Preferencyjne opodatkowanie dochodów generowanych przez prawa własności intelektualnej (tzw. IP Box).

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowny Panie,

stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

16 września 2024 r. wpłynął Pana wniosek z 16 września 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie preferencyjnego opodatkowania dochodów generowanych przez prawa własności intelektualnej (tzw. IP Box). Uzupełnił go Pan – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 8 października 2024 r. (data wpływu 8 października 2024 r.). Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

Wnioskodawca jest osobą fizyczną, posiada nieograniczony obowiązek podatkowy na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w świetle art. 3 ust. 1 oraz ust. 1a ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (dalej: ustawa o PIT) oraz prowadzi działalność gospodarczą w oparciu o wpis do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej.

Wnioskodawca aktualnie rozlicza swoje dochody na zasadzie ryczałtu ewidencjonowanego, z zastosowaniem 12% stawki. W tym celu prowadzi uproszczoną księgowość w postaci ewidencji przychodów.

Wnioskodawca planuje od 2025 r. zmienić formę opodatkowania i rozliczać swoje dochody z zastosowaniem podatku liniowego z zastosowaniem ulgi IP BOX. Wnioskodawca wykonuje i będzie wykonywał działalność polegającą na pracach programistycznych.

W ramach prowadzonej działalności gospodarczej Wnioskodawca wykonuje w sposób systematyczny prace programistyczne zlecane przez Zleceniodawców, prowadzące do powstania innowacyjnych, indywidualnych rozwiązań obsługujących dedykowane obszary działalności. Są to oprogramowania tworzone i rozwijane pod potrzeby indywidualne Zleceniodawców (zwane dalej: „Oprogramowaniem”).

Wnioskodawca ponosi ryzyko gospodarcze prowadzonej działalności gospodarczej. Wnioskodawca wskazuje, że ponosi On również normalną kodeksową odpowiedzialność kontraktową wynikającą z art. 471 i n. k.c. W szczególności, umowy łączące Wnioskodawcę ze Zleceniodawcami nie noszą znamion umowy o pracę, w tym Wnioskodawca nie działa pod kierownictwem i w czasie i miejscu wskazanym przez Zleceniodawców. Strony umówiły się zarówno co do czasu świadczenia, jak i miejsca świadczenia na zasadach swobody umów.

W celu łatwiejszego przyjęcia wniosku Wnioskodawca wskazuje, że wszystkie „oprogramowania”, „aplikacje”, „funkcjonalności”, „rozwiązania”, „efekty”, „utwory” to programy komputerowe, które są i będą tworzone bezpośrednio przez Wnioskodawcę. Pojęcia te są używane zamiennie, żeby określić ten sam efekt prac rozwojowych Wnioskodawcy.

Wnioskodawca wskazuje, że w ramach prowadzonych prac twórczych tworzy i rozwija oprogramowania, mające na celu automatyzację (...). Zestaw projektów, które Wnioskodawca realizuje, obejmuje: (...).

W 2025 r. Wnioskodawca planuje dalej zajmować się głównie automatyzacją (...). Wnioskodawca w przyszłych latach będzie tworzył/rozwijał: (…).

Wnioskodawca podkreśla fakt, że utwory tworzone i rozwijane przez Niego w każdym przypadku są i będą chronione przez art. 74 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych (t. j. Dz. U. z 2019 r. poz. 1231 z późn. zm.). Wnioskodawca wskazuje, że w zakresie rozwoju Oprogramowania dokonuje On rozwoju Oprogramowania na mocy postanowień umów o świadczenie usług podpisanych ze Zleceniodawcami.

Zobowiązują one Wnioskodawcę do wytworzenia lub rozwoju Oprogramowania, które stanowi osobny program komputerowy chroniony powołanym wyżej art. 74 ust. 1 i 2 prawa autorskiego. Działalność prowadzona jest przez Wnioskodawcę w sposób ciągły i systematyczny, tj. uporządkowany oraz według opracowanego przez siebie harmonogramu, a jej efektem jest tworzenie Oprogramowania dopasowanego do indywidualnych potrzeb klientów (Zleceniodawców). Działania Wnioskodawcy zmierzają do zwiększenia oraz wykorzystania zasobów wiedzy do tworzenia nowych zastosowań. Wskazane powyżej efekty prowadzonych prac twórczych, kwalifikują się jako prace prowadzące do powstania utworów w rozumieniu art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych (t. j. Dz. U. z 2019 r. poz. 1231 z późn. zm.) bądź poprzez stworzenie nowego programu komputerowego, bądź poprzez twórczą zmianę (opracowanie) istniejącego programu komputerowego.

Wnioskodawca nie prowadzi badań naukowych w rozumieniu art. 4 ust. 2 ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce. Natomiast w ramach podejmowanej działalności Wnioskodawca podejmuje działalność twórczą, która obejmuje nabywanie, łączenie, kształtowanie i wykorzystywanie dostępnej aktualnie wiedzy i umiejętności, w tym w zakresie narzędzi informatycznych lub oprogramowania, do planowania produkcji oraz projektowania i tworzenia zmienionych, ulepszonych lub nowych produktów (oprogramowania), z wyłączeniem działalności obejmującej rutynowe i okresowe zmiany wprowadzane do nich, nawet jeżeli takie zmiany mają charakter ulepszeń.

Działania te podejmowane są przez Wnioskodawcę od momentu rozpoczęcia działalności opisanej we wniosku. Tym samym, Wnioskodawca prowadzi prace rozwojowe w rozumieniu art. 4 ust. 3 ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce. Wnioskodawca wskazuje, że brak prowadzenia prac rozwojowych uniemożliwiłby Mu uzyskanie przychodu. Należy przy tym podkreślić, że działalnością rozwojową Wnioskodawcy nie jest całość usług świadczonych przez Niego, tylko te które ściśle dotyczą tworzenia innowacyjnych rozwiązań służących stworzeniu nowego produktu (Oprogramowania) - opisanego we wniosku w warunkach działalności wynikających z wniosku. Prace zmierzające do stworzenia lub rozwinięcia programu komputerowego kończą się pozytywnym wynikiem, którego efektem jest program komputerowy, napisany w języku programistycznym. Na zakończenie uznać należy, że projekty polegające na tworzeniu i rozwijaniu Oprogramowania mają skomplikowany charakter i każdorazowo wymagają podjęcia wielu prac i czynności o charakterze programistycznym. Mają one przymiot indywidualności, innowacyjności oraz niepowtarzalny charakter.

Wnioskodawca opracowuje nowe lub ulepszone produkty (Oprogramowanie), które w znacznym stopniu odróżniają się od rozwiązań już funkcjonujących u Wnioskodawcy i Jego Zleceniodawców. Oprogramowanie nie jest efektem pracy, która wymaga do osiągnięcia rezultatu jedynie określonych umiejętności programistycznych, i której rezultaty można z góry określić i przewidzieć jako mające charakter powtarzalny i rutynowy oraz nie jest jedynie „techniczną”, ale twórczą realizacją prowadzonych prac. Inwencja i zaprojektowanie oprogramowania leżą po stronie Wnioskodawcy.

Wnioskodawca przenosi ogół praw autorskich na rzecz Zleceniodawców na mocy umów o świadczenie usług. Przenosi On prawa autorskie odpłatnie na rzecz Zleceniodawców. Przeniesienie praw majątkowych na Zleceniodawcę następuje na podstawie pisemnej umowy na wskazanych w niej polach eksploatacji. Są to warunki zgodne z art. 41 oraz art. 53 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych.

Dochód z kwalifikowanych praw własności intelektualnej Wnioskodawca będzie uzyskiwał ze sprzedaży praw majątkowych do programów komputerowych (art. 30ca ust. 7 pkt 2 ustawy o PIT). Wnioskodawca zamierza skorzystać z preferencyjnego opodatkowania stawką 5% w odniesieniu do kwalifikowanego dochodu z kwalifikowanych praw własności intelektualnej (IP Box), uregulowanego w art. 30ca ustawy o PIT za 2025 r. oraz lata kolejne.

Wnioskodawca w latach następnych będzie uzyskiwał dochody na zasadach dotychczasowych. W pierwszej kolejności Wnioskodawca w prowadzonej ewidencji pozaksięgowej będzie wyodrębniał kwalifikowane prawa własności intelektualnej (prawa IP Box). Wyodrębnionymi Prawami IP Box będą majątkowe prawa autorskie do Oprogramowania. Wnioskodawca ponosi i będzie ponosił szereg kosztów bezpośrednio związanych z tworzeniem i rozwojem Oprogramowania, tj.:

1) sprzęt komputerowy (laptopy, komputery) i peryferia komputerowe (myszki, dyski, monitory) - do bezpośredniego tworzenia i rozwijania Oprogramowania oraz jego testowania;

2) kursy i szkolenia programistyczne, literatura fachowa - do stałego podnoszenia wiedzy i kwalifikacji zawodowych Wnioskodawcy;

3) koszty samochodowe (paliwo, naprawy samochodu) - ponoszone w celu dojazdu Wnioskodawcy do klientów (Zleceniodawców);

4) Internet - do komunikowania się Wnioskodawcy z klientami (Zleceniodawcami) oraz do łączenia się z serwerami wysyłającymi dane do programu przez Internet, dostępu do wiedzy i narzędzi programistycznych, komunikacji elektronicznej, tworzenia i rozwijania Oprogramowania;

5) telefon i koszty telekomunikacyjne - do komunikowania się Wnioskodawcy z klientami (Zleceniodawcami) oraz do łączenia się z serwerami wysyłającymi dane do programu przez Internet, dostępu do wiedzy i narzędzi programistycznych, komunikacji elektronicznej, tworzenia i rozwijania Oprogramowania;

6) koszty usług księgowych - związane z prowadzoną przez Wnioskodawcę działalnością programistyczną;

7) koszty urządzeń i materiałów biurowych (materiały i sprzęty biurowe oraz eksploatacyjne) - dla tworzenia Oprogramowania Wnioskodawca musi utrzymywać i rozwijać odpowiednie zaplecze techniczne i biurowe. Różnica pomiędzy ustalonymi w powyższy sposób Przychodami IP Box oraz Kosztami IP Box stanowić będzie dochód z Praw IP Box (Dochód IP Box).

Jak zostało już wspomniane, Wnioskodawca będzie wyodrębniać w prowadzonej odrębnej od podatkowej księgi przychodów i rozchodów ewidencji, Prawa IP Box (prawa autorskie do Oprogramowania), spełniając tym samym wymóg wynikający z art. 30cb ustawy o PIT. Wnioskodawca w przedmiotowej ewidencji będzie dokonywał wyodrębnienia przychodów, kosztów uzyskania przychodów i dochodu (straty) przypadających na każde kwalifikowane prawo własności intelektualnej.

Wnioskodawca będzie dokonywał również wyodrębnienia kosztów, o których mowa w art. 30ca ust. 4 ustawy o PIT przypadających na każde prawo własności intelektualnej. Rozwiązanie ewidencyjne będzie umożliwiało ustalenie łącznego dochodu z kwalifikowanych praw własności intelektualnej. Ewidencja taka będzie prowadzona na bieżąco. Prace rozwojowe dotyczą/będą dotyczyć tworzenia również nowych oprogramowań, ich celem będzie nabywanie, łączenie, kształtowanie i wykorzystywanie dostępnej aktualnie wiedzy i umiejętności, w tym z zakresu narzędzi informatycznych i oprogramowania do tworzenia nowych programów komputerowych.

Prace będzie można podzielić na kilka faz, obejmują one takie czynności jak:

1.Wnioskodawca rozwój projektów zaczyna się od zrozumienia potrzeb i zwrotnej informacji klientów. Na początku współpracuje z zespołem projektowym i klientem, aby zdefiniować wymagania, funkcje oraz funkcjonalności, które mają uzasadnienie i których nie ma jeszcze na rynku, jakie docelowo powinien spełniać dany program komputerowy.

2.Następnie przystępuje do tworzenia architektury systemu i baz danych. Przeprowadza analizę i modelowanie danych, aby zapewnić właściwe przechowywanie i zarządzanie informacjami.

3.Kolejno Wnioskodawca przystępuje do implementacji kodu, tworząc odpowiednie klasy, obiekty i metody w języku (...), (...). Wykorzystuje różne narzędzia i technologie, takie jak (…). Tworzy odpowiednie punkty dostępu. Integruje również odpowiednie funkcjonalności.

4.W następnym kroku Wnioskodawca dodaje unit-testy, wykonuje ręczne testy zaimplementowanej funkcjonalności. Po zakończeniu przesyła swoje zmiany do przeglądu innym programistom. Po wdrożeniu zmian na serwerze testowym, inżynierowie (...) przeprowadzają testy. Po ich zakończeniu, zmiany mogą być wdrożone na serwerze produkcyjnym.

5.Wnioskodawca pracuje w ścisłej współpracy z klientami, aby zapewnić dostosowanie gotowej funkcjonalności do jego indywidualnych potrzeb i oczekiwań. Podczas procesu rozwoju oprogramowania stosuje metodykę (...), dzięki czemu może regularnie dostarczać klientowi funkcjonalne wersje systemu, które można testować i optymalizować.

6.Wraz z postępem prac, Wnioskodawca stale monitoruje logi i sprawdza, że nie ma żadnych problemów na serwerach. Oraz przeprowadza testy, aby upewnić się, że oprogramowanie działa zgodnie z wymaganiami oraz jest wydajne i niezawodne. Podejmuje również wszelkie konieczne działania w celu rozwiązywania problemów i awarii, które mogą się pojawić.

Jako programista, Wnioskodawca jest zaangażowany w cały proces rozwoju oprogramowania - od początku aż do końca. Stara się nieustannie rozwijać swoje umiejętności w języku (...), (...) oraz pozostać na bieżąco z najnowszymi technologiami i trendami w dziedzinie programowania i integracji systemów.

W ramach działalności gospodarczej Wnioskodawca opracowuje nowe, rozwija oraz ulepsza produkty niewystępujące dotychczas w praktyce gospodarczej Wnioskodawcy lub na tyle innowacyjne, że w znacznym stopniu odróżniają się od produktów (rozwiązań) już u Wnioskodawcy funkcjonujących.

Wnioskodawca otrzymuje/będzie otrzymywał wynagrodzenie z tytułu przenoszenia na Zleceniodawców praw do „programu komputerowego”. Wypłacane Wnioskodawcy przez Zleceniodawców wynagrodzenie obejmuje wynagrodzenie za czynności związane z tworzeniem i/lub ulepszeniem kwalifikowanego IP.

W ramach świadczonych usług Wnioskodawca wykonuje szereg czynności, które nie są wprost związane z wytworzeniem prawa własności intelektualnej, chociaż często są niezbędne w celu poprawnego zrealizowania projektu.

Takie jak spotkania organizacyjne czy przegląd kodu. Czynności tych Wnioskodawca nie zalicza jednak do czynności twórczych i dochód z nich wydziela odpowiednio w prowadzonej ewidencji w ten sposób, że ulgą zamierza objąć tylko tę część dochodu, która pochodzi z czynności stricte twórczych.

Wnioskodawca nie wyklucza podjęcia współpracy z nowymi Zleceniodawcami. Rodzaj i funkcjonalności tworzonego Oprogramowania mogą być zróżnicowane, z tym jednak zastrzeżeniem, że opisany we wniosku charakter prowadzonej przez Wnioskodawcę działalności pozostanie niezmieniony, nie ulegnie zmianie także rodzaj i źródło uzyskiwanych dochodów z tytułu sprzedaży Oprogramowania.

Uzupełnienie opisu zdarzenia przyszłego

Pod pojęciem “Oprogramowanie” należy rozumieć programy komputerowe opisane we wniosku i jego uzupełnieniu.

Wnioskodawca wskazuje, że w ramach prowadzonych prac twórczych tworzy i rozwija oprogramowania, mające na celu automatyzację (...). Zestaw projektów, które Wnioskodawca realizuje, obejmuje: (...).

W 2025 r. Wnioskodawca planuje dalej zajmować się głównie automatyzacją (...). Wnioskodawca w przyszłych latach będzie tworzył/rozwijał oprogramowanie obejmujące:

(...).

Wnioskodawca zaznacza, iż rozróżnienie między tworzeniem oprogramowania a jego rozwijaniem jest niewyraźne, ponieważ oba procesy często się nakładają i obejmują podobne czynności. Np. firma (...). Wymagałoby to złożonej kombinacji hipotetyki (np. zgadywania zestawu możliwych wymaganych danych wejściowych do stworzenia nieistniejącego jeszcze modelu (...)) i rozwijania czynności: (eksperymentowania z tymi danymi i istniejącymi algorytmami). Sekwencja tych czynności nie jest ściśle powtarzalna i liniowa, ale ostatecznie skutkuje produktem programistycznym, czyli Oprogramowaniem.

Wnioskodawca zamierza wytwarzać i rozwijać wskazane “Oprogramowania” w kilku fazach.

Fazy te będą obejmować:

• analizę problemu biznesowego,
• opracowanie możliwego rozwiązania,
• tworzenie prototypu oprogramowania,
• pokazywanie i omawianie prototypu z klientem,
• tworzenie produktu (oprogramowania),
• testowanie produktu (oprogramowania),
• wydawanie wersji produktu (oprogramowania), po tym następuje faza ulepszeń i optymalizacji.

Wnioskodawca będzie uczestniczył we własnych pracach polegających na wytwarzaniu i rozwijaniu “Oprogramowania ”.

Wykonywane prace Wnioskodawca będę świadczył na zlecenie klientów.

Wnioskodawca zamierza zaplanować poszczególne czynności zmierzające do wytworzenia/ulepszenia oprogramowania. Następnie realizować poszczególne fazy projektu zgodnie z przygotowanym planem/harmonogramem, aż do uzyskania stabilnej wersji oprogramowania.

W celu prowadzenia poszczególnych prac będących przedmiotem wniosku Wnioskodawca opracuje własne harmonogramy, zgodne z oczekiwaniami stawianymi przez Zleceniodawcę/ów, w stosunku do każdego z programów komputerowych. Wnioskodawca zakłada wyszczególnienie określonych etapów prac i realizowanie tych etapów prac zgodnie z ustaleniami.

Wnioskodawca będzie wykorzystywał w tym celu wiedzę, która obejmuje:

podstawowe algorytmy, złożone, znane podejścia do kodowania, język (...) i (...), technologie służące do uruchamiania oprogramowania, hostingu, skalowania i inną dostępną wiedzę niezbędną do wytworzenia przedmiotowego oprogramowania.

W wyniku prac powstanie nowa wiedza. Model (…) będzie zupełnie nowym produktem. System rozliczania wytworzonych produktów jest ciągle udoskonalany z perspektywy szybkości oprogramowania i (...) (dzięki czemu użytkownicy spędzają mniej czasu na produkcji detali), co zwiększa ogólną wydajność fabryki i zostaje nowym sposobom organizacji pracy.

Na wstępie Wnioskodawca postawił sobie cel stworzenia działającego prototypu modelu (...) w 2025 r. Wobec tego Wnioskodawca będzie realizował zaplanowane prace programistyczne wg właściwego harmonogramu. Tak, aby w 2025 r. wytworzone oprogramowanie pomogło przeprowadzać wstępną analizę. W kolejnych latach zostaną zaplanowane kolejne prace tak aby wytworzyć przedmiotowe oprogramowanie oddające oczekiwania biznesu.

Zleceniodawca, o którym mowa we wniosku jest podmiotem zagranicznym z siedzibą w (…). Usługi świadczone na rzecz tego podmiotu, czy też innych są i będą wykonywane przez Wnioskodawcę z Polski.

Dochody osiągane przez Wnioskodawcę będą opodatkowane w całości na terytorium Polski.

Umowa reguluje kwestie wynagrodzenia w taki sposób, że za wykonanie czynności opisane w umowie i ustalone między stronami umowy, Wnioskodawcy należne jest wynagrodzenie. Wnioskodawca otrzymuje wynagrodzenie również z tytułu innych czynności takich jak spotkania, czynności poimplementacyjne i analizę.

Przeniesienie praw majątkowych odbywa się na podstawie umowy zawartej w formie pisemnej ze wskazanymi polami eksploatacji, na których następuje takie przeniesienie. Przeniesienie praw majątkowych następuje bez dodatkowych dokumentów w momencie ustalenia utworu, poprzez fizyczne wydanie kodu źródłowego w postaci programu komputerowego. Wyodrębnienie programu komputerowego/oprogramowania komputerowego następuje w momencie jego ukończenia. Wnioskodawca przekazuje program Zleceniodawcy, a Zleceniodawca go przyjmie. Potwierdzeniem przeniesienia tych praw będzie fizyczne wydanie kodu poprzez umieszczenie go w repozytorium w chmurze.

Wnioskodawca przyporządkowuje koszty w dacie ich poniesienia względem tworzonych lub rozwijanych programów komputerowych rozdzielając je proporcjonalnie do przychodów IP BOX (z przeniesienia praw majątkowych do programów komputerowych). Wnioskodawca zalicza do wskaźnika nexus wszystkie wydatki, jakie przypisuje do kosztów uzyskania przychodów z konkretnego „programu komputerowego”/„oprogramowania”.

Wnioskodawca ponosi i będzie ponosił szereg kosztów bezpośrednio związanych z tworzeniem i rozwojem Oprogramowania, w tym m.in. koszty urządzeń i materiałów biurowych do których zalicza wydatki na: drukarki, serwery, części komputerowe, inne urządzenia na których można uruchamiać oprogramowanie - np. tablety, meble biurowe, fotele, tusz i papier do drukarki, materiały piśmiennicze, głośniki, kable, złączki, wtyczki do komputera lub laptopa, słuchawki.

Pytania

1)Czy opisane prace wykonywane przez Wnioskodawcę polegające na tworzeniu i rozwijaniu Oprogramowania spełniają definicję działalności badawczo-rozwojowej, o której mowa w przepisach ustawy o PIT?

2)Czy Prawa IP Box, tj. autorskie prawa majątkowe do Oprogramowania wskazane we wniosku, będące efektem tworzenia lub rozwijania Oprogramowania, spełniają definicję kwalifikowanych praw własności intelektualnej, o których mowa w art. 30ca ust. 2 pkt 8 ustawy o PIT?

3)Czy Dochód IP Box osiągany ze sprzedaży Praw IP Box (autorskich praw majątkowych do Oprogramowania) z tytułu tworzenia i rozwijania Oprogramowania wskazanego we wniosku podlega opodatkowaniu preferencyjną stawką 5%?

4)Czy ustalając wskaźnik nexus, Wnioskodawca ma prawo do uwzględniania kosztów opisanych we wniosku (Koszty IP Box) do litery „a” wskaźnika nexus?

Pana stanowisko w sprawie

Ad 1

Zdaniem Wnioskodawcy, prace wykonywane przez Wnioskodawcę polegające na tworzeniu i rozwijaniu Oprogramowania spełniają definicję działalności badawczo-rozwojowej, o której mowa w przepisach ustawy o PIT.

Stosownie do treści art. 5a ust. 38 ustawy o PIT, przez działalność badawczo-rozwojową należy rozumieć działalność twórczą obejmującą badania naukowe lub prace rozwojowe, podejmowaną w sposób systematyczny w celu zwiększenia zasobów wiedzy oraz wykorzystania zasobów wiedzy do tworzenia nowych zastosowań.

Ustawodawca, definiując w art. 5a ust. 39 ustawy o PIT termin badania naukowe oraz definiując pojęcie prace rozwojowe, odwołuje się wprost do definicji zawartych w ustawie z dnia 20 lipca 2018 r. Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce. Tym samym, przez badania naukowe, zgodnie z art. 5a ust. 39 w zw. z art. 4 ust. 2 ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce, rozumie się:

• badania podstawowe określone jako prace empiryczne lub teoretyczne mające przede wszystkim na celu zdobywanie nowej wiedzy o podstawach zjawisk i obserwowalnych faktów bez nastawienia na bezpośrednie zastosowanie komercyjne;
• badania aplikacyjne rozumiane jako prace mające na celu zdobycie nowej wiedzy oraz umiejętności, nastawione na opracowywanie nowych produktów, procesów lub usług lub wprowadzanie do nich znaczących ulepszeń.

Natomiast przez prace rozwojowe, stosownie do treści art. 5a ust. 38 w zw. z art. 4 ust. 3 ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce, należy rozumieć działalność obejmującą; nabywanie, łączenie, kształtowanie i wykorzystywanie dostępnej aktualnie wiedzy i umiejętności, w tym w zakresie narzędzi informatycznych lub oprogramowania, do planowania produkcji oraz projektowania i tworzenia zmienionych, ulepszonych lub nowych produktów, procesów lub usług, z wyłączeniem działalności obejmującej rutynowe i okresowe zmiany wprowadzane do nich, nawet jeżeli takie zmiany mają charakter ulepszeń. Zdaniem Wnioskodawcy, prowadzona przez Niego działalność w zakresie tworzenia oprogramowania opisanego we wniosku stanowi i stanowić będzie działalność badawczo -rozwojową w rozumieniu art. 30ca ust. 2 w zw. z art. 5a pkt 38-40 ustawy o PIT. Jak zostało wskazane w opisie stanu faktycznego, Wnioskodawca jest twórcą Oprogramowania.

Za uznaniem tej działalności za działalność badawczo-rozwojową, w ocenie Wnioskodawcy, przemawia:

1)jej twórczy charakter - prace w zakresie tworzenia oprogramowania polegają bowiem na własnej, indywidualnej działalności intelektualnej Wnioskodawcy i wymagają od Wnioskodawcy kreatywności. Istotą tych prac jest pisanie (tworzenie) przez Wnioskodawcę nowych kodów źródłowych, w wyniku czego powstają całkowicie nowe programy komputerowe, podlegające ochronie na podstawie art. 74 PrAutU. Inwencja i zaprojektowanie tych rozwiązań leżą po stronie Wnioskodawcy. W rezultacie w działalności Wnioskodawcy, tworzone są nowe, oryginalne koncepcje, narzędzia i rozwiązania, niewystępujące dotychczas w praktyce gospodarczej Wnioskodawcy, jak również w praktyce gospodarczej Zleceniodawcy, bądź takich, że w znacznym stopniu odróżniają się od rozwiązań już funkcjonujących;

2)okoliczność, że działalność ta podejmowana jest przez Wnioskodawcę w celu wykorzystania zasobów wiedzy do tworzenia nowych zastosowań i obejmuje nabywanie, łączenie, kształtowanie i wykorzystywanie przez Wnioskodawcę dostępnej aktualnie wiedzy i umiejętności, w tym w zakresie narzędzi informatycznych i oprogramowania, do planowania oraz projektowania i tworzenia zmienionych, ulepszonych lub nowych produktów - oprogramowania. Jednocześnie w zakres tej działalności nie wchodzi dokonywanie rutynowych i okresowych zmian do takich produktów (czyli Wnioskodawca nie prowadzi rutynowych updatów oprogramowania);

3)w wyniku działań podejmowanych przez Wnioskodawcę powstają nowe, innowacyjne oprogramowania (programy komputerowe) - przy wykorzystaniu wiedzy i umiejętności Wnioskodawcy z zakresu matematyki, logiki i wytwarzania oprogramowania oraz przy wykorzystaniu technologii informatycznych - tworzenia oprogramowania. Wymaga to od Wnioskodawcy nieustannego zwiększania zasobów wiedzy w tym zakresie (m.in. poprzez udział w kursach internetowych, szkoleniach, lekturę książek o tematyce informatycznej, analizę dokumentacji do języka programowania itp.); podejmowanie tej działalności przez Wnioskodawcę w sposób systematyczny

- prace nad oprogramowaniem Wnioskodawca prowadzi bowiem w sposób metodyczny, zaplanowany i uporządkowany, w szczególności przyjmując określone cele do osiągnięcia, harmonogram prac i zasoby. Wobec powyższego, zdaniem Wnioskodawcy, prowadzi On działalność twórczą obejmującą prace rozwojowe, a tym samym działalność badawczo-rozwojową.

Ad 2

Zdaniem Wnioskodawcy, Prawa IP Box, tj. autorskie prawa majątkowe do Oprogramowania, wskazane we wniosku i będące efektem tworzenia lub rozwijania programów komputerowych, spełniają definicję kwalifikowanych praw własności intelektualnej, o których mowa w art. 30ca ust. 2 pkt 8 ustawy o PIT. W art. 30ca ust. 1 ustawy PIT ustawodawca traktuje za takie prawa m.in. autorskie prawo do programu komputerowego. Warunkiem jest ich ochrona prawna na podstawie przepisów odrębnych ustaw lub ratyfikowanych umów międzynarodowych, których stroną jest Rzeczypospolita Polska, oraz innych umów międzynarodowych, których stroną jest Unia Europejska, oraz to, że przedmiot ochrony został wytworzony, rozwinięty lub ulepszony przez podatnika w ramach prowadzonej przez niego działalności badawczo-rozwojowej. We wniosku Wnioskodawca wykazał, że przejaw Jego działań prowadzonych w ramach działalności gospodarczej stanowi działalność badawczo-rozwojową w rozumieniu art. 5a ust. 38 ustawy o PIT. Jego praca spełnia bowiem definicję prac rozwojowych zgodnie z art. 4 ust. 3 ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce. Wnioskodawca wskazuje, że w ramach działalności m.in. „tworzy” i „rozwija” Oprogramowanie, czego ustawodawca wymaga, żeby uznać Jego prace za prace rozwojowe. Utwory realizowane przez Wnioskodawcę są programami komputerowymi, podlegającymi osobnej ochronie prawnej, o której mowa w art. 74 ust. 1 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych.

Zgodnie z objaśnieniami podatkowymi MF dotyczącymi IP Box (pkt 80), program komputerowy to w szczególności zestaw instrukcji przeznaczonych do wykonywania bezpośrednio lub pośrednio w komputerze czynności w celu osiągnięcia określonego rezultatu. Stwierdza się także, że pojęcie to należy traktować szeroko. W konkluzji należy uznać, że Wnioskodawca wytwarza program komputerowy w rozumieniu przedstawionym powyżej. Ponadto podlega on ochronie prawnej.

Ad 3

Zdaniem Wnioskodawcy, dochód osiągany ze sprzedaży Praw IP Box (autorskich praw majątkowych do Oprogramowania) z tytułu tworzenia i rozwijania programów komputerowych wskazanych we wniosku (Dochód IP Box) podlega opodatkowaniu preferencyjną stawką 5%. Wnioskodawca jest osobą fizyczną, która prowadzi działalność gospodarczą polegającą na tworzeniu i rozwoju programów komputerowych na zlecenie. Wnioskodawca przenosi prawa autorskie do programów komputerowych przez siebie wytworzonych na rzecz Zleceniodawców za wynagrodzeniem. Wnioskodawca ponosi i będzie ponosił koszty, które powinny być uznane za bezpośrednie, bowiem są związane bezpośrednio z tworzeniem i rozwojem Oprogramowania (Koszty IP Box). W rezultacie, Wnioskodawca będzie w stanie ustalić wskaźnik nexus dla tworzonych Praw IP Box. Wnioskodawca ponosi ryzyko gospodarcze prowadzonej przez siebie działalności oraz nie wykonuje tej działalności pod kierownictwem Zleceniodawców ani w miejscu i czasie wskazanym przez Zleceniodawców. Zarówno tworzone, jak i rozwijane programy komputerowe (tworzone funkcjonalności implementowane do kodu źródłowego) są chronione przez art. 74 ust. 1 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych.

Zgodnie z art. 30ca ust. 2 ustawy o PIT, kwalifikowanymi prawami własności intelektualnej jest m.in. autorskie prawo do programu komputerowego. Warunkiem uznania ich za takie prawa jest to, że podlegają one ochronie prawnej na podstawie przepisów odrębnych ustaw. W art. 1 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych ustawodawca wskazuje, że przedmiotem ochrony prawa autorskiego są utwory m.in. wyrażone słowem, symbolami matematycznymi, znakami graficznymi (literackie, publicystyczne, naukowe, kartograficzne oraz programy komputerowe).

Z mocy art. 30cb ust. 1 ustawy o PIT, podatnik zobowiązany jest prowadzić ewidencję, która pozwala wyodrębnić każde kwalifikowane prawo własności intelektualnej w prowadzonych księgach, w tym podatkowych. Powołany przepis prawa nakłada na podatnika obowiązek prowadzenia ewidencji pozaksięgowej w sposób zapewniający ustalenie przychodów, kosztów uzyskania przychodów i dochodu (straty), przypadających na każde kwalifikowane prawo własności intelektualnej, oraz wyodrębnienia kosztów przypadających na każde kwalifikowane prawo własności intelektualnej. Z uwagi na to, że Wnioskodawca spełnia wszystkie wymienione przesłanki, ma prawo do opodatkowania dochodu z kwalifikowanych praw autorskich w stawce 5%.

Ad 4

Zdaniem Wnioskodawcy, ustalając wskaźnik nexus, Wnioskodawca ma prawo do uwzględniania wszystkich kosztów opisanych we wniosku do litery „a” wskaźnika. Ustawodawca w art. 30ca ust. 4 ustawy o PIT wskazuje, że podatnik, który zamierza skorzystać z preferencyjnej stawki podatkowej, zobowiązany jest obliczyć tzw. wskaźnik nexus. Jedną ze składowych mających zastosowanie w przedmiotowym wskaźniku są koszty faktycznie poniesione przez podatnika na prowadzoną bezpośrednio przez podatnika działalność badawczo-rozwojową związaną z kwalifikowanym prawem własności intelektualnej.

Zastrzeżono przy tym, że nie wszystkie koszty uznać można za kwalifikowane. Nie są bezpośrednio związane z kwalifikowanym prawem własności intelektualnej następujące koszty: wartość odsetek, opłat finansowych oraz kosztów związanych z nieruchomościami. Ustawodawca posłużył się tu katalogiem otwartym takich kosztów. Jednakże wykładnia tego przepisu powinna prowadzić do uznania, że mowa tu o tzw. kosztach pasywnych i to w części finansowej oraz takich, które dotyczą miejsca powstawania prawa własności intelektualnej. Głównymi kosztami, jakie zamierza ponieść Wnioskodawca w ramach prowadzonej działalności są koszty bezpośrednio związane z działalnością polegającą na realizacji praw autorskich opisanych szczegółowo w zdarzeniu przyszłym, tj.:

1)sprzęt komputerowy (laptopy, komputery) i peryferia komputerowe (myszki, dyski, monitory) - do bezpośredniego tworzenia i rozwijania Oprogramowania oraz jego testowania;

2)kursy i szkolenia programistyczne, literatura fachowa - do stałego podnoszenia wiedzy i kwalifikacji zawodowych Wnioskodawcy;

3)koszty samochodowe (paliwo, naprawy samochodu) - ponoszone w celu dojazdu Wnioskodawcy do klientów (Zleceniodawców);

4)Internet - do komunikowania się Wnioskodawcy z klientami (Zleceniodawcami) oraz do łączenia się z serwerami wysyłającymi dane do programu przez Internet, dostępu do wiedzy i narzędzi programistycznych, komunikacji elektronicznej, tworzenia i rozwijania Oprogramowania;

5)telefon i koszty telekomunikacyjne - do komunikowania się Wnioskodawcy z klientami (Zleceniodawcami) oraz do łączenia się z serwerami wysyłającymi dane do programu przez Internet, dostępu do wiedzy i narzędzi programistycznych, komunikacji elektronicznej, tworzenia i rozwijania Oprogramowania;

6)koszty usług księgowych - związane z prowadzoną przez Wnioskodawcę działalnością programistyczną;

7)koszty urządzeń i materiałów biurowych (materiały i sprzęty biurowe oraz eksploatacyjne) - dla tworzenia Oprogramowania Wnioskodawca musi utrzymywać i rozwijać odpowiednie zaplecze techniczne i biurowe.

Wnioskodawca będzie przyporządkowywał poszczególne wydatki do działań, które traktuje jako konkretne prace rozwojowe na podstawie klucza przychodowego. Wnioskodawca nie będzie zaliczał do wskaźnika nexus wszystkich wydatków, jakie przypisuje on do kosztów uzyskania przychodów z konkretnego programu komputerowego, a jedynie te bezpośrednio związane z tworzeniem lub rozwijaniem programu komputerowego. Wyżej opisane koszty uznać więc należy za koszty bezpośrednie, a więc takie, których wartość powinna zostać zaliczona przy obliczaniu wskaźników nexus. Wnioskodawca będzie ustalać odrębne wskaźniki nexus dla poszczególnych „Praw IP Box”.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 226 ze zm.):

Źródła przychodów

Stosownie do art. 10 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

W myśl art. 5a pkt 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Stosownie natomiast do treści art. 5b ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Definicja działalności badawczo-rozwojowej

Ustawodawca wprowadził definicję działalności badawczo-rozwojowej w art. 5a pkt 38 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, zgodnie z którą:

W myśl art. 5a pkt 39 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Definicja prac rozwojowych

Z kolei w definicji prac rozwojowych zawartej w art. 5a pkt 40 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wskazano, że:

Na podstawie art. 4 ust. 2 ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. – Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 742 ze zm.):

Stosownie do art. 4 ust. 3 ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce:

Z treści wniosku wynika, że w ramach prowadzonej działalności gospodarczej wykonuje Pan w sposób systematyczny prace programistyczne zlecane przez Zleceniodawców, prowadzące do powstania innowacyjnych, indywidualnych rozwiązań obsługujących dedykowane obszary działalności. Są to oprogramowania tworzone i rozwijane pod potrzeby indywidualne Zleceniodawców.

Wskazuje Pan, że w ramach prowadzonych prac twórczych tworzy i rozwija oprogramowania, mające na celu automatyzację (...). Zestaw projektów, które Pan realizuje, obejmuje: (...).

W 2025 r. planuje Pan dalej zajmować się głównie automatyzacją (...). W przyszłych latach będzie Pan tworzył/rozwijał: (…).

Na wstępie trzeba podkreślić, że z pracami badawczo-rozwojowymi mamy do czynienia wówczas, gdy wykorzystuje się dostępną wiedzę z dziedziny nauki, technologii oraz innej wiedzy i umiejętności do tworzenia nowych lub ulepszenia istniejących produktów/usług. Wobec powyższego ocena czy prowadzone przez Pana prace programistyczne stanowią działalność badawczo-rozwojową dokonana zostanie w kontekście wskazanych przez Pana efektów tych prac (programów opisanych we wniosku).

Kryteria działalności badawczo-rozwojowej

Z ustawowej definicji zawartej w regulacjach ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wynika, że działalność badawczo-rozwojowa musi mieć charakter twórczy. Jak podaje słownik języka polskiego PWN, działalność twórcza to zespół działań podejmowanych w kierunku tworzenia (działalność – zespół działań podejmowanych w jakimś celu), powstania czegoś (twórczy – mający na celu tworzenie, tworzyć – powodować powstanie czegoś). W doktrynie prawa autorskiego podkreśla się natomiast, że cecha twórczości związana jest przede wszystkim z rezultatem działalności człowieka o charakterze kreacyjnym i jest spełniona wówczas, gdy istnieje nowy wytwór intelektu. Działalność twórcza oznacza, że „ustawodawca za przedmiot prawa autorskiego uznaje tylko rezultat (przejaw) takiego działania, który choćby w minimalnym stopniu odróżnia się od innych rezultatów takiego samego działania, a zatem, że posiada cechę nowości, której stopień nie ma znaczenia”. Zatem twórczość działalności badawczo-rozwojowej może przejawiać się opracowywaniem nowych koncepcji, narzędzi, rozwiązań niewystępujących dotychczas w praktyce gospodarczej podatnika lub na tyle innowacyjnych, że w znacznym stopniu odróżniają się od rozwiązań już funkcjonujących u podatnika.

W opisie sprawy wskazał Pan, że w ramach prowadzonej działalności gospodarczej wykonuje Pan w sposób systematyczny prace programistyczne zlecane przez Zleceniodawców, prowadzące do powstania innowacyjnych, indywidualnych rozwiązań obsługujących dedykowane obszary działalności. Są to oprogramowania tworzone i rozwijane pod potrzeby indywidualne Zleceniodawców.

Pana działania zmierzają do zwiększenia oraz wykorzystania zasobów wiedzy do tworzenia nowych zastosowań. Wskazane efekty prowadzonych prac twórczych, kwalifikują się jako prace prowadzące do powstania utworów w rozumieniu art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych (t. j. Dz. U. z 2019 r. poz. 1231 z późn. zm.) bądź poprzez stworzenie nowego programu komputerowego, bądź poprzez twórczą zmianę (opracowanie) istniejącego programu komputerowego.

Utwory realizowane przez Pana są programami komputerowymi, podlegającymi osobnej ochronie prawnej, o której mowa w art. 74 ust. 1 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych.

Zatem prowadzona przez Pana działalność w zakresie tworzenia wymienionych programów komputerowych ma twórczy charakter.

Kolejnym kryterium działalności badawczo-rozwojowej jest prowadzenie tej działalności w sposób systematyczny. Zgodnie ze słownikiem języka polskiego PWN, słowo systematyczny oznacza (i) robiący coś regularnie i starannie, (ii) o procesach: zachodzący stale od dłuższego czasu, (iii) o działaniach: prowadzony w sposób uporządkowany, według pewnego systemu; też: o efektach takich działań; planowy, metodyczny. W związku z tym, że w definicji działalności badawczo-rozwojowej słowo „systematyczny” występuje w sformułowaniu „podejmowaną (działalność) w sposób systematyczny”, a więc odnosi się do „działalności”, czyli zespołu działań podejmowanych w jakimś celu, najbardziej właściwą definicją systematyczności w omawianym zakresie jest definicja obejmująca prowadzenie działalności w sposób uporządkowany, według pewnego systemu. Zatem słowo systematycznie odnosi się również do działalności prowadzonej w sposób metodyczny, zaplanowany i uporządkowany. To oznacza, że działalność badawczo-rozwojowa jest prowadzona systematycznie niezależnie od tego, czy podatnik stale prowadzi prace badawczo-rozwojowe, czy tylko od czasu do czasu, a nawet incydentalnie, co wynika z charakteru prowadzonej przez niego działalności oraz potrzeb rynku, klientów, sytuacji mikro i makroekonomicznej. Z powyższego wynika, że spełnienie kryterium „systematyczności” danej działalności nie jest uzależnione od ciągłości tej działalności, w tym od określonego czasu przez jaki działalność taka ma być prowadzona ani też od istnienia planu co do prowadzenia przez podatnika podobnej działalności w przyszłości. Wystarczające jest, aby podatnik zaplanował i przeprowadził chociażby jeden projekt badawczo-rozwojowy, przyjmując dla niego określone cele do osiągnięcia, harmonogram i zasoby. Taka działalność może być uznana za działalność systematyczną, tj. prowadzoną w sposób metodyczny, zaplanowany i uporządkowany.

Wyjaśnił Pan, że działalność prowadzona jest przez Pana w sposób ciągły i systematyczny, tj. uporządkowany oraz według opracowanego przez Pana harmonogramu, a jej efektem jest tworzenie Oprogramowania dopasowanego do indywidualnych potrzeb klientów (Zleceniodawców).

Zamierza Pan zaplanować poszczególne czynności zmierzające do wytworzenia/ulepszenia oprogramowania. Następnie realizować poszczególne fazy projektu zgodnie z przygotowanym planem/harmonogramem, aż do uzyskania stabilnej wersji oprogramowania.

W celu prowadzenia poszczególnych prac będących przedmiotem wniosku opracuje Pan własne harmonogramy, zgodne z oczekiwaniami stawianymi przez Zleceniodawcę/ów,  w stosunku do każdego z programów komputerowych. Zakłada Pan wyszczególnienie określonych etapów prac i realizowanie tych etapów prac zgodnie z ustaleniami.

Zatem kolejne kryterium definicji działalności badawczo-rozwojowej w odniesieniu do wskazanych przez Pana prac jest spełnione.

Powyżej omówione dwa kryteria działalności badawczo-rozwojowej dotyczą charakteru i organizacji prowadzenia tej działalności, podczas gdy ostatnie, trzecie kryterium, dotyczy rezultatu prowadzenia tej działalności, tj. zwiększenia zasobów wiedzy oraz wykorzystania zasobów wiedzy do tworzenia nowych zastosowań. W konsekwencji – głównym zadaniem dla zarządzającego projektem badawczo-rozwojowym jest zlokalizowanie i zidentyfikowanie zasobów wiedzy przed rozpoczęciem działań projektowych; zasobów w ujęciu funkcjonalnym i celowościowym, czyli podlegającym zwiększeniu oraz możliwym i właściwym do wykorzystania zwiększonej wiedzy do nowych zastosowań. Lokalizacja i identyfikacja wiedzy obejmuje szereg działań, w tym określenie stanu wiedzy, miejsca, sposobu jej wykorzystania oraz selekcji pod względem przydatności do realizacji celu projektu.

Wskazał Pan, że w celu realizacji prac będzie wykorzystywał Pan wiedzę, która obejmuje: podstawowe algorytmy, złożone, znane podejścia do kodowania, język (...) i (...), technologie służące do uruchamiania oprogramowania, hostingu, skalowania i inną dostępną wiedzę niezbędną do wytworzenia przedmiotowego oprogramowania.

W wyniku tych prac powstanie nowa wiedza. Model (…) będzie zupełnie nowym produktem. System rozliczania wytworzonych produktów jest ciągle udoskonalany z perspektywy szybkości oprogramowania i (...) (dzięki czemu użytkownicy spędzają mniej czasu na produkcji detali), co zwiększa ogólną wydajność fabryki i zostaje nowym sposobom organizacji pracy.

Zatem powyższe pozwala uznać, że wykorzystuje Pan istniejące zasoby wiedzy w celu tworzenia nowych zastosowań.

Kluczowe jest również zawarte w definicji działalności badawczo-rozwojowej rozróżnienie, które wskazuje, że taka działalność obejmuje dwa rodzaje aktywności, tj.:

• badania podstawowe i badania aplikacyjne zdefiniowane w art. 4 ust. 2 pkt 1 i 2 ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce oraz
• prace rozwojowe, o których mowa w art. 4 ust. 3 tej ustawy.

Należy zwrócić uwagę na wyłączenie zawarte w art. 4 ust. 3 tej ustawy, mogące odnosić się do wielu przejawów aktywności podatnika. Zastrzeżenie zostało wprowadzone w celu wyeliminowania z zakresu działalności badawczo-rozwojowej tych przejawów aktywności podatnika, które mimo ulepszenia istniejących procesów lub usług, z uwagi na swoją cykliczność (okresowość) oraz brak innowacyjnego charakteru (rutynowość), nie mogą stanowić prac rozwojowych. Pojęcie działalności badawczo-rozwojowej obejmuje m.in. prace rozwojowe w rozumieniu ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce.

Prace rozwojowe polegają na nabywaniu, łączeniu, kształtowaniu i wykorzystywaniu dostępnej aktualnie wiedzy i umiejętności – przy czym użyty przez ustawodawcę spójnik „i” wskazuje, że aby uznać działania za prace rozwojowe konieczne jest zaistnienie wszystkich tych czynności, tj.:

• nabycia dostępnej aktualnie wiedzy i umiejętności;
• łączenia dostępnej aktualnie wiedzy i umiejętności;
• kształtowania dostępnej aktualnie wiedzy i umiejętności;
• wykorzystania dostępnej aktualnie wiedzy i umiejętności.

Prace rozwojowe bazują zatem na dostępnej wiedzy – w zależności od celów, jakie przyjęto dla prowadzenia prac, będzie to wiedza z określonej dziedziny lub dziedzin. Prace te obejmują kolejno:

• nabycie wiedzy i umiejętności, czyli pozyskanie wiedzy/umiejętności, zapoznanie się z wiedzą, zrozumienie jej;
• łączenie wiedzy i umiejętności, czyli znalezienie takich zależności pomiędzy wiedzą z różnych zakresów, dziedzin lub wiedzy wynikającej z różnych badań naukowych oraz pomiędzy umiejętnościami, które są istotne z punktu widzenia postawionych celów badan rozwojowych;
• kształtowanie wiedzy i umiejętności, czyli takie „ułożenie” efektów nabywania i łączenia wiedzy i umiejętności lub takie sformułowanie wniosków płynących z tych procesów, aby można je było wykorzystać dla realizacji postawionych celów prac rozwojowych;
• wykorzystanie wiedzy i umiejętności, czyli ich użycie, posłużenie się nimi dla osiągnięcia celów prac rozwojowych.

Co istotne, całość ww. czynności służy:

• planowaniu produkcji oraz
• projektowaniu i tworzeniu zmienionych, ulepszonych lub nowych produktów, procesów lub usług.

Chodzi przy tym o konkretne produkty, konkretne procesy lub konkretne usługi albo konkretne rodzaje produktów, procesów lub usług. Podmiot prowadzący prace rozwojowe organizuje je z uwzględnieniem specyfiki konkretnych produktów, procesów lub usług – od niej zależą potrzeby prowadzenia prac rozwojowych i ich zakres. 

Jednocześnie ustawodawca wyłączył z definicji prac rozwojowych działalność obejmującą rutynowe i okresowe zmiany wprowadzane do produktów, procesów lub usług, nawet jeżeli takie zmiany mają charakter ulepszeń. O tym, jakie zmiany do produktów, procesów lub usług mają charakter rutynowy (wykonywany często i niemal automatycznie) i okresowy (powtarzający się, występujący co pewien czas) będzie każdorazowo decydował charakter konkretnych produktów, procesów bądź usług.

Z podanych przez Pana informacji wynika m.in., że opracowuje Pan nowe lub ulepszone produkty (Oprogramowanie), które w znacznym stopniu odróżniają się od rozwiązań już funkcjonujących u Pana i Pana Zleceniodawców. Oprogramowanie nie jest efektem pracy, która wymaga do osiągnięcia rezultatu jedynie określonych umiejętności programistycznych, i której rezultaty można z góry określić i przewidzieć jako mające charakter powtarzalny i rutynowy oraz nie jest jedynie „techniczną”, ale twórczą realizacją prowadzonych prac. Inwencja i zaprojektowanie oprogramowania leżą po Pana stronie.

Opisał więc Pan działania o cechach właściwych pracom rozwojowym, o których mowa w art. 5a pkt 40 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Jak wcześniej wskazano, Pana działalność jest działalnością twórczą, podejmowaną w sposób systematyczny w celu zwiększenia zasobów wiedzy oraz wykorzystania zasobów wiedzy do tworzenia nowych zastosowań.

W konsekwencji, mając na uwadze przedstawiony we wniosku opis sprawy, działalność polegająca na tworzeniu programów komputerowych spełnia definicję działalności badawczo-rozwojowej w rozumieniu art. 5a pkt 38 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zatem Pana stanowisko w zakresie pytania nr 1 jest prawidłowe.

Opodatkowanie preferencyjną stawką podatku

Należy przy tym podkreślić, że działalnością badawczo-rozwojową nie jest całość usług świadczonych przez Pana, ani też całość prowadzonej przez Pana działalności programistycznej, ale wyłącznie te działania, które ściśle dotyczą tworzenia innowacyjnych rozwiązań służących stworzeniu nowego produktu – takich jak te, które zostały wymienione we wniosku i w warunkach działalności opisanych we wniosku i jego uzupełnieniu.

Przedsiębiorcy osiągający dochody generowane przez prawa własności intelektualnej od 1 stycznia 2019 r. mogą korzystać z preferencyjnej stawki w podatku dochodowym.

Zgodnie z art. 30ca ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

W myśl art. 30ca ust. 2 ww. ustawy:

Na mocy art. 30ca ust. 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Należy przyjąć, że dochody z kwalifikowanego IP mogą być opodatkowane na preferencyjnych zasadach w takim zakresie, w jakim kwalifikowane IP wytwarza dochody w efekcie prac badawczo-rozwojowych prowadzonych przez podatnika. Innymi słowy, skorzystanie z preferencji IP Box jest możliwe w sytuacji występowania związku między dochodem kwalifikującym się do preferencji a kosztami faktycznie poniesionymi w celu jego uzyskania.

Stosownie natomiast do art. 30ca ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Na podstawie art. 30ca ust. 5 ww. ustawy:

Stosownie natomiast do treści art. 30ca ust. 7 powołanej ustawy:

Ponadto należy wskazać, że podatnik, który chce skorzystać z ww. preferencji, jest zobowiązany prowadzić szczegółową ewidencję rachunkową w sposób umożliwiający obliczenie podstawy opodatkowania, w tym powiązanie ponoszonych kosztów prac badawczo-rozwojowych z osiąganymi dochodami z kwalifikowanych praw własności intelektualnej powstałymi w wyniku przeprowadzenia tych prac.

Na podstawie art. 30cb ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Stosownie do treści art. 30cb ust. 2 ww. ustawy:

Zgodnie z art. 30cb ust. 3 powołanej ustawy:

Należy podkreślić, że stosowanie tej ulgi (niższej stawki podatku do kwalifikowanych dochodów) będzie prawem, a nie obowiązkiem podatnika. Jest to o tyle istotne, gdyż z korzystaniem z ulgi wiążą się dodatkowe obowiązki po stronie podatników, w szczególności obowiązek prowadzenia ewidencji pozwalającej na monitorowanie i śledzenie efektów prac badawczo-rozwojowych.

Podatnik będzie miał możliwość stosowania niniejszej ulgi przez cały okres trwania ochrony prawnej kwalifikowanych praw własności intelektualnej. W przypadku tych aktywów, które podlegają procedurze zgłoszenia/rejestracji, podatnik będzie mógł skorzystać z preferencji podatkowej od momentu zgłoszenia lub złożenia wniosku o rejestrację (obowiązek zwrotu kwoty ulgi w przypadku wycofania wniosku, odmowy udzielenia prawa lub odrzucenia wniosku o rejestrację).

Autorskie prawo do programu komputerowego objęte jest ochroną na mocy art. 74 ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2509).

Zgodnie z art. 74 ust. 2 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych:

W związku z tym, że w Polsce oprogramowanie – definiowane jako ogół informacji w postaci zestawu instrukcji, zaimplementowanych interfejsów i zintegrowanych danych przeznaczonych dla komputera do realizacji wyznaczonych celów – podlega ochronie jak utwór literacki z art. 1 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych, oprogramowanie może być uznane za kwalifikowane IP w świetle art. 30ca ust. 2 pkt 8 ustawy, jeśli jego wytworzenie, rozwinięcie lub ulepszenie jest wynikiem prac badawczo-rozwojowych.

Art. 30ca ust. 11 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych brzmi:

Oznacza to, że ulga IP Box jest preferencją podatkową, z której można skorzystać po zakończeniu roku podatkowego w zeznaniu rocznym.

Z przedstawionych okoliczności analizowanej sprawy wynika, że:

1)w ramach indywidualnej działalności gospodarczej tworzy i rozwija Pan oprogramowanie;

2)wykonuje Pan powyższe czynności w ramach prowadzonej przez Pana działalności badawczo-rozwojowej spełniającej definicję wskazaną w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych;

3)efektami Pana prac są każdorazowo odrębne programy komputerowe - utwory podlegające ochronie określonej w art. 74 ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych;

4)przenosi Pan ogół praw autorskich na rzecz Zleceniodawców na mocy umów o świadczenie usług. Przenosi Pan prawa autorskie odpłatnie na rzecz Zleceniodawców. Przeniesienie praw majątkowych na Zleceniodawcę następuje na podstawie pisemnej umowy na wskazanych w niej polach eksploatacji. Są to warunki zgodne z art. 41 oraz art. 53 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych.

5)dochód z kwalifikowanych praw własności intelektualnej będzie Pan uzyskiwał ze sprzedaży praw majątkowych do programów komputerowych (art. 30ca ust. 7 pkt 2 ustawy o PIT).

6)w prowadzonej ewidencji pozaksięgowej będzie Pan wyodrębniał kwalifikowane prawa własności intelektualnej (prawa IP Box). Wyodrębnionymi Prawami IP Box będą majątkowe prawa autorskie do Oprogramowania.

Reasumując, odpłatne przeniesienie prawa autorskiego do Oprogramowania w ramach wykonywanych zleceń programistycznych stanowi sprzedaż kwalifikowanego prawa własności intelektualnej w rozumieniu art. 30ca ust. 7 pkt 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a tym samym osiąga Pan kwalifikowany dochód z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej zgodnie z art. 30ca ust. 2 pkt 8 tej ustawy.

Będzie mógł Pan zastosować stawkę 5% od dochodów z powyższego tytułu, osiągniętych w ramach prowadzonej działalności opisanej we wniosku za rok 2025 oraz lata następne, o ile zmianie nie ulegnie stan faktyczny i prawny.

Zatem Pana stanowisko w zakresie pytania nr 2 i 4 również należało uznać za prawidłowe.

Uwzględnienie kosztów przy ustalaniu wskaźnika nexus

Przechodząc do Pana wątpliwości dotyczących uznania ponoszonych przez Pana wydatków za koszty konieczne do wyliczenia wskaźnika, o którym mowa w art. 30ca ust. 4 w zw. z art. 30ca ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, należy zauważyć, że istotne jest to, aby ze wskaźnika nexus wykluczyć koszty, które nie są lub ze swej natury nie mogą być, bezpośrednio związane z wytworzeniem, rozwinięciem lub ulepszeniem konkretnych kwalifikowanych praw własności intelektualnej.

Ustalając wskaźnik nexus, należy pamiętać, aby istniał związek między:

• wydatkami poniesionymi przez podatnika w związku z wytworzeniem kwalifikowanego prawa własności intelektualnej,
• kwalifikowanym prawem własności intelektualnej oraz
• dochodami uzyskiwanymi z kwalifikowanych praw własności intelektualnej.

Ta szczególna metoda ujmowania kosztów we wskaźniku ma zastosowanie jedynie dla celu, jakim jest kalkulacja tego wskaźnika.

Należy również pamiętać, że wskaźnik nexus jest obliczany oddzielnie dla dochodów z poszczególnych kwalifikowanych praw własności intelektualnej. W związku z tym powinien Pan również ustalić odrębnie koszty faktycznie poniesione na działalność badawczo-rozwojową związaną z danym prawem.

Należy zatem przyjąć, że jeżeli podatnik poniósł rzeczywiście wydatki, które kwalifikują się jako koszty prowadzonej przez Niego działalności badawczo-rozwojowej, to wydatki związane z wytworzeniem w ramach tej działalności kwalifikowanego IP należy uznać za koszty faktycznie poniesione przez podatnika na prowadzoną bezpośrednio przez Niego działalność badawczo-rozwojową związaną z kwalifikowanym prawem własności intelektualnej, z zastrzeżeniem art. 30ca ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Należy także zauważyć, że w przypadku poniesienia wydatku na zakup środka trwałego, który podlega amortyzacji podatkowej oraz ma związek z wytworzeniem, rozwojem, ulepszeniem kwalifikowanego IP, cały wydatek nie może zostać uwzględniony we wskaźniku nexus. Uwzględnić można jedynie odpisy amortyzacyjne dokonane przez podatnika w roku podatkowym, w którym będzie korzystał z preferencyjnej stawki podatkowej.

Zgodnie z art. 30ca ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych koszty poniesione faktycznie przez podatnika, uwzględniane pod literą „a” we wzorze na wyliczenie wskaźnika, przez który przemnażany jest dochód z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej osiągnięty w roku podatkowym, to koszty związane z prowadzoną bezpośrednio przez podatnika działalnością badawczo-rozwojową związaną z kwalifikowanym prawem własności intelektualnej, a nie koszty działalności badawczo-rozwojowej w rozumieniu art. 26e ww. ustawy, zawężone do tzw. kosztów kwalifikowanych.

Jak wskazuje Minister Finansów w objaśnieniach z 15 lipca 2019 r., zgodnie z akapitem 39 Raportu OECD BEPS Plan Działania nr 5 koszty kwalifikowane winny być uwzględniane we wskaźniku niezależnie od metody ich ujmowania w kosztach podatkowych, zgodnie z ogólnymi zasadami podatkowymi. Dlatego też koszty dla celów kalkulacji wskaźnika należy rozumieć szerzej (funkcjonalnie w kontekście ww. Raportu OECD), niż w odniesieniu do ustalania kosztów uzyskania przychodów na gruncie pozostałych przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Należy także wspomnieć, że wskaźnik nexus „(…) służy do określania tej części dochodu z kwalifikowanego IP, która podlega preferencyjnej 5% stawce podatkowej, powinien być liczony kumulatywnie na przestrzeni lat. Oprócz właściwych przepisów o IP BOX, potwierdzają to wytyczne przedstawione przez OECD w Raporcie BEPS Działanie nr 5 (akapit 45 Raportu OECD BEPS Plan Działania nr 5)”.

Wobec powyższego należy podkreślić, że wysokość dochodu z kwalifikowanego IP ustala się jako iloczyn:

• dochodu z kwalifikowanego IP osiągniętego w roku podatkowym i wskaźnika nexus obliczonego według specjalnego wzoru określonego w art. 30ca ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zatem dla potrzeb obliczenia podstawy opodatkowania podlegającej preferencyjnemu opodatkowaniu stawką 5% podatnik jest zobowiązany do wyliczenia dwóch podstawowych wartości:

• dochodu z kwalifikowanego IP osiągniętego w roku podatkowym oraz
• wskaźnika, którym zostanie przemnożony powyższy dochód.

Tym samym wydatki poniesione przez Pana na zakup:

1.sprzętu komputerowego (laptopy, komputery) i peryferii komputerowych (myszki, dyski, monitory),

2.kursów i szkoleń programistycznych,

3.literatury fachowej,

4.kosztów samochodowych (paliwo, naprawy samochodu),

5.Internetu, telefonu i koszty telekomunikacyjne,

6.usług księgowych,

7.urządzeń i materiałów biurowych (materiały i sprzęty biurowe oraz eksploatacyjne), tj. drukarki, serwery, części komputerowe, tablety, meble biurowe, fotele, tusz i papier do drukarki, materiały piśmiennicze, głośniki, kable, złączki, wtyczki do komputera lub laptopa, słuchawki

mogą stanowić koszty, o których mowa w lit. a) wzoru z art. 30ca ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, jako koszty prowadzonej bezpośrednio przez Pana działalności badawczo-rozwojowej związanej z kwalifikowanym prawem własności intelektualnej.

Zatem Pana stanowisko w zakresie pytania nr 3 również należało uznać za prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, który Pan przedstawił i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Rolą postępowania w sprawie wydania indywidualnej interpretacji przepisów podatkowych nie jest ustalanie stanu faktycznego, stanowi to bowiem domenę ewentualnego postępowania podatkowego. To na podatniku ciąży obowiązek udowodnienia w toku tego postępowania okoliczności faktycznych, z których wywodzi on dla siebie korzystne skutki prawne. Organ nie prowadzi postępowania dowodowego, ograniczając się do analizy okoliczności podanych we wniosku. W stosunku do tych okoliczności wyraża swoje stanowisko, które zawsze musi być jednak ustosunkowaniem się do poglądu (stanowiska) prezentowanego w danej sprawie przez wnioskodawcę. Jeżeli w toku ewentualnego postępowania organ uzna, że zdarzenie opisane we wniosku różni się od zdarzenia występującego w rzeczywistości, wówczas wydana interpretacja nie będzie Pana chroniła.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

• Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pan do interpretacji.
• Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

• Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego (...). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935); (dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

• w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

• w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).