia w związku z rozwiązaniem fundacji rodzinnej. Jeżeli przedmiotem tego świadczenia lub tym mieniem nie są pieniądze lub wartości pieniężne, przychód powstaje w ostatnim dniu miesiąca, w którym podatnik otrzymał takie świadczenie lub mienie, a w przypadku świadczenia lub mienia przysługującego za okres dłuższy niż miesiąc, przychód powstaje w ostatnim dniu każdego miesiąca, za który takie świadczenie lub mienie przysługuje.
W uzasadnieniu do projektu ustawy o fundacji rodzinnej wskazano m.in., że:
„Zmieniono także art. 20, w którym dodany został ust. 1g. Dodanie tego przepisu w sposób jednoznaczny określa, że do źródła przychodów „inne przychody”, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9 ustawy PIT, zaliczane są przychody otrzymane przez:
- beneficjenta fundacji rodzinnej, w tym również przez fundatora będącego beneficjentem – w trakcie istnienia fundacji, oraz
- fundatora lub beneficjenta fundacji rodzinnej lub spadkobiercę fundatora, z tytułu otrzymania mienia w związku z rozwiązaniem fundacji rodzinnej.
Określone również zostało, że w przypadku, gdy świadczenie otrzymane z fundacji rodzinnej ma postać niepieniężną, przychód powstaje w ostatnim dniu miesiąca, w którym podatnik otrzymał to świadczenie. Rozwiązanie takie pozwala określić wartość wszystkich otrzymanych w danym miesiącu świadczeń niepieniężnych przez fundatora lub beneficjenta według stanu na jeden dzień w miesiącu. Ma to znaczenie szczególnie, gdy wartość takiego świadczenia jest ustalana na podstawie cen rynkowych.
W przypadku świadczeń niepieniężnych przysługujących za okres dłuższy niż jeden miesiąc, przychód powstaje w ostatnim dniu każdego miesiąca, za który świadczenie to przysługuje. Wprowadzenie takiej szczególnej zasady ustalania dochodu, jest korzystne dla otrzymującego przychód. Wartość świadczenia niepieniężnego nie stanowi przychodu podatkowego w momencie nabycia praw, ale jest „rozłożona” w czasie w okresach miesięcznych. Przykładem takiego świadczenia może być długoterminowe prawo do bezpłatnego korzystania przez beneficjenta z lokalu mieszkalnego stanowiącego własność fundacji rodzinnej. W takim przypadku przychodem beneficjenta będzie wartość czynszu, którego miesięczna wartość określać się będzie na podstawie art. 11 ust. 2a ustawy PIT.
Powyższe wyjaśnienia dotyczące momentu powstania przychodu odnoszą się również do przychodu z tytułu mienia otrzymanego lub postawionego do dyspozycji w związku z rozwiązaniem fundacji rodzinnej”.
Z powyższego wynika, że obowiązujące od 22 maja 2023 r. przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wskazują jako moment powstania przychodu wyłącznie ewentualne przychody otrzymane od fundacji rodzinnej (bądź w trakcie jej funkcjonowania, bądź w wyniku jej rozwiązania). Żaden z przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie wskazuje, aby w momencie dokonania darowizny (nieodpłatnego wniesienia) dochodziło do powstania przychodu po stronie fundatora lub małżonki fundatora.
Biorąc pod uwagę przedstawiony opis zdarzenia przyszłego oraz powołane przepisy prawa podatkowego, darowizna udziałów na rzecz fundacji nie będzie powodować powstania u fundatora ani małżonki fundatora dochodu (przychodu) z tytułu przeniesienia własności Mienia w postaci udziałów w sp. z o.o.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.
W odniesieniu do powołanych interpretacji stwierdzamy, że zapadły one w indywidualnych sprawach i nie jest wiążąca dla organu wydającego tę interpretację.”
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
- Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego. Z funkcji ochronnej będą mogli skorzystać Ci z Państwa, którzy zastosują się do interpretacji.
- Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1)z zastosowaniem art. 119a;
2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
- Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację przez Zainteresowaną, która jest stroną postępowania
Fundacja (…) (Zainteresowana będąca stroną postępowania – art. 14r § 2 Ordynacji podatkowej) ma prawo wnieść skargę na tę interpretację indywidualną do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego (...). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
- w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
- w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego.
Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a, art. 14b § 1 i art. 14r ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).